Hendrik van der Muyr - Ketel-Boeter

Hendrik van der Muyr: Klucht van de Ketel-Boeter. Gorkum 1644.

Uitgegeven door A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton Ceneton06095 - Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

[fol. A1r, p. 1]

KLVCHT

vande

KETEL-BOETER,

gemaect door H. vander Muyr.

Op’t Spreeck-woort:

Wie dat d’onkuyze min,, wellustich wil hanteren,
Die moet somwylen in,, een vercken-schot logeren.

Ghespeelt by de Camer VERNIEUT UYT
LIEFDEN, binnen Gorinchem.

[Vignet: Vernieut uyt liefde].

Tot GORINCHEM.

Voor Jan Willemsz. Boek-vercooper, woo-
nende aende Merct, inden vergulden Boom, Anno 1644.

[fol. A1v, p. 2]

Personagien deses Cluchts.
	Gerritje de Licht,	een Ketelboeter.
	Frans Ioppen,	een ouden Boer.
	Proper Elsje,	zijn Wijf.
	Jaep Iongh-bloet,	een jonghen Boer.
	Een Officier.
	Een Dienaer.

Vertooninghen.
Eerste Vertooningh.
Den Ketel-boeter in den arbeyt. Frans Ioppen met de bier-kan, Elsie met af-keerigheyt, Iaep Iongh-bloet verre van haer om een hoeck.
Tweede Vertooningh.
Den Ketel-boeter en Frans Ioppen, met malcanderen poyende, Elsien en Jongh-bloet elckanderen omhelsende.
Derde Vertooningh.
Den Officier in den Throon, Sijn Knecht besyden hem, den Ketel- boeter ontdeckt de saeck, Frans Ioppen toornigh op Iongh- bloet, Jong-bloet vliet, Elsie leyt op haer knyen.

[fol. A2r, p. 3]

Eerste Vertooningh, Eerste Handelingh,

Den Ketel-boeter uyt-komende, roept.

	POtten en Ketelen leck, hou Vroukens, comter uyt,
	En isser niet wat lekens dicht te maken?
	Ick loop, ick ren over-al, en roep over-luyt:
	Potten en Ketelen leck, hou Vroukens, comter uyt,
	(5) Maer ick en vind niet te stoppen, dits een vreemt beduyt.
	Wil’t Ketel-boeten niet beter deugen, soo moet ick het staken:
	Potten en Ketelen leck, hou Vroukens, comter uyt,
	En isser niet wat lekens dicht te maken?
	Wel ick soeck den arbeyt, en ick cander niet aengeraken,
	(10) Ick en ben niet te laken,, nu ick mijn beste doe.
	Van ’t loopen en rennen wort ick waerlick schier moe,
	En noch weet ick niet hoe,, ick ras genoeg sal comen aent slaven,
	Doch men seyt: Die hem doot arbeyt, wort onder de galg begraven
	Dus moet ick oock soo niet draven,, om my t’arbeyden doot.
	(15) Dit Dorp moet ick noch ten eynde gaen al isset wat groot:
	Maer en can ick mijn broot,, alhier niet gewinnen,
	Ick acht men salder my in seven jaer niet weer vinnen:
	Nu ick geraeck vast binnen,, het Dorp ick weer eens roepen moet:
	Hou, Ketelen, Potten leck, Vroukens u deur vry open doet,
	(20) Herwaerts ist loopen goet,, ick moet de gaten stoppem.
Frans uyt	Wel hoorden ick daer niet een Ketel-boeter cloppen?
ketelboe	Ia ge Frans Joppen,, ick wast die het dee.
Frans.	Wel Gerritje de Licht heb ick jou hier mee?
	Ick heb u hier ter stee,, in langhe niet vernomen.
ketelboe	(25) De honden souwen my leeren kennen dat ick so dick ging comen:
	Want men in andere stromen,, mee wel met vercloecken,, gaet.
Frans.	Maer seght Gerritje waerom ghy hier in onse hoecken,, gaet?
ketelboe	Om werck te soecken,, Maet ga ick alle Dorpen,, deur:
	Maer nieuwers vind ick dat my werck wert geworpen,, veur;
	(30) Dies het bier-slorpen,, Breur, wil met my doghen,, niet.
Frans.	Maer seper soeckje werck? isset gheloghen,, niet?
ketelboe	Ic moet wel: want tis mijn vermogen,, niet sonder werken te leven
Frans.	Comt dan Gerritje, ick sal u wercx genoech geven. binnen.
ketelboe	Nu begin ick te beven,, als een poveren quant:
	(35) Ick sochter werck: maer danckte Sinte Pieter dat icx niet en vant,
	En nu moet ick de hant,, aenslaen om t’arrebeyen,
	Doch als ick een paertjen ghewonnen heb wil icker uyt scheyen,
	En my gaen vermeyen,, om dat deur de keel te snappen.
Frans.	Siet Gerritje, souje dit gaetje wel willen lappen?
	(40) Ick salje met eens te tappen,, boven u winste voen.
ketelboe	Ia ick Frans Joppen, sou ick niet? dat sal ick wel doen.
	Ick sal my wat ras spoen,, geeft my middelerwijl een praetje.
Frans.	Gerritje mijn Wijfjen is uyt, begint gy vast te stoppen dat gaetje
	Ick sal vant paters vaetje,, terwijl gaen halen,, wat. binnen

[fol. A2v, p. 4]

ketelboe	(45) Dats seer goet Frans Joppen, doet sonder dralen,, dat:
	Want al te schralen,, nat, moet ick dicwils licht smaken.
	Laet zien hoe sou ick best dit keteltjen dicht maken?
	Ick versta my wonder wel op saken, daer niet veel aen gelegen,, is
	(50) Mijn hert tot wereken als een dief tot hanghen geneghen,, is:
	Doch ick moet maken dattet ter degen,, is en daer mee gedaen:
	Dies wil ick met vreuchden aen’t werck tijen gaen.
hy singht	Ick salder noch tavond een coopmanschapjen doen,
	Al sou’t my morgen rouwe:
	(55) Stoelen ende bancken,, Begonnen daer te wancken,
	Frans Ioppen, met sijn Vrouwe.
Frans uyt	Wel Gerritjen hoe zijt ghy dus vrolijk?
ketelboe	Met vreuchden moet ick my aent arrebeyen houwen,
	Of anders sou ick my vergrouwen voor den arrebeyt.
Frans.	(60) Dat is excelent Gerritjen, nu ’t was gheseyt,
	Maeckt u bereyt, om een half bier te wachten.
ketelboe	Daer ben ick een man toe met hert, zin en gedachten:
	Seker ick sou schier versmachten: want ic heb gegeten soute worst.
Frans.	Ygut Gerritje daer heb ick wel lustich gesmeert de borst,
	(65) Ick had natuyrlijcken dorst, nu drinckt ghy dat staertjen.
ketelboe	Bylo ghy hebt den huygh dapper ghelicht vaertjen:
	Hou daer ick brenger u een paertjen,, doet my eens bescheyt.
Frans,	Wat laet comen de seep, men salder gaen wassen sey de meyt:
	Ick ben bereyt om jou eens lustich te neppen.
ketelboe	(70) Frans Ioppen de Kan is uyt maet, wilt u eens gaen reppen
	Om die weer vol te scheppen, ick sal terwijl weer wercken,, wat.
Frans,	Nu mijn Wijfjen uyt is, sal sy niet mercken,, dat,
	Anders wast van ’t vercken,, rat soo sy dat gingh vernemen:
	Want sy slacht veel Vroutjens, sy heeft veel houbollighe temen;
	(75) Doch ten gaet my niet vervremen: want ick bent wel gewent.
ketelboe	Frans Ioppen gaet ghy heen en tapt noch eens excelent,
	En comt my weer ontrent, ick salt gaetjen voort dicht maken.
Frams.	Ic ga weer om den orber uyt om aenden bier cost te raken. binnen
ketelboe	Dien Boer is niet te laken, hy is een elen baes:
	(80) Maer my dunct dat hy als eenen ouden dwaes,
	Dicwils het aes van scherpe hoornen moet dragen:
	Door dien hy zijnde out, en zijn Wijfje jongh van dagen,
	Niet en can by vlagen de Keucken stofferen ter deegh,
	Jae al sat hy in de haens-balcken soo is hy nochtans in de weegh:
	(85) Want hy en pleegh geen bysonder man op een vrou te wesen.
	Ic moet hem van dees saeck een weynighjen belesen,
	Soo haest als ic desen ketel dicht heb ghemaect.
	Laet zien eens, hola, daer is hy niet ter degen geheraect.
hy singht	Het voer een Cuypertjen cuypen,
	(90) Soo veer aen gene landt:
	Hy vonter niet te cuypen, van hey sou hey
	Als een ou Turrif-mandt.

[fol. A3r, p. 5]

Frans uyt	Al weer even vrolijck Gerritjen? ghy zijt seker een nobel quant
	U stem clinckt abondant, ey laetse noch eens hooren.
ketelboe	(95) Frans Joppen hoe na sou ick ick u met mijn sangh wel bekooren,
	Laet ic als vooren, mijn Keel eens smeeren met een half bier.
Frans.	Hoe na Gerritje sou dan ’t zinghen hebben beter tier?
	Nu wel aen com hier, ic sal u een half bier toedrincken:
	Maer dan moetje noch eens u keeltje luslich laten clincken.
ketelboe	(100) Daer salt met aen mincken, ic salt wel louter doen:
	Soo langhe als ghy my wilt metten bier-cost voen,
	Soo wil ic my wel spoen om doorgaens te zinghen.
Frans.	Gerritje ’t is half gheveeght, wilt dat staertjen inje bringhe
	En laet dan eens springhen, u Keeltjen in het wilt.
ketelboe	(105) Frans Joppen, soo langh als ic drinck soo zijt ghestilt:
	Dan sal ic vry milt als een nuchtere Kalf blaten.
	Daer varen wy heen. Frans. Wilter doch niet in laten.
ketelboe	Wat meughje praten? al wasser noch een aen gheknoopt:
	Ic wed het sonder stuyten in mijn buyckje loopt,
	(110) O Baes, opghehoopt soo ben ic het wel machtigh.
Frans.	Maer Gerritje, nu most ghy noch eens zinghen crachtigh:
	Daer na ben ic verwachtigh, met hert en zin gheheel.
ketelboe	Maer, wat wilje hebben? Frans. ’t Is my gelijcke veel:
	Singhter slechts een deel, die soo wat gaen royalijck.
ketelboe	(115) Wat ic moet u voort helpen, al lustet my wat qualijck.
hy singht	Koe staat stille, of de moort die moetje slaen,
	Of ghy sult onghemolcken aen der heyde,, so heyde,
	Of ghy sult onghemolcken aen der heyde gaen.
	Ghy sulter van al den nacht niet slapen, gy duyvel, gy duyvel,
	(120) Ghy sulter van al den nacht niet slapen, gy duyvel, gy duyvelken.
Frans.	Y gut Gerritje hoe lustich gaet dat ooc op zijn maet,
	U Keeltje soo net op den hamer slaet,
	Soo recht als een draet, weet ghy de Konst te hanteren,
	Gerritje souje my dat zinghen ooc wel weten te leeren?
	(125) Ic sou seker wel begeeren, een bodt daer na te bien.
ketelboe	Ia Frans Joppen ’t leeren moet al van langer handt gheschien
	Ic hebt wel geleert ander lien, u sou men ’t mee wel wijs maken.
Frans.	Gerritje seker conje dat doen, je soud aen prijs raken,
	Mijn Wijfje sou na sulc jolijs haken: want int zinghen heeft sij zin.
ketelboe	(130) Maer waer is u Wijfje? Frans. Sy is tegenwoordig niet in
	Dicwils ic haer vin, totte buer-huysen wat praten;
	Sy is noch jongh, daerom moet ic haer wat wils laten:
	Wat sy is uyter-maten vrolick van hert.
ketelboe	Ygut Frans Joppen ziet datse u niet af gesoent en wert:
	(135) Want sulcken boeven-pert souwense u wel aenrechten.
Frans.	Neen Maetjen, hola, ic en ben soo geene slechten:
	Ic salt selfs wel bevechten, niemant hoeft my te helpen,, iet,
	Mijn proper Elsje soect alsulcke welpen,, niet:
	Ic can wel stelpen,, ziet, al ’t geen haer mach behoeven.

[fol. A3v, p. 6]

ketelboe	(140) Ia Frans Joppen, ’t goet betrouwen can u wel bedroeven:
	Want de arge boeven, soecken al-te-met een averechs spel.
Frans.	Ey Gerritje zwijght daer af, ghy doet my maer gequel:
	Ic ben seer wel met mijn proper Elsje te vreden:
	Maer Gerritje com gaen wy vast naer binnen treden;
	(145) Want ghy nu op heden, moet blyven mijnen gast.
ketelboe	Ia maer of wy van u Wijfje worden verrast,
	Sy sou moghelijck qualijck gepast zijn om mijn by-wesen.
Frans.	Gerritje, weest ghy gerust, ghy en hebt niet te vresen,
	Niets en wert mispresen van mijn Wijfje, wat ic doe:
	(150) Dus gaen wy tsaem in huys en sluyten ’t deurtje toe. beyde binnen

tweede vertooningh, tweede handelingh,

Jaep Jong-bloet en Proper Elsje uyt.

Iaep.	Maer seker Elsje, seght de waerheyt, wil ic dan comen?
	Sal ic vriendelick in u armtjens worden genomen?
	Ic sal seker niet schromen: maer passen op mijn tijt.
Elsie.	Iaep past dat ghy wat tijdlijck op den bessem rijt,
	(155) Op dat ghy t’onsent zijt, ontrent den avont-stont.
Iaep.	Maer of Frans Joppen my dan t’ uwent vont,
	Dat sou al den gront van ons voornemen schenden.
Elsie,	Maer past u om ontrent den avont t’onsent te wenden,
	Ic sal hannen leg-achter uyt senden, om yet te doen van cant,
	(160) So dat wy den geheele nagt van hem niet sullen werden aen gerant
	’K heb al wat by der hant, om hem te doen verhuysen.
Jaep.	Elsje maket wat proper dat wy ons niet en begruysen,
	Op dat wy door gheen abuysen, gheraken int perket
Elsie,	Maer Jaep wat duyker hoe zwaerhoofdich sydy te met
	(165) Sorcht niet ick sal den tret, wel louter bestieren,
	’K heb al een lustigen aenslach daer toe gaen versieren,
	Soo dat in geen manieren wy comen werden achter haelt.
Iaep.	Ygut Elsje, soo wort u moeyte wel dubbelt betaelt:
	Soo veer my niet en faelt, u in mijn armtjens te luycken.
Elsie,	(170) Sorcht niet Jaep, wy sullen malcander wel gebruycken
	Ic sal al vast de Cruycken, tot onsent beschicken gaen,
	En brenght ghy slechs mede den Entvogel gebraen:
	Met wat van den edelen traen, soo salt seer wel deugen.
Iaep,	Elsje ghy sult my dan tavont wel verwachten meugen,
	(175) Ic sal u sonder leugen, by comen voor een aer:
	Maer Elsje ghy moet my de leus geven als ghy my wort gewaer,
	Off den ouden Vaer, t’huys of uyt is, t’onser baten.
Elsie.	Hey wat al sorchs hebdy, wilt dat daer by laten,
	Ic sal uytermaten, ons voornemen beschicken wel:
	(180) Maer Jaepje gaet nu weer na huys, u best en snel,
	Op dat ons gerel, hier niemant comt te hooren:
	Want ic ben hier alreeds ontrent by onse dooren,
	Den ouden mocht comen vooren, en ons betrappen hier.

[fol. A4r, p. 7]

Iaep.	Elsje ghy seght de waerheyt, ’k wil weer gaan over stier
	(185) Nu wel soet loddrigh dier, ’k moet u een soentjen geven
Elsie.	Iaep, Jaep ghy moort my, ey laet my doch leven
Iaep.	Daer leyt niet aen bedreven, Elsje ’tis van Liefde groot.
Elsie.	Iaep gaat na huys, eer dat wy hier werden ontbloot.
Iaep.	Elsje ten heeft geen noot, ic moet u noch eens soenen.
Elsie.	(190) Heer, Jaep hoe mal syje als de weg van loenen:
	Loopt over u schoenen, al u best uyt de weegh:
	Want soo den ouwen hals u int gezighte kreegh,
	Ic waer wel half veegh, hy sou het bylo mercken.
Iaep.	Neen Elsje dat most niet syn, dat waer’t vant vercken,
	(195) Ic wil liever gaen hercken, na huys toe al mijn best.
	Adieu proper Elsje, mijn liefste in dit ghewest,
	Ic sal u de rest, in den toe-comende nacht betalen.
Elsie.	Adie Jaep jongh-bloet, en laet u tavont niet halen.
Iaep.	Neen bylo ten sal niet falen, ic sal u comen by. Iaep binnen.
Elsie.	(200) Al-even-wel om de waerheyt te seggen, ben ic niet een sotte pry?
	Door dien dat ic my, met Jaep jongh-bloet soo ga menghen?
	Bylo wistet Frans Joppen, hy sou het niet ghehenghen:
	Maer wie sou doch brenghen ons soete spel int openbaer?
	Wie weet dat een Luytenant heeft onsen ouwen Vaer?
	(205) Seker hy is half gaer, en soo wacker niet om t’arrebeyen,
	Mijn jonghe jeught moet zigh met Jongh-bloet wat vermeyen:
	Want d’ouderdoms bereyen, en can mij genoegen niet,
	Mids dien mijn joncheyt my een ander vroegen biet,
	Dus moetet wel voegen ziet, dat ic heb wat meerder tijtverdrijf:
	(210) Maer ben ic voor sulcke ouden man niet al te jonghen wijf?
	Mijn onbedwonghen lijf, heeft seker al wat ander lust:
	Jongh by jongh, en out by out, dats een behoorlijcke rust,
	Off anders ongeblust soo sal de joncheyt blyven:
	Want een out man selden can een jonge vrous lust verdryven,
	(215) Dan gaen de jonge wyven, soecken een ander partuyr,
	Die oude mans zijn niet te beclagen t’eeniger uyr,
	Al moetense somtijts suyr, op’t hooft de hoornen draghen:
	Want gingense haer partuyr in d’ouderdom bejaghen,
	Soo souwense hun niet beclaghen, van sulcken ongeval:
	(220) Maer neen, sy willen wat jongs hebben op haer stal,
	En och laci al te smal, is hun payement bevonden:
	Maer hola, hier benic voor ons Hof-stee, t’ deser stonden,
	Wat sal ic den ouwen vermonden, waer ic heb geweest?
	Ontbeyt, laet zien eens, daer comt my wat in den geest,
	(225) Nu ben ic niet bevreest, ic sal hem in de hant een leugen steken;
	Ic mach vast cloppen: hey doet open. sy clopt.
Frans.	Dat is mijn Wijfje dat hoor ic wel aen haer spreken.
	Wijfje ’kheb twee drie reysen uytgekeken, waer hebje geweest so lang,
	Elsje seker mijn hert begon my al te worden bangh,
	Ic was al op de gangh, om over al te kijcken.
Elsie.	(230) Ia Frans Joppen, dee ic niet meer sorchs als ghy doet blijcken,

[fol. A4v, p. 8]

	Wy souden dicwils zitten prijcken, mette Butter inde Zon
Frans.	Wel Wijfje wat is doch het geen dat ic doen con?
	Ic acht my niemant von, anders dan ic sou behooren.
ketelboe	Ia ja ic zie wel u wijfje gaet ’er om my verstooren:
	(235) Dat sey ic u wel van te vooren, neen neen ic wilt gat uyt.
Frans.	Neen Gerritje ’tis om u niet, ’theeft al een ander beduyt.
	Wijff hoe ben je dus verbruyt? wat let u dus te knorren?
Elsie.	Vraegje dat Frans? Frans. Ia ic Els waarom sou ic niet dorren?
	Wat duycker gaet u porren, om dus suyr te zien?
ketelboe	(240) ’T is om my Frans Ioppen, ey laet me van hier vlien.
Frans.	T’en sal niet geschien, ic wil u hier houwen.
	Wijf wat let u? Elsie. Als ic het u segh ghy sult u vergrouwen
	Ic en weeter geen mouwen, int minst te setten aen.
Frans.	Wat Koeckoecken ist? hoe syje dus belaen?
	(245) Laetet my verstaen, wel mach ic het niet weten?
Elsie.	Ia ghy Man, com hier ic sal u uyten de secreten:
	Mijn hert is schier gespleten, van angst nu op dit pas,
	Vermids my daer is gebootschapt, terwijl ic uyt was:
	Dat van desen Avont ras, in Stee moet zijn ghebracht
	(250) Aen onsen Lant-heer, ’t lants verschenen Jaer-pacht:
	Of hy sal ons onsacht, morghen executeeren,
	Metten Officier, Deur-jagher, dienaers en ander Heeren,
	En ons jammerlijc fexeren, tot onse cost en schant.
Frans.	Wapi Wijfje, ic dogt wel ’t waer moort of ten minsten huys brant
	(255) Wat raed best aengerant, om dese voor te comen?
Elsie.	Anders niet man dan dat terstont ’t gelt (t’ onser vromen)
	By u wert genomen, en selfs hem t’huys-waert draeght.
Frans.	Noch van avont wijf? Elsie. Ia souje niet latet by u zijn gewaegt
	Eer dat ghy ’t u beclaeght: want het sou u ghebeuren.
Frans.	(260) Bylo Elsje sou hy ons morghen soo doen treuren?
Elsie.	Ia man ten zijn gheen leuren, verhoeden wy d’onnutte cost.
Frans.	Hoorje wel Gerritje, ic docht wel datter yet wesen most,
	Wat dunct u of ic te post, gingh na der Stede rijen?
ketelboe	Frans Ioppen wilt van Avont niet op de wegh tijen,
	(265) Wie weet wat boeverijen, dat u mochten worden ghepleeght.
Elsie.	Gerritje de Licht, seker ic wou wel datje zweeght,
	De saeck u niet en dreeght: dies hout u bachuys rat.
ketelboe	Ghy hebt my genoegh geseyd, seght een ander oock wat.
Elsie.	Man ic bid u dat ghy doch onse schade wilt schutten,
	(270) En rijter eens heen. Frans. Van avont en can ic geen schade stutten
	Morghen sal ic mitten dienst ons moghen aen doen,
Elsie.	Rijter van avont noch heen Frans, vru wilt u spoen:
	Want morghen voor den noen, salt ons voorseker gelden.
Frans.	Soud soo wesen Wijf, als ghy daer gaet vermelden,
	(275) Soo waert beter dat ic my stelden, om derwaerts heen te gaen:
	Maer laet zien Elsje tis laet de Zon gaet al leegh staen,
	Ic ben belaen om desen avont niet weer t’huys te keeren.
Elsie.	Dat schaed niet Frans, ic mach u te nacht wel ontbeeren,

[fol. B1r, p. 9]

	Ic sal my generen, het beste dat ic mach.
Frans.	(280) Wel Wijfje desen nacht moet je me borgen tot morgen dien dach.
	Dan sal ic soo ic plach, u ’t achterstel betalen.
Elsie.	Ia Frans al comje soo vroegh niet ic en sal u niet halen,
	Wilt soo vroegh niet dwalen, langhs de wegh ghy hebt geen haest.
ketelboe	Frans wilt ghy’t noch van avont bestaen, mijn dunct ghy raest,
	(285) Hoe zijt ghy soo verdwaest? ghy sult de wegh niet kunnen vinnen.
Frans.	Ia Gerritje ’t moet soo zijn: want onse scha mocht beginnen,
	Het is soo licht niet te winnen, om soo haest te worden quijt.
ketelboe	Op dat ic dan na een slaep-stee soeck isset over tijt:
	Want nu ghy uyt rijt, en wil icket hier niet herden,
	(290) Want bleef ic hier, Frans, ghy mocht jalours werden,
	En u Wijf ziet my moghelijck liever van verden, als na by.
Elsie.	Wilje blyven soo blijft: maer wilje gaen soo gaet vrij,
	Ghy en sult my, met u wegh gaen niet seer vervaren.
Frans.	Neen hola Wijf, Gerritje most u desen nacht bewaren,
	(295) Ic en had niet garen, Wijfje, dat u yet misquam.
Elsie.	Neen Man hebt geen sorch.
Frans.	Ic wilt hebben Wijf, en maect my niet gram.
	Tis een elen stam, hy sal u wel vreught doen rapen.
Elsie.	Wel als ghy ’t hebben wilt, soo laet hy’er dan slapen;
	Doch my sal niemant betrapen, ic ben niet vervaert.
Frans.	(300) Nu Gerritje past dat ghy mijn Wijfje wel bewaert,
	Ic sal gaen te paert, al mijn best rijen na stede:
	Maer Wijf, ghy moet my ’t gelt immers geven mede,
	Op dat ic ons Lant-heer te vrede mach stellen mettet gelt.
Elsie.	Frans Joppen, ziet hier leyt het al perfect in een doexken getelt,
	(305) U vry op weghe stelt, en wilt niet slachten de loomen.
Frans.	Maer wat dunckt u Wijfje, sou ic noch niet connen weder-coomen?
Elsie.	Neen man, wat droomen ghy hier al uyt* slaet.
Frans.	Ic sal nochtans zien Elsje, hoe de vorck inde steel staet.
	Nu wel Adieu Maet, ic wil u mijn Wijfje beveelen.
	(310) Hoorje wel Elsje? wilt hem eten en drincken genoegh mee deelen,
	En dan t’samen wat speelen met u bey:
	Adieu mijn lieve Elsje, daer me ick schey. binnen.
Elsie.	Sint Jan u gheley, adieu Frans Joppen, ’t gaat u wel,
ketelboe	Adieu Frans Joppen, ic sal u verwachten te rugge snel,
	(315) Elsje doetet u gequel, dat u Man uyt gaet reysen?
	Ic acht voorseker jaet, hoe seer ghy u gaet veysen.
Elsie.	Ic heb wat anders te peysen, dan op tghene dat ghy vraeght,
ketelboe	Ia, ja, ksie wel tis soo ic segh dat ghy rouwe draeght,
	Om dat ghy desen nacht Maeght, teghen uwen danc sult blijven
Elsie.	(320) Wel Gerritje blijfic Maeght ghy sult my niet gherijven,
ketelboe	Wel Elsje wilje kijven? ic soec wat houbollicheyt,
	Maer ic sie ghy zijt noch in u jeughdighe snolligheyt
	Daerom moet wat drollicheyt, teghen u praten te met.
Elsie.	Ia Gerritje tis dat niet, my al wat anders let.
	(325) Ic sou liever gaen te bedt, en sulcke propoosten staken,

[fol. B1v, p. 10]

Ketelboe	Elsje wat dunct u of ic mij gingh reede maken?
	Ic acht wij souden de saken, wel over-leggen met reen.
Elsie.	Neen, Joncker Ketel-boeter, angh ben ic van sulcken een,
	Ic en wil my in geen, sulcken begruyst water verdrincken
ketelboe	(330) Ygut proper Elsje, hoe na ga ic te seer na ’t coper stincken?
	Of en meughdy dat clincken des Ketels verdraghen,, niet?
Elsie.	Ic wou Gerritje, datje mij sonder vraghen,, liet:
	Want geen behaghen,, yet, ghy my doch aen doen cont.
ketelboe	Wel Elsje ghy had lust te bedd’ te gaen terstont:
	(335) Maer ghy leght hier noch aen een ront en fray hoogh viertje.
Elsie.	Dats mijn gewoonte. Ketelb. Dat is een fray maniertje
	Daer by sou smaken ’t biertje, die ’t maer te drincken hadt.
Elsie.	Wel Gerritje hebje honger? snijt een stuck etens radt,
	Ic sal wel eens wat gaen tappen, om u te laven. binnen.
ketelboe	(340) Elsje, wilt doch voor ’t rechte paters vaetjen draven:
	Want dats soo braven dronck, alsoo ic heb gheproeft.
	Bylo dit viertje al wat na-denckens behoeft:
	Hoena souwer wel eenigh geboeft comen vernachten?
	Om met proper Elsie wat vreught te verpachten,
	(345) Ic moeter te degen op achten, ’k heb al een galgh int oogh,
	Sij is wel van dien aert die soo niet heel en doogh:
	Dies moet ic op ’t vertoog, nu eens ter deghen micken.
	Elsje benje daer? ’k sou schier van dorst versticken,
	’k Sal wel eens moghen licken, soo ghij ’t mijn brengen,, wilt.
Elsie.	(350) Houdaer Gerritje, lust u te drincken, ’k wilt wel gehengen,, milt
	U slechts vant plengen,, stilt, ic heb tot drincken geenen lust.
ketelboe	Ic brengt u eens Elsje. Elsie Uwen dorst vrylijck blust,
	En gaet dan op u rust, te bedden om te slapen.
ketelboe	Alree Elsje? Elsie. Wat, wildy hier langer sitten gapen
	(355) Ghy sult meer rust rapen op het bedd’, dan hier inde weegh.
ketelboe	Maer seker Elsje, hoe icket maeck ’t is u geenen deegh,
	Ghy blijft al even steegh, ’t is best dat ic mij na bedd’ ga voeghen,
	Waer sal ick best slapen Elsje?
Elsie.	Klimt daer na boven, en gaetet u niet ghenoeghen,
	So gaet soecken een ander kroege, want hier anders geen plaets is
ketelboe	(360) Neen Elsje kijft soo niet, ’k ben daer mee wel te vreden wis,
	Laet zien, dat ic mij niet vergis, dit is de wegh na boven,
	Is ’t niet Elsje? Elsie. Ia’t, gy sult u vant leggen niet qualic beloven
	Ic acht sulcke goe proven, ghy dikwijls niet en krijght.
ketelboe	Elsje ’tis hier so moytjens te leggen, men hier soo sacht neer zijght,*
	(365) Nu Elsje zwijght, de praet wort mij benomen,
	Goe nacht Elsje.
Elsie.	Goe nacht Gerritje, wilt wat houbollighs dromen,
	De Nacht-merry sal comen, en u versoecken te nacht.
ketelboe	Ia, ja, ic slaep al. Elsie. Hy coragie nu ga ic diep in mijn cracht
	Wel bij gans macht, ic wou dattet wist Jaep jongh-bloet,
	(370) Ic wed hij bleeff hier niet lang vandaen, maer quam metter spoet
	Niet-te-min ic moet wat ree maken, en my gaen vercloecken,

[fol. B2r, p. 11]

	Het is geraden dat ic back boeckende-koecken:
	Dies wil ic gaen soecken gereetschap om die te backen;
	Want ic acht Jaep jong-bloet sal my haest comen verlacken. binnen

Iaep Jongh-bloet uyt comende, gheladen met eenen
Eynt-voghel, ende een kanneken met Wijn.

Jaep.	(375) In duysent vreesen, ga ic na mijn proper Elsje toe,
	Ic hoop wel hannen leg-achter is uyt, maer ’t contrary ic vermoe,
	Ic wou wel om mijn beste Koe, dat icket wist voorseker,
	Vind ic hem nu thuys, soo sal hy wesen ons voornemens breker
	En soo word ic geenen steker, int gheen ic had ghemeent.
	(380) Bylo Elsje waer ic u tot eenen Man verleent,
	Ghy soud soo tot ’tgebeent, u selven niet beclaghen,
	Doch ’tis soo grooten noot niet, men canse noch wel verdraghen,
	Nu ic soo by vlaghen, u al-te-met mach ghenieten,
	Elsje nu en behoortet ons soo grootelijcx niet te verdrieten:
	(385) Want wie somtijts mach schieten een wild eynd in een tammen sloot
	En behoort u weelde niet te clagen van eenighe noot,
	Soo ist oock onreen groot, daervan te doen groote clachten:
	Maer Elsje hoe dapper weet ic wel, sult ghy nae mijn wachten;
	Dies moet ic mijn best trachten, om na u te gaen.
	(390) Dit is seker een jongh eyndeken excelent ghebraen,
	En noch heb ic vanden edelen traen, dit kanneken doen vullen.
	Elsje gans sakerloot hoe sullen wy t’samen smullen,
	En dit wijntjen pullen, ghelijck of het waer out,, nat
	Noch sullen wy eensjes dan, de rest int sout,, vat.
	(395) Seker my vergrout,, dat de wegh valt dus langhe:
	Ic wou dat ic u alree in mijn armtjens had omvanghe,
	Ygut watte cromme ganghen, sou ’k rechten aen met u.
	Ontbeyt, ic ben hier by Elsjes huys, seker ic my vergru,
	Vreesende dat nu, Frans Joppen noch is by der hant,
	(400) Gans felten wat raet? hoe krijgh ic best een heymelick verstant?
	’K moet my aen desen cant, int doncker wat verschuylen,
	Op dat door haestigheyt ons saken niet vervuylen. hy schuylt.
Elsie uyt	Gemeenlijck wanneer d’uylen vliegen, ist om te vryen tijt,
	En noch verneem ic niet mijn Boeltjen die my vrijt,
	(405) Ic denck vast of hy’t comen wel sou hebben gaen staken?
	Nochtans hoop ic sulcx niet, hy is te vierigh inde saken,
	Hy soeckt seer geern ’tvermaken, van sotte malligheyts soet.

Jaep Jongh-bloet roept.

Jaep	Elsje, Elsje. Elsie. Hoor ic u daer niet Jaepje jongh-bloet?
Jaep.	Elsje is de leus goet? is den ouwen thuys of uyt?
Elsie.	(410) Iaep hy is al van cant, hy sal niet hooren ons gheluyt.
Iaep.	O mijn uytvercoren Bruyt, nu moeten wy t’samen vrolic,, wesen
	Gelooft my Elsje, nu en sal ic niet als eenen molick,, wesen
	Siet Elsje, hou daer, neemt desen eynt-vogel en kanneken wijn.
Elsie.	Y gut Jaep nu moeten wy te deghen vrolic zijn,

[fol. B2v, p. 12]

	(415) Bylo ghy hebt om mijn, noch wel ghedocht ter deghen
Jaep.	Sou ic niet Elsje, dats meer als reden, want onderweghen
	Gingh ic my verleghen, om te dencken op ons aenstaende vreucht.
Elsie,	Maer hoor Jaep, ic sou schier vergheten hebben by gans deucht,
	Jaep ghy en meught, nu soo hard niet blaten of gapen
	(420) Vermits Gerritje de Licht tonsent is gheleghen om te slapen,
	Waert dat hy ons gingh betrapen, soo sout gans dooghen,, niet.
Iaep.	Elsje is dat waer? Elsie. Iaet seker Jaep ten is gelogen,, niet.
	Ten was in mijn vermoghen,, niet, om te beletten dat
	Mitsdien mijn Man sulcx begheerden te hebben plat
	(425) Hoe wel ic gheern had ghehadt, dat hy soude vertrecken.
Iaep,	Seker Elsje daer en is dan niet me te ghecken,
	Wy moeten onse becken, dan seker al wat besnoeren:
	Ic acht ooc wy en hoeven ons bachuys niet seer te roeren
	Wy sullen ons werc wel uyt voeren, met een stilzwijghende praet
	(430) Niet waer Elsje?
Elsie,	Comt Jaep na binnen, niet langher voor de deure staet
	En sonder langh beraet, laten wy ons neer schicken;
	Siet Jaep, ic heb me al wat ree ghemaeckt om te bicken
	Wilt vry ter deghen micken, dit sal ic u met ,, deelen.
Iaep.	Wat ist Elsje? Elsie Boeckende-koecken Jaep.
Iaep.	Soo sullen wy Panneken-vet,, spelen
	(435) Wy moeten noch eens net,, quelen, eer wy scheyden,, gaen.
Elsie	Nu Jaep daers een Stoel, blyven wy niet beyde,, staen:
	Ic sal vast bereyden,, gaen, om te spelen Panneken ront.
Iaep.	Elsje is dat vant Meel dat u Anneken buyr sont
	Soo salt schier terstont, boven de Pot uyt verlacken
Elsie	(440) Neen Jaep wy sullen vast beginnen te backen
	En wat inde Mont smacken, want ic heb goede appetijt.
Iaep.	Elsje begint dan al vast; hoort hoe ’t Buttertje crijt,
	Soo vrij Elsje smijt, de Butter vry onder de Koecken
Elsie.	Waerom niet, Frans Joppen sal my niet vervloecken
	(445) Hy is al wijt te soecken, ’kwed hy ruyct niet wat wy doen.
Iaep.	Maer Elsje of Frans Joppen hem quam herwaerts spoen
	Wat duycker dat was niet boen, hoe souden wijt dan maken.
Elsie	Hey Jaep zwijght doch van sulcke noodeloose saken
	Proeft eens hoe de Koecken smaken, en stopt daer mee den bec,
Jaep.	(450) Y gut Elsje sy zijn soo vet ghebacken als Butter-spec
	Seker Elsje sonder gec, sy smaken wonder wel uytermaten
	Proeft eens Elsje, ist niet waer?
Elsie.	Ia, ja passelijck. Iaep. Wat meuchdy praten
	Ic at noyt soo delicaten, Boeckende-koecken mijn leve daegh.
Elsje,	Het lest sal een Mensch altijt beter heughen staegh
	(455) Doch Jaep ic en vraegh, niet veel na u spottighe trecken.
Jaep.	Nien seker Elsje, ic en ga niet met u gecken,
	Want dat en sou niet strecken, tot ons voorghenomen last:
	Maer Elsje of ghy de Tafel ginght decken vast,
	Vry seker daer toe rast, ic sal voorts aen de pan myn handen,, slaen.

[fol. B3r, p. 13]

Elsie,	(460) Wel hou daer Jaep, maer laet de Koec niet branden,, aen
	Ic sal metter haest gaen alsulcx beschicken:
	Want my sou wel lusten van dat ghebraen te bicken
	Heer wat is hier al te bequicken, eermen alle dinghen bestelt.
Iaep.	Ygut Eslje wat al Butters men een een Koecje versmelt
	(465) Ick hebbet daer ghetelt, maer ic en cant niet onthouwen.
Elsie.	Iaep ghy zijt eenen Gorten-telder, ghy slacht al me den Ouwen
	Wilter de Butter vry in douwen, ten sal u doen gheen scha.
Iaep.	Wel Elsje ghy bent wel dapper op u Paertjen dra
	Wat vraegh icker ooc na, ic sal de Butter sel dic snijen.
Elsie.	(470) Nu wel op Jaep zit een weynich met u Stoel ter zijen,
	En wilt u vlijen, op t’eten dit ghebraen:
	En wy sullende Boeckende-Koecken opt lest laten staen.
Jaep.	Ten cander niet aen schaen, tleste gerigt sal Boekende-koeken wesen
	Nu Elsje snijt dat Vogheltje, wilt niet vreesen
	(475) Ghy wert van my ghepresen, soo ghy daer wel me omgaet.
Elsie.	Iaep wat een bottert syje, u hant selfs aen de poegh slaet,
	Want sulcx en staet aen een Vrou niet te beginnen
Jaep.	Elsje als icket doen sou, soo most ic mijn eerst verzinnen,
	Moetmen’t niet doen binnen de vleugeltjes, Elsje sect?
Elsie.	(480) Ic hoor wat gerammel achter in onse stal perfect.
Jaep.	Doeje Elsje?
Elsie.	Ia ic seker, Jaep vertrect, Frans Joppen comt daer sonder spot
Iaep.	Doet hy Elsje, wat raet? Elsie. Hou daer jaep neemt de pot
	En cruypt int vercken-schot, om u lijf te verbergen.
Jaep.	Ey niet Elsje, ic sal de verckens al te seer tot knorren tergen.
Elsie.	(485) Neen Jaep praet mergen en cruypter al u best in.
Jaep.	Int vercken-schot? foey, foey, ic wort schier uyt mijn zin,
	Doch niet-te-min, ic moet wel, daers anders geen open.
Elsie.	Iaep staeje daer noch, en benjer noch niet in gecropen?
	Wilter noch in lopen, of ic ben al levende doot.
Jaep.	(490) Nu Elsje zwijght, en baert soo luyde niet, tis geen noot.
	Moet ic gants sakerloot int vercken-schot logeeren?
	Nu wel het moet soo zijn: dies mach icker in keeren:
	Maer ic salt Frans wel verleeren, dien verbrabbelden Boer.
Hy kruypt int vercken-schot.
Elsie.	Wat sal ick nu seggen tegen den ouden loer?
	(495) Den duyvel en zijn moer, sal ic tot mijn beurt winnen.
	Ic mach nochtans een rechte leugen verzinnen,
	Tegen dat hy comt binnen, hy settet paert achter inde stal:
	Desen doeck om het hooft mijn schaemt wel bedecken sal,
	Hy is sonder gal, ic sal hem wel wat wijs maken.
	(500) Wel Frans Joppen benje daer, hoe gaen de saken?
Frans uyt	Wel Wijfje hoe zijn u kaken dus bewonden metten doeck?
	Benje zieck Wijfje segt? Elsie. Ia Man niet seer cloeck,
	Ic weet in geenen hoeck vant heele huys te duyren.
Frans.	Wapi Wijfje, wat ist dat ghy gaet besuyren?

[fol. B3v, p. 14]

	(505) Mijn hert is vol trueren, als ic u zie qualic te vreen.
Elsie.	Och Frans Joppen de pijn die ic in mijn tanden heb geleen
	Die doen my schier geen, van mijn vijff zinnen houwen.
Frans.	Iemy Wijfje dat doet my wel dapper rouwen:
	Allijckewel de Vrouwen zijn gemeenlic veel plagen onderdaen.
	(510) Maer Wijfje waerom leyt hier soo grooten vier aen?
	Men souwer een Os voor braen, dit lijckent niet ter deghen.
Elsie.	Ia Frans Joppen om dat ic niet conde de pijn verdregen
	Heb ic een wijl op een kussen gelegen, met mijn aenzicht tegen ’t vier
Frans.	Och arm Elje en heeftet niet geholpen op eenich manier?
Elsie.	(515) Ten heeft noch geen tier mijn lust niet veel te praten,, Man
Frans.	Elsje dat ic weer t’huys coom is wel goed uytter-maten,, dan:
	Ic wil u laten,, dan in vreden soo mach uw hooft rusten.
Elsie.	Frans Joppen laet ons te bedde gaen.
Frans.	Neen Wijfje daer toe heb ic noch geen lusten:
	Mijn honger ic geirn eerst blusten, ic heb goe’n appetijt,
Elsie.	(520) Wel eet dan Frans indien ghy soo hongerich zijt:
	En ras een stuck eten snijt en daaer me gedaen.
	My lust niet t’eten. Frans. Ic moet dan selver de tafel decken gaen:
	Wijfje en weest ghy niet belaen ic salt wel beschicken.
Elsie.	Heer Frans wat isser van avont noch te bequicken?
	(525) Men sal u gebra’en pricken, van avondt noch hebben doen.
Frans.	Wijfie hout u gerust ic moet my ter degen voe’en
	Dat viertjen is soo boen, ’tmoet leggen niet verloren:
	Weest gy maer te vree’n Wijfje wilt u slechs niet storen
	Ghy weet doch wel te voren ’kmach veel woorden verdragen,, niet
	(530) Komt Elsje eet wat mee en isser na u behagen,, niet.
Elsie.	Heer Frans en wilt my vragen niet,, myn hooft doet my te seer.
Frans.	Maer Elsje ic moet u noch wat seggen alweer:
	Ic heb wel begeer om van avont noch wat te couten.
Elsie.	Ic bid u Frans Joppen willet van avont op-souten
	(535) En voecht u in mijn bouten, want sulcx u meer ruste sticht.
Frans.	Neen noch niet Elsje, ic coom vroech genoech in dat gewicht,
	Ic moet met Gerritje de Licht van avont my noch wat vermaken.
Elsie.	Heer Man ghy begint somtijts wel houbollige saken:
	Hoe suldy aen hem raken, hy heeft al langh te Bedd’ geweest.
Frans.	(540) ’Tschaet niet Wijfje ’k sal hem wel hier crijgen, rust doch u geest
	En zijt gy niet bevreest, laetter my voor sorgen,
	Gerritje Gerritje staet op, ’tis schier schoon morgen:
	Leght gy noch verborghen om te slapen op u nest?
ketelboe	Frans Joppen zijt gy dat? Frans. Jae’t Gerrtje comt af al u best
	(545) Wy moeten t’saem de rest van ’tnachtjen over praten.
ketelboe	Ic coom u by Frans Joppen: dat en can ic niet laten,
	Want ic uytermaten geirn in u geselschap zy.
Frans.	Comt Gerritje voecht u daer neffens my:
	Ic acht dat ghy noch wel een weynich sult eten.
ketelboe	(550) Ia ic mach wat peuselen want ic heb al gegeten:
	Maer Elsje laetet my doch weten hoe sydy dus onthoot?

[fol. B4r, p. 15]

Frans.	Ia Gerritje mijn Wijfje is wel dapper geweest in noodt:
	Sy heeft schier geweest doodt door groote pijn inde tanden.
ketelboe	Och heer, och heer, dats een groote last, maer Elsje wilje vande
	(555) Tantpijn haer banden sijn ontbonden tot deser stondt?
	Soo moet ghy dat Jongbloet wat laten vande mondt,
	Dat maeckt u soo ongesont: ghy weet wel het verklaren.
Elsie,	Nu Gerritge hout den smuyl en laet die praet varen,
	Ghy moet u tongh wat snaren, ghy al wat te veel praet.
Frans.	(560) Ia dats waer: Gerritge mijn Wijfjes hooft niet wel en staet,
	Dus haer met vreden laet, en laten wy wat smullen,
	Snijt vry Gerritge en wilt de buyck doch vullen.
	Lust u niet eens te pullen? nu vry tast doch toe.
ketelboe	Sulcken ouwe kost te eten wort ick daechlicx schier moe:
	(565) Ick sou wel mogen een goe Entvogel al was hy gebraen.
Frans.	Die sou ic ooc wel meugen, maer Gerritje hoe raeck aen?
	Ic salder morgen een te vuyr slaen die wel louter sal deugen.*
ketelboe	Frans Joppen nochtans sou icker wel een van avont meugen,
	Wist icker u me te verheugen, ic weter raedt om een.
Frans.	(570) ’Tis van avont te laet Gerritje want ic wel meen
	Datter in huys geen Entvogel is te crijgen.
	Ist ooc Elsje? Elsje. ’k wou dat ghy van sulcken praet ginct swijgenn
	Off stopt met Paerde-vijgen allebey uwen bast.
Frans.	My lust niet Elsje. ketelb. Wel Frans wilt gy my geven last?
	(575) Ic sal u hier gepast een gebraen Endeken doen brengen.
Elsie.	Frans ic wilt niet gedoogen off gehengen,
	Gerritje wilt vry verlengen sulcken const want die niet deucht.
ketelboe	Wel wilt gy ’t niet lyden? soo staeck ic ons vreucht
	Maer anders een houbollige geneucht soudy noch bemercken.
Frans.	(580) Maer Gerritje soudy de const met eenige duyveldery wercken?
	Soo wast van ’t Vercken, ic sou wel worden vervaert.
ketelboe	Ia ’tsou met een abelheyt u werden verclaert,
	Doch onbeswaert sult ghy altsaem wel blyven.
Frans.	Maer sou den Bulleman ons niet comen ontlijven?
ketelboe	(585) Neen die salic wel verdrijven dat hy u niet misdoet.
Frans.	Wel Gerritje begint dan eens u const t’openbaren vroet:
	Maer by gantz bloet laetet ons niet betreuren.
Elsie.	Ic seg u Frans Joppen ’tsal u voorseker gebeuren,
	Den Bulleman sal u verscheuren, segt dat ick’t u heb geseyt.
Frans.	(590) Maer Gerritje is’t waer?
ketelboe	Hey weest ghy slechs gerust: ’tis maer ydelheyt,
	T’sa u eens bereyt hier sal de const gheschieden.

Hier begint de Ketel-boeter quansuys eenige beswe-
ringen te doen, ende schrijft een perck.

Elsie.	Frans Joppen ey lieve laet ons beyde van hier vlieden:
	Want dese grepen bedieden eenighe Duyveldery.
Frans.	’T schaed niet Wijff, laetter ons te samen blyven by:
	(595) Ic wed dat hy geen gebrae’n Endeken sal vinnen.

[fol. B4v, p. 16]

Ondertusschen wort van binnen een vlam van een weynigh
Bus-poeder vertooght, ende alsdan wert den Ketel-
boeter quansuys wat in-geluystert.

ketelboe	Ic bezweer u dat ghy niet en comt int perck binnen:
	Maer wilt eens bezinnen, waer ’t ghebraden eyndeken staet.

Hier ist hem quansuys gheseydt.

	Vertrect haestelick, en weder na binnen gaet.
	Ic danck u van u daet, en stil-zwijghend openbaren.

Met eenighe conjuratien treet hy uyt het perck.

	(600) Frans Joppen ’k hebt al ficx maet, my is daer gaen verclaren,
	Van sommige die daer waren, waer ’t eynt-vogeltjen is.
Frans.	Maer Gerritje ic acht claerlich dattet is mis.
ketelboe	Ic weet ghewis, dattet hier staet in eenighe hoecken,
	En soo Frans Joppen ghy u selven dorst vercloecken,
	(605) Om in dat hoeckje te soecken, ic wed dat ghy ’t daer vint.
Frans.	Soud ’t moghelick wesen Els?
Elsie.	Ey lieve Man ic bid te soecken niet begint,
	Hoe, ghy en bent geen Kint, gelooft ghy ’t altemalen?
ketelboe	Frans Joppen soo ghy wilt ghy cont het selfs daer halen:
	Want een sal niet falen, of ghy sultet vinden daer.
Elsie.	(610) Maer Frans sydy mal, geloof dy dese begruysde Ketelaer
	Ghy sult worden ghewaer, hoe hy met u sal gecken.
Frans.	Maar ist seker waer Gerritje?
ketelboe	Wel gaet bezietet frans. Frans De lust doet my verwecken
	Om sien waer toe dat strecken dese zyne daden:
	Maer Gerritje ghy en most my seker niet verraden,
	(615) Dat ic in plaats vant ghebraden eyndeken, wat aers sou vinnen.
ketelboe	Maer Frans betrout mijn woort, en gaet het stuck beginnen.
Elsie.	Ic word schier uyt mijn zinnen, dat ghy noch zijt soo geck.
Frans.	Houd u gherust Wijf. Elsie, ’K wil niet Frans.
Frans.	Ic segh u hout den beck,
	Eer dat ic u een treck ga om u ooren gheven:
	(620) Ic wilt doen Wijf, al sout costen mijn leven,
	Wat leyter aen bedreven? ic dat gat eens door zien moet:
	Gants sakerloot ziet hier eens wijf, dats een drolligh ghebroet,
	Seker tis een goet excelent jongh wilt of tam eyndeken gebraen.
	Gerritje ghy cont drollighe consten, die ic niet can verstaen,
	(625) Niemant souwer u voor aen zien t’ eenighen daghen,
	Hoe duycker wist ghy dat?
ketelboe.	Ic wistet soo seker of icket daer had zien draghen,
	Doch wilt my niet veel vraghen: want het moet blyven secreet.
Frans.	Gerritje tis my al-even-veel of icket niet en weet;
	Kom Elsie eet mee een stuckje van dit gebraet.
Elsie.	(630) Mijn lust niet t’eten. Frans Tis nochtans delicaet,
	Wijfje en laet het niet, soo ghy het anders meught,
	Seker Wijfje men souwer aen eten een jeught,

[fol. C1r, p. 17]

	Neen by gantz deucht ic en sal mijn deel niet verpratten.
ketelboe	Igut Frans Joppen ’kwou wel om een paer matten
	(635) Dat wy eens mochten natten met excellente Wijn.
Frans.	Igut Gerritje hadden wy die hier dat waer wel fijn,
	Hy sou welcoom sijn: en lustich sijn ghepepen.
ketelboe	Wat dunct u Frans joppen wil ic hem eens herwaerts doen schepen?
	Met sulcke grepen als ic dat Endeken creech.
Elsie,	(640) Maer Man sal ’t alweer met u wesen geenen deegh?
Frans.	Wijff ’kwou wel dat gy sweegt, gy verstaet niet onse saken:
	Maer segt Gerritje, sout gy wel aen de claren geraken?
	Dat was niet te laken, ey haelts’ eens voor den dach.
ketelboe	Al weer moet ic door besweiring maken gewach,
	(645) Met een drolligen slach soo sal’t in zijn werck gaen.

Hier begint hy weer te besweiren, onder-
tuschen seydt Frans:

Frans.	Wat postelory Wijf soude wy noch drinken vanden edelen traen
	Op ons excelent ghebraen, hey dat waer vanden braven.

’t Bus-poeder als voren aen brandt gesteken
synde: seyt de Ketel-boeter.

ketelboe	Ic beveel u metter haest, gins en weer te draven,
	Op dat ic my mach laven met dat Keulsche nat.

Hier wert hem in ’t oor gheluystert.

ketelboe	(650) Nu beveel ic u dat ghy wederom keert rat,
	Ter plaetse in ’tgat daer ghy zijt uytgecomen.

Met enige conjuratien treet hy uyt het perck.

ketelboe	Frans ic heb van avont met u Wijn te drincken voorgenomen,
	Wilt gy slachten den vromen, en die hier slechs halen.
Frans.	Aen ’thalen Gerritje en salt my niet falen,
	(655) Maer ic mocht verdwalen indien ’t verr’ was uyt ’tlandt.
ketelboe	Neen Frans Joppen gelooft my ’tis niet verr’ vande handt:
	Maer gaet slechs aen die ’n cant, daer salmen ’t u uyt-deelen.
Frans.	Wat daer sou meer als eenen duycker me spelen,
	Al sou ic et bequelen ic sal nochtans gaen soecken daer.
	(660) Gerritje Gerritje allijcke wel ’tis seecker waer:
	Ic vind een kanneken claer, met excellent Wijntje gevult.
ketelboe	Neen Frans Joppen gy op mijn woorden u wel vertrouwen sult,
	Nu samen eens gesmult en lustich om-gedroncken.
Frans.	Alsje wilt nu niet pruylende proncken,
	(665) Ons is voor niet geschoncken gebrae’n en excellenten dranck.

[fol. C1v, p. 18]

	Hier zinghen zy dit navolgende Liedeken, Stemme:
	Quins Parlement.

Frans.	Vrolick en vreughdigh soo laet ons t’samen zijn,
	Wy beyde, ghy en ick.
ketelboe.	’tSa laet ons mildelijck drincken den Wijn,
	Elck rustigh in zijn schick.
Frans.	(670) Toont u koen. Ketelb. ’k Salt wel doen.
Frans.	Eet en drinckt vant gheen u lust.
ketelboe.	Ist gheraen? Frans Iaet compaen.
ketelboe.	Soo moet zijn mijn dorst gheblust:
alle bey.	Hey, tsa, couragie dan,, Elck weert hem als een Man,
	(675) Op elck vaersje met een dronckje rust.

ketelboe.	Comt Elsie met ons singhen, op
	Dees Vastelavondts tijdt.
	Een yeder voert nu vreughdigh de vlaggen inden top,
	En oock mer Bacchus strijdt.
	(680) ’t Geldt u Frans. Frans ’kWacht althans,
ketelboe.	Tis een druyvigh sappigh nat.
Frans.	’t Smaect my wel. Ketelb. ’t Geldt ghesel.
	Lap het glaesjen in u gat:
alle bey.	Hey, tsa, couragie dan,, Elck weert hem als een Man,
	(685) Alst uyt is, isser meer int vat.

Frans.	Hoe lustigh ist op dees Vastelavondts stondt,
	Elck vriendt zijn Maeltijdt houdt.
	Een yeder bact leckere Panne-koeckjes rondt,
	Wafeltjes soo geel als goudt,
	(690) Proeft eens Maet. Ketelb. Delicaet,
Frans.	Eet en drinckt ghy hebt de keur.
ketelboe.	Vrolick weest,, Uyter gheest.
Frans.	Ick en denck op gheen ghetreur:
alle bey.	Hey, tsa, couragie dan,, Elck weert hem als een Man,
	(695) Het gaet al met de Vastelavandt deur.

Frans.	Hey couragie nu moet ick ’t uytdrincken ongaelick,
	Want niet een duyt betael ic voor eten en drincken,
	Hey Gerritje dat geldt u gy verstaet wel mijn wincken:
	Ic moet het weer vol schincken, hou daer doetme bescheyt.
ketelboe.	(700) Al ree Man, tot eten en drincken ben ic altijdt bereyt:
	Hou daer Elsje: ’tis geseyt, ghy moet eensjes proeven.
Elsie	Mijn lust niet Gerritje: en wilt my niet bedroeven,
	Waer toe doch dit snoeven? weetje wat soo zwijcht.
Frans.	Wat is dat Gerritje?
ketelboe.	Niet Frans, sy slechs dapper betijgt
	(705) De geen daert gy door crijcht soo lustlich te drincken en eten.
Frans.	Maer Gerritje off gy my openbaerden de secreten,

[fol. C2r, p. 19]

	En liet my eens weten wie dit hier heeft gebracht.
ketelboe.	Die’t hier gebracht heeft isser geweest den heelen nacht,
	En hy heeft getracht, om u hoornen aen te setten.
Frans.	(710) Hola, seker daer moet te wat nader op letten,
	Sou ic in sulcke netten, ghevanghen werden staegh?
	Maer wat ist doch voor een?
ketelboe.	Noyt leelijcker Bulleman saeght ghy u levedaegh,
	Hy zit noch yvers laegh, in een hoecxken ghedoken.
Frans.	Maer Gerritje laet hy doch by u wesen versproken,
	(715) Dat hy ons niet meer comt op-stoken, ’k heb mette geck geen doen.
ketelboe.	Frans Joppen wil ic hem persoonlick hier doen spoen?
	Sijt gy soo koen dat gy hem wilt sien ic sal hem doen verschijnen.
Elsie,	Neen Gerritje ic bid u en wilt u daertoe niet pijnen,
	Maer doet hem verdwijnen ic ben al te vervaert.
Frans.	(720) Neen Gerritje laet hem vry comen: ’kbender niet in beswaert,
	Ic sal hem by gantz paert wel dapper bestrijden.
Elsie,	Frans Joppen ic en salt’doch om mijn leven niet lijden,
	Dus wilt u vermijden om sulc te rechten aen,
	Wat duycker Frans: wilt gy met Duyveldery omgaen?
	(725) Die gy niet cond verstaen, wel wat sal’t doch met u wesen?
Frans.	Wijffje ic wed ic sou hem soo met houdt belesen
	Dat hy sou vreesen om hier te comen weer:
	Wijfje hy wil mijn hoornen aensetten die ic niet begeer,
	Want dan sou ic seer by nae een Bulleman gelijcken.
ketelboe	(730) Ia wel Frans soo sal hy in u huys blyven prijcken:
	Want hy kander niet uyt strijcken off’tmoet door my geschien.
Frans.	Is hy dan hier in huys Gerritje? Ketelb. Ia hy Frans.
Frans.	My lust hem eens te sien.
	Ic sal hem eens verspien, nu wilt hem my eens wijsen.
ketelboe.	Ia Frans soo gy hem zaegt gy sout u affgrijsen:
	(735) Sulcx is niet te prijsen: ic weet noch een beter raet
	Hoort Frans soo gy u oogen door my verblinden laet
	Soo sal ic metter daet hem leyden voorby u voeten,
	En wilt hem dan eens louter met een eynde houts groeten,
	Soo sal hy moeten al sijn leven hier blyven van daen,
	(740) Anders isser geen raedt om hem te beletten herwaerts te gaen:
	Maer door u slaen soo sal hy zigh vergrouwen.
Frans.	Is dit den besten raedt Gerritje die gy gaet voorhouwen?
	Wat dunckt u Wijff souwen wy soo aenrechten ’tstuck?
	Gantz felten Wijfje ’t was voor ons al te grooten ongeluck.
	(745) Sou ic geraken inden druck van Duyvelshoorns te dragen.
Elsie.	Ia Frans hoe ’tgaet ten sal niet wel slagen,
	’K wou dat t’geenen dagen dien Duyvel hier had geweest.
Frans.	Och Heer Elsje is vervaert nu weest doch niet bevreest:
	Wy sullen den quaden geest van hier wel verdrijven,
	(750) Nu Gerritje gaet te werck laet hy hier niet langer blijven:
	Ic sal my verstijven om hem louter te raken.
ketelboe	Maer Frans Joppen, gy moest hem een eynde houts laten smaken

[fol. C2v, p. 20]

	Dat hem hals en neck kraken, dus van een eynde houts u verziet.
Frans.	Dats waer allijckewel: want ic en heb sulcx niet,
	(755) Dus op dattet soo geschiet sal icker een gaen crijgen.
	Frans binnen.
Elsie,	Och mijn lieve Gerritje wilt my doch niet betijgen,
	Maer wilt doch zwijgen van my en Jaep Jong-bloet,
	Wat salt u helpen als gy my dese schandt aendoet?
	Dus weest doch soo goet en wilt ons schandt bedecken.
ketelboe.	(760) En sorgt niet Elsje, ic en sal geen Vrouwen eer bevlecken:
	Maer sal Jaep doen vertrecken dat hy hem niet sal sien.
Elsie.	Ey Gerritje ic bid u laetet dan alsoo geschien,
	’K sal u dan niet verbien my zomtijdts te versoecken.

Den Boer komt uyt met een houdt

Frans.	Nu Gerritje bezweert hem te comen uytte hoecken:
	(765) Ic sal mijn vercloecken, om hem louter te castijen.
ketelboe.	Maer Frans desen doeck most ghy eerst voor u ooghen lijen.
	Dan salt haest gedijen, dat ghy hem vernemen sult.
Frans.	Om den doeck de dragen wil ic noch lijden gedult,
	Op dat dan wert vervult ons voorgenomen saken.
ketelboe.	(770) Nu Frans staat daer aenden hoeck vanden staken
	En past wat te raken als den Duycker verby u treedt.
Frans.	Sorgt niet Gerrigtje: laet hem vry comen, ic ben al bereet.
Elsie.	Maer man weest niet al te heet dat hy u niet gaet ontsnappen.
Frans.	Sorgt niet Elsje, ic sal hem wel louter om de Dozen lappen:
	(775) Rust slegs van ’t clappen en houdt u Bachuys toe.
ketelboe.	Siet dien Duewen daer eens staen! Elsje hoe:
	Als ic dit nu dus doe soo moet ic me eentjes overvaren.
Elsie.	Gerritje ic zweer u zoo gy mijn eer hier weet te bewaren,
	Wy sullen ’t samen eens claren, ziet ’k looft u by mijn handt.
ketelboe.	(780) Ic ben te vreen Elsje, ic sal wel bedecken u schandt
	Stelt u aen dien cant, en laet my nu hier wat praten,
	Hou Jaep Jong-bloet, sta, sta, ras compuptte gaten,
	En wilt de koecken daer laeten, comt slechs alleen uyt.
Jaep.	Och Gerritje ic koom al vast.
ketelboe.	Swijgt maekt geen geluyt,
	(785) Off gy moest uyt mijn schuyt, gy soudt mijn vragt bederven.
Jaep.	Bleef ic langer in ’t Verkens-kot ’k zou moeten sterven,
	’K heb menig werven verlangt te wesen uyt dat kot.
ketelboe.	Maer Jaep Jong-bloedt wat read om raken ongespot
	Wederom tot u Huys, sonder harde cloppen?
Jaep.	(790) Elsje ben je daer?
Elsie.	Ja ic: maer ginder staet Frans Joppen,
	Wilt u ras voort stoppen, om praten isser geen tijt.
Iaep.	Niet Elsje?
Elsie.	Neen Jaep, pact u slechs deur eer dat hy y smijt:
	Want voorseker soo hy ’t merct, ghy sullet becoopen.
Jaep.	Adieu dan Elsje.

[fol. C3r, p. 21]

Elsie.	Adieu Jaep.
Frans.	Comter daer niet een gecropen?
ketelboe	(795) Hy sal u ontloopen, Frans slechs wat te raken past.

Den Boer slaet.

Frans.	Gans felten, Gerritje hadje me dat wat eerder belast,
	Hy had my al verrast, eer ic hem had vernomen.
ketelboe.	Neen Frans Joppen tis met u ghelijck als metten lomen,
	Doen g’hem hoorde comen, doe most ghy ’er geslagen hebben op.
Frans.	(800) Ic meynden hem nochtans wel te treffen op zijn cop:
	Maer bij Sint Job, ’k heb hem niet veel gegeven.
ketelboe	Wel nu Frans Joppen, ’t geen hier by my is bedreven,
	Laetet by ons zijn gebleven, en hebter van geen vermaen:
	Want dat ghy’t yemant vertelde, of eenighzins liet verstaen,
	(805) ’t Mocht comen aen den Officier, t’uwer schant en schaden,
	Want denct vrijlick, ic sou mijn saeck seer wel verdaden:
	Maer ghy soud* beladen, t’saem blyven in oneer.
	En hoort Elsje, ic segh u me tot een goede leer:
	Wilt niet soo seer, dat Jonge-bloet in u laten wercken,
	(810) Op dat men ’t niet al t’openbaer van u gaet bemercken,
	Hier me wil ic gaen hercken, om mijn profijt te doen,
Frans.	Neen Gerritje comt noch wat in huys, wy sullen noch eens coen
	Malcanderen voen, met eens lustich toe te vegen.
ketelboe	Wel daer toe wil ic my noch wel wat verlegen.
	(815) Daer na salmen u ter degen, het eynde heerlijck laten zien,
	Van’t gene datter tot noch toe is* gaen geschien: binnen,

Derde Vertooningh, derde Handelingh,

Den Officier met zynen dienaar, en de Ketel-boeter uyt.

Officier	Door vreemde praet die ic van u Gerritje hoorden uytten:
	Dat gy door bezwering doen cont wondere virtuyten,
	’Tsy den Duyvel te besluyten: off sulcke Duyveldery
	(820) Gelijck my oock door Frans Joppen gebonden is op zy,
	Soo heb ic daerom my op ’t stuck ter degen willen Informeren,
	Want soo verr’ Gerritje gy den Duyvel weet te bezweren:
	Soo sal ic u wel leeren sulcke stucken te laten staen,
	Om dier oorsaecke wil heb ic u oock als Officier gevaen,
	(825) En oock gesonden aen Frans Joppen om hier te comen:
	Want ic nu by mijn selffs vast hebbe voorgenomen
	Om van dese droomen te hooren ’trechte bescheyt,
	Gaet Dienaer segt dar Frans Joppen hem ras bereydt
	Om ’tgeen hy my heeft geseyt hier staende te houwen
ketelboe	(830) Heer Officier hier moestmen al meer persoonen schouwen:
	Want Proper Elsje sijn Vrouwe hier ooc voor al sijn moet,
	Gelijc ooc mede hier onsen Boer Jaep Jong-bloet,
	Soo zult gy den voet van mijn consten bevijnen.
Officier	Wel laet heur alt’samen alhier daed’lic verschijnen,

[fol. C3v, p. 22]

	(835) Ick sal mijn pijnen om te weten hier van de rechte grondt.
Dienaer,	Ic sal mijn Heer de Boodschap doen terstont:
	En heur maken cond, ’tgeen gy my gaet gebieden.
Officier.	Schaemd u Gerritje dat gy alsoo bedriegt de Lieden,
	Sulcke stucken behoordy te vlieden eer dat gy die betreurt.
ketelboe	(840) Heer Officier ic acht uwen Mantel is dapper gescheurt
	En ic wed ’tgebeurt dat Frans joppen of jong-bloet die moet lassen.
Officier.	Bylo Gerritje zou my sulck geluck toe wassen?
	Het sou my wel passen dat sou* my comen wel.
ketelboe	Ick sal noch niet seggen: maer laet mijn beschuldigers comen snel,
	(845) Ic acht sy meerder gequel dan ic sullen verdragen.

Frans Joppen, Proper Elsie, en Iaep Jong-bloet uyt.

Officier.	Hier comense altsamen aen, hoort Frans: ’kmoet u wat vragen,
	Gy hebt eenige dagen voorleden my soo onderricht,
	Dat tot uwent den Duyvel bezworen heeft Gerritje de Licht,
	En in Somma aldaer gesticht veel Duyvelsche trecken,
	(850) Segt is dat waer’?
Frans.	Iae’t Heer: dan ’twas maer houbolligheyts gecken,
	’TWelc ons de wecken om te rapen wat vreucht,
	Want hy liet ons eten en drincken voort comen uyt geneught,
	Dies wy verheugt te samen wat gingen bancken.
Frans.	Deen holla ic versta al anders sulcke Duyvelsche rancken,
	(855) ’Kwed om twee blancken Gerritje gy sulcx niet vertelt.
Elsie,	Heer Officier: ic bid u dat gy u daerom dus niet en ontstelt
	Want sulck bedrijff gelt geen halsen t’eeniger tijen.
Officier.	Neen holla ken hy dat? hy sal wat anders moeten lijen,
	’Ten sal hem niet bevrijen sulcke praten nu ter tijdt.
ketelboe	(860) Heer Officier ic verstae dat gy qualijck onderricht zijt,
	Daerom indien gy ’t mijn alsnu wilt toe-laten
	Ic sal de saeck regel-recht en inder waerheyt uyt-praten,
	Soo suldy mogen vaten wie gelijck off ongelijck heeft.
Officier.	Ic consenteer u Gerritje dat gy my rechte kennis geeft
	(865) Van ’tgene gy bedreeft ten huyse van Frans Joppen.
ketelboe	Ic sal u de vierkante rechte waerheyt uyt-croppen,
	Ic die my genere met stoppen eenige Ketelen die leck zijn,
	Quam by geval tot Frans Joppen, den welcken mijn
	Gaff werck: in schijn om ’snachts aldaer te blyven,
	(870) Zijn Wijff Proper Elsje sogt hem van Huys te dryven,
	In voegen dat hy ginck rijden nae ste daer sy hem sont,
	Ic ginck te Bedde midtsdien sy ’thebben wou terstont,
	En ’snachts soo vondtic Jaep Jong-bloedt by haer vernachten,
	Dewelke het gebrae’n Endeken en de Wijn t’harent brachte,
	(875) Het welc syluyden trachten om op te bancken t’saem:
	Maer alsoo Frans Joppen t’Huys quam buyten haer geraem
	Moest Jaep Jong-bloet onbequaem in ’tVerckens-cot sig begeven:
	In plaets dat hy waende met Proper Elsje in wellust te leven,
	En soo zag ic even waer zy ’t* Endeken en de Wijn ginck zetten

[fol. C4r, p. 23]

	(880) Dies ic (als hebbende daer ter degen op gaen letten)
	Met houbollige pretten, geraeckt aende Wijn ende ’t gebrae’n,
	’Kheb ooc met een aerdigheydt Jaep Jong-bloedt doen gaen
	Uyttet verckens-cot onbelaen, sonder Schandt ’t openbaren:
	Maer dewijl (Frans) gy u epgen schandt niet condt bewaren
	(885) Soo moet icket soo verclaren, want ’t is alsoo geschiet,
	Wat segt gy nu Frans?
Frans.	Holla dat en weet ic niet:
	Wijff doet my ’t bediet, zegt: hebt gy sulcx bedreven?
ketelboe	Ontkent gy ’t Els?
Elsie.	Och Man willet my vergeven,
	Ic ben seker noch gebleven, reyn zuyver en onbesmet.
Officier.	(890) Ia, ja, ’k hoor wel watter aff is al te met,
	Sy hebben t’saem te Bedt geweest om wat te slapen:
	Maer Gerritje die heeftet* belet door sijn kijcken en gapen.
	Off door sijn betrapen isset gebleven onder de voet.
Frans.	Wat duycker hebt gy begonnen zegt Jaep Jong-bloedt?
	(895) Tsa comt my te moet, want ic ga u den Doodt zweeren,
	Dat je mijn Wijff aff-soendt sal ic u wel verleeren,
	Tsa wilt u Lijf verweeren, gy verbrabbelden Kappelaen.
Jaep.	Seker Frans Joppen stilt u wat ’ken hebt noch niet gedaen,
	’K begonst vast te peuren aen: maer ’twas noch niet begonnen.
Frans.	(900) Ist waer Els?
Elsie.	Iae’t Man: hy hevet niet volbrengen connen
	Want ziet ic was verwonnen met een jonge domme zin.
Frans.	Hebt gy’t noch niet voldaen soo acht ick ’t noch wat min:
	Maer haddetter geweest in, seker soo mocht gy wel vreesen.
Officier.	Ic hoor wel gy soud wel haest geaccodeert wesen:
	(905) Maer ic sal u wel anders belesen gy en benter noch soo niet aff
Elsie.	Ic bid u heer officier handelt met ons niet soo straff:
	Want dat oyt vergaff heb ic wel hooren pryzen.
Officier.	Neen holla ic sal u luy beyden wat anders bewijsen
	U sotte jolijsen, die moeten wat straf zijn gekastijt.
Frans.	(910) Heer Officier souje my dan noch wat geldts maken quijt?
Officier.	Ja Frans, en zijt ghy’t of u Vrou niet wel waerdigh?
	Door dien dat sy haer met Jaep gaet vermengen lightvaerdigh:
	Neen ick sal u aerdigh en u oock Jaep comen by.
Jaep.	Heer Officier ick garen accordeer met dy,
	(915) Ick weet wel dat ick my, een weynigh het verlopen.
Ketelboe	Met u mee’t accorderen is oock al mijn hopen,
	Doet ons schandt niet open maer houtse dock zecreet.
Ketelboe	Ia Heer Officier maecket doch dattet niemandt en weet
	Haer bedreven leet, men sal’t u wel betalen.
Jaep	(920) Voor mijn deel belooff ic u twee zilvere schalen
	Daer voor ic sonder lang dralen u sal mee vereeren.
Frans.	En ic sal met een Vetten os u keucken stofferen:
	Op dat met eeren mijn Wijfje mach blyven van dees daet,
	En ziet Elsje datje sulcken spel voord-aen laet,

[fol. C4v, p. 24]

	(925) Of ic sou worden quaet, en het u niet vergeven.
Elsie.	Och Frans ’k en salt niet meer doen van al mijn leven,
	Ic salder voor beven en houden my soo’t betaemt.
Officier.	Op hoop van beternis ben ic te vreden met ’tgeen gy raemt,
	Daerom voortaan u schaemt, van sullicx meer te plegen,
	(930) Doch eer dat wy nu gaen, en vord’ren onse wegen,
	Soo laet ons ter degen, geven een stichtige Leer,
	Van ’t gene by ons hier is voorpgedraghen weer:
	U is al-hier geleert: wat wel can overcomen
	Een out grijs-hayrich Man, die een jongh Vrouken trout,
	(935) En dat veel beter is: by yerder t’zijn genomen
	Een wel-ghevoeght partuyr: van jaren even out.
Iaep.	En wie dat somwijls oock zich selven soo verstout,
	d’Onkuysche vuyle Min, wellustigh te hanteren,
	Dat sulcken oock wel dick (soo ghy hiet hebt aenschout)
	(940) Moet in een vuyle plaets, ja Verckens-kot, logeren.
Frans.	Geen ydelheyt onnut wy u hier willen leeren:
	Maer slechs ’t exempel wat somtijts wel can geschien.
	Een yeder zie voor hem om zulcken schant te weeren:
	Want sulcke ongeval gebeurt wel een’ge lien.
Elsie.	(945) Een yder mach nier uyt recht op zogh selven zien:
	En denck is hy besmet met diergelijcke daden,
	Dat hy ’t voor-nemen neemt, om gantz van sulx te vlien,
	Eer dat hy zigh gantz vint belaen met schant en schaden.
Officier.	Hier me wy wenschen: dat een yeder zigh ontlade
	(950) Van all’ lichtvaerdigheyt, en wilt die scheyden,, wijt,
	Vernieuwd’ uyt Liefden wert, volght deughdelijcke rade,
	Betrachten wilt alsulcx, toont u beryden,, vlijt,
	En wie sulcx niet en heeft, die denckt: ’k Verbey den ,, tijt.

’t Segel-bloemken, by de
Kamer Vernieut uyt Liefden, binnen
Gorinchem.
’k Verbey den tijdt.

Tekstkritiek:

vs. 307 uyt er staat: nyt
vs. 364 zijght, er staat: zijgh,
vs. 531 vragen niet,, er staat: vragen,, niet
vs. 567 deugen. er staat: dengen.

Hendrik van der Muyr: Klucht van de Ketel-Boeter. Gorkum 1644.

KLVCHTvandeKETEL-BOETER,gemaect door H. vander Muyr.Op’t Spreeck-woort:

Wie dat d’onkuyze min,, wellustich wil hanteren, Die moet somwylen in,, een vercken-schot logeren.

Ghespeelt by de Camer VERNIEUT UYTLIEFDEN, binnen Gorinchem.

Tot GORINCHEM.Voor Jan Willemsz. Boek-vercooper, woo-nende aende Merct, inden vergulden Boom, Anno 1644.

Personagien deses Cluchts.

Vertooninghen.

Eerste Vertooningh.

Tweede Vertooningh.

Derde Vertooningh.

Eerste Vertooningh, Eerste Handelingh,Den Ketel-boeter uyt-komende, roept.

tweede vertooningh, tweede handelingh,Jaep Jong-bloet en Proper Elsje uyt.

Iaep Jongh-bloet uyt comende, gheladen met eenen Eynt-voghel, ende een kanneken met Wijn.