Den boeren-slach gheslaghen. Door dese personagien. Remmet Coeje-clauwer, Dirck Slodder, Heyndrick Goesmoes, en Adriaen Modder. (anoniem, zonder vermelding van plaats en uitgever; blijkens het materiaal van Paul Dijstelberge gedrukt bij Vincent (I) Casteleyn in Haarlem, 1618.
Uitgegeven door Marti Roos.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton104060 — Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[fol. A1r]

Den

Boeren-Slach

Gheslaghen,

Door dese personagien.

            Remmet Coeje-clauwer, Dirck Slodder,
            Heyndrick Goesmoes, en Ariaen Modder.*

[Vignet: typografisch ornament]

Ghedruckt, Anno 1618.

Continue
[fol. A1v: blanco]
[fol. A2r]

Een
Wester-Poorts Praatjen

Remmet Coeje-clauwer, Dirck Slodder,
Heyndrick Groesmoes, en Ariaen Modder.

Dirck.
GEn dach Mannen: gen dach, heb jy’t hier by mekaar,
In’t Sontje.   Remmet, ja we Dirck maat, ja we vaar,
Wilje me wat sitten? com by, nou Mannen schick ien beetje,
Nou elck ien luttje, soo crijch hy me ien steetje.
Dirck.
    (5) Wel wat hebbe wy er of van de geusery?
Remmet.
    Dat sou ick jou vraghen, ick moey mer soo niet me as jy
Dirck.
    As ick? wat kalling is dat, jy pleecht alle daaghs een praatje te legghen
Met jan broersen.   Remmet, dats weer, die wist wel wat te segghen.
Dirck.
    Wel gaat het wat na sen sin?   Remmet, passelijck denck ick maar ’kweet het niet
(10) Ick mien ging’t na sijn en jou wil, twas dus niet schiet
Maar weer ging je huy-nochtent soo vrooch, om ien Brandewijntje?
Dirck.
    Neen, ick ging nee’t Hooft, en deer nee raeckte we om ien pyntje,
Remmet.
    Weer had jy’t, buyten, of had jy’t in de Stadt?
Tot Isaacx of tot Jan Pieters ses deer is vuel tijt goed nat,
(15) Wangt tot Arent in de Bors, dat sou je Wijf sien cunnen,
Dirck.
    Neen, deerom niet, ick pleecht hun’t ghelt oock wel te gunnen,
Maar ’tcam nou aars slaaghs, we ginghen in de proof steegh
Deer vongde we de Maats, deer creegh elleck een veegh
By gut, het gingher soo grof met schempen en met scheeren,
(20) Jan altijt-buys, haddet gheweldich op de nuwe Heeren.
D’ien was dit, d’aar was dat, elck had deer sijn beurt,
[fol. A2v]
Dat con Teun Soeten-dorst niet verswelghen, die worde me versteurt
’t Mantje raackte te Peerd, him ducht het was verkurven,
En stracx seyd hy teughen Jan, sou je dat wel staanden houwen durven
(25) Hoe soo vaar, seyd hy, neen ick, wat leytter mijn an,
Wel swijgh dan, sey Teuntje, en hou je mongt deer van,
Had jy’t hoort Remmet je had ter een paartjen an verkeken
Heyndrick.
    Wel, Teun deedwel, seg ick, men hoort ter vuer te spreken
Iemangt te belieghen Dirck Slodder is gien cunst, versta je dat
(30) De nuwe sijn goet en wel, ja soo vroom as iemangt inde Stat.
Al hebben se juyst heur Schepen iet nee Teunis Sonnen
En (soo se mienden) met hongdert, duysent gulden wonnen,
Deughense deer om niet vaar, maer as ’t Schip raackte t’Amsterdam
Doe sach me wel wie of het goet toe quam,
(35) En of se heur dienst-Mayt niet mit Kynt maecken
As heur Wijven noch leven, sijn se deer om te laecken:
Remmet.
    Al safjes, eleman, al safjes, is’t al soo breet?
Heyndrick.
    Ja’t, nou cors liepen de sticken noch by de street.
Dirck.
    Ick heb dat van mijn leven altijt niet hooren segghen
Heyndrick.
    (40) Dat loof ick wel se wistent soo loosjes an te legghen
Se stuerden de Mayt nee grueninghen, wat vard van honck,
Maar trouwen de stanck al even wel hier noch stonck
Wat dunckt je deer van Ariaan Modder van socke trecken
Ariaan.
    Mijn dunckt (soo te rekenen) dat dat wel erch was besteken
(45) Maar weetje (soo te rekenen) wat dicke Ott seyd hier op de kuyl
Wat je doet (soo te rekenen) seyd hy broet jou ayghen Nest niet vuyl
Deer binnen der (soo te rekenen) al meer as desen
Deer, al sachmen (soo te rekenen) niet nau oock wel op te segghen sou wesen
Heyndrick.
    Ick weet het wel, groote maat, ick weet het wel, maer siet
(50) Men bedenckt het, as men wat seyt, soo ten eersten niet.
Hoe nee miende jy die biemsterjaan   Ariaan. Neen, maer ganselementen
Se segghen hy het wel 25 duysent gulden op renten,
Remmet.
    Dat schaat niet, ’tbrengt ghenoch op’t biemster-langt
[fol. A3r]
Dirck.
    Dat het hem op brengt is goet in sen oogh maer quaat in sen hangt
(55) Maar dat loopt soo vard as’t voeten het, maar hebje van je leven
Hoe raas jy soo Heyndrick hebbense an jou wat bedreven,
Heyndrick.
    An mijn, neense, maar vlusjes seydje deer
De nuwe Heeren waren dit en dat. Dirck. dats niet weer
Ick sey dat ick’t Jan altijt-buys had hooren segghen,
(60) Ick? neen ick seker niet, wat sou mijn deer an legghen
Heyndrick.
    ’tIs weer, jy hebtet niet sayt, maer men cond wel sien
Wat dat se segghen wou’t, maar isser soo wel ien
As dier stracx noemt sinnen, of leetense wel varen
Heur Schepen op Caapdegrijp, onder decksel van Wol en aare Waren
(65) Dat wetense soo moytjes te bewumpelen ongder den duym,
Met acht Sticken te boord en ien deel dan noch in’t ruym,
Besoeckense de jueden wel. Ariaan. dats ien avelheyt, as ment maar can helen
Heyndrick.
    Dan stuert men wel te coop hondert pont an Juwelen
Maar ’t vloogh soo’t comen was.   Ariaan. wel hoe verstaje dat
Heyndrick.
    (70) Maar diese vercoopen sou die duwdese deur ’t keel gat
O tis socken volckjen se cunnen soo lorrendrayen*
Se weeten ongs en een aar met ien praatje te payen,
Maar wy sien ’t oock wel, ist niet weer Ariaan Neef
Wat bracker over een jaar twie drie een bommel uyt as dat Schip bleef
(75) Wat wasser een goet dat inde Convoy niet an was ghegheven
Doch de schelmerij slaat sijn Meester dat hoord ick al mijn leven
Maar leet sien, wie wast die nee-daghen heeft hadt
As hy niet lang ghenoch deer achter de Kerck sadt
Te veuren cost hy de huer van sijn Thuyn niet betalen
(80) En een Sack Garst dat hy veur sijn Hennen had leeten halen
Hy worde me een Baals Priester doe timmerde hy, en cocht
Al wat los was, maar twas scha dat dat Rijck niet dueren mocht
Ariaan.
    Ja ick sacher lestent ien uyt de roo-Mullen comen
En sijn suenen hadden hun onder bey sijn Ermen nomen
Heyndrick.
    (85) Hoe soo was hy sieck.   Ariaan. Neen hy, maar hy was moe
Van de Wijn-Can.   Heyndrick, dat volck, loof ick niet, drinckt heur boven toe
[fol. A3v]
Ariaan.
    Ick quam met groote rieuwert gaan, saliger, as ick’t sach, dat was ien man in sijn tijen
Heyndrick.
    Ja dat hy noch leefde, hy sou hem soo verblijen,
Die man worde soo dul dat ick het je niet vertellen mach
(90) As hy die verbrilde Papisten en Coornhertisten in de Vroetschip sach
Van sock volck seyd hy can ongs toch niet goets ghebeuren,
Leetense mijn Schout maecken seyd hy ick sel dat Mis doen wel stueren
’t Gaat niet soo’t hoort seyd hy, ’tis schandt, foy, ’tgaat te grof
Deer affter de Kerck.   Ariaan. weer mienje.   Heyndrick. maar int Princen-Hof
Dirck.
    (95) Ja, deer is vry wat an.   Heyndrick. wel souwer niet, wel wat duycker
Se binnen soo vard, se meughen niet langher Rinse Wijn mit Suycker
’t Binnen deer al rijcke Luy, ja de Knecht die de Thuyn wiet
Ariaan.
    En die (soo te rekenen) soo wel met de Vrou staan vergheet die altijt niet
Heyndrick.
    Warender lest niet die der een moy plockjen uyt mienden te halen
(100) En wouwen een Ordanansy van acht duysent gulden twie maal doen betalen
Remmet.
    De Waghen gaat, soo se gaat, maar sen gaat niet recht
Dirck.
    Dat sy’t niet beter ongder cunnen houwen dat comt te slecht
Heyndrick.
    Let maar op de Knechts, de Meesters leet ick loopen
Die een paar Schroeven van tachtich gulden durven coopen
Ariaan.
    (105) Jy weet het (soo te rekenen) allegaar op een prick,
Heyndrick.
    Had jet me hoort soo wist jet soo wel as ick,
Van de puntighe puticheyt van 2 sinnelijcke Vrouwen
Die in een Besim pissen om dat se heur Clickers niet bespatten souwen
Se weten de Suycker Kisten soo te deelen onder mekaar,
(110) En deerom segghen de Luy, die maar int Clooster comt is ghenoch claar,
O se binnen soo ondieft ten is je niet te segghen,
Deerom liet de Knecht een Vloer van twie drie hondert gulden legghen,
Ghelt, se hebben ghelt as Gras en se achtent as Slijck
En hoe costelick dat sijt maecken noch worden sy rijck
(115) De Camers sijn met Porseleyn Tapijten en Schilderijen beset en behanghen
[fol. A4r]
Want drie vier hondert gulden ’sjaers mach ghenoch uyt langhen
Hy wasser mit bey sijn Bienen al deur nou is hy er weer boven op
Remmet.
    Maer, hoe varense noch al, hebben se noch al ien schop
Dat was te mal, van ouwe Luy, wat dunckt jou Dirck Slodder
Dirck.
    (120) Wel weet icker wat of, vraacht dat Ariaan Modder.
Remmet.
    Wel mocht Jan Loenssen segghen saligher, die ouwe Man,
As out mal scheurt (seyd hy) soo isser gien nayen an
As hy van de Schop hoorde, hy worde schier uyt sen sinnen
Wat meughen (seyd hy) deuse ouwe Susannaas boeven beginnen
Heyndrick.
    (125) Maer weer loop jy toch Remmet by d’Armianen of in t’huys
Dirck.
    Hy? wat sou hy, hy comt in Kerck noch in Cluys,
Remmet.
    Ja wel, wat doen jy doch as drincken en clincken,
En alle daagh op te trecken met lichte Vincken,
Swijgh jy vry as ick spreeck je drinckt dat je barst,
Ariaan.
    (130) Maer de gortighe Verckens (soo te rekenen) gieren alder harst
Heyndrick.
    Maer wat hadden der de Menisten heur mongt in te steken
Hebben die niet ghenoch as sy vredich meughen preken,
Dirck.
    Wel wie nou weer,   Heynd. maer as lest de Prins an quam
Lieper ten verbruyde Benist en spoogh Vyer en Vlam
(135) Hy sey is hier gien reet toe om dit te beletten.
Dat hy dus over al de Heeren sel versetten,
Ariaan.
    Wel wat wou hy doch doen wangt vechten past gien Benist
Heyndrick.
    Al even-wel liep hy soo, en rockende twist,
[fol. A4v]
Ariaan.
    Dat volck (soo te rekenen) het hollebollighe grillen
Heyndrick.
    (140) Dats weer, wangt ock ken se wel die willen
Niet hebben op heur Schepen ienich grof Schut
Maer der legghen wel Moskets in de Stuer-mans Hut
Remmet.
    Dats goet, dan hebben se wat by der hangt as sijt behoeven
Heyndrick.
    Maer wat dunckt je deer of binne dat broers proeven
(145) De Schepen na Arsjiers te stueren, en deer te vercoopen dan
Remmet.
    ’k Wed hy de eer deer of in sijn vuyst wel beknoopen can
Dirck.
    Nou Mannen ’tpraatjen is lang ghenoch van die saecken
Wangt Heyndrick sou vlus weer op de remel-Stoel raecken
Hy bulderde guster soo schrickelijck wat, t’was uyt de kerf
(150) Wat sien ick (seyd hy) wat sien ick, al wongders eer ick sterf
Claes-Oom (seyd hy) hoe lang ist leden dat se uyt trocken
D’Armianen nee Grosthuysen met Sweerden, Spiessen, Stocken
Remmet.
    Hoor je wel, wat hy van je seyt Heyndrick Groesmoes
Heyndrick.
    Neen ick, wat seyt hy.   Remm. dat jy nou cors beerde as de Droes
(155) Hoe d’ouwe Heeren met Stoepschijters nee Grosthuysen ginghen
Heyndrick.
    Ja, se liepen as Judas mit sijn volck as sy Krijstus vinghen
En quamt te pas, ick seyd het noch wel maer ’kmoet nou voort
Ga je me Ariaan? of blijfje noch wat by de Poort
Ariaan.
    Neen, ick ga mee, ick mach hier niet langher staan kijcken
Heyndrick.
    (160) Nou Mannen ’tga je wel Dirck, en jou soo van ghelijcken.


Tot de Leser.

                        Ghy Lesers wie ghy sijt in ’tminst u niet verwondert
                    Dat ick soo luchtich werp mijn Kneppel in het hondert
                    Raack ick u an u Hooft en treckt u sulcx niet an
                    En denckt altijt hy meent voor my een ander Man.

Elck wacht hem.

FINIS.
Continue

Tekstkritiek:

fol. A1r Groesmoes er staat: Goesmoes
vs. 110 claer de c is omgekeerd afgedrukt
 vs. 71 cunnen er staat: cunen