Belachelycke kluchte vanden onstantvastighen minnaer.
(Anoniem); Antwerpen 1683.
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton104300 — Ursicula
Herdrukt in 1693.
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. A1r, p. 1]

BELACHELYCKE

KLUCHTE

VANDEN

ONSTANTVASTIGHEN

MINNAER.

OFTE

L’AMANT INCONSTANT.

Musicalijck verthoont op het Antwerps Opera
van den Jaere 1683.

[Vignet: putti]

Men vintse te koop t’Antwerpen, by HENDRICK VAN
DUNWALT, Boeck-verkooper op de Melck-marckt
in de dry Monicken. 1683.


[fol. A1v, p. 2]

PERSONAGIEN

SCHARAMOUTS, Eenen Vryer.

LAMBRECHT, Eenen droenckaert.

Eenen SPAENjAERT.

DORIND, Een Iouffrouw.

IENNEKEN, Een Iouffrouw.

ISABEL, Een Meyssen.

          Het thoneel is op de straet.

Continue
[fol. A2r, p. 3]

EERSTE UYT-KOMSTE,

SCHARAMOUTS met een Chyter,
ende eenen Lanteiren.

MYn droevigh ongheluck en weet ick niet waer klaeghen,
Ick kan, Ach! ick en kan het geensints meer verdraeghen?
Wat dat ick smeeck of ly, wat dat ick sucht oft ween,
Het hert van die ick minn’ blyft harder als een steen.

AIR.
                (5) ACh! in ’t vryen,, is groot lyen
                Alsmen mindt een soete Maeght,
                Die soo suer is,, en soo stuer is
                En gheen weder liefden draeght.

                    Al de klachten, sy verachten,
                (10) Van een Minnaer die vol pijn,
                Die door reden,, en ghebeden
                Hunnen minsten dienaer sijn.

Ick wil myn Liefste doch met een Albaed’ vereeren,
Haer sin sal sy der door misschien to my waert keeren;
(15) Dat gaeter soo naer toe..... Wat droescop sien ick daer?
De deur die staet op slot wat word’ ick hier ghewaer;
Sou wel misschien een ander aen myn Beminde spreken
Dat wil ick eens doorsien, en sam my hier versteken
En blaes myn keersken uyt.             (Hy blaest sijn keers uyt.


TWEEDE UYT-KOMSTE,

DORIND met een SPANIAERT.
Span. ADieu Adieu dan schoon Goddin,
    (20) Adieu mijn tweede Ziel, de gen’ ick soo bemin;
    Dat ick noch dag noch nacht int minsten niet can rusten
    Maer als ick by u ben dan is myn hert vol lusten.
    Ach liefste! Ach Liefste noch een soen.        Hy kust haer.
Dorind. Nu, nu al soetjens aen dat heeft hier geen fatsoen.
Dorind. Nu, nu al soetjens aen dat heeft hier geen fatsoen.
[fol. A2v, p. 4]
Span. (25) Soud’ ick soo van u gaen, sonder een soen t’ontfangen
Dor. Nu nu vaert wel daer med’ vervoordert uwe gangen
    Adieu segh ick, vaert wel?     Binnen.
Span.                                    Adieu Dorind, Adieu?
    Noch een soen voor het lest, daer med’ scheyd’ ick van u
    Adieu! Adieu? soo scheyd’ ick nu van daer.
Schar. (30) Ick segh haer oock Adieu, en heb den bras van haer.

AIR.
Span.       M’ Heeft ghenuchten in het vryen,
                Alsmen troost vindt in het lyen,
                Alsmen een schoon Enghelin,
                Kan verwinnen door de min.
                (35) Ach! die maer en magh ghenaecken,
                Door een soen die soete kaecken
                Daer een Minnaer soo om sucht
                Vintmen wel meerder ghenucht.

    Ick gaen dan soetjens heen.... Wel vrient wat maeckt ghy hier?
Schar. (40) S’en kan niet spreeck de duyts. Monsieur pour vous servir?
    Je suis venus icy pour dire a ma Maistresse,
    Que j’aimay sa Beauté avec une grande tendresse,
    Kunse gy dat wel vestaen?
Span.                                     Wat brabbelt desen Vent?
    Te spreken sulcken tael dat ben ick onghewent
    (45) Te hooren soo een spraeck, ick laet den lincker vaeren.
Binnen.
Schar. En ick gaen op myn best nu stellen myne snaeren.
    Daer heb ick hem ghehadt die Spaensche tael is goet,
    Aaa, dat ick toch la la lach, met sulcken slechten bloet.

AIR.
                K’ Wil myn sinnen af gaen trecken
                (50) Van die my gheen liefde draeght,
                Terwijl sy met my komt gecken
                En een Spanjaert haer behaeght,
                Ick gaen op een ander proeven
                Hier loop ick een blauwe scheen,
                (55) Doch, k’en wil my niet bedroeven
                Want men vinter meer dan een.

[fol. A3r, p. 5]
    Ick stel myn snaeren dan.... Gans bloet gaet dat niet wel.
    Soo ick haer sinnen niet en roof, door dit myn spel
    Soo ben ick gans verdoolt; maer k’wil een lietjen singhen,
    (60) Het gen’ soo soet sal sijn dat in haer hert sal dringhen.
    Hier ben ick aen de deur, k’sal kloppen op dat sy
    Schiet ut haer soeten slaep, en hoort naer mijn ghevry.

AIR.
                JEnneken mijn Lief, mijn suycker doosjen,
                Ach! mijn over soete Roosjen:
                (65) Vous estes mon Coeur, & mon amour,
                Ghy seldrementsche Hoer.
                Ghy doet my door de liefde lijden,
                Soeten Enghel wilt verblijden
                Die hier als verlaeten staet,
                (70) Aen u deur’ vroegh en de laet.

    Den droes daer breeckt een snaer wat sal ick nu gaen maken
    Soud’ ick daerom als nu, d’ Albade moeten staken?
    Dat ben ick niet van sin? ick singh dan sonder spel*

                Mocht ick eens ghenaecken uwe wanghen
                (75) Ach! dat waer al mijn verlanghen
                A que vous estes trop crueel,
                Ach! ick min u al te veel.
                Wilt u Dienaer doch aen hooren
                Die by nachten u komt stooren,
                (80) Je seray alors content,
                Ey neemt my voor uwen Man

    Soet, soet ick hoor gherucht?


DERDE UYT-KOMSTE.

JENNEKEN EN SCHARAMOUTS.

Ienneken siende door een Venster.
WIe komt my hier verstooren?
    Daer ick ligh in mijn rust
Schar.                                   Ey wilt naer my eens hooren
[fol. A3v, p. 6]
Ien. Wegh, wegh t’is al te laet
Schar. Mijn soete smodder-muyl?
    (85) Ach! Engel u ghesicht dat is ghelijck een Uyl,
Ien. Wat seght ghy u ghesicht?
Schar. Ick segh dat doet my branden,
Ien. Sa sa gaet voorts van hier, oft k’doen u gaen met schande
Schar. Ey hoort doch mijne kalcht, ey siet u Dienaer aen?
Ien. Dat ben ick niet van sin, daerom wilt van my gaen
    (90) Hout vry u mont doch toe met al u sotte reden,
    Gaet op een ander al u tijdt, en moeyt besteden,

AIR.
                AL u suchten, onghenuchten,
                Acht ick minder als den windt.
                Wilt u klaghen, doch gaen draghen,
                (95) Op een ander mijnen Vriendt.
                Al u reden,, en ghebeden,
                Sijn soo veel als niet een zier.
                Gaet by Hoeren,, ende snoeren,
                Blust aldaer u minne vier.

Schar. (100) Den droes, dats weer een bus: je suis bien malheureux
    Staen ick niet fraey en sien met eenen langhen neus.

AIR.
                SAl ick dan niet eens verwinnen,
                Eene Maghet naer mijn sinnen,
                O gans bloedt dat is te hert,
                (105) Voor niet te lijden, sulck een smert.
                Ick staen ghelijck een vier en brande,
                Waer dat ick vry, met groote schande
                t’Wort my alles af gheseydt,
                Hoe wel dat het wordt aen gheleydt.


VIERDE UYT-KOMSTE.

ISABEL met eenen Lanteeren.
(110) IS soo een arme Meyt niet minder als de slaven
    Die altijdt soo by nacht moet over straet gaen draven,
    En halen Jouffrou t’huys, ick ben dat onghewent
    En t’arghste datter is ick ben hier onbekent.
[fol. A4r, p. 7]
Schar. Dats toch een lieve Meyt, die daer comt aengetreden
Isab. (115) Ick heb wel klaghens noot en overgroote reden
    Want altijdt isser wat? dan isser assemblé,
Schar. Wel Jouffrou waer naer toe? ey wacht wat ick gaen mé;
    My dunckt wy gaen een wegh? ,, Wel sou ’t hier oock niet lucken,
Isab. Myn vrient soo ’t u belieft, ick maeck doch niet veel stucken,
    (120) Want ick ben van mijn wegh?
Schar. Je suis vôtre Serviteur,
    Et je vous ayme tant, ma foy, plus que mon coeur.
Isab. Wat seght ghy, spreeckt in’t duyts, soo kan ick met u praten,
Schar. Ick segh, Ach Liefste soet, k’en sal u noyt verlaten
Isab. Dats wel een gauwe liefd’ gy hebt my noyt ghesien.
Schar. (125) Wel jouffrou k’sien u nu terwijl dat ick verdien
    D’eer van met u eens te spreken soo verbrant de liefd’ myn hert,
    T’welck aen u gheschoncken wert.
    Ey! en wilt my niet verstooren, wnat u loddelijck gesicht
    Al myn hert en sin en jeught verplicht.

AIR.
Isab. (130) KAnmen wel van eens te sien,*
                Aen een Maghet liefde draeghen,
                Kanmen wel soo gauw behaeghen
                Swijght, ey swijght, t’kan niet gheschien.
                Wegh wegh wegh met al u gecken,
                (135) Ghy en sult my soo niet trecken
                Tot u als ghy zyt ghesint,
                Hout hout hout u mondt toe lieven vrient.

    Wel waer ick geen sottin aen soo een lunts* te komen?
    Ick waer van sin berooft, t’verstant waer my benomen.
Schar. (140) Wel hoe veracht gy my, ey siet my doch eens aen?
Isab. Sa sa gaet uwen wegh, ick sal den mijnen gaen.         Bin.
Schar. Iae, jae, als ghy soo wilt praeten.
    Wel oft ick wil oft niet, ick moet u wel verlaeten.
    Wel is dat niet een pyn voor my, ô slechten bloet,
    (145) Waer dat ick vry t’is mis? wat dat de liefde doet.


[fol. A4v, p. 8]

VYFDE UYT-KOMSTE.

SCHARAMOUTS LAMBRECHT,

Met een pint in sijn handt.
Lam. SO ick den schelm krijgh ick sal hem soo wel leeren
Dat t’hem gedencken sal, soo met my te verkeeren
    Dien Oliphant als’t is.
Schar.                             Wel dat’s een groote Beest,
Lam. Dat hy my soo bedroogh dat spijt my t’aldermeest,
    (150) Hy rekent twee voor een? en komt noch met my suypen
Schar. Wel dat is weerts manier?
Lam.                                           Dat hem den droes moet kruypen
    Op den rugh as een kat.
Schar.                               Wel Lammen dus gestoort?
Lam. Dat hy hier by my waer hy waer al lanck vermoort,
    Dien deugheniet die beest, ô bloet mocht ick my vreken
Schar. (155) Wel wat sout g’hem doch doen?
Lam.                                                               Ick sou hem soo doorsteken.
Schar. Wel dats noch al een kleyn, gy syt u gelt maer quyt
Maer ick ben meer ghebrast, tot myn verdriet en spyt.

AIR.
                WAnt door t’minnen,, zyn myn sinnen
                Bloet! soo dickmael op den loop,
                (160) Dat ick heden,, door die reden
                Smy de Liefde over hoop.
Lam. Wel doet naer mijnen raet, soo loopt gy geen blau schenen?
    Mint soo ghelijck ick min.
Schar.                                     Helaes? waer wil ick henen,
    Want gaen ick by een Meyt, oft speel ick een Albaet,
    (165) Die seyt: sa sa voorts strackx van hier, wegh wegh t’is al te laet.
    En altydt isser wat, waer ick my keer oft wende,
    Ick vind’ my door de min vol druck en vol ellende.
Lam. En ick ben door de min, ghenuchelijck en bly.
Schar. Wie ist die ghy bemint? ey Lambrecht segghet my.

[fol. A5r, p. 9]

AIR.
                (170) ICk minn’ de Bier-pint en de Kan
                En ben als haeren Man
                K’en wil haer niet verlaeten.
                Savondts als ick ben half sat
                Van dat excellente nat,
                (175) En dat ick niet meer can praeten
                Voegh ick my te rust
                Op een bedde wel gerust,
                Sou ick dan die liefste haeten.

Schar. Voor soo veel dat is wel, maer k’ben die liefde moe,
    (180) Want die den Pot* bemint, die moet naer Kalis toe,
    Op t’schip van S. Reyn uyt.
Lam.                                         Daer sult ghy stierman wesen
Schar. Neen, neen tot dat Officie is een dronckaert aenghewesen
    Al even eens als ghy,
Lam.                             Wel hoe is sijnen naem?
Schar. Wel Lammen,
Lam.                         Is hy daer toe seer wel bequaem?
Schar. (185) Dat weet ghy selver wel, want gy sult het doch wesen
Lam.Gy honts-vot hout u mont, wilt voor myn handen vreesen,
    Ick steeck u strackx om verr’;
Schar.                                          Myn vrient soo’t u belieft
    Steeckt daer gy wilt, maer d’huyt my niet en klieft,
Lam. Ghy onbeleefde beest?
Schar.                                    Wel ey siet eens dat vercken?
    (190) Ben ick ghelyck een beest? hoe kont gy sulckx bemercken
Lam. Ick gheef u op u huyt, oft hout u back-huys vry.
Schar. Wel als gy dat wout doen, ick waerder selver by.
Lam. Het is genoegh geterght, het is ghenoegh gheterght*
    Hou daer, hou daer:     Sy Vechten.
Schar.                         Help ghebueren help help?
Lam.                                                                     Dats voor u snater
Schar. (195) Help help* help help, oft ick springh soo in’t water,
    Van ongheluck en leet.


[fol. A5v, p. 10]

DE SESDE UYT-KOMSTE.

DORIND, ISABEL, JENNEKEN, SCHARAMOUTS, LAMBRECHT.
Dor. WEl wat is hier te doen datmen soo grouw’lijck schreeuwt?
Ien. Ick kom geloopen sonder schoen, om te sien wat dat hier mocht ghebreken.
Schar. Ja ja ick han wel schreeuwens noot, hy wou my soo doorsteken,
Isab. Wel zyt ghy het Scharamouts?                 Hy gryst.
Schar.                                               Ia, ick ben’t al selfs voorwaer,
Dor. (200) Wel waerom weirt g’u niet?
Schar.                                                     Hy quam my wat te naer.
Lam. Isab. Ey siet dien slechten bloedt? wat datter al wilt vryen,
    Wel dat ghy had een vrouw, hy lietse doch in lyen.
Dor. Isab. Ien. Com lacht dien vent toch uyt? wel is dat Manne werck?
Schar. Ic smeet hem onder t’voet; waer hy my niet te sterc.
Dor. (205) Wel vryer wel voorwaer dat moet ick u verwyten,
    Dat hy zyt soo een bloet,
Lam.                                     Laet ons om hem te spyten
    Hem saemen lacchen uyt, soo hebben wy ghenucht.

AIR.
Dorind Isabel Ienneken Lambrecht te saemen.
                A Ghy slechten,, ende rechten
                Flauwen Minnaer daer ghy zyt.
                (210) Dat ghy slaeghen,, moet verdraeghen
                Is u dat niet een groot spyt,
                Stelt u sinnen,, niet tot minnen
                T’is voor niet al wat ghy doet,
                Met blauw’ schenen,, gaet vry henen
                (215) Want ghy zyt te slechten bloet.

Schar. Nu heb ick langh gevryt, nu heb ick staeg aenbeden
    En ghy-lie hebt veracht myn klaeghelijcke reden,
    Wel ick veracht u nu, en segghet tot besluyt:
    Ick blyf den gen’ ick ben, en lach u allen uyt.     EYNDE.

[p. 11-12 blanco]
Continue

Tekstkritiek:

vs. 73 en 193 zijn weesrijmen
130: sien er staat: fien
138: lunts dit woord is onduidelijk gedrukt
180: Pot er staat Po met omgekeerde t
ibid. help er staat: helh