Continue

[CH1656:301]
SPOREN
Twee sporen haet het Peerd; een daer ’t in loopen moet,
    Een die het loopen doet.
eod. [5 Feb.]



[CH1656:302]
TOOM
’T Peerd daer een’ vrouw op sat sprack, of wouw geerne spreken,
Wat wilmen mij ’tgebit met Toom en Mondstuck breken?
    ’Twaer niet onredelick bedacht,
    Datm’ eerst wat sorghde voorde Vracht.
eod.



[CH1656:303]
(BULTENAER)
Een droncken Bultenaer lagh in het spoor en sliep,
    Daer mijn wegh henen liep:
’T en was niet te verr mis, all trad ick op syn’ rugge;
    Ick nam hem voor een’ Brugge.
eod.



[CH1656:304]
NOCH TOOM
’T peerd leidmen bij den mond: de menschen bij, en met;
Bij ’teten meestendeel, met woorden altemet.
6. Feb.



[CH1656:305]
SPIEGEL
De Narr Narcissus was geluckigh in sijn’ dagen,
Doe menschen, dat ick weet, geen’ spiegels in en saghen:
Hij stierf een’ sachte dood; maer, naer hij haestigh was,
Hy waer een’ bloedighe gestorven door het glas.
eod.



[CH1656:306]
BORSTEL
Een Vercken is soo vuijl als een Beest wesen kan,
En ’theet vuijl vercken all dat vuyl is, vrouw of man.
Waer schoone borstel van ’tvuijl vercken niet gelesen,
Het vuyle vercken, Mensch, sou noch veel vuijler wesen.
eod.



[CH1656:307]
KAM
Daer sprack een’ Luijs (in luijsen tael)
Goe’n nacht goe huijsing, voer en mael:
Wij moghen hier niet langer asen.
De menschen werden ons te snood.
(5) Veel honden, seyt men, is der hasen,
Veel tanden zijn der luijsen dood.
eod.



[CH1656:308]
TANDSTOKER
Ian heeft geen’ tanden als in een’ Doos of een’ Koker,
En doet als had hij groot gerief van een’ Tand-stoker:
Dewijl het seker is dat hij ’t niet doen en kan,
Is ’twonder dat elck een sijn’ tanden stoockt met Ian?
eod.



[CH1656:309]
GOUDEN OORLEPEL
Het Goud voeght min noch meer om Ooren uyt te vaghen,
Als een’ vergulde vorck om de Miss uijt te dragen.
eod. 6. Feb.



OP HET AFSCHEYD
Ghy vrinden uiyt den Haegh,
Goe menschen, die van daegh
My had geleyt een laegh,
En met een leege maegh
(5) Quamt vallen even graegh
Met tanden als een zaegh
Op Ockenburgh, niet traegh,
Schoon ick nu vangh noch jaegh
Door ’t vriesen even staegh
(10) Noch wild uyt ’t veld en draegh
Dat ick som wylen plaegh:
    Weet, dat ick niet en klaegh
Noch myne lever knaegh
Al quamt ghy met een kaegh,
(15) Maer dat ick ’t noch eens waegh
Te vanghen op myn kraegh
Een diergelycke vlaegh,
En daer niet nae en vraegh
Dat men myn wyn-kan raegh
(20) En myne schotels vaegh
Op myne taefel-schraegh.

Geschreven buyten Praegh
By my, op Ockenburgh
Voogd van het Blockenburgh,
(25) Vrind sonder jockenburgh
Van ’t volck van Slockenburgh,
Van Broeck en Rockenburgh.
(Westerbaen.)



[CH1656:310]
VINGERHOED
    Trijn draeght een’ vingerhoed;
    All droegh’er Trijn noch negen,
    Haer man hadd ’er niet tegen:
    Want, seght hij, vrome bloed,
    (5) Als w’ een krackeeltje kregen,
    Dat wij schier ’s daeghs eens plegen,
    Sy souwmen met dit goed,
Al naeijde sy wat min, min krabb’len dan sij doet.
7. Feb.



[CH1656:311]
SPINNEWIEL
Het Rad gaet als de Tijd; d’een’ hand verdrijft dit rad,
Daer dient sich d’ander’ van, en doet veel; dat ’s staegh wat.
    ’T is eerlick tijd-verdrijven,
    Als w’er wat bij bedrijven.
eod.



[CH1656:312]
NOCH
Het spreeckwoord gaet wat slecht; maer ’tis van goede stof:
    Haest-rijcke, mans of vrouwen,
    Leert het van ’t vlas onthouwen,
Die te veel zeffens grijpt maeckt het wel licht te grof.
eod.



[CH1656:313]
(TE BONT)
All die ’t te bont maeckt, Ian, hoeft juyst geen’ pels te dragen:
De jonghe lieden doen ’t, die in ons’ malle daghen
Een bonte Regenboogh van Linten hangt om ’tlijf:
Soo maecken sij ’t te bont. Let nu eens op uw Wijf
(5) En haer’ ontroerden beck; dat ’s noch een bont bysonder:
Men seght haer niet een woord, sij smackter dusend onder.
En kaeckelt wit, swart, groen, rijp all uyt eenen mond.
    Dat is te kaeckelbont.
eod.



[CH1656:314]
BONT
De Bors en is geen geld, de luijs en is geen pels,
De pels en is geen Kool; ’tis maer wat haerigh vels:
Die ’tvier daerin begeert moet het daer self in maken,
Wij voelden ’t nemmermeer, soo wij ’t niet self ontstaken.
(5) De proef is; deckt een Beeld van Marmer of Metal
Met Sabels over hoop, en siet hoe ’tsweeten sal.
8. Feb.



[CH1656:315]
ZIJDE
Zij blinckt wat meer als woll; dat voordeel isser bij:
Maer s’en is maer als Melck, en Woll als Rijstenbrij.
Iae laets’ ons op de kunst versnipp’ren en vervormen,
Wij thoonen wat wij zijn; wij kruijpend’er niet bij,
    (5) Wij kruypen inde Wormen.
eod. 8. Feb.



[CH1656:316]
WOLL
De Beestjens onder all ’tviervoetighe geschapen
Die niemand leed en doen, ontneemtmen huijt en haer:
En ’ten is maer half werck: eerst stekenw’ ons in haer,
Dan stekenw’ haer in ons; dat’s heel werck: Arme schapen.
eod.



[CH1656:317]
NOCH VIOLE
Het spinwiel en de veel schijnt schier een ding te zijn.
De recht’hand roert het werck, en doet alleen de snaer gaen,
De slincke doet het werck dan eens grof, dan eens fijn,
Mits duijm en vingeren sorghvuldigh op een haer gaen.
(5) ’T is waer dat d’een geluyt en d’ander gaeren spint:
Maer alsw’ eens sullen gaen daer wij toch allegaer gaen,
Sal gaeren en geluyt d’een zijn als d’ander; Wind.
eod.



[CH1656:318]
(QUAET DOEN)
Een de keel af te snij’n, ’tzij dat het man of hoen is,
Dat ’s goed te doen, seght Ian:
Maer neemt het zij een man;
Smaeckt dat nae goed doen, Ian ? ’k segg dat het quaet te doen is.
9. Feb.



[CH1656:319]
’S daeghs wierd Ian Bruygom inde Kerck,
’S nachts bleeff hij steken in het werck.
Soo sey ’tvolck: maer de Bruijd sey, By manier van spreken,
’Kwouw dat ick seggen moght dat hij in ’twerck bleef steken.
eod.



[CH1656:320]
IN EN UIJTSCHULD AEN MIJN’ SOON
’Kheb menighte van volck beleefdelick verplicht,
Daer mij den thiende nu den hoed niet voor en licht.
Wie mij oijt vriendschap de, dien heb ick met verlangen
En met de volle daed weer-vriendschap doen ontfangen.
(5) Laet u niet manen, Soon. ’kstae niemand in syn boeck:
In ’tmijne vind ick ’er bij nae meer dan ick soeck.
Soo moet mij Nyd en Spijt dit waere woord gedulden;
Ick laet veel’ schulden naer, en ick sterf sonder schulden.
eod.



[CH1656:321]
(ONDANCKBAERHEIT MENSCHELICKHEIT)
Wat soecktmen te vergeefsch dat noijt en was voor desen,
Noch is, noch wesen sal ? Als men van danckbaerheit
Van Menschen spreeckt, bedenckt wat men met eenen seit:
Als een Mensch danckbaer waer, hy sou geen sondaer wesen.
eod. 9. Feb.



[CH1656:322]
(WELSPREKENTHEIT)
Wat light men d’ydelheit
Tot op den Stoel en leidt?
Meentmen dat ick wel spreken
Strax aenneem voor wel preken?
(5) Ick heet het best sermoen,
Slecht spreken en wel doen.
eod.



[CH1656:323]
KOETS
All saegh ick swaere boeten
Op vreughd van wand’len staen;
Ick wouw niet ryden moeten
Om ’tgaen te laten gaen:
(5) ’Ken hoef geen vier paer voeten,
Kan ick met twee bestaen.
eod.



[CH1656:324]
NOCH
Met Coets en Peerden zijn de straten overvolt:
Den Haegh solt, den Haegh rolt, den Haegh holt, den Haegh dolt.
eod.



[CH1656:325]
NOCH
My luste wel te vragen,
Hoe ’toude lien verstaen
Dat sy noijt jong en saghen?
’Tschijnt wij van voren aen
(5) Weer moeten leeren gaen;
Wij komen op ons’ daghen
En gaen als kinderen elck in syn’ Rollewaghen.
eod.



[CH1656:326]
NOCH
Men reed eens en men reisd’, en ’twas een ongemack
Daer men sijn’ lendenen noodsakelick in brack:
Nu rijdtm’ en men reist niet. of men rijdt om te reisen,
En reist maer in den Haegh. Hoe konnen wij ’tbepeisen?
Als ick dit slepende gestraet-sleep sie rondom,
My dunckt ick inden ringh van een’ Rosmolen kom.
eod.



[CH1656:327]
NOCH
’T zij krancken, het zij stercken;
Eerm’er komt is men moe:
Eens reed men nae de kercken,
Nu sitten wij’r nae toe.
eod.



[CH1656:328]
NOCH
Wat dunckt u, li’en van schick, sal ’tspeeltje konnen duren,
Daer tyd en geld aen gaet meer dand’er moet, of magh?
Ick meen Iae; waer ’t alleen het rad van Avont-uren;
Maer ’tzijn de raderen van heel den le’ghen dagh.
eod.



[CH1656:329]
NOCH
Men kan twee voeten licht versetten sonder pijn,
En men versitt twee billen:
Als w’ eens weer sullen willen
Dat niemand nu en will, sal ’tout vergeten zijn.
eod.



[CH1656:330]
NOCH
’T is uijt met Scheveringh, en all syn wonder oud:
Zijn daer noch Liefhebbers die nae wat vreemders vragen,
Sij en gaen maer om end om en weer om ’tHaegsch Voorhout,
Daer komt het niet eens aen op eenen Mallen Waghen.
eod.



[CH1656:331]
NOCH COETS
Luij-ledigh’ Haegsche vracht, die met u slepen gaet,
Als waert ghij, soo ghij zijt, een’ Mis-karr langs de straet;
Leert wat die Karr u kost: weet ghij wel waergh’ op uijt zijt?
Ghij voert het kostelixt van alle dingen uyt; Tijd.
10. Feb.



[CH1656:332]
NOCH
Is een’ swart led’re doos soo vriend’licken besit,
Is ijser tegen steen soo lieffelick om hooren,
Dat icker mijnen romp, die tot gaen is geboren,
Langs straet om slepen liet? all waerd’er niet als dit,
(5) Mij dunckt de wandelaer heeft verr het best verkoren:
’Kgae liever voor mijn’ knecht dan icker achter sit.
eod.



[CH1656:333]
NOCH
Twee Beesten en een Beest die de twee dwingen moet,
En somtijds niet en kan, en veeltijds niet en doet
Dan wat mij niet en lust, maer hem en de twee beesten;
Die volgh ick, en maeck mij den minsten, haer de meesten.
(5) Waerom? ’ksit in een’ Coets; dat ’s Aensien, en Gemack.
Het Aensien heet ick wind. ’t Gemack is maer een dack
Voor wind en regen: maer een Hoed en een lap laken
En twee goe’ schoenen zijn onkostelicker daken.
Die voer ick daer ick will, en waer ick wend of keer
(10) Sij decken mij niet min als ’tkostelicke leer.
Iae, maer ghij draeght uw pack, en ’t mijn light inden wagen:
Wel, moet ghij niet wel Coets, Coetsier en peerden dragen?
eod.



[CH1656:334]
NOCH
Men sliep eens in een’ Coets; nu waecktm’er in: maer ’t waecken
En ’ts1apen in die Coets zijn seer gelycke saken.
eod.



[CH1656:335]
DOOD
Gewis, de Dood is licht, soo s’ om verdragen is;
Is s’ onverdraegelick, s’ is kort, dat ’s oock gewis.
11. Feb.
Si possum ferre levis est, si non possum, brevis. Sen. in marg.



[CH1656:336]
(ZALIGH SCHAVOT)
Beklaeght geen schuldigh mensch die met berouw en boet
De dood besueren gaet die hem de Rechter doet.
’T waer hem syn heil benijdt: schonck men hem ’tsondigh leven,
Van dusend tegen een ’twaer hem de Hell gegeven.
eod.



[CH1656:337]
(AEN IAN)
Ian, hebt gh’een’ malle klucht ontydigh voortgebracht;
Men lacht wel met u, maer met u is ’t datmen lacht.
eod.



[CH1656:338]
(WOECKERAER)
Die vuyle Woeckeraer, die daer soo weeldrigh leeft,
Wat seghtmen, heeft hij ’t wel? ’k segh dat hij ’tqualick heeft.
eod. 11. Feb.



[CH1656:339]
(TOT GODT)
Vergeeft ghy soo als wy den schuldenaer vergeven;
Soo leef ick vrolick met de beste die daer leven
En vrolick sterven gaen: Iae, Schepper, van nu af
Ontsegg ick my Dyn’ gunst, bespreeck ick mij Dijn’ straf,
(5) Houd ick de booste niet van nu af quyt en even
Met de goe’ ziel die ghij, die ghij my hebt gegeven.
12. Feb.



[CH1656:340]
(VERGEEFSCH VERGEVEN)
Dirck scheldt syn’ vijand quyt, die hem ter dood verwondt heeft,
En sterft met hem versoent: te weten, soo hy sterft:
Maer, seght hij, geeft hem God dat hy eens weer gesont leeft,
Hy sal hem doen verstaen met wien hy ’t heeft verkerft.
eod.



[CH1656:341]
(BANG IS DWEE)
’Kheb tot den smit geleert wat ongestoorde weeld
Van heeten tegenspoed onendelick verscheelt:
Het spijtigh ijser moet doorgloeyt zijn, sou men ’t smeden:
Ons hert in ’tkoel is hard; heet en bang soumen ’tkneden.
eod.



[CH1656:342]
(ONDERSCHEIT)
Wys en geleert schynt een; maer voor twee moet het strecken:
Veel wijse letterloos’ en meer geleerde gecken.
eod.



[CH1656:343]
(IALOUSER SONDE)
Ialouse Sondaer, leert hoe schoon uw’ ziele staet;
Sy haet die niet en haet all wat sy niet en haet.
eod.



[CH1656:344]
(IALOUSIE ONUYTSPREKELIJCK GEQUEL)
Ialous en vindtmen niet in suijver’ Duytsche spraeck;
Waer ’t soo in ’tDuytsche hert gelegen met de saeck,
En waer ons hert soo wijs, dat het eens kon verdoemen
’T gheen’ ons’ voorouders niet en hebben derven noemen!
eod.



[CH1656:345]
(EENIGHE VREES)
Laet de verwaenste komen
Om mijn hert te doen schroomen;
Ick houd hem voor een’ Sot
Die anders vreest als God.
eod.



[CH1656:346]
(AL EEN SLAGH)
Waerom, ghy machtighe, versnuijft ghij in dit leven
De mindere van staet?
Siet hoe het God verstaet:
Uw even naesten is uw naesten en uw even.
eod.



[CH1656:347]
(POCKIGHE IAN)
Ian leefd’ als een schavuijt
Met leenen en verteeren,
Met vloecken en met sweeren,
’T is door en door een guijt.
(5) Ick sie ’t niet aen syn’ kleeren,
Maer door en door syn’ huijt;
Die doet hij niet als smeeren
Vol pocken en vol sweeren:
Dat sweeren sweert hem uijt.
eod. 12. Feb.



[CH1656:348]
(ONWETENDE DIRCK)
Dirck eet en drinckt hem rond,
En siet noyt in een boeck:
Hy is kloeck en gesont,
Maer niet gesont en kloeck.
eod.



[CH1656:349]
(CLAES DE SPEELMAN)
De lichte speelman, Claes, die soo lichtvaerdigh fluijt,
Is een groot Meester, jae, maer niet veel minder guijt;
Een bal vol goeden winds, maer die niet veel en stuijt.
eod.



[CH1656:350]
(NIEWEN DWANGH)
Als ’tvolck syn’ gasten wouw met Eten over quellen,
Soo men met drincken doet: ’teerst dat ick raden souw,
Waer minder kelders en meer heimelick gebouw;
Nu is ’tmaer Pispotten; dan soud’t Secreten gellen.
eod.



[CH1656:351]
(DIRCK OP EEN’ GAUDIEF)
’Ksagh Dirck, genaemt Dirck sonder ziel,
Dat hy een’ Gauwdief t’onder hiel,
Die syn’ Bors had gemeent te knappen:
Daer sagh ick hem vast op staen trappen
(5) Of hij Brood kneed’, of Torven trad.
Foey, riep ick, wat getrap is dat?
’T schynt of ghij Druijven stondt en persten.
’Tis geen nood, zeid’ hij, laet hem bersten;
All trap ick hem wat darmen uijt;
(10) ’T is van ouds een doortrapte guijt.
eod.



[CH1656:352]
(WAENWIJSE THOMAS)
Ick hoefde niet veel spoocks van schryven of van lesen;
Waer ick maer half soo wijs als Thomas meent te wesen.
eod.



[CH1656:353]
GAUDIEF
Verstaet ghij ’t Roomsche recht, sprack een die op een’ Tas
Met een mes als een vliem een handigh meester was,
Wat een’ gerechticheit! de man op ’tfeit bevonden
Had het viervout verbeurt: die ’tgeestigher verstonden,
(5) Als ick doe, maer de helft; voor de kunst, dat ’s gewis:
Siet of een Gaudief niet van ouden adel is.
eod. 12. Feb.



[CH1656:354]
NOCH
My lust geen menschen-bloed: wat light mij aen de moord?
’K houd ’t met Ryxdaelertjens en Croontjens en so voort.
En doo luij geven niet: schenck ick een man syn leven
Hy magh mij noch een’ kans van een dick beursje geven.
eod.




[CH1656:355]
(PAS)
Is ’twaer, dat Ionckheer Ian met Ionckvrouw Iudith trouwt,
En is hij zestich ruijm en sij ruijm vijftich oud?
Ick segg niet of het wel of misgepaerde trouw is;
Maer dat hij een Ionck heer als sy een’ Ionghe vrouw is.
eod.



[CH1656:356]
TAPIJTEN
Een Masker is een lap die een wit aensicht deckt;
’T muermasker doet dat oock: maer ’tisser met gegeckt.
Dat Masker schutt de son, hier magh geen son op schijnen,
Als door een Masker weer van Blinden of Gordijnen.
eod.



[CH1656:357]
NOCH
Die ’tbuyten-Bosch berydt, heeft binnen geen van doen;
Die ’tbinnen-Bosch besitt soeckt het vergeefsch in ’tgroen:
Het magh de prachtighe gevalligh zijn, of spijten,
Daer ’s ergens overdaet; in Coetsen, of Tapijten.
eod.



[CH1656:358]
SCHILDERIJ
De beste schilderij weet ick geen’ naem te geven
Als een’ waenwatighe verschaduwingh van ’tleven:
Wilt ghij haer’ deughd verstaen? treedt in den sonne-schijn,
En siet wat schaduwen van ’tschoonste leven zijn.
eod.



[CH1656:359]
NOCH
Geen levendigh Pinceel en kan ’t bij ’tleven halen:
Al quam Apelles weer,
En hondert and’re meer;
Al menschen mijmering, die niet en doen als dwalen:
(5) Met reden noemen sy ’t in ’thooghe Duijtsch-Land, Malen.
eod.



[CH1656:360]
NOCH SCHILDERIJ
Gods werck, dat ick begaen, besien, besitten kan,
Daer hoef ick geen’ Copij uijt Menschen handen van.
Een deeltje vande kunst kan mij te recht verblyden:
Dat deeltje, dat de hand op ’t rad leght vande tijden,
(5) En stelt mij Grootevaer syn overgroote Vaer
Voor ooghen, of het volck van he’en of gist’ren waer,
En sal myn’ kinderen kinds kinderen doen erven
Mijn aensicht, dat met mij gaet sterven en bederven.
Is niet die wetenschap meer meesters dan de tijd?
(10) ’T is, het verderffelick in d’ Olij geconfijtt.
13. Feb.



[CH1656:361]
(VEEL WETEN, WEINIGH)
Wat is geleertheit ? All te weten dat sy wisten
Die voor ons waeren, en min wisten dan sij misten?
Wien sou die wetenschap dan helpen, en waertoe?
Wat scheelt het, of het veel’, of ick alleenigh doe
(5) ’T geen maer gedaen en werdt? Maer spreeckt drij niewe woorden,
Drij dingen diemen noijt van and’re menschen hoorden;
All die de Wereld soo geringhen gave geeft,
Is ’tmeer als all dat oijt geleert geheeten heeft.
eod.



[CH1656:362]
SLYPSTEEN
De Slijpsteen neffens ’t Mes en slijpt niet; tegen ’t Mes
Gewreven maeckt hij ’tscherp. Neel, houdt dit voor een’ les.
Ghij moet mij met gewelt weerstaen en wederspreken,
Om mijn’ genegentheit te scherpen en t’ ontsteken.
(5) Hebt ghij geen lacchens lust, biedt mij geen’ tegenweer,
Ghij hebt geen nood van ’t mes, leght maer den slyp-steen neer.
eod.



[CH1656:363]
(WAT SELDSAEMS)
’Kben niet mirakel-geck: maer een in all mijn leven
Had ick wel lust te sien, en vrij wat voor te geven:
Ick meen een’ Bruydegom, die naer den eersten nacht
Na d’oude vrijheit niet eens achterom en dacht.
eod.



[CH1656:364]
DANS
Doe Adam Bruygom wierd in Gods gewelfde kerck;
Wie dansten op sijn’ feest? wie anders, als de Beesten?
Op onse Bruijloften (hoort wel toe, jonghe Geesten)
Daer komen Menschen self, en doen der Beesten werck.
eod.



[CH1656:365]
NOCH DANS
Doorluchte Coninghen, die aerdsche Goden heet,
Ghij zyt d’ almachtigste, soo ghy niet beter weet:
Maer, houdt het mij te goed’; ick weet noch grooter Hanssen;
Speel-lieden, die u selfs doen naer haer’ pijpen danssen.
eod. 13. Feb.



[CH1656:366]
(SCHIELIJCK NIEW)
Heeft oyt History van een weeldrigh man gerept,
Die midden uyt den dans gevanghen wierd genomen;
Mij dunckt, dat was een visch die, seilend in syn’ stroomen,
In een’ door-heete pan met boter wierd geschept.
eod.



[CH1656:367]
DROOMEN
Lett toch eens op de menschen:
Wie souse sotter wenschen?
Sy hebben wat gedacht
All slapende bij nacht
(5) (Want droomen zijn gedachten)
Niet waerd datm’er om lachten,
Dat druckens’ in haer hert,
Daer ghaen sij met ter Mert,
En venten voor goe’ waeren
(10) Die ’t noijt en zijn, noch waeren:
Hoe haer’ gedachten gaen,
Als d’oogen open staen
En all’ de sinnen waecken,
En schijnt haer niet te raken;
(15) Als men geen mensch en is,
En tastmen, schijnt, noijt mis;
’S nachts, als wij niet en weten,
Gaen gecken voor propheten;
’S daeghs, als men hoort en siet,
(20) Is dencken min als niet.
Wat dunckt u van de menschen,
Soudt ghij se sotter wenschen?
eod.



[CH1656:368]
(AL TEGEN STROOM)
Ghij vraeght, hoe ick soo veel gedicht heb en geschreven,
Door all’ de besighheid daer men my lang in sagh?
Will de mensch niet altoos all wat hij niet en magh?
Had ick meer tyds gehadt, ick had veel min bedreven.
14. Feb.



[CH1656:369]
Will yeder in ’tgemeen all wat hij niet en magh,
Hoe eetmen dan soo nood’ all dat men niet en magh?
eod.



[CH1656:370]
(AENDE YDELE IEUGHT)
Twee jaeren had syn’ moer haer’ vingerhoed gesocht,
Seid’ een vermaeck’lick man, dien ick wel noemen moght,
Haer’ naelde wel derdhalf, haer’ Brill wel seven maenden,
Het Kokertjen wel ses, en, als hij ’tall vermaenden,
(5) Veel’ minder meubeltjens te samen wel een jaer,
En soo veel min geleeft. ’Tzij logen of ’tzij waer;
Wat dunckt u Ionckertjens en pronckertjens voll veeren,
Voll lints, voll spellewercks, soo ghij maer Haer en Kleeren
En den tijd t’samen somt die daeraen is gegaen,
(10) En wat ghy doende voorts heel niet en hebt gedaen,
Wat dunckt u, (’twilder uijt, ghij moet het mij vergeven)
Heeftm’ u in twintigh jaer wel anderhalf sien leven?
eod. 14. Feb.



[CH1656:371]
(WACHT WAT)
Is mij een’ vodderij gevallen uijt de pen,
(Weet, leser, dat ick all’ mijn’ vodden daer voor ken)
Ick sluytse van mij af en laetse liggen rotten:
Lang, lang naer haer’ geboort onthael ick se de motten,
(5) En valder met den keur van een versch oogh op aen.
Gevalt mij ’tkind dan noch soo ’t eertyds heeft gedaen,
Soo houd ick ’t voor soo schoon als icker een kan baeren,
En brengh het inde Werld. daer hoort een tyd van jaeren
Om d’ eerste blinde Min die de geboorte gaf
(10) Haer’ oogen t’openen met alle vliesen af
Wij moeten ons elck een als vreemdelingen lesen;
Dan kan elck, en niet eer, sijn eigen rechter wesen.
eod.
Dabam iis otium, ut refrigerato inventionis amore diligentius repetitos tanquam lector perpenderem. Quint. Praefat. Or. in marg.



[CH1656:372]
(IANS WIJF)
Ian heeft een mondigh wijf die al snapt wats’ in sin heeft,
En toijt sich kost’lick op, als waers’ eens ’sdaeghs de bruijt:
Mij dunckt dat sulcken vrouw voor Ian wat veel snaps in heeft,
En wel soo veel snaps uijt.
eod.



[CH1656:373]
(PEERLEN VOOR VERCKENS)
Een goed Musick-stuck heeft oneindelick veel in;
Maer ’tschijnt het meeste volck meer tongen heeft als ooren,
Soo praetm’er over heen: ’T is jammer in mijn sin
Dat daer soo veel toe hoort soo veel’ niet toe en hooren.
eod.



[CH1656:374]
(SEGGEN EN DOEN)
Een wilde mij myn’ eer in d’ eer van ’tsneldicht krencken,
En seide, doet wat kloecks, dat ’s beter als ’tgesegh.
’T is, seid’ ick, soo ghij seght, maer, als ick ’toverlegh,
Die klocck wil leeren doen moet eerst kloeck leeren dencken.
eod.



[CH1656:375]
(AEN VRIJSTER NEEL)
’T en sluijt niet, seid’ ick, Neel, ghij en zijt noch de Bruyt niet,
En light met Claes en malt. Sij seij, mijn goed is mijn,
En mijn is al ’tgebruijck. Iae, seid’ ick, dat kan zijn,
Ghij mooght wel meester van uw goed zijn; maer ’ten sluijt niet.
15. Feb.



[CH1656:376]
COMEDIE
Men bant het Camerspel ten land’ uijt, als een’ sonde
Die swacke sondaeren tot meerder sonde ruijt.
Ick straf de Wetten niet; maer, als het aen mij stonde,
Ick bande ’t Keuckenspel en ’t Kelderspel voor uijt.
eod. 15. Feb.



[CH1656:377]
SCHERMEN
Ick gun u bey ’tvermaeck en d’oeffening van schermen,
’Kmagh lyden dat ghij weet hoemen sich konstigh weert:
Maer, sonen, als ghy ’twel en door-wel hebt geleert,
Onthoudt dit byden naem; ’tis maer konst van beschermen.
eod.



[CH1656:378]
VASTELAVOND
’Kweet niet wie ’tslempen eerst en ’tvasten korts daer na vond;
Dat ’s Papen-werck geweest. Dit weet ick; eetmen niet,
Soo vastmen; ismen dood, men eet niet: daerom siet,
’S daeghs voor den sterfdagh is ’t de groote vastelavond.
eod.



[CH1656:379]
COORDEDANSSER
Veracht mijn’ konsten niet; het waer een loose lincker,
Die op het enghe pad all doen kost wat ick kan:
Wat magh ick seggen, Loos! het waer een heiligh man,
Die van ’tpad niet en weeck ter rechter noch ter slincker.
eod.



[CH1656:380]
NOCH
Wat is oprechticheit een’ deughd van hooger waerde!
Gae’ck niet oprechtelick recht op, ick moet ter aerde.
Let, Rechters, ’tgaet uw doen, en ’tgaet uw spreken aen;
De Schael wipt, of de Tong moet recht in ’thuijsken staen.
16. Feb.



[CH1656:381]
NOCH
Myn doen schynt wonderlijck;
En ’ten is niet met allen:
Slim op den breeden dijck
En niet slim op den smallen;
(5) ’Tperijckel is gelijck:
Die slim gaet moet in ’tslijck,
Die recht gaet kan niet vallen.
eod.



[CH1656:382]
NOCH
Daer hoefde geen gepreeck
Van d’een’ in d’ander weeck
Op onse jonghe lieden:
Waer daer geen ander dans
(5) Als desen op syn Frans,
’T sou sich selfs wel verbieden.
eod.



[CH1656:383]
VERREKYCKER
Heel verr werdt heel naer bij, naerbij bykans aen een,
Vier mijlen weeghs tot twee, een’ mijle schier tot geen’.
Verr-sienders, siet wat toe; sal ’t dese kunst lang herden,
Wat een klein bolletje sal heel de wereld werden!
eod. 16. Feb.



[CH1656:384]
NOCH
Als Pier aen ’tpoyen is, en valt aen ’toude blasen
Van Adel en van Goed, en lieght een yeder stom;
All dat hier bolle doen doet hij door volle Glasen,
Maeckt alle ding heel groot en keert het av’rechts om.
17. Feb.



[CH1656:385]
NOCH
Verr sien en is ’t niet all, maer verr sien en veel teffens.
Die dat kan gaet voor verr en voor voorsichtigh uijt.
Men sie soo verr men will; hij komt aen geen besluijt
Die maer een dingh en siet en nietmetall daer neffens.
eod.



[CH1656:386]
NOCH
Daer ick een’ moije meit sagh in haer’ venster leggen,
Met den neus inde locht en de hand aende Buijs,
En haelen Iupiter met haer’ schoon’ oogen t’huijs,
Moer, seid ick, dat gaet wel; maer wat sal Iuno seggen?
eod.



[CH1656:387]
NOCH
’K hoef maer een oogh in ’tzeil, een aen den blicken Brill,
Als ick scherp toesien will:
Waer heeft men oijt gelesen,
Dat men, om wel te sien, ten halven blind moet wesen?
eod.



[CH1656:388]
NARRESLEDE
Het peerd en is niet geck oft’er de kap af draeght;
De Man is ’t die het jaeght.
En ’tspel gaet averechts: dus wild’ ick het verstellen:
Als het peerd sitten kost, ick setten ’t in de slé,
(5) En de geck in syn’ sté,
Behangen met de bellen.
19. Feb.



[CH1656:389]
NOCH
De narre-bellen die ’ck de straeten langs hoor gaen,
Staen mij niet qualick aen:
’Kwouw all’ de narren soo haer’ bellen met haer brachten,
Soo mochtm’er sich voor wachten.
eod.



[CH1656:390]
NOCH
Ick vond Ian als een’ narr staegh opde Narre-sleê,
En strafte dat hij soo geduerigh lagh en reê:
Hy seij, ’ten was niet waer; hij sat het maer en deê.
eod.



[CH1656:391]
NOCH
Siet ghij dien narr wel op sijn slé?
Hy rydt, schijnt; maer hij loopter mé.
eod.



[CH1656:392]
(LOOSE DIRCK)
Als valsche menschen willen,
Siet wat twee woorden schillen:
Dirck, seid’ ick, schrickt het oock het peerd dat ghij berydt?
Neen, seid’ hij, niet altoos, en meende, niet altyd.
eod. 19. Feb.



[CH1656:393]
(MILTMEESTERING)
Dirck, seid’ ick eens, ghij mooght soo rijck zyn als ghij wilt;
Ghy kont noyt vrolick zijn; het schort u aende Milt:
Iae, seid’ hij, moght ick eens soo rijck zijn als ik wouw,
’Kwed dat de milt mijn’ vreughd niet lang beletten sou.
eod.



[CH1656:394]
(IANS DOBBELE WENSCH)
Ian hoopt noch eens soo rijck te werden als ick ben:
Dat had hij goed te doen, naer ick mijn’ armoe ken:
Maer ’tis een dobb’le sin; hij wil mij niet gelijck zijn;
Eens is hem niet genoegh. Hij wil noch eens soo rijck zijn.
eod.



[CH1656:395]
LENDEN
Ian heeft, gelyck een’ mag’re Tel,
Twee lenden elck lang als een El:
Hij zij soo weeldrigh als hij kan,
Ick segg ’tis een el-lendigh man.
eod.



[CH1656:396]
DIAMANT
Wat is het daerw’ ons geld soo dertel aen vermallen?
Niet als de klaerste steen of ’thardste glas van allen.
eod.



[CH1656:397]
PEERLEN
’Kwenscht om geen werelds goed, hadd’ ick maer in myn’ Tuyntjens
Een struyckje twee of drij van sulcke zee-ayuijntjens.
20. Feb.



[CH1656:398]
ROBIJN
Ick steld’ een’ Boer te vre’en, en noemden een’ Robijn
Een droppeltje wat hert bevrosen van Roo wijn.
eod.



[CH1656:399]
CORAL
Beschaemde Peerlen zyn Coralen, en niet vals,
Om datmens’ hangen siet aen een, Boerinnen hals.
eod.



[CH1656:400]
EMERAUD
Een letterken of twee schort aenden Emeraud:
Dat groen is en groen blyft hier beter Nemmer oud.
eod.



[CH1656:401]
TURCOIS
Ick noemden een Turcois, om met een kind te mallen,
Een brockjen hemels diep in d’aerde neer gevallen.
eod.



[CH1656:402]
GOUD
Een Kaelis gaf gewis den naem van son aen ’tgoud;
Het blinckt en het verwarmt veel meer als Turf en hout.
eod.



[CH1656:403]
YSER
Goud is wel goed en schoon; maer het volck is wel wijser;
Als ’top een kerven gaet, soo geeftmen Goud voor yser.
eod.



[CH1656:404]
(TWEE ACHTERDEUREN)
Ian weet syn’ swaericheit in een’ Kan te verdrincken;
En als hij geen’ en heeft, moet hij dan niet eens drincken?
eod.



[CH1656:405]
(IN SLAEP EN DOOT)
Ick haest mij noyt te bedd: heb ick groot ongelijck?
Een mensch die niet en waeckt is een dood-levend lijck.
Eens sterven staet ons toe, en ’tsal een korte stoot zijn;
Maer wie wil ’s daeghs eens dood zijn?
eod. 20. Feb.



[CH1656:406]
Veracht mijn Sneldicht niet; ’ T is Alchimisterij;
’T is mergh van langen sin. ’K segh niet hoeveel het weerdt is,
En of ’t uijt goede stof of quae gedistelleert is;
Maer, soeckt ghij sot of wijs in ’tkorte, soo leest mij.
eod.



[CH1656:407]
(SLAPENDE WAECKER)
Die syn’ gedachten gaen in ’twandelen en gapen,
Gelijck gedachten gaen diem’ in syn’ droomen denckt;
Ick weet niet of die man syn’ sinnen heeft gekrenckt;
Maer hij heeft min gedaen als wakende geslapen.
eod.



[CH1656:408]
HAMER
Een’ kort woord, snell en fel gesproken, heeft meer kracht
Dan een lang swaer bericht dat slaep’righ uytgeseght werdt:
Een kleinen hamer, snel gedreven, heeft meer macht
Dan een swaer Yser dat maer op den Bout geleght werdt.
eod.



[CH1656:409]
SPIJCKER
Set eens werck tegen werck, dat ’s hullen tegen bouwen;
Zyn spijckers niet voor mans als spellen zijn voor vrouwen?
21. Feb.



[CH1656:410]
STOOF
De Stoof is als een Beeld; s’ heeft oogen en s’ en siet niet,
Daerom beklaptse Griet niet:
Hads’ oogen en een’ mond als Griet heeft, ’tmoster uijt,
Wat Griet heeft, een’ gestoofd’, of een gebraden huijt.
eod.



[CH1656:411]
NOCH
’Kweet niet of ’telders voor waer uijt gaet, of voor wonder;
Ons’ vrouwtiens vallen warm en hebben ’tvier van onder.
eod.



[CH1656:412]
TEERLING
Iae Teerling, seyt Andries; wel magh ’t een Teerlingh heeten;
Hij heeft mij meer verteert als drincken doet of eten.
eod.



[CH1656:413]
HOET
Groet geerne, kinderen. indien ghij ’t niet en doet;
Licht maecktg’ een’ vijand om ’tniet lichten van een’ Hoet.
eod.



[CH1656:414]
NAEYKUSSEN
Mij dunckt het recht de naem voor sulcken studie waer’,
Alsm’ een naeykussen noemd’ een’ vrouwen-lessenaer.
eod.



[CH1656:415]
KLADSCHILDERS ESEL
Als ick het elders saegh, ick sou verschricken moeten;
Twee Esels maecken hier niet meer uijt als vijf voeten.
eod. 21. Feb.



[CH1656:416]
LESSENAER
De Lessenaer is niet, de lesenaer is ’tall.
De ghene doet noch ijet, maer dese nietmetall.
eod.



[CH1656:417]
TAFEL
’Ken ken den man niet; maer een slechte Doctor wast,
Die ’twoord uyt vond van Tafel,
Daer niet op sluijt als wafel,
En soo veel beter spijs, niet op rijmt, maer op past.
eod.



[CH1656:418]
KELDER
Wijn komt van onder d’aerd; die hem naer synen aerd
Wil houden wel bewaert,
Brengh hem weer onder d’aerd.
eod.



[CH1656:419]
NOCH
Een dronckaert stierf getroost, mits hij een’ hoorde seggen,
Hy soud’ in geen slecht Graf, maer in een’ kelder leggen.
eod.



[CH1656:420]
FLESCH
Dirck, let op dese les;
’T moet vloeyen, of ’tmoet ebben,
Men kan ’t niet t’samen hebben:
Altyd een’ volle flesch,
(5) Altijd een’ holle tesch.
22. Feb.



[CH1656:421]
NOCH
Ian sagh een’ flesch vol wijns, en seij met lust, het was
Een rijpe druijven-bes door een Vergroot-gelas.
eod.



[CH1656:422]
RAZIJN
De rimpelende Druijf werd oud en lieffelick:
Gingh ’t met de vrouwtjens soo, wat waer ’t gerieffelick!
eod.



[CH1656:423]
(AEN BRUYDEGOM DIRCK)
Trouwt ghij, Dirck? veel gelucks; soo ghij mij ’twoord wilt geven
Van de quae kinderen; Niet meer van all mijn leven.
eod.



[CH1656:424]
HAND-DWEIL
Wascht, Iudas kind, en plast en drooght uw’ natte handen;
Het vellevuyl gaet af, maer noyt het vuyl van schanden.
Daer is een klevend vuijl, dat met will in het graf;
Het Bloed en woecker-vuijl; dat veeght geen hand-dweil af.
eod.



[CH1656:425]
SERVET
Men vraeght mij nu en dan van waer het woord Servet is?
Heel wel en weet ick niet
Wat het voor noen bediedt:
Naermiddagh is ’teen ding dat seer vuijl en seer vet is.
eod.



[CH1656:426]
(DIRCK INDEN BANT)
Dirck had dat geldigh wijf noodsaeckelick van doen:
’T is een wijf evenwel; en ’thoofd staet hem soo groen
Hij miste wel een wijf, als hij haer goed kost missen:
Maer eten gaet voor al. Sou men niet mogen gissen
(5) Dat niewgetrouwde Dirck, die meer denckt dan hij seght,
In een gevangenhuijs met goude Traellien leght?
23. Feb.



[CH1656:427]
LYNDRAEIJER
Kost yeder een soo spinnen,
Wat een soet voordeel waer ’t!
De man doet niet als winnen,
En hij gaet achterwaert.
eod.



[CH1656:428]
(EEN’ BOOSE RIJCKE)
Veel’ vrienden rieden mij een’ rijcke weew te trouwen:
Ick hiel mij koeltjens; maer ick teeckende de Kaets,
En, als ick ’t oversloegh, ick waerd’er met behouwen:
Doch, mannen, seid ick, stelt u selven in mijn’ plaets;
(5) Wat dunckt u, dorst ghij mij wel instaen voor ’tberouwen?
S’ heeft inder daed veel goeds; maer inden aerd veel quaeds.
eod.



[CH1656:429]
RINGH
Geboeyde vingeren in Ringen, vijf of ses,
Die gulde Slaevernij streckt als recht voor een’ statie:
Als ’tons een ander dé, wij trocken ’tin proces;
Nu gaenw’ in hechtenis bij will’ghe condemnatie.
24. Feb.



[CH1656:430]
(ONMENSCHELICKHEIT)
Ian, seghtm’, is moedigh als een Leew. Is dat syn meest?
Soo is hij evenwel maer moedigh als een Beest.
25. Feb.



[CH1656:431]
WEERHAEN
Haeghsch Hoofsche pronckend volck, het zy dan man of wijf,
Die meer gevolghs begeert dan uw Bors wel kan voeden,
Let wel op myn bedrijf:
’Kheb altoos inden wind, en noijt en kan ick spoeden;
(5) De reden is, mijn steert is grooter als mijn lijf.
26. Feb.



[CH1656:432]
NOCH
Het wispeltuerigh dingh, dat hier van Oost tot West
Vijf, ses mael ’s daeghs beweeght, (heb ick het wel onthouwen
Wat alle mans aerd scheelt van allen aerd van vrouwen)
Magh wel een Weerhaen zijn; maer een Weerhoen waer ’tbest.
eod.



[CH1656:433]
(BOUWENS ONTHOUWEN)
Hoort ghy wel, riep ick, Bouwen,
Past het mij wel t’onthouwen
Wat ghij mij schuldigh zijt
Van over langen tyd.
(5) Iae, seid’ hij, sonder faelen;
Maer weet van geen betaelen;
En als ick ’er na vraegh,
Seght hij ter goeder trouwen,
Onthouwen is onthouwen,
(10) En onthoudt het mij staegh.
eod. 26. Feb.



[CH1656:434]
(BOOSE IAN)
Ian trouwd’ een’ jonghe vrouw, daer hij wat acht op slaen sou,
Om of sy haer misgaen wouw.
De vrouw is goed van leven,
En Ian geeft s’ alle daegh een’ oorband ses of seven,
(5) En seght, als m’ hem bestraft, hij heeft noch noyt voldaen,
Der vrienden meening was hij souder acht op slaen.
27. Feb.



[CH1656:435]
(WILTBRAET)
Tryn, weet ghy wat ick vast voor een mirakel houw?
’T zy tuschen ons geseght; Een goede kloecke vrouw.
eod.



[CH1656:436]
(LICHTE AGNIET)
Agniet heeft om een hoeck een mallicheit begaen:
Eerst heefts’ haer’ goeden man en dan haer selfs ontgaen.
eod.



[CH1656:437]
(PIETERS WIJF)
’T is een ouwbolligh wyf daer Pieter aen getrouwt is,
S’ is in ouwbolligheit geverwt tot in de woll:
Of ick het niet en wist, ’ksaegh ’t aen haer’ grijsen boll:
’T is een oudbolligh wijf dat zestigh jaeren oud is.
eod.



[CH1656:438]
VLAGGE
Scheeps vlagge wijst den wind geduerigh naer hij draeijt,
En elcke Kabel dient. Wat doen ons’ jonghe Heeren
Met linten op de broeck, en op den hoed met veeren?
Die vlagge wijst den wind die in haer’ hoofden waeijt.
eod.



[CH1656:439]
BED-STEDE
In ’twaecken is ’tniet vreemd: ’tis wonder dat de Franssen
Ons oock al slaepende naer haere pyp doen danssen:
Doe Holland slechter en soo veel te wijser was,
Leid’ elck syn beste goed in een goe dichte Kas.
eod.



[CH1656:440]
(DIRCKS GEBROET)
Dirck heeft veel’ kinderen, daervan my dunckt de meesten
Min menschen zijn als beesten:
Verwondert u dan niet, maeckt hy somtyds de beest;
’T heeft lang syn werck geweest.
eod.



[CH1656:441]
WIJSER
Twee vrysters heeft Andries in als;
Maer ’tis in schyn, en die is vals:
Gelyck de wijsers vande Klocken
Veeltijds het raderwerck bejocken:
(5) Al staet syn wijser dan op tween,
Van binnen staet syn hert op een.
eod. 27. Feb.



[CH1656:442]
NEUS
Neemt het niet qualick, Ian, ick segg het uijt medoogen,
Daer staet een stuckje vleesch schuijns tuschen beid’ uw’ oogen.
Wilt ghij de ganghen gaen van een vroom eerlick man,
Soo volght uw neus niet, Ian.
eod.



[CH1656:443]
MIJN’ BEELD
Lang was ick Vleesch en Been;
Hier staen ick als een steen.
Wie soud’t niet werden, die soo veel vreemds siet geschieden,
Hier van ondanckb’re, daer van onbeschaemde lieden?
eod.



[CH1656:444]
(DUYF EN SLANG)
Ick volgde de goe les die mij een goed man gaf;
’K nam ’t hem niet qualick af die myn geld had gestolen;
Maer, komende ter plaets daer hij het had gescholen,
Packt’ ick het soetiens op: Nam ick ’them qualick af?
eod.



[CH1656:445]
SIECK VAN HYPOCRAS
Was ’t Heer Hippocrates syn werck, die soete dranck,
Die gecanneelde Gall? Ick soudt’er schier uijt proeven.
’T is konstigh aengeleght; die daer drij daghen lanck
Sijn maegh met had geterght, sou licht den vierden hoeven
(5) Een Heer Hippocrates of drij, vier sulcke boeven.
eod.



[CH1656:446]
MUIJL
Ick magh geen’ vrouwen sien slofkoussen met haer’ muijlen:
Mij dunckt, het is genoegh dat sy van boven muijlen.
eod.
nachtmuijl in marg.



[CH1656:447]
(VERGEVING)
Vergeeft mij, man, seij Trijn; heb ick wat mals bedreven;
’T en sal noijt meer geschien. Dirck nam het woord in acht,
En heeft haer vriendelick een soopje toegebracht
Om haer te redderen van wat te langen leven.
(5) Doe bad hij op syn beurt; Tryn, wilt mij dit vergeven,
T en sal noyt meer geschien. Sij sey in haer gedacht,
En heeft soo lieffelick den boosen geest gegeven,
’Kwouw ’ck u vergeven moght soo ghij mij hebt vergeven.
28. Feb.



[CH1656:448]
VLOER-SAND
De steenen in het sand, en weer sand op de steenen!
Het schynt de menschen meenen
Haer’ huijsen moeten zijn, als stof van dobb’len thoon,
Aen weersij’n even schoon.
eod. 28. Feb.



[CH1656:449]
(HEER DIRCK OP STOEL)
Dirck heeft een uer op stoel versleten
Daer ick geen voordeel af en treck,
Dan dat hy mij heeft leeren weten
Hij is een ongeleerde Geck.
(5) Ick segh ’tvoor mij en soo veel menschen,
Als men ’t wat eer geweten hadt,
Men had met eeren moghen wenschen
Dat hij op stoel geseten hadt.
29. Feb.



[CH1656:450]
(OM VREEDSAEMIGH PREKEN)
Ghij die de Kerck in hebt en alle man by d’ooren;
Eij helpt ons aende vrucht van ’theiligh brood en wijn:
Verkondight ons wat rust kan stichten, en niet stooren,
En laet Gods Preeckstoel niet der Menschen breeck-stoel zijn.
eod.



[CH1656:451]
EEN MAN OP BIESEN GEBONDEN
Het luijdt vreemd; maer gelooft dat geen dingh waerder is,
Dan datmen niet en sinckt om datmen swaerder is.
eod.



[CH1656:452]
PREECKSTOEL
’T is een gelyckenis die ’ck ernstelick versier;
Mij dunckt de Preeckstoel is een heilighe mortier;
De stamper, de man Gods, die ’s Hemels specerijen
Soo fyn stoot dat de reuck goe zielen kan verblijen,
(5) En God self: en, dat noyt als hier gesien en werdt,
Hij stamptse met syn’ Tong, syn’ herss’nen en sijn hert.
1. Mart.



[CH1656:453]
ORGEL
Het hemelsche geluyt van pypen soet en sterck
ls wel en stichtelyck te besighen op aerde:
Is ’tmaer vermaeckelick, en vreught syn’ hoogste waerde,
Wat doet het inde kerck?
eod.



[CH1656:454]
VASTEN
’Kverstae ’t Roomsch vasten niet: m’en most mij onderwijsen
In wat Boeck vasten heet veranderen van spijsen.
En als wij ons somtyds versadighen in ’tland,
En somtyds onsen lust vervullen aen het strand,
(5) Welck is het stichtigste van die twee leck’re dingen,
’T goed cier van Rijswyck, of ’tgoed cier van Scheveringen.
eod.



[CH1656:455]
(VROUWEN KRACHT)
Sagh Eva suer, of soet, does’ haer goe’n man verleidden,
Wat dunckt u, seid ick, Neel?
Sy seij, ’twas evenveel;
Hy most’er onder deur, kost sy maer een van beiden.
eod. 1. Mart.



[CH1656:456]
(NOCH)
Wil een’ vrouw vriendlick sien, gelycks’ in ’t vrijen sagh,
Waer is de harde man diens hert daer tegen magh?
En wilse vaets en vies als een’ gesengde pop sien,
Waer is de stoute man die daer derft tegen op sien?
(5) ’T staet ons schoon, heeft men d’er twee messen op syn’ schee,
Daer ’thapert, soo mender maer een en treckt van twee.
eod.



[CH1656:457]
DUIJNE
Des Heeren goedheit blijckt aen elcken Duijn syn’ top:
Sout water roert wit sand; de stormen waeijen ’t op;
Daer soo’ noch slyck en holp noch geen geweld van delven,
Heeft God de zee belast, Gaet en bedijckt u selven.
eod.



[CH1656:458]
(DERTELE DIRCK)
’T welvaeren heeft de schuld dat Dirck aelwaerdigh is:
Hij meent, wat hem geluckt, dat hij ’tal waerdigh is.
eod.



[CH1656:459]
(SWAER GEVOLGH)
Ian light en doet syn best
Om een ryck wijf te trouwen,
En geld is groot gerief in sulcken kouden nest:
Maer let eens op de rest;
(5) Die een wijf onderhout, dien moet sy onder houwen.
eod.



[CH1656:460]
WECKER
Vreest voorden Wecker niet; hij sal sich niet verslapen,
Maer aenslaen als goe lond en laedkruijt op de pan.
Een spytigh wonder is ’t daer ick m’ aen kan vergapen:
Kan een dood yserwerck dat een mensch niet en kan?
2. Mart.



[CH1656:461]
(SNELDICHT)
Wat spilt ghij Pen en Inckt aen Sneldicht? seij mij Ian;
Ick weet een’ korter wegh door een die ’tbeter kan.
Mijn wijf haer minste woord, wanneerse maer half gram is,
Is scherper ongelyck dan uw snelst’ Epigram is.
3. Mart.



[CH1656:462]
(NOODIGHE SWACKHEIT)
Gedenckens taeye kunst en wensch ick niet te weten:
Ick hadd’er liever een’ te leeren van Vergeten.
Sou my te voren staen all wat ick heb besweet
In lyden of in vrees; het waer een pack van leed
(5) Dat and’re schouderen als mijne mosten dragen:
Soud ick oock al de vreugd van all’ mijn’ blancke dagen
In eenen spiegel sien; een stercker oogh als ’tmijn
Most dat versamelde geblixem machtigh zijn.
Wat is ’t ons dienstigh dat vergeten en onthouwen
(10) Haer’ krachten wederzijds onthouwen en verdouwen;
Wat is des Heeren doen voordachtigh en doorwijs,
Die ons ’therdencken wel vergunt; maer stuxgewijs!
4. Mart.



[CH1656:463]
(DROOM)
Ick droomd’ in goeden ernst, den Haegh sou recht sien doen
Aen vrouwtjens dien de schuld van een verkeerden soen
In ’tLijden had gebracht; en, om geen’ Beul te halen,
Elck sou syn lichte wijf met een Pistool betalen.
(5) Het moorden ging eens loefs, als op Templieren, aen.
In eenen oogenblick was my de slaep ontgaen;
Noch schrick ick vanden slagh die die Pistolen gaven;
’T gingh of ’er een soldaet op ’tKerckhof wierd begraven.
eod. 4. Mart.



[CH1656:464]
(TEUN DE DIEF)
Teun, seid’ ick, meent ghy staegh te rooven en te stelen?
Ghij kont’er niet met deur, en in ’tend kost het kelen.
Hoe, seij Teun, ’khael ’t in d’een’ en brengh ’t in d’ander deur;
Kan ick’er niet met deur?
eod.



[CH1656:465]
MAEN
’Kneem een slecht Prediker syn’ beste leering leene:
Wat scheelt het, ofse mij van tween komt of van eene?
Wat scheelt het of de Maen haer’ eighen straelen schiet,
Of vande son gcleent, als m’er maer wel bij siet?
eod.



[CH1656:466]
(VOLLE NEEL)
All’ uw’ hoofd en lenden-pijn
Is gemaeckt werck, seij Catlijn,
Tegens Neel, haer jongste hoertje.
Neel, die ’tlijf vol beenen stack,
(5) Suchte droeffelick, en sprack,
Iae, gemaeckt werck, lieve Moertje.
eod.



[CH1656:467]
SON
Waer ’tschepsel en die ’t schiep tot eener tijd te noemen,
Van alle wonderen die menschen mond kan noemen
En zijn noijt vreemder twee verschenen noch gedocht
Als Gods Soon in het Vleesch en Gods Son in de locht.
5. Mart.



[CH1656:468]
STERREN
Den Hemel spreeckt Gods eer, en ick verstae die spraeck:
Maer, segg ick, als ick door die spraeck aen ’tspreken raeck,
Schoon’ oogen van den nacht, ontallickheit van lichten,
Te veel om leegh te staen, te weinigh om te lichten,
(5) Waer uwe spraeck mijn’ spraeck, mijn eerste vraeghen waer,
Wat doet uw Leger en tot wiens dienst staet het daer?
eod.



[CH1656:469]
(AEN STINCKENDE IAN)
’T zij dat het haper’ aen uw’ kleed’ren of uw vel,
Of ghij rieckt qualick, Ian, of ick en rieck niet wel.
eod. 5. Mart.



[CH1656:470]
KERCK
Wat werdter Houts en Steens verhackelt en verhouwen,
Om eene kerck te bouwen!
Ick weet een beter en onkostelicker werck:
Drij in Gods naem vergaert, jae een hert is een’ Kerck.
eod.



[CH1656:471]
BRUIJLOFT
De Trouw-feest is een dagh van ’tuyterste vermaecken:
Den Gecken tot een aes, den Wijsen tot een baecken.
Maer, Bruydegoms, die ’tzijt, of die het werden sult,
Denckt niemand eens waerom de Pille werdt vergult?
eod.



[CH1656:472]
BEGRAEFFENIS
Lang heb ick ’tnae gedocht ’twerck der Begraeffenis;
Korts heb ick eerst geleert wat dat de reden is
Dat men der hoort te gaen en elatter elck soo noo gaet;
’T is datter elck den wegh moet volgen dien de doo gaet.
eod.



[CH1656:473]
PENNEMES
Dat mij all’ d’eere kom’, waer wat te hoogh genomen,
Schoon ick voorsnijder ben
Van alle letter-konst: daer ’s wel wat scherps gekomen
Oock uijt een’ stompe pen.
eod.



[CH1656:474]
PASSER
Een Passer was wel eer by menschen ongehoort;
Maer noyt niet ongesien: dat kan sich selfs bewijsen
Aen sotten en aen wijsen:
All wat twee beenen heeft is Passer van geboort.
eod.



[CH1656:475]
LINIAEL
Slaet all’ uw’ Boecken op, geleerde Li’en; hoe staet’er;
Het eerste Liniael waer wierdt het naer gerecht?
Is ’t nergens uijtgedruckt? Hoort wat de Reden seght;
Of naer een hangend lood, of naer een liggend water.
eod.



[CH1656:476]
ASTROLABIUM
Een Gaudief luysterde met yver naer den naem
Van Sterre-nemens kunst, en wenschte sich bequaem
Om hand aen ’twerck te slaen; om of hij kost begrijpen
Hoe nu en dan ter sluijck een Sterr uyt ’tnest te grijpen.
eod.



[CH1656:477]
GRAETBOOGH
De vrome lieden staen als Sterren diemen schiet:
Men dreightse wel van verre;
Maer de geschoten sterre,
Noch de gelasterd’ eer en raeckt dat schieten niet.
eod.



[CH1656:478]
HEMELSCHE GLOBE
Den Hemel op der aerd en is geen kleine saeck:
Iae, ’twaer het vol vermaeck,
En men soud’t hier wel herden,
Gelijck ’t den eersten is, waer het soo wel den derden.
6. Mart.



[CH1656:479]
AERDSCHE GLOBE
Wat let Copernicus, waerom soud’ hij ’t niet winnen?
Een draeyend’ Aerdenkloot en was geen quaed versinnen:
Het magh wel waerheit zijn; en neemt het logen was,
’T versinnen vanden draeij komt hier altoos te pass.
eod.



[CH1656:480]
SLAEPMUTS
Als ick den arbeit weegh,
Die ’ck in mijn’ droomen pleegh,
Weet ick niet t’onderscheiden
Welck ick te recht van beiden
(5) Het besighst heeten moet,
Mijn’ Slaepmuts of myn’ Hoet.
eod.



[CH1656:481]
(TRIJN KLAPS)
Trijn heeft een weersien in ’tklappeijen,
En stelt sich aen als waer sij ’tmoe:
Een weersien? Iae; want, als sy scheyen,
Soo seghtse, volck, tot weersiens toe.
7. Mart.



[CH1656:482]
KRUIJER
Dit kruijen valt mij bang: doen icker aen vergaerde
Was ’teen rampsaligh’ uer: Geleerden op der aerde,
Die alle kunsten kunt, spreeckt hier eens na mijn’ sin:
Hoe weinigh dat ick win,
(5) ’Kwouw wel een vaentje schencken
Die de kunst kost bedencken,
Dat ick mijn’ wagen kruyd’ en satter selver in.
eod.



[CH1656:483]
KLEERMAKER
Als ick ’t al overslae van de naeld tot den draed,
Genoeghen is Geluck in allerhanden staet.
Daer is een’ Naeld, die ’tvolck verr van haer’ vaderlanden
Tot daer de son ontwaeckt, of daer sy slaepen gaet
(5) Den Ryckdom soecken helpt die ’tvolck maer en versaedt.
Wat is die beter dan mijn’ naeld is in mijn’ handen?
eod.



[CH1656:484]
SCHOENMAKER
God schiep aen Hand en Voet vijf ving’ren en een’ Duijm:
Maer met dat oudewetsch en is men niet te paeijen:
Wij weten d’eerste vorm soo konstigh te verdraeijen,
Soo scherp, soo stomp, soo rond, soo plat, soo eng, soo ruijm,
(5) Dat die se niet en kend’ en saeghse niet te raeijen.
eod.



[CH1656:485]
SCHOENLAPPER
Men grijpt all waermen kan, en ’tgeld meest al gelyck
Of men syn nooddruft uyt schoon water hael’ of slijck.
Daer zynder grootere daer ick niet voor en wijck:
Wat seght ghij, Lombaerden? den armen maeckt mij rijck.
eod.



[CH1656:486]
(BLINDE)
Men sprack een’ Blindeman van ’theiligh pad na Roomen,
En hoe gemackelick het was voor vrouw of man:
lae, seij den arme knecht, het zij soo licht als ’tkan,
Wil niemand med’ op wegh, ick sieder niet te komen.
eod.



[CH1656:487]
(AEN WESTERBAEN)
Beleefden Heer van Brandwijck,
Die Ockenburgher sand-wijck
Berooft van struijck en meij,
Om mijn’ Hofwijcker Kleij
(5) Met ongemeene Kersen
En ongemeener Persen
Gestadigh te versien,
’K heb u veel dancks te bi’en,
Maer danck is wind van woorden,
(10) Daer danckbaerheit behoorden,
Niet in een’ hollen schijn,
Maer inder daed te zijn.
Wat raed? Raed kan ick geven:
Bewaert maer lijf en leven
(15) Tot dat de somer kom’;
Eerst sal ick u de Blom,
Daernaer de vrucht doen lesen
Van al wat ghij voor desen
En nu weer, niew en oud,
(20) Aen Hofwijck hebt betrouwt.
Niet dat ghij Capitalen
Tot mynent hebt te halen;
Men geeft’er op sijn best
Niet meer als Interest.
(25) Maer, wilt ghij ’t wel bedencken,
Sal ick het Weyland schencken,
Daer ghij de Melck geniet,
Soo bouwt ghij niet om niet.
7. Mart.



[CH1656:488]
Vis Romana loquar compendia? noster agellus,
Arbor nostra, tuus fructus et usus erit.
eod.



[CH1656:489]
(RAMPSALICHEIT)
Rampsaligh menschen-hert, ghij hoeft u niet te quellen
Met uw’ rampsaligheit van jongs aen op te tellen;
Mij dunckt die rekeningh niets te rampsaligh leijt,
Soo ’tslot maer goed en valt, en na ramp saligheit.
8. Mart.



[CH1656:490]
(BROUWER DIRCK)
Dirck heeft het Brouwen aengerandt
Met grooten moed en klein verstandt:
Nu staet hij vast en treckt syn’ schouwer
En siet de Brouwkuijp over kant.
(5) In ’teerste schreef hij, Dirck de Brouwer,
Nu teeckent hij, Dirck de Berouwer.
eod.



[CH1656:491]
WIJNVERLATER
Als alle menschen de’en wat ick doe om den kost,
Soo had ick wel soo wel het Ambacht noijt begost.
eod.



[CH1656:492]
TORFDRAGER
Wat dunckt u, rijcke li’en, van ’tAmbacht dat ick doe?
Ick warm mij by uw’ Torf en krijgh’er geld op toe.
eod.



[CH1656:493]
SLIJPER
Ick ben geen vogel struijs; maer ick gelijck hem vrij:
Koud IJser voedt mijn’ maegh, mits het niet scherp en zij.
eod.



[CH1656:494]
GRAFMAKER
Ick plant dood menschen-vleesch, die ’tgeern op komen sagh,
Wacht’ maer een weinigh tyds; tot opden jongsten dagh.
eod.



[CH1656:495]
GLASMAECKER
Een Glasmaecker? waerom? hoe kom ick aenden naem?
Om ’tsnijden van een’ ruijt, om ’tlooden van een raem?
Mijn Peter meende ’t wel, maer diende wel wat wijser:
Hoe, maeckt een Goudsmit Gout, en maeckt een grofsmit IJser?
9. Mart.



[CH1656:496]
CLEERMAECKER
Danck hebb’ de Fransche locht, die my de Bors kan stijven,
En maeckt de jongste Mod’ in veerthien daghen oud.
’Kwouw liever te Parijs een jaer aen ’tAmbacht blijven,
Als veertigh jaer aen een met Israel in ’twouwt.
eod.



[CH1656:497]
KEERSMAECKER
’T is geen’ oned’le konst die ’t middernachts doet daegen:
Laet vorsten hoogen roem op hooger afkomst draegen:
Mijn maegschap is soo hoogh dat icker af verschrick:
Denckt ofw’ ons niet wat naer bestaen, de Maen en ick.
eod.



[CH1656:498]
TOORTSMAKER
Wel mij, dat men ’t de Bie in geene tael kan melden
Hoe ’ck met haer goed om spring: hoe sou sy ’t mij vergelden,
Kost s’ eens begrijpen in haer vliegende Verstand,
Dat ick haer’ keucken roov en steeck haer huijs in brand!
10. Mart.



[CH1656:499]
ORLOGIEMAKER
Ick past’ op vrouwen noch op Heeren
Doen ick mijn ambacht eerst begon:
Ick wist raed om den kost met eeren,
Als ick maer wel stond met de son.
eod.



[CH1656:500]
OOSTINDISCHE SCHEPEN
Siet watter volck van Kruijt wil blosen,
Hier en heel verr van hier ontrent.
Men moet het laden, sou men ’tlosen.
Voor soo veel keelen, soo gewent,
(5) Zyn wij niet qualick uytgekosen.
Tot sulcke Taf’len sonder end
Behooren sulcke Peper-doosen.
eod.



[CH1656:501]
BOSKRUIJT
De warmte kan groen Kruijt verblijden
En drachtbaer maecken tsijner tijd:
Het swarte wil geen’ warmte lijden,
Of in een omsien is men ’t quijt.
eod.



[CH1656:502]
POMPMAKER
Mijn handwerck hanght aen ijs’ren Armen,
Daer m’ hem aen koelen kan en warmen;
Koel water haelens’ uijt der aerd,
Warm wordt hij die d’er aen vergaert.
(5) Ick waer den rijcken en den armen
Wel vijf of ses Doctoren waerd
En stilde menighte van karmen,
Wist ick een’ Pomp, voor maegh en darmen.
eod.



[CH1656:503]
Magh m’ hem de moeijt niet wel bedancken,
Van de wiegh af tot dat men sterft,
Voor all den Buijt diem’er af erft,
Een stuckje lynwaeds en vier plancken?
eod.



[CH1656:504]
LUYTMAKER
’Kmaeck houte kinderen; die neemtmen in syn’ armen,
Men slaeter op, men nijpts’, en hoe dat dichter gaet,
En hoe ghij scherper nijpt, en hoe ghij kloecker slaet,
Hoe sy bevallicker geluijt slaen door doo’ darmen.
11. Mart.



[CH1656:505]
METSELAER
Men giet geen Huijs gelyck een klock:
En men vertilt sich aen een block
Dat meer weeght dan men op kan houwen.
Die less betracht ick in mijn bouwen.
(5) Bij leeghe laeghjens gaen ick op
En kom allengskens tot den top.
Sij moghen haer aen mij wat slijten,
Dien geld of eer-sucht doet vergrijpen.
eod. 11. Mart.



[CH1656:506]
TIMMERMAN
Is ’t niet een slechte wegh om aenden kost te komen?
Ick leef maer bij geschild’ en bij gescheurde Boomen.
eod.



[CH1656:507]
DECKER
Schaemt het u niet te hooren,
Hoedmakers, ghy en ick zijn beij van ’tselve gild,
Beij met de kap gequelt: het weinigh daer ’t in schilt
Is weeck’ en herde stof by u en mij gekoren;
(5) Mijn Pan-dack is mijn Vilt,
Myn Lei-dack mijn’ Castoren.
eod.



[CH1656:508]
BLEICKER
Kost de Son op grauw vel dats’ op grauw linnen kan,
Wat kreegh ick Ioffertjens (derf ick ’t? jae, ’kmoet het seggen)
Wat kreegh ick Ioffertiens . en wat een geld daervan,
Die heel geern op den rugg te bleicken souden leggen!
eod.



[CH1656:509]
HOVENIER
Eerst queeck ick botten, en dan Bloemen, en dan vruchten:
Maer oock wel Bloemen en geen’ vruchten bijden grond.
Hoort, ghij die altijd geern vrucht en vreughd t’samen vond.
Daer zijn veel vruchteloose en eerlicke genuchten.
eod.



[CH1656:510]
OPERMAN
Ick ben een slaef en blijf ’t; daer is niet uyt te raecken:
Dat komt van ’tmengelmoes van oud’ uytheemsche spraecken.
Sprack Holland eens goed Duytsch (siet wat een’ letter kan)
Ick waer soo goed als Baes, ick waer een Opper-man.
12. Mart.



[CH1656:511]
KUIJPER
Eens was mijn’ neering goed: nu lightse meest in duijgen;
De kladd is in de Kunst: dat kan den Haegh getuyghen,
En kuypers kuypen vol. Is ’t Ambacht niet verkladt,
Daer ’tmeest gepleeght werdt by de beste vande Stadt?
eod.



[CH1656:512]
(STEEGH ISRAEL)
Wat was het Ioodsche Volck steegh tegen Gods verbieden,
Taey tegen Gods gebod! All was ’tnaer Israël,
Haer Grootevaders naem, de toenaem voeghd’ haer wel
Van Israëliten, want het waeren ys’re lieden.
eod. 12. Mart.



[CH1656:513]
SWAERDVEGHER
Ick veegh een’ niewe Lem, of een’ verroesten Deghen,
En ’tis mijn eighen werck; maer ’tbloedighe geweer
Voor anders als Gods saeck en is mijn werck niet meer;
Dat moet der boosen boet, en Gods genade veghen.
eod.



[CH1656:514]
GESCHUTGIETER
Mijn handwerck wel gekruydt gaet van den Duijvel swanger,
En die scheidt met een’ stanck. Te water en te land
Werdt het met recht genoemt der Princen lange hand:
Maer siet toe, wie se terght; noch hebben syd’er langer.
eod.



[CH1656:515]
GOUDSMIT
’T is al Goud watter blinckt tot mijnent; maer in schijn,
En inder daed niet al. Leert u hier aen gewennen
Der menschen uyterlick en innerlick te kennen:
Daer schynt’er veel door-Goud, die maer verguldt en zijn.
eod.



[CH1656:516]
SIlVERSMIT
’T zij weeld’, of sotticheit die rijcke lieden quelt,
Mij komtse wel te pas: Klaer Tenne-werck, schoon’ aerde,
Was eertyds Tafel-goed voor vorsten vander aerde;
Nu moet’er ’tSilver aen. Ons volck is moe getelt,
(5) Sy haelen ’t uijt de Munt en eten uyt haer geld.
eod.



[CH1656:517]
(STOUTE ONKUNDE)
Daer is geen tuchten meer aen Iongh volck hedensdaeghs;
Sij geven ’t niet eens kamp, al valtmender met slaeghs:
Ouw’ lieden zijn versuft; sy weten ’t altegader:
De kinderen voortaen zyn ouder als haer vader.
eod.
Plin. Sec. in marg.



[CH1656:518]
(ONBELEEFT LIEFST)
Men hoetelde Reinier om een goed wijf te trouwen,
Ervaeren en beleeft meer dan gemeene Vrouwen:
Neen, seid’ hij, vrienden, neen, s’ is mij all te beleeft.
Reinier had wat gelycks; s’ had zestigh jaer beleeft.
eod.



[CH1656:519]
(GISSINGH)
Dirck sloegh sijn’ jonghe vrouw, als hads’ haer wat misdragen:
Sij riep, ’ten was niet waer,
Hij moght het vrij bevragen:
’T magh wesen, seid’ hij, Neel; ick slaeder oock maer naer.
eod.



[CH1656:520]
HERBERGIER
Daer soecken’t er by mij, die ’t t’huijs wel souden vinden
Soo goed, of wel soo net: maer daer ’s geen helpen aen;
’T moet inde Herbergh zijn. Hoe sij bij ’tvrouwtje staen
Daer sorgh ick weinigh voor; mij zijn ’t goe waerde-vrinden.
eod.



[CH1656:521]
SCHIPPER
Vijf-stuijvers-menschen-vleesch, goed koop volck, die uw’ lyven
Aen ’tvaderland verpacht; veel gaet ghij in ’tgevaer,
Veel en gaet ghijder niet: en dat’s te herden; maer
Ick moet staegh in ’tgevaer, sou ’ck aende welvaert blijven.
13. Mart.



[CH1656:522]
NOCH
’T gaet of ick niet bedreef als ick wat sal bedrijven.
Bedrijv ick wat, ick moet myn’ dingen laeten drijven.
eod.



[CH1656:523]
APOTHEKER
De Doctor zy soo kloeck, soo Boeck-wijs als hij kan,
Om menschen-lijven aen den anderen te klampen:
Ick moet ’er Steen en Calck toe snyden en toe stampen;
Hij waer geen Metselaer, waer ick geen Operman.
eod.



[CH1656:524]
BOECKBINDER
Ick ben geen futselaer, ick ben geen slechte klutsaert;
Ick heb oock deel aen ’tboeck; soo hij die ’tgoed bewaert
Geen minder goed en doet dan die ’tgoed heeft vergaert:
De schrijver heeft gehackt, ick bind syn hout tot Mutsaert.
(5) Iae Mutsaert menighmael en klaeren winter-brand,
Somtyds wat, meestendeel veel min waerd als den band;
Soo dat de leser best syn’ rekening sou vinden
Die mij den schrijver self in kettingen dé binden.
14. Mart.



[CH1656:525]
DRUCKER
Van ’tKeiserlicke Hof tot de Schaepherders Kluijs
Tracht ijeder vred’ en vreughd en vrijheit te gewinnen;
Ick ben de man alleen van averechtse sinnen,
Die staegh om perssing en om druck wensch in mijn huijs.
15. Mart.



[CH1656:526]
ORGELIST
Gedachten gaen als Wind, en dat ’s niet veel te achten;
De Gecken dencken oock, en kinderen niet min.
Voor mij, lett of ick denck of niet en denck met sin.
Uw oor kan ’tseggen, want hier gaet Wind als gedachten.
eod.



NOCH WAT OP DEN TRANT DES HEEREN
VAN ZUYLICHEMS VERSJES
BEGINNENDE: Beleefden Heer van Brandwyck.
Al send uw vriend van Brandwyck
Wat boompjes uyt syn Sand-wyck,
Noch houdt hy struyck en mey
Voor uw’ en andere kley.
(5) Oock bleef ’t niet by wat kersen
Noch voddery van Persen,
Was hy met macht versien
Om u zyn dienst te bien.
Danckt hem oock niet met woorden,
(10) Beleefder als ’t behoorden,
Voor dingen, die in schyn
Meer als in wesen zyn.
Ick meyn ’t noch niet te geven
En hoop so langh te leven
(15) Tot ick op Hofwyck kom,
Niet om u vrueht of blom
Uyt uwen hof te lezen,
Ick val niet graegh in desen,
Dat goed is by my oud,
(20) En ’t magh my syn betrouwt:
Veel min om Capitalen
Aldaer te komen halen,
My komt oock op syn best
Niet veel van Interest:
(25) Maer, om nae wel bedencken
Te seggen: So ’k voor ’t schencken,
Myn Heer, uw gunst geniet
So schonck ick niet om niet.
16. Marty. (J. Westerbaen.)



[CH1656:527]
PISTOOLMAECKER
Pistolen zijn mijn werck; fijn ijser in fijn hout:
’Tmagh onder d’ Ambachten wel een zyn vande minsten,
Maer ’tis het armste niet; of het zijn slechte winsten
Voor twee van yser twee, of drij, of vier van Goud.
16. Mart.



[CH1656:528]
SPOORMAECKER
’Kheb Mondstucken te koop en Sporen neffens een;
Soo schickten ’t d’eerste van mijn ambacht, en ick prijst’er;
Daer moet voortspoedigh en voordachtigh zyn gereen;
Met sporen sonder toom geraecktmen licht ’tspoor bijster.
eod.



[CH1656:529]
BLINDE
Een blinde wel geneust kent by den wegh distinct
Een Ioffer die wel rieckt uyt een vis-teef die stinct.
eod. 16. Mart.



[CH1656:530]
KOETSMAECKER
De Mode maeckt krackeel; maer ’tis goed om versoenen:
’T schijnt dat ick rycke li’en op hooghe kosten jaegh:
Maer stelt bluts tegen buijl, straet.slijpers vanden Haegh,
’T Leer dat ick u verquist verspaert ghij aen uw’ schoenen.
17. Mart.



[CH1656:531]
ZYDELAKENKOOPER
Snoept vrij Moerbesien al wat ghij snoepen kunt;
Iae, snoepers, snoepter vrij meer dan ghij wel kunt laden;
Ick houw mij niet misdeelt, soo ghij mij maer en gunt
All wat een arme Worm kan maecken vande Bladen.
eod.



[CH1656:532]
DIAMANTSLIJPER
Een Diamant alleen geschapen waer als geen:
Twee kanmen metter tijd verwinnen tegens een.
Veracht het spreeckwoort niet: het schynt ’ten kan niet liegen,
Hy heeft een’ Boer van doen die een’ Boer will bedriegen.
18. Mart.



[CH1656:533]
ANTWOORD
’Kveracht het spreeckwoord niet: maer, alles overleght,
Staet het de wijsheit van eertyds niet te verwijten
Die daer soo stoutelyck gelooft heeft en geseght,
Dat twee qua’e honden d’een’ den and’ren niet en byten?
eod.



[CH1656:534]
IUWELIER
Seght het van mij niet naer; mij isser aen gelegen
Dat d’ onnoodsaecklickheit mijns handwercks werd’ verswegen.
Ick moet het prijsen; maer, al lagh ick op mijn dood,
Ick soud ’t bekennen dat Kleinood komt van Klein nood.
eod.



[CH1656:535]
BONTWERCKER
Veel’ menschen konnen sich vergrijpen met den mond,
Veel’ met haer’ handen, veel’ met and’ren slagh van leden:
Bij mij en mij alleen en valt geen overtreden;
Ick maeck het hoe ick ’t maeck, ick maeck het noyt te bont.
eod.



[CH1656:536]
VISCHWIJF
Een Vischwijf heet ick, jae, en dat na mijn bedrijf,
Dat slordigh is: maer denckt dat Vischen niet en spreken,
En denckt, die vrouwen kent en vrouwen haer’ gebreken,
Wat gaef wel menigh man voor een visachtigh wijf.
eod.



[CH1656:537]
BLICKSLAGER
Hoe dertel is men vast aen ’t Kostelick onwijs!
Myn werck is handiger als ’t Silveren en ’t Tennen,
En keurtmen ’t bij den blick, ’tis qualick t’onderkennen;
Maer ’theeft een’ ondeughd: wat? ’tis te gering van prijs.
19. Mart.



[CH1656:538]
FRANSCHE CRAMER
Myn’ doosen leveren al watmen heden prijst,
Al watmen gist’ren loofd’ en mergen weer sal laecken:
Vraeght niet, hoe deugdelick? dat’s goed in ander’ saecken;
Hier is ’tal goed en schoon als ’tmaer wel en Parijst.
eod. 19. Mart.



[CH1656:539]
DOCTOR
Ick werd soo niet genoemt; maer ick ben recht een Raedsheer.
De siecke ken ick heel, de sieckte noyt half wel,
En hoetelse nochtans als sat ick in haer vel:
Siet voor u, dien wat schort; ik praet seer, maer ick raed ’tzeer.
eod.



[CH1656:540]
ADVOCAET
De pleitsucht is een deel van ’tKostelicke Mal;
Al winnen wy den kost met schrijven en met praeten,
Onthoudt een’ vrome les die ick u geven sal,
Soo gh’ aen krackeel geraeckt, wacht u voor Advocaten.
eod.



[CH1656:541]
RAEDSHEER
Denckt wat mij om den kost een pack light op de leden:
Mijns naesten goed en bloed hanght aen mijn’ menschlickheit.
Amij! Recht was genoegh dat soo in ’t duijster leit;
En werd ick noch geverght wat recht is en wat Reden?
20. Mart.



[CH1656:542]
NOCH OVER DES HEEREN AVONDMAEL
En eet ick niet Gods vleesch, en drinck ick niet sijn bloed?
Wat doen ick hier te gast, en waer toe is ’tmij goed
Dat ick mijn lichaem set daer ’tmeermael heeft geseten,
En desen Wijn geswelght en in dit Brood gebeten.
(5) Is ’t niet, gelyck God zeij, syn lichaem? is het niet
Het bloed dat hij vergoot en ’tbloed dat hij vergiet?
Mijn ziel en vraeght dit niet, ick voel ’t mijn lichaem vragen.
Is ’t vreemd? sy vraegden ’twel die God in ’tlichaem sagen,
Hoe syn vleesch eetbaer was: Ick vraegh hoe ’t niet en is;
(10) Want emmers is ’t getrouw en heiligh en gewis
All wat hij spreken wouw; en die het naer hem schreven
Betuygen duydelick dat hij syn vleesch gegeven,
Syn lichaem omgedeelt, syn bloed doen drincken heeft.
Maer, Heere, doe ghij ’tspraeckt hebt ghij in ’tvleesch geleeft,
(15) En atm’ u daer ghij saet, en saet ghij daerm’ u op at,
En de verrader, die met u de leste sop at,
At hij u tot die sop voor toespijs? neen, gewis.
Die ’tseggen, meenen ’t niet, die ’tmeenen, meenen mis.
T en was, ’ten kost niet zijn; ghy wilden ’t niet doen wesen.
(20) Is dan het vonnis niet omstandelick gewesen?
Wat blyftmen haspelen of ’t dagh is, of geen dagh?
De Son schijnt. Atm, u niet daer men u voeld’ en sagh,
En bytmen in uw vleesch, daer,tsoo verr uijt der oogen
En uyt der handen is? moet ick het in medoogen
(25) Of in mijn’ gramschap sien, dat een geschapen mensch
Met minder als een’ wenck, met nauwelix een’ wensch
Syn’ Schepper neder daeght, syn’ Schepper aen derft seggen,
Doet dit uw lichaem zijn, dees’ wafelen, dees’ weggen,
En laet het wafelen en weggen blyven zijn,
(30) Vleesch en Bloed inder daed, Meel en Melck in den schijn.
Komt uyt den Hemel niet, en regent u beneden
In dusend stucken broods: lydt wat ghij hebt geleden,
Hersterft uw’ diere dood, soo dickmaels als ’them lust
Die u hier, die u daer staet en verraedt en kust.
(35) Geef uw vijf woorden plaets, laet u de weerklanck dwingen
Wat meels te zijn, ghij God, ghij schepper aller dingen.
Was soo de meeningh, Heer, en was ’t uw heiligh wit
Te lyden naer uw’ dood, te rijsen daer ghij sit,
En van de rechterhand des eewighen vermogens
(40) Te daelen onder ons? ’Tzijn ongerijmde logens,
Het zyn verdichtselen daervan ghij noch de schuld
In uw gerechticheid den Dichter eischen sult.
Vergeefsch bekleedt men sich met averechtse Veeren
Van woorden diemen weet recht tegens draeds te keeren:
(45) Indien ’t uw lichaem was daer van ghij zeidt, dit is ’t,
Soo hebben sij gedwaelt en heel den wegh gemist
Die u niet als een Wegh vertraden met haer Voeten,
Die u voor haeren Heer, niet voor een deure groetten,
Die ’tongeredent docht en buijten allen schijn
(50) Dat ghij de Wijngaerd, sy de rancken souden zijn.
Ghij wilden u nochtans wegh, deur en wijngaerd noemen,
En die uw woord misduydt is waerdigh om verdoemen,
En sij misduyden ’t, Heer, en ick misduijd ’t met haer,
En segh ’ten is niet soo, en evenwel is ’t waer.
(55) Wegh, wijngaerd, deur en Brood, ghij zijt het al te samen,
En die ’t niet vatten wil heeft geen gevoel van schamen,
Of hoorde noyt de tael van Canaans geluijt,
Of sluyt syn’ oogen toe, of beide zyn hem uijt,
En is blind op gevoedt, en kan aen ’tsien niet komen.
(60) O die mij door de siend’ en uijt het saed der vromen
Ter wereld hebt gestelt, door wien ick heb gelooft
Al wat gelooft moet zijn, weest eewighlick gelooft.
Mart.



[CH1656:543]
BEUL
Scherp recht is schier gewelt. daer moghen sij voor sorgen,
Die door haer’ mond mijn’ hand doen geesselen of worgen.
Maer siet wie voordeel heeft, de Meesters, of de Knecht.
Haer scherp recht mist wel eens, en ’tmijn is altoos recht.
23. Mart.



[CH1656:544]
NOCH
Sneed’ ick niet altemets wat hoofden van wat lijven,
Wat quaem’er menigh hoofd te sneuvelen in ’tkijven!
Wat dunckt u, kribbigh volck te Landwaert en in Sté,
Houdt niet het eene mesch het ander wat in schee?
27. Mart.



[CH1656:545]
PROCUREUR
Een Advocaet en ick zijn een paer Advocaten:
Maer ’tschijnt de Wereld is te houden met wat schijns.
Twee sorghen tot een’ saeck? en bey betaelt voor praten?
Het waerd’er een te veel, kost ick maer wat Latijns.
28. Mart.



[CH1656:546]
NOTARIS
Most niet Gods heiligh woord voor ’s werelds woorden buijgen,
Ick waer ontdaen. God seght, God, die de waerheit is,
Voor twee getuijghen werdt het woord der waerheit wis,
Maer menschen seggen, voor Notaris en Getuijgen.
29. Mart.



[CH1656:547]
A LA DUCHESSE DE LORRAINE
Mon illustre Cousine en Adam et en Eve;
Croirez vous bien qu’un mal, qui jour et nuict sans trefue
Tente ma patience et m’exerce aux tourmens,
M’a raui, ces huict jours, mes plus beaux sentimens;
(5) Que j’en suis estourdi de coeur et de ceruelle,
Et ne distingue plus la Haije de Bruxelle,
La teste du chapeau, les chausses du pourpoint?
Croijez le, ma Duchesse, et ne vous raillez point:
La chose, à mon aduis, n’est que trop reconnue,
(10) Si je suis dans Bruxelle et ne vous aij point veuë.
Brux. 16. Apr. paschate.



[CH1656:548]
VISITE FAILLIE
Ie ne sçay quel malheur ma fortune me couue:
Tout ce dont je poursuis la presence me fuit.
Cousine, vous auiez si bonne grace au lict;
Soyez un peu malade, afin qu’on vous y trouue.
Brux. Apr.



[CH1656:549]
IN SEREN.MI CRESCENTIS POEMATA
AD IOSEPHUM ZAMPONIUM
Desino, Zamponi, numerosque motusque modosque,
Quos paris, elogijs tollere ad astra meis.
Desino; da veniam, et quas dixi pernego laudes
Esse tuas. alio pertinet iste stupor.
(5) Scilicet Austriaco lumen de lumine; quid de
Lumine? de viuo Numine numen habes.
Hinc animos commota fides, hinc tibia fastum
Sumit, hic est qui te spiritus autor agit;
Hoc tibi diuino manat de Carmine Carmen,
(10) Ista suos dictant aurea verba sonos.
Magne vir, en aliquis quo tu tibi detrahis esse,
Felicem solide dicere nemo potest,
Illâ sorte, puta, qua felicissimus audis,
Quando ducem facti nactus es Archiducem.
Brux. VI. May.



[CH1656:550]
LA VIOLE DE GAMBE EN DESORDRE
Vostre Instrument, Duchesse, est fort dans mon estime:
C’est pitié de le veoir toucher si rarement,
Car, si je l’entreprens, et l’enjambe et l’anime,
Il respond à mes coups, et vigoureusement.
(5) Que si, pour en jouër le grand bransle à la mode
Et nous en rejouïr à deux tout nostre soul,
I’y trouue une cheuille à dire en quelque trou,
Ne voulez vous pas bien qu’on vous en accommode?
Brux. 18. May.



[CH1656:551]
SONGE. A MAD. LA DUCHESSE DE LORRAINE
TARDANT DE ME DONNER SON PORTRAICT
Que ce Portraict est beau, que je le trouue esgal
A l’immortalité de son original,
Qu’il est digne du jour, qu’il merite sa place,
Qu’il parle doucement, qu’il rit de bonne grace,
(5) Qu’il faict bon manier ceste gorge et ce sein,
Que tout ce qu’on ij touche est ferme et fraix et sain.
Que j’auraij du plaisir à faire à cest’ Image
Sacrifices de voeux, de respects et d’homage!
Ce dis-je, et m’esveillaij, et en ouurant les yeux
(10) Ne vis rien deuant moij que la voute des Cieux;
Beau Tableau, si jamais il en fut sur la terre,
Mais Tableau, qui pour lors ne put me satisfaire:
Tant j’auoij l’oeil gasté, tant le sens esblouij
D’un peu de vision qui m’auoit rejouï.
(15) Buenas noches, Duchesse, il me tarde et m’importe
De reueoir ce Portraict, que, quand vous seriez morte,
Vous ne sçauriez paijer auecque moins d’effect
Bon soir et bonne nuict; ce n’est plus vostre faict
De m’en faire jouïr; tout ce que j’en espere
(20) Depend de mon sommeil, qu’en suitte je prefere
A toute la splendeur de touts les yeux ouuerts,
Fussent ils les plus beaux de Bruxelle et d’Anvers;
Exceptez seulement les deux vostres, Cousine,
Qui mettent corps et Coeurs en flamme et en ruine.
(25) Seroit ce pour cela que vous me les cachez?
Seruez vous de pretexte, et, pour le moins, tachez
D’estre perfide et bonne, auare et pitoijable.
Quant à moij qui, reduict de l’Histoire à la Fable,
De la fable me doibs contenter au besoin,
(30) Ie vous baise les mains, et vous rens vostre soing
Et parole de bouche, et paroles escrites,
En vous remerciant du bien que vous vous feistes,
Quand, pour vous resjouïr, vous voulustes sçauoir
Combien de moiz un fol pourroit viure d’espoir.
(35) C’en sont dix, c’en sont douze, et c’en est bien vingtaine.
Estes vous satisfaicte, ou prendrez vous la peine
D’encor vous esgayer à mes pauures despens?
Certes c’en est assez; n’ij perdez plus de temps.
Et si la planche en fin, ou la Toile promise
(40) Ne se verra jamais rendue ni conquise,
Permettez au Cousin en Adam seulement
L’innocente faveur de dormir doucement.
Vous voyez ce qu’il peut à l’heure qu’il sommeille
Et ce qu’il ne peut pas quand vous voulez qu’il veille.
(45) Ne le vueillez donc plus; puis que dedans ses ijeulx
Il trouue ce Portraict qu’on luij refuse, et mieux.
Car c’est vous qu’il y trouue et tant que la nuict dure
Il possede en son lict cest’ aijmable figure.
Bref, voyez vous, Consine, (et soit dit entre nous)
(50) Il ne tient qu’à luij seul qu’il ne couche aueq vous.
Brux. 19. May.



[CH1656:552]
(SILVER)
’Kverstae niet, segt Andries, wat het volck light en kout,
Dat Silver altoos lichtst, Goud altoos swaerst moet wegen.
De regel gaet niet vast, of ick weegh niet ter degen:
Myn silver weeght altoos veel swaerder als mijn goud.
20. Maij. Bruxel.



[CH1656:553]
SPEELMAN
Daer werdt veel gelds verspeelt, en wee hem die ’tontgeldt,
Wee, die maer tuschen vrees en hoop sit van verblijden:
Ick speel, en win altoos, en heb noijt leed te lyden;
Want ick verspeel altoos een ander man syn geld.
Br. 23. Maij.



[CH1656:554]
KOCK
Mijn’ kunst heeft hnlp van doen; of ick bekoock geen’ eer.
Maer Suijcker, Sout en Smout en Kruijt en sulcke vodden
Zijn all’ de helpers niet: sij helpen mij maer brodden
Soo een daeraen gebreeckt; den honger van mijn’ Heer.
Ib. 27. Maij.



[CH1656:555]
BIERSTEKER
Liefhebbers van goed Mout, die ’ck aende Neusen ken,
Mijn Huijs is als de Back daer in ’t Nat uyt de sprongen
Van levende fontein gepompt werdt of gedrongen.
De Brouwkuijp is de sprong; raedt wat ick voor een ben.
Ib. ult. (31) May.



[CH1656:556]
WASCHTER
Ick derf ’t niet seggen; maer het gaet ten naesten by
Met mijn werck en mijn’ winst, als met de suijver-neering
Die by den afval leeft van menschelicke teering;
Hoe meerder vuijlicheit hoe schooner kans voor mij.
Ib. 2. Iun.



[CH1656:557]
STIJFSTER
Ick laet blaeuw Nederland met geel Britannien kijven;
Ick slacht den Kock, ick dien een ijeder naer syn’ grill;
’T magh blaeuw, of geel, of groen, of swart zijn, watmen wil;
’T is al goed stijfsel als ’t mij maer de bors kan stijven.
Ib. 6. Iun.



[CH1656:558]
KOPPELAER
Mijn’ winst werdt soo benijdt; elck wil koeck met mij deelen:
Men handelt maeghdommen voor geld van huijs tot huijs.
In een onnoosel punt vind ick ons wat te scheelen,
Sy kopp’len opentlick, en ick doe ’tonder ’tCruijs.
Ib. 7. Iun.



[CH1656:559]
COETSIER
Ick sit voor en ick men, en ’tschijnt ick ’tal bedrijv,
Maer die daer achter sit is vracht en vooght van ’tmennen:
Hoort eens, getrouwde man, leert het met mij bekennen;
Ghij sit voor en ghij ment; maer vracht en vooghd is ’twijf.
3. Iul.



[CH1656:560]
LACQUAIJ
Ick waer myn eighen man en aet myn eigen brood,
Kost ick wat Ambachts met mijn ongetuchte handen:
Onkundigh als ick ben in groot gebreck van tanden
Soo helpen mij alleen mijn’ voeten uijt den nood.
8. Iul.



[CH1656:561]
NOCH
’T en is geen’ wetenschap die swaerlick zy t’onthouden,
’T is een’ voorsichticheit die de natuer ons leert,
(Niet waer, Soldaten?) als de goede kans verkeert,
Dat wij beij loopen om het leven te behouden.
eod.



[CH1656:562]
NOCH
Een ijeder mensche moet de menschlickheit bekoopen.
Allom is ongenucht waer men sich henen wendt:
Maer siet, een ijeder werdt sijn ongemack gewent,
Of hij veel uijt te staen of veel heeft uijt te loopen.
9. Iul.



[CH1656:563]
BARBIER
Hadd ick een’ merghen lands die ’ck soo dicht hoijen moght
Als Mannen kost’lick mal haer backhuijsen doet maeijen,
Een Zeissen soud’ ick voor een Scheermes leeren swaeijen;
Veldscheerer wild’ ick zijn, en waer’ haest rijck gewrocht.
eod.



[CH1656:564]
PAGE
In ’trijpste van mijn bloed, in ’tonrijpst van mijn’ jaeren
Heet ick noch man noch kind, noch heel geck, noch half wijs.
Wat, meent ghij, hoort ’er toe om sulck volck te bedaeren?
Een korte recipe, een handvol Bercken-rijs.
12. Iul.



[CH1656:565]
DOCTOR
Ick heet een Doctor, maer een raed-seer hiet ick best:
Soo raed ick ’t als ick raed. Kost ick een dingh bewenschen,
Ick hielp’er menigh op, die ’ck nu smoor in het nest,
Een slecht half Cruijs-casijn in ’tlichaem vande menschen.
13. Iul.



[CH1656:566]
QUACKSALVER
Ick steeck mijn’ stouten voet in der Doctoren Schoen,
En danss’er met voor ’tvolck, soo dat het oude seggen
Door mijn’ vertieringen licht is om wederleggen:
Wat dunckt u, Boeren, is ’t met seggen niet te doen?
15. Iul.



[CH1656:567]
CHIRURGIEN
Een Smith heet Meester Wilm, een Snijder Meester Cent,
Een Beul heet Meester Dirck, een Raedsheer Meester Steven;
Elck moet bey naem en konst op ’tMeesterschap toe geven:
Maer, of ghij sonder bey den Meester socht, Ick ben ’t.
eod.



[CH1656:568]
NOTARIS
Oud Roomen doopte mij, naer ick verstae, Notaris:
Maer, Landslien, gaet u niet soo verr ten einden aêm:
Wat dunckt u, raeckt’ ick niet ten deelen aenden naem,
Om dat ick meestendeel gehaelt werd als noot daer is?
16. Iul.



[CH1656:569]
NOCH QUACKSALVER
’Ken breng geen’ Boeren mé om Boeren te bedriegen;
Daer ’s niet als de man selfs: mijn selven brengh ick mé
En gae voor meester uijt van allerhande wee,
Met een paer kunsten, van stout en waer-achtigh lieghen.
eod.



[CH1656:570]
PREDICANT
God door een sterflick mensch ter wereld neer gekomen,
Was ’twonderbaerlixte dat sterflick mensch oijt sagh:
Maer die mij seggen hoort (de saeck wel opgenomen)
Siet noch de selve gunst gebeuren allen dagh.
eod.



[CH1656:571]
KLAPPERMAN
’K roep wat ick roepen magh van d’een’ tot d’ander deur:
Maer ’tgaet mij byder Straet als ’t Leeraers doet in Kercken,
Daer ’tschool gehouden werdt van Boet en Goede wercken,
D’ontroerde hooren ’t, de geruste slaepen ’t deur.
17. Iul.



[CH1656:572]
UIJTROEPER
Geckt met mijn Becken niet; het klopt op de gemoed’ren;
Soo edel is de slagh van ’t koperigh geluijdt:
Is yemand in ’t besit van welgevonden goed’ren,
Of hij leeft ongerust, of hij moet vanden buijt.
eod.



[CH1656:573]
OP HET BANCKETWERCK VANDEN HR. I. DE BRUNE
Soo doorgoed is de Ziel die in de Bruijne woont:
In ’trijpste van sijn’ tijd heeft hij door veld en steden
Het Conincklick gesang, en lessen, en Gebeden,
Heel Sions Heilicheit syn vaderland verthoont.
(5) Nu is hij oud: maer siet hoe hy d’er op verschoont,
En met een Achternae van stichtelicke seden,
Gesuijckert met goe tael, gekruijdt met scherpe reden,
De Maeltijd van eertijds soet en milddadigh kroont.
Tast toe, en spijst uw’ ziel met serpe leckernijen:
(10) ’T is soeticheit die tot geen’ gall en sal gedijen,
Maer Heiligh bitter tot uw’ welvaert opgerecht.
Soo ghij dan ergens wat meer pepers vindt in ’t kauwen,
Denckt aenden ouden ernst van die het schaft en seght,
Dat was de Bruijnes werck, dit komt mij van den grauwen.
25. Iul.



[CH1656:574]
(OP HET SELVE)
Keurt dit Goud, Leser, niet nae ’t Oogh, maer nae ’t gewicht.
Wat u schort aen ’tfatsoen sult gh’ aende waerde winnen:
’T is hecht werck, en wel eens soo dicht als sommigh Dicht;
’T is ongerijmde Tael, maer ’tzijn gerijmde Sinnen.
27. Iul.



[CH1656:575]
STOELMAECKER
Mijn Stoelemaecker will Stads Burgemeester wesen:
Men seght hem, sulcken sprong en saghmen noyt voor desen.
Hij meent, het komt hem toe; want, seght hij, dat ghij ’t weet,
Ick heb al over lang den Schepenstoel bekleedt.
29. Iul.



[CH1656:576]
KOFFERMAECKER
Mijn’ arme kunst is, plaets voor geld en goed te maecken,
En geld en goed daertoe. maer wat ick kluts en kerf,
Dit lest’ Artijckeltje blyft soo klein op den kerf,
Dat ick van d’ arme kunst niet en sie te geraecken.
31. Iul.



[CH1656:577]
UYTDRAEGSTER
Ick draegh uyt, ick draegh in, naer ’tmet de neeringh gaen wil:
Mans, die mij suer besiet, maeckt niet te veel gekijfs;
Ick doe de kunst om brood; maer, als men ’t recht verstaen wil,
De rechte uytdraegsters zijn uw’ quanselighe wijfs.
1. Aug.



[CH1656:578]
WEVER
De Schipper kan ’t van mij, of ick van hem, ’tlaveren:
Hoe ’tgaet, wij konnen ’t beid, en die ’tvan ons wil leeren
Gedencke dat elckeen, hij maeck’ het hoe hij ’tmaeckt,
Ten einde van syn’ Web door dwarsche Cruijssen raeckt.
Aug.



[CH1656:579]
(AENDEN HEER VAN MAERSSEVEEN)
Ick heb soo swaeren strydt met dese Vecht te vechten,
Haer’ schoonheit, Maersseveen, tast mij soo vriendlick aen,
Dat ick moet vluchten, niet voor d’eer van uw’ gerechten,
Maer om uw’ soete Vechts aenvechtingen t’ontgaen.
Maersseveen 21. Aug.



[CH1656:580]
RAEDSEL
De kloeckste bid ick uijt te leggen
Wat dingh dit raedsel is te seggen;
Twee hebben yeder tweederhand,
En t’samen is ’t maer dryderhand.
Ibid.
Een weduwnaer met kinderen aen een’ weduwe met kinderen getrouwt in marg.



[CH1656:581]
(AENDEN SELVEN)
Ick doe recht, Maersseveen, als stoute kind’ren plechten,
Diem’ aen de les in ’tschool moet houden met een’ wenck;
Ick sit op Hofwijck staegh aen Goudestein en denck,
En vliede van mijn’ Vliedt, om voor uw’ Vecht te vechten.
(5) Heel Voorburgh komt in roer om tegens mij te rechten
Voor d’eere van de plaets, die ’tvolck seght dat ick krenck,
Als ick nW Maersseveen te langhen lofdicht schenck
En voor de Vecht alleen te veel Lauriers wil vlechten.
Maer ick heb haest gedaen met pleiten; sij zijn ’tquijt
(10) Eers’ om sien; goed of quaet, sy moeten ’tmij wel geven,
Daer ickse met gewelt van redenen verbijt,
En roeme Maersseveens Paleisen buerigh leven,
De lieffelicke locht in allerhande weer,
De klaerheit vanden Stroom en ’tblanck hert vanden Heer.
Inter Maerssen et Woerdam 22. Aug.



[CH1656:582]
AENDEN SELVEN
Nu weet ick ’t, Maersseveen, en ’tis licht om versinnen,
Waerom uw Goudestein van velen werdt bemint;
Twee lieve dinghen doen ’t, en diem’er altoos vindt,
De soete Vecht voor deur, de soete vocht van binnen.
Inter Bodegrau. et Leidam eod. 22. Aug.



[CH1656:583]
(AMSTERDAM ONTROERT)
Hoe quam ’t, dat Amsterdam soo gram was,
En waerom was ’t niet voorden Prins?
In seven woorden gaet veel sins;
Om dat de Prins voor Amsterdam was.
10. Sept.



[CH1656:584]
VALSCH MUNTER
Dirck heeft verstand van als,
’T minst is van geld te maecken,
Dan goed en dan eens vals,
Nae tyd en loop van saecken.
(5) Nu kost het hem den hals;
Daer most hij toe geraecken;
En ’tis hem wel gegunt,
Hy hadt’er op gemunt.
13. Sept.



[CH1656:585]
BOER
Een dick-tong, die syn R. niet wel wist uijt te spreken,
Heeft mij den eersten naem gegeven op syn Boers.
Want als ick ’tal doorsie, soo deugden als gebreken,
Mijn’ lieve Ionckertjens, wij zijn niet min als Broers.
14. Sept.



[CH1656:586]
HOER
’T is ’tvolck niet aen te sien: de deughdelijxte tronie
Staet meestendeel en pronckt op ’tdeughdelooste lijf.
Wat vond ick speelnoots in den handel dien ick drijf,
Waer yeder een’ bekent als nicht van Babilonie!
17. Sept.



[CH1656:587]
BEDELAER
Goe’ handen by der straet, goe’ tongen inde kercken
Benemen mij den lust van sweeten: En waerom.
Wat light mij aen de moeijt, indien ick allom kom
Daer goede Liên voor mij wel bidden of wel wercken?
eod.



[CH1656:588]
HOEFSMITH
Was ’tmis met vrouw Natuer, of seggen ’tmaer de Kaeckers?
Most Horen Yser zijn tot een’ goe’n Peerden-schoen?
D’een seght jae, d’ander neen. Wat roert mij wat sij doen?
Ick hebber ’tkostien af; danck heb de straetemaeckers.
eod.



[CH1656:589]
Bellum Duces belli gerunt? nihil minus:
Quos ferrum et ignis vastat, hi bellum gerunt.
19. Sept.



[CH1656:590]
KLAD-SCHILDER
Die wat deeghs koopen wil, moet het te deegh doorpluijsen:
Voor al, schoon rood en wit zyn streken van verraet.
Denckt wat diep doorde verw en hoe ’tvan onder staet
All’ die wilt handelen in Ioffers en in Huijsen.
22. Sept.



[CH1656:591]
(KORT PROCES)
Een lichtmis leij Andries syn’ valsche hand te vooren,
En seid’ hem, ’twas de sijn, en hij vast aen ’tverbant:
’T was logen, seijd’ Andries, en klonck hem om syn’ ooren:
Dat was Andriesens hand.
23. Sept.



[CH1656:592]
SCHILDER
Een mensch en is maer eens, en ijeder voor syn’ tyd:
Ick maeck’er op den duer. Hoort en leert wel onthouwen;
Daer is niet stevigher om jaeren te verdouwen
Als Menschen schaduwen in Olij geconfijtt.
24. Sept.



[CH1656:593]
(SCHRIFTGELEERDE DIRCK)
Dirck speelt syn’ Bors beroijt, en, als ’tdaer met gedaen is,
Tast hij eens anders aen tot heimelick gerief,
En weer eens anders. of de wet dan half voldaen is?
Dirck heeft sijn selven en syn’ naesten even lief.
1. Octo.



[CH1656:594]
BEELTHOUWER
Ick weet niet wat mijn werck van ’tschoonste schepsel scheelt:
Maer, als ick pocchen sou, het scheel waer goed te wijsen,
Al deed ’t het spreeckwoord maer: want, die te deegh wil prijsen,
Moet seggen, dat een Mensch soo schoon is als een Beelt.
7. Octob.



[CH1656:595]
CHIPIER
De Galgh hanght t’ mynent uijt; daer ’s geen ontkennen aen;
Maer geerne schonck ick hem te loon drij of vier basten,
Die eerst het spreeckwoord uijt syn’ mond heeft laten gaen,
Dat, soo de weerdt is, soo verleent hem God syn’ gasten.
9. Octo.



[CH1656:596]
SCHROBSTER
Het heet’ de Pest in Duijtsch, het heet’ de Plaeg in Schots,
Het heet’ de Swaericheit daer jongh en oud voor beven,
Ick die in ’tsterven vind de middelen van leven
En kan ’tniet noemen als een’ milde gave Gods.
eod.



[CH1656:597]
LIJNWAETIERSCHE
Wat raed met Camerijck, met Haerlem en met mij?
Waer sal men ’t halen, wil wilt Vranckrijck wat behouwen
Hemd over Hemd, Hemd uyt de Broeck, Hemd uyt de Mouwen,
En noch voor elcke knie Hemd over Hemd daerbij?
11. 8b. (Oct.)



[CH1656:598]
SPELLEWERCKSTER
Eens most ick puntigh, nu onpuntigh spellen planten,
Eens sal ’tweer anders zijn, en soo van dagh tot dagh.
Mij is het even veel, als ick maer seggen magh,
De neering valt mij toe, God danck, van alle Kanten.
13. 8b. (Oct.)



[CH1656:599]
SPELLEMAECKER
Een vrouw is een gebouw dat aenden and’ren sitt
Met bouts en gaten, meer of min, naer tyden loopen.
Nu moetmen dit gebouw eens ’s daeghs ten minsten sloopen.
Denckt oft’ er werck valt voor een Koper-spijcker-smit.
eod.



[CH1656:600]
(MISVERSTANT)
Antonie is heel op Comedien gestelt;
Daer staet hij, sonder heel of half Fransch woord te weten,
En, heeft hij wat gesien, strax heeft hij ’tweer vergeten:
Antoni en verstaet het spel niet, maer syn geld.
eod. 13. Oct.





Continue