Het Wit Lavendel: Lacchelicke cluchte van een Boer die in een calfs-vel benaeyt was.
Onder de zinspreuk Niet te Hooch, toegeschreven aan A. van Oevel of Hubert van der Meers.
Amsterdam, ca. 1615.
Uitgegeven door Marti Roos
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton068340 — Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Teksten in gotisch schrift geven wij aan met een aparte kleur.
Continue
[fol. A1r]

Lacchelicke

CLUCHTE,

Van een Boer die in een Calfs-vel
benaeyt was.

[Blazoen van de Amsterdamse rederijkerskamer:]

Brabantsche tot
AMSTERDAM
Uijt levender Junst*

T’Amstelredam, By Broer Jansz.


[fol. A1v: blanco]
Continue
[fol. A2r]

EERSTE HANDELINGHE.

Eerste uytcomste.

Iaep een Boer.

JCk mach my wel ongheluckich heeten,
Want met rust mach ick drincken noch eeten
Soo vexseert my het Wijf aen mijn ooren,
Dan leytse my dit, dan weer dat te vooren
(5) En gaet haer seer stooren als ic terstont niet gaen doen,
T’is hier Jaep, ghy moet u stracks spoen,
Om met spijs te gaen voen, ons paerden en koeyen:
En van hongher oock staen die calvers en loeyen,
Oock moet ghy u moeyen, om die groep te leeghen,
(10) Hoe ick het noch maeck, t’is al niet te deeghen
Ick wodse gheseghen, lach thien voet inde aert,
Of dat sy was met een ander ghepaert,
Of wod sy op der vaert, ick sonse wel vander hant
Voor kockin na Spaengien, Indien, of na een ander lant
(15) Daer sy als een sant, mocht zijn gheacht,
Ja by gans cracht, ick was een gheluckich mensch,
Maer t’schijnt men macht niet hebben na sijnen wensch,
Dus wil ick my tot wat te doen stellen,
Of sy sou hier wel comen schellen,
(20) En my aen’t hooft rellen, dat aen d’helft genoech waer,
Die eens in vreden mocht leven met haer,
En tweemael ter weeck maer een pintjen drincken,
Soo sou ick alle druck laeten sincken,
En slech dincken, om haer te behaghen:
(25) Maer ick worde gheschopt, ghestooten en gheslaghen,
K’en darref niet claghen, of daer teghen bassen,
Nu mach ick dese emmers af wasschen,
Eer sy my comt verrasschen, en slaet my een dicht lijf;
Hola! sien ick wel soo comt daer mijn wijf,
(30) Nu naeckt my ghekijf, o my armen bloet!


[fol. A2v]

EERSTE* HANDELINGHE.

Tweede verschooninghe.

Diever.

WEl ick mach sien wat mijn lieve man doet
Of hy hem in die can spoet, om die te veghen,
Wasser grooter dronckaert ick had hem ghecreghen,
Ten dient niet versweghen int heele lant,
(35) Daer ick hem vind wordt hy aengherant,
En t’sijnder schant, sal ick hem op sijn huyt slaen:
Wel Jan druyl vind’ick u hier staen,
Is dat noch niet ghedaen, soo vaert u de pocken int gat.
Iaep.
Wel wat vriend’lijcker groet is doch dat.
Diever.
(40) Kaeckelt ghy noch wat, soo wod ick dat ick u niet en sach.
Iaep.
Neen wijf ick segh u goeden dach,
En was blijdt dat ick u sach, noch cloeck en ghesont.
Diever.
En ick wod dat ghy stont,
Daer die Son op sal gaen over thien daghen,
(45) Of dat ick u ter kercken sach draghen,
Soo sout ghy my niet meer plagen, nu noch t’eenigen tijt.
Iaep.
Wijfken waer men malcander met wenschen quijt,
So waer ick verblijt, want my d’eerste wens was gegeven.
Diever.
Wat seght ghy Jaep.
Iaep.
(50) Maer dat ick met u in vreuchden wil leven,
En my begheven, tot u dienst bereyt.
Diever.
Wel Jaep dats wel gheseyt,
Dus u bereyt, en maeckt u stracks ree.
[fol. A3r]
Iaep.
Waer sal ick heen.
Diever.
                            Naet stee,
(55) En nemen mee, dit calfs vel,
Dees eyeren en haen verstaet my wel,
Daer ick u toe stel, om die te vercoopen,
Dus wilt in huys gaen loopen,
Om aen te knoopen, u stroppen die ligghen ghereet,
(60) Ick moet u noch segghen, hoort nae’t bescheet,
Op dat ghy weet, hoe ghy daer me sult leven,
T’vel een daelder, den haen sult ghy om thien stuyv. geven
En vier eyers even om een stuyver aen gelt.
Iaep.
Het wordt bestelt,
(65) Als een vroom helt, gaen ick my spoen. 
Jaep binnen.
Diever.
Ick weet niet oft ick wijsselijck gae doen,
Dat ick hem dit hoen, met d’ander goet betrou.
Iaep comt uyt en seyt.
Hier ben ick lieve vrou,
Isser oock yet nou, anders te betrachten?
Diever.
(70) Neen: dan dat ghy weer comt tavent voor achten,
Want ick al sal u wachten, al sonder falen.
Iaep.
Gans muysen ick moet mijn kolf gaen haelen,
Sonder langh te dralen, om d’eyer mant daer aen te steken
Of sy souwen wel breken,
(75) En dan soudt mijn beurt vallen.
Diever.
Wat blijft ghy staen callen,
Flucks voort sonder omme sien.
Iaep.
Wel wijfken ick sal niet gaen,
Maer al mijn best heen vlien.                    Iaep binnen.
Diever.
(80) Ick hebber daer een, die waerdich is te haten,
[fol. A3v]
Dan dat wil ick varen laten,
En een pintjen gaen verpraten, buyten in die roscam,
En ick wod mijn man nimmermeer t’huys quam.


EERSTE HANDELINGHE.

Derde verschooninghe.

Iaep.
WEl vrienden wat moeyelijcken wech is doch dat,
(85) Waert dat ick noch veer waer van die stadt,
Ick sou hier wel plat op die wech blijven legghen,
Ick denck noch dat mijn wijf gingh segghen,
Dat ick tavont vroech t’huys sou comen,
Dus wil ick nae die marct gaen sonder schromen,
(90) Om t’mijnder vromen, mijn Waer te venten:
Wel vrienden of ick hier langh gae trenten,
Hier comen meyssens noch venten, nae mijn Waer vragen
Ick wil huys uyt, huys in gaen, sonder versaeghen,
Offer na mijn behaghen, yemandt wat van my cocht,
(95) Ick weet gheen raet, soo ick die waer weer t’huys brocht,
Want sy sou onbedocht, my die lenden meten,
Ic wil sien of ic can vercoopen, en onderwijl dees koec eten.
Continue

TWEEDE HANDELINGHE.

Eerste uytcomste.*

Lijntjen en Maeyken.

MAeyken heb ick van u niet vernomen,
Dat die vrijers van gister souden weercomen,
(100) Of leyt het my int hooft en maelt.
Maeyken seyt.
Neen vrou ick hebt u verhaelt,
Hoe wel het faelt, sy hebbent my vast belooft.
Lijntjen.
Als sy haer wil hebben, sullense niet weercomen,
Maer als d’onvromen, gaen nae een ander trachten.
[fol. A4r]
Maeyken.
(105) Dat sou ick van die vryers niet achten,
Want na haer clachten, waren sy heel amoreus.
Lijntjen.
Jae datser van die recht de leus,
Om u meyskens te bepraten.
Maeyken.
Wel vrou dat willen wy varen laeten,
(110) Want t’onser baeten, crijghtmen wel d’een oft d’andere,
Van die daer met malcandere,
Buyten gaen uyt wandere, want t’is nu moy weer.
Iaep comt uyt, Maeyken spreect voort.
Wel, wie sien ick daer ginsen om veer,
Dit luckt na ons begheer, want hy comt herrewaers an.
Lijntjen.
(115) Sien ic wel so ist een Boer, of op’t eerlijcst een Lant-man,
Ja by sint Jan dan, wy crijgen noch neeringe van daech.


TWEEDE HANDELINGHE.

Tweede verschooninghe.

Iaep.
O Heer! wat is dat wijf my een plaech,
Hoe ick loop of jaech, ic heb geen gelt connen maken,
Dus om vroech t’huys te raken
(120) Moet ick voor alle saken, my weder op de wech gheven,
Och! waer ick t’huys ghebleven,
En had sitten weven, t’huys aen mijn netten.
Lijntjen.
Siet ghy wel dat hy sijn coers comt herwaerts setten,
Nou wilt sonder letten, u hier neer schicken.
Iaep.
(125) Ick heb sulcken dorst, ick sou schier sticken,
Ick can nau kicken, van droocht in mijn keel,
Had ick nou een half bier oft een heel,
T’en was gheen scheel, soo sou mijn dorst verslaen,
Lijntjen en haer meyt dunckt my dat voor die deur staen,
[fol. A4v]
(130) Ick wil niet door gaen, maer een pintjen tappen laeten:
Wel vroukens vind’ick u hier sitten praten,
Wilt t’mijnder baeten, eens tappen een volle kan.
Lijntjen.
Wel vrient men salder u helpen an,
Comt binnen dan, om rusten u moede leden.
Iaep haelt kaes en broot voort.
(135) Brenght my hier ick ben wel te vreede,
Ick heb alreede, mijn tafel ghemaeckt,
My dunckt het broot sonder bier niet en smaeckt,
Niet langhe en kaeckt, dan brenght de kan hier.
Maeyken langht de kan.
Hou daer vrient, wel becomt u bier.
Lijntjen.
(140) Jaep wat dunct u van dat dier, soumen’t weer om senden.
Iaep.
Lijntjen ick docht ghy my niet en kende,
Want op dees ende, ick niet veel gheraeck doch.
Maeyken.
Hoe vaert het bier, heeft het sijn ouwe smaeck noch,
Ick sou me wel eens drincken.
Iaep.
(145) T’is uyt.
Maeyken.
                        Ick sal’t weer gaen vol schincken,        Binnen
Wilt my bedincken, met een stucksken van u eten.
Lijntjen.
Wilt het schrijven niet vergheeten,
Dat wort u gheheeten, van u beste vrou.
Maeyken comt weer uyt.
Weet dat ick dat wel onthou,
(150) Ick liever sou, twee voor een schrijven,            Nota
Dan een schreef laeten achter blijven,
Ick sal dat uyt wrijven, daer staeter een paer dan:
Houdt daer vriendt.
Iaep.
                              Ick wacht het uyt die volle kan
En scheyter niet van, voor sy is half gheleecht.
[fol. A5r]
Maeyken.
(155) Jaep dat is gheveecht.
Iaep.
Ja Maeyken ghy meucht, dat niet beter maken:*
Lijntjen t’ghelt u met een soentjen voor u kaecken,
Denckt hoe’t sal smaken, op die Vriesche manier.
Lijntjen.
Laet comen hier,
(160) T’zy wijn of bier, ick salt niet ontsegghen.
Iaep soent Lijntjen.
Lijntje ghy moet te deech aen legghen,
Want gheen witte wegghen, wod ick daer voor eten.
Lijntjen.
Wat dunckt u, heb ick my niet te deech ghequeten,
K’en hebt niet vergeten, al heb ick’t in langh niet gedaen.
Maeyken.
(165) Jaep, siet wat dat ick heb ghelaen,
Ick salder me doorgaen, wilt ghy bescheyt doen.
Iaep.
Ick sal my bereydt spoen,
T’en sal my gheen leyt doen, drinckt het uyt gheheel.
Maeyken.
Hey dat is ghelapt in mijn keel,                                              Binnen
(170) T’en is gheen scheel, ick sal een ander gaen tappen.    tappen.
Iaep.
Ick sou wel blijven sitten klappen,
Dat my sou ontsnappen, den tijdt om t’huys te gaen.
Lijntjen.
Jaep blijft noch wat staen,
Ick heb gadingh in u haen, en in u ander goet,
(175) Dus seght metter spoet,
Wat ick gheven moet, voor al die hoop.
Iaep.
T’is altemael niet ghelijck te coop,
T’is oock tijdt dat ick heen loop, die son begint te dalen,
Laet noch een kan bier halen,
(180) Sonder langh te dralen, ick heb den tijdt te doen,, dan.
[fol. A5v]
Maeyken.
Godt seghen ons, hoe gaet ghy u dus spoen,, man,
Langht my een soen,, dan, aen mijn roode wanghen,
Ghy behoeft dus na huys niet te verlanghen,
Al siet ghy banghe, ick brenght op die naghel te stippen:
(185) Siet hoe ick dat liet inslippen,
Met drooghe lippen, doet het my nae.
Iaep.
Ick weet niet of ick sit of stae,
Ick ben beschoncken drae, van dat soete bier.
Lijntjen.
Nou Jaep blijft tavont hier,
(190) Want ghy sout schier, op die wech blijven legghen.
Iaep.
Wel liefste, ick laet my ghesegghen,
Want het bier beghint my eerst te smaecken,
En u soete blosende kaecken
Die doen my staken, t’huys te gaen by mijn wijf,
(195) Soo sy morghen dan maeckt eenich ghekijf,
Ick slae haer op t’lijf, dat haer sint velten moet halen:
Sou hy geen pintjen mogen drincken diet mach betalen,
Soo hebben d’eyghen Westfalen, veel meerder vryheydt.
Maeyken.
Hay Jaep toont niet dan blyheydt,
(200) Alst schip in de ly leydt, ist eerst tijdt om sorghen.
Iaep.
Laet sorghen die ons borghen,
Ick sie voor morghen, my niet t’huys te raecken,
Wy willen ons van avont noch vrolijck maken,
Dus voor alle saken, wilt het met een soentjen wachten.
Lijntjen wort ghesoent en seyt.
(205) Wat soo by alle gansch crachten,
Ghy soent niet sachte, maer dat het clapt.
Iaep langht de meyt de Kan en seyt.
Meysken wil ick me gaen ter wijl ghy tapt,
Op dat niet en snapt, die devick uyt het gat.
Maeyken.
Wel man, watten praet is doch dat,
(210) Jae hoort doch wat sal ons hier verrijsen,
[fol. A6r]
Ghy behoeft my die wech niet te wijsen,
Want ghy sout ysen, soo ghy in ons kelder quaemt.            Binnen tappen.
Lijntjen.
Het meysken is noch al te beschaemt,
Want het is noch een heel jonck dier.
Maeyken met die Kan weer uyt.
(215) Nou vrient Godt seghen u bier,
Ghy hadt my schier daer gheheel* verstoort,
Want ick heb mijn daghen sulcken praet niet ghehoort,
Als ghy brenght voort alhier ter ste.
Iaep.
Ick brenght u een vol bier, een soentjen daer me,
(220) En voort peys en vre, in onse daghen.
Maeyken soent de boer.
Soent soo langh ghy wilt, k’en sal niet claghen,
Dan wilt my niet plaghen, met knoffelen alhier.
Iaep.
Isser in die ton noch bier,
Wilt vry tappen mier, maer ick moet slapen,
(225) Ha, ha, he, ha, he.
Lijntjen.
Jae, jae, begint ghy te gapen,
Als Bacchus knapen, soo sal’t wel locken:        De Boer valt om.
Daer leyt de Boer, wy moghen hem in huys rocken,
En smijten hem op een banck,
(230) Laet hem ons binnen draghen sonder te toeven lanck,
Want weynich danck, sal hij’t ons morghen weten:
Dees eyers en haen moghen wy op eten,
In een secreten plaets het vel gaen legghen,
Wat wyer me sullen doen sal ick u noch wel segghen.


TWEEDE HANDELINGHE.

Derde verschooninghe.

Lijntjen en Maeyken.

Lijntjen
(235) Maeyken my schiet daer wat inden sin,
[fol. A6v]
Hoe wy’t sullen aen legghen tot ons ghewin,
Loopt rasschelijc in, en wilt halen een naelt met een draet,
Brenghtse wat langh, want het niet en schaet,
Wy crijghender af baet, onder ons baeyen,
(240) Want ick wil hem in dit vel naeyen,
En den Boer voort laeyen, daer die koeyen loopen,
Om hem voor een calf te vercoopen,
Wilt niet luyt roepen, op dat het niemant en hoort,
Hy leyt nu in dronckenschap versmoort,
(245) Dus gaet rasschelijck voort, al sonder falen.
Maeyken
binnen en
compt weer
uyt.		Maeyken.
Vrou heb ick dit niet knap wesen haelen,
Men mach niet langh draelen, alsser macht aen leyt.
Lijntjen.
Kint siet dat ghy dit knap toe neyt,*
Weert u als een meyt, ick sal u helpen.
Maeyken.
(250) Vrou laet hem ons eens om stelpen,
Ick sal hem leeren gelpen, en drincken smoor droncken:
Vrou siet hem legghen proncken,
Ick wod wy versoncken, tot ons knien in’t gras,
Lijckt het soo wel gheen calf oft een calf selver was,
(255) Datter nou maer een was, die het wou coopen.
Lijntjen.
Wel wie comt ginsen loopen,                        Gijs compt uyt.
Het lockt sou ick hopen, nae onsen wensch,
Sien ick wel soo ist een droncken mensch,
En die sijn pensch, louter heeft met bier gheladen.


TWEEDE HANDELINGHE.

Vierde verschooninghe.

Gijs Willemen.
(260) MEt wijn en bier en met ghebraden,
Ben ick versaden, soo veel als ick mach,
Is dat wijn-coop van twee koeyen, jae by gans cracht,
Sulcx ick noyt en sach, in langhen tijdt,
Ick heb mijn beesten veel vercocht, dies ben ick blijt,
(265) En wil met vlijt, een liedeken singhen.
[fol. A7r]
Lijntjen.
Laet ons t’calf in huys bringhen,
Soo siet hy’t springhen, achter in’t stal.
Maeyken brenghet calf binnen.
Ick sal’t wel binden dat het niet springhen sal,
Om t’ongheval te voorcomen wijsselijck bedocht.
Gijs singht op de voys: Windeken
daer den bosch aff drilt.
            (270) Mijn beestjens zijn wel vercocht,
            Dien ick flus ter marreckt brocht,
                        En mijn pense,
                        Na mijn wense
            Is met wijn en bier ghelaen,
            (275) Dies wil ick nou t’huyswaert gaen.
Lijntjen.
T’is Gijs Willemen die daer comt aen,
Nae sijn vermaen, twee koeyen hy vercocht,, heeft,
Ick loof een Enghel hem hier ghebrocht,, heeft,
Dus vry onbedocht,, leeft, als die vromen,
(280) Hy set sijn coers herwaerts, hy sal hier comen,
En wilt niet schromen, maer weest onbelaen.
Gijs.
My dunct mijn buerwijf en haer meyt voor die door staen
Ick tree daer aen, en sal een pintjen tappen laeten,
En voorts gaen mijnder straeten
(285) Sonder in’t huys te comen,
Voor een soentjen op straet sal sy niet schromen,
Ten wort niet qualijck ghenomen
Van my haer buer-man.                        Gijs soent.
Lijntjen.
Wel Gijs isser dat de kuer,, van,
(290) Soo siet my niet suer,, an, maer soent te deghen.
Gijs.
Ick sal eerst mijn mont veghen,
Ghy daer teghen, tapt ons een kanne bier.
Gijs soent Lijntjen weer.
Houdt daer mijn lieve ghebuer,
Ick sou u schier, ick weet niet wat doen.
[fol. A7v]
Lijntjen.
(295) Jae Ghijs ghy moest u al rat,, spoen,
Soudt ghy als die cat,, doen, om een muysken te vangen,
Waer comt ghy van daen, ick heb u in langhe
Op dese ganghe, niet vernomen.
Maeyken.
Godt seghen u bier, wel moet het u becomen
(300) Lief uytghenomen, ick’t van u wacht.
Gijs.
Lijntjen ick heb twee koeyen te marct ghebracht,
Die ick by gans cracht, wel ben gheworden quijt.
Lijntjen.
Comt het soo dat ghy soo vrolijck zijt,
Als ick u heb ghesien van al mijn daghen:
(305) Ick heb oock ghecocht tot mijn behaghe,
Daer ick niet over claghe, oft eenich hertseer set.
Gijs.
Wat hebt ghy ghecocht?
Lijntjen.
Een Calf schoon en vet,
Dat ick heb gheset, hier achter in ons stal.
Gijs.
Laet het my sien.
Lijntjen.
Ick sal segghen dat sy’t halen,, sal,
(310) Om sonder falen,, al, u dat te laten aenschouwen:
                                                                        Nota. Brenghen t’Calf.
Daer leyt het, wy connen’t niet langher houwen,
T’is voor gheen vrouwe om langhe te draghen,
Hoe ist al nae u behaghen,
                                                                        Gijs voelt het Calf.
Ick moet het u vraghen, ist niet vet en schoen?
Gijs.
(315) Wat sal ick gheven dat ghy’t my sult doen,
Daer is een soen, tot uwer baten,
Lijntjen.
Om vier gulden sal ick’t u overlaten,
Sonder veel te praten, seght wat wilt ghy gheven?
[fol. A8r]
Gijs.
Drie gulden aen gelt even,
(320) T’staeter op gheschreven, wat sal ick meer segghen.
Lijntjen.
Ten mach niet zijn.
Gijs.
Com, com, ick salder thien stuyvers op legghen,
Een soen en een capoen sullen vast staen,
Wilt u niet langh beraen, ick sal’t stracx ontfanghen.
Lijntjen.
(325) Ghy sult my t’ghelt terstont oock langhen,
En neemt u ganghen, daer ghy wilt wesen.
Gijs.
Coop sal coop wesen,
Lief ghepresen, ontfanght u ghelt,
Daer is vijfentseventich stuyvers effen ghetelt,
(330) Die vijf stuyver selt, ghy voor die vaen houwen:
Nou moet ick soenen bey dese vrouwen,
Die cappoen sonder flouwen, sal ick brengen sonder falen.
Maeyken.
Ick salse tavent wel halen,
Wilt daer niet me dralen, want ick’t gaern wacht.
Gijs langht Lijntjen de Kan en soent.
(335) Bey ick hebt u vrou ghebracht,
By gans macht, meysken ghy moet meer bier brenghen,
T’is te jonck, wilt het wat menghen,
En dan u vrou gheven.
Maeyken langt Lijntjen de Kan, Gijs seyt.
T’gheen daer staet gheschreven
(340) Is een vaen even, en dat heb ick afghedaen,
Wilt my dit Calf op mijn schouders laen,
Goeden nacht ick wil t’huys gaen, en van u scheyen.
Lijntjen.
Goeden nacht, Godt wil u gheleyen
Sonder te beyen, soo seynt noch tavont die capoen.
Gijs.
(345) Ist van avont niet, soo sal ick’t morghen doen,
Ick sal my spoen, soo veel ick mach.            Gijs binnen.
[fol. A8v]
Maeyken.
Wat dunckt u vrou van dien slach,
Ick verlanghe nae den dach van morghen.
Lijntjen.
Wy hebben ’t gelt, laet hem sorghen
(350) Hy comt noch morghen, wel ter pal,
Hoe sullense lacchen als hy t’calf dooden sal,
Een voor al, Maeyken laet ons binnen gaen,
Watter schieden sal, sullen wy morgen wel verstaen.
Continue

DERDE HANDELINGHE.

Eerste uytcomste.

Diever Iaeppen wijf.

IC can uyt mijn oogen niet sien, so gaet het my crencken,
(355) Ic heb niet geslapen, weet ooc niet wat ic sal dencken
Dat ick onse Jaep oock niet heb vernomen,
Sou hem wel yet zijn overghecomen,
Dat hy op die wech sieck is blijven legghen,
Ick weet niet wat ick sal segghen,
(360) Want ick heb van hem noyt ghehoort,
Dat hy uyt blijft, sou hy wel versmoort
Droncken zijnde, en soo yevers in een sloot zijn ghevallen,
Of sou hy erghens sijn tijdt vercallen
En my soo met een ander vergheten,
(365) Crijch ick hem t’huys, hoe sal ick hem de lenden meten,
Hy macht wel weten, ick sal hem soo nemen door,
En spelen dat is hier, en dat is daer voor,
Nae die oude sloor, sal wel reppen mijn leden,
Ick sal crabben, slaen, en met voeten treden,
(370) Jae door noch soo veel beden, raeckt hy tot geen versoen,
Ick sal hem leeren dit en dat,, doen,
Hy sal efter hem rat,, spoen, als ick hem wat hiet,
Lickewel ken heb hem noch niet,
En weet oock niet, waer ick hem sal vinnen,
(375) Dus wil ick gaen beginnen, om hem te soecken,
In’t hoer-huys ofte andere hoecken
Daer hy ghewoon is te drincken,
En als ick hem vind sal hem op sijn back-huys clincken.


[fol. B1r]

DERDE HANDELINGHE.

Tweede verschooninghe.

Gijs, Hans, Jaekes, Jaep leyt als een Calf.

Gijs.
WEl hoe mach ick dus geeuwen en gapen,
(380) Ick heb immers tot den dach gheslapen,
Nou will’ick nae mijn schapen, en na mijn calf loopen,
Dat ick gister van mijn buerwijf gingh coopen,
En sien of sy noch zijn in goeden doen,
En dan wil ick my nae den vlees-houwer spoen,
(385) Om t’Calf voor noen, noch te gaen slachten,
Sien ick wel soo comt hy daer aen, ick wil hem wachten,
Hy gaet seer sachte, dan hy heeft sijn reetschap me,
Wel Hans, ick sou effen nae der ste,
Om u hebben ghesonden.
Hans.
(390) T’uwen lock hebt ghy my hier ghevonden:
Wat wilt ghy van my hebben ghedaen.
Gijs.
Ick heb een Calf dat soudt ghy slaen,
Wilt ghyer by gaen, t’staet achter in’t tstal.
Hans.
Als ick’t doen sal,
(395) Laetet Jakes halen al sonder beyen.
Gijs.
Comt Jakes ick sal u leyen,
Het staet achter by mijn schapen,
Siet Jakes daer ist.
Iakes stoot het Calf en seyt.
Hop, op.
Iaep als een Calf seyt.
Laet my toch slapen,
En gaet uwen weghe.
Iaekes en Gijs roepen t’samen.
(400) Och Hans, och Hans, t’is niet te deghe.
[fol. B1v]
Hans.
Wat isser te veghen, hoe bent ghy dus bedeest.
Iaekes.
Het calf sprack al hadt een mensch gheweest,
Ick ben soo bevreest, k’en kan niet bedaren.
Hans.
Docht ick niet datter twee gecken doende waren.
Gijs.
(405) Wilt ghy’t niet looven gaet selver binnen,
Ghy sult het bevinnen, dat het waer is.
Hans.
Op op seg’ick.
Iaep.
                        Wie off nou weer daer is.
Kent ghy my niet laten legghen.
Hans.
T’gheloof quam in my niet, al gingt ghy’t thienmael seggen
(410) En nu ben ick soo verschrickt, och ick weet niet hoe,
Haelt vry tot u kalf een ander slagher toe,
Ick wil aen dat monster mijn handen niet slaen.
                                                            Nota. Gaen binnen, Gijs blijft staen.


DERDE HANDELINGHE.

Derde verschooninghe.

Griet uyt, vint Gijs alleen staen.

Griet.
WEl waer quam dat gheluyt van daen,
Sonder langh te beraen, seght Gijs wat isser geschiet
(415) Swijcht ghy stil, wel waerom spreeckt ghy niet,
Doet my t’bediet, wat isser te veghen.
Gijs.
Och wijf t’is hier niet te deghen,
Mijn lijf dat rijt oft sat op een schop,
Hans en sijn knecht die sijn al haesop,
(420) En willen haer handen aen’t werck niet steecken.
Griet.
Wel waer om toch?
[fol. B2r]
Gijs.
Ons calf can als een mensch spreecken,
Dies ben ick gheweken met anghste beswaert.
Griet.
Ick docht wel dat ghy dry bloode guylen waert,
(425) Wie is de vroomste van u drien:
Waer ist calf laetet my sien,
Ghy maeckt van een veest een donderslach.
Gijs.
Hans loofden’t me niet voor dat hy’t sach,
En het hoorde met sijn ooren,
(430) Dies wilt u niet gaen stooren,
Want ick seght u te vooren, laetet calf legghen.
Griet.
Neen Gijs ick gheef nae gheen segghen,
Soo ick’t niet met mijn ooren hoor, en sie met mijn oogen,
Soo segg’ick dat het is valschelijck ghelooghen:
(435) Waer bent ghy, nu moet ghy doot.
Iaep in’t calfs-vel spreect.
Wie gheeft my daer sulcken stoot,
Ghelijck oft ick een beest waer,
Niemant comt my naer,
Of t’sal hem niet vromen.
Griet.
(440) Och Gijs ick can’t niet ontcomen,
My wert ontnomen, lijf en leven.
Gijs.
Wel wilt ghy’t nou gheloof gheven,
Nu hebt ghy even het rechte bescheyt.
Griet.
Neen ick looff al dat ghy hebt gheseyt,
(445) Niet langh en beyt, maer loopt na de stadt.
Gijs.
Wel wat sal ick daer doen, seght my dat,
U ghebodt rat, van my ghedaen wert.
Griet.
Gaet haest nae meester Eduart,
Hij woont op de mart, in’t gulde Cruys,
[fol. B2v]
(450) Loopt haestich heen, soo vint ghy hem t’huys,
Anders ghy hem niet licht en spreeckt,
Vraecht hy wat u ghebreeckt
Dat ghy comt loopen soo ras,
Seght hier een Calf is dat spreeckt oft een mensch was,
(455) Waer door die buert in rep en roer is,
Datmen niet weet oft die duyvel of sijn moer is:
Bidt hem of hy’t wil comen kijcken,
Men sal’t hem loonen als die rijcken,
Neemt rat u wijcken, ter stadtwaert binnen,
(460) Ghy sult my tot mijn vaders vinnen.


DERDE HANDELINGHE.

Vierde verschooninghe.

Meester Eduart, Gijs en Griet.

Meester Eduart spreect.
WEl vrunt wat is dat voor bescheyt,
Ist soo als ghy hebt gheseyt,
Soo heb ick mijn daghen sulcx niet ghehoort.
Gijs.
Ghy sult het waer bevinden gaet slechts voort,
(465) Men roept al moort, over onse lijven.
Griet comt uyt en seyt:
Lieve Heer! waer moghense soo langh blijven,
Ick sou wel verstijven, soo ben icker me begaen,
Siet hier comense met haer beyen aen:
Och vrienden willecom moet ghy wesen.
Meester Eduart.
(470) Vrouken weest niet bevreest, ick sal u belesen,
En van ’t gheen ghenesen, dat ghy hebt onder u leden.
Griet.
Wilt ghy t’Calf helpen soo moet ghy intreden,
T’is heel t’onvreden, het leyt al en knort.
Meester Eduart.
Ick sal hem helpen van t’gheen hem schort.
[fol. B3r]
Gijs.
(475) Het wort noch niet gheport, ghy hebter goet seggen mee.
Meester Eduart.
Vrunden ick sal gaen legghen ree,
Dat ick hier ter stee, daer toe hebben moet,
Blijft ghy alle bey staen op u rechter voet,
En wat het calf doet, ghy moet effen wel vast staen.
Gijs.
(480) Wy sullen liever wat uyt de weech gaen,
Ons staet niet aen, al uwe parte.
Meester Eduart.
Vrunden siet dat is een harte,
Dat ick een swarte, kater heb ontnomen:
En die oogen zijn uyt een pisdief ghecomen,
(485) Wie sou niet schromen, oft zijn verwondert:
En dat steentjen, dat is goet alst dondert,
Want ick’t wel hondert mael heb besocht,
Dat wort u ontknocht als die valiande:
En die wolfs ballen lieten my noyt in schande,
(490) Want die in een mande, seven jaer inde roock hinghen,
Nou wil ick in’t parck springhen,
En sal u leeren singhen, wien hy oyt was,
Sator arrepo tenet opera rotas,*
Hy die oyt was, alle konste-meester gheboren.
Iaep als een Kalf spreect.
(495) Wel wat comt my hier ter ooren,
Ghy gaet my schier stooren, met uwen praet.
Meester Eduart.
Och Gijs ick weet my gheen raet,
Mijn goet ick verlaet, soo ben ick bevreest.
Gijs.
Hy loopt al had hem den duyvel achter t’gat gheweest,
(500) Dat ick voor een beest, seyd’ hy vervaert,, was,
My dunckt het oock van den aert,, was
Van de bloot-hartighe lieden,
Ick docht daer sou gheschieden,
Van hem sulck wonder ick weet niet hoe,
(505) Mijn raet is ten ende.
[fol. B3v]
Griet.
Gijs sluyt deur en venster toe,
Want ick ben moe, en derf hier niet vernachten.
Gijs.
Laet ons ingaen en een uytcomste verwachten.        Binnen.
Continue

VIERDE HANDELINGHE.

Eerste uytcomste.

Iaep rijst op.
WAt is den raet, o Heer der Heeren!
Wat sal ick mensch van u begheeren,
(510) Of waer sal ick my keeren tot deser spaci,
Wie hoorden oyt van dusken transformaci,
Die hoeren hebben ’t leelijck ghemaeckt,
Fy dat ick in een calfs vel ben gheraeckt,
Dat is niet ghehoort van al sijn leven:
(515) Waer zijn mijn eyeren, waer is mijn haen ghebleven,
Hadden sy my vergheven, wat lacher aen:
Wat sal ick doen, weer tot mijn wijf gaen,
Sy sal my slaen, dat mijn lenden sullen craken,
Ick weet niet hoe ick die peys sal maken,
(520) Voor alle saken moet ick uyt dit vel:
Wel wie woont hier, dit huys ken ick wel,
T’is t’huys van Gijs Willemen myn beste maet,
My dunckt door en venster toe staet,
Tot mijner baet wil icker cloppen an.


VIERDE HANDELINGHE.

Tweede verschooninghe.

Gijs roept van binnen.

(525) Wie daer.
Iaep.
Al vrunt man,
Comt siet my an, of ghy my niet en kent,
Wel my dunckt niemant hem went
[fol. B4r]
Om nae die deur te loopen,
Doet ghy gheen deur op, soo doet een venster open,
(530) Laet my niet staen roepen, oft ick mal waer.
Gijs noch van binnen.
Wie bent ghy.
Iaep.
Jaep neve u beste caer,
Dus comt vry naer, want t’is haest.
Gijs kijct door de gordijn en comt voort uyt.
Steeckt ghy in’t vel, ghy hebt my wel verbaest,
My dunckt ghy raest, wat zijn dit voor treken.
Iaep.
(535) De hoeren hebbender my in ghesteken,
Ick weet niet wie my hier brocht.
Gijs.
Ick heb u voor een calf ghecocht,
T’zij u ontknocht, van de Waerdin inde Swaen.
Iaep.
T’zijn die selfde hoeren die’t my hebben ghedaen,
(540) Want stijf een vaen, heb ick daer ghedroncken,
Maer siet my nou staen proncken
Of ick met de botter in de Son sat.
Gijs.
Daer comt Hans die wil weer nae de stadt,
Ick moet hem segghen wat, dat het is gheweest,
(545) Daer hy soo af was bevreest,
En met anghste bedeest, heel was bevaen.
Iaep.
Ay laet ick eerst in huys gaen,
K’en darf niet langh staen, in dit vel.            Jaep binnen.


VIERDE HANDELINGHE.

Derde verschooninghe.

Hans.
HEt is tot Gijsen noch al wel,
(550) Want hy staet voor deur sonder vreesen,
Ick loof t’calf moet sijn beleesen,
Want al sijn wesen, staet blijer alst huy morghen stont:
[fol. B4v]
Hoet vaert het Gijs, ist calf ghesont,
Seght my goet ront, want icker nae verlangh.
Gijs.
(555) Och Hans wat waeren wy bangh,
Ick nam mijn gangh nae meester Eduart,
Die daer woont in’t goude cruys op die mart,
Hoort watten part, daer noch is gheschiet,
Hy soudt belesen, hoort nae’t bediet,
(560) Dan hy liet hier alle sijn toovery staen,
Luystert nae’t vermaen, het is waerachtich,
Ick was soo verschrickt, dat ick niet machtich
Was om wech te lopen:
Wil ick segghen wat het was, ghy gater na hopen,
(565) Het was een wel bekent man.
Hans.
Wel wat wast dan.
Gijs.
Den huysman, Jaep neve wel bekant.
Hans.
Loopt hy dan voor Weer-wolf achter t’lant,
Doet my t’verstant, met cort bescheyt.
Gijs.
(570) Neen hy, hy is in’t vel gheneyt,
Van Lijntjen met haer meyt, als hy was droncken.
Hans.
Ick wod die hoeren in koe-stront versoncken,
En in merry-pis waren versoopen:
Hoe quaemt ghy aen’t calf.
Gijs.
Dronckens moets gingh ick het coopen,
(575) En ick moest terstont ghelt gheven.
Hans.
I gedt die hoeren hebben wat beschreven,
Een yeder sal’t ons zijn verwijtich,
En haer sal’t oock zijn profijtich,
Want seer vlijtich, een yeder loopen sal sonder falen
(580) Om het rechte bescheyt te halen,
Soo sullense groote neringhe hebben van daech:
Wie wast die ick daer saech.
[fol. B5r]
Gijs.
Hy comt herwaerts, hy mach gheen ander wech in slaen,
Het is meester Eduart die daer comt aen,
(585) Dus blijft wat staen, soo wort hy van ons inghewacht.
Meester Eduart.
Is dat Gijs niet die daer staet en lacht,
Jae by gans cracht hy lijckt vrolijck en bly:
Is dat Hans niet die daer staet aen sijn zy,
Hoe ick naeder com by, hoe hy beter ghelijckt.
Gijs.
(590) Goen dach Meester Eduart.
Meester Eduart.
Vrunden staet ghy hier en kijckt
Dus onder u beyen.
Hans.
Meester wil ick u by t’calf leyen,
Wilt u bereyen, om u const te proberen.
Meester Eduart.
Ghy behoeft met my den geck niet te scheren,
(595) T’heeft my ghenoech vervaert.
Gijs.
U goet was fixser als ghy selver waert,
Het luckte noch nae onsen wensch.
Meester Eduart.
Hoe soo.
Gijs.
De cracht van u goet, maeckte van t’calf een mensch.
Meester Eduart.
Seght die waerheyt, en wilt niet lieghen,
(600) Noch my meer bedrieghen,
Want ick ben te out soo ick mien.
Gijs.
Comt binnen ick sal’t u laeten sien,
Daer sitter ien, die waerdich is te begecken,
Daer sal ick’t u dan voort gaen vertrecken.            Allegaer binnen.
Continue
[fol. B5v]

VIIFDE HANDELINGHE.

Eerste uytcomste.

Griet, Gijs en Jaep uyt het vel in sijn cleeren.

Griet.
(605) JAep weest wel ghemoet,
Ick heb een raet ghevonden die is goet
Om in u wijfs gratie te raken,
Dan onse Gijs moest voor alle saken,
Om die peys te maken, ons behulp’lijck zijn.
Gijs comt uyt.
(610) Wel Ghijs waer heen weer te bier of te wijn,
Seght het vry mijn, sonder verdrach.
Gijs.
Neen, ic heb gister gedroncken, dat ic’t nou wel laten mach
Ick wil voortaen my vanden dronck spenen.
Griet.
Dat wil my Godt den Heer verleenen,
(615) Soo sou ick meenen, dat ick gheluckich was.
Iaep.
Laet dat varen, en seght my ras,
Wat raet het was, om te ontcomen,
Die slaghen mijns wijfs, daer ick voor schromen,
Ick sal werden doorghenomen, o my arm catijf.
Gijs.
(620) Toont u te zijn de man, en sy’t wijf,
Wat is dit voor bedrijf, vreest ghy voor een vrou.
Iaep.
Jae want ick haer slimmer als Alecto hou,
Ick niet en flou, of t’is een ander der helscher goddinnen.
Gijs.
Jaep ghy bent te bloot, ghy moet het bekinnen,
(625) Sy is als een ander wijf, ghy gheeftse te veel toe,
Maeckt haer eens met een hout moe,
Sy sal u wel in vrede laeten.
Iaep.
Jae Gijs ghy hebt goet te praten,
Nou’t u niet aen en gaet:
[fol. B6r]
(630) Maer Grietjen seght wat raet,
Ghy voor my weet al sonder gecken.
Griet.
Maer ghy moet weer dit vel aentrecken,
En bangh sien, en hert stenen,
Ghy sult op bey ons schouders lenen,
(635) En houwen of ghy op u beenen, niet staen en cont,
En ick sal segghen dat Gijs u vont,
Heel onghesont, jae half doot,
En ghesmeten waert op de cant van een sloot,
In grooten noot van u gelt verovert,, zijt,
(640) En dat ghy van Circes in dit vel betoovert,, zijt,
Sy sal zijn verblijt, als sy u weer siet.
Gijs.
Die raet is goet Griet.
Iaep.
Mijn wijf sal’t niet gheloven,
Haer te bedrieghen, is gapen teghen een oven,
(645) Dies steeck ick bedoven, noch in’t perket.
Griet.
Siet dat ghy u hart maer te vreen set,
En weest maer stout in u saken,
Wy beghinnen u huys te naken,
Laet ons aen zijt gaen sonder gecken,
(650) Soo moocht ghy’t vel weer aen trecken.            Binnen.


VIIFDE HANDELINGHE.

Tweede verschooninghe.

Diever.
DUs langh heb ick mijn man gaen soecken,
Herberch in en uyt, ick weet niet in wat hoecken,
Ick schier niet al ben gheweest,
Nou hy noch niet t’huys is, nou ben ick bevreest,
(655) En seer bedeest, om dat ick hem noch niet heb vernomen,
Sou hem t’een of t’ander wel sijn overcomen,
T’hart gaet my schromen, als icker om dincken,
Of sou hy hem selven gaen hebben verdrincken,
Van sommincken, heb ick dat wel ghehoort:*
[fol. B6v]
(660) Of sou hy op die wech wel legghen vermoort,
Of yevers ghesmoort zijn in een sloot,
Wat gaet my aen crijch ick hem op mijn vloer doot,
T’en waer gheen noot, had ick hem niet uytghesonden,
Dat ick d’oorsaeck ben salmen over al vermonden,
(665) O onghesonde! waer crijch ik weer sulcken lieven vrient,*
Die ick ghebieden con, alst kleenste kindt,
Isser yemant die hem vint, t’zy doot oft levende,
Ick sal hem eenen drinck-penningh zijn ghevende,
Dat hy’t my sal weten danck:
(670) Ick sal eerst nae huys nemen mijnen ganck,
En dan sonder toeven lanck, soecken daer ick hem heb gesonden,
Vraghen of hem yemant heeft ghevonden.


VIIFDE HANDELINGHE.

Derde verschooninghe.

Griet, Diever, Jaep in’t vel, lenende op de schouders van Griet en Gijs.

Griet seyt.
MY dunckt wy nu niet veer van u huys zijn,
Houdt ghy u of ghy al die pijn
(675) Vande werelt moest draghen,
Haest u Jaep, begint vry te claghen,
Sien ick wel soo comt u wijf daer.
Diever uyt en seyt.
Hoe sy my comen naer,
Hoe ick voorwaer, haer beter kan,
(680) Sy hebben tusschen haer beyen een siec oft droncken,, man,
Hy comt soo proncken,, an, t’sal ons Jaep wesen.
Iaep.
Och waer ick weer ghenesen,
Ick was wel te vreen,
My dunckt mijn lenden zijn ontween,
(685) En op mijn been, can ick niet staen.
Diever.
Jae, jae, t’is mijn man die met den edelen traen
Soo is belaen, dat hy wert t’huys ghebrocht.
[fol. B7r]
Griet.
Diever spreeckt niet onbedocht,
Hy is niet droncken maer hert’lijck sieck,
(690) Dus ellendich en blieck, vont Gijs hem legghen,
Gans van die wech ick moet het u segghen,
Op een cant van een sloot,
T’is wonder dat hy u niet doot
T’huys is ghecomen.
Diever.
(695) Wat let hem.
Gijs.
Maer al sijn goet is hem ontnomen,
En t’sijnder onvromen, aldus gheslaghen.
Diever.
Van wien.
Griet.
Gaet ghy dat vraghen,
Van een deel vaghebonten, dieven oft soldaten,
Die s’Heeren weghen en straten,
(700) Met haer loopen onveylich maken,
Sy ginghen nae sijn goet haken,
En hebben hem doen noch dus ghewont:
En t’schijnt den eenen tooveren cont,
Want hadden hem in een calf, als ghy siet verandert,
(705) En doen sy’t ghedaen hadden, zijn sy voort ghewandert,
Als schelmen, rabauwen, en dieven alst waren.
Iaep.
Diese overcomen, moet de goede Godt bewaren,
Leght my arme siecke man te bet.
Gijs.
Siet dat ghy hem een warm suypen voor set,
(710) Op dat hy te met, u weer mach overhaelen.
Diever.
Gijs ten sal aen my niet falen.
K’en wil niet draelen, maer gaen maken sijn bedt warm.
Gijs.
Neemt hem te nacht in uwen arm,
Dat becomt best een siecke man.
[fol. B7v]
Diever.
(715) Vrunden ick gae voor, volcht ghy achter an,
Soo ist bet ree, voor alle saken,
Ick sal oock wat warm bier en boter maken,
Om hem te smeeren daer’t hem smart.
Iaep.
Isse wech, dat licht van mijn hart,
(720) Ick docht bylo de gart,
Lach louter in de pis.
Gijs.
Griet ghy liecht dat ghy selver meent dat het waer is.
Iaep.
Wat soo moetmen die wijven doecken.
Gijs.
Vrunden, heefter yemant een quaet wijf comt ons besoecken,
(725) Als die cloecken, sullen wij u raet gheven,
Dat ghy in vreuchden meucht leven,
Met u wijf, als twee vrienden te gaer.
Griet.
Nu dat laeten wy blijven daer,
En bidden oorlof aen die’t hebben ghehoort,
(730) Het gheschiet al uyt Levender jonste.
Gijs.
Zijnder eenighe fauten weest niet verstoort,
Wy bidden oorlof aen die’t hebben ghehoort,
Dat ons dit heeft doen brenghen voort,
Was lust tot Rethoricas konste,
(735) Wy nemen oorlof aen die’t hebben ghehoort.
Griet.
En wenschen u vrede uyt Levender jonste.
Niet te hooch.
______________________________________________________

Personagien van t’Spel.

Iaep een Boer.        Diever sijn wijf.        Lijntjen een Waerdin.
Maeyken haer meyt.  Gijs Willemen een Boer.  Griet sijn wijf.
Hans een Vleesch-houwer. Iaekes sijn knecht. Meester Eduart
een Duyvel-beleser.
Continue
[fol. B8r]

Refereyn van een turf-boer in’t sotte.
EEn turf-kinckel onbesuyst van Meyert ghebooren,
Is van dees weeck ghecomen in Ste,
Om sijn turf te vercoopen, soo ghy noch sult hooren,
Dan letter op wat dees Boer al de,
(5) Den turf was vercocht, t’ghelt ontfanghen me,
Den Boer ginck wandelen achter om langhs de schans,
Daer sach hy een snolleken die had een vel so wit als snee,
Dat met een deel ander hoeren ginck aen den dans,
Bygort docht den boer hier heb ick kans,
(10) Ick wil dat meysken behendich gaen wincken,
Hy seyde gaet me, ick wil al tans,
Van avent met u een pintjen gaen drincken:
Dat meysken ginck haer niet langher bedincken,
Maer trat in huys, vraechde heel onbevreest,
(15) Seght my toch lief, waer hebt ghy soo langh gheweest?

    Wel sprack den Boer, hebt ghy kennis aen mijn
Dat ghy my soo strack u lief gaet heeten,
Soo brenght ons hier een kanne met wijn,
Maer vanden besten t’wert u gheheeten,
(20) Daer is gels ghenoech in tas, soo ghy meucht weten,
Wy sullen’t van avent niet al verteeren:
Ay sprack dat meysken, laet ons wat eten,
Want dat is vriendelijck al mijn begeeren:
Wel kint sprack den Boer ick sal’t consenteren,
(25) Want mijn hartjen vyerich in u liefde blaeckt,
En bid u vriendelijck my te willen leeren,
Hoemen die barrevoetse kinderen maeckt,
Met een heeft hy haer blancke borsten gheraeckt,
Die hy soo dick en menichmael custe,
(30) Ter wijl hy by’t meysken op’t bed lach en ruste.

    Terwijl sy op’t bed nu samen laghen,
Een urken of twee, om wat te praten,
Soo ginck dat meysken jonck seer deerlijck klaghen,
Op dat hy wat werms sou haelen laeten,
(35) Hoe dat sy in haer buyck, leet pijn gantsch boven maten,
Dies clopten hy terstont, en riep al om den Waert,
Nu maeckt ons stracx gereet, tot het meyskens baete,
Een potjen wijn-brulle, u suycker niet en spaert,
[fol. B8v]
Maer soet het wel te deech, want t’is den rechten aert
(40) Om haer te helpen uyt het deerlijck gheween,
Hy dedet oock terstont, het zy u hier verclaert,
Sijn hant en was niet lam, maer schreef vast vier voor een:
Den boer schoot aen sijn broeck, en meende soo te treen,
Al nae sijn turf-pont, die vast lach aen de palen,
(45) Gaet so niet sprack de Waert, ghy moest my eerst betalen.

    Ooms kint wel hoe dus, wilt ghy een pijpjen draeyen,
Betaelt eerst u ghelach, soo sprack dat meysken jonck,
Men mach alsoo, van malcander niet scheyen,
Ick wacht van u een vriendelijcke dronck,
(50) Met een soo quam den Waert, die daer een lietjen sonck
Heel op een ander wijs, als den Boer wel had begeert,
Want de voys niet wel in sijn ooren clonck,
Hy rekende tweeendertich gulden verteert,
Gans bloet docht den boer hier ben ick verheert,
(55) Dus mach ick my tot betalen schicken,
Of ick word hier noch dapper of ghesmeert,
Of stooten my wel armen en beenen ontsticken,
Jae al sijn turff-gelt mocht daer niet eens clicken,
Het bleef daer al sijn silver ende gout,
(60) Oom die ginck daer heen, en worde dapper na ghejout.
Niet te hooch.
Continue

Tekstkritiek:

fol. A1r levender er staat: leven der
vs. 15, 49, 78, 103, 104, 225, 321, 323, 374, 405, 560 en 689 zijn weesrijmen; rond het lied van Gijs, vs. 270-275, zijn de rijmwoorden herhaald; vs. 285-287 en vs. 718-729 zijn tripelrijmen; de laatste zeven verzen hebben twee rijmklanken
voor vs. 31 EERSTE er staat: TWEEDE
voor vs. 98 uytcomste er staat: Verschooninghe
vs. 156 meucht, er staat: mueecht,
vs. 216 gheheel er staat: gheheelt
vs. 248 neyt, er staat: naeyt, (wat niet rijmt op ‘leyt‘ in het vorige vers; de a van naeyt is in ex. UBL 1097 F 48 met potlood doorgestreept)
vs. 493 arrepo lees: arepo (satorvierkant)
vs. 659 sommincken, er staat: som incken,
vs. 665-666 rijmpaar vrient-kindt (de e is in ex. UBL 1097 F 48 met potlood doorgestreept)