Joan Pluimer: De bedrooge vryjers. Amsterdam, 1678.
Uitgegeven door Marti Roos.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton073270 — Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[p. 1]

DE

BEDROOGE VRYJERS,

KLUCHTSPEL.

VERTOONT

Op de

AMSTERDAMSCHE

SCHOUWBURG.

[Vignet: fleuron]

t’AMSTERDAM,
_________________________
By de Weduwe van JOOST PLUIMER,
in de Kalverstraat, in Seneca, 1678.



[p. 2]

VERTOONERS.

MARGRIET, verlooft aan Karel.
MODDE VAN GOMPE, Dienstmeid van Margriet.
KAREL, verlooft aan Margriet.
JURGE SPAARPOT,
WYZE JOCHEM,
JAN LOSBOL,		}
}		Vryjers van Margriet.
PIETJE, knegt van Karel.

Het Spel begint ten acht, en endigt ten
negen uuren.

Continue
[p. 3]

DE BEDROOGE VRYJERS,

KLUCHTSPEL.

Vertoont op de Amsterdamsche

SCHOUWBURG.
____________________________________

EERSTE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE van GOMPE.

MODDE.
IA wel kedaer Juffrouw, zo goed ezeid as ezweegen,
Je hebt zeper al en braaf kaerel totje Bruigom ekreegen:
Karel is een man as duzend, enne wel emaakt van lijf, en leên.
MARGRIET.
Ja, Modde, ik ben ’er ook dubbeld wel meê te vreên.
(5) Maar zacht! daar komt hy aan.


TWEEDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE van GOMPE, KAREL.

KAREL.
                                                    GOeden avond uitgeleezen,
Als ik u niet en zie schijnt ieder uur my wel een jaar te wezen,
Ik leef al treurende wanneer als ik de glans van uw schoone oogen mis:
Dan schijnt den dag my nacht, en ’t licht my duisternis.
MARGRIET.
Dat’s ook de reden dat ik u hou voor mijn opperste behaagen.
MODDE.
(10) Nou ik wensje dan veul geluk in deuze staat; ’k heb van medagen
[p. 4]
Gien jenter, netter, mooijer, noch beleefder paar ezien:
Dat ’s een Vryjer as en stuk spek: dat ’s en Vryster, meer as gemien.
Al de Harders, en Harderinnen in ’t Doolhof zijn by joului niet te gelijken:
’t Is jammer datmeje meê niet in de spullen mag laeten kijken.
(15) ’k Hoop dat ik nou endeling voor men moeiten wat hebben zel;
Een Bruilofsstuk was me toe ezeid, Bruigom, dat weetje ook wel.
KAREL.
Zou ik het niet weeten, wis, je zult het al hebben binnen acht dagen,
MODDE.
Maar wat toch Karel? ei verekskezeert men stoutmoedig vraagen.
MARGRIET.
Dat zullen wy eens overleggen, geef wat tijd, altoos een Machchajer jak,
(20) Met een werpe Schort, en een vierkante Neusdoek, en in je Sondagze zak
Noch een dikke duit, die je voor den ouwen, of zieken dag, kont bewaaren.
MODDE.
Ik bedankje hartelijk, ik zel’t dan as men eige goed bespaaren.
MARGRIET.
Alles zal wel gaan, maar een ding leit me geweldig zwaar in ’t hooft.
KAREL.
Wat toch mijn bekje? spreek, eerje me van al mijn vreugd berooft.
MARGRIET.
(25) Dat is, wanneer mijn drie andere Vryjers hooren zullen dat ik met u ga trouwen,
En dat ik reets verlooft ben, zal ik mijn hooft niet heel konnen houwen;
[p. 5]
Want elk is op zijn manier zo verlieft, dat ik ’er geen stellen aan weet;
Toch ik ben een vry persoon, maar evenwel ’t is me leet
Dat het me spul zal maaken; men doet het volk de mond niet gaarne open:
(30) Men heeft zijn vrienden, en vyanden al.
KAREL.
                                                                        Laat de gekken loopen,
Wat geeven wy ’er na; laat al praaten wat praaten wil,
Doen wy maar ’t geenwe goet vinden, en houden ons stil.
MARGRIET.
Je hebt gelijk, maar zie, ik was ’er liever stilletjes van ontslagen,
Weetje daar geen raad toe?
KAREL.
                                          Wel Engeltje, zou ik me van u om raad laaten vraagen,
(35) En die niet geeven, mijn leeven verantwoorden ik dat voor mijn zelven niet.
Laat zien daar schiet men iets in... ’k heb eens een history geleezen, die onlangs is geschied;
Die zou hier geestig te pas komen, toch ’s is te lang om te vertellen:
Maar om ’er af te weezen most men ze datelijk in ’t werk gaan stellen.
MARGRIET.
Wel dat ’s goet, wat zal ’t weezen, ei zeg me wat ’s uw raad?
KAREL.
(40) Daar is nu geen tijd toe, ’t moet datelijk in ’t werk gestelt, ’t word laat,
’t Is reets over achten, en op ’t tipje dat de Vryjers zullen komen,
Tijd gewonnen, veel gewonnen, houje maar gerust, en wilt niet schroomen.
Ik zal de toestel, daar toe nodig zijnde, klaar maaken. Modde, roep Pietje mijn knecht.
Maar ’t hoeft niet, ik zal zelfs gaan zo kom ik best te recht.
[p. 6]
(45) En eerze my verrassen is het nodig dat ik heen ga kuijeren.
Dat kind zal, eer ’t negen uuren is, al gebakert zijn, en leggen in de luijeren.
Over een half uur kom ik weer, als zy komen, belooft ze elk uw liefde in ’t partikulier,
Als ze u van avond een dienst willen doen, en verdagvaart ze d’eene tegen half negenen hier,
D’andere een half kwartier laater; en de darde kwartier voor negenen:
(50) Dan zal ik tot uwent weezen, om u t’onderregten. Vaar wel.
MARGRIET.
                                                      Vaar wel.
MODDE.
                                                                    Wat of ons zel bejegenen,
Ja wel, Juffrouw, ke daer, ’k wouw dat ik deuze klucht al zag.
Want ik verlang wat ik uit al men hart verlangen mag.
MARGRIET.
Zwijg, Modde, daar komt Jurgen al, ’k ben blijd dat Karel vertrokken is.


DERDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE, JURGE SPAARPOT.

JURGE.
DAar zie ik mijn Avondstar, mijn Morgenstar, ja mijn Zon, zo ik niet mis.
(55) Goên avond schoone Maagd, zal ik dan endelijk voor mijn verdrietig loopen,
Geên eind aanschouwen van mijn vreezen, en gedurig hoopen.
Of is uw hart als ys, of is uw lichchaam als een steen:
Ik loof voorzeker ja, want gy lacht, zo ’t schijnt, als ik ween.
[p. 7]
Och, indienje me te recht kost, je zout het zo gerust met me beginnen;
(60) Ik zalje met’er tijd noch zulken schoonen stuiver te vooren winnen,
Datje jou de koop niet ontdanken zult, mijn Besje het me de zuinigheid na gelaaten tot mijn deel.
Zuinig, zuinig riepze, en ze sloeg een Y in den Amstel, en ze at het heel jaar deur kandeel.
’t Goetje dat ik reets al vergaart heb is ommers ook niet over te klaagen:
Ik woon in mijn eigen huisje, en ik heb al vry wat voor ’t vraagen.
(65) Ei bekje, maak een eind van mijn duldelooze pijn,
Dan zal ik jou slaaf, jou voetveeg, en jou trouwste dienaar zijn.
MARGRIET.
Wel hoor, om kort te gaan, ik moet jou liefden eens beproeven.
Van avond zal ikje dan licht ontslaan van al jou bedroeven.
JURGE.
Ik wil voor jou in de dood gaan, of loopen door eeu brandend vier.
MARGRIET.
(70) ’t Is wel, Jurge, kom dan datelijk tegens half negenen wederom hier.
JURGE.
Ik zal.


VIERDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE.

MODDE.
            DAt is nommer ien, wel wat of hier endelijk uit zel broeijen.
[p. 8]
MARGRIET.
Stil daar komt wijze Jochem, die al zijn woorden op de maat laat vloeijen.


VYFDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE, WYZE JOCHEM.

JOCHEM.
TE, zeggen, dat, het, gemoed, van de, liefde, zoude, konnen, omsingelt, zijn:
’t Welk, veroorzaakende, in, de, harsenen, een, doodelijke, pijn;
(75) Die, een, onverdraagchelijkheid, zouden, konnen, doen, in, de, leden, gevoelen,
Ten, zy, uwe, wederliefde, zo, te, zeggen, die, endelijken, zouden, willen, komen, uit, te spoelen.
Van, wegen, de, genigen, aangemerkt, de, liefden, op, zijn, troon, te, willen, zien.
De, zelve, zouden, konnen, in, mijn, dwaalende, gedachten, verspien.
Kunnende, de, staat, van, mijn, persoon, te, zeggen, u, lieden, tot, wederliefde, beweegen?
MODDE.
(80) Heer, wat moet die man wijs weezen, want ik verstae em niet te deegen.
MARGRIET.
Ik kan dat teemen alle dagen niet langer harden, om dan tijd, en weg te spoên,
Kom ik zal voor je weezen, wil je me van deezen avond iets te geval doen.
JOCHEM.
Te, geval, doen, zoude, gaarne, alles, zo, te zeggen, willen, ondernemen.
MARGRIET.
Wel, kom dan kwartier over half negenen aan mijn huis.
[p. 9]
JOCHEM.
                                                                                      Goet, gesproken.
MODDE.
                                                                                                          Is dat teemen
(85) Die vent maakte me in en half uur wel dol.


ZESDE TOONEEL.

MARGRIET.*

JA wel, Modde, om je de waarheid te zeggen, ik ben van lachchen zo vol
Dat ik overloop, daar komt de darde kwibus met zijn Ojevaars beenen.


ZEVENDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE, JAN LOSBOL.

JAN.
JA wel, Juffrouw, ik ben al moe van al het weenen en steenen:
Ik bidje waarachtig, laaten we malkander eens wel verstaan;
(90) Wilje niet hebben dat ik met mijn goeje meening voort zal gaan,
Om jou endeling eens tot mijn lieve Bruid te optineeren,
Zo mag ik wel lijen dat ik mijn zelve tegen ’t aanstaande jaar in een Ojevaar zie transformeeren.
MARGRIET.
Wat zal ik zeggen, je maakt mijn hooft alle daag zo moe dat het omloopt;
Wilje van avond iets voor my doen, zo zulje verkrygen daarje zo lang om hebt gehoopt.
JAN.
(95) Wat voor u doen, Mejuffer, gebied maar, ’k zal ’t al om u avontuuren.
MARGRIET.
Kom dan flusjes tot mijnent tegens negen uuren.
[p. 10]
JAN.
’t Zal zonder fout geschien. vostre serviteur Madame.
MODDE.
                                                                                  Juffrouw, hy baautje nae.
MARGRIET.
Niet, Modde, hy spreekt Frans.
MODDE.
                                                Ja dan is ’t gien wonder dat ik em niet verstae.
Wel wat voor en spul of hier noch van zel komen.
MARGRIET.
(100) Dat moeten we verwachten, en zien wat Karel heeft ondernomen.
Maar, zie ik wel, daar komt zijn knecht Pietjen aan.


ACHTSTE TOONEEL.

PIETJE.

DAer leit den brui, ik bin zo moe ik kan haest niet op men voeten staen.
Maar ik zagje niet, verekskezeert me Juffrouw, we hebben dit goet weezen koopen,
En men Heer het me belast dat ik met deuze mand nae jouwent zou loopen,
(105) En dat ik zeggen zou dat hy me voort volgen zou, en komen achter tot jouwent in,
Om van vooren niet gezien te worden.
MARGRIET.
                                                            Wel dat ’s louter na mijn zin.
Ik ga in huis. Modde, Jei kunt, als ’t goet met Pietje is opgenomen,
Op dat men weet wat men ontfangen heeft, datelijk met hem in ’t vertrek komen.
MODDE.
Wel Juffrouw.


[p. 11]

NEGENDE TOONEEL.

MODDE, PIETJE.

PIETJE.
KOm, Moddetje, willewe ’t Mantje rijs ’t onderste boven smijten, en zien wat ’er in is.
MODDE.
(110) As ’t jou belieft Pietje.
PIETJE.
                                              Daer leitet dan en nae ik het gis,
Zelme, vrees ik, hier van avond lelik huis houwen.
Kijk, een schild, een degen.
MODDE.
                                Zo veul prullen, en hier een rondedas, een helm; trouwen,
Hier schijnt em al wat wonders op te zullen doen.
PIETJE.
Ja, kind, dan is ’er noch wel een leege Doodkist aanje huis ezonden.
MODDE.
                                                                                          Wilt me behoên.
(115) Jemeny, Pietje, wat zel’er dan te doen weezen?
PIETJE.
Dat weet ik niet, Moddetje, ’k heb me leeven in die story niet eleezen.
Maar, Moddetje, ik voel daer zukke scheuten komen, ô wat krijg ik en pijn.
Hebje niet en zoopje Jenever, Moddetje, of wat Brandewijn?
MODDE.
Och neen, Pietje.
PIETJE.
        O, ô, ik begin zo te beeven, en zo elendig te altemereeren.
MODDE.
(120) Waer voeljet, Pietje, wil ik het met wat nuchtere spog smeeren?
[p. 12]
PIETJE.
Neen, neen me dunkt dat ik verlieft word, of ik most me de liefde niet verstaen.
Daer achter mijn ooren krijg ik zukke vlaagen, ik kan ’t niet harden, ô, ik kan niet gaen!
MODDE.
Wel, Pietje, worde we betoverd, daer voel ik ook wat, ô ik bin vol vreezen!
PIETJE.
O we zellen waarachtig, vrees ik, op mekander verlieft weezen.
(125) Waer voel jei ’t omtrent ?
MODDE.
        Een handbreet boven men enklaeuw, dicht aan de zy van de kuit.
PIETJE.
O zo ’t liefden is, Kuypedo, zo helper ons uit.
Want het kan mijn tot noch toe niet beuren. Hoe is et jou Juffrouw eerst an ekomen?
MODDE.
Die klaagde van pijn in de zy, en pijn voor ’t hart, ze kreeg et eerst door droomen.
PIETJE.
O, zou ik ook wel droomen, want ik heb et me leeven niet meer evoelt.
MODDE.
(130) Sus, Sus, Pietje, help, help, ’t is of’t mijne al hooger, en hooger komt, ’t krioelt
Over al deur men bienen, of ’er honderd Sprinkhaanen spinnewieltjeverlos speulden.
PIETJE.
Ja je woud van ’t spinnewiel verlost weezen, hoor, Moddetje, dattewe maar saamen heulden,
Want ik voel wel dat ik het ook niet langer verdraagen kan.
[p. 13]
MODDE.
We zelle mekander flusjes wel weer spreken, want wierje zo datelik men man,
(135) Zo zou me d’eerbarigheid verkorten. Kom gaenewe.
PIETJE.
Kom, me dunkt dat ik men Heer, en jou Juffrouw zie komen.


TIENDE TOONEEL.

KAREL, MARGRIET, MODDE, PIETJE.

KAREL.
WAt dunkje, zieltje lief, heb ik de dingen niet wel bedacht, en ondernomen?
MARGRIET.
Heel wel, als ze komen zal ik het wel uitvoeren, ’k heb uw mening wel verstaan.
Ga jei lui, met de mand met goet in de zaal.
MODDE.
                                                                    Wel Juffrouw.


ELFDE TOONEEL.

KAREL, MARGRIET.

                                                                                        NOu zal alles wel gaan,
(140) ’t Is op het tipje dat ze komen zullen, ik ga, en steek me mê in de kleeren.
Vaar wel, gy weet nu hoe gy u draagen zult.
MARGRIET.
                                                            Heel wel.
KAREL.
                                                                    Daar komt ’er begut al een aan spanseeren.


[p. 14]

TWAALFDE TOONEEL.

MARGRIET, JURGE SPAARPOT.

MARGRIET.
WEl Jurge benje daar? ik hebje al een weinig gewacht.
JURGE.
Om u te dienen, Juffrouw, toen ik uitging was ’t een kwartier na de klokke acht,
En nu zal het goelikjes zo half negen weezen.
MARGRIET.
(145) Modde, Modde breng me dat witte Linnen eens hier.
MODDE van binnen.
                                                                                Wel Juffrouw.


DARTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE, JURGE.

MARGRIET.
                                                                                        NU zulje zonder vreezen
Dit hemt aan doen, en deeze muts op zetten, en dan, met onze Meid, daar in dat vertrek gaan,
Daar staat een doodkist, daar zulje in gaan leggen, en wanneerje dat hebt gedaan,
Zonder woord, of weerwoord te spreeken tot morgen, zo zal ik je trouwen.
’t Geschied maar om te zien hoe veel dat je my estimeert, en of je jou woord zult houwen.
JURGE.
(150) Ik zal ’t doen, hoe wel ’t hart in mijn lijf trilt, en beeft.
MARGRIET.
Weg, Modde, daar komt de tweede, eer hy em ziet, kom voort weer.


[p. 15]

VEERTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, WYZE JOCHEM.

JOCHEM.
                                                                                    IS, ’er, iemand, die, leeft,
Die, niet, en, zouden, gaarne, komen, te zeggen, te willen, voor, u lieden, sterven.
MARGRIET.
Wel dat ’s goet, Jochem, ben je daar; nu kon je mijn liefde verwerven.
Indien je wilt.
JOCHEM.
        Gewillig, doen, te kommandeeren, wat, het zouden konnen, komen, te zijn.
MARGRIET.
(155) Modde, Modde, breng het geweer eens hier.
MODDE van binnen.
                                                        Wel Juffrouw.
JOCHEM.
                                                                      Te voelen, een benaaudheid, van pijn.


VYFTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, JOCHEM, MODDE.

MARGRIET.
HAngt deeze wapens aan, de Degen op zy, zo. Hoor, ik zalje zeggen
Watje doen zult; geloofje wel in spook?
JOCHEM.
                            Een, goed, geloof, hebbende, zoude, de vrees, nederleggen.
[p. 16]
MARGRIET.
Gints in dat vertrek ligt een Doode in een kist, die daar voor d’aanstaande nacht in gezet is,
’t Is een arm man, hier uit de buurt, zou jei nou wel by duisternis
(160) Deeze dood durven bewaaren, zy is ’er maar gezet om dat ’er veel zijn die zeggen
Dat het op die plaats spookt, en dat men ’t dan eerst zien zou als ’er een dood kwam te leggen:
Nu leid ’er een; ik geloof ’er niet in. Heb jei nou zo veel hart om dat eens af te zien,
Jochem, zo spreek?
JOCHEM.
                              Zouden, zo konnen, komen, te geschien.
MARGRIET.
Je zult dan, tot ik je kom verlossen, daar zo lang schildwacht houwen,
(165) En voerje dat uit als een braaf Soldaat, zo zal ikje voort trouwen:
’t Geschied maar om te zien wat je wel uit liefde voor my zout willen doen,
En of je moed hebt, want met een blo man huis te houwen heeft weinig fatsoen.
Daar is toch geen spook, dies heb je ook niet met al te vreezen.
JOCHEM.
Zullen, gaan, van liefde, geprikkelt, zouden, doen, al wat, zouden, konnen, weezen.
MARGRIET.
(170) Breng hem op zijn post, Modde, en kom dan datelijk weer hier.
MODDE.
Wel Juffrouw.
MARGRIET.
                        Ga daar komt de darde.
MODDE.
                                                            Jawel ik behoeft me schier.


[p. 17]

ZESTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, JAN LOSBOL.

JAN.
GOên avond, toekomende, hier ben ik om al te doen wat je maar wilt gebieden.
MARGRIET.
Je spreekt wel, ’t zal ook datelijk moeten geschieden.
Modde, Modde.
MODDE van binnen.
                        Ik kom Juffrouw.
MARGRIET.
                                                Haal me dat Duivels toestel eens hier, is het al klaar?


ZEVENTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, JAN LOSBOL, MODDE.

MODDE.
(175) JA, Juffrouw, daar is ’t.
MARGRIET.
                          Hier zelje in moeten, Jan, benje ook bang?
JAN.
                                                                        Ik vrees voor geen gevaar:
Als ik u kan krygen wil ik graag mijn lijf, en leeven waagen.
MARGRIET.
Wel dat’s goet, kom trek aan, en voer je ’t wel uit soo zulje me behaagen:
Ik zalje ook trouwen zo draje jou dingen wel hebt gedaan.
Hoor dan, je zult daar na dat vertrek gaan:
[p. 18]
(180) Ze willen me wijs maaken dat het ’er spoekt, maar ik kan ’t niet gelooven,
En is ’t gemaakt spoek, wanneer het u dus ziet, zie ik het verstooven.
Dit zulje doen, of je al iets zaagt, zonder in het minst te verschrikken, dan,
Zo je beswijkt, zal ikje nooit aanneemen voor mijn man.
JAN.
Ik ben ’er mee te vreên. Dat ’s gang. Wie zou me nu ontmoeten, die niet zou trillen, en beeven.


ACHTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE.

MARGRIET.
(185) MOdde, roep Karel, zeg dat ze al bezig zijn, dat hy voort komt.
MODDE.
                                                                      Daar komt hy al. Wel me leeven!
Heer, Karel, hoe ziejer uit.
KAREL.
                                        Liefste wat dunkje, heb ik me niet wel toegemaakt?
MARGRIET.
Ja je, wel ik lach me schier ziek, eer deeze klucht ten ende raakt.
KAREL.
Kom ’t word tijd, ga jei lui om een hoek om de Kommedi te verspieden.
MARGRIET.
’t Is wel, vang maar aan.
KAREL.
                            Wel, dat zal zo datelijk geschieden.


[p. 19]

NEGENTIENDE TOONEEL.

MARGRIET, MODDE, PIETJE, KAREL, WYZE JOCHEM, JURGE SPAARPOT, JAN LOSBOL.

MODDE.
(190) HEden, wat of dit zel worden! heden, wat of dit zel bediên!
PIETJE.
Moddetje, ik loof dat dit een Vagevuurs spul is dat ze ons laete zien.
MARGRIET.
Wel wat Apery is dit, waar of deeze kuure noch zullen belanden;
Zie Jochem daar eens beeven, zie Jurgen daar in de kist met gevouwe handen:
Ei kijk, wat maakt Jan Losbol al grimasse: zie, hoe schrikt hy voor de kist.
PIETJE.
(195) Moddetje, zou dat nou Tovery weezen, zonder arg, of list?
JAN LOSBOL.
O my..... ô My ..... ô My.....
JURGE.
Zou ik dan overleden zijn, dat wil ik immers niet hoopen.
Zo je al te maal Duivels, of Spooken bent, ei goeje lui laat my loopen;
Want ik heb je mijn leven niet misdaan. O... ô... ô... my, ik beef.
JOCHEM.
Niet, te weeten, of ik, zo te zeggen, gesturven, zijnde, of dat ik, zo te zeggen, noch leef;
(200) Goede, Vrienden, u, niet verwacht, hebbende, gelieft, zo te zeggen, voort, te vertrekken.
[p. 20]
KAREL.
Har uit; alon, wat ben je voor volk, kom voor den dag, ’t zy wijzen, of gekken.
Ben je Duivels, of Spooken, zo maak je bekent, spreek, of dat gaat ’er door.
JOCHEM.
Ik, zodanig, niet, zijnde, maar te zeggen, een Burger, van de Stad.
JAN.
                                                                                            Me dunkt ik hoor
Daar spreeken: ben je een Mensch, zo verlos me.
JURGE.
                                                                              En my, of ik zal de Geest geeven.
KAREL.
(205) Ik ben een Mensch, ja, spreekt, en zeg me al te maal ook wat je bent of dood, of in 't leeven.
JURGE, JOCHEM, JAN te gelijk.
In ’t leeven, in ’t leeven, in ’t leeven.
KAREL.
                                                            Hoe zieje dan alte maal dus vreemt?
JOCHEM.
De liefde, doende, te rezolveeren, te zeggen, na mijn persoon verneemt,
Wezende, zo te zeggen, een eerlijk, man, oeffenende, my te zeggen, met studeeren,
Van wegen, de Starren, de Maan, en zo te zeggen, in de Zon, te spekuleeren.
JURGE.
(210) Ik vriendschap, ben hier ook uit liefde gekompareert,
En om een Vryster heb ik mijn zelve dus getransformeert.
Andersints, ben ik een Jongman op me dagen,
Verneem vry na me in ons Buurt, niemand zal over my klagen.
Och! help me toch uit deeze benaautheid groot,
(215) En maak me weer levendig, of ik blijf waarachtig dood.
[p. 21]
JAN.
Ze hebben my ook, uit liefde, voor de Duivel doen speelen,
Maar ik ben een Mensch, en van eerelijke Ouders, zou ’t jou niet verveelen,
Zo zeg me toch, waarom dat jei hier gekomen bent.
KAREL.
Wel om mijn koerazy te toonen, jou sakereerse blode vent:
(220) En jou lui ook jou zotten: ik ben hier om een Juffrouw gekomen,
Die beloofde me te trouwen, als ik dit uitvoerde zonder schroomen:
En ik zou om harent wil een roof haalen voor de hel.
JOCHEM.
U lieden, gelukkig, zijnde, wenschte, zo te zeggen, ook wel,
Dat hart, te hebben.
KAREL.
Wat te zeggen, te maaken, te hebben; scheere we malkaar?
MARGRIET.
(225) Nu is ’t tijd dat ik toe treê, en mijn zelven openbaar.
Wel Vryjers, wel Vryjers, nu zie ik wie de stantvastigste is van allen,
En wie my verdient heeft, kom, kom nu eens een eind van al dit mallen;
De plunjen uit, op dat je malkander eens onder d’oogen moogt zien.
Dat zijn Kaerels daar men op vertrouwen mag, dat zijn stantvastige liên;
(230) Je bent een Volkje daar me Kasteelen op zout bouwen.
Wie van jou allen heeft me nu verdient? wie zal me nu trouwen?
Jei Jurge? of jei Jochem met al je wijsheid? of jei Jan?
[p. 22]
JURGE.
Ik ben zo blijd, Juffrouw, dat het niet te zeggen is, ik sta af, ik weet ’er niet van.
Ik heb het niet verdiend.
JAN.
                                        Ik heb ook niet met reden te pretendeeren.
JOCHEM.
(235) De, wapens, mijn, doen, niet geweest, hebbende, zodanig, te hanteeren,
Her hart, benaauwt, de koorts, trekkende, door de verschrikkene, leên.
MARGRIET.
Loopt gekken, loopt, voor een, en voor tien, en voor sint velten heen.
KAREL.
Indien ik nu waardig ben om uw schoonheid te genieten,
Zo zal my niets, dat ik voor u onderneem, verdrieten.
MARGRIET.
(240) Ik ben niet beter als mijn woord, gy hebt u gehouden als een dapper man,
Daarom zal ik u ook trouwen.
PIETJE.
                                                Dat ’s schoon, Moddetje, wat dunkjer van?
MODDE.
Dat staet me wel an Pietje.
KAREL.
                                          Ik zal altijd dankbaar weezen.
MARGRIET.
Ga jei lui alle drie vry heen, en zoek jous gelijk te beleezen.
PIETJE.
Genacht Monsieur Duivel, genacht Monsieur Dood, genacht teemer, manhaftige Soldaat;
(245) Dat je de Jonges niet an je gat komen, loopt na huis ’t word laat.


[p. 23]

TWINTIGSTE TOONEEL.

MARGRIET, KAREL, MODDE, PIETJE.

KAREL.
BEn je nu niet met fatsoen van de Gekken ontslagen,
Bekje, kwam mijn vond niet wel te pas?
MARGRIET.
Te wonder, liefje, ik wou dat ik tegenwoordig al getrouwt was.
MODDE.
Wel, Juffrouw, met permyssy, mag ik ook wel en woord je vraagen?
MARGRIET.
Ja.
MODDE.
Hoor, de liefde van Pietje is mijn ook om het hart geslagen,
(250) En hy is weer op myn verliefd, niet waer Pietje? en meer mag ’er niet weezen ezeid.
En, Juffrouw, ik hebje ummers altijd gedient as en eerelijke meid,
Nou wou ik wel wat vroeg uit men huur gaen, want ik kan niet langer wachten;
Wat zeg je, Juffrouw, eer me de pijl van Kuypedo komt verkrachten?
MARGRIET.
Wat ben je verlieft, en dat zo schielik? wel dit is vreemd.
MODDE.
(255) ’t Is mijn schuld niet, Juffrouw, as jei ’t maar niet kwaelijk neemt,
Zo zel alles wel gaen.
PIETJE.
Men Heer, ik ben evenliens gestelt as onze Moddetje, dat je ons liet trouwen.
Ei men Heer, ei men Heer,
[p. 24]
KAREL.
                            Wat dunk je hartje?
MARGRIET.
                                            Laat voortgaan de wagen, al zoud ’er daar na berouwen:
MODDE.
Ik bedank je, Juffrouw.
PIETJE.
                                    Ik bedankje men Heer.
KAREL.
Kom laaten we alles voltrekken wat ’er nodig is. Nu zullen wy geen meer
(260) Aanstoot lyen.
MARGRIET.
                                Dubble vreugd. Kom gaan we saamen binnen:
Want nu ik van de gekken verlost ben zal mijn vreugd beginnen.
KAREL.
Is hier iemand van de Juffers die zich van de Vryjers niet kan ontslaan,
Zy doen maar als Juffrouw Margriet van avond heeft gedaan.

EINDE.


Continue

Tekstkritiek:

vs. er staat:
vóór vs. 86 de sprekersaanduiding ontbreekt
vs. 135 weesrijm