Cornelis de Bie - Vermakelijcke kluchte van Hans Holblock den geusen predicant

Cornelis de Bie: Vermakelijcke kluchte van Hans Holblock den geusen predicant. Antwerpen, ca. 1722.
Uitgegeven door Marti Roos.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton010040 — Facsimile bij Ursicula]
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

[p. 1]

VERMAKELYCKE KLUCHTE
VAN
HANS HOLBLOCK
DEN GEUSEN PREDICANT.
Bestaende in een Waen-wyse Sottigheyt, ende
laetdunckende Wysheyt.
OP DE SINNE-SPREUCKE:

Botte laetdunckentheyt is qaelyck te verdragen,
Om de hooveerdigheyt twee van de grootste plagen
Die veel bedriegen, want zy willen Meester wesen,
En’s hebben geen verstant, ja willen sijn gepresen,
Al sijn zy noch soo bot, en ’t prysen maeckt hun Sot.

Door CORNELIO DE BIE.

[Houtsnede: preek in een kerk]

T’ ANTWERPEN,
By de Weduwe THIEULLIER, in de Wolstraet.

[p. 2]
[Houtsnede: nar op de preekstoel]

PERSONAGIEN.

HANS HOLBLOCK, eenen laetdunckenden Botterick,
die noch Lesen noch Schryven en kan.
SIBIL, een Geuse Bybel-Suster sijn Vrouwe.
GODEFROY, eenen Mondt-fluyter.
MAEY ALLEKLAP een Weerdinne.
Mr. COENRAERT, eenen Notaris.
LAURETTJEN, het Meysen van Hans Holblock.
Eenen Borgemeester.
Dry Schepenen.
Eenen Consergie van Amsterdam.

[p. 3]

INHOUT.

HANS

HOLBLOCK, een onwetende ende waenwyse Lichtmis getrouwt met SIBIL een Coopmans Dochter, ervaeren sijnde in de Geuse Bybelsinnigheyt, kryght den roock van ydel glorie in’t Hooft, om te geraken tot de bedieningh van eenigh verheven Ampt, daer hy toe bequaem was, als een Ezel om Haesen te vangen: en ondertusschen roemende op sijn ydel niet-wetentheyt, wordt van GODEFROY sijn gebuerman (sijnde eenen Tafel Vriendt, ende eenen Pluymstrycker, Montfluyter) achter rugh uyt gejockt, en voor d’aenschyn gepresen, ia in de hooverdy soo opgepronckt, dat HANS HOLBLOCK hem (aengedreven door sijn ydel glorie) beschenckt met een Sopjen van Rooden Sol, en verstaende uyt de Weerdinne (genoemt Maey Alleklap) de doodt van haeren Oom (eenen Geusen Predikant) wort opgestockt om’t Officie te versoecken, gelijck hy geloovende het selve te krygen, nemt voor te vragen tot welcken eynde hy aen Mr. COENRAERT eenen Notaris (die zy in’t Brandewyn huys vinden) gebiedt een Request te maken, toch daer-en-tusschen SIBIL HANS HOLBLOCKX Wyf, als een helsche furie komende om het geselschap op te lichten, te naer ganck, begroet HANS HOLBLOCK soodanigh met stocken, dat hy de vlucht nemt, en het Predikantschap gevoelijck gewaer wordt. SIBIL hier mede niet ophoudende scheldt MAEY Alleklap uyt voor een Hoer, en malkanderen verwytende alle leet van injurien, scheyden al kyvende en bulderende van een. GODEFROY en Mr. COENRAERT hier in hun tydts-genucht, en vermaeck genomen hebbende, en aen HANS HOLBLOCK voorlesende het Request, dat COENRAERT gemaeckt hadde, en waer in sijn waenwyse laetdunckentheyt, en dwaese geckheyt uyt-geschildert staet, presenteert HANS HOLBLOCK het selve alsoo aen den Borgemeester, ende Schepenen van Amsterdam, al waer de Klucht wordt uyt-gevoert: de welcke siende de onnooselheyt des Suppliants, gelo- [p. 4] ven hem d’Officie te vergunnen, indien hy kan ontknoopen twee vragen die zy hem voor stellen, veynsende keurigh en seer begeerigh te sijn, om te weten oft sijn Suppliants Broeder was geweest, daer ons Heer (komende binnen Jerusalem) hadde geseten. Welcke vrage oft questie HANS HOLBLOCK tot schaemte van de vragers, met een bedeckte wysheyt, die by wyse te verstaen was Sottelijck en onwetende, resolveerde: seggende dat hy geenen Broeder en hadde, en oversulckx d’Ezel oft Ezelinne (daer ons Heer op sat) niet en konde geweest sijn, en oock dat sijn Vader eenen Boer was, die noyt met Ezels (daer de Heeren van komen) verkeert en hadde. Ende gevraeght sijnde wie den Vader was geweest van de kinderen van Sebedeus, mits zy den Suppliant voor eenen Sebedeus aensagen, en voor handen hadden, en wist HANS op dese hooge vrage geen soo goede antwoort te geven, als op de eerste; noch de selve niet en kan begrypen oft te seggen, dat Sebedeus den Vader moest wesen van de kinderen van Sebedeus, die zy in ’t vragen noemden. Gaven hem dagh en tydt, om des anderendaeghs daer naer, als hy daer op sou gestudeert hebben, aen hun ’t selve te konnen seggen. Als versekert sijnde dat zy noch eens daer mede souden lachen, en met HANS den Aep scheiren.
HANS daer-en-tusschen trachtende van SIBIL sijn Wyf onderricht te sijn, en de antwoort van haer te leeren, om niet te missen, is’t gebeurt dat niet tegenstaende SIBIL en LAURETTJEN hun Dienstmaert, hem met neus en mondt de antwoordt op de voorschreve vraegh sochten wys te maken, en die hy meynde op hun Leeringh gevat te hebben, ende te weten, komt de selve leeringh daer naer wederom voor de Heeren te misschen, en daer over geen voldoeningh konnende geven aen’t Magistraet, wort uytgejockt en op straet gewesen, en daer mede hem sat gesopen hebbende, en thuys komende, leyd’ de schuldt op [p. 5] SIBIL en LAURETTJEN, die hem aen malkanderen promoveren, ende Meesteren in de Philosophie van de niet wetende, met doorgaende rugh slagen, die hy lanck konde gedencken, soo dat zy mochten seggen volgens het gemeyn spreeckwoordt:

Wat helpt de Keirs oft Bril,
Als den Uyl niet sien en wil.

EERSTE UYTKOMSTE.
HANS HOLBLOCK.

HEt averechts bedryf des Wereldts handelingen
Sal my noch eens uyt spyt in’t Narre-Schip doen springen
By de krancksinnige, en zeer dul-koppigh maken,
Om dat ick dickwils denck, hoe menigh Man geraken
(5) Tot groot Officien, die niet een sier en weten;
Niet weert te riecken daer ick maer eens heb gescheten:
En nochtans krygen zy veel eer, profyt en winst
En watter valt oft niet HANS HOLBLOCK kryght het minst:
’t Is onverdragelijck, en qualijck om te lyen.

GODEFROY liggende van buijten in de Venster.

God. (10) ’t Is waer sijn Meester, om de keyen uyt te snyen
Van die bewaeyt sijn, en is nergens oyt gesien.
Hans. Ick laet my voorstaen, dat ick d’eerste plaets verdien;
Van’t Borgemeesterschap tot Amsterdam. God. Naer reden
Hy waer een schoon Capuyn en was hy maer gesneden.
Hans (15) Is’t wonder aengesien ick zoo ervaeren ben
In alle wetenschap, al zegh ick’t zelf en beken
Dat binnen Leyden geen Doctoors als ick, en weten
Van de geleertheyt. God. Behalven die Hoey eten.
Hans. En ten is oock niet vremt, wanneer ick eens bemerck
(20) Myn over wys verstant. God. Hondtslager van de Kerck
Heb ick hem lanck gekent, magh hy daer wel op stoeffen?
Hans Wie datter komt oft niet, ick kan hem over poeffen
En thoonen dat ick meriteer een iders gunst.
God Broeckschyten en stoeffen is hedendaeghs geen kunst.
Hans. (25) En schoon dat ick altyt was d’eerste in’t studeren,
[p. 6]
En zou daerom oock wel konnen het Landt regeren;
Om mijn taelrijcke Faem, en niemant mijns gelijck
Is in welsprekentheyt, ick staen altyt en kyck;
En blyf al even kael, een ander ondertusschen,
(30) Die gelt te geven heeft, en bot is, raeckt op ’t kussen
Het is de dommigheyt des werelts dat is klaer.
God. Hy zeyt het Sottelijck, maer meestendeel is’t waer.
Hans. Een ider moet nochtans voor mijn geleertheyt ruymen:
God Hy’s daer mé verciert als een Kieck-vors sonder pluymen.
(35) Hans Ick ben van Ed’len aerdt kloeckmoedigh en valiant.
God. ’t Is beter styf geblasen als sijn tongh gebrandt:
Hy wilt uyt bottigheyt meer als een ander weten,
Al had hy het Latyn met heel Pol-lepels geten:
En A noch B verstaet, wat dunckt u van die daey?
(40) Hoe gaet het hedensdaeghs, al is’t dat het niet fraey
Voor wyse Lien en staet, met stoeffen en met kraken
Gaen bottaerts altyt om, die hun veel hooger maken
Als datse sijn in schyn, zoo doet den desen oock
En zulcken ydelheyt vergaet op ’t lest als roock.
Hans. (45) Al ben ick noch zoo wys ten kan my nergens baeten.
God. Dat zulcken gecken als hy is geen broodt en aten,
Het Graen waer goeden koop maer nu zoo styft het noch;
Om dat’t wort geten van zoo een beseyckte Sogh:
Als dese blaeskaeck is: den Heer wilt my verstercken
(50) Dat ick onthouwen magh den handel van sijn wercken,
Die weerdt sijn genoteert, als die van Don Quichot,
Syn Wyf is wys genoegh, maer hy is meer als Sot.
Hans. Wie scheld my metten naem ’k zou my daer over vreken
God. De waerheyt is geseyt al magh men die niet spreken,
(55) Ick kom hem by de handt: dat hy my wel verstaet.

Hy komt af by hem.

Hans. Het is onlydelijck als het niet wel en gaet.
God. Ick wensch u goeden dagh, mijn Heer hoe gaen de saken?
De Wet is weer verzet, men dient van u te maken
Stadts Borgemeester, maer ’t kan wesen dat gy ’t bent
(60) Wat datter is gedaen is aen my onbekent.
Myn Heer magh ick geluck aen u daerom geven.
Hans. Men denckt niet eens op my, ten is niet om te leven
[p. 7]
In zulcken ongelijck, ’k en treck het my niet aen
Al ben ick niet een sier. God. Gy hebt nochtans gestaen
(65) Den eersten op den keus, dat heeft genoegh gebleken
En zeyde niet een sier, waer aen magh dat gebreken?
Een zoo ervaeren Man, die ryck is en geleert,
Dat men die niet en kent. Hans. Het gaet nu heel verkeert,
God. Een Eelman zoo volmaeckt als gy niet aen te trecken,
Hans.*(70) Dat is om datse sijn veel arger als de gecken,
Oft Uylen die niet meer in de geleertheyt sien
Als in een wetsteen, en by nacht met d’Uylen vlien
In’t Landts welvaeren blindt, wat ick daer van wil zeggen
Genoegh bekent is. God Ja te licht om uyt te leggen:
(75) Aen die ’t gelooven wil: Ick staen geheel confuys:
Gy slacht de Schildtpadt die is over al in thuys.
In’t Spaens, Duyts, en Latyn, al wat men kan bepeysen
Gy hebt de werelt over al gesien in’t reysen;
En nergens niet geweest, in alle Taelen vast,
(80) Die weet waer ’t ider schort, al hebt gy noyt getast
Den pols van hun gebreck: die in ’t Landt van de blinde
Heeft langen tydt verkeert onder de Heer gesiende:
Die sijt uyt Geil gebracht, daer men veel zotten siet,
Wort die gegaen voor by, ick en verstaen dat niet.
Hans. (85) ’t Is zoo gelijck ick zegh men peyst op geen geleertheyt.
God. Om dat het net van uwe hersenen verkeert leydt
Soo ick dat immers gis.
Hans. ’t Kan sijn, waer aen magh ’t liegen?
Ten is my noyt gezeyt. God. Die imant wil bedriegen
Als u heeft ongelijck. Hans. ’k Heb de Philosophi
(90) Genoegh gehoort nochtans. God. En in Theologi;
En in de Rechten zoo ick wel heb hooren verklaeren
Syt gy Licentiaet. Hans. Van over seven jaeren:
Dat blyckt aen mijn verstant tot Loven wel bekent.
God. t’Antwerpen in’t Dulhuys, ofte wel daer ontrent.
Hans. (95) Men moest de bottaerts, die Officien solisteren
Eerst onderzoecken, en wel scherp examineren
Oft zy hun ampt verstaen, gelijck ick wel zou doen
Als’t daer op aen quam maer.
God. Dat waer het best fatsoen
[p. 8]
Die de Haver heeft verdient, zal ’t minste daer van krygen
Hans. (100) De Ezels schreeuwen meest, geleerde moeten swygen.
God. ’t Is schande dat men met de wyse lie zoo leeft.
Hans Gelijck een hoer die speelt en haere kaert vergeeft,
Soo staen ick nu en sien.
God. Wee, wee die ’t zoo verbruyen.
Hans Elck mensch heeft sijn gebreck gelijck de Meertse buyen
(105) ’t Syn Sotten die het doen, en weten niet een sier.
God. Dat is nu over al zoo ’t schynt de oud’ manier.
Hans. Dat ’k Borgemeester waer ick zouse uyt doen schyten;
Maer ’t is best dat ick swygh, zy krabben oft zy byten,
Die men tred’ op den teen.
God. Gy spreckt met groot verstant,
(110) Als eenen Advocaet. Hans. Waer toe treckt uwen tant?
Komt aen ick geef een Maet.
God Soudt gy my eens beschincken,
Met Most oft rooden Sol?
Hans. Seght wat gy maer wilt drincken;
Annys, Gebrande-wyn, oft verschen Heckepost
God. Het is my even eens, als het my niet en kost,
(115) Geleerde Mannen van verstant is’t goedt med’ praten.
Hans. Ick heb met Princen en groote Potentaten
Al lanck genoegh verkeert wel wat is dat gezeyt,
Den Winckel is hier toe wel isser swaerigheyt
Dat men niet voor en doet?
God. Het heeft misschien sijn reden.
Hans. (120) ’k En ben dat niet gewoon is imant overleden.
Weerd. Jae, mijn eygen Oom den Geusen Predicant,
Dat ick met open huys zou sitten waer een schant.
God. Is’t waer? Weerd. Ja.
GODEFROY hy wordt van daegh begraven,
God.*Begraven is dat zoo? Dat sijn de leste gaven
(125) Die ’t Magistraet vergeeft: d’Officie is wat raers,
Weerd.* Het is ten minsten weert wel duysent gulden s’jaers,
Dat u gelijcken zou. Hans. Ras brenght 2 Suyker koecken
En schenckt eens rooden Sol. Ick moet dit onderzoecken;
Wat van waerheyt is. God. Ick wel voorseker weet
(130) Dat gy zult Preker sijn. Hans. Gelijck ick my vermeet:
[p. 9]
God.*En daerom dient van daegh d’occasie waer genomen
Schoon dat g’daerom in concurs zult moeten komen.
Hans Concurs, was dat gezeyt ick en verstaen dat niet?
God. Ick weet dit oock wel dat gy daer in minder siet
(135) Als eenen blinden Man, dan ’t Wyf kan’t u wel leeren.
Hans. Kom ick daer aen, ’k zal u ’t voor Sangerschap vereeren
Dat’s Koster van de Kerck.
God. Heer Domine ’k neemt aen:
’k Heb naer Officien al lanck genoegh gestaen:
Nu leef ick eens op hop’.
Hans Wel daer op eens gedroncken
(140) Soo haest als ’t Lijck is van den Predicant gesoncken,
Dan presenteer ick my aen ’t Borgemeesterschap
Die dees Offici geeft. God Hy sit nu op den trap
Van d’ydel glorie. Kost hy daer aen geraken.
Hans. Waer meester Coenrard hier ’k sou een request doen maken
(145) Dan waer ’t gekloncken Broer.
Weerdin. Hy drinckt gebranden Wyn
Hier binnen in het huys daer zulde vryer sijn,
Want gy daer by wilt gaen, oft ick zal hem wel roepen
Hans. Ja daer zal ick noch wel een potjen mé versnoepen:
’k Ben bly dat gy dat zeght, avous Heer Advocaet:
(150) ’k Betrouw my wonder vast op uwen goeden raedt,
Die ick van over lanck heb hooghlijck hooren prysen.
God. Myn Heer gy kent hem wel: Een van de eerste wysen
Van ’t Dulhuys t’Amsterdam.
Coenr. My dunckt gy spotter mé:
God. Ontschuldight my, want hy waer geerne Domine,
(155) d’Offici is niet wegh, daer aen is geldt te winnen
Soo gy hem dienen wilt. Coenr. Is hy wel by sijn sinnen
Om zulckx te nemen aen. God In alle taelen vast
Daer hy niet een van kan. Coenr ’t Is eenen grooten last
Om Predikant te sijn. Hans. Daer ’s weynigh aen gelegen
(160) Maeckt my maer een Request, daer niemant jet kan tegen,
Uyt wercken meer als ick. Mijn Heer verstaet dat wel,
HANS HOLBLOCK is mijn naem, aen mijnen Med’gesel
Genoeghsaem wel bekent, begint gy maer te schryven.
Coen. Dat doen ick op ’t Cantoor ’k zal uwen dienaer blyven,
[p. 10]
(165) Betrouwt u zaeck op my. Hans. Een man van groot verstand
Als ick, en dient die niet te wesen Predikant?
Coenr. Gewis, en ’t zal zoo sijn tot iders wel behagen.
God. Hy is gemeestereert, en wordt noch alle dagen
Geleerder als hy is, en daer by is’t een Man
(170) Van groote qualiteyt, en dat hy niet en kan
Weet sijne Vrouw noch best, die ’t aen hem wel zal leeren
Dus laet de zake maer eens komen voor de Heeren
Hy zal voor d’ander gaen, zoo ’t is in sijne macht
Die Eelder is als Eel, en van de oudtste dracht
(175) Is sijnen toe naem, zou men zoo een Man niet wenschen
Voor sijnen Predikant, gelijck ick al de menschen
Hoor zeggen die ick spreeck, en die ick tegen koom.
Weerd. ’t Was oock een deftigh Man mijn overleden Oom,
Die Preeckte wonder wel voor de Gereformeerde,
(180) Het principaelste volck sijne geleertheyt eerde:
Hy was oock een Publiq Norarius daer by
God. Het Wyf is alzoo argh, en publiceur als hy
Dat die mocht preken ’k geloof de Kerck te kleyn zou wesen
Om d’overloop van ’t volck, zoo net en uytgelesen
(185) Is zy in het dispuet, dat zy al menigh Paep
Beschamen zou, en houd, daer mede haeren Aep:
Hans. ’t Kan wesen, maer ick wens dat ik eens aen mocht kyken
Mijn Wyf en haer te zaem, wie eerst zou moeten wycken
In ’t redecavelen zy hiel de overhandt;
(190) Want s’is te Bybel vast, en d’eerste disputant
Van’t heel Zeese gewest; zy komt daer aen getreden.
God. Jae gelijck een Leeuwin. SIBIL uyt.
Sib. Dat heeft genoegh sijn reden,
Gy Ezel als gy bent, is dat met ’t Lyck gegaen
Van onsen Domine, gy Hontsvodt, Luteraen,
(195) Jan-stinckbroeck zoo moet ik van deegh u huyt eens touwen
Hans. Gans blommen herten sijn dat slagen, scherpe klouwen,
En vuysten, ’k ben ontheupt, en al-te-mael ontbilt.
Sib. Soo moet men een Cornel van d’Horendragers gilt
Onder de oogen sien en dorsen zonder Vlegel.
Coenr. (200) Den Man die krimpt in een veel erger als een Egel:
Wat zou men eenen Man zoo ongenadigh slaen?
[p. 11]
Sib ’t Is by provisi maer, ick zalder anders aen;
Soo hem wat meerder lust. God. Sy doet my self verschricken
Waar ik daer Meester af ’k zou haer naer’t Rasphuys schicken
(205) In wat Capittel staet die boose Appel teef
Hans In’t eerste by S JOB. Sib. Als ick u noch eens geef
Wat meer, dan mocht gy ’t in den Bybel annoteren
In wat Capittel dat gy moet voortaan studeren.
Coen. Dat promoveert zeer wel, om Predikant te sijn.
Sib. (210) Wie zoo een zotte bol, een zatte pry, een Swyn:
Voor wie zou desen Predikant toch konnen preken?
Voor Vorssen die als hy geheele nachten queken.
Hans. Gy liegt gy pekelhoer. Sib. Hout dat noch eens gy vlugh
Houdt dat, en dat. Hans. Dat zeyd’ den kreup’len oock, en hy kreegh een kruck in den rugh.
God.*(215) Wat booser Wyf is dat? O droes is dat geslagen.
Sib. Dat hy te veel heeft magh hy naer het Gasthuys dragen.*
God. Ick gaen ’k en moy ’s my niet; ick sien ’t is een Sottin,
Ick deck den pot vast toe, want daer is Palinck in.
Coen. Ick gaen zoo mé, want hier en is geen eer te haelen
Weerd. (220) Wie datter gaet oft niet HANS zal ’t gelagh betaelen.
God. ’t Is immers zoo gezeyt ick heb gedaen mijn best
Om hem te prysen, en gy zult voor u Request
Niet anders krygen vriendt, hier valt niet lanck te blyven:
En heeft Hans niet veel gelt ’t wyf magh het met haer kyven
(225) Af kerven zoo zy kan, wy sijnder zamen uyt.
Sib. Sou ick betaelen, neen, ’k en geef geen hallef duyt:
Heeft hy de kuer verbruyt, den Fiel magh daer voor zorgen
Weerd. Gy Vercken geeft my gelt, ick en wil hem niet borgen
Syt gy het Wyf daer van? Betaelt voor uwen Man.
Sib (230) Dat en zal ick niet doen, ick heb den bras daer van,
Soeckt daer gy’t vinden mooght, geen eerelijcke Vrouwen
En houwen Fielen aen, die daer bordeel mé houwen.
Weerd Gy Luys-teef, Labbekack gy Meirkat is dat waer?
Ick vliegh u in ’t gesicht, en laet u niet een hair
(235) In uwen Tuyte-bant, zoudt gy my zulckx verwyten:
Gy Schyt-fenyn, gy Hoer ’k zal u de keil af byten:
Kom ick maar aen u vleesch. COENRAERT houdt haer vast.
Coen Ick bid u weest gerust,
[p. 12]
Sib. Ey laetse maer vry gaen, zoo haer een sneken lust
Dweirs door het Kaken vlees, magh zy in tydts vry komen.
Weerd. (240) Verdraegh ick dan dat spyt, zy heeft mijn eer genomen
Ick wilse aen het lyf: GODEFROY houdt haer tegen.
Sib. Ick zegh u laet my gaen.
God. Dat en zal ick niet doen het zou te leelijck staen:
Weerd Gy onbeleefde Soegh.
Sib. Die twee voor een kan schryven
Dat is een rechte Soegh.
Weerd. ’k Heb liever doodt te blyven
(245) Als zulckx te hooren tot mijn onschuldt van dat Wyf.
God. Ey treckt u dat niet aen ten is maer tydt verdryf,
En drinckt een Sopjen t’saem.
Weerd. Sy heeft mijn eer gestolen:
God. Ick zal ’t wel maken sey den Smit en had yser noch kolen.
Sib. Laet haer vry komen, want ick en ben niet vervaert;
Weerd. (250) Gy zout al veel meer doen, al oft g’er niet en waert;
Gelijck de Tooverers met ’t Vercken en haer Viggen.
Sib Gaet siet wat gy tot Rotterdam hebt laeten liggen,
Daer men noch dagelijckx d’af-fetselen van siet.
Weerd. Wat zeght gy daer gy vlugh?
Sib. De lie zeggen ’t maer ick niet,
(255) En daerom quaemt gy hier om een nieuw Maeght te werden
Dus nemt dit zoo gy wilt.
Weerd. Ten is niet meer te herden.
Coen. En treckt u dat niet aen, ten is maer een zottin.
Sib Het Ey niet beter en kan wesen als de Hin.
Weerd. Gelijck de Mussen sijn gewoon naer d’Uyl te vliegen
(260) Soo swermt zy naer haer pols.
Sib. Ick heet u daer aen liegen,
Doet gy my zulckx eens goedt, gelijck ick goedt kan doen
Al dat ick heb gezeyt. Coen. Het en is geen fatsoen
Malkanderen zoo met de waerheyt t’overtuygen.
Sib. Ick zalse op mijn knie noch als een Wisch doen buygen
(265) Quam zy maer slechts eens aen, ick sloeghse al te mat,
Dat zy ’t gedencken zou. Weerd. SIBIL kust gy mijn gat
Ick sluyt mijn deure toe, en laet u daer staen kyven
Gelijck gy sijt gewoon, met groen en Appel-wyven,
[p. 13]
Den heelen dagh te doen. Sib. Die u verweten lest
(270) Dat gy met uwen Oom, den Preker, waert te nest
Gekropen, is’t niet waer?
Weerd. Gy lieght, maer naer u zeggen
Is’t sijnen knecht geweest, die men heeft vinden leggen
Met u niet lanck geleen in’t Koren is’t niet waer?
Sib Neen ’t valsche logeners ’t was ’t Meysen by u Vaer,
(275) Als gy terwylen u liet van een Hopman kussen,
En sned’ daer naer sijn Bors, dat men u ondertusschen
Gevangen daerom nam, en is’t niet waer gy vlugh?
Het brandmerck zulckx getuyght, dat staet op uwen rugh:
Weerd. Helpt hemel wat ik hoor mijn Heer wilt dit onthouwen
(280) Ick zal die Tooverers naer ’t Rasphuys noch doen stouwen.
Sib. Gy Vercken doet dat vry, ick hier nu vast beken,
Dat gy een Vercken sijt, en thoont eens dat ick ben
Een Tooverers gy hoer, dat ’k u zal doen proberen:
Weerd. Ja, ja gy Tooverers, ’k en zal’t oock niet mankeren,
(285) Seer geerne als gy wilt, gy vuyl en ruyigh Swyn:
Maeckt gy m’een Vercken zoo moet gy een Tooverers sijn;
Want ick ben eenen mensch, als ider wel kan mercken,
Kont gy niet Tooveren, als gy my maeckt een Vercken?
God. ’t Is waer zy heeft gelijck, ick gaen daer mé naar huys
(290) Eer ick betoovert wordt, ick maeck by tydts een Cruys.
Binnen. HANS uyt.
Hans. Is’t hier noch niet gedaen, ick magh wel sitten wachten
Naer Mr. COENRAERT, die hier noch wel zal vernachten
Soo hy noch langer blyft by zoo een hoeren rot.
Weerd. Het is een rechte hoer die haeren Man voor zot
(295) En Borsse-snyder scheldt, met onverstandigh tieren
Die Eel is zoo hy zeyt, hy meynt de twee quartieren
Van sijnen neers misschien: zal ’t geen schoon Predikant
Een fraey Voorsanger sijn, gelijck den slechten quant
Sigh voor heeft laeten staen, gaet met u Caslidoni
(300) Vry wegh naer u quartier, zy zal uyt uwe troni
De Psalmen singen op de Noten die daer staen;
Dat haer krabnagels sijn, ’k en treck u niet meer aen. Binnen
Sib Mijn tongh is niet bequaem, om daer op meer te spreken
Hans. Soo laet gy u van zelfs daer in ’t Proces versteken?
[p. 14]
(305) En gaet met schant naer huys, thoont dat gy Meester bent.
Sib. Den Beul isser te goedt toe, dat hy sijn handen schent
Aen zoo een klaterbeck; men moet de hoeren schouwen.
Hans Had ik dat ook gedaen, ’k en zou mijn hooft niet krauwen
Van al de slagen die ick heb gehadt, en wel gevoel.
Sib. (310) Dat kan ick noch wel doen, want dat joockt uwen doel.

Binnen.

TWEEDE UYTKOMSTE.
GODEFROY en COENRAERT uyt.

God. NOyt aerdiger krakeel en zagh ick al mijn dagen:
Coen. Twee Vrouwe furien sijn qualijck te verdragen:
Sy meijnden ’t stuck voor goedt, en’t quamper oock op aen.
God. ’k En kan van lachen qualijck op mijn beenen staen,
(315) Hadden zy ons ontgaen, ’t had niet wel afgeloopen.
Coen. Als hoeren kyven brengen zy veel vuyle hoopen
Van oneer voor den dagh, een schandelijck verwyt.
God. De baken komen uyt van alle vuyligheyt,
Wanneer den haet en nydt hun Personagi spelen
(320) Gelijck het daar wel bleeck.
Coen. In naem en faem te stelen
De Vrouwen Meester sijn als men hun maer eens roert.
God. Dan wort’er eenen krygh met vechten uyt-gevoert;
En’t kap-getuygh onsnoert, zy krabben oft zy byten.
Coen. Het ginck te grof malkanderen zoo uyt te schyten;
(325) En daer by te verwyten d’een d’anders hooveerdy,
Daer ick noyt van en wist. God Wel hoe en wiste gy
Van desen handel niet dat heb ick lanck geweten:
Hoe dat MAEY-ALLEKLAP te voren heeft geseten
In een publieck Bordeel, daer sijn noch kinders van.
Coen (330) En is zy niet getrouwt. God. Ja zeker, maer den Man
Wierdt Bootsgesel, en is naer Indiën gevaeren,
Als haer den Schoutet quam met hoerdery beswaeren,
En ded’ verhuysen uyt de stadt van Rotterdam
Coen. En wat is van SIBIL. God. Die is op eenen Kam
(335) Geschoren, want zy heeft als MAEY de zelve perten
Van hoerdery in’t gat. Coen. Och hoe zou my dat smerten
Dat ick had zoo een Wyf God. Sy weet oock haeren pol,
Dat HANS noch niet en weet. Coen. Ick heb den buyk al vol
[p. 15]
Is’t zulcken vleesch-sop ick en zalder niet mé koken.
God. (340) Sy had oock haeren pot van’t Maeghdomschap gebroken
Eer datse was getrouwt, en houdt noch eenen boel
Die wel zou Preken, datse maer eens stont op stoel:
Want*s’is heel Bybel-vast en zouwer veel beschamen.
Coen. d’Een foy en d’ander kack koopvrouwen met vuyl kramen
God. (345) Ick moet u nu eens voorts verhaelen van ons MAEY,
Dat uytgelesen Vat, en al te zuyver Daey:
Hoe aerdigh en hoe fraey zy had by Oom geslapen,
Den ouden Predikant, ’t is weerdt om mé te Apen;
Hoe hem den Schouteth vondt in ’t bedt by haer, en liet
(350) Syn broeck aldaer in pandt. Coen. Is’t waer?
God. ’t Is zoo ’k en liege niet,
Dat was het gen’ SIBIL aen haer verweet in’t kyven.
Coen. ’t Is om te lachen, dat den aerdt van boose Wyven
Geen vuyligheyt en swyght. God. Een ider een verliep
Sigh aen MAEY ALLEKLAP, daer haeren Oom by slіер;
(355) Gelijck ick heb geseyt, en moest de broeck betaelen;
Hy meijnde anders hem snachts van sijn bedt te haelen.
Syn’t geen fraey Predikants? Coen. En hy was noch getrout.
God. Gewis, en Domine. Coen. Hy dé als een Rabouwt:
En even eens gelijck als doen de Apostaeten;
(360) Die om een Bachus-Feest, oft Venus-lust verlaeten
Hun Cloofter en hun Kap, en sijn al aengenaem,
Met hunne vuyligheyt, bequaem, en onbequaem.
Men geeft hun strackx een les tot spyt der Catholiecken,
En die te voren waeren troosters van de siecken:
(365) Dat worden troosters van een hoer, en is’t niet waer?
God. Ick spou van zulcken volck want ’t wort een duyvels haer.
Coen. Dan is den Bot vergalt. God. Sy quamen noch al stercker
Uyt den Papisten nest, en vreesden zy den Kercker
Niet in hun wederkomst, maer die maeckt hun te schouw;
(370) Niet een die overkomt, hy kryght terstont berouw:
En heeft hy dan een Vrouw tot sijnen lust genomen
Is’t onklaer, en uyt vrees en derft noyt thuys meer komen,
Oft anders zouden zy uyt Hollant loopen gaen.
Coen. Het gaet’er wonderlijck HANS HOLBLOCK komt daeraen.
(375) Geteeckent van sijn Wyf. HANS HOLBLOCK uyt.
[p. 16]
Coenr. Soo is hy Autentieck met vyf-en twintigh krabben:
God. Soo vaeren zy die hun aen zulcken Wyf verslabben;
Sy zal hem wel bedabben, ick blyf in mijnen nest.
Hans. Wel hebt gy eens gepeyst mijn Heer op mijn Request?
God. (380) Hy heeft gedaen sijn best, om u te helpen maken
Een Predikant daer door als’t is geseyt. Coenr. ’t Sijn zaken
Van importanti Maer, sie daer ’t Request is klaer.
Hans. ’t Sou sijn een spytigh werck, dat ick het niet en waer.
God. ’k En twyffel daer niet aen, oft gy zult zeker wesen
(385) Den eersten Predikant, en hoort het maar eens lesen.
COENRAERT leest het Request.
REQUEST Aen de Hooghmogende Heeren Borgemeesters
en Schepenen van Amsterdam, &c.
Ootmoedelijck verthoont HANS HOLBLOCK, die te voren
Hier uyt de Kempen quam van Keyenborgh geboren,
Niet verr’ van Sottegem: hoe datter is van kant
’t Oudt Predikantschap*: ’t gen’ hy om sijn groot verstant
(390) By desen pretendeert, mits dat hy kan doen blycken,
Dat in nietwetentheyt hem niemant magh gelijcken:
In’t landt der blinde, daer den Coninck siet heel scheil
Van waer hy’t Narre-Schip voert dagelijckx naer Geil;
Om die dwaessinnigh sijn, en geck daer vast te zetten,
(395) Een Man van grooten naem, daer wel dient op te letten,
Als hy sigh presenteert, en naer d’Offici vraeght:
De Heeren zullen sien hoe geck dat hy hem draeght,
In sijn scheil-wys vernuft, en de nietwetentheden,
In’t Dulhuys best bekent, daer men hem kan besteden,
(400) Om wyser noch te sijn, dan zotter als hy is.
Examineert* hem wel in sijn gesteltenis:
Men zal daer aen licht sien hoe men ’t daer mé moet stellen,
Als m’hem examineert, en niet te veel wilt quellen.
En reden dat hy hem tot d’Edel Heeren keert
(405) Met een laetdunckentheyt, niet al te hoogh geleert.
Maer in de wysheyt geck, om Predikant te wesen:
En ’t is oock zeker: dat men noyt en heeft voor desen
Soo eenen geck gesien, zeer wys in lotery:
SIBIL dat is sijn Vrouw veel wyser noch als hy.
(410) Soo sijn zy even na,, Daer mé & cetera.
[p. 17]
Ras onderteeckent dit, om dat het vast zou blyven.
Hans. Ick zet een ronde O, want ick en kan niet Schryven:
Coenr. Wel gerecommandeert om Predikant te sijn.
God. Sy preken uyt den Boeck, en sijt in geene pyn.
Coenr. (415) Kont gy wel lesen dan: om ’t woordt wel uyt te leggen?
Hans. Neen ick, maer ick zal ’t den Boeck wel laeten zeggen,
Aen ander die ’t verstaen: En is dat niet genoegh?
Ick ben altyt gereedt te Preken laet en vroegh,
Voor die ’t verstaen van buyten.
Coenr. (420) Wel willen wy hier me dan ons affeiren sluyten,
Is het Request niet wel naer uwen sin gemaeckt?
Hans. Seer wel, gy hebt den Nagel op het hooft geraeckt:
Maer wat hebt gy toch voor, van mijne vrouw te spreken?
Wanneer ick staen op stoel kan ick daer wel af Preken,
(425) Wat staeltjen dat het is, en mis ick ivers in
Sy is heel Bybel vast, en kent den Geusen sin;
Om my als ick daer uyt ben alles aen te wysen;
Want zy is daer in noch veel meer als ick te prysen:
Ick gaender dan mé door naer ’t Borgemeesters huys.
God. (430) ’t Is stadts vergaderingh, men vindt hem nu niet thuys,
Gaet in den vollen Raedt u zaeck recommanderen,
Dan is ’t een dobbel Not’, om u te promoveren,
Als u de Heeren sien, en vragen wie gy seydt:
Hans. Dat staet in het Request. Coenr. Ja gaet, want het is tydt
(435) Dat gy noch langer toeft, een ander zal u schaey sijn,
Die voor komt die is eerst.
Hans. Een ander; dat zou fraey sijn.
’t Is tydt dan dat ick gaen. Binnen.
Coenr. Daer en zal geen gelagh
Gebreken zoo hy met ’t Request komt voor den dagh:
Ick moet vernemen hoe dat dit noch uyt zal vallen
(440) Met desen simpelen. God. Hy zal den Bot vergallen:
En wordt hy maer gehoort, en eens geexamineert.
Coen. Die Sot en ryk sijn worden’t meest gepromoveert. Binnen

DERDE UYTKOMSTE.
HANS HOLBLOCK uyt.

Hans. HIer ben ick by’t stadthuys om mijn Fortuyn te maken
Waer ick ’t Request maer quyt, daer alle mijne saken
[p. 18]
(445) Van’t gen’ ick pretendeer, net in geschreven staen:
Toch ick zal het noch al veel beter doen verstaen:
Als my d’Heeren maer en geven hun audienti’,
En hooren mijne Licentie en Loquenti’.

De Consergie staende ter sijden quansuys voor het
Stadthuys, met een koppel Sleutels in de handt.

Cons. Dat moet een Advocaet van sijn affeiren sijn,
(450) Die recht komt hier waerts aen, want hy spreckt goet Latyn
Hans. Verstade gy my dan? Cons. Het zou konnen geschieden,
Om dat ick ’t heb gehoort. Hans. Dit heeft jet te bedieden
’k En twyffele niet eens, oft ’k heb dat ick versoeck:
En waerom niet, een Man verstandigh, en zeer kloeck
(455) In uyt-spraeck, kan licht doen een groote operati
Door sijn welsprekentheyt, en klaere pronuntiati;
Gelijck ick heb zoo vast, als mijnen A B C.
Wat zoo een man versoeckt, dat valt hem altyt mé:
En daerom kan Fortuyn my nergens in ontdraeyen:
(460) Dus zal d’Offici my seffens in d’handen waeyen:
Daer is hy die ick zoeck. BORGEMEESTER uyt.
Hans.*Myn Heer zoo ’t u belieft
Te hooren maer een woordt, en dat-ge my gerieft,
Eer imant anders komt is alle mijn verlangen,
Waer over dat gy dit Requestjen wilt ontfangen:
(465) Daer ick jets mé versoeck, dat u niet schaden kan
Soo gy het aen my geeft. Borg Wat bende voor een Man?
Hans. HANS HOLBLOCK die oock in Offici zoeckt te komen
Van d’ouden Domine wiens doodt ick heb vernomen,
En wetende dat niemant is daer toe bequaem
(470) Als ick, zoo weet ick wel, dat het zal aengenaem
Aen al de Heeren sijn, om my dees gunst te schencken
Van ’t Predikantschap. Borg. Ick zalder eens op dencken
Geeft my dan u Request. Hans. Sie daer.

Den Borgemeester leest het Request stil, en half lachende, seght:

Borg. ’k Heb ’t verstaen:
Ick zalder zoo terstont mé in’t Collegi gaen;
(475) Vertoeft een oogenblick. Binnen.
Hans. Dat zy het vrylijck lesen:
En sien wie dat ick ben, ’k hop’ Predikant te wesen:
[p. 19]
Myn dingen die gaen vast, en sijn van groot verstant
Te speuren in ’t Request CONSERGIE uyt.
Cons. Wie is den Suppliant,
Die geerne binnen waer, om jet te sollisteeren?
Hans. (480) Ick ben’t Heer knaep ick ben’t
Cons. Gaet binnen by de Heeren.

De Gordynen open, verschynt de heele Collegie.

Borg. Dit is den Baes die ons voor Domine wel dient,
Gelijck men in ’t Relaes van sijn Request bevint.
Hans. En is’t niet wel gemaeckt, en ben ick niet te prysen?

Eenen van de Schepenen antwoordt:

Wanneer m’u ondervraeght, gy moet dat dan bewysen.
Hans. (485) Mijn wysheyt is bekent, en leest maer mijn Request,
Siet vry hoe dat het is, van voor en op het lest.
Een ander Schepenen. HANS HOLBLOCK is u naem.
Hans. Eelman van ’t landt der blinde.
Een ander Schepenen. Om Predikant te sijn.
Hans. Ja van de Geus-gesinde,
Die blindt sijn, en niet sien.
Borg. Ja als u Coninck scheil.
Hans. (490) En daerom quam ick uyt de Kempen hier van Geil.
Schep. Gy bent misschien een Paep, en zoeckt ons te bedriegen
Gelijck dickwils geschiet.
Hans. ’k En wil daerom niet liegen,
Al dat ick hier belyd’ en zegh in vollen Raedt,
Dat sijn geen logenen, ’k ben weerlijck Apostaet:
(495) Soo gy ’t gelooven wilt, en met een Bybel Suster
Getrouwt in dese stadt. Borg. Dat stelt ons dan geruster;
Als het aen ons zoo blyckt, en ’t houwt ons uyt geschil:
Hoe is u vrouw genaemt. Hans. Mijn Heer; zy heet SIBIL
Niet al te byster goet, maer men moet wat verdragen,
(500) Die Predikant wilt sijn.
Schep. ’t Is zoo ’k moet u eens vragen:
Ons Heer, als hy quam in Jerusalem, en zat
Hy op u Broeder niet? Hans. ’k En heb noyt Broer gehadt:
Mijn Vader was een Boer, die men noyt zagh verkeeren
Met daer ons Heer op zat, gelijck nu doen de Heeren,
(505) Die daer van sijn gemaeckt: ’k en weet niet wie het was.
[p. 20]
2 Schep. Al dat gy zeggen wilt, komt hier zoo wel te pas
Gelijck een slagh in d’oogh, oft Brillen voor de Uylen.
1 Schep. En zaeght gy noyt dat d’Ezels ryen op de Muylen?
Die wenschen Predikant van Amsterdam te sijn.
Hans (510) Een Ezel ben ick niet. 3 Schep. Soo bende dan een Swyn?
Oft wel een Vercken dat sijn zelven komt vermeten,
Van ’t Bybel-schrift zoo veel als Predikant te weten
Daer gy naer sollisteert, dat blyckt aen u Request:
Wat weet gy toch daer van? Hans. Soo veel gelijck de rest,
Borg (515) Soo vraegh ick u eens dan verthoont u vry wat nader,
Dat men u beter kent: hoe was het dat den Vader
Der jonge kinderen van Sebedeus hiet?
Hans. Die heb ick noyt gekent, daerom en weet ick ’t niet.
Borg. Ick oock niet, evenwel moet ick u noch eens vragen,
(520) Wie dat hun Vader was? Hans En geeft my maer twee dagen
Om te studeren tydt, waer dat hun Vader staet
Ick daer en-tusschen weet. Borg. Ick u bepeysen laet
Tot morgen komt dan weer, wy zullen u afferen
Verrichten, en misschien alsdan oock accepteren,
(525) Het gene gy versoeckt, want gy het weten kunt
Dan zal d’Officie u geerne sijn vergunt.
Hans Mijn Wyf die weet het wel, zy zal het aen my zeggen
Dan gaen ick zeker vast, als ick het uyt kan leggen.
3 Schep. Hoe dat den Vader hiet.
Hans. (530) Hoe dat den Vader hiet
Van al de kinderen van Sebedeus. Borg Siet,
Dat gy ons dat bediedt. Hans. Van Sebedeus kind’ren?
Het is een hooge vraegh, om sijn verstant te hind’ren.
2 Schepenen. ’t Is waer, dus letter op.
Hans. ’k Sal ’t weten jae ick weet,
Dat ick d’ Offici heb gelijck ick my vermeet,
(535) Als ick studeren magh, daer valt niet aen te faelen.
Borg Dan sijn de Heeren oock gereet u in te haelen.
Hans Ik daer mé gaen naer huys en morgen wederom. Binnen.
1 Schep. Gelijck ick dat bemerck, den zot is geck, oft dom.
Borg. Wy mogen somtydts wel eens hebben tydts genuchten,
(540) En ons vermaken in nieuw Boetsen ende Kluchten,
Anders men loegh niet eens.
[p. 21]
2 Schepenen. Wie magh den Schryver toch
Geweest sijn van ’t Request waer in hy geen bedrogh
Gemerckt heeft zoo men siet, maer alles aengenomen
Voor waerheyt, en daer op hy by ons is gekomen.
3 Schep. (545) Het was moey weer by hem, den Hoet stond op d’een zy
Hy zal noch suffen in de vraegh. 1 Schep. Oft Sotterny,
Waer door hy het dispuet niet licht en zal ontknoopen
Al wist hy’t van sijn Wyf.
Borg. Soo laeten wy hem loopen.
1 Schep. Hy sal nochtans vast hopen, want ’t is een sotten Theun
2 Schep. (550) Wy hebben morgen weer daer mé eens onsen deun.
Borg Want dat hy morgen in de vraegh weer komt te missen,
Ick vrees dat ick my noch van lachen zal bepissen.
3 Schep. Wy zullen ’t speeltjen sien, en maken ons by tydt
Als ’t wat te bont gaet, ons den Sebedeus quyt. Binnen.

LESTE UYTKOMSTE
SIBIL, en LAURETTJEN haer Dienstmeyt uyt.

Sib. (555) ICk vrees dat mijnen Vent noch zal in’t kot geraken,
Dat hy hem, zoo ick hoor wilt Predikant doen maken.
Laur Wel ick geloof het wel, dat hy het wesen zal.
Sib. Siet dees zottin eens aen, gy spreckt gelijck een kal;
Oft rechte straet-klappy, die Lesen kan noch Schryven,
(560) En nergens van en weet, waer wilt die toch al blyven
Met sijn Pallullen, daer niet anders in en steckt;
Als stront en derremen, ’k en weet wat u gebreckt
Noch te gelooven dat den zot sigh zou verkloecken,
Jet dat hy noyt en zal verkrygen te gaen zoecken?
Laur. (565) Wat weet ick hoe het gaet, het gelt heeft zulcken macht
Dat m’eenen Sot daer door meer als den wysen acht;
Besonder hier te landt, daer ons de overlasten
Kael maken, en doen menigh Ryck Man dickwils vasten
Die uyt gegeven is. Sib. Soo waer’t my dobbel scha,
(570) Dat HANS daer gelt voor gaf. Laur. Ick weet hy staet’er na
Maeckt vry u bors gereet Sib. Ick liet hem liever vueren
Naer ’t Dulhuys als te sien zoo averechtse kueren,
Dat hy een Satterick, noch Predikant zou sijn
Die noyt heeft gestudeert, en als een Koy Latyn
(575) Kan spreken is ’t niet waer, zou die d’Offici vragen?
[p. 22]
Laur. Dat ’k zoo geluckigh waer, ick zou hem alle dagen
Den Bybel naer gaen dragen, tot op den Preeckstoel, dan
Sou ick om sijn respect haest krygen eenen Man:
En nu, wel tegen danck krygh ick niet eenen Vryer,
(580) En kreegh ick die daerom, dan waer ick al veel blyer
Als gy met Domine. Sib. Gy siet naer u profyt
Waer hy in’t Abbegat, ’k schou hem en u licht quyt;
Gy zoudt een Vercken om de Hesp licht ongans wysen.
Laur. Die vist op sijn gety is hedendaeghs te prysen.
Sib. (585) Daer en is niet van waer, en daerom houdt den beck;
Men maeckt geen Predikants van eenen Sot oft Geck:
Dus swyght LAURETTJEN oft het zou u zeker schaeyen.
HANS uyt. SIBIL het is al klaer:
Laur En wist ick ’t niet wel te graeyen?
Ick wensch u veel geluckx. Hans. Ick danck u.
Sib. Geckt’er mé.
Hans. (590) LAURETTJEN heet u Meester nu vry Domine:
Ick uyt d’examen kom, die wel is uyt-gevallen;
Behalven eene vraegh: Sib. Ja komt met my wat mallen
Want ick geloot u niet, gy bent een Kakelby,
Die van het Sothuys komt, een dwaes en rechte Key;
(595) De Heeren sijn niet geck, om zoo een Man te kiesen
Voor eenen Domine, gy zult ’t Proces verliesen,
Dus en gaet niet meer voort.
Hans. ’k En heb maer eens gemist
Van ’t gen’ zy vraeghden ’t gen’ ick niet te wel en wist:
Hoe wel zy gaven my noch tydt om te versinnen
(600) Tot morgen, dan zal ick ’t Proces voorseker winnen.
Sib. Wat vraeghden zy u toch, ick ben daer keurigh naer?
Hans. Sy vraeghden my oft ick wel wist hoe dat den vaêr
Van Sebedeus hiet? Sib. Van Sebedeus Hans. ’k Wil seggen
Van sijne kinderen zoo ick dat uyt kan leggen
(605) Soo ben ick Predikant. Sib. Jae van sijn kinders, wel
Wat antwoordt gaeft gy hun? Hans. Gelijck ick u vertel
Dat ick het niet en wist, zy sagen op malkand’ren,
En deden sy noch eens daer naer van heir veranderen:
Oft ick het zeggen zou, zy wisten ’t zelver niet
Sibil. (610) Sy loegen eens met u. Hans. O neen; ’t is oock geschiet:
[p. 23]
Dat zy my vraeghden, oft ick oock wel konde weten
Wie dat het was daer onsen Heer had op geseten
Binnen Jerusalem, oft niet en was mijn Broer?
’k Seyd’ neen, terwyl mijn vaêr geweest had eenen Boer,
(615) En geenen Broer en heb, die noyt en heeft met Heeren
Verkeert als d’Ezels doen, en daer mé meest verkeeren;
Was dat niet wel gezeyt? Sib. Hebt gy het zoo verbruyt,
Soo zulde Predikant sijn gelijck Hann’ken-uyt:
Hans. Gy sijt een ydel Tuyt, hoort my eens voorder spreken.
Sib. (620) Gy hebt met hun gespot, zy zullen ’t op u vreken;
En misschien noch wel steken in’t Rasphuys zotten quint.
Hans. Nochtans zoo waeren zy met mijnen klap gedient.
Sib. Maer zeght eens, en begint geen nieuw dispuet te raken,
Hoe zult gy’t met die vraegh van Sebedeus maken?
Hans. (625) Dat weet ick als gy ’t zeght.
Sib. Hoe vraeghden zy u dat?
Hans Gy bent een Ezelin, dat gy dat niet en vat:
Sy vraeghden met een woordt, oft ick hun wist te zeggen;
En zonder missen oock wel weten uyt te leggen:
Hoe dat den vaêr van Sebedeus kinders hiet,
(630) Was dat geen hooge vraegh? Sib. Wel hoe wist gy dat niet?
Sy zeyden wie het was in ’t vragen, om te thoonen,
Oft gy’t begrepen had. Hans. Ick zey wilt my verschoonen
Seght in wat Plalm dat is? Ey zeght eens was dat quaet?
’k Moet weten in wat Psalm dat Sebedeus staet:
(635) En wie sijn leven heeft gelijck gy zeght beschreven:
Niet eenen van hun al en kon my antwoort geven:
Hoe loegen zy daer mé, en waeren heel daer uyt.
Sib. Ick zegh noch eens gy hebt de heele kuer verbruyt;
Sy zoecken maer met u den rechten Aep te scheiren;
(640) Daerom blyft beter thuys, ick merck dat u affeiren
Niet al te wel en staen, dan houdt gy noch u geldt.
Hans. Myn zaken staen nochtans gelijck een blom op ’t Veldt.
Seght my waer dat het staet ’k zal beter daer op letten.
Sib. In’t Dulhuys dommen Geck, daer men u in zal setten;
(645) Sy vragen ’t u om dat gy Sebedeus sijt:
Hans. Wel gy Sottin ’k heet HANS, ’k sien het is meer als tydt
Dat gy in’t kot geraeckt als gy ’t niet en kont vatten.
[p. 24]
Ick weet’er nochtans mé te doen al groote fatten:
Dat gy my zeggen wout waer Sebedeus staet.
Sib. (650) Voor my die’t zelver sijt, gaet naer de Kalver straet,
En houdt de beenen wat van die men daer siet slagen.
Hans Dat ick hiet Sebedé s’en zouden ’t my niet vragen,
Ick ben genoegh bekent. Sib Ja voor n’en Sebedé;
Gelijck gy zelver zeght, maer geenen Domine.
Hans. (655) Ick staen in het Request dat gy noyt hebt gelesen
Voor Domine genoemt: Sib. Het zou wel konnen wesen
Dat hy noch sotter is als gy die ’t heeft gemaeckt.
Hans. ’t Is Meester COENRAERT daer ick lest was by geraeckt:
Is hy niet wys genoegh? Sib. Ja gecker als de Gecken
(660) Die hem doen schryven naer’t Schip Reynuyt te trecken.
Hans Dat ’s vals hy schryft van Geil ’t Request is al te net.
Sib. Dat imant vraeghden aen ons Dienst maert LAUWERET,
Hoe dat den Man heet van SIBIL u vrouw?
Hans. Wel zy moet zeggen,
Ick? Sib. En heete gy niet HANS?
Hans. Ja om dat uyt te leggen
(665) Ick zal ’t zoo wel als gy nu zeggen ’t is gewis,
Ick zet u noch zoo veel, dat ick niet eens en mis.
Sib. Ick zal terstont eens sien, oft gy het noch zult weten;
Hoe hiet den Vader van de kinderen van Sebedeus?
Hans. Dat heb ick weer vergeten. Laur. Wel Sebedeus Geck.
Hans. (670) ’t Is waer gy hebt gelijck, ick daer mé zoo vertreck
Sib. Vertoeft en wacht noch wat hoort, ik sal’t noch eens vragen
En want gy’t niet en weet kryght gy van my weer slagen,
Gy dwasen Sottebol LAURET, hoort my eens aen:
Wie was den Vader van de kinderen van Sebedeus?
Hans. (675) Dat heb ick wel verstaen:
Wat zeght gy? Laur. Sebedeus, kont gy dat niet onthouwen
Hans. Den duyvel en is niet zoo ergh gelijck de vrouwen.
Laur. In ’t vragen noemt zy hem.
Hans. Dat ’s waer, en t’ is oock recht.
Sib. Hoe heet HANS mijnen Man?
Laur. Wel HANS gelijck gy zeght.
Hans. (680) Is’t zoo, nu weer ick’t wel, gy moet my niet meer quellen
Ick zal ’t de Heeren nu zoo wel als gy vertellen.
[p. 25]
Sib. Wie was den Vader van de kinderen van Sebedeus?
Hans. Wel HANS is dat niet waer?
Sib. Den Nicker haelt u HANS.
Is ’t Sebedeus niet? Hans. Wel jae dat zegh ick oock.
Sib. Soo is ’t. Hans. Soo hebde dan twee Mans?
(685) HANS en Sebedeus, kont gy my dat ontkennen?
Sib. Dat u zegh ick noch eens den Bitebau moet schennen:
Wie spreekt daer af gy dief?
Laur. Seght Jouffrouw maer eens naer
Als gy dat vatten kont, voor zeker ist dan klaer:
Gy moet u herssenen op haere woorden slypen
(690) Dan zy de Domine kont gy dat maer begrypen.
Hans. Ja in mijn Armen, zoo: Hy kust SIBIL.
Laur. Staet af let op u zaeck.
Sib. Hoe heet den Molder onsen gebuerman Jaeck? Hans. Jaeck
Die ken ick wel, want hy al dickwils Graen komt haelen.
Sib. ’t Is Jaeck en ist niet waer? Hans. Daer aen kan ik niet falen
Sib. (695) Hy heeft twee kinderen: Hans. Wel jae dat is al waer
Die ken ick oock seer wel. Sib. Hoe heet nu hunnen Vaêr?
Hans. Wel Jaeck den Meulder, dat heb ick al lanck geweten.
Sib. Den Vaër der kinderen van Sebedeus dan,
Moet Sebedeus heeten: En is dat oock niet waer?
Hans. (700) Voorseker zoo. Sib. Hoort dan ick vraegh u op een nieu,
Hoe heet den Vader van Sebedeus kinderen?
Hans. Wel Jaeck den Meulder: Sib. Ten is niet om te lyen,
Gy sijt een rechte beest, een groote pry der pryen.
Laur. Seght Sebedeus, kont gy dat noch niet verstaen?
Sib (705) Ick en treck my den Sot der Sotten niet meer aen;
Want hy is hersseloos, die nimmermeer zal leeren.
Hans. De kinderen van Sebedeus heeten Sebedeus.
Sib. Wel Heer der Heeren
Patenti my verleent, ick vraegh u naer den Vaêr,
Maer naer de kinders niet
Hans. Dat weet ick wel dat’s waer,
(710) En daerom noem ick hem van boven en van onder.
Sib. Al dat gy zeght is vals, voorwaer het geeft my wonder,
Dat ick het noch verdraegh, ’t is altydt even nae.
Laur. Als zy het noch eens vraeght, ick bid u zegt dan jae
[p. 26]
Sib ’k En wil den botten Boer niet eens meer hooren spreken,
(715) Want hy is erger als een Kalf van seven weken:
Wie was den Vader van de kinderen van Sebedeus?
Hans Jae: LAURETTJEN is ’t niet wel?
Laur. Neen gy en slechten bloedt.
Hans. Ick bid u schryft het dan met kryt in mijnen Hoedt:
Dat ick ’t onthouwen magh.
Laur. Maer Meester wat zal ’t wesen;
(720) Oft dat geschreven stont: want gy en kont niet lesen.
Hans. Wel als ’t de Heeren sien, en is het niet genoegh?
Sib. Gy sijt een Vercken, en u Moeder was een Soegh:
Loopt voor den droes, want ick en wil u niet meer hooren:
Ick krygh de popelcy, wilt my niet langer stooren.
(725) LAURETTJEN hoort eens aen, hoe heet den Vader van de kinderen van Sebedeus? Sebedeus? Is ’t niet zoo?
Laur. Jae. Sib Hoe heet HANS den Man van SIBIL?
HANS is’t niet zoo? Laur. Jae.
Sib. Hoe heet den Vaêr van de kinderen van Jaeck den Meulder
Jaeck den Meulder is’t niet zoo? Laur. Jae.
Hans Dat heb ick wel gehoort.
Laur. Wel aen dan, als m’u vraeght, peyst op het leste woort,
(730) En dit zal ’t sijn.
Hans. Jae, jae, ick heb ’t al wegh, en zal ’t oock wel noteren
Hoe hoogh geleert men is, men leert noch met studeren.
Sib. Hoe heet den Vader van de kinderen van Sebedeus?
Hans. Die zal ’t sijn. Sib. Den duyvel hael den vent,
(735) ’t Is arger als een Swyn, dat Sint Antheunis quelt:
Seght Sebedeus beest, ten is niet om verdragen.
Laur. Ick bid u voor het lest wilt het hem noch eens vragen,
Wie dat den Vader van de kinderen is geweest
Van Sebedeus? Hans. Seght Sebedeus beest!
Laur.*(740) Ick zal van lachen my op ’t leste noch bepissen:
Oft geven mijnen geest.
Sib. Wie is den Vader van de kinderen van HANS?
Hans. Siet die Sottin eens aen, ick doense selver missen:
’k En heb geen kinderen, zou ick daer mé niet staen sien:
Sib. (745) ’k Wou gy laeght op een Rat, want gy sijt mijn ruin.
Laur. Seght anders niet als Sebedeus. Hans. ’t is zeer wel.
[p. 27]
Laur. Wie was den Vaêr van de kinderen van Sebedeus?
Hans. Sebedeus.
Laur. Soo moet het gaen, ’t is wel g’en moget niet vergeten
Hans Ick heb ’t zoo vast, oft met een kram waer in mijn gat gesmeten,,
(750) Ick gaen daer zoo naer toe.
Sib. Ick bid u laet hem gaen, ick ben sijn zotheyt moe.
Hans Myn wyf is maer een Koe, en wort hoe langhs hoe quader
Sib. Gaet aen verbrilt de kuer. Binnen.
Hans alleen. Sebedeus heeten de kinderen van Sebedeus Vader
(755) Jaeck den Meulder heeten de kinderen van Jaeck:
Ick heb het wel verstaen, dat is de heele zaeck:
Ick en heb geen kinders, nochtans wordt HANS geheeten
Soo swygh ick dan van HANS, ’k en moet daer van niet weten
Sebedeus en Jaeck: de Meulder, en ick daer by heet HANS;
(760) Wel zoo dat Vercken spreckt zoo sprecktse van dry Mans:
Sou zy daer mé verkeeren?
Ben ick maer Predikant ick zalse dat verleeren.
Ick gaen ’t is meer als tydt zoo recht toe naer’t Stadthuys,
Wordt ick maer Predikant, dan staet SIBIL Confuys
WEYNIGH PAUSE. Binnen.

Den Borgemeester verschynt met de dry voorgaende Schepenen.

Borg. (765) Quam nu eens voor den dagh
Den zotten Suppliant, wy hadden nieuw gelagh.
1 Schep. ’t Is waer maer evenwel het schuym van de Rabauwen
Kan ons bedriegen, want ten is niet te betrouwen
In dees gelegenheyt, schoon dat hy hem gelaet
(770) Een Idioot te sijn, en zoo onnoosel staet;
Daer uyt kan al veel quaedt in desen handel groeyen,
En daerom en zou ick den Ezel niet meer moyen;
En hem van hier doen spoyen, zoo hy ’t noch eens verbrilt.
2 Schep. ’t Is zulckx: dat wonder is, wie hem gelooven wilt
(775) ’t Kan wesen eenen Fielt, mits hy hem derft vermeten
Te zeggen meer als wy wisten oft zelver weten,
Hy heefter meer bescheten, als ons geloof ick wel.
3 Schep. Wy mogen onsen deun met zoo een Apen-spel
In plaets van leegh te sijn tot tydt-verdryf wel hebben;
(780) ’k En stoor my daer niet in, ten is maer eenen Sebben
Daer geene gal in is. Consergie uyt.
[p. 28]
Cons. Myn Heeren zoo ick speur;
Is diên Suppliant van gisteren daer veur:
Die geerne het faveur had, om eens in te komen,
Want hem geoorloft is: Borg. Als wy hebben genomen
(785) Ons resolutie, en dat men belt, niet eer
Hem ons verlof en draeght
Cons. Ick zal ’t zoo doen mijn Heer,
En voegen my daer naer. 2 Schep. Te recht en wel met reden
3 Schep. Ick zou hem, van nu af vry laeten binnen treden,
Om sijne zottigheden te hooren.
Borg (790) Wel dat dan zoo geschiet, de zotheyt die verberght,
En ’t is goedt tydt verdryf. Hy beldt.
Consergie uyt. Wat is ’t s’Heeren begeren?
Borg Seght aen den Suppliant, dat hy magh compareren
Wy zullen sijn affeiren af wysen, laet hem in.
Cons Seer wel. Gaet binnen Vriendt, u zaeck heeft goet begin
(795) Gelijck ick aen den sin van d’Heeren wel kan mercken.
Hans Soo gaen ick zeker vast, den Heer wilt my verstercken,
Dat ’t wel gelucken magh, daer ick om binnen gaen.
Cons Cons Gelijck ick heb gehoort, zoo is het al gedaen:
En weest in geene pyn. Hans Dat gaet’er dan op henen,
(800) Want waer is dat gy zeght, u drinckgeldt is verschenen.
Consergie binnen. In den Raedt.
Borg. HANS HOLBLOCK benje daer; want u verdraeyt verstant
Begrypen kan ons vraegh, zoo sijde Predikant?
Hans ’k Hou ja, dat ick by kant daer van wel jet zal zeggen.
2 Schep. ’t Is goet als gy ons maer de zaeck weet uyt te leggen
(805) Hoe dat den Vader hiet van de kinderen van Sebedeus?
Hans. Dat weet ick nu te vast; mijn Heer hy hiet aldus:
Ey wacht maer wat tot flus, hy draeght n’en Buffelse keulder
Hy heet mijn Heer, hy heet gebuerman Jaeck de Meulder.
En is dat nu niet waer; ick ken hem al te wel?
(810) 3 Schep. Dat is ’t beginsel weer van het voorgaende spel:
Kent gy sijn kinders oock?
Hans Jae den oudtsten van hun dryen,
Die sien ick al den dagh met de Meule-kar ryen.
2 Schep. En gy op d’Ezel daer gy van gekomen sijt.
Hans. Daer sitten de Heeren op gelijck gy zelf belydt
[p. 29]
(815) Dat daer ons Heer opsat, als hy quam in de stadt Jerusalem gereden,
Myn Heer en is ’t niet waer, en geef ick u geen reden
Van mijne wetentheyt gelijck de Predikans,
Uytleggen de Schriftuer. 3 Schep. Ja daer ontrent bykans
Gy siet scherp zonder Bril, om d’Uylen te gaen soecken.
Hans. (820) Die syn niet verr’ van hier, men vintse in de Boecken
Die avrechts sijn gedruckt, en noyt niet Letter wys;
Waer in zy dolen als Adam in ’t Paradys,
Daer hem den Engel op het leste uyt quam jagen:
Weet gy de reden wel, dat moet ick oock eens vragen.
(825) 3 Schep. U rugh verdient veel slagen gy plompen Bybel Boer;
En styf gekaeckten Uyl gy ongeslepen loer.
Hans Ick en hou maer den toer in’t vragen wat kan’t letten?
Borg. Dat men u licht daerom in ’t Tuchthuys zou doen zetten
Wie meyndt gy dat gy voor hebt eenigh Uylen zaedt?
Hans (830) Ick en siender maer vier hier sitten in den Raedt.
2 Schep. Uyt onse oogen gaet, oft gy zult vast geraken,
In plaets van u een Ezels Predikant te maken.
Hans Gelijck de Ezels sijn en al te sinne swack. Binnen.
2 Schep. Den simpelen disputeert ab hoc en dan ab hac,
(835) Oft hy niet wys en waer, en erger als de Sotten:
I Schep. Het is ons eygen schuldt, dat wy daer mede spotten;
Niet beter als den Geck naer huys te laeten gaen,
Want die daer mé begint, en heeft noyt half gedaen. Binnen
GODEFROY uyt. God. ’k Verlange als een Kraey, die heel verswackt naer regen
(840) Geduerigh gaept, hoe ’t met HANS HOLBLOCK is gelegen
Den Geusen Predikant, wat hy op sijn Request
Voor een Nihil heeft gehadt, zoo hy maer is geweest
Op’t Raet huys, daer en heeft geen tydts genucht ontbroken
By d’een en d’ander die hy daer van heeft gesproken:
(845) En hebben maer geroken sijn zotte Meesterschap,
In de niet-wetentheyt, en Appel-wyven klap,
Daer hy mé omgaet, ick ben keurigh om te weten:
Want imant die is met laetdunckentheyt beseten:
Die loopt gelijck bescheten, en zoo lanck quispelsteert
(850) Tot dat hy imant vindt, die sijnen dreck aenveert:
[p. 30]
En wordt daer mé beteert, gelijck men ’t aen veel lieden;
(Die ’t wyste willen sijn) al dickwils siet geschieden:
Dat zy oock worden Sot, en al veel Sotter sijn,
Als die zy willen aentrecken een Sots Begyn.
(855) Ick sien den Quack-man daer, die steenen schynt te tellen,
Soo suylhooft hy van verr’, wat magh den geck toch quellen
Ick moet dat weten, want ’k en ben zulckx niet gewent:
Neen blinden huyben is by d’Uylen best bekent.
Hoe dus mistroostigh, HANS? HANS uyt.
Hans Om dat al mijne spillen
(860) In d’asschen liggen Vriendt, want zy my niet en willen
Noch en begeeren voor n’en Geusen Predikant.
God. Wel waer aen lieght dat toch?
Hans. Sy zeggen aen’t verstandt,
En is dat geene schande voor alle mijn gebueren.
God Wat wilde daer mé doen ’t is ’t Rat van avontueren,
(865) Dat draeyt dan hoogh, dan leegh, wat vraeghden zy u toch?
Hans. Ick sien de werelt steckt vol valsheyt en bedrogh;
Den duyvel mocht daer noch Officien sollisteren,
Sy vraeghden my een vraegh, die ick naer lanck studeren
Vergeten had schoon dat mijn wys bedaeghde Meyt
(870) My ’t zelve seven mael, en meer noch had gezeyt:
Nochtans de Heeren zelf, die questi niet en wisten;
Maer loegen met my zoo, dat zy hun schier bepisten.
God. Wel zeght eens, waer op brochten zy de vraegh te pas?
Hans. Sy vraeghden my op’t lest wie Sebedeus was?
(875) Ick oft*den Meulder Jaeck, ’k zey Jaeck naer mijn onthouwen
Gelijck my was geleert van twee diversche Vrouwen,
En was ’t niet wel gezeyt, wat dunckt u van de zaeck?
God. Dat van de kinderen van Sebedeus, Jaeck
Den Meulder Vaêr zou sijn, hoe kost hy dat toch thoonen?
Hans. (880) Is ’t mijn Gebuerman niet?
God. Gy waert heel in de Boonen,
Als gy u zoo verliept, gy armen slechten bloedt
Gy hebt de kuer verbrilt.
Hans En was het dan niet goedt?
God. Gelijck een vuyst in d’oogh.
Hans. Ick hebde wel doen swygen,
[p. 31]
En op mijn vragen een roodt aengesicht doen krygen:
(885) Ja zoo beschaemt gemaeckt: dat zy uyt boosheyt my
Door sonden was dat wel? God. Gy waert een botte pry;
Had gy gebleven by u vraegh, en hun doen zeggen
Wat daer van was Hans. Als zy’t niet uyt en konden leggen
Was het niet van noo, ick vreesden voor het slot;
(890) Van ’t Rasphuys, als zy my uyt maeckten voor n’en Sot,
Dat was de oorsaeck: dat ick haestigh wou vertrecken.
God. Maer Hans gy sijt nochtans zoo kloecken herssebecken;
Om maet te houden, als n’en Koeckoeck op den zanck
Der Geuse Psalmen, maer het gaet te dickwils manck.
Hans. (895) Ick was hun evenwel Meester in ’t arguêren
Hadden zy my verstaen. God. Dat doet het hoogh studeren
Daer niemant uyt en kan. Hans. En is’t ergo niet waer?
Ick schelde den Borgemeester uyt voor eenen logenaer.
God Ergo gy had gelijck, waerom moest gy dan ruymen.
Hans. (900) Om dat het Ezels sijn, en Uylen zonder pluymen:
Dat ick geen Predikant en ben, dat is hun schuldt.
God. ’t Is waer die Coninck is in’t Sotten-huys gehult,
En met windt op-gevult behoorden voor te ryden.
Hans. Dat zeyd’ den blinden oock als hy*scheil Grietjen vryden
(905) Die op twee krucken sprongh, daer hy ginck mé ten dans,
En zy had maer een been.
God. Gy sijt n’en droll’gen HANS
Die zoo verbrilt sijn kans valt lichtelijck in duygen.
Hans Ick laet hun het Fenyn der Prekers zelver suygen,
Dat konnen zy getuygen, die my niet en verstaen
(910) Schoon ick hun in ’t dispuet genoegh heb overgaen.
God. Dat gy ’t noch niet en sijt zal ick noch lanck gevoelen.
Hans. Laet ons de swaerigheyt te zamen af gaen spoelen
Ick geef een Kan oft twee, ’k ben’t disputeren moe,
Krygh ick een nieuw dispuet met ’t Wyf, dat heb ick toe,
(915) Want het is een boos Serpent, gewoon altydt te kyven.
God. En daerom is’t oock best noch wat van haer te blyven
Sy is te moyelijck, en al te scherp getandt:
Hier sijt gy Meester, en thuys bende overmant. Binnen.

Verschynt LAURETTJEN alleen Spinnende
aen een Spinne-wiel.

[p. 32]

SY SINGHT:

BEnt het niet een swaere pijn
(920) Maget tegen danck te sijn?
En te leven in verdriet
Als’er niemant om en siet,
Die van my maken mocht een Vrouw
Als ik geerne wesen sou.
(925) ’k Doen my te kort
Soo’t niet en wordt
Want ’k weet best waer dat my schort.

SERBANDE

Om ondertusschen
Den brandt te blussen
(930) Van ’t minne vier dat menigh hert ontsteckt,
Gelijck als den iver
Hoe langhs en hoe liever
Een keurige Vryster daer toe verweckt,
Die niet en kan rusten,
(935) Oft soeckt haere lusten
By eenen Vryer die syn liefde ontdeckt.

2. Maer ick krygh hem by de handt
Waer Hans Holblock predicant
Dat is seker en gewis
(940) Want het mijnen Meester is,
Die op den Preeckstoel nu sal staen,
En ick met den Bybel gaen
Gelijck een Meyt van qualiteyt
Die geluck wort toe geseyt.

SERBANDE

(945) Dan kryght Laurettjen
Somwyl een vettjen
Van d’een en d’ander die Hans heeft van doen;
Om hem te spreken,
Wat hy sou Preken,
(950) Waer op ick singen sal naer mijn fatsoen,
Dat die hun vermeten
Jet te willen weten:
En die Geck sijn, dragen eenen Sots-Craproen.

SIBIL uyt.

Sib. (955) ’t Is waer gelijck gy singht, toch swyght ik hoor hem komen
Soo sat gelijck een beest. Laur En hebt gy niet vernomen
Oft hy d’Offici heeft, en is nu Domine?
Sib. Jae als te voren eenen botten Sebede;
Wat zouden zy daer mé doen als in ’t kot te zetten,
(960) Daer waer sijn rechte plaets on alsoo te beletten
Veel zotte Coopmanschap gelijck hy dickwils doet,
Wel tegen mijnen danck dat ick beklagen moet.

HANS droncken sijnde singende wat.

Doctoors en Advocaets
Die hebben al veel praets. Bis
(965) Den Predikant daer by
Is erger noch als zy.1Bis
Hun reden doen soo groot gewelt
Dat d’een de ziel eyst, d’ander
’t gelt, En’t lichaem oock daer by
(970) Wie is den besten van de dry?
[p. 33]
Sib. Gy met u zotterny had gy wel konnen Preken,
Om Predikant te sijn: Hans. Had gy my ingesteken
Ick was het al geweest gy Vercken als gy bent.
Sib. Swyght droncke beest, want gy wilt blyven ongeschent:
(975) Ick zou u licht bekent voor al de werelt maken
Met een blauw oogh oft twee, en sneen in de kaken.
Hans. Dat zou my moeten raken van by, maer niet van veirs
Gy Vercken zegh ick noch. Sib. Eet Speck uyt mijnen neirs
Als ick een Vercken ben, gy vuyl onnutte beest
(980) Die ergens wederom in’t Mot huys is geweest
By sijn ou hoeren, is’t niet waer gy Luyse-vanger?
Hans. ’t Kan sijn gy mager Teef, gy queeck-pot, ick verlanger
Veel meer naer als naer ou, dat u den Nicker hael.
Sib. Want gy my noch eens maent, ick u terstont betael;
(985) En uyt u backhuys hael u oude Saters oogen:
En legh die op u kaeck. Hans ’k En kan het niet gedoogen
Dat mijn respect voor ’t volck hier zoo wordt g’affronteert.
Sib. G’en sijt noch niet genoegh van my gemeestereert,
Om Predikant te sijn, dus sijt gy door gesonden,
(990) En zoo gy my lanck bruyt ’k jaegh u oock voor de Honden.
Hans. Gy pry dan gaf ick u den duyvel voor u loon.
Sib. ’k Heb de duyvel van ou, van my en u persoon:
Dus swyght van diên thoon, eer gy toetst valsche Snaeren.
Hans Dat Vercken zal op’t lest noch voor den duyvel vaeren
(995) Oft wel een duyvel baeren, want ’t is te boosen aerdt.
Sib Ick smeet u rugh in twee dat gy niet zat en waert.
Hans. Gy pry, ’k en ben niet zat, maer gy sijt zelver droncken.
Sib. Jae van’t suer Bier dat gy my dickwils hebt geschoncken.
Hans. Swyght oft ’k geef u een flonck, dat gy’t gedencken zult,
(1000) Dat ick geen Predikant en ben, dat is u schult:
Syt gy niet wel gehult? ’k Sal u de Kap af trecken:
Daerom en terght my niet, oft anders ’k zou u necken.
Sib. Gy, gy, gy, laffen Hondt, gy beest en zatte pry:
Dat wil ick strackx eens sien eer ick dit langer ly.
(1005) Houdt dat, en dat ick zal u noch de keil af byten.
Hans. Hebt gy die perten in u gat gy mooghtse vry uyt schyten;
Nu sien ick dat’t waer is, dat my dickwils is geseet,
Die hem als een Schaep houdt wordt van den Wolt gefreet.
[p. 34]
Soo wil ick oock dan nu in eenen Wolf verand’ren,
(1010) En roepen liever al de Nickers by malkand’ren;
Tot hulp, om eens mijn leet te vreken als te laet
Te woonen in den hoeck daer onsen bessem staet:
Houdt dat gy yuyl laudaet, ’k en wilt niet meer verdragen
Nu ick u onder heb geef ick u duysent slagen;
(1015) Dat sijn de Vrouwe plagen, gevoelde die nu wel.
Sib. Want ick maer op en raeck, dan springh ick uyt mijn vel,
En roep de heele hel tot hulp om my te vreken.
Hans. Soo is het beter u in tydts den kop te breken:
Houdt dat, houdt dat gy Soegh.
Sib LAURETTJEN staet my by,
(1020) En helpt my van den Fiel en schelm, eer dat hy my
Doet sterven, ick zal u een heel nieuw kleedt vereeren.
Laur. Nieuw kleeren dat waer veel ick zal het wel verleeren
En helpen u daer van, gy Boef ick zegh laet gaen,
Oft ick zal u alzoo den kop om stucken slaen:
(1025) Houdt dat, en dat: siet daer nu kont g’ u beter vreken:
Als flus.
Hans Helpt, helpt, want zy breken my hier noch hals en been
Helpt Vrienden!
Als den duyvel met sijn Moeder komt over een
Moet ick ’t gelagh betalen.
Sib. Gy zeght de waerheyt daer, en ten zal oock niet faelen,
(1030) Om u de oogen uyt den Saters-kop te haelen.
Hans. Ick ben gestropieert, houdt op, ick geeff den geest.
Laur. Denckt dat gy in den krygh hebt van u Wyf geweest.
Hans ’t Is wel gezeyt gy beest had gy daer van gebleven.
Laur. Dat moet ick doen mijn Heer ick vreesde voor u leven,
(1035) En nu behout gy ’t noch Hans Dat haer de duyvel haelt.
Laur. En maent u Wyf niet meer, zy heeft u nu betaelt.
Sib. Sulck een betaelingh zal hy noch al lanck gevoelen,
Ick moest den iver die hy had tot Preken wat verkoelen;
Want hy was veel te heet, en branden als een vuer
(1040) Naer de Officien, en nu zoo siet hy zuer:
Mits hy die niet en heeft, ’t gen’ ick wel wist te voren,
Da zoo geschieden zou; want hy is geck geboren:
Maer tot geen Predikant hy meynden dat hy’t was.
[p. 35]
Laur Ick meynden’t oock, maer ’t komt my nu qualijck te pas:
(1045) Wat geef ick om den bras hy kan sijn zelven paeyen
Nu hy geen Preker is, hy magh den Haen naer kraeyen,
Dat zal hy beter doen zonder te missen: Want,
Om Predikant te sijn en had hy geen verstant.
Sib. Die Predikant wilt sijn behoort alzoo te vaeren:
(1050) Heeft hy sijn gat gebrandt, dat hy sit op de blaeren;
En solisteert niet meer, om Predikant te sijn;
Die sijn wilt dat hy niet kan sijn is als een Swyn
Dat m’in den neus een Rinck oft Diamant wil steken
Daer ’t mé vroet in den dreck die bot is magh niet spreken.

WAERHEYT BAERT NYDT.

Vid. A Hoefslagh Keurder der Boecken.

Cornelio de Bie heeft gemaeckt dese Comedien.