Jacob Clijburgh: Crispyn, Mogol, of de gewaande Turk. Amsterdam, 1708.
Uitgegeven door Ilse Dewitte.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton019390 — Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[p. 1]

CRISPYN,

MOGOL,

Of de

GEWAANDE TURK.

KLUGTSPEL.

Door

J. C.

[Vignet: haas]

’T AMSTERDAM.
________________

By HENDRIK BOSCH, Boekverkoper, over ’t
Meysjes Burger Wees-huys. en te Leyden by
GILLIS KNOTTER. 1718.


[p. 2: blanco]
[p. 3]

OPDRAGT

Aan Mejuffrouw

A.M.I. VEEREN.

Door schyn van ander Ryks gewaat,
Bedriegd hy door zyn looze streeken,
Dan of het vroeg zy, of ’t zy laat,
’t Bedrog komt altyd uit te breeken:
(5) Aanvaerd, van my, die ’k waardig agt.
Dit werk aan u op te dragen,
U gunst die werd hier op verwagt,
Myn oogwit, tot Crispyns behagen,
Zo blyft Minerfs Zaal gelegt,
(10) Haar drempel hemel hoog gehegt.

E Musis Aeternitas.

UE. Dienaar en Vriend,

J. C.


[p. 4]

AAN DEN
LEEZER.

DIt Werkje hadde in den Jaare 1716 al in handen geweest, maar door een zekere toeval het zelve laten leggen: zo hebbe ik het weder by de hand genomen, hoope den Leezer het niet verwerpen zal, maar slegts aanzien met gunst van zulk eenen, die zig zelfs niet uytgeeft een geletterde te weezen, hier door zal hy zig voldaan vinden, en zig niet steuren aan Momus schempinge, zal tragten alsdan u goede gunst te beantwoorden ende by gelegentheyt te doen uytkomen de verbolgene Woedenheyt, of de rampzalige liefde, Treurspel.

E Musis Aeternitas.
Amsterdam den
7 Augusty 1718.
J.C.

Hebbe den druk vergunt aan H. BOS.



[p. 5]

PERSOONEN.

GUSTAAF, Een ryk Burger man.
JUSTINIAAN, Zyn zoon Minnaar van LEONOOR.
ROSEMOND,
LEONOOR		}Herderinne.
ERNESTUS, Een oud Landsman vader van ROSEMOND.
CRELIS, Broeder van LEONOOR, verlieft op ROSEMOND.
CRISPYN, Knegt van GUSTAAF, en in gedaante
                        die van ERNESTUS.
LEANDER, Zoon van ERNESTUS.

        Het Tooneel verbeelt een Geboomte.
Continue
[p. 6]

CRISPYN,

MOGOL,

Of de

GEWAANDE TURK.

KLUGTSPEL.
__________________

EERSTE BEDRYF.

EERSTE TOONEEL.

ERNESTUS, Spittende naar ’t Oosten.

ERNESTUS.
DIt werken duurt te lang: het zou myn maar verdrieten,
Daar lyt den bruy: kedaar, begomme is dat swieten,
Ik werk van daag niet meer, wat scheelt my dat gebruy,
Acht stuyvers kryg ik daags, noit meerder van de luy,
(5) ’t Is schande voor een mens, wie heeft zyn leven dagen;
Dat kwam myn Vaartje ook altyd zeer te mishagen:
Dog ’t is of ’t zo moet zyn: dies ik met koele moed,
Dit arbeyde door een goede teug verzoet.
Myn besje leerde my, werk, tot gy komt te sweeten,
(10) Zo vult gy uw lyf veel meer met drinken als met eeten,
[p. 7]
En gy werd dik en vet, veel meer als ryke lien:
Ik lagger om als ik dat vrette kom te zien.
Een mondje als een pop, half vol, kan haar verzaden;
Ik zag ’er laast ien die vrad vleesch, ’t was halfgebraden,
(15) En’t bloed dat liep ’er aan alle kanten uyt,
Het was guee, zegt hy, op zyn Engels: maar verbruyt
Zoals hy vrat, had gy het iens gekeeken
Gy zoud ’ezeyt hebben foei, wat kost gansch elleweken,
En eet hy die zo graag, en louter in het lyf,
(20) Ik dogt heerschip ad gy iens het vretten van myn wyf,
Gy zoud zo louter niet uw greége darm vullen.
Maar ik gants bloed, maar ik wat zou ik byster smullen,
Van orte, boonen, gord: met roggebrood en spek,
Ik loof voorzeeker, dat jou ’t kwyl kwam uyt de bek,
(25) Of voor het minste zoud gy wis wel, watertanden,
En graag iens proeve; maar waar mag myn knegt belanden,
Den lompen botmuyl, heb ik wel een uur verwagt,
Met sterk water, dat myn pens en darm verzagt,
Ik nam gisteren aan, voor een die braaf kon werken,
(30) Dan hy en lykt myn niet, aan ’t geen ik kom te merken.
Hy is te traag voor my, my lykt niet zulk gedeun,
Daar is die loeres in het wambes van myn zeun,


TWEEDE TOONEEL.

CRISPYN, ERNESTUS.

ERNESTUS.
Wel loeres kom jy daar, hoe kom jy aan die kleeren?
Waar is het flesje? ras, ik dien myn darm te smeeren,
(35) Gy drentelt langs de weg, geloof ik zeker waar.
CRISPYN.
Baas wilt niet kyven, het was.... kedaar
Is ’t flesje, maar ik had het schier vergeeten,
Dog ’tkwammy in de zin zo even moetje weeten,
[p. 8]
Als ik dit kleed aan trok, zat in myn aere broek,
(40) En heel geschooten, naar beneeden in een hoek;
Dog met geluk, kwam ik by tyds daar in tasten,
ERNESTUS.
Daar is niet aan, gy kunt van avond daar voor vasten.
Gansch bloed! wat’s dit? o vyve eldrement,
U mond voorzeeker, heeft zig reeds hier aan gewent,
(45) Jou luyje dief, gy hebt het half uytgezoopen,
CRISPYN.
Wel, voor een stuyver ken men noit veel meerder koopen,
Het is gulde water, van het beste,
ERNESTUS.
                                                    Bent gy wys,
Of dul? zeg rekel, waarom koftgy geen anys.
CRISPYN.
Wel baas hy had het niet,
ERNESTUS.
                                        Hy had het wel. O loeris!
(50) Maar ’t spreekwoord zegt gewis, zo ’t jong, zo ook de moer is.
CRISPYN.
Vergeef het myn dog nu, lk zal ’t een andere tyd
Waarneemen, dat gy ’t vat, met meerder zorg en vlyt.
ERNESTUS.
Wel ik zal zien, of gy het beter zult waarneemen,
Dan ras aan ’t werk, want wat valt hier lang te temen,
(55) Dit stukje Land, dat moet ter deeg zyn omgespit,
Want ’t spreekwoord zegt, hout streng de paarde aan ’t gebit,
De eens voorleden tyd: die weg is komt nooit weder,
Lucargus zegt de tyd, vervliegt gelyk een veder,
Gelyk ons meerder, van die reeden zyn gegont,
(60) Want in de mond is goud, der gulde morgenstond.
CRISPYN.
Dat heb ik net gevad, ik meen ’t ook braaf te klouwen,
Want door het goud, kan men de beste Dame trouwen,
[p. 9]
Ik wou dat myn de Zon, dan wat voordeelig was,
Geeft zy myn goud gewis, zy dan myn smert genas,
ERNESTUS.
(65) Dat meent men zo niet dwaas,
CRISPYN.
                                                      Hoe kunt gy ’t dan bedille?
ERNESTUS.
Spreek my een ander maal, gy zou ’t u tyd verspille,
Ik gaa iens na de schuur, en geef de beeste voer,
CRISPYN.
Ja breek maar hals, en been, ik op wat anders loer.


DERDE TOONEEL.

CRISPYN alleen, Zingt spittende.

        MEn zou’ by kant, zyn wambes scheuren,
        (70) Zo het niet meer quam gebeuren,
                Boer te zyn, eens om de leur,
        Dan ziet men eerst een, bottelyk leeven,
        Den hand staag aan de ploeg gedreven,
                Moet u helpe uyt getreur.
        (75) Dan og lasi .... dan ag armen:
        Wie wil zig erbarmen,
                        Aan een, ô verdriet!
                Die ogen heeft en niet en ziet,
Spreekt.
Dan zus, ik hoor gedruys, dit zal ons Jonker weezen,
(80) Doch bastha, dat ’s abuys, ag! nou mag ik wel vreezen,
Wat middel dient, o droes! van my nu aangewent,
Ik hoop maar, dat hy my vooral, nu niet en kent,
En dat myn boere kleed, hem mag ’t gezigt bedekken,
Of anders dat Hyn Pik, hem van malkaar mag trekken,


[p. 10]

VIERDE TOONEEL.

GUSTAAF, CRISPYN.

GUSTAAF.
(85) DAar gy zoo onbedagt uw Vaders raat verstoot,
Ag leef ik nog wel, neen ik ben nu zeeker dood,
Maar doode spreeken niet nog ’t is haar niet van nooden,
Want staag te zwygen was by haar al lang de mooden.
Dies ben ik slimmer nu ik leef en ik ben dood,
(90) En dat op eene rys: ô min wat baart gy nood,
Wat woelt myn ingewand en harsene te zaamen,
Zy kan dat denken van zyn vryen niet beraamen,
ô Jeugd, ô Jeugd ziet toe en let op uw bedryf,
Maar onze Scholerfert, wat doet die met een Wyf.
(95) Zyn hem de leeden kout, wil hy die gaan verwermen,
By zulk een Boere myd des winters in haar ermen,
Of is het maar om ’t spel by hem alleen te doen,
ô Jonge loosheit, wat komt gy al kwaad te broen.
Men mag voortaan niet meer op Kinderen vertrouwen,
(100) Daar ik myn steun en stud valt meende op te bouwen,
Gustaaf kan het wel zyn, hoe speelt dog my gepyns,
Ja zeeker dits de brief: wat hoefter meer gevyns.
Ik schrik nog als ik kom zyn streeken aan te schouwen,
Ja wel kryg ik hem nou, het zal jou zoo berouwen,
(105) Dat jy dat gaat bestaan: een sled een Boere myd,
En nogtans is het dat hy die karonje vryd.
Dog ik weet wel middel om een schot daar voor te schieten,
Om haar nooit weer te zien, laat staan dan te genieten,
Het beest dient uyt het Land: dan is zy van hem weg,
(110) Dan eer ik het bestaa, dient naarder overleg,
Dan hy mogt trouwen, droes ik zend hem naar bolonje
Die raat is vast gedaan, want ligt zou die karonje
Hem volgen over al: en og dan was ’t gedaan,
[p. 11]
CRISPYN, stil.
Jaa wel, wat jeukt zyn huyd: hy diend te zyn geslaan.
GUSTAAF.
(115) Het beste middel is, dat zy hem zal verliezen,
Maar is dan ook van my: ik tril als losse biezen
Die afgemaait zyn uit een vuil beslikte slood.
CRISPYN, stil.
Ja ley gy daar maar in, al waar het half dood,
GUSTAAF.
ô Domme jeugd, ag, ag! wat bent gy vol van streeken,
(120) Dien meest de Ouders in het herd als adders steeken,
En suyssebolle doen, wat maakt gy my ontzint,
Ag had ik nooit getrouwt geweest, of was ik blind
Gebooren, zoo had ik niet gezien zyn lusten,
Daar hy uitwendig deze vuile smods mee kusten.
CRISPYN, gooit hem.
(125) Ik doe dat gaare zoo gy daar toe bent gezint,
Een schop vol aarde zoo gy wilt, maakt u straks blind.
GUSTAAF, drek.
Ja wel, ô droes was dit, gants bloed ’k ben verwondert,
Dat al die vuiligheit my om de oore dondert,
Dan ho: ik zie ’t al het zal ligt dien Lantsman weezen,
(130) Die ’t door abuys bestaad, Justiniaan wil vreezen,
Voors Vaders ongenaa, o kwam ik jou maar by
Ik zou wel stutte jou verbruste vryery.
CRISPYN, gooit hem weder en werkt voort.
Die vent lykt dronken, ik wil my van hem wenden,
Hy maakte my misschien in kort geheel tot enden.
CRISPYN, slaat hem op de rug.
(135) ô Loeres, gaa van hier, of ik delfje in de vloer,
GUSTAAF.
Myn huid, ô droes, de moord die spookt hier in een boer.


VYFDE TOONEEL.

CRISPYN, alleen.

HY is weg wel zoo den brus wie heeft nog van zyn dagen,
[p. 12]
Myn boere wammes, kan hem op de loop doen jaagen,
Dit ben ik nu ontgaan, myn zaak is half gedaan,
(140) Ik zag het eynde reets, kwam maar Justiniaan,
Dit kleed dient maar alleen, om gunstiglyk te wezen,
Voor zyne liefde hy door geld kan my genezen,
Al staan ik door dit ampt wat schrik en vreeze uyt,
Het is ten dienst voor hem en zyn beminde Bruyd.
(145) Dan daar komt Jonker aan om hier zyn troost te kopen,


SESDE TOONEEL.


JUSTINIAAN, CRISPYN.

JUSTINIAAN.
AG myn Crispyn heb ik nog eenigzints te hoopen,
Hebt gy reets iets bestaan tot voordeel van myn min,
Of is zyn herd geraakt dat ik myn herderin
Ontfangen zal ten egt,
CRISPYN.
                                  Wel dat kunt gy wel denken,
(150) Wil daar op ’t minste niet je hersene mee krenken,
JUSTINIAAN.
Wat is ’t toekomend dan,
CRISPYN.
                                        Dat nog niet is geschied,
Hoop niet op Vader, nog Papa zoo als gy hem hiet,
Want zonder my, ik zweer kunt gy haar niet genieten.
JUSTINIAAN.
Kuntgy my redde, van my innig ziels verdrieten.
(155) Zoo raakt gy aan myn beurs:
CRISPYN.
                                                  Laat zien eerst geef hem myn,
Wel hy is passelyk vol: ik beloofje als Crispyn,
En Knegt met eeren straks u huwelyk klaar te maaken,
En dat met Vaders zin.
JUSTINIAAN.
                                    Zoo zal hy u geraaken,
[p. 13]
CRISPYN.
Ik ben te vreede Heer, gy krygt haar aan u band,
(160) Houd gy uw woord, ik ’t myn, zie, zie daar myn hand,
Dog een zaak moet ik doen, en een met regt genieten,
Dats Privelegio: het aar zal Mogol hieten,
Eerst Vryheid om voor krol Mogol te zyn bekwaam,
En dat dan zynde, is uw heel proces gedaan,
JUSTINIAAN.
(165) Ik verstaa uw mening niet,
CRISPYN.
                                                Hoor Jonker wil niet vreezen,
Gy hebt voor deeze wel van Zoliman geleezen
Of Achmet, Mahometh: of wel den Krol Vesier,
Ik zal Mogol zyn en hem aanzien als een stier,
Ik weet juist kleeren, om nu zulk een vent te wezen,
(170) De altrasie en de schrik zal hem in ’t kort genezen,
Dog iets verzoek ik, laat het alles op my zyn,
Gy ziet uw haast gered door hulp van uw Crispyn,
Die uw in alle ding behulpzaam zal weezen,
Dat Poliphemus zelfs voor myn gezigt zal vreezen,
(175) En dugten dat ik ben een tweede Licaon,
Die al zyn gasten door zyn lekkernyen won,
Om wederom van dien een lekkere taerd te maken,
Maar uitgenomen niet om tot een wolf te raken,
Neen ik men veel eer de Zon gelyk Apollo doet,
(180) Dog niet als Phaéton, te vallen onder voet,
Want ik brak ligt myn kop, en mogelyk myn beenen,
Of viel voor ’t alderminst, wel wis twee blaauwe scheenen
Of viel myn ogen uit, dan was ik steeke blind
Of rug graat stukken, of ik wier ligt door de wind
(185) Zoo hoog gedreven, dat ik myn adem niet zou scheppen
En dood zynde, viel ik neer, zou nooit geen woorden reppen,
Na zulk een tuimeling dat sweer ik jou myn Heer,
JUSTINIAAN.
Hou op van gekke klap,
[p. 14]
CRISPYN.
                                    Ja zeeker dat doet zeer,
Probeert het zelf maar eens, Hans Pyp met zyn Doktoren:
(190) En Barbieren zyn maar in de zak te booren,
Dat volkje is ’t alleen maar om het geld te doen,
Quaksalvers en drogiste ik uit my gezelschap boen.
De meeste zyn niet weerd te blyve in de landen,
Maar goed voor brandhout: in de donkere hel te branden.
JUSTINIAAN.
(195) Ja deet gy maar uw kunst gelyk gy spreken kunt,
CRISPYN.
Myn praaten is alleen maar op u doen gemund,
Ik zal uw hulpzaam zyn; wat heb jy meer te vreezen,
Ik zal van deze dag dien bestiaal geneezen,
Van al zyn sotterny:
JUSTINIAAN.
                                Wat loofd gy al aan myn,
CRISPYN.
(200) Dat nog niet is gebeurt, maar mogelyk wel kon zyn,
Maar wil u zeperlyk maar op my trou verlaaten,
By voorbeelt rekent eens de gragten en de straaten
Van ’t magtig Amsteldam, en Londen daar nog by
Parys, en Moskow, en Roomen, alle dry,
(205) Constantinopole en Smirna te zaamen,
Het groot Karthago groot, ik weet niet hoeveel vaamen
Ik meen al de steenen die in deze Steede zyn
Betreffen niet de trouw en hulp van u Crispyn,
Ik ben iets wonders Heer, ik ben maar eens gebooren,
(210) En heb geen zikkepit van myn verstant verlooren,
Van doen ik nog niet was...
JUSTINIAAN.
                                          Wat dwaas,
CRISPYN.
                                                            Het is gewis,
’K leerje maar myn Heer, dat schyn geen waarheit is,
[p. 15]
Wat dunkje, ben ik niet magister boven allen,
’K weet als Cesar met myn eernaam ook te brallen,
(215) ’K steek de loef van hem, ik ben Cato in den raat,
Een Cicero in reen, en in een helden daat,
Wil ’k niet van persoon voor Alexander swigten,
Wat aangaat Schipio, al ’t geen hy quam verrigten,
Of wel held Hannibal, al visevasery,
(220) Niet waardig dat zoo een vent, zig vergelykt by my,
Dog al dat snappen zou maar aan de zaak verschillen,
Stelt u te vreen ’k gaa, en zal geen tyd verspillen,
U herd verlangt te zeer, dies gaan ’k om het kleet,
En al ’k aan heb is den grand Vesier gereet.
(225) Vaar wel!


ZEVENDE TOONEEL.

JUSTINIAAN.

                VAar wel, kunt gy hier door myn min betragten,
Zal u voor zeeker als myn ziels verlosser agten,


AGSTE TOONEEL.

CRELIS, ROSEMOND.

KRELIS.
JA Rosemond ’t is waar, gy speelt myn in de zin,
Den gansche dag en nagt, zeg myd zal ’k nooit min
Van u genieten, zeg zal ’k nooit loon ontfangen,
(230) Zoo is de beste raat dat ’k my maar laat hangen,
Hoe benje dog zoo wreet, heb jy de Historie niet
Gelezen, van dien vent, die de Olyve hiet,
Of Palmeryn olyf, wat zyn dat zoete dingen,
Waar van de Jongens langs de straat staag liedjens zingen,
(235) Of Don Quiksot myd met zyn Vryster Dolsida,
Hoe hy ging kwynen, omdat zoet, je weet wel: ha
Wanneer komt een die tyd, dat ’k jou blom zal plukken,
[p. 16]
Erbarm je dog, om my: o hondert duysent stukken,
Myn suyker soete pry, je weet ik ben soo groen,
(240) Kom Rozemondje, geef jou Krelis dog een zoen,
Kyk, kyk de quyl die komt myn uyt de mond al breken,
ROSEMOND.
Loop, loop ’t is malligheit, je bent te vol van streeken,
Gaat hutsele met je praat, ik minje nimmer, neen,
Gy leerd uyt dom quick snot, geloof ik deze reen
(245) Hy, handen t’huys.
KRELIS.
                                      Nou: nou:
ROSEMOND.
                                                      Wat zal ons nog gebeuren,
Gy zout door u gebrus, by kant myn reuzel scheuren,
Hou handen van de bank: het vlys is reets verkoft,
KRELIS.
Maar hoor myn dog maar eens.
ROSEMOND.
                                                Neen, ik breek geen beloft.
Al schoon dat gy my praat, met opgepronkte reeden,
(250) Als of gy quaamt van ’t hof: zou myne teere leeden,
Niet zyn voor u, daar mee is ’t uyt, gaet dadelyk heen,
En laat myn in des Laan,
KRELIS.
                                        Soo puur alleen.
Dat meenje immers niet.
ROSEMOND.
                                        Hoe zou ik het niet meenen,
Voorzeeker meen ik het wat doeje lang te teemen,
(255) Dit hout is myn genoeg, ik hou niet van het riet,
Dat manluy draagen, schoon verholen men ’t niet ziet,
Het een te groen, het aar te droog, dat zou niet passen,
Myn grazig bloempje is al voor een aar gewassen,
KRELIS.
Ja zeker, zegje dat,
ROSEMOND.
                              Hoe meenje anders vaâr,
[p. 17]
KRELIS.
(260) Het kan wel weezen, ey, laat deze zaake daar,
Ik heb een liedje diergelyke nooit voor deezen,
Wil jy ’t eens zingen, of wil ik het jou eens leezen,
Het is of den rymer, van die edele poësy
Het juist gemaakt heeft, dat gy ’t vad op ons te by,
(265) Nooit heb jy ’t zoo gehoord: want ’t zyn de zoeste dingen
Van minnekosery, dies moet ik u jou eens zingen,
Volg myn maar na: wis werd jou herd verrukt,
Want al de woordjens zyn doorpeuselt en doorplukt.
ROSEMOND.
Laat my het eerst eens zien,
KRELIS.
                                            Het laaste is als ’t vooren,
(270) Jy hebt maar te zingen, en te zien, en maar te hooren,
Volg maar myn edele stem, ’t is alles honiggraat,
Waar in dat honing zit.
ROSEMOND.
                                    Wat heb jy raare praat.
CRELIS, zingt.
        Myn Daphiné die kan niet meer myn ziel bekoren,
        Ik wagt een tweede min,
        (275) Een tweede, in myn zin,
        By haar heb ik verloren,
        Myn manne-maagdom, ja gewis
        Haar zieltjens, zoeste Koning is
        Ik wagt een tweede min
        (280) Van uw myn ziels vriendin.
        Het geen dat gy reets hebt genooten,
        Ey wil dog gunstig op my slaan,
        U oogjens eer gy my ziet gaan,
        Van rouw in ’t graf diep ingeslooten.
ROSEMOND.
(285) Dit liet treft my het hert, breng het u Suster thuis,
KRELIS.
Ik volgje, loop zoo niet: myn dunkt ik hoor gedruis.


[p. 18]

NEGENDE TOONEEL.

CRISPYN, in Turks gewaat, maar van boven
als een Doctoor.

IK kyk myn oogen uit: wie mag, ik wel gelyken,
Ik ben een Docter en geleert in de praktyken,
Per medicus: der edele Medisyn,
(290) Ik boven Dokter, onder Turk kan ’t wel zyn,
ô Ja dees Doctors rok die geeft myn ’t deftig wezen,
Op dat ik myn patient van grillen zou genezen.
En sotte fantazy, ik Dokter, ô gants bloed,
Ja ik bent zeker, aan myn ronde breede hoed,
(295) En myn ponjetten, en myn bef heel fraai van kanten,
En posito myn rok, gezoomt met breede ranten,
Myn rol zal heel wel gaan, want wis ik ben Doctoor,
Bekyk my zelver vry van agteren en van voor,
Wat komt dees wyen rok aan my al wysheit geven,
(300) Ik heb nu verstant genoeg, al was ’t voor al myn leven,
Want wis ik ben Doctoor; maar binne schuilt den Turk,
Die jou herknaauwen zal ma foi jou groote schurk,
Dan gins komt hy al aan; aan my zal niets onbeeren,
Al moest ik van een Turk weer in een droes verkeeren,


TIENDE TOONEEL.

GUSTAAF, CRISPYN, om de hoek.

(305) DE Duivel is al weg, die straks zoo bloedig scheen.
Dit is de plaats nog daar ik zag dat hy verdween,
Dog nu ben ik ontgaan, die bange zwaarigheeden,
Maar nog een tweede blyft my legge op de leede,
Dat is dat vryen, van dien lobbes, van myn Zoon
(310) Kan het wel weezen, ag... of niet ô groote goon,
Daar ik hem anders wou met edelder doen trouwen,
Van hoger staat als wy: wat voel ik al benouwen,
En schrik en angste, om dien schellevis, die guid.
[p. 19]
Die m’ in myn ouden dag, nu zoo vertoornt en bruid.
(315) En deze brief, die ik moet van die fielt aanschouwen,
Dog ’t zy zoo ’t wil, ik sweer dat gy haar niet zult trouwen,
Ik wou veel liever dat ge u broek vol kole had,
Dog ’k lees dit schrift nog eens en zie wat het bevad:
Hy leest den Brief.
        Myn lief en uitverkooren,
        (320) Of waarde Leonoor
        Ik heb door u gezigt, myn vryheit reets verlooren,
        Den honing van u min my over lang bekoor.
        Al myn Vaders rasernyen
        En zyn kwaa oplopentheit.
        (325) Zal ons door de tyd bevryen,
        Door veel meer beschydentheit,
        ’k Zal terwyl al onderwinden,
        Tot ons trouw, al wat ik ken,
        Om ons van zyn straf te ontwenden,
        (330) Verders ik uw Dienaar ben,
        En gants verpligte Minnaar,
JUSTINIAAN
Dan hy, je dienaar hoe ken hy ’t zoo bedenken,
Je minnaar, wat al meer, ’t komt my verstant te krenken
(335) ’t Is waarde Leonoor, en minnaar op het end,
Zyn naam tot het besluit, en met een compliment,
Hoe krygt hy ’t soo by een, om haar alzoo te eeren,
Wat ziet men langer in de Waereld niet verkeeren,
Hy dient naar Vrankryk, daar is men dat gewoon,
(340) Want yder Compliment, gelt daar wel ruim een kroon,
Maar hier in Holland komt men dat niet eens te eeren,
’t Is slegts, ja, en neen: ’t geen dat men hier komt leren.


[p. 20]

ELFDE TOONEEL.

CRISPYN, GUSTAAF.

CRISPYN.
Och, och..
GUSTAAF.
                Wat, wat,
CRISPYN.
                            Och...
GUSTAAF.
                                    Hoe nu,
CRISPYN.
                                                Og, heer,
Kwam die verbruste Krol Mogel, of Turk niet weer.
GUSTAAF.
(345) Wat, Turk vent ...
CRISPYN.
                                  Dus slegt hebt gy het niet vernomen,
Dat hy zoo dadelyk, een Jongman heeft genomen,
GUSTAAF.
Van waar,
CRISPYN.
                Van’t Strand,
GUSTAAF.
                                    Hoe werd gy gek, of dol,
Of is het scheeren vent,
CRISPYN.
                                    Neen, nee, ik ben niet vol
Van zulke streeken, hoor ik zal het jou verklaaren,
(350) Daar is zoo daadelyk een Schip aan komen vaaren,
Uit Barbaryen, van den Krol, Mogol, Vesier,
En maakte aan het Strant, een wonderlyk getier,
Ook lyter een Galey, daar hondert duizent mannen,
Voor ’t alderminste wel gelyk op roeien kannen,
(355) Hy sleept maar wie hy krygt, en heeft nog straks gevad,
[p. 21]
Een Jongeling zeer fraai, hy leek wel uit de Stad,
Of wel een Steedeling: hy riep staa by, ô Hemel,
Gants vyven, zulk een vent, hy’s grood gelyk een kemel,
Zyn hoofd dat weegd alleen, ontrent de vyftig pont,
(360) Zyn lyf dat men byna twee hondert voeten vond,
Te zyn in grooten, ô had gy hem iens gekeken,
Gy zout voorzeeker, als een levend zyn besweken,
Ook steekt hy ’er op een rys wel twintig aan zyn spit,
Zyn blikkers, zyn als vier, zyn knevels als een git,
(365) Als ’t blanktste vermieljoen, zoo is zyn muil beschildert
En als een tamme, is zyn aangezigt verwildert,
In yder schoen van hem, kunt gy wel slaapen Heer,
Heb jy wel zulk een vent gezien je leeve meer,
GUSTAAF.
Hoe was hy dien hy stal...
CRISPYN.
                                      Wel blank van vel, en bruin van oogen.
(370) En reedelyk wel gezet;
GUSTAAF.
                                              Zoo is myn hoop vervloogen,
’t Is myn Justiniaan, myn Zoon ben ik dan quyt,
CRISPYN.
Hoe word jy dol myn Heer, waarom is’t dat jy schryt,
GUSTAAF.
Myn Zoon, og, og, myn Zoon: men dientze te verbranden,
Die dus hier komen, om te roven in de Landen,
(375) Ag had ik jou helaas, gegunt aan Leonoor,
Myn Zoon, ag, help, staa by....
CRISPYN.
                                            Maar Heer geef dog gehoor,
GUSTAAF.
Neen, neen, ik ga, en zal het met zyn bloed uitwissen,
Wie zou dat van die Krol, of groote Turk ook gissen,
Dat hy ontsteelen zou, Justiniaan myn Zoon,
(380) ô Opperrover, zeg, wie heeft u dat geboon,
Wie gaf u dat bevel, vriend wilt het my verklaaren,
[p. 22]
Wat werpt den Hemel my, helaas in veel gevaaren,
Wie riep hem hier...
CRISPYN.
                              Hoe weet ik dat myn Heer,
Hy mogelyk zig zelfs
GUSTAAF.
                                  Wel dan, ik wil geen meer,
(385) ô Kwam die boozen schelm, myn Zoon aldus te taaken,
Men doet hem door de Beul, zoo aanstonts kraake braaken,
En zyn vervloekte pens tot Carmenaade braan.
Ey Heer ’k bid jou wilt eens by die loze rover gaan,
En geeft u zelfs in plaats, en zent weerom myn Zoontje,
(390) Zoo ben ik, dankbaar, en den groote Turk, loondje.
CRISPYN.
Dat deet ik geerne, maar de Turk zal dat niet doen,
GUSTAAF.
Ja mogelyk wel van jaa, vraag hem het met fatsoen,
Hy ’s ligt zoo kwaad niet eens...
CRISPYN.
                                                Wel gaat uw zelfs dan stellen,
Hy zal jou al zoo min, als hy wel, my zou kwellen,
(395) Dog loof voorzeeker, dat den Duvel is zyn vaar,
GUSTAAF.
Wat zegje, og, ik schrik,
CRISPYN.
                                      Wel ja, voor zeeker waar,
Dog wie zyn moer is, zal ik deze tyd wel zwygen,
Gy zout voorzeeker Heer, een apoplexie krygen,
Te meer om dat zy is, ervaaren in die konst,
(400) Maar wil jy komen in de groote Turks gonst,
Was ik als jy, zou ik myn afgeleefde tyen
Aan hem vereeren, om u Zoon dus te bevryen.
Het is maar regt naar eys gelyk het ook betaamt,
En mogelyk den Turk die werd hier door beschaamt,
(405) Waagt het maar voor u Zoon, hy kan u maar doen sterven,
[p. 23]
Wat kooken, braaden, of voor ’t alderminst wat kerven,
Gelyk men wel de bly, of andere visschen doet,
En als dat is gedaan, werd ligt de Turk zoet,
GUSTAAF.
Wel zoo den brus, wel zoo, wel gaat uw zelfs dan stellen,
(410) Weet gy geen andere raat als die my maar zou kwellen,
Dat kooken, braaden, en staat my op ’t minste aan,
Dat kan veel beeter in zyn eyge Land om gaan.
CRISPYN.
Ik weet iets anders Heer, dat had ik haast vergeten,
Dat myn de Krol Mogel, heeft daadelyk doen weten,
(415) Gy hoeft niet in de plaats zoo waarlyk als gy leeft,
Zoo gy den grand Vesier, slegts duizent kroone geeft,
Het is maar een bagatel,
GUSTAAF.
                                      Zyn dat maar bagatellen,
Ik zie dien zak dief, zoekt maar naar myn geld te hellen,
Neen dats hem mis singnoor, hy krygt niet eenen bruy,
(420) ’Tis schelms van die vent, hoe meent hy dat de luy
Het plukken uit den hof,
CRISPYN.
                                        Wat doet u ’t geld zoo moeijen,
Zoo gy hem niet ontlast, zal hy voor eeuwig roeijen,
En dan, ô jammer wis zyn tong, werd uitgesneen,
GUSTAAF.
Wel ik wou dat den droes, hem straks brak hals, en been.
(425) Zoo zou hy nimmer weer hier in de lande komen,
CRISPYN.
Uw rouw is my zeer leed,
GUSTAAF.
                                        Ja, ja dat zyn maar droomen.
Maar zeeker is het waar, is ’t zoo een groote vent.
CRISPYN.
Og, og! myn Heer, og, og! ik hoor hem hier ontrent,
Ik bid wil dadelyk, aan my het geld maar geven,
[p. 24]
(430) Of gy loopt zeeker groot perykel van je leven.
Hy is wis gramsteurig, dat ’k zoo lange heb gewagt,
ô Droes die vent die heeft de dag en nagt in magt,
GUSTAAF.
Zie daar myn vriend, zie daar, het is hem dan gegonnen,
Daar zyn ses hondert sesensestig ducatonnen,
(435) Die als gy ’t reekent ruim duizent kroone zyn,
Maar zeg dien rover, dat hy daadelyk aan myn,
Myn Zoon weerom zent, of de duiker zal hem haalen,
CRISPYN.
’Tis wel myn Heer, ik zal hem uwe reen verhaalen,
GUSTAAF.
Neen droes verhaalt hem niet, vraagt hem het met fatsoen,
(440) Want ik en heb met hem na des niet meer te doen,
Daar is nog iets voor uw,
geeft hem geld.
CRISPYN.
                                        Maar Heer gy zout my hoonen,
Exkuse mooi, ik zou...
GUSTAAF.
                                Ey, neem maar aan,
CRISPYN.
                                                              Wel dan ik zal betonen,
Myn onderdanigheit,
GUSTAAF.
                                  Dat maar den Krol Vesier,
CRISPYN.
Je meent je Zoon niet waar, ik breng hem dadelyk hier,
(445) Ik zal zyn Majesteit, den grooten Turk bepraaten,
Dat hy ten eerste zal u Zoontje straks los laaten,
Ik beloof’t uw zoo waar, steld slegts uw hert gerust.


TWAALFDE TOONEEL.

GUSTAAF, alleen.

DAt kan wel weezen, maar die zaake zyn verbrust.
Zoo duizent kroonen, op een tyd weg te geven,
[p. 25]
(450) Aan zulk een rover, die myn nimmer van zyn leven,
let goeds gedaan heeft, ha het gaat my aan ’t verstant,
Ik wou dien dolle dief, zoo aanstons wierd verbrant,
Dog wenschen is geen doen, dat weet ik over langen,
’T geen niet gehangen is, dat, dat niet is gehangen,
(455) Maar ligt wel hangen ken, en dat is voor altyd,
Dan og dien rover zoo gy eens gehangen zyt,
Zoo zal myn droeve beurs zig in u lod verheugen,
Dan og, wat ’s dit, wat vent, hier zal ’t wis niet deugen,
Den eenen drommel is eerst effentjens gewent,
(460) Of den ander op het mad, die komt ’er straks ontrent,


DARTIENDE TOONEEL.

CRISPYN, als een Turk, GUSTAAF, in een hoek.

CRISPYN.
ZElum, hou: Zarossa, grand bassa, ik ben Krol,
Uit Mahomeths gebeent: of wel den grand Mogol,
Per Ararax ik sweer: by alle vier de winden,
De geene die ik kryg: zoo aanstonts zal verslinden,
(465) En snyen hem zoo fyn als hakzel in de pan,
Verklaar myn eenig schurk, ô Heylige Zoliman,
Mustapha help my, ô roem der Turksche Keysers,
Op dat myn tande, die veel sterker zyn als yzers,
Eens mag herknaauwen, in dat overhyloos bloed.
(470) Dan naar de oudste meest, myn greetig herte woet,
Dan gints zie ik er een, die zal myn beetje wezen,
GUSTAAF.
Hy help, de moord sta by, og nou ben ik vol vreezen,
Moord, brant, gants weg, ay my, help my, sta by gants bloed,
Wat vent, wat Turk, og! og...
CRISPYN.
                                            Valt dadelyk my te voed,
[p. 26]
(475) En bid dat ik u wil, de zwaarste straf doen lyen,
Die men voor moorders nooit, voor dees heeft doen beryen.
Wilt gy gebrand, geblaakt, gestooft zyn, of aan ’t spit,
Maar met Condisie dat gy daar drie jaar aan zit,
’Tis maar voor ’t pleysier, dat ik u wil vereeren,
GUSTAAF.
(480) Ey Heer Mogol, ik bid, wil my dog exkuseren.
CRISPYN.
Excuse mooi: in ’t minst: ik zal met deze band
U binden naar myn lust,
GUSTAAF.
                                        ô Zinte Gysebrand,
CRISPYN.
Hoe schreeuwje, huilebalk, wat hebje zoo te tieren,
Het is voor een luttel tyds, dat ik jou sny aan vieren,
(485) En dan ben jy Capot, ik geef u goede les,
Legt maar een uurtjen stil: ik zal terwyl myn mes,
Gaan slypen, dat jy ’t vad,
GUSTAAF.
                                          ô Krol, wil my bevryen,
Ik hou zo zeker, niet van kerve, of van snyen.
CRISPYN.
Jou bloed dat diend alleen, voor ’t Mahomeths geloof,
(490) Het geen ik hem toewey: zoo aanstonds tot een roof,
Als ’t Ketters bloed verdiend: waar in gy moet verstikken,
En zal als morgen dan, niet eenen woord meer kikken.
GUSTAAF.
Ey krol Mogol, hou op, gy doed myn zeker pyn:
CRISPYN.
Wel als men sterven zal, zo kan ’t niet anders zyn,
(495) Geloof myn woorden maar,
GUSTAAF.
                                                      Ik bidje laat my leven,
Ik zal al wat ik heb, u al van’t herten geven;
[p. 27]
CRISPYN.
                                            Wel dan, ik ben voldaan,*
Ik neem heel gaaren uw beloft’ en woorden aan.
GUSTAAF.
Ik dankje hartelyk.
CRISPYN.
                              Staa stil, ik zal u ontbinden.
GUSTAAF.
(500) Nog duyzentmaal merci...
CRISPYN.
                                                Ik zal hem strak wel vinden.
GUSTAAF.
Wat ben ik dankbaar heer, vraag my, gy doet my eer,
Op ’t alderhoogste Crol,
CROL.
                                      Wel hoor dan myn begeer,
Hebt gy geen Zoons,
GUSTAAF.
                                  Ag! wat mag dit betyen,
Ag! was dien Mogol dog, maar slegts in Barbaryen,
(505) Zo was ik van hem weg...
CRISPYN.
                                                Wat zegje, hoe myn heer,
GUSTAAF.
Dat ’k u gezelschap agt voor de aldergrootste eer.
Hoe zyn uw titels Vorst, dat wou ik garen weeten.
CRISPYN.
Myn titelen laat zien, die ben ik schier vergeeten,
Dog zal ’t bedenken, zwyg, weet gy hoe ’k ze vier.
Die zyn laat zien, hoe is ’t den over grand Vesier,
Mustapha is myn broer, geboortig van Pavyen,
(510) Hy had reeds ’t Keizerryk van Alexandryen,
Gewonnen door zyn swaard, der edele tiranny.
GUSTAAF.
Ik gun hem al die eer, heer Mogol van planny,
Of van plavyen, ik kan dien titel pas onthouwen,
[p. 28]
CRISPYN.
Dat kan wel wezen, maar u woord moest u niet rouwen
(515) ’t Geen gy my daadelyk, zoo kragtig hebt gedaan,
Neen, uw beloft en woord en dient niet te vergaan,
Ik heb een dogter, die wel aan den man wil weezen,
Die als een bloem is in de morgenstond gereezen,
Aanvallig, minnig, lieffelyk en schoon,
(520) En die vergun ik, zoo gy ’t goedvind aan u Zoon,
Wat dunkje van die taal, die gy komt te gehooren,
Keurt gy die goed, of aars ik doe als van te vooren.
GUSTAAF.
Gy weet dat zou niet gaan, uw kind is een Turkin,
Myn Zoon een Christen, heer.
CRISPYN.
                                                Wel zoo hy haar toont min,
(525) Werd zy een Christen; wis
GUSTAAF.
                                                  Wie zou daar borg voor weezen?
CRISPYN.
Vorst Mahomeths gebeent, en ik wil maar niet vrezen,
Gelooft gy niet myn woord, ik zal u eden doen.
GUSTAAF.
Maar Crol, uw dogter is van al te groot fatzoen;
Myn Zoon alleenig, maar een burger in dees landen.
CRISPYN.
(530) Zoo gy my wederspreekt, zal ik u wis verbranden,
En gansch u darm en pens, tot potjebeuling slaan.
GUSTAAF.
Ja wel de droes, gansch weg: wat vrees komt my nog aan?
Vroeg hy slegts geld of goud, ik zou ’t hem aanstonds geeven,
Maar geef ik hem myn Zoon, zoo werd hy by myn leeven,
(535) Wel wis een Turk: ag ik kak nog in myn bed,
Zoo hy daar nog van spreekt maar zeg heer Mahometh,
Heer Crol Mogol, is dat zoo groot een Vorst?
[p. 29]
CRISPYN.
                                                        Een Vorst van alle Vorsten,
Die aarde, lugt en zee, op zyn schouders torsten
Gelyk een Atlas, o dat was hem niet mendal.
(540) Daar is nog iets wonders, dat ik u verhaalen zal,
Hy draagt de waereldkloot, met alle vier de winden;
De elemente weet hy aan malkaar te binden:
Zyn mogentheyt is hoog, en vaster als een muur;
Het speekzel uyt zyn mond, is anders niet als vuur,
(545) Het hoeste van zyn stem, is als de veege donder,
Het onderst keert hy op, en bovenst keert hy onder.
Hy snee de waereld aan vier stukken in een snee:
Herschiep veel menschen, als pilasters op een stee,
En maaktent weer als voor, ook honderden van beesten
(550) Die liepen op haar kop, als menschen zonder geesten,
Die anders niet en zyn, als been, als vlees, en vel:
Het goede schiep hy quaad, en ’t quade schiep hy wel.
Wat dunkje van die magt, kom jy je zoon te geven,
Zoo zult gy als patroon by Mahometh ook leven
(555) En ook die eyge magt bezitten dien hy heeft.
GUSTAAF.
Hoe weetje dat, Mogol?
CRISPYN.
                                    Zoo wel of hy niet leeft,
Ik ben zyn zoon:
GUSTAAF.
                          Wat heb je dan van noden,
Te komen op der aard.
CRISPYN.
                                    Papa heeft zoo geboden,
Wat weet ik wat hy wil.
GUSTAAF.
                                    Maar was hy niet getrouwt,
CRISPYN.
(560) Ja met een jonge vrouw, van duyzent jaartjens out.
Maar ’t was myn moeder eerst, doen zy my heeft gebooren,
[p. 30]
Maar ik zag haar niet zo jong, of zy was al verlooren,
En t’eenemaal tot stof en assche gansch vergaan.
Maar van uw zoon, myn heer.
GUSTAAF.
                                                Myn heer, dat is gedaan.
(565) Terwyl het zoo moet zyn, zoo zal ik hem maar geven.
CRISPYN.
Wel zoo wy zullen dan te zaam, als broeders leven.
Maar hoe veel geld geeft gy tot huwelyks onderstand,
Van dit geheyligt, en onbreekbaar huwelyksband.
GUSTAAF.
Tien duyzend gulden, aan gesleepe diamanten,
(570) Een tonnegouds aan geld, en klederen met kanten,
Van goud en zilver draad, rondom heel styf geboord.
CRISPYN.
Ik ben te vreeden heer, en stem met dit accoord,
Ik haal myn dogter eens, gy zult haar niet veragten,
Zou ik geloove,
GUSTAAF.
                          Ik woon daar gints en zal u daar verwagten,
(575) Dog ik wou dien Crol Mogol, zyn broek vol koolen had,
Of dat hy voor het minst op heete hekels zat.


VEERTIENDE TOONEEL.

LEANDER zingende.

        Alle die teugen,
                O lekkere dwaas,
        Die niemndal deugen,
                (580) Zegt onze baas,
        Hy mag het niet lyen,
        Het steekt hem als byen,
                En angels te zaam,
        Tot zuypen en drinken,
        (585) Met glazen te klinken,
[p. 31]
            Is hy onbequaam,
            Maar ik zal ’t drinken dat zy ’t vat
                Meer als jy zou denken
                En ’t zal my niet krenken,
        (590) AI zoop ik een anker vol in mijn ...
Myn zuster is van zints om in de egt te treeden,
En Crelis heeft ’er om die zoete vlam gebeeden.
Het gansche zoodje is nu reede by malkaar,
Daarom zoo zing ik eens eer dat ik nog by haar
(595) Of in ’t gezelschap kom, en moet myn zaak bestellen,
En eerst het ut, re, mi, op klank van toonen stelle:
Indien ik het niet dee, zoo wierd het ligt te laat,
Maar staag gereet, zoo is men altyd in de baat.


VYFTIENDE TOONEEL.

GUSTAAF, JUSTINIAAN, LEONOOR, LEANDER.

JUSTINIAAN.
EY ik bid verschoont my voor my al te losse zaken,
GUSTAAF.
(600) Neen deugniet, gy zult van daag in ’t Rasphuis raaken,
Dies wederspreekt my niet.
LEONOOR.
                                          Geef dan aan my gehoor,
GUSTAAF.
Aan jou, wel ja de droes.
JUSTINIAAN.
                                        Ey laat dog Leonoor,
Terwyl gy my niet wilt, vergunne deze liefde,
Dat mogt gebeuren, om u herd
GUSTAAF.
                                                ’t Geen zy u doorgriefde,
(605) Niet waar, ô loeres, ag, wat werd den mensch verblind,
En dat nog dagelyks meer, neen ik kenje voor geen Kind.
Waar zyn ooit Kinders dien haar Ouders schrik aan jagen,
[p. 32]
Daar gy my door de schyn, van Turken zoekt te plagen,
En geld ontstelen doet, ja wel ik word nog dol,
(610) En jy karonje, bent ook van die streeke vol,
Maar wagt myn mogentheit: gy zult het duur betaalen,
Ik zal zoo dadelyk Stads dienaars laaten haalen,
Om u naar ’t Spinhuis straks te brengen als ’t behoort,
Dit is myn laatste wil, die heb jy nu gehoord.
LEANDER.
(615) Wat duiker scheeld die paai, allon mordbleu ’t za stelje,
Ik geefje strak een kol: wie duivel vent wie schelje,
Leander gaat weg.
GUSTAAF.
Wat duiker spookt hier dog, og, og! myn ribbe stuk,
Myn Zoon, og, og! help, help, myn lende die zyn stik,
Den duivel spookt hier wis, dees plaats die is onzeker,
JUSTINIAAN.
(620) Het is den Hemel die ons tragt te zyn een wreeker,
Terwyl gy teegen regt en billikheeden steld
U eygen zelfs in weer:
LEONOOR.
                                    Ag wat is hy onsteld.
GUSTAAF.
Laat toe dat ’k adem schep: is het des Hemels toore.
Zoo hou ik op: allon, kom nader Leonoore,
(625) En gy Justiniaan, ik gunze uw tot Bruid,
Myn malle kiezing heeft ons al te zaam gebruid,
Myn doffe ouderdom, die gaf een kwalyk oordeel,
Dog ik bevin dat min, uit liefde trekt haar voordeel.
Dies wens ik uw geluk,
CRISPYN, uitkomende.
                                      Ha: ha, ja wel ik lag,
(630) Ik zag nooit stokvis die veel beeter kreeg een slag;
Dien troef die was heel vlak, nog heb ik van myn leven,
’K gaf hem een ducaton, mogt ik ’er ook een geeven,
Gants bloed, ja wel ha. ha...
GUSTAAF.
                                          Zien ik jou daar, o guid,
Die myn elendige, twee drie maal hebt gebruid.
[p. 33]
(635) Myn Heer de Krol Vesier: men zal jou nou eens binden
Zoo kan jou Hans de Beul, op Saturdag verslinden,
Gelyk gy my wou doen,
CRISPYN.
                                    ’K ben u knegt,
GUSTAAF.
                                                        Wie heeft u dat gezyt,
Gy bent dien valsche Turk: myn knegt ben ik lang quyt.
Dies zalje hange schelm: daarom wil niet meer spreeken,
CRISPYN.
(640) Maar Heer wie meenje, myn,
GUSTAAF.
                                                      Hoe meenje door je streeken
Weer te bedekken my, die gy eens hebt geblind,
Straks geef myn geld weerom, kom ras maar en geswind,
JUSTINIAAN.
Hoe nam hy geld van u,
CRISPYN.
                                      Hier komt het uit te breeken,
Ja dog ik mam het om myn liste te besteeken,
(645) Dog weest gerust myn Heer ik heb het alles nog.
GUSTAAF.
Waar is het dan, kom ras, en geef het my gedrog.
CRISPYN.
Maar Heer Justiniaan wil dog een woordje spreeken,
Voor my ten beste,
GUSTAAF.
                                Neen ik zal my van jou wreeken.
CRISPYN.
Zie daar is ’t geld Myn Heer, maar og, zint Lamberd og,
(650) Ik val u nu te voet, ik bid vergeeft myn dog
Myn stout bestaan, og: og.
JUSTINIAAN, tegen LEONOOR.
                                          Ey laat u dog beweegen,
[p. 34]
LEONOOR.
Ik bid het zelfde,
GUSTAAF.
                            Ik heb ’er dan niet tegen,
JUSTINIAAN.
Maar zeg hem ’t woord van jaa,
CRISPYN, ter zyde.
                                                  Dat is wel zoo gewis,
GUSTAAF, tegen JUSTINIAAN.
Wel ik vergeef het hem, als hy gehangen is.
CRISPYN.
(655) De droes dat loof ik wel, dat gaat op vaste gronden,
Dat hy het my vergeeft; wanneer ik ben verslonden.
Ik wagt niet naar die gunst,
GUSTAAF.
                                            Crispyn stelt uw gerust,
’T is u vergeven, schoon gy ’t fieltelyk had verbrust,
Ik neem geen wraak voor kwaad, wil my hier op vertrouwen,
CRISPYN.
(660) Zoo mag men op u Heer, wel wis een Kerk bouwen,
Met paalen in geheyt, bezit jy zulk een deugd,
tegen JUSTINIAAN.
Had ik uw beurs nu Heer, zoo was ik meer verheugt.
JUSTINIAAN, geeft hem de beurs.
Zie daar Crispyn, zy is u reeden al gegonnen,
CRISPYN.
Ik dankje hartelyk, gy hebt haar nu gewonnen,
(665) En wensch uw veel geluk, in dees vernoegde staat,
Dog zelde vind men menschen, die zoo een daet
Niet zoude straffen, of een zulk bestaan niet loonen,
LEONOOR.
Wy zyn nu reede eens,
JUSTINIAAN.
                                    Ik zal myn dienst betoonen.
Aan Vader en aan u,
[p. 35]
GUSTAAF.
                                Ik ben verkeert geweest,
(670) Dog wens uw nu geluk, naar lighaam en naar geest.

LEONOOR, en JUSTINIAAN, te zaamen.
Wat wy uw dankbaar zyn,
CRISPYN.
                                        Ik zal dat ook betoonen,
En uw zoo lang ik ben, u door myn dienst te loonen,
Het is alles nu volbragt: dies dient het eynt te zyn,
Gy werd van Krol Mogol, gegroet of van Crispyn.

EINDE.

[p. 36: blanco]
Continue

Tekstkritiek:

vs. 497 is een halfvers