Continue

Joan Pluimer: Gedichten tweede deel. Amsterdam, Pieter en Boudewijn
Janssoon van de Aa, 1723.
Hierin onder andere:
Uitgegeven door Els van Schaik.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Gebruikte exx.: books.google, UBL 1005 E 18 : 1 en 1205 B 6.
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. *1r: frontispice]

Gedichten van Joan Pluimer

[fol. *1v: blanco]
[fol. *2r]

J. PLUIMERS

GEDICHTEN.

TWEEDE DEEL.

[Vignet: fleuron]

TE LEIDEN,

By De JANSSOONS VANDER Aa,

Boekverkoopers. 1723.

Continue
[fol. *2v: blanco]
[fol. *3r]
[Wapen]

AAN DEN

WEL-EDELEN HEERE EN MR.

WILLEM VAN KERCHEM,

EN DESZELFS GEMALINNE

MEVROUW

EVA SELKART.

Met een vrymoedigen tredt naderen wy met het Tweede Deel der volgeeStige gedichten van den Heer JOAN PLUIMER onder de oogen van uwe WEL [fol. * 3v] EDELHEIT, eenen rechtgeaarden Zoon der EDELEN, dewelken, in het Staats- en Statsbewint volleert, ten heil en nutte van het Gemeen hun leeven sleeten, als zoo veele uitmuntende voorbeelden en krachtige spooren voor uwe WEL-ED., om rustigh hunne gangen te volgen. Wy oordeelden billyk niemant anders deeze Zangen te mogen toewyën, dan uwe WEL-ED. van den Dichter in zyn E. leeven wonderlyk hoog geschat ende gelieft, en die door uw WEL-ED tegenwoordigheit zynen moet en geesten telkens voelde verwakkeren: en MEVROUW UW WEL-ED. GEMALINNE, als de naaste Bloetverwantinne van den Overledenen, die door eenen zorgvuldigen yver blaakte, om die Namaachschap door teedere blyken eener onkreukbare [fol. *4r] vrientschap steets voetzel en nieuwer leeven by te zetten, als de ziel van alle welleevendheit, en het eige steunfel der menschelyke maatschappye; en die weder van HAAR WELED. zyde met gelyke achtinge en gepaste tegenbetuiginge is beantwoort geworden.
    Oorsteelende vleieryen en walglyke loftuitingen, het eige werk der ydele en wufte Geesten, wachten uwe WEL-EDELHEDEN niet van ons, als die gewoon zyt het laffe te wraaken, en het weezentlyke op den rechten prys te zetten: terwyl wy ons verzeekert houden, dat onze dankbaare erkentenisse in het opofferen van dit fraaje Dichtwerk, naar uw WEL-EDELHEDENS gewoone bescheidenheit, met gunstige oogen zal beschouwt worden.
[fol. *4v]
    Onze hartgrondige wensch is, dat het den Oneindigen behage uwe Wel-edelhedens levensdraat noch veele jaaren in zyn gunst te rekken, en met allerlyë zeegeningen en welvaart al het uwe, inzonderheit uwe Kinderen, die dierbare Juweelen van een gezeegent huw’lyksbedde, te overstorten, en ons het vermoogen te geeven, om te toonen, hoe wy onveranderlyk zyn,

    WEL-EDELE HEER EN MEVROUW,

                    UW WEL-EDELHEDENS

                                    Verplichtste en Gehoor-
                                            zaamste Dienaars.

[Was getekend: de Janssoons Van der Aa]



[fol. **1r]

VOORREDEN

Aan den Bescheiden

LEEZER.

Mogen veele vermaarde Gewesten en Koningryken thans roemen ep de vruchtbaarheit van braave Geesten en schrandere Vernuften, die, voornamentlyk door kunstige Gezangen, doorzaait met aardige en hartstreelende vindingen, hunne Lantgenooten veel nut en vermaak toebrengen, ons schoone Nederlant is geenzins van dat geluk misgedeelt, ’t welk en in de voorgaande en in deeze tegenwoordige Eeuw een uitmuntende Zangbergh verstrekt, waar op ontelbare wakkere Dichters ten reye gaan, die door hunne fraaye vaerzen zelfs Uitheemsche Mogentheden uitlokken, en alle Kunstbeminnaars in eene diepe verwonderinge wegrukken. En wat Stat is er tegenwoordig in de zeeven vereenigde Lantschappen te vinden, die niet op keur van Zangeren en Zangeressen mag boogen, die de wyde waerelt van hunne verbaazende Zangklanken doen weergalmen ? zoo dat; al wat het vermaart Griekenlant, het moedig Rome, het aloud Egypte, en andere beroemde Volkeren ooit uitleverden, alles in het kleine Nederlant, als in een bundel, vervat en opgeslooten is: Daar herleeven HOMEER en VIRGYL, en andere Heldendichters, zelfs in de zangen der geener, die, ontbloot van de kennisse der uitheemsche spraaken, anders het noodige vereischte voor de edele dichtkunde, alleen in hunne moedertaale hunne Gedichten opzongen, en met hen om den Lauwerkroon streeden, terwyl ondertusschen de geleertste Mannen en verheevenste Geesten naar die eere dongen, om met hen eene ongeveinsde vrientschap aan te kweeken, en door eenen gemeenzamen omgang nauwer aan zich te verbinden.
    Zoo gelukkig was ook de Heer JOAN PLUIMER, dewelke, onze aanpryzinge niet behoevende, al lange den naam van eenen grooten Dichter heeft weggedraagen, waar aan zyne zoetvloejende Gedichten, in het jaar 1692 uitgegeven, het zegel stryken. Zagh men hem niet toegerust met de kennisse van vreemde taalen, waar over hy zich dikwils by zyne gemeenzaamste Vrienden beklaagde, de wytberoemde Heer P. FRAN- [fol. **1v] CIUS, Hoogleeraar der Welspreekendheit en Grieksche Taale in de verwaarde schoole te Amsterdam, zette echter dusdanig een hoogen toon op zyne snaaren;
                            Noch is uw Boek by elk geacht, geërt,
                            Al hebt gy noch Latyn noch Grieks geleert,
                        ’t Is enkele natuur, het schoonst’ van allen,
                        Dat uit uw pen is op ’t papier gevallen.
    Met wat smaak, met wat greetigheit zyne Gedichten van alle Taallievenden en verheeve Dichters ontfangen, en op heur rechte prys gezet zyn, getuigen alle Kunstbeminnaars: waarom ook de uitmuntenste Mannen en grootste Dichters, om zyn glimmend dichtvuur des te sterker te doen ontbranden, door hunne aanpryzingen en verheffingen zyner gezangen hem steets nieuw voetzel verschaften, en zynen geest door minzaame onderwyzingen opspoorden, om op dat gebaande pad yverig voort te treeden. Onder deezen muntten uit de voortreffelyke Heeren WOLZOOGEN, FRANCIUS, BROEKHUIZEN, ANTONIDES, enz, die zyne oprechte vrientschap hoog waardeerden, en, om zynen ronden en ongeveinsden imborst en gulhartige beleeftheit, gepaart met eene verwonderenswaardige vriendelykheit en ernsthaftigheit, zich wonderlyk met zyn gezelschap vermaakten, waar onder den Wel Ed. Heer HOOFT, Drossaart van Muiden, enz., boven allen de voorrangh toekomt, gewoon van den Muiderbergh zyn Parnas te maken, en doorgaans yder jaar op zyn Ed. geboortedagh alle die genoemde Mannen, beneffens een groot aantal van allerleye Verstanden, te vergasten, die elk om ’t zeerst door hunne zangen naar den eereprys dongen, om den naam van dien grooten Drossaart te vereeuwigen, en zynen welverdienden lof door de Luchtbodinne te doen omvoeren.
    Het mocht zelfs onzen Dichter gebeuren zeer gemeenzaam om te gaan met den grooten
VONDEL, dien gelukkigen Volbouwer der nederlantsche spraake, eene veilige baak voor alle Zangeren, door zyn vergode Poèzy al lange der sterflykheit onttogen: mecrmaalen betuigde de Heer PLUIMER met alle hartelykheit, hoe veel hy VONDELS onderwys in de Dichtkunde schuldigh was, gelykerwys hy, naa het overlyden van dien Prins der Dichteren, altoos eene zuivere eerbiedenisse voor ’s Mans nagedachtenisse badde; en wie onder de Dichters en Zangers eerbiedight niet den Naam van VONDEL?
    Hoe veele doorluchtige Verstanden eene vertrouwelyke vrientschap met zyn
[fol. **2r] E. trachtten te onderhouden, is door brieven en gezangen van de beste Dichteren meermaalen uitgeblaazen. De Heeren VOLLENHOVEN, MOONEN, HOOGSTRATEN, de BRANDEN, ROTGANS, ZEEUWS, en anderen, konden zich nooit genoegh in zynen vrolyken geest en heuschen imborst verzadigen. Zelfs Onbekenden parstten hem door hunne ernstige aanzoekingen nu en dan een Lofdicht af: dus zong de Heer KEMPHER, die geestryke en zoetvloeiende Dichter, zyn E. toe;

                HEER PLUIMER, die, vol edel vuur,
            Vrouw Venus, en haar’ Zanggodinnen,
                Ja zelf de blaakende Natuur
            Uw’ zuiv’re vaerzen doed beminnen;
              (5) Wanneer gy, boven Zon en Maan,
                Met Febus wilt te reïe gaan!

                ô! Altaarstooker van de Min,
            Die in een drang van Nachtegalen
                De geesten trekt ten Hemel in,
            (10) Als met een orgel, vol kooralen:
                Een toon, daar Venus duifgespan,
                Noch musch, noch zwaan by haalen kan.

                Doorluchte Priester van Apoll’,
            Hoe zal heel Neêrland u bedanken?
                (15) Wanneer gy, van een Godtheid vol,
            Den weêrgalm van uw’ zuiv’re klanken
                Doet hooren; klanken; die, vol vuur,
                De zielen streelen uur op uur.

                Daar gy, als Febus grootste Zoon,
            (20) Op geen’ Latynsche of Grieksche snaaren,
                Maar zuiv’ren Nederduitschen toon
            Vol moeds de starren ingevaaren,
                Gelyk een zwaan in Amstels lucht,
                Elk een voor by schiet in uw’ vlucht.

[fol. **2v]
                (25) Dan ziet gy al den Muiderberg,
            Als ’t rykgelauwerd HOOFD gezeeten
                By Febus zangkoor, nimmer erg,
            U, als den Roem der Hoofdpoëeten,
                Begroeten; daar uw’ goude lier
                (30) Den wierook strooid op kuisch papier.

                Den Muiderberg die, als het Y
            En de Amstel kiesch om u te hooren,
                Op ’t ruisschen van uw’ poëzy,
            Zich tot een Tempe ziet herbooren,
                (35) Wanneer uw’ zang van Helikon,
                Ons toevloeid als een Lentebron.

                Een bron, daar FRANÇIUS wel eêr
            Zich in vermaakte op roozebláden,
                Zoo zacht, zoo aangenaam, en teer,
            (40) Met Satyrs, Nimfen, en Najáden;
                Toen bosch, en Berg, en veld, en dal,
                En alles ruischtte op uw geschal.

                Een bron, waar door BROUKHUISENS geest
            Verdronk in honiglekkernyen;
                (45) Als hy, van u genood ter feest,
            Zich in uw’ zangen kon verblyen:
                Waar door HOOGSTRATENS luit zoo schoon,
                Met SMIDS en BOGAARDT, staat ten toon.

                ’t Zy dat gy Heroos min trompet;
            (50) Daar uw Leander in de baaren,
                Den Hellespont in vlammen zet
            Op galm van wind en Hemelsnaaren:
                Een min, die, door uw dicht volmaakt,
                Als Sestus vuur en nachttoorts blaakt.

[fol. **3r]
                (55) ’t Zy dat gy ’t Bruiloftsledekant
            Versmelten doed in kuissche weelden >
                En weeft met uw’ geleerde handt
            Een kunst-tapyt van minnebeelden:
                Daar duizend starren al de zaal
                (60) Doorflikk’ren op uw’ liefdetaal.

                Dan lacht Kupidoos heiligdom!
            Terwyl de dart’le Minnesstooker
                U noopt; en ziet angstvallig om.
            Of gy zyn pylen, boog, en koker
                (65) Ook roofd door zacht natuurgewe;dt,
                Dat in uw’ goude toonen smelt!

                Wanneer gy ’t Weste-windtje streeld
            Dat met een zachten lente waassem
                (Zoo ver de bloemryke oever speeld)
            (70) Vioolen uitblaast; met zyn aassem,
                En mirt, en roos, en anjelier,
                Gedreeven op uw zacht papier:

                Of dat ge een blanken morgenstond
            Begroet, met aangenaame roozen
                (75) Aan ’t gloeien op de kim; wiens grond
            De zee van purp’re verf ziet bloozen,
                Zoo ver Aurora, Tithons Bruidt,
                Den dag met roozegeur ontsluit.

                Terwyl ge uw vriend’lyke Amarill’
            (80) Of Fillis met haar’ herderszangen
                De knaapen, blyde in hof kamil
            Gezeegen, vroolyk leerd ontfangen:
                Daar vee en boschgroen ooren krygt,
                En voor uw’ heil’ge toonen zwygt.

[fol. **3v]
                (85) ô! PLUIMER, zachter dan een pluim,
            Of roos, of paerlemoêreglanssen,
                Als men de Zon, door ’t luchtig ruim
            Op ’t spiegelglas der Zee ziet danssen!
                Hoe roeme ik best uw’ poëzy’,
                (90) Zoo zacht, zoo aangenaam, en bly?

                Vergun my, dat ik u van ver
            Begroet eerbiedig met myn dichten,
                Gelyk de blonde morgenster,
            Waar voor de mind’re fakkels zwichten;
                (95) Vergun’, dat ik uw’ bladen kuss’,
                En in uw gloed myn’ vlammen blussch’!

                Gelukkig! zoo my de eer’ gebeur’,
            Dat ik, van uwen geest beschonken,
                Uw spoor mocht volgen, ryk van keur!
            (100) Als een Prometheus, die zyn’ vonken
                Aan ’t zonnerad ontstak, om ’t vuur
                Op aard’ te brengen voor Natuur.

                Gelukkig! zóo uw’ waarde hand,
            ô Braafste van Apolloos Zoonen,
                (105) My schenken mocht een vriendepand,
            Om uw’ genegendheid te toonen;
                Hoewel ik (zoo ik ’t waardig ben)
                U niet, als door uw’ vaerzen, ken.

                Uw’ vaerzen, die, met goud bestrooidt,
            (110) Myn geest verrukten daar myne oogen
                Uw’ bladen kustten, die ik nooit
            Zoo grootsch gekend had van vermoogen:
                Terwyl een’ zielsverwondering
                Op yder regel my beving.

[fol. **4r]
                (115) Geloofme, dat ik u niet vleï’!
            Dit zullen zelf de grootste Lichten,
                Van Febus koor en Tempelreï,
            (Een MOONEN, ROTGANS, of wiêr dichten
                Noch meêr bekend zyn door de Faam)
                (120) Bekennen met hunne eigen naam.

                Beschouw (zoo ’t my gebeuren mag)
            Dees’ kleene blaân, u toegezonden,
                Naauw waard te koomen in den dag;
            Dees’ blaan, die ’k my heb onderwonden
                (125) Op Nederduitschen styl en trant
                Te brengen in ons Vaderlandt.

                Maar zoo myn’ znngfter schiet te kort,
            Gelyk zy schaamrood moet bekennen;
                (Want wie zweefd, daar hy driftig word,
            (130) Zoo vlug, als gy, op Fenixpennen?
                De stof zal ruim, wanneer ze spreekt,
                Voldoen, ’t geen aan den styl ontbreekt.

                Een stof, die Christus lof op aard’
            Vermeld door Christenlofgezangen:
                (135) Waar door PRUDENTIUS vermaard
            Der Dicht’ren eer’kroon heeft ontfangen;
                Niet min door zyn Latynsche fnaar
                Beroemd, als FLAKKUS of PINDAAR’.

                ’t Zy dat hy Christus naam beweerd
            (140) Met Lofgezangen; of de graven
                Der Martelaaren kust en eerd j
            Of Ketters na Godts woord leerd draaven,
                Of Symmachus en Rome alom
                Braveerd met hun afgodendom.

[fol. **4v]
                (145) Die keurftoff’ van PRUDENTIUS
            Heeft my, bekenneik, aangedreeven,
                Om hem, gelyk een Ikarus
            Op wassche vleug’len na te zweeven;
                Om, ruim vertaald in Neer duitsch dicht,
                (150) Hoe zwaar, te brengen in het licht.

                ’t Is grootsch, bekenne ik; en veel meêr
            Dan ooit myn’ schouders konnen draagen!
                Maar zoo my onverwacht deeze eer’
            Gebeur’, dat u dit kan behaagen,
                (155) Vind ik myn moeite ruim betaald;
                Hoe fel ook de afgunft zegepraald.

                Maar aldermeeft, zoo my uw’ hand
            Vereerdde met haar’ Fenixzangen,
                Om, als een Kroon van diamant,
            (160) In ’t voorhof van myn Werk te hangen;
                Dan hing ik bly myn Duitschen lier
                In schaduw van uw’ Lauwerier.

    En wat zwyge ik van de beroemde Juffr. KATHARYNE LESCAILLE, die, achtervolgens het getuichenisse van den Heer Dr. D. V. HOOGSTRATEN, door haare mannelyke Poëzy veele Mannen beschaamt heeft? Die geestryke Dichteresse gaf meer dan eene preuve van haare hoogachtinge voor zynen verheeven geeft, en zong zynen roem met onnavolgb’re toonen: dus valt zy al vraagende uit;

            Wie zoude u volgen? wie? en niet in moed bezwyken?
            Terwyl gy voorstreeft, en alle and’ren naa laat kyken,
            Op eigen wieken dryft als d’Agrippynsche Zwaan.

    En wie, die zyn gezelschap zocht en genoot, keerde niet, altoos welvoldaan, van hem weder te rug? wie stondt niet door verbaastheit en verwonderinge opgetoogen, wen zyn E. eenige vaerzen van HOOFT, VONDEL, of van latere Dichteren opsneedt? die door het leezen als een nieuw leeven ontfingen. En wie overtrof hem in eerbied voor den Oneindigen, zyn H. woort, en zyne Heilboden? zeedigheit met deucht gepaart, en een waare achtinge voor alle geleerde Mannen, muntten altoos in zyne [fol. ***1r] handelingen uit. Wiert hy over zyne Gedichten gepreezen, hy wees dien lof zeedig van de hant, achtende altyt eenen anderen uitneemender dan zich zelven. Hy was een Man van eene rustige gestalte, uit wiens minzaame oogen een achtbaar vuur straalde, en scheen eenen hoogen leeftyt te zullen bereiken, zoo niet de pyn van steen en graveel, onder welken last zyn E. meer maalen verzuchtte, hem te met zyne krachten deede verminderen; hoewel zyn vaardigh begrip, zyn vrolyke aart, zyn hoop en vertrouwen op den rykdom van Godts overdierbare genade, en eene stille gelatenheit onder de tuchtende hant des Alderboogsten, tot den lesten snik van zyn leeven zich blaakende vertoonden, streevende wel gemoedt op Zerufyne pennen ten Hemel in, alwaar by met de vlekkelooze Geesten de eeuwige Halleluaas opzingt, en die onvatbare Heerlykheit van naby bespiegelt, waarvan hy hier slechts eenige flauwe straalen genoot.
    Meermalen hebben veelen naa zyn overlyden getracht verscheide zyner Gedichten by een te verzamelen, en door den druk de waerelt meede te deelen, en waarlyk jammer ware het geweest, hadden zy in den nacht van vergetelheit moeten begraven geworden zyn; doch dat geluk is voor ons bewaart geworden, die door eene naarstige inzameling gepoogt hebben alles by een te brengen, wat door de Penne van den Zal. Overledenen ontworpen was, en wy maaken ons sterk, dat wy genoegzaam alles zyn machtig geworden. Echter, wy doenze het licht niet zien op eenen lossen gront, maar naa dat wy ze alvorens bet oordeel van braave Dichteren van onzen tyt onderworpen hebben: indien zich hier of daar eenig onderscheit tusschen het eene en het ander Gedicht mocht opdoen, schoon men nochtans de geest van den Heere
PLUIMER over al zal zien door straalen, schryve men zulks volkomen toe aan de laaste hand ontbreeking van den Overledenen.
    De Bescheide Leezer zal geen Gedichten in dit tweede Deel vinden, van die reets gedrukt zyn in ’t Eerste Deel
1692. behalven pag. 83. op den Heer Lt. Admiraal M. DE RUITER, die wy, en in styl, en in zin, en in soetvloeïen der Poëzy, na ’t gemeen oordeel, beter vindende, en door den Dichter zelfs veranderdt, in ons Tweede Deel hebben ge plaatst. Lees pag. 11. voor Domist, Domis. Voor het overige verzoeken wy verschooninge van alle misslagen (zoo d’er by geval gevonden wierden) van spellingen, letteren, en ’t geen dit werk eenige onvolmaaktheit mochte byzetten, yder leeze zonder vooroordeel; en doe de bevallige Dichtkunde in vollen luister ryzen!




[fol. ***1r]

IN POËMATA VERNACULA

JOANNIS PLUMERI,

HOC INCREMENTO RECENS MACTA.

        Haec, quae cum piceis recessit umbris
        Nox, me lusit imaginatione
        Blanda, suavicula, decentulaque,
        Et, quod vix solet evenire, vera;
        (5) Ut mi postmodo Phoebus ipse dixit.
        Quae sit materies, requiritisne?
        PLUMERI aureolus recens libellus,
        Plenus carminibus nimis facetis,
        Et comptis nimis, elegantibusque,
        (10) Sacrae Phocidos in liquore lotus,
        Sedes, hospitium, domus, theatrum
        Phoebi, Pallados, ac novem Sororum,
        Facundaeque habitaculum Suädae,
        Atlantisque forum nepotis, aequor
        (15) In quo natque canitque amoena Siren:
        PLUMERI aureolus recens libellus,
        Quo nix non nivea est magis, magisque est
        Lux non lucida, fulgidusque fulgor,
        Quoque est splendidior nec ipse splendor,
        (20) Quo non sunt nitidi magis nitores,
        Quo non sunt lepidi magis lepores,
        Argutique joci magis jocosi;
[fol. ***1v]
        Quo non sunt Veneres magis venustae,
        Flagrantesque Cupidines cupiti;
        (25) Nec sic gratia grata Gratiarum est,
        Non est ipse decor magis decorus,
        Non est ipse sonor magis sonorus,
        Non est ipse canor magis canorus:
        PLUMERI aureolus recens libellus,
        (30) Quo non dulcior ipsa dulcitudo est,
        Quo non suavior ipsa suavitudo est,
        Quo non mollior ipsa mollitudo est,
        Quo non lenior ipsa lenitudo est,
        Quo non falsior ipsa falsitudo est,
        (35) Quo non pulchrior ipsa pulchritudo est,
        Quo non clarior ipsa claritudo est,
        Quo non celsior ipsa celsitudo est,
        Et quo vividior nec ipsa vita est:
        Ille, ille aureolus recens libellus,
        (40) Famae gemmeolis levatus alis,
        Vestus remigio Perennitatis,
        Ibat per patulum profectus orbem,
        Qua Titan radios tegit vel effert,
        Terramve e specula tuetur alta.
        (45) Applaudens populus stupebat omnis.
        Applaudens simul ipse sic stupebam,
        Ut somnus mihi somniumque abirent.



[fol. ***2r]

’t ZELFDE,

In duitsch van verre gevolgt.

        Deeze nacht, die met zyn’ schimmen
        Is geweeken van de kimmen
                    Voor het bloozend’ morgenlicht,
        Heeft myn’ geesten ingenomen
        (5) Met bekoorelyke droomen,
                    Zoet, aanminnig, onverdicht.

        PLUIMERS goude toverzangen.
        Aller Dichteren verlangen,
                    Rein gewasschen in den vliet
        (10) Van de negen Zanggodinnen,
        Die heur’ ryk bebloemde tinnen
                    Hier zien bloeijen in ’t verschiet;

        Suades schelle tempelkooren,
        Waar in Febus zich laat hooren;
                    (15) d’ Echte markt van Atlas neef;
        Zee, waar in Sireenen zwemmen,
        Zonder vreugt of toon te temmen,
                    Die elk golfje dartel dreef:

        PLUIMERS goude toverzangen,
        (20) Waar aan elk verrukt blyft hangen,
                    Blonder dan de dageraat,
        Die het sneeuw in wit braveeren,
        En Bevalligheên trotseeren
                    Door bevalliger gelaat;

        (25) Klaarder dan de klaare glansen
        Die op ’t krullend zilver dansen
                    Van vrouw Tetis stroomsalety
        Geuriger dan Venus lonken,
        Liever dan Kupidoos vonken,
                    (30) Klinkend er dan ten trompet:

[fol. ***2v]
        PLUIMERS goude toverzangen,
        Die de zielen lieflyk vangen,
                    Zoeter dan de zoetigheit.
        Schooner dan de roode roozen,
        (35) Die op groene zetels bloozen
                    In een’ stille majesteit.

        Vieriger dan al de vieren
        Die met blyde reïen zwieren
                    Aan het flonkerend gewelf;
        (40) Stemmiger dan Filomeelen
        Die het stomme woudt doen queelen;
                    Leevender dan ’t leven zelf:

        PLUIMERS goude toverzangen,
        Aller Dichter en verlangen,
                    (45) Op de vleuglen van de Faam
        Moedig door de lucht gedraagen,
        Deeden aarde en hemel waagen
                    Van zyn’ onverwelkbren naam.

        ’k Zag ze ryk alom bepaerelt
        (50) Rustig vliegen door de waerelt,
                    Vergezelt van d’Eeuwigheit,
        Daar men Titan neêr ziet daalen,
        Daar hy zyne morgenstraalen
                    Met herbooren luister spreidt.

        (55) Stedelingen, hardersknaapen,
        Alles juichte, in zang herschaapen,
                    Met een dommelend geluidt.
        En terwyl myn’ logge geesten
        Zich vermeiden in die feesten,
                    (60) Wierdt ik in myn droom gestuit.

    Hoogwoud, den
10. der Wintermaandt;              JOAN ALBERTI
            1722.



[fol. ***3r]

OP HET TWEEDE DEEL

Der

GEDICHTEN

VAN DEN HEERE

JOAN PLUIMER,

Durf ik bestaan, het dichten ongewoon,
De loome Lier, reeds roestend, weêr te streelen,
    Tot lof en en roem van Febus echten Zoon,
Die yder ’t hart door d’ooren wist te steelen ?
    (5) Jaa, ’k volg van ver het geestig Dichterdom,
Om PLUIMERS geest door myn gezang te pryzen:
    Die, ’t zy ’t hem lust met eenen ysren drom
Het bloedig veldt, dat yders ziel doet yzen,
    Te naderen op ’t steeken der Trompet,
(10) Om Mavors zoons laurieren toe te wyden;
    Het zy hy ons de zoete minnewet
Voor oogen stelt; de geesten kan verblyden.
    Nu gloeit zyn dicht van ’t vinnig oorlogs vuur.
Op yder woort schynt een Kartouw te kraaken.
    (15) Hy vliegt door ’t veldt, of klautert op een muur,
Daar ’t grof kanon salpeter schynt te braaken,
    [fol. ***4r]
    Dan zwaait zyn Nimf de groene minnevaan
En doet vol vreugt Sabeeschen wierook branden.
    De Minne-goôn, vast vliegende af en aan,
(20) Doen onzen geest al leezend watertanden.
    ’t Idalisch veldt herleeft in zyn Gedicht.
Heer PLUIMER grieft en toovert door zyn toonen.
    Hoe toont myn Heldt, dat hy geen Helden zwicht,
Wanneer ’t hem lust een vrienden kruin te kroonen
    (25) Met dichtlaurier, gevlochten naar de kunst,
Op ’t Jaarig Feest, daar schelle snaaren klinken.
    Elk reekent zich vereert door zyne gunst,
Die zulk een krans ziet op zyn lokken blinken.
    ’k Zwyg hoe zyn Nimf met droevig rouw beklagh
(30) De lykbus volgt en traanen parst uit d’oogen,
    Als Atrops vuist met een verwoedden slagh
Een wakker hooft de waereld heeft onttoogen.
    Dan smelt zyn taal de geesten onder een,
En voert de ziel al juichend door de wolken.
    (35) ’t Is alles groots, en trots, en ongemeen.
Zoo lang de Faam by onbekende volken
    De kunst verbreid van Neêrlandts Helikon,
Zal PLUIMERS naam en Godlyk dichtvuur leeven,
    Daar hy reeds praalt als eene zuivre zon
(40) Ver boven d’aarde in ’t starren-hof verheeven.

                    KATHARINA LUCIA ALBERTI
                                                    gebooren
                                            VAN RAVESTEIN.


[fol. ***4v]

OP HET TWEEDE DEEL

DER

GEDICHTEN

Van den HEERE

JOAN PLUIMER.

NA ZYN DOOD IN HET LICHT GEBRAGT.

Blyft yders geest verrukt aan d’onnavolgb’re zangen,
    Aan ’t hemels dicht banket, aan d’Edle poëzy,
Aan i’onwaardeerb’re blaan van braaven PLUIMER hangen,
    Wat wonder, dat zyn’ kunst den boezem van Mary

(5) Ook doed ontvonken, en het dichtvuur helpt aan ’t gloeiën?
    Schoon braave Helden met een dartelende zwier
’sMans lof Trompetten, ’k voel myn zanglust welig groeïen
    Verlieft op PLUIMERS geest: ik roem het godlyk vier,

[fol. ****1r]
’t Geen door zyn Dichten zweeft: ’t zy dreunende Oorlogs toonen
    (10) God Mavors dappre zoons verzellen in het veld,
’t Zy hy zyn Vrienden siert met groene Lauwerkroonen;
    Of treurt, als Astrops vuist met onbepaalt geselt
Het menschdom krenkt en velt naar onverzetb’re wetten.
    Of lust het mynen Helt een blyder toon te slaan,

(15) Dan zingt hy van de liefde en teedre minbanketten,
    Dan spreid hy ’t Bruiloftsbed met loutre roozen blâen
En leid geliefjes naa de brandende Echt Altaaren,
    Of voert hen blaakende in Vrouw Siprus heiligdom.
Hoe juicht de Schouwburg op het roeren van uw snaaren,

    (20) O! braave Digter, die door Godlyk maatgebrom
Zult leeven naa uw dood: uw naam zal nimmer sterven;
    Maar eeuwig klinken op de wieken van ’t gerucht.
Te vroeg most Nederland uw goude Dichtpen derven
    Daar ge, om volmaakter vreugt, de waerelt zyt ontvlugt.


                            SARA MARIA VAN RAVESTEIN.

Leiden, den 14. der Wintermaant,
                    des Jaars 1714.



[fol. ****1v]

OP HET TWEEDE DEEL

DES HEERE

JOAN PLUIMERS

POËZY.

    Wierd d’eerste vrucht van PLUIMERS grooten geest
    (Verscheide maal wel eer ter persch geweest)
Met gretigheid van ieder aangenoomen:
    Mogt hy in rang by de eerste dicht’ren staan,
    (5) En wierd zyn hooft bekroont met Lauwerblaân,
Als hebbende in het perk den prys bekoomen.

    Met regt wert nu het tweede deel gedrukt;
    Waar in de ziel des Lezers wort verrukt,
Door ted’re stof en heerlyke gedachten.
    (10) Deez’ zuiv’re taal, deez’ nette Poëzy,
    Verschaft elkeen een Goode Lekkerny,
En dwingt ons die zo wel als de eerste te achten.

    Al wat men ziet heeft zyn bekoorlykheid,
    ’t Zy hy Verjaart, of Bruilofs bedden spreid,
(15) Of dat hy volgt de Lyken met gezangen,
    De Afbeeldingen schetst hy zo konstig af,
    Als of hy aan zyn dichten ’t leven gaf,
En of elk vaars van hem had spraak ontfangen.

    De Mengeltrand waar in veel aardigheên,
    (20) Van ernst en boert gemengt zyn onder één
[fol. ****2r]
Moet elk die ’t leest gewis vernoeging geven:
    Hier hebt gy keur, smaakt u het eene niet,
    Verkies het geen ge een weinig verder ziet,
De Dichter heeft voor ieders smaak geschreeven.

    (25) Maar schoon dit al in vollen luister praalt,
    Het Treurspel uit Pradon in ’t Duitsch vertaalt,
Kan aan dit Werk een Diamant verstrekken:
    ’t Verwondert my, dat niet al lang dit Stuk
    Door Pluimer zelf, gegeven is in druk,
(30) Vermits ’t wel eer kon Volk ten Schouwburg trekken.

    Al wat nu volgt zyn Cierzels voor ’t Tooneel,
    Zyn schranderheid vertoont zich hier geheel;
Het Voorspel op den Vrede in onze dagen:
    De Inhaaling van Vorst Maximiliaan.
    (35) In Nederland, berucht door Oorlogsdâan,
Verschaffen elk het uiterste behaagen.

    Als Schouwburgs Voogd groet hy de Mogentheên,
    Die uit vermaak aldaar hun tyd besteên,
Zo doet hy ook aan Amstels Burgervad’ren
    (40) Vermits hun geest, vermoeit van ’t Stads bestuur,
    Met reden haakt naar een vermaaklyk uur,
Als ze eens in ’t Jaar den Schouwburg komen nad’ren.

    Zo dat al ’t geen dit tweede deel bevat
    Zo wel als ’t eerst’, gelyk een schoone schat
(45) Van Poëzy, elk één word aangepreezen.
    Wierd hy niet steets belet door bezigheid,
    Deez’ Hemelgaaf had hy meer uitgebreid,
En dit Juweel had kunnen grooter weezen.

                                        JOHANNES SCHRÖDER.



[fol. ****2v]

OP DE DICHTKUNST

VAN DEN HEERE

JOAN PLUIMER,

IN ZYN E. LEEVEN
UITMUNTEND DICHTER,
EN LIEFHEBBER
DER EDELSTE WEETENSCHAPPEN;
ENZ. ENZ.

MICAT INTER OMNES.

Waar heen, waar heene op goude snaaren,
    ô PLUIMER, zachter dan een pluim?
Zyt gy de stérren ingevaaren;
    Van waar uw geest, door ’t luchtig ruim

(5) Apolloos trans voorby gevloogen,
    Een vuur van vaerzen strooidt, alóm
Vol goude vonken, voor onze oogen?
    Of lacht Kupidoos heiligdom,
Om dat uw schim, by de offerschaaren

    (10) Van Cypris koor, langs ’t mirtewoudt
In ’t Elizeesch gewest gaat waaren?
    Daar gy uw’ vaerzen, diep in ’t goudt
Met eeuwig diamant geschreven,
    Den Geesten voorleest, die, vol vuur,

(15) Uw’ blaaden kussen naa dit leeven.
    ’k Geloof voorzéker, dat Natuur,

[fol. ****3r]
Toen zy u teelde, ryk aan ’t blaaken,
    Om van uw’ ziel een hémelkring
Van duizendt Minnegoôn te maaken,
    (20) Met Venus sterr’ te reïe ging.
Wat wonder? die bekoorlykheeden
    Verstrektten Neêrlandt een’ Pandoor’,
Van élk eerbiedig aangebeeden!
    Hier gaat het allerkiest gehoor

(25) Ten dans op ongesteurde toonen.
    Elk letter groeidt tot kristallyn,
Om roos en léliblaân te kroonen.
    Geen paerlemoêr by sonneschyn
Kan dus het schittrende oog behoren.

    (30) Secundus, die uw kussjes leest
Met Julia, wordt hier herbooren;
    En staat verbaast, als hy uw geest
De grieksche Venus naa ziet treeden,
    Zoo schoon van leest, gelyk men haar,

(35) Noch kuisch, met drie Bevalligheeden
    Uit zee zag daagen, eêr ’t Altaar
Te Pafos blaakte. Voor die klanken,
    Waar in de geest van Moschus zweeft
En Bion, moet u elk bedanken.

    (40) My dunkt, Anákreon herleeft
In Neêrlandts dicht, alóm te roemen.
    De Min daaldt, als een hónigby.
Niet meêr op grieksche of roomsche bloemen,
    Maar op uw’ zachte poézy’.

(45) Zoo speelen góden op hunn’ snaaren.
    Zoo spiegeldt zich, by zilv’ren nacht,
De stille maan op ’t glas der baaren.
    Of zingt Tuskane, ruim zoo zacht

[fol. ****3v]
Als satyrs, nymfen, en najaden?
    (50) Dit ’s loof, waar in Petrarcha eer
Zyn’ Laura kustte op mirteblaaden.
    Deez’ toverzang maakt lenteweêr.
Deez’ strikken zyn de roozetoomen,
    Waar in Armida Tassoos geest

(55) Verwardde. Langs die nektarstroomen
    Ging Daifilo wel eêr ter Feest.
Help goôn ! wat orgel vol koraalen!
    Al wat hier klinkt is enkel goudt
Daar, in een koor van nachtegaalen,

    (60) Zelfs ridder Hoofdt den maatslag houdt.
O Minnedichter, vol vermoogen,
    Wat wonder, dat vrouw Venus reî
Uw graf bewaakt met duizendt oogen!
    Maar neen! uw’ toonen, vol gevlei

(65) En minn’, doen haar Adónis traanen
    Vergeeten; daar ze, op uw gedicht
Aan ’t Y gedaaldt met Amstelzwaanen,
    Uw grafzark tot een tempel sticht;
Waar in gy, op uw’ fénixzangen,

    (70) (Nu gy om hoog de sterren draaidt)
Den offerwierook zult ontfangen
    U van heel Neêrlandt toegezwaeidt.
Leef PLUIMER! by uw’ minnestraalen
Kan geen vergoode Dafnis haalen.


M D CCXXII.                    G. KEMPHER.



[fol. ****4r]

OP HET TWEEDE DEEL

DER

GEDICHTEN

VAN DEN HEER

JOAN PLUIMER.

NEC PHAEBO GRATIOR ALTER.

Zoo dryfd ge op nieuw, ô PLUIMER, op uw’ schachten
    De waereld om, en groet my in ’t verschiet:
Wy eerden lang uw’ toonen in gedachten,
    Nu zal myn’ nimf, wyl zy die eer geniet,
(5) Voor Neêrlands oor uw zachte veder roemen,
    Die, blank van pluim, een goude lente baard:
Van zuiver groen en onverwelkb’re bloemen,
    En in haar’ schacht de onsterflykheid bewaard:
Die paarlen strooid langs ’t veld van uwe bladen,
    (10) Die ’t keurige oog doen schêm’ren in haar glans
En ’s Dichters geest kan streelen en verzaaden,
    Jaa de ooren voerd op zoo ’n geluid ten dans.
Hoe dikwerf dryfd myn geest verrukt daar heenen,
    Als ze in uw hof op zachte pluimen treed,
(15) Vol Hemelglans aan alle kant bescheenen,
    En van Natuur omhangen en bekleed!
Daar zweeve ik op ’t geluit van uwe fnaaren,
    Gelyk uw’ geest, ô PLUIMER, in het veld
Der zaal’gen langs een gouden stroom gaat waaren,
    (20) Daarge, als uw’ pen onsterflyk, wond’ren meld.
[fol. ****4v]
Dan streeld gy ’t oor met lier- en heldezangen:
    Het zy gy voor uw dankb’ren Cézar bid,
Of hem begroet, daar hy, zoo ryk omhangen
    Met lauren, op drie zegetroonen zit.
(25) Maar wat een vuur verschynd hier voor myne oogen?
    Myn zangnimf staat in Cipris mirtewoud,
Zoo dikwils zy, in liefde als opgetoogen,
    Uw’ zangen zoo vol ted’re min beschouwd.
Hoe weet uw’ Liefd’ haar’ krachten op te haalen:
    (30) ’t Zy dat haar vuur door bruiloftszaalen blink’,
Of wy in ’t zoet van Hero ’s min verdwaalen,
    Daar zy in zee, ik in uw zang verzink.
Hoe bind gy thans onze ooren aan uw snaaren,
    Gelyk gy eer uw Wilhem hebt verplicht,
(35) Daar uwe pen, die niets, als goud, kan baaren,
    Met goud geloond word voor haar Vorst’lyk dicht.
Zoo gaat dan weêr dat heerlyk’ lusthof open:
    Zoo weiden wy noch ruimer in uw blaên,
Met nektar mild, en paerledauw, bedroopen,
    (40) En zien uw’ nimf in grooter luister staan.
Deez’ tweede vrucht zal ons niet minder streelen;
    ’k Hoor Neerland reets al juichen op dit werk:
De Nyd weet meê, hoe zeer ’t haar mag verveelen,
    Dat PLUIMERS naam heur’ tanden vald te sterk.

J. LAKEMAN.

Continue
[p. 1]

VERJAAR-DICHTEN

VAN DEN HEERE

JOAN PLUIMER.

[p. 2: blanco]
[p. 3]

AAN

GOZEWINUS HEUVELMAN.

OP ZIJN 32. VERJAARING,

Den 14 April 1688.

Oprecht van inborst, vroom, en teder van gemoed,
Geeft groote luister aan de sterffelyke menschen;
Ik zou die gaaven, en noch meer, in overvloed,
Indien gy die ontbeerde, U, Heuvelman, toewenschen;
Nu is zulks vruchteloos; maar ’k wensch op deeze tyd,
(5) Nu ik uw’ Jaardag meê help uit een Vrindschap vieren,
Dat gy, welvaarende, moogt streeven boven nyt;
En dat rechtvaardigheid uw’zinnen moog bestieren.
Zo zult g’hier namaals zien den uitslag van uw lot:
(10) Dat is de toegang tot die onwaardeerb’re Godt.


AAN JUFFROUW

ELIZABETH VERBIEST.

OP HAAR E: VERJAARDAG,

Den 15. Augusti 1688,

Wat is het vruchteloos, in sterffelyke menschen
Dat zy elkanderen, of ramp of voorspoed wenschen;
[p. 4]
Terwyl al ’t geen men wenscht, noch schâ, noch voordeel doed,
Omdat Godt alles heeft geschikt als ’t weezen moet.
(5) Dat kan men uit zyn woord, en door de reden merken,
En uit de wonderen van zyn doorluchte werken.
    Dies kome ik niet met waan, door dwaasheid opgezet,
Uw Jaardag vieren, o scherpzin’ge Elizabeth;
Maar kosten wenschen kracht, of eenig voordeel geeven;
(10) ’K zou wenschen dat ge in vreugd’ verslyten mogt uw leeven,
’K zou wenschen dat gy lang behield uw bedgenood;
’K zou wenschen dat ge uw kroost gelukkig zaagt, en groot.
Nu koome ik met geen wensch myn hartsgeheim ontleeden;
Maar ik voorspelle U heil, en dat om deeze reden:
(15) Gy mind de deugd, Gy haat het kwaad, ryk is uw lot.
Goet werk verdient wel niets; maar dingt het naast na Godt.


AAN DE EDELE VROUWE,

MEVROUWE

ANNA VAN LOON.

OP HAAR EDts VERJAARDAG,

Den 9 Augusty 1697.

Vrouw Anna, die de deugd, met onvermoeide schreden
Steets hebt gevolgt, geviert, gedient en aangebeden;
Die huis, en hof, en land bezit in overvloed,
Maar grooter schatten draagt in uw gerust gemoed.
(5) Gy houd de maatigheid tot richtsnoer van uw leeven;
En durft weer op zyn tyd mild en blymoedig geeven.
[p. 5]
Die tekenen der deugd, vry van verniste schyn,
Vertoonen hoe een hart, ’t geen edel is, moet zyn;
Zo is het uwe; dies kom ik, op uw verjaaren,
(10) U wenschen dat u Godt noch langen tyd wil spaaren,
En by aldien hy u nog eens eene Ega geeft,
Dat die in schat en deugd u niet te wyken heeft.


AAN DEN WEL EDELE GROOT ACHTBARE

HEERE


DEN HEERE

JOAN SIX,

HEERE VAN WIMNON, VROMADE &c.
OUD BURGERMEESTER EN RAAD
TE AMSTERDAM,

ALS ZYN WEL ED. GROOT ACHTBAARE
Den 14. van Loumaand, 1698,
TACHTIG JAAREN OUD WAS GEWORDEN.

Die in de natyd en de winter van zyn leeven
Noch door zyn gaaven stof aan Dichteren kan geeven
Geniet een zege van den Hemel: Achtbaar Heer,
Die zege daald op U, aan U gunt Godt deeze eer;
(5) Aan U, die, eerelyk gekroond met zilv’re haaren;
Op deezen dag besluit een kring van tachtig Jaaren;
[p. 6]
Waar in we uw oordeel zo volmaakt zien, zo gezondt,
Als of het op zyn eelste en op zyn rypste stondt:
Ook voeltge U zelve vry van ongemak en kwaalen,
(10) Die veele, in jonger tyd, hun lust en vreugd bepaalen.
In uwen ouden dag zyt gy vol jeugdig bloed,
En al zo ongekreukt van lichchaam als gemoed.
Indien ’t U lust de geest van staatzorg te verlichten,
Dan schryft gy meesterlyk Latynsche en Duitsche Dichten,
(15) Of de oogen weiden door schild’ryen, beeld, of prent,
En dus leeft ge in de kunst als in uw element.
In zulk een staat heeft Godt uw dagen willen rekken,
Op dat ge een voorbeeld zout van zyne gunst verstrekken.
Als ’t nootlot endelyk afsnyt uw leevens draad,
(20) Zo zult gy streeven naar veel heerelyker staat.


AAN MEVROUWE

MEVROUWE

ANNA MARGARETHA VAN RIEDT.

OP HAAR ED: VERJAARDAG,

Den 13. November 1701.

        Gy, die in ’t hart der Herrefs tyd,
        En in de Herfst uws Leevens zyt,
        In ’t rypste van u Jaaren;
        Ik koome U openbaaren
        (5) De tederheid van myn gemoed.
        ’T Geen wel geen schâ noch voordeel doed,
[p. 7]
        Maar echter wil betrachten,
        De grond van myn gedachten;
        Dat is, dat ik u wenschen kom
        (10) Een makkelyken Ouderdom,
        En dat ge U levens dagen,
        Slyt sonder ramp of plaagen,
        In u verrichting zytge alleen
        Geen Vrouw, maar ook een Man met een:
        (15) Bestuurende uwe Zaaken
        Tot nut, en tot vermaaken.
        Ga, ga zo voort, beroemde Vrouw,
        Vol Eerlykheid, vol Deugd en Trouw,
        Tot dat gy moogt genieten,
        (20) Het eynde van verdrieten.


AAN DEN HEERE

DEN HEERE

ABRAHAM ENGELGRAAFF.

OP ZYN EDts VERJAARDAG,

Den 4. van Zomermaand 1702.

Gy zyt, Heer Engelgraaff, op Pinxterdag gebooren,
Een dag dien maar alleen, alleen was uit gekooren,
Om Godts gezanten, door zyn weergaloozen geest,
(5) De magt te geeven om den zondaar te bekeeren;
Waar uit wy, door ’t geloove, onfeilbaar konnen leeren
Wat vrucht, door die genade, aan ons te wachten staat.
Godt gunne u, Engelgraaff, daar van eene overmaat:
[p. 8]
Dan zal men nimmermeer va uw verdrukking hooren:
Noch nyt, noch tweedragt zal u in uw rust verstooren.
Dit is myn wensch, op uw geboortedag, myn Heer,
Neemt gy het aan in dank, zo is ’t voor my eene eer.


AAN DEN HEERE

DEN HEERE

JEREMIAS VANDER MEER.

OP ZYN EDts VERJAARDAG,

Den 25. van Oegstmaand 1702.

Heer Vander Meer, ik kom uit vrindschap U verjaaren,
En uit een oprecht hart myn wensch U openbaaren;
Myn geest vind zich verplicht; want zweeg zy langer stil,
Zo bleef zy onbeschaamt in weerwil van haar wil.
(5) Schuw zyt gy, ’k weet ’t wel, van eigen lof te hooren,
Zulks legt gy nooit te last aan uwe onzydige ooren:
Uw openhartigheid, van deugd, van eer verzeld,
Is oorzaak dat gy steets in aanzien werd gesteld:
Want nooit zal eenig mensch misnoegt van U vertrekken,
(10) Terwyl ge een voorbeeld zyt van vrindschap zonder vlekken;
Die vrindschap is elk lief, en aangenaam en zoet,
Om dat zy voorkomt uit een ongeveinst gemoed:
Dies kome ik heden U op uw verjaardag groeten,
Met eenen wensch dat U veel voorspoed mooge ontmoeten,
(15) Met voorspoed die U lang gehangen heeft op zy:
Die voorspoed blyve uw huis een reeks van Jaaren by.
Dan zal Godt, in zyn gonst, U na dit tydlyk leeven,
Zo wel als nu, steets stof tot dankbaarheden geeven.
[p. 9]
Uw waarde bedgenoot, uw Kind’ren ryk van deugd,
(20) In ’t edelst’ bloeyen, en in ’t rypen van hun Jeugd,
Genieten dagelyks een reeks van zegeningen
Waar doorzy, met hun geest, naar hunnen oorsprong dringen,
Om Godt te danken, zo doet gy, uw Gemalin,
Voor al de welvaart van uw vreedzaam huisgezin.


OP HET VERJAAREN

VAN DEN HEERE

DEN HEERE

EN Mr. JOAN VAN DRUYVESTEYN.

Den 13. van Slachtmaand 1704.

Ik kom’, Heer Druyvesteyn, zo ’k meen ter rechter tyd,
Met eene eerbiedigheid, terwyl gy Jarig zyt,
Uw heuscheid groeten, en, is ’t my geoorloft, wenschen
Dat gy erlangen moogt het beste lot der menschen.
(5) Begaafden Jongen Heer, sieraad van Heer-lems stad,
Zo ryk gezegent met eene onwaerdeerb’re schat
Van oordeel, van verstand, wel leven, vrindlykheden,
Verzeldschapt met een reeks van onbesprooke zeden;
De milde voorspoed blyve U onophoudlyk by
(10) Dat uw voornemen steets tot nut en heil gedy;
De Slachtmaand zal om schoonst op uw verjaardag pryken,
Gelyk de Zoomermaand, en dus de vlagg’doen stryken,
By U zal ’t lente zyn, en schoon de noorden Wind
De Blaadren van den hout op dezen tyd verslind,
(15) En ’t spaaren werd ontroerd door bulderende buyen,
[p. 10]
Uw Achter-Meer zal zyn een wellust uit den zuyen;
Zelf, in dit bar saizoen, zult ge aan uw stillen haart,
Uw vrinden en U zelfs onthalen op uw taart.
De milde Bachchus, die in Wynmaand is geboren,
(20) Zal uw gezelschap wel onthaalen en bekoren;
Gy zult Italië weer door gedachten zien,
Dat schoon Italië, waar om gy nu misschien
Vergeten zult de vreugd door U voorheên genoten,
Nu ge in uw Achter-Meer geen vreugd houd op gesloten,
(25) Maar die vaak mededeeld met gulle lieflykheid
Om dat uw hart steets voor uw vrinden openleid.


AAN DEN

HOOGEDELEN GEBOREN HEERE

DEN HEERE

HUGO VAN NEYVEEN.

OP ZYN HOOGEDELHEITS VERJAARDAG,

In Slachtmaand 1705.

Ik kom eerbiedig u op uw verjaardag groeten,
En offer u myn wensch en leg die voor uw Voeten,
Misgun, misgun my niet, Aanzienelyken Heer,
Dat ik vrymoedig my aanmatige deze eer,
(5) Myn plicht port my daar toe, O Eedlen Hooggeboren,
Gy die tot heerschen van de hemel zyt verkooren,
Een deftige oorzaak van eene onbepaalde vreugd,
Terwyl gy Adel zyt door afkomst, en door deugd:
[p. 11]
Dat tuyge uw groot bestuur, toenge U hebt ingelaten
(10) Om mede een lit te zyn der algemene staten
In ’t vorstelyk ’s Gravenhaag, dat tuige uw eige stad,
’t Vermaarde Groeningen, daar ge altoos achting had
Om dat ge uit vryheid zocht alleen uw aâm te halen,
Wie kan naar waardigheid uw groote deugd af malen?
(15) Ik vinde my te zwak, dies sluit ik myn gedicht
Alleen met deze wensch, die voorkomt uit myn plicht;
Leef, leef Hoogeed’len heer, een lange reeks van Jaren,
En dat ge steets naar ziel en lichchaam wel moogt varen;
Dan is myn hoop voldaan, en uw geslacht verblydt,
(20) Zo gy noch vyftig Jaar na deez’ dag Jaarig zyt.





AAN DEN HEERE

DOMIST,

RECHTSGELEERDE.

OP ZYN EDts VERJAARDAG,

In Slachtmaand 1706.

Vrind, Domist, ik kom U groeten,
En, ik geef my zelve de eer
Om U met een wensch te ontmoeten,
Op uw Jaardag, braaven Heer,
Die, van de Eedle Zanggodinnen,
Werd geliefkooft en onthaalt,
Om dat zy uw geest beminnen,
Daar heur Wetenschap uit straalt;
[p. 12]
’t Zy gy toelegt om te dichten,
’t Zy gy zuyvre snaaren roert,
Of ons toont de redeplichten,
Daar gy harten door vervoert;
’t Zy gy rechtsgeleerde schriften,
Door Vrouw Themis geest gesterkt,
Weet te scheiden en te schiften,
Alles werd net uitgewerkt:
Waar om wy uw hoofd verieren,
Op deeze aangenamen tyd,
Met nooit dorrende Laurieren,
Daar zich ieder om verblyd.
Leef dan met uw lieve kind’ren,
Met uw vrindlyke Echtgenoot,
Nooit moet tegenfpoet U hind’rea,
Dan zien wy uw heil vergroot;
’t Geen op heden al veel menschen
U, en ook uw Huysvrouw wenschen,
Die ook, naa myn heugenis,
Overmorgen Jarig is.

[p. 194]

Q. HORATIUS

HET DERDE BOEK,

HET EERSTE GEZANG.


DAT GEEN RYKDOMMEN, NOCHTE EER, NOCH-
TE STAATEN, MAAR EEN GERUST GE-
MOET DEN MENSCH IN EEN
GELUKZALIGEN STAAT
STELLEN.

IK Haat d’onwetenden, en sluitze uit myn gedachten:
Ik Priester, en Poëet van ’t Zang-godinnendom,
Ik zinge iets ongehoorts, dat niemand zal verwachten;
Komt Jonge Vryers hoort, komt Jonge Vrysters kom.
    (5) De ontzigt’bre Koningen gebien hunne onderdaanen,
Jupyn de koningen, die word geëert, geviert,
Der Reuzen nederlag deed hen een eerweg baanen,
Terwyl hy alle ding met eenen wenk bestiert.
Den een bezit meer lands, bepoot, beplant met dreeven,
(10) Als d’ander, een die staat na ’t kussen, slaat steets ga,
Dat hy zich dagelyks voor ’t Raadhuis moet begeeven,
Die vroom van wandel is, bied ook een bot daar na.
De Dood trekt steets by ’t lot, ’t zy hoog of laag van Staaten,
’t Gaat zonder onderscheit. Hen wien steets boven ’t hoofd
(15) Een bloote sabel hangt, wat is ’t dat hem kan baaten?
Hem walgt het zoet banket, hy is van smaak beroofd.
Noch zang noch snarenspel zal hem de slaap verwekken,
Daar de Akkerman nooit walgt van slaapen noch van lust
[p. 195] Die door de schaduwen belommert zich mag rekken,
(20) Terwyl een weste wind hem inblaast stilte en rust.
Die niet den Nootdruft eist, vreest nooit voor holle baaren
Noch ’t dalende gewelt der wagens, in de lucht,
Noch voor den steilen Bok, noch andere gevaaren,
Noch d’ongena van ’t weêr daar d’ Ooftboom onder zucht,
(25) Door groote hitte, of kouw, of guure regenvlaagen.
De visch voelt dat de Zee al daaglyks erger word.
Men vester huizen in, die het gezicht vertzagen;
Terwyl den Bouheer werd door vrees en angst geport.
Indien de steenen dan, van Frigiaansche stranden,
(30) Noch purper, dat in glans de gouden starren dooft,
Noch den Falenschen wyn, noch Persiaansche Landen,
Wiens bosschen zwanger gaan van onwaarderlyk Ooft:
De droefheid slyten doen, waarom zal ik dan Zaalen
Optrekken tot de lucht, van zilver en van gout;
(35) Want wat kan rykdom, staat, of eer, of grootheid haalen
By een gerust gemoet, dat zich op ’t land onthoud.


AAN

LEUCONOË,

XI. ZANG VAN HORATIUS.

VERBIEDENDE VOOR ’T AANSTAANDE TE
ZORGEN, GEBIEDENDE VROLYK TE ZYN,
NEMENDE ZYN BEWYS VAN DE
SNELHEID EN KORTHEID
DES LEVENS.

Ei onderzoek niet eens, LEUCONOË, te weeten,
Wyl ’t ongeoorloft is, de lankheid van uw tyd,

[p. 196]
Noch moei u immer met het leezen van planeeten,
Op dat ge in meerder rust uw korte tyd verslyt.

(5) Het zy dat Jupiter verlangen wil uw dagen;
’t Zy deeze Winter mogt uw laatste winter zyn.
Spoel liefst, met versche wyn, van ’t bittre plagen;
Leef zelfs geen ogenblik, (om lange hoop) in pyn.
De tyd loopt als de wind. Verdryven wy de zorgen;

(10) Bedien U van de tyd die tegenwoordig is;
Betrouw, ik waarschouw U, niet op den dag van morgen,
Maar dien U van ’t vermaak op ’t bet, en aan den dis.


Continue