’t Heeft my goedgedacht dit Treurspel, genaamt de Siciliaansche Vespers, te hechten aan het Treurspel van den Heere L. Smids, genaamt Konradyn; dewyl zyn Edele in ’t slot van zyn Spel eene schetse geeft der wraake, wegens de doot van Konradyn, hierom dacht my, het zyne gevoegelyk te kunnen volgen, schoon ’er eenige maanden zyn verlopen, eer de wraake kon uitgevoert worden, want de Prinsen zyn onthalst den 29 October 1268, en de wraake is uitgevoert, den 30ste Maart 1269. doch het mogelyke en waarschynelyke is wel in acht genomen, zonder krenkinge der waare geschiedenisse, alleen hebbe ik den tydt vervroegt, en in een getrokken, ’t welk den Poëet vry staat. Ook hebbe ik Jakob de wraake doen uitvoeren, om dat Konradyn, op het schavot, dien Vorst tot zynen Erfgenaam, en wreker van zynen doot verklaarde, schoon niet Jakob, maar zynen Broeder Peter, dit stuk hebbe uitgevoert. Deeze vryheit strydt niet met den toneel Regel, wanneer het onderwerp niet verminkt worde.
Men zal in dit Spel eenige gevallen vinden, die strydig zyn met de schikkinge van den Heere Smids, ’k ben des verpligt die aan te tonen.
Ik doe Reinout zeggen, dat hy de Prinsen geene kennisse kon geven, door woorden of schriften, van den aanslag, dien men voor hadde, om hen te verlossen, en den Heere Smids doet Reinout gemeenzaam by de Prinsen komen, in hunne gevangenisse, zulks strydt met de waarschynelykheit, dewyl men weete, [fol. *2v] dat niemant by Staatsgevangene mag komen, voor dat ’er vonnis geslagen is, vooral Reinout niet, zynde een Afgezant van Konradyns Moeder, en derhalven by Karel verdacht. doch het is waarschynelyk, dat Klotilde, met haren Hofmeester, in de hofzale is gegaan, om Konradyn haare liefde te ontdekken, toen het vonnis geslagen was. of, toen zy, in schyn van vryheit, in ’t Hof waren gebragt. Toen* [toch?] doe ik Reinout ook by de Prinsen komen, om zynen aanslag aan hen te ontdekken.
’t Is ook onwaarschynelyk, dat Konradyn geen blyk van zyne Liefde tot Agnes, de Zuster van Fredrik, aan hem zoude gegeven hebben, ’t zy voor, of in de gevangenisse, daar zy een jaar lang by elkander geweest zyn, dan op het leste, toen Klotilde haare liefde ontdekte, dewyl zy boezem vrienden waren, gevolgelyk was ’er de minste zwarigheit niet, om zyne Liefde, voor zynen vrient te verbergen. Ik achte dat den Heere Smids, in de reede van Konradyn, siraads halve, Agnes invoert, om de liefde van Klotilde met geene wederliefde te beantwoorden. Ik laate hierom Reinout, in zyn verhaal van Konradyns doot, geen woort van Agnes melden, dewyl zy tot het onderwerp niet behoort.
’t Is onwaarschynelyk, dat Fredrik, na zyne onthalzinge, in de hofzaale zy gebragt; terwyl Konradyn, in een zyde vertrek noch was, en door die zaale moest gaan, naar het schavot, behalven dit, loopt zulks vlak aan tegens de waare geschiedenisse, die zegt, dat Konradyn het Lichaam van Fredrik op het schavot zag leggen, zyn hooft opnam, aan zyne borst drukte; en kuste, en zulke woorden sprak, als in myn Spel verhaalt worden. Ik zie wel dat zulks eene verzieringe is, om medelyden te verwekken; bevallige verzieringe zyn goet, zy geven luister aan ’t werk, maar de verzieringe moeten waarschynelyk zyn, en mogen niet aanlopen tegens de waare geschiedenisse.
[fol. *3r]
En waarom zyn Edele, Konradyn dus lafhartig afmaalt, kan ik niet vatten, dewyl zulks niet overeenstemt met zyne woorden en werken, en strydig is met de Geschicht-Schryvers, die zeggen, dat hy, na ’t wegwerpen van zynen Hantschoen onder ’t volk, uitriep, Ik verklaare Jakob, Koning van Arragon, tot mynen Erfgenaam van Napels en Sicilie, hy zal mynen doot wreken. dit stemt luttel over een met de schetse die den Heere Smids van hem maakt, te weten, Lafhartig, schreyende, en byna vallende, door magteloosheit, zodat hy, als ’t waare, naar het blok moest gesleept worden. Ik schetse hem niet ongevoelig, wegens den schrik des doots, af, dewyl zulks strydig zoude zyn met de neiginge zyner jeucht; ’k laat hem meede schreyen; ’k laat hem de zwaarte, en ’t verstyven zyner leden, aan Reinout bekent maken, doch alleen zynde, binnen in de zaale, en, nadat hem Reinout ontdekt hadde, dat morgen den dag zyner verlossinge zoude zyn, maar, op ’t schavot zynde, gedraagt hy zich als ’t eenen Vorst betaamt.
Ook kan ik niet denken, waarom den Heere Smids, de eigen woorden van Paus Klémens verzwygt, Het leven van Konradyn is de doot van Karel. De Doot van Konradyn is het leven van Karel. dewyl deeze woorden den gront zyn geweest, waarop de Prinsen zyn onthalst. doch den Heere Smids zal mogelyk zyne byzondere reede hier toe gehad hebbe, gelyk hy zekerlyk hebbe met de korte E te smelten in de H, na ’t voorbeelt der Grieken. gaat dit deur? dan moet de korte E overal smelten in de H, en den Heere Smids ontwykt zich zelve, dan eens smeltende, dan weder niet, dat onëgaalheit en warringe veroorzaakt. ook wil zyn Edele zich niet binden aan de dry Eenheden, ’t welk men thans voor eenen Regel houd, zo min als aan de Geslachten der Taale.
De History melt, dat Karel, na een lange gevan- [fol. *3v] genisse, is ontslagen, en vertrokken naar Vrankryk, waaromme ik sluite met zyne Gevangenisse.
Dit is het dat ik mynen Lezer te berechten hebbe, wegens het Spel van den Heere Smids, en myn Spel, opdat den Lezer zoude weten de reede der tegenstrydigheden der beide Spellen. |
