 |
J.H. Kruls[Vignet: Stadswapen van Amsterdam]t’AMSTELREDAM. |
|
J.H. Kruls |
| GOSEN met sijn MOER. |
| Moer. | WAt isser nou weer in de weegh, waerom gaeje dus pruylen. |
| Goosen. | Iae Moer ick ben soo moeyelick, dat ick dorst ick ging staen huylen. |
| Moer. | Myn lieve seun wat ist? wie hettet jou edaen? |
| Goosen. | Ick sweert dat ic niet licht weer sel by Lobberich gaen. |
| Moer. | (5) Wie deet het? Lobberich wat dat ken ic qualic loven. |
| Goosen. | Ick wel, doen icker guster avondt quam lietse myn soo verschooven, |
| Staen kycken daer allien, en sy ginck moytjes deur, | |
| Neen Moer, om de waerheyt te segghen, ick neem Truytje teeuwis voor de keur, | |
| Ick heb de schyt van Lobberich, of sy wel weet (deynck ick) dat sy scheel siet, | |
| (10) Dat sy meent dat icker weer komen sel, neen ick Moer by me keel niet | |
| Wat heb ick met heur te doen, die verbruyde spytigh teef, |
| Moer. | Nou myn seun gaet er noch iens heen. |
| Gosen. | Ick en selt niet doen Moer, also waer als ick leef, |
| Neen, neen ’t sop is de kool niet weert myn lieve Moer recht uyt eseyt, | |
| Ick weet het seker oock wel, Truytje teuwis dat is noch een are Meyt, | |
| (15) Daer is eer in en die houter gnapjes inde kleere, | |
| Die weet moytjes, te leven, en heur by de luy wel te geneere | |
| Maer Lobberich, die is niet een myt sinnelyck, en dat is een kraftich vel, | |
| En sy sieter ien hiele dach uyt aers noch aers, als een steechjes morssebel, | |
| Komt myn iens weer wat groens over, ick selje nae Truytje toe tyen. | |
| Moer. | (20) Hoe meughje daer toch van praeten: wantje weet wel dat ick dat niet wil lyen |
| De meyt en staet me gans niet an, wanght het is een handeloose tet, | |
| En ick hoor dat de Vaer sulcke rancken over hem het, | |
| Datter hiel Amsterdam niet genoch en weet van te seggen | |
| Neen Goose, ick raeje wel gaetje liefde op sulck een meyt niet leggen, | |
| (25) Och myn lieve kynt hoe souje bewaert wesen mit sulck een doetje | |
| Sou jey soo gaen en verheylicken al iou moye goetie? | |
| Aen sulcken nufien: wilie toch eynckel op de bien dan, | |
| Soo siet nae een meyt die handen ant lyf het, die ryen en omsien kan | |
| Maer Truytie teuwis, o neen, dat sel met myn wil niet geschien. | |
| Gosen. | (30) Iey laecktse dus Moer hebiese van iou leven wel te deghen iens besien. |
| Moer. | Of ickse niet e sien en heb, ic hoordent dicwils seggen. |
| Gosen. | Hoore seggen liecht wel, maer als ick iou sin deed waer soud ick dan myn liefde legghen. |
| Moer. | Maer aen Lubbert buurs dochter, dat is de recht slach. |
| Gosen. | Ia wel, ick weet niet wat me Moer oock praten mach, |
| (35) Dats ummers gien fatsoen? | |
| Moer. | Ia maer daer sinne duyten. |
| Gosen. | Wil ick iou wat seggen Moer, die kacken wil die loopter buyten. |
| Ick wil wat int oogh hebben, ic heb de schyt vant goet | |
| Ick die modde van gompe vryen: die de vaer is sulcken gierigen bloet: | |
| Neen seecker aen dat geslacht en wil ick niet, ick hou veul vande eer | |
| (40) En soud ick myn gaen verhangen aen Lubberten dochter, als ick sel Moer komt marghen weer. | |
| Moer. | Wel offie dan iens saeght ofie tot West-faelse Ians wat kost bedyen. |
| Gosen. | Oock niet, dat dier is noch te jongh, sy soudt niet moghen lyen |
| En als ick my bedenck, och Moer soo schrict myn geest | |
| West-faelse Ian, o die is banckerot eweest. | |
| Moer. | (45) Wel is dat sulcken dingh, och Heer, de aldersnootste, |
| Die dat eens heeft gedaen: wort hedensdaegs de grootste | |
| En kryght daer door de gunst van vele menschen weer. | |
| Gosen. | Hy krygt dan dat hy kryght, d’eer kryght hy nimmermeer |
| West-faelse Ian, heeft eer en schaemte bey verlooren, | |
| (50) Ick moetie iens een klucht, ja wonder laten hooren | |
| Hoe dat voorschreven Ian laest by een hoer iens quam, | |
| En op een seker conditi: van eender eenich gelt nam | |
| En wedden: dat de hoer hem nakent uyt sou trecken, | |
| Hoort wat te sticken, Moer ick schaemse te ontdecken | |
| (55) Hy liet hem Moeder naeckt vant moye Venus dier | |
| Daer handelen als een kint en bakeren voor het vier, | |
| Wat duncktje Moer, wilje me wel aen sulcken man syn dochter raen. | |
| Moer. | Als het soo waer, neen ick kynt, ja wel wie sout seggen als je de man siet gaen |
| Ie sout meenen dat het een Predicant was, soo heylich schynt hy voor die gheen die ’t niet en weten. | |
| Gosen. | (60) Jae myn lieve Moer, men seyt voor een spreecwoort dat syn de Katten die de kaes eten. |
| Moer. | Wel ofie dan iens gingh nae Teuntien, was dat qualyc |
| Goosen. | Neen Moer die wil ick niet, isse ryck sy is ongaelyck. |
| Moer. | Myn lieve kint ie weet noch soo luttick watie goet of quaet is. |
| Gosen. | Ick weet wel soo veul Moer, dat myn dat niet van me sin epraet is |
| (65) Ick wil myn eygen sin doen Moer, wat getuul is ditte. | |
| Moer. | Wel brandtje jou neers vaer, jey selt op de blare sitte. |
| Gosen. | Heer Moer hoe licht binje eraeckt, en voort spreeckie op het mes. |
| Moer. | Luystert nae myn reen seun, dit liericje voor een les |
| Laetie van je ouwer raen, ten selje niet berouwen, | |
| (70) Ick heb langh inde werelt eweest, en ick heb me eerlyc ehouwe | |
| ’k Weet wat de werelt in het, siet nae goet, die dat niet heeft die wort verstooten. | |
| Gosen. | Wie seyt dat Truy geen splint en het: sy is nochtans al van de grooten |
| Alle rycke luy heeft zy, en haer vrienden die syn al vande best, | |
| Laet jou aers niet wys maken Moer, Teeuwis buur die sit al op een warrem nest | |
| (75) Ick weet het seker Moer hy en salder om gheen hallef Tonnetjen uyt gaen, | |
| En als hy komt te sterven soo sal Truytjen allien mit de buydt gaen | |
| Jck weet ooc wel wat ick jaegh lieve Moer houdt myn dat vry ten besten | |
| Wat raeckt myn dat al het de Vaer het hooft somtydts vol muysenesten. | |
| Moer. | Datie myn sin doen wout, je sout me niet gaen nae Truyties |
| (80) Maer eer by Lubbert buurs dochter, dat sinne slechte luyties. | |
| En dat is recht Burgerlyck vollickje van onse fatsoen, | |
| Maer, alse daer sulcken Juffer an slaet, myn lieve Gose wat seljer me doen. | |
| Gosen. | Wat icker me doen sou, Moer o die vraegh lyct ummers niet een beet, |
| Ick selder eveliens me doen, als Me-Vaer saligher mit jou deedt. | |
| Moer. | (85) Wel asser dan so wesen moet, so gater heen, en doet een schoone kraagh om. |
| Gosen. | En daer myn Kaffa pack by, soo selt aers niet wesen, of ick in den Haegh kom |
| Alle dingh moet syn volle eys hebben, Moer ie moet nou niet nau sien, | |
| Ie moet rekeningh maecken, dat iet op intrest doet ten naesten by tegen tien, | |
| Heer ick verlangh soo, ey, laet icker heen gaen. | |
| Moer. | Alte haestich kynt is quaet. |
| Gosen. | (90) Ja wel Moer ’t sel geschien moeten eer die buy weer over gaet. |
| Binnen. |
| 1. STUDENT. |
| ’t Hooft is op rollen, de sinnen syn aen ’t malen | |
| En om de waerheyt te seggen: ick en weet het niet langer samen te halen, | |
| Die studi die weet wat, o bloedt het heeft soo besuckt* veul in | |
| En ’t heeft oock niet veul te beduyen als ick myn wel besin | |
| (95) Ia wel ic weet niet hoe’k het best sal maken, om te raken aen de kost, | |
| Ick sie wel hoe geleert dat ick ben, datse myn vande armoet niet en verlost, |
| Neem ick somtyts voor inde studi te continueren ofte volherden, | |
| Dat ick door de oeffeningh de practyck kreegh om een goet Doctoor te werden, | |
| So denck ick dan weerom: wanneer kom ick te pas, | |
| (100) De stat is soo vol jonge Doctoren datter an het vierde part noch te helft te veel was | |
| Ghebeurdt het dat myn sinnen somtydts tot de kruyen strecken, | |
| Ick deynck, daer syn so veel Potwinckeltjes, men souwer kackhuysen me decken, | |
| Esti volo, mihi in Iure te begeven te studere, | |
| Nescio, nescio, oft oock al deur mach, met Godt, en met eere, | |
| (105) quid tunc, een quacksalver, dats de Reputasi alte nae, neen, dat mach niet deur, | |
| Soudt al wat te beduyen hebben of ick gingh worden een Procureur, | |
| Of een Notaris, neen by get, dat sel me niet willen valle | |
| Die synder mee so veul, dats oock al niet met alle, | |
| Daer komt me Confrater, die gaet het alliens alst my doet. |
| 2. STUDENT. |
| (110) Salve Domine, qui vales, benje niet wel emoet, | |
| Wat schorter an soci, na my dunckt so benje in vreese? | |
| 2. Stud. | Difficiunt mihi, anders sout tamelyck wel wese, |
| Ick ben inde practyck hoe ick daer best aen raeck. | |
| 1. Stud. | Och borst dat is al de swaricheyt die ick oock maeck |
| (115) Ons goetjen is vast deur, nochtans wy moeten leve, | |
| ’t Wil qualick oflopen, wilt geluck geen uytkomst geve | |
| Weetje nou niet wat raets, so syn wy deerlyck in de ly. | |
| 2. Stud. | Daer schiet myn wat in ’t sin seer goet voor u, en my |
| Lichtelyc* loopter so veel op, dat wyder ons me bedropen | |
| 1. Stud. | (120) Wel* soci wat is dat. |
| 2. Stud. | Maer op de Boer gaen loopen. |
| Ick speulen op de Veel, jey op de rommel pot. | |
| 1. Stud. | Hey, Kammeraet dat heeft hy get heel weynich slot, |
| Dat waer de eer te nae, wat droes, dat waer ons schandt | |
| Ick loof niet ofie hebt byget beter verstandt, | |
| (125) Noyt sotter dingh van u gehoort als ghy daer seyde. | |
| Wil ick u segghen soci? | |
| 2. Stud. | Wel wats dat? |
| 1. Stud. | Maer of wyt op een goet hylick aen leyde. |
| 2. Stud.* | O bloet: nou wil ick wegh: wel maer, hoe wodie daer aen geraecken |
| Dat ons goetje verdomineert is, die rekeningh kunje wel maecken, | |
| En ’t spreeckwoort seyt, men hoort veer dat de Winter kout is. | |
| 1. Stud. | (130) Seer selden hy bedyt die in syn werck niet stout is, |
| Dat aen een syd gestelt daer schiet my wat in’t sin | |
| Een rechte middel: ia’t valt my voorseker in, | |
| Het ons gelucken sal: dan mogen wy weer teeren. | |
| By get dat ick maer wist te krygen Vrouwe kleere, | |
| 2. Stud. | (135) Wat pocken wout ghy doen? |
| 1. Stud. | Maer ick heb flus verstaen |
| Dat drooge Goose wil tavond uyt vrye gaen, | |
| En ick weet by wat meyt: dies wil ick het dus maeken | |
| Dat ghy most schicken, aen een Vrouwen kleet te raken | |
| En als den doncker valt gaen sitten by de deur, | |
| (140) Daer dese Vryster woont: komt Goosen daer dan veur | |
| Soo most ghy by hem treen, en u niet blycken laten, | |
| Als oft ghy waert de Meyt, gerakende int praeten | |
| Van trouwen, daer hy wis terstont van praten sel, | |
| Soo seght het hylick dat soud myn behaegen wel | |
| (145) Soo ghy ’t maer ’t troulyck meent: en seght hem daer beneven, | |
| Als het u errenst is, most ghy u trou myn geven | |
| Eyst dan een moy stick gelt: oock eenige iuweelen, | |
| Die ghy wel krygen sult, en wy dan ’t samen deelen |
| Wat dunckt u van die slach. | |
| 2. Stud. | Seer aerdich wel bedach |
| 1. Stud. | (150) Kom laet ons gaen en sien, dat het so wert volbrach |
| GOOSEN. |
| Wat dunckt jou Vryers ghy Vrysters al ’t samen nu van my | |
| Mach dat so niet wel deur? myn dunckt het komt al vry wel by, | |
| Dusken verweende Kasiack, met by hangende mouwen | |
| Met dusken nieuwe snofs broec, sonder ployen en vouwen | |
| (155) Dit is de nieuwe moode, met twee roosies op de schoen. | |
| Ken heur dit niet bekooren, soo weet icker niet mier toe te doen, | |
| Soo moy als men Moer myn nou eguert het, ja wel ’tis niet te segghen, | |
| De weytste schyt valck dieder is, die macher syn broeck wel by legghen, | |
| Dusken paer fyne poveretjes, geployt, en moytjes bekant | |
| (160) Van myn salige Beste-vaers kraegh gemaect, inde tyen vanden ouwen Hillebrant | |
| En myn lubbetien is van ’t fynste linde, datmen Moer van haer leven riede, | |
| En voor deese Diamant dorst Hoogh hart, myn salige Beste-Vaer wel hondert gulden biede, | |
| Die selicker op trou geven, met ses sticken van het alderschoonste gout | |
| Daer het alderminste vyfthien gulden en acht stuyvers hout, | |
| (165) Daer by noch een gouwe ketten: met vier dubbelde Ducaten, | |
| Jck mient hylick te maecken, al kost icker niet een beet om praten, | |
| Als sy dat moye goetje siet, sel sy heur laten bekoren, | |
| D’eerste groet die ’k heur doen sel: goeden avont truytie Teeuwis myn uytverkooren,* |
| Sou ick de vryegheyt wel derven gebruycken, dat icker iensies soen, | |
| (170) Wel iae, waerom niet, neen ick selt by me keel doen | |
| Want* een vryer moet stout wesen soo het ouwe spreeckwoort seyt, | |
| Sie daer dan dat is gangh, hier woont die soete meyt, | |
| Jck sal gaen kloppen iens hier bin ick om de hoeck. |
| Binnen wert gesproken. |
| Wie klopt daer. | |
| Gosen. | Ick bint Truytje teeuwis, mit me kaffa broeck, |
| (175) Ey hartje doet eens op, ick hebje wat te spreken, | |
| En soo ’t niet wesen mach so moet myn hert aen stucken breken, | |
| Och moet ick ongetroost gaen: wats myn dat een swaer kruys. |
| Binnen wert gesproken. |
| Iey selt morgen moeten weerkomen, truytjen die is nou niet tuys. | |
| Gosen. | Morgen weerkomen: wel dat is so qualick niet eseyt, |
| (180) Ick sel liever wachten tot morgen: zeght heur ghenacht alse tuys komt, sel je soete meyt. | |
| Nou mach ick weer gaen nae huys toe, holla, daer sien ickse komen, | |
| Isset, of is sy ’t niet, dit dient wel waer genomen. |
| 2. STUDENT gekleet in Vrouwe kleedingh uyt. |
| Och sy is het myn hert klopt in myn lyf van vreese. | |
| O lieve God vande liefde, geeft dat ick mach wat resoluyt wese. | |
| 2. Stud. | (185) Wel Gose waer komt ghy van daen, dus eenich inde nacht, |
| Gosen. | Goeden avont truytje teeuwis, ic heb hier na jou ewacht |
| 2. Stud. | Na myn dat loof ick niet. |
| Gosen. | Ick wel myn uytverkooren, |
| Of ick myn vryen aen iou te kost leyden souwjer wel wat willen nae hooren? | |
| 2. Stud. | Wat Gosen, dat en meenje niet. |
| Gosen. | Wat seghje Truytje Teeuwis sou ick het niet mienen, och ick mient also waer als ic leef |
| (190) Seliet ooc qualick nemen dat ick de vryegheyt gebruyc en iou iens ien soen geef. | |
| 2. Stud. | Dat isie ongeweygert: dat mach ick heel wel lyen. |
| Gosen. | Ick heb het mit me Moer over eleyt, dat ic iou wat wil vryen, |
| ’t Isser hiel ondieft nae heur sin: sy het iou vaer en Moer so langh ekent | |
| En sy seyt seecker oock, Truytie Teeuwis datie een goed aert van een meysien bent, | |
| (195) Dies ick in eer en deucht, aen iou doe myn versoeck, | |
| Wat duncktie Truytie Teeuwis van dese kaffa broec. | |
| Ist al wat nae jou* sin? | |
| 2. Stud. | Uytnemende. |
| Gosen. | En ’tander altemael ist al wat na venant. |
| 2. Stud. | Wel seker Gose, om de waerheyt te segghen je bint nou een ander quant. |
| Alsie voor desen waert. | |
| Gosen. | Seghje dat Truytie Teeuwis, dat is me seker lief om hooren, |
| (200) Hoe soet schynt de Maen niet waer hertje, och je sint myn uytverkooren, | |
| Jst gien moy weer soetertie, och ick moet soo wat mit iou praeten, | |
| Ick hebie seker in myn hert lief, maer wat noot wast, kost ick het blycken laten, | |
| Siet Truytje Teeuwis, wilje by myn als myn eghte Vrou leven, | |
| Al dit moye goetje sel ick jou dan op trou geven, | |
| (205) Dese gouwe ketten, mit ses stucken goudt heel uytnemend schoon, |
| En dese Diamant is myn Beste vaer saliger wel hondert gulden voor eboon, | |
| Noch sel icker jou by geven dese vier uytgenomen dubbelde gouwe Ducaten, | |
| Wat duncktje Truytie Teeuwis souie nou niet wel bekoren late, | |
| Nou lieve Teeuwis kynt, doet myn sin, ey lieve neemt het op trou. | |
| 2. Stud. | (210) Ja wel lieve Gosen ick sou wel wille dat myn Moer het hebben wou |
| Doch: ick neem het lyc wel an, ick selt op trou ontfangen | |
| Gosen. | Daer ist myn eygen lief, och, nou sel ick verlangen, |
| Dat ick ie weet wel wat met jou myn lief, een reysie, | |
| Om te weten Truytie teeuwis ofie een knechie bent of Meysie. | |
| 2. Stud. | (215) Bey Vaer, alle dinck het syn tyt eerst trouwen, en dan soene. |
| Gosen. | Lieve Truytie Teeuwis voeltme een reys onder me solen van me schoene, |
| Och dat ie wist hoe ick brant, ic weet ie soutse blussen. | |
| 2. Stud. | Daer noch van geswegen, ey myn lieve Gose laet ons ondertussen, |
| Raetslaghen hoe wy best dit werck legghen an, | |
| (220) Dat met myn Morties wil ons hylick schieden kan, | |
| Wout ghy een dinghe doen, om u en mynent wille | |
| Ic wist myn* Moer so moy te peyen en te stille, | |
| Tot dat het werck was met ons so veer gebrocht | |
| Dat niemant die daer leeft ons ’t samen scheyde mocht | |
| Gosen. | (225) Wat souwen wy dan doen. |
| 2. Stud. | Jck seltie seggen hoort dus mosten wy het schicken |
| Myn Moer die het een Neef met welcke neef dat ickke | |
| Dickwils des avonts praet, dit is myn Moer gewent, | |
| En dat ick het so maeckte, vermits iey over een klooft rietje gaen kent | |
| Datie myn Neef versocht te trecken in jou kleere, | |
| (230) En iey in schyn van hem, vast komt by myn verkeere. |
| En zooje myn gerrou, in ware liefde mint | |
| Ic zalt jou laten toe te maecken myn mit kint, | |
| En alst dan zoo ver is moet het myn Moer wel lyen, | |
| Dies wy daer door aent eynt geraecken van ons vryen. | |
| Gosen. | (235) O bloet dats wel bedocht: heer Truytje, dats wel frey |
| Myn lieve Truytje teeuwis, Lubbert die wil inde wey. | |
| 2. Stud. | Holla daer komt myn neef ic gae en wil hem spreken. |
| 1. STUDENT uyt. |
| Gosen. | Siet toch Truytje dat hy ’t doet, al soud ick hem een dicke duyt in syn hande steken. |
| 2. Stud. | Ick selt wel klaren, hoort iens neefje, hoort, een woortje hem hem, |
| 1. Stud. | (240) Wel Nichje, wel myn docht wat is dat voor een stem, |
| Bin jeyt wel goeden dach; | |
| 2. Stud. | ’k Sou gaeren u wat vraeghen |
| Sout ghy ’t wel willen doen | |
| 1. Stud. | Het mach myn so behaeghen. |
| Ick doet, ’t ken oock so syn, ick doe het Nichje niet. | |
| 2. Stud. | Ick wilde wel dat ghy wout leenen wat u kliet |
| (245) Aen dese Iongh man, die u weer (om sekere reede) | |
| Soo langh vergunnen sal te hebben syne kleede | |
| Om seeckere oorsaeck die ’k u niet wel seggen ken. | |
| 1. Stud. | Tot uwen dienst ick Nichte wel gewillich ben. |
| 2. Stud. | Seer wel ’k salt weer verdienen. |
| 1. Stud. | (250) Wat meughje praeten, lieve Nichje soujet mienen, |
| Kom laet ons gaen, op dat wy moghen ons verklien. | |
| 2. Stud. | Maeckt geen gerucht ey laet het stilletjes toch gheschien. |
| Al ’t samen binnen. |
| TEUN, de MOER van GOOSE. |
| Wel machmen segghe dat een Hollantsche rycdom mit suynicheyt wort vergaert, | |
| Dat is wel ebleecken aen Aleuwerich lubbert int hinckende* paert, |
| (255) Die hem soo sober behulp in syn leven, dat hy selden dach, | |
| Anders op syn Tafel als een potje karremelck sach, | |
| Iae hoe kout dat het was hy souje selde mier als vier Turfies an ’t vier stoocken, | |
| En syn wyf sel heur leven niet een hutspotjen, of een sootje vis veur heur mont koocken, | |
| En so pleeghmen by oudts te doen, maer komter nou iens om in dese benaude tyen, | |
| (260) Men gast, en brast, de winsten syn kleyn, dies ken me niet bedyen, | |
| De luyde die proncken en pralen noch alle daghen hoe langher hoe meer, | |
| Men hout costelyck huys, en men speult vast alle daegh moy weer | |
| Even wel vrienden so moet het vande langhte of vande briete komen, | |
| Myn man saligher plecht in syn tyt te segghen, ’t is soo ver, dat de menschen, gien mier sonde schromen | |
| (265) Daer de Conscienti ruym is, daer komter noch veel wel aen goet, | |
| En ’t ouwe spreecwoort zeyt, soo ment dickwils ghewonnen het datment dan zoo weer verteren moet. | |
| Men siet huydens daechs, zullender nou iens jongheluy trouwen, | |
| Men moet om de sleur te volgen, mee een groote Bruyloft houwen, | |
| ’t Is, die, en die moetmen nooden, die, en die mooghje niet verby, | |
| (270) Dat en dat moet er wesen, waerom niet, ick macht zoo wel doen als zy, | |
| Alle dingh moet dubbelt ondieft wezen van bancketten leckere Wyn, | |
| Men moet het wat eerlyck maecken, daer zullen vande groote te Bruyloft zyn, |
| En somma sommarum so blyfter altemet een duysent gulden of twie in de loop. | |
| En die veel verbruyloft die is ver an de quaetste koop, | |
| (275) Is men getrout, ’t is sulck huysraedt sou in die kamer wel moy passen, | |
| En was dat mit hout werck beschooten, hier bancken, en daer mit kassen, | |
| Hier weer, een ditje, en daer weer een datje, somma het goeitje gaet deur | |
| Maer dat de luy heur selfs wys waren, ick hilder ’tgeltie veur, | |
| Men moet een meyt hebben die ’t werck doet, en een die op de koken past, | |
| (280) Men haelt voort een waster in huys, als men gortwous een drie weken kliere wast, | |
| Komt moer in de kraem, daer moet voort een minnemoer binnens huys, | |
| Steegh een neyster op de vloer, met schuersters en sulc ghespuys, | |
| Maer soo myn seun Goosen eens quam te hylicken, oft te trouwen | |
| Ick meen dat wyt op zyn Ouwe-Testements of klaren souwen, | |
| (285) Maer waer of myn seun, deync ic, toch so langh mach blyven, | |
| Hy ging al kort ande middach uyt, en ’t is rechtevoort al op het slach van vyve, | |
| Nou ick mach gaen en verwachten hem, en hooren hoe hy gevaren is | |
| Ick salt van hem wel verstaen offer hoop om ’t hylick te klaren is. |
| Binnen. |
| GOSEN, inde STUDENTS kleeren. |
| Nou pas ick op niemant niet nou heb ic hiel goede saecken, | |
| (290) Nou wil ick wel tien tegen ien setten, dat ic tot myn wens sel geraecken, | |
| Hier het men Moer myn een register me geslangt, watse myn al sel int hylick geven, | |
| Hier het syt van stickje tot beetie altemael by malkaer eschreven, | |
| Voor ierst het me Moer belooft te geven duysent pont vlaems an riet gelt, | |
| Behalven linnen en wollen, gelyck syt hier by malkander al ’t samen het estelt, | |
| (295) Voor ierst een satyne wammes, mit twee Kaffa broecken, | |
| Twaelf hemden, mit twaelf kraeghen, en vierentwintigh neusdoecken, | |
| De helft mit lommersticjes, de rest mit speldewerck, en kantjes | |
| Twie nieuwe mantels, mit ien paer bonte wanties, | |
| Een nieut bedt mit syn toebehoor, van lakens, en dekens | |
| (300) Noch isser al mier laet sien het heeft al vry wat gerekens | |
| Twaelf Slaep laeckens, die noch van myn Besie saligher syn ekomen | |
| Met vierdosyn servetjes heel fyn, en uytgenomen, | |
| Twie bekers, twie schalen, mit ses silverde lepels elck vyf gulden waert, | |
| Die myn Bestevaer saliger noch inde schuttery* het vergaert, | |
| (305) Siet daerme is het gang, nou mien ic het kortjes te praten | |
| Trouwen, ick wilder op an houwen, dat sydt myn iens doen wil laten, | |
| ’t Is vasticheyts genoech als heur een vryster soo veer bloot geeft, |
| Ick bin genoech versekert, dat de saeck int minst gheen noot heeft. | |
| Hoe vryer hoe beter, sie daer mee dan dat is gangh, | |
| (310) Hou sich, is Truytje niet tuys, waer sinje hier volck, hoe wachtie dus langh? | |
| Ick moet vry wat op myn Reputasi staen, en segghent wat statich soo word ick geacht. |
| TRUYTIE boven uyt* het venster. |
| Wat is iou seggen. | |
| Goosen. | Maer dat ick hier soo langh sta en wacht, |
| Sin iey dat Truytie Teeuwis, wel hoe binje dus verandert. | |
| Truy. | Wel hoe ist mit iou maloenen. |
| Goosen. | Sinie gesteurt lieftentie, comt hier by me ick selse weel of soenen, |
| (315) Ick sachje van avondt miest by doncker, soo dat ick schier niet wist, | |
| Of ick aen Truytje Teeuwis, my oock had vergist. | |
| Truytie. | Wel hoe ist hier stelje den dief soo gaet vry deur, |
| Gosen. | Weetie wel wie ick bin, hoe ae kenie myn in dit kleet niet Truytje Teeuwis, ick binder veur. |
| Truytie. | Je sint die ie sint ick wil hier niemant lyen. |
| Gosen. | (320) Wel Truytie Teeuwis ick kom in iou Cosyns klieren, gelyck het geseyt was, om iou wat te vryen. |
| Truy. | Wel oene binje mal, of sinie buyten weste seg droncke bloet. |
| Goosen. | Myn dunckt by me keel dat hem dit soo hiel wel noch niet op en doet |
| Wel Truytie, kenie me niet, wel weetie niet wie ’k ben | |
| ’t is Gosen. | |
| Truy. | Jck weet van Goosen niet, seght vry dat ick Gosen niet en ken |
| (325) En packtie voort van hier oft selie niet wel bekomen. | |
| Goosen. | Hoe droes sel dit noch gaen, wat hebje veur enome |
| Myn te bedriegen: neen Moer dat gat en boor je niet, | |
| Is ie de koop berouwe, geeft men het myn weerom, hoe nae hoorie niet, | |
| Ick segh noch istje berouwe langht en het myne weer dat ickie heb egeven.* | |
| Truy. | (330) Iey myn wat egeven fielt, |
| Gosen. | Hebie van al iou leven |
| Hoe nae wilt iet nou ontkennen: ja binie op sulc bedrog uyt, | |
| ’k Segh datie myn men goet weer geeft, hebier berou van, en scheyder noch uyt. | |
| Truy. | Ic segh datie een onrecht vuer hebt dus pact iou van hier want ick weet nergent van. |
| Gosen. | Dat zel ic iou wel wys maken: iou kronie wat mien iey, dat ick iou niet en kan, |
| (335) Jc wil niet van hier ie zelt men ierst al myn goet voor den dach halen | |
| En datie myn kleeren verandert hebt dat sel ick wel an iou Cosyn betalen. | |
| Truy. | Ick zgje noch iens schobbeiac pact iou van hier, of het zel ie berouwen. |
| Gosen. | Durfie noch spreecken iou diefech ic wil myn goed weer hebben, of de droes sal de keers houwen. |
| 2. STUDENT, in sijn Manne kleedingh. |
| Wel speciael, hoe dus, wat ist, hoe tierie dus byster, | |
| (340) Ic loof byget niet datje al dese swaricheyt maect en dat om een Vryster. | |
| Of isset wat anders, ey lieve zeght wat isser inde weeg, | |
| Gosen. | Wat sou ic iou segghen, ey siet wel watter is, ’t is so’t is, ten is gien deegh. |
| 2. Stud. | Dat sien ick wel daerom vraech ick het watter is dat jou toch let. |
| Gosen. | Wat souwer wesen, by get dat myn dese kronie dus bedrogen het. |
| (345) Na dat ick meen vrunt soo binje verdoolt, ick selje segghen hier onder weghen, | |
| quamen myn flus twee olicke Studenten teghen, | |
| Die geweldich lachten en haer op’t hoogst beroemden | |
| Dat sy een hadden bedroghen diese Drooghe Goosen noemden. | |
| Of iey die man bent en weet ick niet, den een was in Vrouwen kleere | |
| (350) En seyde teghens den ander eyghet maet soo most men Drooge Goosen scheere, | |
| Sy lachten en sy sprongen, sy waeren soo vrolick en verblyt. | |
| Gosen. | Maer seght myn toch vriendt ofie oock letten, op haer kleedingh en haer habyt. |
| 1. Stud. | Den een die hadden een Vrouwen kleet aen en heb ick recht onthouwen, |
| Soo hadse soo een weerschyne rock an met een swarte bouwen, | |
| (355) Een wit schorteldoeck veur, dees hoordden ick seggen, laet ons gaen na de vrient | |
| Daer wy dese Vrouwe kleeren hebben van gelient. | |
| En brenghen die weerom: den ander scheen een Ioncker | |
| En na myn docht had hy een satyne, of kaffa pack an ick kost so nau niet sien, het was wat doncker, | |
| Ick hoorden dat hy sey nu syn wy wat verlost van onse armoed pover, | |
| Gosen. | (360) Och buren stae by vrienden kyck uyt, wat comt myn over |
| Och watte fielten sinneder sulcke schelmen ick en kent niet gelooven | |
| Datse myn van myn gelt, van myn goedt, van myn klieren so berooven, | |
| Het ken niet wesen en nochtans moet ick het gelooven ’t gheen dat dese man seyt, | |
| Hoe sel ick myn Moer nou tuys komen: och hoe dit best an eleyt, |
| (365) Och Heer, als ick tuys kom, wie weedt het hoese baren sel, en watse al sel segghen | |
| Sou ick wel durven tuys komen, o neen ick wildt niet onderlegghen. | |
| Al onse buren sellent myn verwyten waer dat* ick koom of gae. | |
| De jonghers op de straet die wyse myn verseker mit vingeren nae, | |
| En komt het onder de rederyckers, soo raeckt het inde meulen, | |
| (370) Dat Vollickie, och ick sorgh die sellent voor een klucht speulen, | |
| En ummers is het waer, ’t is t’Amsterdam eschiet myn goede maet, | |
| Weetje myn niet te seggen waerse heen liepen: ey geeft myn toch wat raet, | |
| Och kost je myn toch helpen dat ick myn klieren sleghs weer kreegh, | |
| quam ic dus tuys ’k weet verseker dat myn Moer uyt schrick ter aerden neer seegh, | |
| (375) En nochtans sel zyt moeten weten, hier langh te staen dat heeft geen val, | |
| Den ien often ander mocht men hier komen te sien. soo raeckt het toch wel over al, | |
| Och myn goede speciael wille myn tuys brengen, ick selse wat vereeren, | |
| Want ick zorgh dattet myn Moer niet ghelooven sou willen dat ic so bedrogen ben mit dese beroyde kleere | |
| Daerom wild ick wel datje mit myn ginght, en kennis vande saeck droeght hoe ick bedrogen ben. | |
| 2. Stud. | (380) Seer garen goede vrunt ’k wil al doen wat ick midt myn vermogen ken. |
| Gosen. | Hier woon ick klopt, ey klopt, ick sal hier noch wat blyven |
| Ick vrees myn Moer die sal geweldich mit me kyven, |
| Ey ga jy eerst allien en siet dat jet van vers so wat praet | |
| En seghter hoeder evaren is, schickt het* ten besten myn goede maet. | |
| 2. Stud. | (385) Holla hou isser niemant in? |
| Teuntje uyt het venster, |
| Wel iae, wat is iou segghen. | |
| 2. Stud. | Maer sootie beliefde Moer. ick had wel gaern met iou wat over te legghen. |
| Teuntje. | Ia wel, so moetie morgen weer komen ic open by nacht gien deur. |
| 2. Stud. | Iae wel Moer de saeck is wichtich. ’t sel moeten weesen ie seun isser veur. |
| Teuntje. | Myn seun waer is die. |
| 2. Stud. | Maer ginder staet hy. |
| Teun. | Wel laet het selver komen. |
| (390) Ick gis datse beyde gaer fielten sint, en datje dievery hebt voorgenomen. | |
| Gosen. | Och myn lieve Mortje, ick binder selfs, ey lieve laet myn in |
| Ick seltie segghen hoe dat ick bedroghen bin. | |
| Teun. | Wat noemie myn iou Moer, wat loser schellim sticken |
| Meenie myn so te bedrieghen iou fielten neen ick selje dat wel anders schicken, | |
| (395) Packtje voort van hier, of ick maec gerucht, wat mienie dat ick myn seun niet beter kan, | |
| Iey sint ien schobbejack en myn seun heeft syn kaffa klieren an, | |
| Daer an sien ick wel datie op bedrogh uyt sint voort van hier iou boeven. | |
| Gosen. | Och myn lieve Moertje roept niet ie selt myn, en jou bedroeven, |
| Jck sin bedrogen van myn goet, en klieren altemael berooft | |
| (400) Vraeght het dese Ionghman vry, is het saecke datje myn niet en gelooft. | |
| Teun. | Ie praet so je praet ic loof den een so veel gelyc den ander |
| En dese practycken hebje al op estelt verseker mit malkander* |
| Ick seghie noch packtie van hier, en gaet datelyck uyt de stoepe | |
| Of ic sel op een becken kloppen, en de buuren te hulp roepe. | |
| 2. Stud. | (405) Bedaerie Vroutje, en op myn reden let te deege, |
| Iou seun, so hy uyt vryen gaen soude quamen hem twe Studenten tege | |
| Daer vanden eenen was in Vrouwen schyn gekleet, | |
| En hebben haer bedroch aen uwe seun besteet, | |
| Dees in het Vrouwe kleet is by u seun gecomen, | |
| (410) U seun bedrogen door den doncker heeft genomen | |
| In plaetse van syn lief de listige Student, | |
| Die loose schelmery u seun heeft voorgewendt | |
| Als dat haer Moer int minst niet souden wille lye, | |
| Dat u seun comen sou, om haer dochter te vrye. | |
| (415) Dies gaf sy hem die raet dat hy met and’re kleere, | |
| In schyn van haer Cosyn, met haer so most verkeere, | |
| En namen hem also zyn kleet, al wat hy hadt | |
| Gaf hy haer tot een trou, sy hebbende de schat. | |
| Die gingen aen de wint, iou seun bedreef ghewelt | |
| (420) En meenden dat zyn Vryster hem dit had bestelt, | |
| Doch mits ick heb gesien, dat het dus is gevaren, | |
| Versocht u seun dat ick soud me gaen, en verklaren | |
| De saeck gelyck zy inder waerheyt is eschiet, | |
| Teun. | Iae wel van myn leven hoorden ic sulcke sticken niet |
| (425) Waer weetmen van sulcke rancken te segghen, ic hoordent noyt myn leven. | |
| Gosen. | Och myn lieve Mortjen ick en kost het niet beteren, ie moet het myn vergeven, |
| Teun. | Gaet voort in huys: dat je niemant en siet eert over al de Stad raeckt, |
| Je hebt moy uyt vryen eweest, ’t isser wel emaeckt, | |
| Wel vrient ick danckje voor de moeyten, | |
| Gosen. | Ick wilje onse lieven Heer bevelen. Binnen. |
| 2. Stud. | (430) Vrienden dit spel is uyt maer sullen dese kluyt op morgen noch eens weer spelen. |
| EYNDE. I.H. Krul. |
|
Tekstkritiek: |