Klucht van Pieter Soet-Vleys door Gerr. Severins van Cuilla. ’s-Gravenhage, Isaac Burghoorn, 1632. Ceneton B7169. Uitgegeven door dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden. In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
P. O ganse bloet! och, och, ey siet me moer iens blasen, De Nicker houdt de kaers soo fel dat varken rasen, Om dat ick heb verteert twie blancken juyst aengelt, O bloet! hoe wort ien mens oock van ien wijf e quelt! Neen, keysers, keysers, neen, ick sellet angders klaeren, Ick selme, by gans bloet, oock mit ien meysje paeren. Segh Pieter Hang-gat segh, wie maeckt jou guyt soo stout Dat jy mijn mooye gelt alsoo verstempe soudt? Dat jou gans dit en dat, gans pocken moetje plagen! Ey moer, ey lieve moer, ick ben e noegh e stagen, Ick sel me leve daegh niet meer uyt suypen gaen. Hou op, ey lieve moer, hou op, hou op mit slaen. Wel Soet-vleys nouje bidt, ick sellet jou vergeven Maer doetet nummer weer van al jou gangtse leven; In sooie, Pieter, mient te houwen sucken staet, Soo segh ick iens voor al, als datje vamme gaet. Of soeckt ien Vrijster ’sjaers met hongdert kroon’ ten besten, Maer laet Iut Hangh-lip gaen, kael vleugels kale nesten. Sort segen, moertje, ongs, se is soo moyen meyt! En wietje, susje, niet wat Peet-oom heyt s seyt, Dat sy de sinlickst is dat niet en is te binnen, En ist van buyten soo, hoe ist dan wel van binnen! Ick seghje, Pieter, noch dat jy den strongt-muyl snoert, Of ick betoonje haest hoe dat ick mit jou voert, In sooie vryen wilt, gaet nae ien rijcker meysje, Laet Iut die loose vry, dien drommel, noch ien reysje. Maer moer, me dunckt je raest, of hebje gangs gien schaemt Dat jy soo moyen meyt soo schangdelicken blaemt? Ick wieter angders gien, waer sou ick dan toch vryen? Jou after swagers kint, daer selje wel bedyen, Dat isset sinlickst’ schaep dat oyt sijn pelsje vroegh. Jae moer die wilme niet, ick ben niet rijck e noegh. [fol. A2v] N. Al ben je niet soo rijck, jy bent een geestich quangtje, Ty slechts nae ’t meysjen uyt, sa, wacker as ien mangtje; Seght datse schooner is as selfs de schoonicheyt, Dat al heur wijs beleyt in ’t kleynste toontje leyt. Segt dat heur kruysde hayr as kinder-strongt soo geel is, Dat gien sacks-pijp geluyt te lijken bij heur keel is, En datje stadigh bent op heur soo in e lijft Dat jou de ziel en ’thert schier uyttet lichaem drijft. P. Gort segen moertje my! Hoe wietje dat te seggen! N. Jae luystert, vaertje, toe, ick selt al vorder leggen: Segt datse is soo hel, soo klaer, soo blank, soo wit Gelijck ons huyr-wijfs kat, die dickwils aster sit. Segt datse is de kleockst’ die in de werlt sel komen, Daerom Cupid’ jou hart e vangen heyt e nomen. P. Mer Moertje, watten deun, mer hoe versinje dat Dat jy ien Vryer waert jy wongt de heel stadt. N. Jae vaer, soo moetet zijn, jy moet al lustigh quelen, En savonts altemet iens opje Cijter speelen, En keumtse dan maar uyt: Doe vaert men heunig-mongt En loopen al af an gelick ien jongen hongt. P. Wel mortje, datsen reat, die sel ick volge moeten: Dat koster dan nae toe om opsen frangs te groeten. En keum ick heur dan by, eens sien hoe icket klaer. N. Wel doet soo as ien knecht. ick gae. genavent vaer. Binnen. P. O bloet, O ganse bloet! sou dit ien mens niet spijten, Dat my die ouwe heer soo deerlick gaet beschyten? Ick wed of my die hoer alsoo sel touwen meer O bloet, mijn rugh, mijn rugh, die doet my noch soo seer; Mer of ick klaegh of niet noch isset niet te rechten Soo wil ick nae de meyt iens lustigh toe gaen vlechten: Dat gelter dan nae toe. Wel siet op geene zy Daer staetse veur de deur Wel nou kom icker by O neen, ’ken druff oock niet, mijn hart dat gaet soo kloppen Ewech soo wil ick gaen, ewech wil ick me stoppen. Wat? neen waeromme dat? Sy siet me vrientlick an. En waerom souse niet? ick ben ien rustigh man. Al weer an, weder moet ick sel heur an gaen spreken, En voeren soo mijn vlagh, dat daer niet sel ombreken: Genavent Soete Lief, hoe vaert men Susjen al? A. Wel reutelt jou de key?? of sijn de gecken mal? P. Neen, neen, mijn Berkje, neen, sel jy me soo bescheyen? Ick keum om jou soo soet, as meugelick te vleyen Je benter soetste Lam dat soete-mellick dronk; Ick sweet gien stem soo hel gelijck jou keeltje klonck. En datje schooner bent as oyt de schoonheyt giste, Als Jans kint, schooner noch, die sich daer dan bepiste. [fol. A3r] En ick ben oock soo mooy, soo’n braven fraeyen quangt, De wijste vande stadt, de kloeckste vannet langt, ’k heb sucken soeten lijf, ick bidje voel ien reysje , En daerom hiet ick oock Mons: Pieter Soete-vleysje. A. ’k en denck weerentich niet dat jy Neef Soet-fleys zijt? P. O jae men nicht, ick bent, jou dienaer alle tijt. A. Wel Pieter Neeff, hoe komt dat jy alree gaet vrijen? P. Men Nicht dat komt alsoo, ick kent niet langer lyen, Oock seyt men moertje selfs, dat ick soo groot al ben, Dat ick me songder wijf niet meer behelpen ken. A. Wel, ben je dus verhitst? Jut sel je wel genesen. P. Wat sou Jut Hang-liy doch: Jy sel me Liefste wesen’ En om de waerheyt oock, Jut krijgt niet ien goet woort Om dat je bent men Lief, en jy mijn toe-behoort. A. Wat? deuse mellick-muyl, sou ickje toe-behooren? Dit ken ick langer niet verdregen aende ooren. Binnen. P. Wel, wel, wel, wel, ey Lieff’ Siet deus verbrutste Meer: Het vryen ben ick moe. nae huys soo wil ick weer Deus fraeye vryery men mort je gaen vertellen, En noch ben ick niet vry, al bet sel sy me quellen.
Sijn moer komt hem tegen.
N. Wel Pieter seun, wel segh, hoe ist met jou vergaen? P. Soo wijs as icker gingh keum icker weer van daen’ En wat ick sey of niet ick kost heur niet bewegen, Wist ick de spijcker maer, sy wist et gat daer tegen. O moer, ick segget jou, die teef die sach soo stuyr, Sy glom van bosicheyt, gelijck een kat van vuyr. N. A! Sietse noch soo stuyr, dat moet je al niet achten, Soo licht gelijck ien pluyin zijn alle heur gedachten, Je moet je houwen braef, je moet je houwen fris, En storremen soo langh de stadt e wonnen is, Dan sel je met genugt je pijn weer meuge boeten, En dan met vrolickheyt jou arrebeyt versoeten. P. Jae moer, wiert dat gedaen soo drae gelijck geseyt, Soo had ick wel de brads van die besuckte nieyt, Ick sou heur dan niet meer soo jammerlicken smeecken, Maer as ien weeligh paert mit spooren lustigh steecken. Maer dit of dat e seyt, ten is soo niet e daen, Daerom ick wil niet meer nae Smeer-borst langer gaen. N. Wat sou je seggen dat? jy datelicken flouwen? Neen, neen gelick een man, je moet je wacker houwen Ten sel niet lyen langh dats’ander sinnen krijgt. Je kent de meyssens niet, hoe drae de groenheyt stijgt. En as je dat maer siet dan moet je geensins schromen, Dan waegtet lustigh an al souwer wat van komen. [fol. A3v] P. O moer, je maeckt me graegh, men hart staat soo en klopt, ¤¤Ick willer dan noch sien, al waeret huys gestopt. [fol. A4r] [fol. A4v] P. Neen, men Nichie, neen, wat, wat, ’tis noch niet laet. A. Wat souw ick angders doen? kom geefme beter raet. P. Wel as jou moertje slaept my soetjes binne laten. Den avent is noch langh, dan selle wy wat praten. A. Dats seker wel bedocht, alsoo sel icket doen. (Het venster toe. P. Maer keyers denck ien reys! hoe is die pry soo groen? Nou lustigh, eve gaeuw ick moetet vorder klaren’ Men moer heyt in die zee al vry wat meer e varen’ Beget se weter van, ick haddet niet e docht, ’Khad onder moertjes pels die streken niet e socht’ Maer laet ien reysie sien, hoe sel ick dat noch maken Dat ick op’t best’ met haer te bedde mach geraecken? Iae, iae, ick weet al raet, ick heb men al besint Hoe icket maecken sel met dat verbrangste Kint, Kom icker maer in huys: men seyt het is goet snuyst’ren Ast numment meer en siet, besongder inden duyst’ren. Maer Heer ick ben soo graegh, ick ben soo seer verblijt, Me dunckt noch aers noch aers mijn ziel te kurmis rijt. Lest wasser een Hoogduyts die sey: Ich werds wol machen’ Maer ast me mortjen hoort, hoe wil dat varcken lachen? Sus sus ien reysje sus, me dunckt ick hoor de Meyt’ Heur mortje (soo ick denck) die heyt sich vast e leyt. Weest welle-keum men Lieff, en reys moet ickje kussen. A. Maer knecht, je bent te graegh om jouwen brangt te blussen. P. Maer kint, ick doe gien quaet, ick hietje welle-kom. A. Ten is gien wijsheyt al dat ick nou byje kom’ Al dee ick datje woudt, al liet ick jou mee binnen Je soume (soo ick denck) van avont wel beminnen, Maer morgen avent weer gaen loopen nae ien aer, En dat en dienme niet, ick segh genavent vaer. P. Neen seker, neen men Lieff, soo langh as ick sel leven (Dat sweer ick by men keel) ick selje niet begeven. A. Dat is noch niet enoegh, daer pas ick al niet op. P. Gort segen ongs men Lieff’ By Jan-Ooms grijse kop’ Ick bidje noch en reys’ ey wilje doch bedaren’ Sie daer, ick sweer noch iens by Klaes-Ooms grijse haren. A. Wel Pieter houje woort, en doet gelijck ien wijff. Kom laet ons binne gaen en soecken tijt-verdrijff. P. Wel kom, mijn schellem kom, nae binnen toe te stappen’ Maer luytjes hoorje wat je moetme niet beklappen. A. Nu deusen Dreutel-Jan, wat staeje dan soo langh? P. Soo seer ben ick verblijt’ Sie daer, dat is en gangh. Maer Vrienden noch ien woort, ien woort dat komme vooren, En dat ick van me moer wel eermaels plach te hooren: Al zijn de Dochters wonder fel De hooge Bergen daelen wel. Post nubila Phoebus.
