Abraham van Mildert: Boertighe clucht: van Sr Groengeel. Herdruk, Rotterdam 1633.
Uitgegeven door Marti Roos
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton065110 — Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd
met een asterisk. De fractuurletter is in een aparte kleur weergegeven, evenals de civilité.

Continue
[fol. A1r]

A.V. Milders.

Boertighe Clucht:
van
SR GROENGEEL.

Op’t Spreeck-woordt.

Niemant draeght Groen of Geel,
Of hy is Sot, of Eel.                     

Ghespeelt op

d’Oude Kamer, In Liefde Bloeyende.

[Vignet: wapen van Rotterdam met twee leeuwen]

TOT ROTTERDAM,

By Abraham Neering, Boeck-verkooper, aen de
Roo-Brugh in de Druckerie. 1633.


[fol. A1v]

Namen der Persoonagien.

                Mans-Hooft.
                Goossen.
                Iannetien.
                Hachie.
                Groen-Geel
                Miester Ian.
                Ieuriaen. de Viddelaer.
                Knyf. de Lierman.
                Belleceur.
Continue

[fol. A2r]

A.V. Milders.

BORTIGHE KLVCHT.

Van

Singioor

GROEN-GEEL:

Mans-Hooft komt al singhende een half vat rollen,
daer over komt Goossen, en Iannetjen haer te moet.

Iannetje. O Goossen man myn Breur is e sturven, hu, hu,
                Zel jy der nu wel in huys gaen durven. Goos hu, hu,
Iannetje.    Doet het vry, wel hoe? men drincter wijn. G. fa, la, dra
                Jannetje ic wil wel, wanneer sel het syn. G.* fa, la, dra
Iannetje.    (5) Waer selje ien swarte Mantel halen? Goos. hu, hu,
Goossen  Hebje gien Geldt om ien te betalen? Ian. hy, hu,
Goossen    Ick weet goe raedt, al knapjes ien e huyrt, fa, la, la.
Iannetje.  Maer beter koop ist te lienen in de buyrt, Goos, fa, la, dra.
Iannetje.    Ons gheslacht dat gaet wel mind’ren, hu, hu.
Goossen.  (10) Wel waerom? Ian Je maeckt gien kind’ren. Goos. Hu, hu,
                Ick sel myn best doen sit een beetje neer, fa, la, la.
Iannetje.  Wacht dat wy t’huys komen, doetet dan te meer. I. Goos. fa, la,
Goossen  Jannetje laet ick niet haestich vryen. Ian. Hu, hu.
                Ja wel Jan droogher hoe keunjet lyen. Goos. Hu, hu.
Iannetje.  (15) Jy Nar en Sot. Goos. Nou, nou, ick sel het doen, Ian la, dra.
                Koop is koop, komt langhtme ras een soen. Goos. I, fa, la.
Goossen    Zellen de Keyers oock kacken, of krijten? Ian. Hu, hu.
Iannetje.  Wel hebje jou leven van sulck verwijten, Goos. Hu, hu,
Iannetje.    Wie moyt het anders, seght eens als de Vrou? Goos. fa, la, la,
Iannetje.  (20) Ick moetse veghen, plompert weetjet nou. Goos. fa, la, dra.
Goossen  Zy eten, en drincken, het is my berouwen hu, hu:
                Ay laten wy liever ons rust noch houwen. Ian. Hu, hu,
                Zoo wil ickje niet aensien. Goos. Ick sei jy bent so soet, fa, la
                ’kBeloof het warachtich, soo dickmaels als ick moet. Ian. fa, la,
Iannetje     (25) Goossen, Goossen, waer wiljer mee heen? wat selt noch wesen
Goossen    Tis wel Jannetje, alweer wilje de Gordyn mis lesen.
Iannetje.    Datje dus loopt drincken, en clincken, is gien roy,
                En seg ick het savonts, so ist of ick roosen veur verkens stroy.
Goossen    Jannetje ick sel myn bet’ren. Ian. Goossen dats touwe segge,
                (30) Jy betertje as scherp-bier, datme op de tap laet legghe,
                Sochtens in de Brandewijn, dan te bier,* snachs in toebacx huys
[fol. A2v]
Goossen    Ick gae, of ick stae, altijt draech ick dit kruys.
Iannetje.    ’kwou dat de kiffe, brandewijns huysen, en kelders die soo dick vergaren,
                Voor den Duyvel om Raepzaedt, of uyt Amsterdam e bannen waren,
                (35) Wat doet de Toback inje lijf, mier als datse jou opdroocht?
                Jy verteert jou lever en longh. Goos. Ick wou wel datje loocht.
Iannetje.    Goossen, Goossen, dat ic voor jou sou schrapen, en noch vresen
                Daer bin ick al te weelich kindt toe, myn Moertjen selder veur wesen:
                Jy sout wercken leechgangher, die luyers de kost veur wint
                (40) Doet sulcke dienst, of hy de Duyvel opt kussen bint.
Goossen      Tis ien slappe tijt Jannetje, daer is niet te draghen
Iannetje.    Jy soeckt het werck, Goosse, gelijck een Hondt slaghen.
Goossen      Mijn leven gien mier soete Moer. Ian Wel hoe dus mijn vaer
Goossen    Ick hebie soo lief kijnt, hoe ist Jannetje benie niet swaer?
Iannetje.      (45) Dat most me de wijnt an waeyen.
Goossen.  Ick hebje iens e raeckt wis,
                Tis noch jongh lieve Moer, datter te nacht e maeckt is.
Iannetje.      Beter stijf e blasen as de mondt verbrandt, doen is de leus.
Goossen    Jannetje ick hou het gaende, tusschen Papist en Geus.
Iannetje.      O Plompe drooghe Sul, ick wou dat ick was op e nomen,
                (50) Die dach doe ickje eerst sach, en byje ben e komen.
Goossen      Dat int vat is suyrt niet, ick selme bet’ren as ien langst.
Iannetje.   As jy selt Jan-gat, soo veur e pepen, soo na gedanst.
                Blaes-kaken, op-gevers, die daechs met de mont vryen
                Laetie snachts de arme Vrouties honger en ghebreck lyen.
Goossen    (55) Siet daer Jannetje, wilie mijn coest’ren, en wat te goet doen,
                Ick selie niet als een Princes, maer als een Boerin voen.
Iannetje.    Siet daer Goossen, wilje met my in vree, en gerust leven,
                Soo moetme die goe daghe langhe die ick jou heb e geven:
                Jy weet wel dat ick dus langh de kost als een jonghe Vrou
                (60) Met slaverny e wonnen heb, Goossen doe jy het nou,
                De plaets is beneeringht, elck ien komter na toe loopen,
                De rijcke Luy en meuge gien koeckies, diese niet van my koopen
                En t’is oock ien beganckelijcke wegh, op de nieuwe markt aen ’t Meel huys:
                Die loop het, die hetse, doch ick backse reyn en cuys,
                (65) De waechdragers verbienje doch je kost met dragen te winnen
                Bac jy, ic sel t’huys blyven, of by men Moer gaen sitte en spinnen.*
Goossen      Neen Jannetje, ick sou wel, maer ken durf niet.
Iannetje.  Goossen die sijn neeringh schaemt, men selden bedyen siet.
Goossen    Mijn laghenoots souweme jouwen, ic was liever e sturven.*
Iannetje  (70) Ontsieie Guyten? iou kitte-broers, soo benie bedurven.
Goossen    Jy praet watie praet, Jannetie dats mis.
Iannetje.  Soo loopt dan voor fiel, soeckie by my de kost, onwis.
Goossen    Geef iy seme niet, soo sel ick het al uyten huys halen.
Iannetje.  Dan wou ickie met smyten en slaghen wel louter betalen.
Goossen.    (75) Soo sou ickie kael maecken tot de leste Buyt.
[fol. A3r]
Iannetje.    Had ickje dan veur een Purgati in, soo scheet ickje uyt.
Goossen.      Was ick inje lijf, ick souje hart of booren.
Iannetje     Steeckt jou neus van acht’re, en laet my soo smooren.
Goossen      Mien jy’t Jannetjen, int goedt, of int quaedt.
Iannetje.    (80) k’Bin goet: asje doet, dattet na mijn sin gaet.
Goossen.      Liefste ick sou gaern, maer ’kvrees veur’t verwijten.
Iannetje.    Den eersten dach moetje deur ien suyre appel byten.
Goossen.      Wil ick, of sel ick? Ian. Och! jae, ja mijn soete Vaer.
Goossen.    Nou je my soent, nou moet ick, Jannetie de koop is klaer.
                  (85) Langht my Pan, Vyer, en Meel, Gist en Water.
Iannetje       Ick selt altemael gaen halen.
Goossen.   Hoe gaetje nou de snater.
Iannetje.      Daer ist mijn Vaer, siet datjet meel sonder klonters menght,
                Laetse wel rijsen. Goos. Hoe dunder beslagen hoe’t mier brengt.
Iannetje.        Daer is te veel water, ick wou datjet soo wel as ick wist.
Goossen.  (90) Al doende soo liertmen, nou knapjes waer is de gist.
Iannetje,        Hout, hout, se sellen daer nae te bitter smaecken.
Goossen    Jannetje na huys toe, loopt spinnen, ick selt wel te deegh maken
Iannetje.        Elck Peesje dry stuckjes Appel, en lochtich datmer duer siet.
Goossen.    Wilje gaen, hoe ist metje? secht Jannetje, of niet.
Iannetje.        (95) Nou adieu Goossen, spaert de Botter, je moet suynich backen
Goossen.    Gae jy jou gangh, ick ken het, ick kostet, veur dat ghy kondt kacken.
Iannetje.        Schrapt noch verbrandt ghien yser, noch ten moet niet leech staen
Goossen.    Wel Jannetie stronts, wilie, of sel ickie doen na huys gaen.
Iannetje.        Nou mijn Vaer, koopt reyn uyt, en geeft de luy goe woorden.
Goossen.    (100) Gaet seg ic noch e reys, ick wou datie ick weet niet waer hoorden.
Iannetje.        Goossen verliest gien geldt. Goos. Adieu wijf,

Iannetje gaet singhende.
                ICk heb mijn Man de Pot bevolen, hy, hy, hy, soo ras,
                Hy sit en backt op hiete koolen, wel, wel, na mijn pas,
                Icker de Man, hy de Vrou,
                (105) ’kHebber de Broeck an, jou, jou, jou.
                    ’k Wil hem noch maecken als een Iongen, Setten na mijn handt,
                Een Man wort tot myn eer ghedwonghen. En voor hem in schant.
                Icker de Man, hyer de Vrou,
                ’kHebber de Broeck an, jou, jou, jou.
                    (110) Goossen die moet schuren en wassen, Noch ten alderlest.
                Wryve Boene, schom’le plassen, ’tIs soo voor my best,
                Icker de Man, hy de Vrou,
                ’kHebber de Broeck an jou, jou, jou.
                    Sockses die moet lyen verdraghen, Knapjes kort en stil,
                (115) Schelden, kyven, knorren en slaghen, Na mij quae wil,
                Icker de Man, hy de Vrou,
                ’kHebber de Broeck an, jou, jou, jou.
[fol. A3v]
                    Vroutjens luystert na mijn singen, Doet ghelijck als ick,
                Wiltje stoute Mans mee dwingen, Als ick na mijn schick,
                (120) Icker de Man, hy de Vrou,
                ’kHebber de Broeck an, jou, jou, jou,                Binnen.

Goossen        Ick moet wat singhen, want soo men zeydt
                Die met lusten werckt, doen maer halven arbeydt.

Op de wijs: uyt vincken gaen.
                                    Ick en men Lief,
                                (125) Wy ghinghen t’samen wand’len,
                                Tot ons gherief, lieten wy niet te hand’len,
                                Ick kuste soet, zy viel te voet,
                                Mijn lust, in rust, bluste soet,
                                Doen was mijn Wijfjen goet.

                    (130) Kyeren, kyeren, kyeren, eyst je Moers duyten, wie wil nou ien
                Dit sinne Peesjens, je kenter perfect deur en weer deur sien:
                Als gyse op hebt, soujese noch wel iens eten
                Zoo suycker lecker soet sinse, dit meuchje wel weten,
                Dat ick alle de mickelijcke Bacsters trots sint dat ic hier quam
                (135) Van de Varckens sluys Halsteech Doelestraet, Stilsteech, van hiel Amsterdam:
                Kijck elcke beet isser ien, je souter op verlieven
                Als de Boer op ien Boeck-weyte koeck, seytmen, komt koopluy ick selje gherieven,
                En ick berecht soo veel als yemant, wy doent int gros:
                Jy Vryster sint van mijn ouwe cornuyte, ay soetste mactme los
                (140) Komt hier mijn Moer, je plecht ’tonsent, al oortjes te halen,
                Een dosijn benje ons noch schuldich, of wiltjese mijn Vrou betalen
                Dat’s evenliens.
Mans hooft singht op klap-bienen.
                    Ick nam daer twee half vaeten vant Jerusalems cruys,
                En ick roldense des Nes deur, over de wortel-marckt, so brocht ickse t’huys,
                (145) Daer kreech ick een halve stuyver van, al sel ick niet luy roepen,
                Maer eer’t gelt my de keel of byt, wil icket versnoepen:
                Wat koop icker om? vier koeckjes, wel Goosse binje aen’t backen e raeckt.
Goossen        Ja Mans-hooft voor dees tijt, mijn vrou heeft my voocht e maeckt,
Mans-ho.   Hebjer al verstant van, sinse oock meelachtich? ken jyse gaer krijghen?
Goossen.     (150) Gimme handt gift, proeft ien reys, se smaecken as vijghen.
Mans-ho.   Berecht my veur een halve stuyver, smeerter wat botter an.
Goossen      Hou, maer Mans-hooft. Mans. Die sin te Magher.
Goossen    Ick weet wat ick tuyghen kan.
Hachie.      Die arch is die krijght de kost, ick was daer in Moers tas te vloyen,
                Ick riep al evenliens, as* de Dieve doen in de schape koyen:
                (155) Lest kreech ick lustich van Delft tot Leyen, mijn Vaer streeck mijn naers deur,
[fol. A4r]
                Dat betael ick met gestoolen beetjes, ick deynck dats daer veur,
                ’kHeb 7. stuyvers tot Neuten en Peere, veur dat en veur ditte,
                En d’aer om koeckjens: ginze sie ick ien man met flensjes sitte,
                Mannetje gimme ien oortjes met appelen daer in.
Goossen.    (160) Hou waer; gimme gheldt.
Hachie.    Hou daer, dat smaeckt van me sin.
Goossen.    Soo soet back ickse altydt, jy moet my altoos het gelt gunne.
Hachie.*   Dat sel ick wel doen Mannetje.
Mans-ho.    Hy hout goedt Meel, hoe souwense leckerder wesen kunnen.
Sy gaen alle bey by Goossen elck op een Mant sitten, en eten vast.

Singioor Groen-Geel uyt.
                Om de Reputation, heb ick Singieur Groen-Geel, ons vetter Gronger stee
                Verlaten, en ’t perijckel gheavontuert vande wilde zure zee:
                (165) O lyden drie mael doodt, en driemael levendich van vrese,
                Ontboore, en herboore, wat kander boven de stacy wese?
                Die lompe keerels, wat ic zey, wat ick dee, wat ic dwongh wat ick sou,
                En wasser niemant die tegens my Erntfestige Heerschap segghen wou,
                Zoo ben ick om de oorsaeck van gheacht te wesen ’t Amsterdam kommen woonen,
                (170) Hoort ick quam eens buyten de Heylighe weghs poort, tot een Juffrou Belleceur de schoone,
                Die sprack soo haestse me sach, genavont Singieur, se neech soo gau soo ras,
                Myn hert sprongh op, my docht niet dat in de ierste, maer derde Hemel was:
                Zy soendeme veur mijn mont, om mijn hals, ick kost gien rust houwen
                Ja se sliep by me, of ick wou of niet, ick mostse wel trouwen:
                (175) En alle daech is ons huys vol Amsterdammers, tis al Singieur om dit, en dat:
                Zy kussen mijn Lief tot mijnder eeren, wat ick prees dees vermaerde Koop-stadt:
                ’kHeb een schoone Vrou, ja de fraeyste vande werelt, ick weet het daer aen,
                Dat icker alle daech ander rijcke Singieurs by sie te bedde gaen
                Duer mijn Brabantse Vrou, gaen my de Singieur met S. eere,
                (180) Deed’ die ghemeene man, ick worde een Koninck, en ’kwou niet meer begheere:
                Die mijn Groen-geel sonder Singieur noemt, die mocht my liever doodtslaen,
                Singieur is mijn leven, Groen-geel mijn sterve. Doch duer dit verwaent kost’lick gaen
                Zullen my de gaste, Jongers Maechde wel leere kenne,
                Hoocherticheyt, hoochmoedicheyt sal haer Sin. ten lesten wijse wenne:
[fol. A4v]
                (185) Siet daer ginsen staet volck, segghense Singieur of doense me eenighe eer,
                Ick komder daechs hondertmael gins hier heen en weer.
Mans.         Geck, gec, Groen-geel, kijck die geck, Groen-geel, groengeel
Hachie.    Niemant draecht groen geel, hy is sot of eel.
Mans-ho.    Be neus, se lickense, se crabben, geck hou hy.
Hachie.    (190) Groen-geel, groen geel, se klimmenje byje ruch, jou, jou.
Mans ho.    Schijt-geel, groen-geel, geck, geck, geck.
Groen-g.    Ick verscheur mijn selven, ick berst, jongers krijch ickie ’kselje lieren krijte,
                Daer leydt de mantel, de mus, ick wil mijn selfs doot smijten.
Goossen.    Hou Singieur S. groen-geel, S.S.S.S.S. mans-koop jy verenrangste Guyt,
                (195) Sie je niet dat S. S. sijn mont toe hout, en sen neers sluyt,
                Quam hy te smooren, hy sturf, roept S. groengeel, S. groengeel
Groen-g.    Daer hebie mijn leven gesolveert, Goossen jy bent soo eel.
Goossen.    Ja S. groengeel, de jongers en’t* slecht volck en weten niet hoe
                Wat staet is, en wat tijtel v.l. S. behoorelijck komt toe:
                (200) Maer dats nou daer, ick selse voortaen soo wel gaen belesen,
                Datie van haer alsoo wel, als van ons sult gesinjoort wesen.
Mans-ho.    S.S.S. Groen-geel vergeeft het ons, ’tis de jonckheydt en botheydts schuldt.
Hachie.    S.S. tis yet datie gehoort, maer niet meer van ons hooren sult
Groen g.     Soo, soo, schoone vette, fraeye Vryers, dit is u al vergeven
                (205) Segt gien Groen-geel sonder S. mier van alle jou leven:
                Goossen geeft dese liede alle bey van wegen my
                Elck een Boeck-weyte koeckie, neen, meer, twee of dry.
Goos.         Wel S.S. Groen-geel, ick sel het niet vergeten,
                Se smaecken soet, en lecker, belieft S. niet me te eten.
Groen-g.    (210) Ja Goossen backter lochtich, want ick heb van daegh
                Noch ontbeten, noch middachmael ghehoude, de buyck is hol en graech.
Haechie.     Igut Mans-hooft dat gaet* op ien brassen, kant hem soo bekoren?
Mans-h.    Ja Hachie, hoe gaen wy nou grof? laet ons altijt Singiooren.*
Goos.         S.S. Groen-geel, S. hou daer, S:: hou daer, hou daer,
                (215) Niemant kense verbeteren.
Groen-g.    Hou Goossen, sen sin niet te deech gaer.
Goos.       Wel S. om u te believen, sal ickse wat langer late kisse,
                Dat is inslocken. Mans. Dat is een mondt.
Groen-g.    Hy en selse niet misse.
                Goossen jy sult haest rijck worden, sulcke dingh isser gheen,
                Vijf of ses kan ick voelen, wat dat lijckt nou een.
Goos.         (220) Daer is ien half dosijn, S. soo die in jou mont passe,*
                Soumer by men sier, wel ien Mans broeck in wasse.
Mans-h.       Hachje S. selder me deur gaen, en leven as de kat met de muis
Haechien  Hy speelt sla doodt, sla doot, als de Bedelaer met de Luys.
Goos.           Is dat gien prop-darm Mans hooft? soo en isser gien in trouwen,
[fol. B1r]
                (225) Zie daer hy wordt dick om sen kop, by men tas ick sel hem het hooft houwen:
                Krout hem wat veur sen veur-kop, och, och, ic weet gien raedt,
                Hachie slaet hem opsen rugh, hy verstict, ic weet niet hoeje staet
Miester Ian uyt, met een Doos met Cruyen.
Miest. Ian.   Hier is Meester Jan, met sijn eenen-twintich der ley cruyen
                Tis gien leurdery, al segghen de Doctore ’thet niet te beduye:
                (230) cruyt voor pijn int hooft, voor pijn in de hals, voor pijn int hert
                Voor pijn in de borst, voor pijn in de zy, en veur die flaeu wert:
                Voor de maegh, voor de longh, veur de lever, voor de darmen:
                ’tVerstercktje, ’tverlichtje, ’tlost fluymen, en’t doetje verwarmen
                Koeckjes veur de koors, veur de wurmen, veur jong, en veur out
                (235) Proef iens Volckjen, gelt is soo goet niet, ’tis waerder as fijn Goudt:
Goossen    Wel wie hoor ick daer? Miester Jan, Jan, Miester Jan hier moetje wesen:
                Komt hier metje cruyen Miester Jan, kenje Singieur Groen-geel ghenesen?
                Ick selje al mijn Boeck-weyte koeckiens gheven, die ick in een hiele weeck backen kan.
Miester Ian Ja, ja, dats niemendalle, langht hem van dit Cruyt, hy sel bekommen daer van:


Ieuriaen de Veddelaer, en Knyf de Lierman, Spelende,
en singhende uyt.

Liedeken.
Ieuriaen.              (240) EN waerom sal icker niet vrolick zyn,
                            En waerom sal ick Duytscher Hans niet singen?
Knyf.                       En waerom sol ich her niet soepen de Wijn -
                            En waerom sol icher duytsch gezel nicht springen:
Iannetje.                   Hy lustich, dats rustich in’s Maechdelijns schoot,
                            (245) En’t Roer op gen neck, kryghen most dou leeren.
Knyf.                       Soo wil ich dan desen rammel tas balt
                            Met sijnen rougen swans, voor den douvel smetse.
Ieuriaen.                  En smyten een mael den Boor op gen beck,
                            Dats wil doen midts datser broock beschetse.

Ieuriaen     (250) Her an, lustich, daer hebie de mey, met al sen lieve brave bloeme
Knyf.          Jeuriaen het gaet, men souder drie Nickers me voor ien trits roeme.
Ieuriaen     Werentich, by men siecke knyf, ’tis by men keel insoet.
Knyf.          Dat reje op sen bolletie, het klinct as ien stront in ien vilt hoet.
Ieuriaen     Nou noch ien reys, weer an, Corante Margrietje, laet sien waer sellen wy best an peure.
Knyf.         (255) Int ien Hoer huys of daer, om geldt te beure.
Ieuriaen     Knyf, knyf, de Maets vare met ien buy wel, ick voel datter mier boven ons verstant staen,
[fol. B1v]
                Alsser Duyten in ien hiele weeck deur onse hant gaen,
                En ’kheb dorst en honger.  Knyf. En der is gheen gelt om wat te koopen.
Ieuriaen      Daerom segh ic tyen wyer weer heen, licht datter by scheele-Base schuyfjes op loopen.
Knyf.          (260) Jeuriaen dat kost.  Ieuri. Laet sien waer?
Knyf.*        Achter de Schans Maet.
Ieuriaen.     Knyf ick beken wel datter menich treftich Hoer-Huys staet,
                Maer ’tis in de dach mijn borst.
Knyf.           Wel dat is gien d’ eeringh.
Ieuriaen       De mensche beschimmele licht, buyten de Heylighe wech is nou mier neeringh.
Knyf.          Dats by men tas; Jeuriaen ick weetje daer een Belleceur,
                (265) Tis ien tros, ick coos daer gien Hoer in de hiele eerlijcke buert veur.
Ieuriaen       De Brabantsche Joffrou, dat bruynetie, de swartste* de hertste
Knyf.          En is S. haer man ’thuys.  Ieu. Dan lachen wy ons te berste,
                O bloet Knyf! wat is die Groen-geel oock ien malle kay.
                Jy moet Singieur seggen.  Ieur. dat weet ick wel Knijf, ghelijck ick lestent zay.
Knyf.        (270) Jy bent al te bot  Ieur. Mijn gat, ick kan hem soeter as jy quellen
Knyf.         Dats gang,  Ieur. Hou, ick sel ierst mijn Veel, en jy moet ierst Jou Lier stellen,
                Noch ien dreytje om Knijf, soo, soo.
Knyf.         Tis ien goedt accoort,
                Nou ien deutien Jeuriaen, hy, hy: soo raecken wy al voort:
                Wel hey, wel hey: Jeuriaen wel hey siet, siet.
Ieuriaen.     Al e vonde niet mee samen.
                (275) Ick drijt men broeck vol.
Knyf.         Laet dat ghedyen: Sinte Pieter Amen.
                Hou S. Groen-geel, S. Groen-geel, is S. seght S. noch int leven?
Goossen    Knyf benie daer? flus hadt Singieur bykans sen Geest e geven
Miest. Ian  Hadt ick het niet gedaen met mijn kracht, en met mijn cruyt,
                S. die waer al doot geweest, want de asem wasser by kans uyt.
Groen-g.    (280) Och! och! benie daer vrunden? och, och ick was soo qualijck.
Knyf.         Singieur jy bint noch niet te wel, jy schijnt hiel ongalijck.
Groen-g.    Neen, neen, my dunckt Mannen het sel nu wel overgaen.
Ieuriaen      Singieur Groen-geel soo ick aenje wesen sie, en ist noch niet e daen.
Knyf.         Hoort, hoort, luystert hier, om an’t lachen te gheraecken,
                (285) Sellen wy bescheydelijck de Nar de Sot gaen wijs maecken,
                Eerst dat hy sieck is op sijn sterven, en daer na van sijn doot.
Goossen    Dat behaecht my by myn Duymen, ofje my een Roosen-Nobel boodt:
                Hoe willen wy hem scheeren, stil, stil, late wy beginnen:
                Singieur Groen-geel hoe ist?  Groen-g. Al redelijck.
Ieuriaen       Dat kan ick niet versinnen,
[fol. B2r]
Knyf.        (290) Wel dat is wonder, je lippe sien doof, je facy bleeck, je ooghen bykans toe.
Goossen.    Sijn hooft brandt as vyer, als ien kool, voelt ien reys, ken weet niet hoe.
Iuriaen        Singieur die is gantsch machteloos.
Groen g.    ’t Sel over gaen sou ick hoopen.
Goossen    Neen, neen, daer is gien gecken mee, ick sel hem een doeck voor sijn hooft knoopen.
Miester Ian  Laet voelen sijn Pols, och! och! se slaet al op het lest.
Groen g.    (295) Toch, toch, toch.  Knyf. Ja by men keel.  Groen. Och amy! jy siet het best.
Ieuriaen.     Sijn oogen verkieren.  Miest Ian. Sing. die krijcht een flaeuwte
Goossen    De broeck los eer hy stickt, knap, knap eens met een gaeute.
Knyf.         Ja wel wat sel ick seggen, Singieur die wil ons gaen begeven
Groen-g.    Och! och! dat en hoop ick niet, ’ksou so gaern noch wat leven.
Miester Ian  (300) Hier is de hoop onmoghelijck, jou voete werde kout, mijn lieve Singioor.
Goossen    Mans hooft krijght mijn vyer teyl, de warmte isser goet voor.
Knyf.         Wel hoe ist siecke Singioor Groen-geel.
Groen-g.    Ja wel zey jyt my niet hoe sou ick het ghelooven.
Ieuriaen.     Hebie wat te seggen, soo seght het, de doodt wilje rooven.
Goossen    Siet daer staet de doot, och, och, wie ken hem verbien.*
Groen-g.    (305) Goossen ay my! ay my! och watje seght, hebie hem al e sien?
Ieuriaen.     Hy is Magher sonder vleys, och! och! hoe ick vervaerde.
Groen-g.    Och! och! moet ick dan sterven? och! och! moet ic vander aerde
                O! oye! het hy sijn pijl oock by hem daer hy de mensch mee doot doet.
Goossen    Och! lieve Singioor Groen-geel, hy is al vaerdich, het schijnt datier strack an moet:
                (310) Hoe bitter is de doot, hoe suyr? en hoe veel gruwelheden?
Groen-g.    Och och vrunden, moet ick dan sterven, soo helpt my ierst ien ghebedt beden.
Knyf.         De hoeden of, al te mael ter eeren van Singioor onse baes.

Groen-geel bidt en zy alleghelijck op haer knien,
de handen t’samen
                O Wonderlijcke, ende milt-gevende Sinter Nicolaes,
                Laet me deur dit bitter suyr onlijdelijcke sterven
                (315) Mijn alderleste bidden duer je goetheyt verwerven.
                Jy geeft de kinders wel, suycker, koeck, vyghe, gersijne,
                Corente, ap’le, peere, neuten, dalen, carstanje, lamoene:
                Oly-koecken, deuvekaters, eert-dakers, wafels, yser Koeckiens,
                Krakelinghe, Corfiens, Meuletjens, schoor-steentiens, schapraeyties,
                (320) Keveties, stoelties, bakermaties, luyermantiens, soutvaeties:
                Kaers Laetiens, kisiens: betsteetiens, kackstoeltiens, doosiens
                Scherfbortiens, stoofies, tafelties, preecstoeltiens, spiegelties,
                Borsteltiens, schilderijtiens, wiechiens, wagetiens, Boeckiens.
[fol. B2v]
                Beddetiens, kussentiens, brantysertiens, stulpies, bakermaties
                (325) Snuytertiens, schoteltiens, kannetiens, pannetiens, pispotiens
                Braertspitiens, schopiens, tangetiens, mesiens, commetiens,
                Potiens, temsiens, vingerhoetiens, hartiens, koockertiens, sleuteltiens,
                Veeltiens, trommelties, fluytiens, slangeties, schaepiens
                Beed-Boeckiens, Osjens boe, Hontiens, Koetiens, Kalfiens,
                (330) Paertiens, Besemtiens, Ringetiens, Poppetiens, Mannetiens
                Vrouwties, vogeltiens, kolfiens, balletiens, roertiens, rapiertiens
                Pongiaerties, riemties, beursies, en mier sulkcke poppe-goet siet
                Daer ic arme S. Groen-geel in 6. Jaer van heb e kregen niet,
                Ja qualijck om u gedocht, ick laet staen toe ghesproocken,
                (335) Met bidde, noch smeecke, je hooft sier e daen, of ghebroocken,
                Daerom goede Sinter Nicolaes, verhoort doch mildelijck mijn bidden hier,
                Verlost my na de doot knapiens uyt het Vagevyer:
                Och! laet ick niet verbrande, ick beloofie dan te laten maecke,
                Een was kaers, soo groot datse an de Haen van Jan rooms toorn sel raecke.
Mans-h.     (340) S. Groen-geel, waer wouie sulcke kaers krijgen? hebie van al ie leven.
Groen-g.    Swijght dit lutticke schellempie, as icker uyt bin, soo wil hem niet een bruy gheven:
                Barmhertige Sinter Nicolaes, doet na mijn bidden, in uwe handen beveel ick mijn uyterste noodt.
Sy roepen alle ghelijck.
                Och ! och! oye! oye! S. Groen-geel is doodt, S. Groen-geel is doodt, is doodt.
Sy singhen alle ghelijcke.
                    S. Groen-geel is doot, wy sellen hem gaen legge
                (345) In een houte-kist, jy moetet niemant seggen, Gerridon,
                Gerridon dom deyne Gerridon &c.
Mans-ho.    Mannen is hy oock doot, binjyt versekert, of ist maer praet?
Goossen    Vrees jy daer veur Mans-hooft, ick weet goet raet,
                Ick wil hem de mont stoppen, en jy selt hem de neers begapen,
                Voelie dan noch asem, soo roept wapen, wapen.
Mans.         (350) Dat mocht de duycker doen, is hy dan doot.  Gooss. Ja hy ist.
                Een doot kleet om sen lijf, com nou, hyso mannen ghelijck daer leyt hy in de Kist.*
Sy singhen al ghelyck.
                Daer leyt de arme Vaer, hy moet al in de cuylen,
                Maer wy sellen ierst Sing. Groen-geel gaen behuylen,
                Geridon, Gerridon, dom deyne Gerridon, &tc.
Ieuriaen.     (355) S. Groen-geel is doot, die treffelijckste Heer, die treffelijckste Heer.
[fol. B3r]
Knyf.         Wy sullen hem niet meer sien, wy sien hem nou niet meer, wy sien hem nou niet weer:
Goossen    Sijn Reputation sal altijdt by ons blyven, sal altijt by ons blyven.
Miester Ian. Tis waer Singieur is doot, sijn Geest leeft deur het schryven, sijn Gheest leeft deur het schrijven.
Hachie.    Singieur die was soo goet, hy gaf ons vry ghelach, hy gaf ons vry ghelach.
Mans-ho.    (360) Hy was Singieur, S. S. S. S. mier als ick seggen mach, mier as ick segghen mach.
Goossen.    Steltie braef int ronde, S. S. S. ter eeren
                Sellen wy gaen huylen, elck opsen toon, jy moet accorderen.
Goossen stelt haer de toonen, en zy accorderen
met ghelyck te huylen.
Goossen    Dit gaet op de manier, en na de ouwe wet deur,
                Die Grijners kregender ghelt, en wy krijghender niemendal veur.
Knyf.        (365) Ick moet Singieur eens een coontje veur sen wangen geven
Ieuriaen.     Je moet hem eens by zijn neus trecken, en sien of hy sel leven.
Groen-g.    De Duyvel hael dat volckie ick ly Helsche pijn,
                En as icker me an steur, soo kan ick ommers niet doot zijn.
Goossen    Nou wil ick Singieur met dese spelt in zijn gat steecken,
                (370) Singieur is doot, hy selt verdragen, Singieur derft niet spreecken.
Groen-g.    Was ick alsoo wel levendigh als ick doot zy,
                Ick wouie lustich of smeeren, dat ghelooft vry.
Miester Ian. Ghy doet wat ghy doet, jy moet Singieur eeren.
Knyf.         Het gaet hoe het gaet, ick wil hem fecseeren.
Ieuriaen.   (375) Dats ien.  Knyf. Dats twie.  Miest I. Dats drie.  Mans. Dats vier.  Hachje. Dats vijf.
Goossen    Wat de Duyvel haeltje, Singieur is doot, blijft hem van sen lijf
                Sus, sus, segh ick, gaen wy nou wat stil sitten, jy moettet niet te bont an stellen:
                Te haestich is quaet, te veel onghesont, al sachjens met quellen.

Iannetje uyt.
                ICk heb de hiele spierighe, en michelijcke na middach
                (380) Soo ongherust gheseten, offer ien stien veur mijn hart lach
                Somtijdts docht ick Goossen sit en backt, dan weer hy mach sitten speulen,
                De Man is nou hebje hem, stracx weer niet, soo wispelturich als ien Wijnt meulen:
                Hy is te verleyen als ien kijnt, met een dronck goedt Bier
                Sou hem krijgen waerie wout, jae deur water en deur vyer:
                (385) Heer t’is me sulcken cruxs int fleur van mijn jonghe jaren,
                Nou ick macht ten beste slaen, die met de Duyvel e scheept is die moeter mee over varen:
[fol. B3v]
                Wel wat sie ick ginssen? het sootie te grabbel, mocht ick wel vresen,
                Docht ick niet wel, dat de fiel weer sou te werck wesen:
                Hy betert hem as de jonghe Wolven. Jy Esel, jy bloet, jy geck.
Goossen.    (390) Jannetie swijght, of de Duycker haeltie, ick segh Jannetie houtje beck:
                Wel jy bint ien verbrangst wijf meuchie niet verdragen
                Dat ick mee wat vermaeck.
Iannetje.    De Koecke verlooren, sou ick het niet beklaghen?
                De Pot was soo wel een daelder weert als ien duyt.
Goossen    Verlooren hoe liechie; met geldt steeckmen de Advocaten, en de Vrouwen d’ooghen uyt.
                (395) Neen moer ick weet wel beter, daer is specy, daer sijn de witte
Iannetje.    Nou heb ickje lief Goossen, jy selt op een aer tijdt weer ter Marckt sitten.
Goossen    Jannetie, Jannetie, wy hebben Singioor Groen-geel wijs e maeckt dat hy doodt is,
                Jy moet ons lustich helpen.
Iannetje.    Nou ick mijn gelt heb, en ist gheen noot wis.
                Maer hoe leyt hy in de kist?
Goossen    Ja, wat sellen wy op Singioors sterven voort bringhen.
Iannetje.    (400) Ick weet goe raet, komt laet ons een Liedtie gaen singhen.

Iannetje Singht voor, en d’ander na:
Op de wijs.
Het schaep dat voer, &c.
1.
                            IAnne Man, en malle Pier,
                            Roept nou alje Broertjens hier
                            Daer isser ien verloore,
                            Drinckt dicke kluyn, en smockel Bier,
                            (405) De duerte in Singjooren.
2.
                                Och! och! Singoor is Doot,
                            Hy het de Suyre bitter noot,
                            Van Sterven moete kraecke,
                            Nou weet de Wereldt wijt en groot,
[fol. B4r]
                            (410) Gien Singioor weer te maecken.
3.
                                Hoort Singjooren allegaer
                            Roept malcanderen by malcaer,
                            Wy sullen jou begaven,
                            Singioor, Singioor, die soete Vaer.
                            (415) Die moetje gaen begraven.
4.
                                Luyt de Klocke maeckt Ramoer.
                            Hanght Swart-laecken in de vloer,
                            Laet Wijn voor Singioor haelen
                            Singioor die het een rijcke Hoer,
                            (420) Die sel het wel betaele.
5.
                                Hondert Paeren int gheral,
                            Moeten daer Singiooren mal:
                            Singioor volghen ter Eeren,
                            Soumense konnen vinden al,
                            (425) Ia, ja en noch veel meere.

Goossen    Sacker lyden stil, stil, stil, daer is sijn Wijf elck op sijn plaets
                Niemant e sien alle daech ghevochten, alle maets maets.
Belleceur.
                    Wel waer of Sr. Mijnen man Ergens is uyt rinckelroyen?
                Ick peys dat hy elders te couten by Compannie is te poyen.
                (430) Is hy daer men hem Signioort, hy en salder niet van daen,
                Al sloechdy hem met stocken, hier, noch om gien waerom gaen,
                Tis sulcke door, tis sulcken Kay, ick moet Sr. Bevert wel hebbe konne beleesen.
                Dat hy my dese Sodt ten Hulijck dee, hoe kander grooter Nar weesen,
                Maer als ick my wel bedenck soo ist een Man van mijn sin, na mijn Hert:
[fol. B4v]
                (435) Hy is niet Jeloers hoe my een ander meer soent, hoe hem dunct dat hy meer gheeert wert,
                En dat komt wel te pas och, Harmen ic moet de kost veur hem en veur mijn selfs winnen,
                Met mijn eyghen lijf, niemant en geeftmer iet toe ick laet u versinnen:
                Oft een vrouken niet suer en valt die soo veel mannen moet te roer staen,
                Is d’een wech d’ander comt, tis Kermis of ick sal ter Bruyloft gaen,
                (440) En k’en heb gheen Meysjes die mee verpoost, of verlost, ’t is altijt an’t weeven,
                Ick wou mijn incoome by wijle wel veur een negemanneken* gheeven:
                De kost wert onghelijck ghewonnen, maer diese int sweet sijns lichaems windt
                Die leeft na de Schriftuyr met penitentie, en wert meest bemint
                Ba ick prijs noch de Timmermans gasten, veur Singioors, en veur de Rijcke,
                (445) d’Ambachts lieden geven’t meeste, daer dander met herteken en lieveken ons late toe kijcken:
                Gheschiedent lastent (peynst oft gien hooft-sweer en is,) noch sorghelijck bedrijf,
                Dat eenen kalen Duyvel t’onsent dronc, ja hy gebruyckte noch mijn lijf
                Daer ick gien geldt van en nam, hy saey hy sou het met sijn gelach betalen:
                Mijnen man was uyt, ick ginck tappen, hy pissen, soo liep hy an de wint malen,
                (450) Ick goeye floor quam boven, die ick niet en sach was onsen Sinjoor,
                Keeck met een deerelijck ghesicht om en dom, doen vont ick drie duyten onder sijn Teljoor:
                Soo loeren my de Amsterdammers, wat komtme al over? wat ismen ervaren?
                ’kHeb de selfde neeringh ’tHantwerpen in de Lepel-straet ghedaen veur vijf Jaren:
                Maer daer zijn de Goeliens van ander natuer, en beter aerdt,
                (455) Nou dats daer; ick mach eens gaen sien hoe dat mijn Man al vaert:
                Hoe meyne Man? ick en heb hem uyt gheen liefde, maer tot beschermingh ghenomen,
                Siet wy liens zijn soo sorchvuldich, wy soecken de eer altijt soo veel als moghelijck is na te komen
                Wel wat of ick ginsen sie? Goossen, Jeuriaen, Knijf meer volc en Miester Jan:
                Goen dach hertekens; en heeft niemant Singieur Groen-geel ghesien mijnen Man
[fol. C1r]
Goossen    (460) Juffrou Belleceur daer leydt sijn lichaem al doot, ach! ach hy heeft sijn Gheest ghegheven.
Knyf.         Schoon Vroutie de asem isser uyt, hy wou niet langher leven
Ieuriaen.     Hoe bitter was sijn scheyden, eylaes! ick hebber by e weest.
Miester Ian. Juffrou hy hadt met goet verstant, en gaf so (laes) sijn geest.
Mans-h.      Singieur die was soo goet, och! och! het moetme spijten.
Belleceur.   (465) Daer leydt mijn lieve Man, daer leyt mijn eenige troost, ick wil my selfs doot crijten.
Iannetje.     Nou Vroutje weest gerust, ’twas Sinter Claes belief
Belleceur.   Het was mijn eygen hart, het was mijn eyghen lief.
                Hy stree soo veur mijn eer, hy kost my soo beschermen:
                Mijn toeverlaet leyt daer, mijn vreucht is doot och! armen:
                (470) Mijn Singieur was soo goet, hy leefde na mijn raet,
                Verslaghen en bedroeft, ben ick in Weeuwelijcke staet.
Ieuriaen.     Nou, nou, mijn lieve troost, ick selie wat vryen, conie mijn sin weten,
                Men moet de doode gaen geduldich, met de levende vergheten.
Knyf.         Is Groen geel, Groen-geel doot, wat was hy meer als ners Geck, en Sot?
Belleceur.   (475) Als ick me wel overpeys, soo was Groen-geel, maer een honts-klinck, en Marot,
                Die me dickwils beschaemde veur de Wereldt, en veur de liens met eeren:
                Groen-geel doot, groot gheluck, t’sa lustich op mijn begeeren;
                Volght my nae, ick selje gaen veur singhen.

Belleceur Singht voor, en d’ander nae.
                SInght springht kleyn groot,
                (480) Singt springht kleyn groot,
                Groen-geel Groen-geel die is doot,
                Groen-geel Groen-geel die is doot,
                Groen-geel wou niet langer Leven,
                Aen Groen-geel is niet bedreven:
                (485) Groen-geel was Sot,
                Groen-geel is een Marot.

Groen-geel komt met gramschap uyt de Kist Springhen.
                De Duyvel; sy segghen gien Sinjoor; ick selje altemael de blaes breecken:
[fol. C1v]
                Ben ick gien Singieur, S. de Nicker moetie in de Hel steecken
                Hier an jy Teef; en jy vuyl ghesoort, ick heb veur ander wel S. gheweest.
Sy roepen al ghelijck.
                (490) Och! Och! wat komt ons over? Groen-geels Geest, Groen geels Gheest.
Groen-g.    Ick sel jou liere Groen-geele, nou wil ick van spijt niet mier doot wesen.
Belleceur.   Singieur, S. S. Groen-geel, och! Lief ick was in hondert duysent vresen.
                Want mijn docht dat ghy doot waert, ach! ach! ick was soo bangh:
                Ick sal het niet vergeten, al leefden ick noch 99. Jaren langh.
Iannetje.    (495) Mijn waerde lieve Singioor, hadt jy Juffrou flusjens iens e hoort
                Hoese creet, en huylde, ic docht daer mee luycktse oock heur poort
                Soo geweldich droevich wasse, ’twas aers noch aers, of shadt mee heur Gheest e gheven.
Groen-g.    Wat Bruytme de Hoer! en jy al te mael; daer was niet an bedreven:
                Waerje oock iens doot as ick was, hoe sou ickse fecceren
                (500) Ghelijckie mijn e daen hebt, soo soudt ickie leeren:
                Klapbacxjes an de Wangh, met spelden int gat, en danssen om de Kist,
                En roepen en krijten, Geel-groen sonder Singieur, men dunckt dat ick mijn sinnen mist.
Iannetje.    Wil ickje wat segghen, mijn eyghen Monsieur Groen-geel, Singieur, Singieur,
                Wy sinnen het niet e weest, jy hebt onrechte luy veur:
                (505) Dat moet in de are werrelt e weest hebben, of int Vaghevyer
                Daerse dat e daen hebben, daerom soo maeckt gien ghetier:
                Wy Waren allegaer soo droevich, dat Singieur was e sturven,
                Dat we niet te stillen waren, en zeyden nu sinnen wy hielendal bedurven:
                Vraecht het vry an jou vrou, en al de Compaigni,
                (510) Hadieme iens sien krijten, ick gaepten soo wijt, dat ick kreegh pijn inme zy,
                Daerom soete Singioor weest niet verstoort op ons, wy waren vol droefheden.
Goossen.    Wel Singioor en hadt ick niet wel thien dubbelt, dubbelde reden
                Om droevich te wesen, mijn S. sturf, mijn Meel, koeckies, en al verlooren,
                Daer over soo quam mijn Wijf, noch ’thiele selschip verstoren,
                (515) En keef soo gheweldich op me, sy meenden dat ick al den vleet hadt verdroncken.
[fol. C2r]
Iannetje.    Ja, ja, Singieur dat schaet hem niet, ’tzijn doch van sijn ouwe voncken.
Groen-g.    Nou Goossen, om dat het om mijnent halven is e schiet
                Sel ick hem al betalen, daerom treurt langher niet:
                En jy twie Jonghens, Meester Jan metje Cruyen, Knijf, en Jeuriaen,
                (520) Ick noodje allemael tot onsent, het macher nou wel op staen:
                Maer seght waerje allegaer niet droevich dat ick was doot.
Iuriaen       Jae mijn Heer Geel-groen, mijn droefheyt was soo gheweldich groot,
                As de grootste Olifant, nu denckt of ick niet ben heel droevich e weest.
Knyf.         Ja Singieur ’twas met mijn al e daen, se riepen oock al, siet daer geeft Knijf sijn Gheest.
Miester Jan (525) En ick Monsieur Groen-geel, hadt ick van men Cruyen niet wat in e nomen
                Ick was (by men keel) e sturven, dat deed’ me weer becomen.
Mans-ho.    En ick zaey met ien droevich ghelaet, wie sel ons weer Bockedeflenjes gheven,
                Nu die goede Singieur, S. is e sturven, en berooft van’t leven.
Haechie.     En ick was niet te stillen, ick kreet soo luy as ien Hof-hont,
                (530) Maer’t sel nou wel overgaen, nou ick sie dat Singieur is int leven, kloeck en ghesont.
Groen-g.    Nou, nou, dat is al over, daerom weest allegaer te vreen:
                Komt Mannen, laten wy alt’ samen buyten de Poort na onsent treen,
                Tis nou al wat kout, ick sel wat turf en hout laten an legghen,
                Is hier yemant die me wil, ick sel het hem wel segghen
                (535) Waer datwe woonen, wantwe sullen lustich maken goede cier,
                En drincken Brandemorische, Toubacje, en Rotterdammer Bier.
Dats uyt.

[fol. C2v: blanco]
               
Continue

Tekstkritiek:

fol. A1r Mildert. er staat: Milders. (waarschijnlijk is de genitiefvorm Milder(t)s bedoeld)
in vs. 4 G. er staat: G. I.
vs. 31 bier, er staat: vier,
vs. 66 en er staat: eu
vs. 69 liever er staat: lievee
vs. 101, 142, 191, 354, 478: weesrijm
vs. 154 as er staat: al
vs. 162 Hachie er staat: Hochie
vs. 198 en’t er staat: ee’t
vs. 212 gaet er staat: gae,
vs. 213 altijt er staat: alijt
vs. 220 passe, er staat: passe.
vs. 260 Knyf. deze sprekersaanduiding ontbreekt.
vs. 266 swartste er staat: swaatste
vs. 304 verbien er staat: berbien
vs. 351 Kist er staat: Kost
vs. 441 negemanneken er staat: negemanneten