Franciscus Eucolus (Eutrachelus, Panagathus, François Goethals): Soter gloriosus. 1563.
Uitgegeven door drs. B. Boers en dr. J. Bloemendal
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton026550 bij Gerardus Salensonius te Gent en Ceneton026560, titeluitgave bij Iohannes Bogardus te Leuven
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[fol. A1r (Gent)]

❧  COMOEDIA  ❧

NOVA AC SACRA, CUI

TITULUSSOTER
GLORIOSUS.

Auctore

Francisco Eucolo Gandensi.

GANDAVI,

Apud Gerardum Salensonium,
____________
M. D. LXIII.



[fol. A1r (Leuven)]

❧  COMOEDIA  ❧

NOVA AC SACRA, CUI

TITULUSSOTER
GLORIOSUS.

Auctore

Francisco Eucolo Gandensi.

[Vignet: Cor rectam inquirit scientiam]

LOVANII,

Apud Ioannem Bogardum, sub Biblijs
aureis, Anno
____________
M. D. LXIII.



[fol. A1v]

Privilegij tenor.
REgio diplomate cautum est ne quis Francisci Eucoli Comoedias, collectos hymnos ac adagia, ceterasque eiusdem auctoris lucubrationes in omnibus hisce suae maiestatis ditionibus intra sex annos proximos ullo modo imprimat, aut alibi impressas importet aut venum exponat, absque expresso dicti Francisci consensu eiusque voluntate. Qui secus faxit, poena ex sanctione multabitur, librique impressi, aut inter promercales habiti, fisco addicentur. Datum Bruxellae vij. Id. Febr. 1562.* Subsignatum
De Langhe.



[fol. A2r]

EXIMIO   RERUM-
QUE EXPERIENTIA ET ERU-
DITIONE PRAESTANTI THEOLOGO,
sacraeque paginae apud Lovanienses professori,
ac Ecclesiae B. Petri in eadem urbe pastori
vigilantissimo, Brugarum Episcopo nuper
designato, D. & M. Petro Curtio, fau-
tori suo semper colendo, Fran-
ciscus Eucolus Gandae civis
salutem hîc optat felicem,
& olim immortalem.
SOlent reverende D. qui artificum inuisêre officinas, non illubenter eò subinde animi gratia regredi: & quae ipsi elaborare mente ac manibus opera nequeant, per otium nec moleste cernere, & gratanter alienam probare industriam. Quin, ubi a proprijs quid negotijs superest temporis, simios agere, atque observatas imitari lineas, modosque, ut qui dum auloedi esse non possunt, cytharaedorum tamen se loco censeri non aegre ferant. Quod mihi a iuventute usu prope venisse subin memoror. Etenim tuae benignitatis candore in familiam olim & mensae communionem admissus, adque Scripturarum studia utcunque provectus, etsi deinde certis alio de caussis descierim, & me connubij insuper foedere adstrinxerim: tamen si quando feriari a prophanis datur occupationibus, antiquius habeo nihil, quàm ut in omissis non felici- [fol. A2v] ter divinae scientiae viretis iucunde diverser, illicque mentem ac ingenij vires abunde solideque refocillem: ubi veteris flammae scintilla ducente verus ignis animaeque pabulum modo deprehenditur. Horum lectione quondam affectus, non supervacuum duxi unà materiam totius Christianismi palmariam, nempe magnificam Sotéris nostri, pastorumque Principis in carne anastasim, certam resurrectionis humanae initiationem firmamque basim per comicos quinque dispartiri actus. Impulerat eodem, pietate & doctrina celeber paedagogus D. Egidius tutor, litteris & amicitia pridem mihi devinctus, cuius quoniam hortatu primam summamque stylo manum apposueram, eiusdem cura lucubratiunculam in theatro peritorum choris exhibendam, expendendamque coactus demum fui permittere. Quod postquam ille anno partae salutis 1550. publice ipsa Adscensionis die non illaudatus peregerat, monere non destitit deinceps per intervalla, tum familiarium aliquot, ut typographo excudendam mandarem. Ego vero domi conscius haud in vulgari, verum libera, nec ullis circunscripta cancellis periculose versatum me palaestra, neque rursum pro dignitate argumenti prudentioribus fecisse satis, nullam mihi veniam, purgationem, aut defensionem magis aequam aut propinquam fore perspexi, quàm si fautoris tam idonei auspiciis in apertum prodire sinam. Quis enim potior contigit aut occurrere queat, cuius dignitati hoc, quidquid est, libelli magis opor- [fol. A3r] tune dedicare possim aut obliger? Ipse enim (ne cetera referam benemerita) propalandam studiosis tunc opellam nominis tui subscriptione comprobasti, cui uni has sacrae primitias actionis, qualescunque profectus nostri reliquias, ut non dicam meipsum, omni iure debeo: qui tenerorum olim morum ac disciplinae partim formator, patronus esse in posterum nunquam supersedisti. Quapropter eximie Doctor ac Episcope, hunc libellum utpote grati animi symbolum, sereno vultu, propensaque dextra excipere, ac in pretiosae infimum admittere nidum bibliothecae, tum me meaque porro tueri ne pigeat. quod pro communis patriae regionis, natalisque mihi urbis amore, in qua pueritiae ac adolescentiae cursum absque taedio duxisti, tuaque genuina humanitate, ac sincero erga me usque affectu benevole neque minus strenue facturum spero atque confido. Vale praestantissime in Christo Domine, qui tuos successus augere in melius, ac beato tandem fine perficere dignetur. E Gandavo Flandriarum, post assertum Orbem anno 1560. quinto Kalendas Martij.*



[fol. A3v]

Encomium exercitationis tempore
spectaculi pro valuis
positum.

QUisquis ab Aonio vitreum bibis amne liquorem,
        Nataque musaeo diligis orsa choro,
Et petis intento surrecta proscenia passu;
        Limine pernicem siste patente gradum.
(5) Siste pedem, brevis est mora: praeterijsse licebit,
        Cum ratio nostrae cognita mentis erit.
Comica solenni quoniam monumenta receptum
        More per est actus edere secta suos:
Nos quoque tam longo nihil imminuemus ab usu,
        (10) Hoc decet, id magnae est utilitatis opus.
Jmbuat egregias cum quippe scientia mentes,
        Pingitur ut tabula mollis imago rudi,
Accipiunt faciles, memori male parte recondunt,
        Obstat enim aetatis culpa vagusque calor.
(15) Qui tamen evadunt dein exercendo tenaces,
        Sedulitas artes irrequieta docet.
Nunc duo disceptant, comes est infamia victo,
        Solvitur alterna quaestio mota vice.
Nunc peragunt ludos, constans spectacula circum
        (20) Excitat auditor sollicitatque metu.
Nanque nihil iuvenes animos accendere palmae
        Nobilis, & validum laudis amore magis.
Hinc pudor, hinc decoris stimulat generosa cupido,
        Turpe premi: pulcrum, si patiatur honos.
(25) Tunc literis studuisse iuvat, iam discere carum.
        Jncipit immensus sponte placere labor.
[fol. A4r]
Alter adest fructus: quod hebes doctrina reformat
        Pectus, & ingenium divite dote polit.
Saltubus in siquidem generis cum semina nostri
        (30) Errarent mistis non aliena feris,
Jpsa rudes populos facundia mercurialis
        Legibus induxit vivere prima datis.
Ocius ambitas subierunt moenibus urbes,
        Et pariter ritus obtinuere probos.
(35) Scilicet eloquio flectente ferocia corda,
        Prorsus & hic vires expediente suas.
Tunc & in arboreis cecinerunt carmina ripis,
        Totaque per partes fabula coepit agi.
Protinus ut praesens imitatae mentio vitae
        (40) Posset in exemplum ruri & in urbe trahi.
Jdque satis liquido reor insinuasse quid, aevis
        Sicut in antiquis, scenica cura iuvet.
Jndolis hinc celsae specimen dare sedula pubes
        Prodit in expositis structa theatra locis.
(45) Materiae nomen, redivivi adspectus Iesu,
        Jnclyta quem nullo gloria fine beat.
Nec tamen auctoris tacitum scrutabere nomen,
        Vilior hac ne res sit ratione tibi.
Jpse sui quoniam curam seponit honoris,
        (50) Sit modo pectoribus functio grata bonis.
Paruit accepti voto precibusque sodalis,
        Numina post erat hunc demeruisse satis.
Vos tamen offici ne more absistite vestri
        Plaudere, supremus cùm sinet ora sonus.*
(55) Nec quia, qui Latio donaverat ante Menandrum
        Non sit, eo rapias languidiore manu.
Ut tepor, & vernae demulcet ut aura diei,
[fol. A4v]
        Commendat missus gratia mira novos.
Spargitur in vulgus simul actio siqua frequenter,
        (60) Assolet applausu frigidiore dari.
Nil sub sole recens, alias tamen addidit ansas,
        Cultior historiae statque superficies.
Jamque benigna cohors, horae sonuere secundae
        Signa, domo praeceps interiore subi.
(65) Libera quae extremis patet aedibus area, turbam
        Excipit, hîc palmam fine memento dare.
Sed fuge, cortinae diducit vela choragus:
        I, rue. dum restas, infit ibi prologus.



OCTOSTICHON MORIO-
nis instructi, foribus praefixum.

ANte fores quidnam restas spectare vocatus?
        Janua Piërio cum fit aperta choro.
Ecquid adhuc dubitas? carmen scio poscis: at extra
        Limen eas nugas chartula nulla dabit.
(5) Non didici graece, docuit me nemo latine:
        Verba nec hebraea proloquor orta domo.
Perge, vel extemplo fronti complosus ineptae
        Cottabus insano findet ibi silicem.
Continue
[fol. A5r]

Tragicomoedia, cui titulus
Soter Gloriosus.


Prologus.

Iambici Senarij.

O Ter decora Patriciorum concio,
Eque mediocri sorte non ignobiles,
Quibus secundum stemma conciliant litterae,
Quòd in benignis hospitata mentibus
(5) Dias Minerva functiones suggerit,
Humaniore cuius avocamine
Mulcetis acta saepe serio publica:
Vobis Choragus universis sedulo
Sanis salutem dicit, optatque assiduam.
(10) Candoris ingens cogit exemplum: quoniam huc
Unanimis ardor allicuit spectaculi.
Quapropter illud cavit accuratius,
Ne alicubi vestram opinionem falleret.
Si fallat usquam: lene sperans iudicium.
(15) Nanque institutae haec actionis materia est,
Quae, praeter hoc quod integrum sibi ingenium
Deposcit, haud in qualibet tractabilis
Manu: sed alia parte tam vera ac sacra,
Ut in amorem singulos trahat sui,
(20) Facilemque possit parere veniam, si minus
Sit eleganter, aut tractata dextere.
Quaecunque tandem eum manet sententia,
Sublimiore periclitatus in stilo,
[fol. A5v]
Modo ad humilem sua verba demittit sonum,
(25) In hoc amicorum obsecundans arbitrio:
Alioqui scriptis timidus in theatricis,
Quando alius alijs servit aut placet modus.
Tam multa rerum ad invicem discordia, &
Dissimilis adeo mentium est philautia.
(30) Nunc agite puris (ò viri) penetralibus
Patulas per aures traditote Evangelium,
Et tempori, nostroque statui accommodum
Velut medullam bibliorum: quandoquidem,
Postquam soli caelique rector oppetijt
(35) Mortalium dignatus exequi vicem,
Quid laetius festiviusque quiverat
Succedere, ac non dubia resurrectio?
Certam futuri quae novat spem saeculi?
Ne more pecorum, ex haeresi Sadducia,
(40) Reamur animam cum loculo decedere.
Hanc vero Soter gloriosus asserit,
Pullos sub alas, sicut ovipara, convocans,
Utque pelicanus sanguine suos nutriens:
Jdem ipse Phoenix morte vitam restituit,
(45) Caelosque celso aquilae volatu transiit,
Ut carne, mundo, daemone, ac prava haeresi,
Impressione quadripartita hostium,
Pessundatis nos raperet illo denique.
Adeste proni pectore, oculis, gestibus:
(50) Ne si severam ruga frontem praeferat,
Pudens ephoebus peccet in scena: prius
Quàm thema facti dixerit, non fabulam.



[fol. A6r]

Argumentum.

Idem genus carminis.

Actus 1.

SOtére Iesu condito subter lapidem
Excussa somno turma militum trepide
Diffugit, adsunt Magdalena, Iacobi, &
Maria Salome, parantque Christum obungere.

(5) Nusquam reperto corpore, ablatum memorant.
In hortulani postea apparet specie,

2.
Castrum deinceps cum duo Emaus peterent,
Incognitus sese obtulit comitem viae,
Jn fractione panis inde notus, &

3.
(10) Mox congregatos medius inter discipulos
4.
Petrus Simon fors atque Thomas Didymus
Nati Zebedaeo, iunctus & Nathanael
Mare Tyberiadis navigabant, complacuit
Piscatus, ipse Dominus interea obvenit:

(15) Gravique captu interloquens discernitur.
5.
In praestituto monte Galileae dein
Cum se videndum constituisset omnibus,
Hinc in Olivetum deviat Bethaniae,
Jbi, ut cacumen tetigit, igneo eloquio

(20) Hortatus omnes ad fidei constantiam:
Tandem Angelorum obsequio in astra assumtus est.




[fol. A6v]

Partitio locorum theatri.

Monumentum.Hierosolyma.
Porta vel Rus.Synagoga.
Domus matris Marci, quò convenie-
bant discipuli.


Personae.

Primo: Recitator prologi, periochae sive argu-
menti, & perorationis.


Interlocutores.

Maria Magdalena.Caiphas.
Maria Jacobi.Amos.
Maria Salome.Petrus.
Gabriel Angelus.Barptolomaeus.
Gillo &
Casca
} Romani mili-
tes
Philippus.
Jacobus Justus.
D. Maria mater Domi. Thomas.
Joannes.Nathanael.
Lucas.Osias.
Cleophas.Syba, servus sacerdotis.
Christus apparens.
Continue
[fol. A7r]

Actus primi Scena prima.

Maria Magdalena, Jacobi, Salome.

Iambicum anacreontium, dimetrum
catalecticum.

MAG. AGedum piae sodales
Tendamus ad sepulcrum.
MAR. En nos tibi propinquas.
MAG. Num pixides parastis?
MAR. (5) Hem? singulae, pretiosam
Vim balsami fragrantes.
MAG. Alacres profecto adestis,
Adhuc quidem sopori
Vos deditas verebar.
MAR. (10) Jtan’ putas inertes,
Ut unctione Christi
A biduo instituta
Jgnaviae vacemus?
MAG. Non adeo, verum inopinas
(15) Natura saepe fallit:
Ubi promta licet voluntas
Infirma caro dominatur.
MAR. Humanus ille lapsus.
MAG. Quem sedulo ut caverem,
(20) Serae sub alta noctis
Me sobria ad precandum
Converti. MAR. Idem imminentem
Somnum fugavit ardor.
MAG. Nunquam tamen perinde
[fol. A7v]
(25) Jn sabbato supina
Fui, omnia experientem
Mens quassa deserebat.
MAR. Fortasse pridianus
Cor impedîbat horror.
MAG. (30) Fieri potest, vel illud
Vexabat inadvertentem:
Quod officium haud
Praestare Domino possem.
MAR. Propiora vero dicis.
(35) Nanque ille non vulgari
Amore te ambiebat.
MAG. Agnosco Dei bonitatem.
Quo modo etenim merebar?
Cum filiam gehennae
(40) E morte, daemonumque
Septem manu, virûmque
Complexibus retractam,
Modum erudijt salutis.
Nec facile fabor, hunc quàm
(45) Suspexerim vicissim.
Tam firma quem dolorem
Compago passa! quam vim!
Cum debuit revelli!
Proin viam voremus,
(50) Lubet iterum sacratos
Pedes, caput, pedesque
Tepidis rigare guttis.
Et lacrymis lavare,
Et osculari, & odoro
(55) Perfundere oleo membra.
[fol. A8r]
MAR. Quo currit? apud se non est.
MAG. Quin me sequimini? tarde
Nimis venitis. MAR. SA. at tu
Porro volas, quasi sis
(60) Sublime nacta corpus.
Resiste. MAG. quid moraris?
Prope terminum ne cessa.
MAR. Pró? MAG. Quid vides? MA. Ni in umbra
Hallucinor, tacentem
(65) Cum lanceis cohortem.
MAG. Ah, ubi? MAR. Ambitum per horti.
Fugimusne? MAG. Resta paullum,
Dormire nam videntur.
MAR. Quantum libet quiescant,
(70) Numero latere nunquam
Valemus hoc agentes.
MAG. Quid ergo facimus? MAR. isthinc
Eo retrocedamus
Rupis latus ad sinistrum,
(75) Dum sponte locum relinquant.
MAG. Statimne? MA. Simul ac ortus
Sol aërem invehetur,
Statione provolabunt.
MAG. Incerta coniectura.
(80) Recurre Salome quaeso
Petroque nuntium fer
Praetorios venisse
Ut auferant Jesum,
Ruat, exitumque spectet.
MA. SA. (85) Quando ita iubes, parebo.
Etsi via longa, faxo.



[fol. A8v]

Actus primi Scena secunda.

Gabriel unus Angelorum, progressus
ad septa maceriae.


Iambici Senarij.

PLurifariam multisque nuper est Deus
Modis locutus per Prophetas patribus,
Novissime autem filij plectro sui,
(90) Christique Iesu, celsa cui divinitas
Hereditatem deputavit omnium:
Per quem creavit quidquid est, & saecula.
Qui cum paternae splendor extet gloriae,
Figura pariter illius substantiae,
(95) Virtutis universa suae verbo ferens,
Purgationem detulit reatuum.
Statimque sanctae sede maiestatis ad
Dextram reclivis maior (ó) nobis: erit.
Tantoque maior, quantus heres dignior.
(100) Nemo proinde gaudij sit immemor
Spe caelitus data beatitudinis
Clarum per alti numinis praeconium.
Nam si fefellit Angelorum sermo nihil,
Dictum Tonantis finis asseret solidus.
(105) Signis cui usque huc atque portentis varijs
Miraculisque illustris adstruxit fidem.
Plerisque sacri Pneumatis donum insuper
Largitus, ut suae voluntatis placitum.
Hic etsi paullo minus humilior me & meis,
(110) In passione tempore brevi apparuit,
[fol. B1r]
Nunc ille Iesus singulis salutifer
Ornandus est honore iuxta ac gloria.
Cum nullius non fata gustavit vice,
Perpesque laeta morte lethum sustulit
(115) Solvendo nempe daemonis potentiam:
Et quos tremenda servitute presserat.
Debebat etenim vester ille pontifex
Humanitatis ideo naturam induere,
Uti benignus & efficax coram deo
(120) Placaret intercessione eum populis,
Cum tot volutus atque tentatus malis
Victor valeret ferre lapsis subsidium.
Nec segnius se publicam hostiam obtulit,
Clamore valido lacrymisque supplicans:
(125) Quapropter exauditus ob reverentiam est.
Adeo fidelis nuntius leganti erat,
Et amplioris quàm Moyses laureae:
Quoniam is minister in domo tantum Domini
Fuit: Sed ipse dominus, atque proprios
(130) Credentium in sese incolens cordis sinus.
Quapropter hodie, adhuc oportunum est, hodie,
Quae praedicavit auribus demittite.
Jugis sacerdos subito conscendet polos
Jnfirmiorum ubique misereri facilis.
(135) Vel hic vel illic ante regnantis thronum
Veniam petentes in genu procumbere
Estote proni, fons cito uber gratiae
Absterget omni criminum vos a nota,
Et in supernam introire concedet requiem.
(140) Inde exulabunt urbe cives in Solymis,
O pertinax & progenies non credula:
[fol. B1v]
De pristina nec quid remittens indole,
Promissus orbem cum redemit Messias.
Graviora proinde scelera designavit avis
(145) Quos obstinatae idololatriae iugum
In vasta eremo per hiemes quater decem
Caelo execratos mille multavit nexibus.
Quando tabellas legis exarante duce
Conflavit auro totus Israel vitulum,
(150) Vel cum rubentis ductus aequoris vado
Tendens in aruum lactis & mellis ferax
Pelusij desideravit fercula.
Iudaea tali natio sata propagine
Immane non satis arbitrata flagitium
(155) Sotera miris excruciasse doloribus,
Sic ut sacrati capitis infra verticem
Adusque talos unda flueret sanguinis,
(Scatebra presso quanta subsultat mero)
Etiam poposcit Pontium abiectissima
(160) Daret cohortem, quae sepulti sub petra
Monumenta vigili clauderet custodia,
Ne fors sequaces (stulto quod persuaserant)
De nocte furtim corpus hinc sustollerent,
Famamque late spargerent prolem Mariae
(165) Nova resurrexisse vita a mortuis,
Primoque peior fieret error ultimus.
Nihil gravatus ille permisit, subito
Rupem coronant undiquaque milite,
Ingensque saxum fauce surrigunt specus,
(170) Contigua cuius latera signant desuper.
Secura tali mystica secta praesidio
Discessit, alius alio, ad repotia.
[fol. B2r]
Quid invidorum techna? quid contra Deum
Profecit inita saepe consultatio?
(175) Cuncti (en) profundo turgidi somno iacent,
Romana nusquam cura, nullae vigiliae.
Hos (ut merentur) panico promiscue
Procul tremore dissipatos exigam,
Regnare numen hoc ut eiulent solo.



Actus primi Scena tertia.

Magdalena, Gabriel Angelus,
Gillo & Casca.


Ut supra.

(180) O quàm serenum Titan ostendit iubar?
Quasi alius, ac qui nuper abscondit radios.
ANG. Heus, heus inertes administri nequitiae,
Quos sempiternus tartaro dicat stupor,
Quousque stertitis? quid hoc socordiae est?
MAG. (185) Audire vocis videor e loco sonum.
ANG. Quod si non olim aedenda vos sententia
Damnaret, hodie (tempore etiam gratiae,
Rebusque laetis) sisteremini infero.
Exurgite, ite daemonis ludibria.
GIL. (190) Quid sic ô Casca pungis aversum gladio?
CAS. Rides? an aliquid tale sentis somnians?
ANG. Victoriosae noscitis robur crucis?
GI. Prô Jupiter: quem cerno: vae misero mihi. AN. heus,
Eia, apage perdita natio. CAS. Eheu vulneror, ah?
(195) Albis quis hic totus nitens amictibus?
Hei hei? iaculatur igneas in me faces:
[fol. B2v]
Tremulamque plausu passuum terram quatit,
Etiamne tonitru terribilissimus increpat?
AV. Fuge moribunde. CAS. parce, parce, profugimus,
GIL. (200) Laedor, ío: parce, nil mali commisimus:
Conducta nostra vigilia est stipendio.
CAS. Hem Gillo, quemnam reris esse? G. Roga ut lubet,
Donec medentis indigebo dextera,
Responsa reddere mens mihi non suppetet.
(205) Nam paene plagis mille fossus occido.
CAS. Solúsne? neuter alteri improperaverit.



Actus primi Scena quarta.

Magdalena, Maria Jacobi, Gabriel
Angelus.

Iambicum dimetrum cum dimetro anacreontio.

POstquam frequens pedum strepitus,
Fremitusque silet loquentum:
Pergamus, Euge, militum
(210) Nemo remansit, at quis
Monumenti ab ostio lapidem
Nobis revolvet? MAR. unà
Amoliemur, plurium cuncta enim
Virtute onus levatur.
MAG. (215) Te praeterit imbecillitas
Sexus, ehodum, remotu’st
Scrupus. MAR. quo pacto? MAG. respice
Saxum procul volutum.
MAR. Bene habent adhuc prooemia,
(220) Jnfer gradum profonde.
[fol. B3r]
MAC. Papae. MAR. qui sic percelleris.
MAG. O Maria, nulla Christi
Heic invenio vestigia:
Iuvenes duos, sed intus
(225) Stolis decoros candidis.
ANG. DEXTER. Quem quaeritis mulieres?
Nolite tam expavescere.
MAG. Jesum (ô) Nazarenum.
GAB. ANG. Cur quaeritis, qui vivus est
(230) Cum mortuis? haud est hic.
Surrexit, en locus quo eum
Posuere. Nunquid estis
Vaticinij parum memores?
Oportuisse Christum
(235) A convictore traditum
Jn vincla Iudaeorum,
Pendere tresque post dies
Exurgere e locello?
Quapropter ite, & asseclis
(240) Evangelium referte,
Quoniam vos antecedet in
Galilaeam, ibi videndus.
MAR.IAC. Terricula mira, non queo
Jncolumis hic manere.



Actus primi Scena quinta.

Maria Magdalena. Christus in specie hortulani.

Iambici senarij cum dimetro interserto.

MAG. (245) O Christe praesens languidis solatium
    Cur nunc ademtus es pavidae?
[fol. B3v]
Ad quem refugiam exanimis horrore & novis
    Concussa spectris funditus?
O dulcis olim Domine? oh? hoccine illud erat:
    (250) Jd vero (iam recordor) erat:
Quod in Simonis quando leprosi aedibus
    Supra recumbentis caput,
Nardum profudi fracto alabastro pisticam,
    Ad murmur infrementium
(255) Dixti patronus, sinite, nec molesti ei
    Este: obsequium nam praestitit
Bonum, occupans superstitem me inungere,
    Si fors sepulto non daret,
Neque do, proin non prosequar absentem lacrymis,
    (260) Tot pignorata beneficiis?
Stat immori ploratibus, loco, & malis.
    IE. CHR. Age mulier. MAG. Hem? quis hic adest?
Ah hortulane. IES. Quid impotenter te excrucias?
    MAG. E conditorio Dominum
(265) Quoniam meum tulere, verum tu pariter
    Me affligis, amabo monstra ubi
Locaveris. IE. Maria. MAG. Magister, oh Domine?
    Tristis venustas spiritus?
Dignosco te, libone sanium pedibus.
    IES. (270) O Magdalena quid paras?
Caveto me contingere: Non adhuc quidem
    Jn Patris elevor thronum.
Sed vade perfer ceteris: quod ad Patrem
    Meum, Patrem vestrum omnium,
(275) Deum meum, Deumque vestrum, propediem
    Ascendo. MAG. Prô? disparuit:
Bene famulam dimittit in pace: Ex quo sum
[fol. B4r]
    Salutis auctorem intuita.
Eo, atque gesta, visa simul ex ordine
    (280) Narrabo memoriter undecim.
Continue

Actus secundi Scena prima.

Maria, Joannes.

Iambicum dimetrum.

MA. O Dulce noctis somnium?
Si vero somnium fuit, &
Non vera prorsus visio,
Quanto frui voluptiae
(285) Miserae dedisti munere?
Jam delibutum gaudio
Cor e malis repullulat,
Ut cum recens arentia
Vos mane tingit germina.
IOAN. (290) Quid hoc genitrix maxima
Verosimilis spectaculi?
MA. Mi fide custos virginis
Visus sub auram filius.
IOAN. Adeon amoena se tibi
(295) Jmago mater obtulit?
MA. Non, si loquar caelestium
Linguis, ô care, differam.
Vix me silenti tempore
Pronam quieti straveram,
(300) Cum mira species turbidae
Coram ante sensus paruit.
IOAN. Exspecto. MA. Fulgenti meus
In pompa lesus prodijt
[fol. B4v]
Archangelis ducentibus
(305) Per plena loca caliginis.
Quacunque pes grassantium
Incessit, obscurum novo
Chaos refulsit lumine:
Adusque portas inferi.
(310) Hic primus anteambulo
Valvas propulsans impetu,
Clamavit altum: attollite
Vectes, ô, vestros principes.
Rex introibit gloriae.
(315) Ad Regis aeterni titulum
Nostrae parens originis
Cum patriarchis subsilijt.
IOAN. Jucunda memoras. MA. non secus,
Quàm servus emissus manu,
(320) Reusve liber nexibus,
Alacritate gestijt.
IOAN. Quid ad haec tenebrarum potens?
Nihil ille contra dixit, aut
Hostile fecit? MA. Ocyus
(325) Antro barathri contumax
Vocem tyrannus extulit.
Quis iste Rex illustris est,
Qui claritatis fulmine
Praestringit oculos insolens?
(330) Quid hic viro negotii?
Abscedat in suas domos,
Jbi se iactet, ac fero
Convexa regna temperet.
Haec mussitantem praemij
[fol. B5r]
(335) Duces revellunt de solio,
Nudumque fuga satellitum,
Ligant catenis flammeis.
O qualis aura iubili
E limbo averni increbuit,
(340) Cum raptor orbis in suas
Jnermis incidit plagas!
IOAN. Non hoc profecto de nihilo
Ostensa. MA. sic existimo.
Repente ovantem immunium
(345) Secuta pone frequentia.
Hanc quando longinqua via
Abduxit, ultra & Armenios,
Ibi paradisi Roscido
Seposuit in viridario.
IOAN. (350) Perquam venusta suggeris,
MAR. Paean triplo venustior,
Quem concinebant interea.
IO. Meministin? Ma. ex parte. IO. obsecro, dic.
MA. O festa mire nunc dies?
(355) O numen immense pium?
Quod a profundo carceris ex,
Audire non gravatus est.
Preces recepit supplicum
Humana passus supplicia,
(360) Christus triumphali manu
Sibi subegit omnia.
Populus sedens in nubilo
Praegrande lumen vidimus,
Jn noctis umbra conditis
(365) Affulsit ipsa claritas.
[fol. B5v]
Laus sit Patri, qui Filio
Jn unione Spiritus
Jdem relictum credulis
Descripsit in polo chorum.
(370) Illinc reversus ad cava
Petrae videbatur antea
Mortale corpus indui.
IOAN. Forsan resurget ergo, ni
Surrexit. MA. id spero quidem.
(375) Nam posita linteamina
Et sindonem seorsum, ais,
Spectasse proprijs oculis.



Actus secundi Scena secunda.

Lucas, Cleophas, Christus.

Iambici trimetri & dimetri.

LUC. PRofecto rite Cleopha nobis hoc
    Est institutum. CL. quidnam ita?
(380) Primum duo quòd invicem noti, sumus
    Unanimiores in via.
CL. Recte. LU. alterati quippe sermonis vice
    Plus mutuo oblectamus, ac
Si forsan impare proficiscentes numero
    (385) Rixando non sapiamus idem.
CL. Argutus es. LU. Sic audio solere qui
    Telluris obeunt plurimum.
Si quando videant velle collegas fieri.
    Modo hunc modo illum posteris
(390) Mutant diebus, aequa cuique stet ut fides,
[fol. B6r]
    Crescatque familiaritas.
CLE. Hem? tam venusta oratione me facis
    Rapi pedestrem curriculo.
LUC. Deinde, quoniam functione pro pia
    (395) Hanc poscimus provinciam.
CLE. Villam putas. LU. Sic nempe, castellum Emaus,
    Quo nostra Susanna decubat.
CLE. Sane benigna semper erga omnes fuit.
    LUC. tanto proin propensius
(400) Mulcenda sanctae monitionis obsequio.
    Nam si fidelium Dominus
Misereri, & animos imbui voluit sophia,
    Quo quaeso poterimus officio
Pensare eam, quae (dum valetudo dedit)
    (405) A rure in urbem prosequens
Aerarij favore palantes aluit.
    CL. Jnsigne meritum nominas.
LU. Is vero caritatis ardor, hanc toties herus
    Largitionem consuluit.
CLE. (410) Oh? mentionem tempori inijcis. Quid est
    Quod spargitur? surrexit herus?
LU. Jta autumant pleraeque, nisi quod Apostolis
    Non adeo fit verosimile.
CHR. Mortale quanquam sic sit acceptum genus
    (415) Ut assidue pro erroribus,
Jnstem piorum, continere tamen nequeo
    Quin, sicubi convenere duo
Jn opus Patris, repente me in eorum medio
    Statuam loquelae interpretem.
CLE. (420) Atqui quid illo sensit Hebraeis ferens?
    Templum hoc statim dissolvite:
[fol. B6v]
Post tres eadem mole luces erigam
    LU. Ita me propitius respiciat,
Ut distrahor, pendensque stricte ex animo
    (425) De sene tandem dixerit.
Eo amplius, quod paulo prius quàm passus est
    Jam propior Hierosolymis
Quosdam avocans, secreto coepit eloqui
    En scandimus in Ierusalem,
(430) Tradetur hominis filius ordinis sacri
    Primatibus, Scribis simul.
Quem degravabunt mortis ad sententiam
    Prodentque porro gentium
Et conspuendum & verberandum praesidio.
    (435) Adde crucis immanissima
Exempla: At ipse post secundum crastinum
    Resuscitabitur vibius.
CLEO. Exorbitanti tale duci Carthagine
    Vulgo irrogatur supplicium.
LU. (440) Ah? quemnam Jesus e salutis semita
    Seduxit? ô crudele odium!
Jncensa quod non facinus audet iniquitas!
    CH. Aggrediar obiter inscios.
LUC. Si iure litem persequi vix lex sinit,
    (445) Jniuria hominum neutiquam.
CHR. Utrique fauste cedat itiner ô viri.
    CLE. Bona ominare. LUC. Nos tibi
Jtidem, lubet ne progredi recta? CH. lubet
    Levare vobis taedium, hem?
(450) Quid ambulando contulistis, quod minus
    E fronte hilares videmini?
CLEO. An tu exterorum solus urbem deserens
[fol. B7r]
    Scitare quid ijs diebus in
Ea sit actum? CH. quid? CL. de Jesu a Nazareth
    (455) Adhuc nihil explorati habes?
CH. Dic vero. CL. praestans iste vates extitit
    Miraculis & eloquio:
Liquitque dubium saepe, num deo fuerit
    Populove commendatior.
(460) Ei sacerdos creber & notarius
    Suspendio attulere necem.
Nos vero spes (heu vana) foverat quoniam
    Redemtor Israel foret.
CHR. Non esse qui scis? LU. rite ais, nam post nefas
    (465) Tantum redit trinoctium.
Haec praeter, & hodie feminarum quaepiam
    Conterruere nos nimis:
Quae cum crepusclo dum sepulcrum viserent,
    Reperisse corpus abnegant:
(470) Sed angelorum cominus spectasse duos
    Qui vivere Christum asseruerant.
CH. Jbi vos, quid? LU. aliqui iere monumenti ad locum,
    Ceteraque quidem conformiter
Renuntiarunt comperisse, eius nihil.
    (475) CH. Sic estis ergo increduli,
Vel obaudientes ad sonum prophetiae,
    Ut vos aliqua subterfugiat
Oportuisse Christum id omne perpeti, &
    Jntrare sic in gloriam?
LUC. (480) Jta liquido non comprehendi, sed velut
    Per speculum & in enigmate.
CH. Hic agnus est, qui servitutis exitum
    Semel immolatus praestitit.
[fol. B7v]
Hunc aenei serpentis expressit typus,
    (485) Cum sauciatos toxico
Affixus alte iuvit aspectu coluber.
    LU. Quod toxicum tandem putas?
CH. Delicta mundi, quae libenter sustulit
    Seipsum offerens vice populi,
(490) Cuius sacerdos non caducus hostiam
    Jn sancta caeli se evehet.
Nam morte plexus, atque vatis instar ad
    Ionae intra (terrae) viscera
Triduo latens, Hieremiae effecit ratam
    (495) Vocem: Super Jsrael novum
Implebo testamentum, & in Iuda domo
    Mea placita mentibus inseram.
CL. Ut eleganter omnia & vere. CH. ulterius
    Davidis ore persequerer,
(500) Sed me institutum longius vocat viae:
    Valete. LU. Oh hospes? Quo properas?
CHR. Hîc meta vobis. LU. Jtaque nobiscum mane,
    Non cernis ut lux vespero
Decedat? CH. Ohe. LU. abs tam praescio mysterij,
    (505) Nisi satur, avelli haud queam.



Actus secundi Scena tertia.

Cayphas, Casca, Gillo, Amos.

Iambici Senarij.

AIn ô vero Casca tale prodigium
Tibi accidisse? CAS. Non, Caypha, si decem
[fol. B8r]
Mihi ora sint, vel Tullij facundia,
Vel longa seram lux adusque vesperam,
(510) Sermone possim consequi, Quantus tremor
Vel qualis omnes horror occupaverit.
CAY. Visosne manes certum habetis? CAS. neutiquam
Profecto manes, tum propitios sentiat,
Quicunque vanos retur: Obstupeo metu,
GIL. (515) Quoties recordor, quàm feroce spiritu
Sonoque nos terribilis excitaverit.
AM. Quis? CAS. Daemon ingens, aut minister numinis,
Fulgebat etenim Veneris astro clarior.
GIL. Usque adeo ut oculos singulorum obtunderet.
(520) Quin porro verbis increpabat, non pudet
Miseri ob receptae dedecus provinciae?
En positus ille Christus, e vestro sinu,
Ulnisque paene (& integris signaculis)
Redivivus inter ambulat superstites.
(525) Respicio, mecum quisquis expergiscitur,
Jamque revolutus cernitur specu lapis:
Humuna nusquam forma, nullae reliquiae.
CAY. Insueta narras. GIL. Visa sub pedibus quoque
Salire tellus. CAS. Nempe, denique crebrius
(530) Ac nuper alta cum pependit in cruce.
Quatiebat ilico membra continuus tremor.
CAY. Num te febris agitabat? CAS. Irrides? CA. Rogo,
Vel noctis aër te rigens perstrinxerat?
CAY. Fortasse, namque totus algebam gelu.
(535) Quidquid ferebat casus, haud meliora morans
Iussus volensque memet eieci in pedes:
Nec retro spectans, nec fugae exspectans comitem,
Tam insana mentem excusserat trepidatio.
[fol. B8v]
AM. Haud militare praedicas. GILL. facile quidem
(540) Securus hoc tam grandia loqueris loco.
Praesentis animi quis sit irato deo?
Simul stupentes illud externaverat,
Ratione quanam ratio reddi praesidi
Quiret. CAS. Jo Mavors! inde periculum ingruit.
AM. (545) Vestra patratum quo modo culpa feret?
Obrepsit oculis somnus ignaris semel.
CAS. Odiosa ducibus post malum excusatio.
GILL. Ergone nostra tandem eo fortuna recidit,
Ut hactenus non contubernij infimi,
(550) Trudamur e castrensibus cum ignominia?
Quae nos domus, quae patria extorres alet?
CAS. Ubique forte premium offertur viro.
CAY. Non hac necessitate vertetis solum,
Si quid mei praestare vultis arbitrij,
CAS. (555) Equidem, minore si licet discrimine.
CAY. Licet. CAS. cedo dum, nanque me mirabili
Amoenitate vestra civitas reficit.
CAY. Sic accipe, hostis legis ac dei fuit
Ter impiatus ille Christus, qui novae
(560) Rumore sectae pristinos conatus est
Abolere ritus. CAS. fama sic tulit, & fuit.
Accommodari verba personis decet.
CAY. Nunc maius aliud, simplicem quod alliciens
Secessione populum, & esse rex voluit,
(565) Caesareae sic maiestati se ingerens.
Quapropter illum iure Pilatus neci
Devovit. AM. hominem mundo & aetheri gravem.
CAY. Rursum movendo idoneus tumultui,
Occasionem opperiebatur callide,
[fol. C1r]
(570) Qua posset arcas involare civium,
Communia omnia omnibus fieri imperans.
AM. Haereticorum techna, praetexendo fidem
Direptioni prorsus & predae invigilant.
Et vos o Casca destinabat hic furor
CAS. (575) Quo pacto? AM. quippe rebellionum principes
Praesidia primum e medio curant tollere.
CAS. Plerumque. CAY. turbam mox repressam fingite,
Vos Claudius deleret ut culpae reos.
GIL. Potiora nobis ominare. CAY. itaque merito
(580) Exanguis etiam nomen & titulum odimus.
Hunc si sequaces redditum vitae serant,
Per vulgus iterum diffluet contagio.
Jdeo rogamus. CAS. Quid. CAY. velitis spargere
Passim, suos venisse noctu, & clanculum
(585) Corpus tulisse. CAS. Remne suppressam satis
Prodemus, & nos? CAY. ponite ex animo metum,
Nostra interest purgare factum praesidi.
Denus cuique dabitur insuper aureus.
CA. Quid Gillo ais? CAY. Non expedit ultra quaerere.
(590) Heus Malce adesdum. CAS. at vereor. CAY. umbrae imaginem.
Summus sacerdos atque Scriba negotium
Auctoritate sustinebunt, denique
Responsa sunt non pauca, scilicet biforem
Patuisse petram: nonque cognitum prius
(595) Subesse fraudem, parte quam aversa ab oculis
Cadaver eruere, vel asseclas eum
Magiam eruditos evocasse carmine,
Dum vos perennis arte stupefecit sopor,
Et alia multa. Eho: sume. GIL. Pontius tamen
(600) Nequid resciscat. CAY. Quid requiritis fidem?
[fol. C1v]
Nil iusiurandum oportet interponere,
Silentium est, ubi mutua conscientia.
CAS. Vale Caipha. CAI. Valete, sed pacti memores.



Actus secundi Scena quarta.

Lucas, Cleophas.

Alcmanium dactilicum tetrametrum acatalecticum, praeponitur Asclepiadaeo & Pherecratio.

LUC. PRô clemens Domini pectus Iesu!
(605) Communes quoniam non renuit dapes
Conviva unus adire.
    CLE. Nos vero miseri & lumine coeci
Inter quos medius sedit, & inscios
E vestigio liquit.
    (610) LUC. Iam praesens fuit. CLE. Hem? siccine raptus?
LUC. Sed durum minus hoc, & tolerabile,
Postquam vivere certum.
    CLE. Assertoris ego non egeo ultra,
Nam vultum ad faciem vertit, & alloquens
(615) Se gessit popularem.
    LUC. Quod non officium ostendit amantis!
Ambobus Cereris fragmina dividens
Sacre pavit utrunque.
    CLE. Speranti, reliquum defuit unum,
(620) Ut, quod pactus eras, nec nimis abnuit,
Explanaret operta.
    LU. Num desiderio hoc perfruar unquam?
Quod si contigerit, nemo beatior
[fol. C2r]
Grates panget Olympo.
    (625) CL. Non iccirco iterum vivit, opinor,
Ut non se reliquis praebeat, & pari
Jnstinctu expleat omnes.
    LU. Accedo, atque diem cernere glisco
Jllum, quo rediens nos saliente fons
(630) Jn vitam riget haustu.
    O quantus penitus ardor edebat.
Fibras, cum gradiens prisca recluderet
Pulcro scripta tenore!
    CL. Quocirca celeres unde profecti
(635) Vertamur, prius ac ille refrixerit.
LU. An sic reris honestum?
    CL. Prorsus, quandoquidem, ut insidiarum
Seri est indicis haud optima gratia:
At suspectior idem,
    (640) Succedente ita re nunc satagendum,
Jnvidisse alijs ne videamur hunc
Nuntium, Lucas, bene suades.
Continue

Actus tertii Scena prima.

Christus solus.

Iambici Senarij.

ADsum triumphans de superbis Manibus
Orcique regno, invisa quo rebellium
(645) Latet Angelorum longe ab arce poli legio.
Sed non ita adepto ibi tropaeo glorior
Legationem Patris obijsse fideliter,
In posterum quam sollicitus de discipulis,
[fol. C2v]
Attendo, ne quis cum diabolo exorbitet
(650) Eoque nunc intentius: quod ut prius haud
Pauci malorum in aëre haeserunt genij,
Qui continenter insidiantur terrigenis,
Haec ne, refractis post averni carceres
Perversitate mota conspiret manus
(655) Aliquem meorum omni impugnare machina.
Jbo, atque praesenti imbuam animos antidoto
Ut me videntes praesto teneant firmi apud
Se: quod Deus Dominusque vivo in saecula.



Actus tertii Scena secunda.

Maria virgo, Maria Magdalena, Maria Salome.

Iambicum anacreontium.

QUando foras regressus
(660) Hic tuta solitudo,
Aisne Magdalena
Mihi tibique dulcem
Apparuisse Iesum?
MAG. Sic, ô veneranda, dixi.
(665) Prius habitu hortulani,
Hinc propria in figura
Sese obtulit videndum.
Dein cum reverteremur
Occurrit, ac avere
(670) Nos iussit universos.
Extemplo gaudium me
Mistusque corripit horror,
[fol. C3r]
Ita dum stamus silentes
Jpse interim recessit
MAR. (675) Sed quis status erat euntis?
MAG. Divinus, adeo circum
Fulgebat, atque multo
Augustior vadebat.
MAR. O magna vis Tonantis!
(680) Post fata filium quae
Restaurat. MAG. illud unum
Admiror, ecquid omnes
Tam vera nuntianti
Fidem abrogant clientes.
MAR. (685) Noli aestimare tanti,
Si luce destituti
Sublime nil capessunt.
Quin id magis voluta,
Quod fratris ad sepulcrum
(690) Cum Lazari veniret
Jngensque turba multis
Gemeret situm querelis,
Dixisse, dormit, & mox
Marthae precibus sororis
(695) Donasse quatriduanum.
Plus hoc Pater supernus
Solamen ob piorum
Jn filio novavit.
MAG. Atqui fuisse phasma
(700) Corpusque inane membris,
Tangi quia abnuebat,
Plerique plus sequuntur.
MAR. Eodem profiteor ore
[fol. C3v]
Non phasma tamen nec inane
(705) Fuisse, gloriosum
Sed, inclytumque corpus,
Quod nullus inquinata
Manu tenere posset.
MAG. Prô verisimile narras.
(710) Talem profecto montis
Fastigio micuisse
Apostoli recensent.
MAR. Eiusmodi per omnia
Qualis, quantusque nube
(715) Invectus orbis olim
Sententiam recludet.
MAR. SA. Tecum tamen Ioannes
Adimit securitatem,
Quoniam si herus revixit
(720) Tam fervide de amatis
Primo obviasset, aut ei,
Mentem daret fidelem,
Ut crederet levatum.
MAR. Homo est, Dominumque quamvis
(725) Ardens colat vicissim,
Adhuc fide laborat.
Idque esse censeo caussae
Meus quòd hos Iesus
Secedere in Galilaeam
(730) Mandavit, MAG. Oh! id inquam.
MAR. Ut pectora haesitantum
Arcana Bibliorum
Doceret, atque sanis
Formaret institutis.
[fol. C4r]
MAG. (735) Oracla fare. MA. Proinde
Jn concionem euntes
Haec conferamus, atque
Jteris diem notemus.



Actus tertij Scena tertia.

Petrus, Barpt. Phil. Christus.

Scazontes duo, & totidem senarij.

PET. TEstor parentem Christi Iesu in id fratres
(740) Dominum reversus in suburbio ostensum.
BARPT. Dixere & illae, sed parum dignae fide,
Delirium nam mulier, ut verum aestimat.
PET. Verum perinde praedicant duo nostrûm
Quibus in petitam socius accessit villam.
(745) Proinde amici (exilis etsi grex sumus)
Nil ambigendum, iussus ingratos moneo
Firmoque vos, ut sentiatis hoc ipsum.
BARPT. Quisnam silenti limen intrat huc passu?
CH. Salvete, vobis pax sit & concordia,
(750) Quanquam Angelorum resonet in caelo melos,
Symphonia mentium Patri magis dulcis.
PHI. Ehem, quis es? CH. Fiducia cor implete
Ego Christus, ecce vester omnium Dominus.
BA. Heu phasma. phasma? PHI. spiritus. BA. Spectrum, exanimis
(755) Jmago. CH. quid turbamini? quid in pectus
Varias vocatis cogita tuum formas?
O corde duri, meque coram increduli!
Adspicite vero quamlibet manus, pedes,
Quin insuper palpate: nanque ego ipsus sum.
[fol. C4v]
PHI. (760) Oh? itane prorsus res se habet, uti contemplor?
CHR. Quicunque vivunt spiritus, inanis est
Substantia membris, carne non constans, neque
Ex osse solido, ut iam me habere sentitis.
PET. Tangendo quisnam te magister explorat?
(765) O Domine. BARPT. Hui, prae gaudio impos efficior
Animi. PHI. Vacillo, nec satis queo credere. CH. Ah,
Generatio parum fidelis & prava?
Quousque ero vobiscum? an haec feram rursus?
Nihílne superest manducari quod potest?
PHI. (770) Hoc commodum poposcit, en mellis favus
Assique frustum gobij: velis vesci,
Nostraeque probrum fragilitatis auferre.
CH. Recte Philippe, Nunquid aliud exigis?
Fragmenta sume. PH. et BAR. O lenis in finem Domine?
(775) Jgnosce quidquid inscienter admissum,
Vel est omissum, non resipiscimus sero.
Mortalium etenim huiusce minime prodigij
Sensus capaces obstupuerunt hactenus.
CHR. O grex Patri dilecte, Filio care?
(780) Expende verbi veritatem: eò vergebant
Taliaque paene fuere dicta, cum vivus in
Vobis agebam, sicut absolutum adhuc



Aliud genus carminis, nempe
Iambici senarij.

    Stupetis. Atque ut a Moyse mutuer
Exordium: Quid ille Deuteronomio
(785) Signavit aliud, in hanc loquens sententiam:
Eis prophetam suscitabo (inquit Dominus)
E sede media fratrum & agnito genere,
[fol. C5r]
Similem tui: Per cuius os mentem meam
Effabor, hunc quicunque ne auscultaverit,
(790) Deperdet animam (sospite populo) suam.
Rursusque velut popularium praesagiens
Duritiem, in alto vita pendebit tribulus
Manifesta ligno, non aliter ac ignei
Serpentis aestro nuper ictis, neque tamen
(795) Credent salubrem: tanta caecitas erit.
BAR. &. Nos vero kirie illuminari coepimus.
Mysteriorum accipite intelligentiam,
Hariolus eadem tempestate Balaal,
Cum patriis benediceret tentorijs,
(800) Nonne vehementer raptus ecstasi intulit?*
Excrescet olim virga in Israel potens,
Cui terra Idumae grata erit possessio.
De me ne cuncta personant vaticinia?
Audite saxis obrutus quid Hieremias
(805) Prospexit, oris Spiritus nostri & Dominus
Christus prehendi debet ob omnium vitia.
Jdemque Daniel nominatim commemorat.
Quis vero tandem plenius vel planius, ac
Jsaias ille videntûm facundissimus?
(810) Futura qui non visus est praedicere,
Sed ut modo comperta conspectaque oculis
Colore vivo pinxit & aeternis literis:
Rorate caeli desuper, nubes pluant,
Largum recludat fertilis tellus gremium,
(815) Mox germinabit salvatorem & iustitiam.
Radice Iessae virga surget florida,
En virginis concipiet uterus, & pariet
Prolem tacita, absque dolore parturientium,
[fol. C5v]
Quam nuncupabunt principes Emmanuel.
(820) Cognoscet asinus & bos auctorem suum.
Puer suave nuntium feret pacis.
Divinitus pollebit: & scitantibus,
Arcana doctor pandet admirabilis.
Jtaque superno praesidenti carus erit,
(825) Usque adeo, ut ingens mandet humeris imperium:
Praeesse gentibus, atque leges figere,
Ferire terram verbere eloquij sui.
Non gratia movebitur, nec aurium
Sensu, sed aequo iure tuebitur bonos.
(830) Etenim in id unctus, spirituque Dei satur
Placabilem annum praedicabit Numini,
Et ultionis voce conversa diem,
Tunc cum creator corde paenitentibus
Nefas remittet, atque vinctos expediet,
(835) Ut stabiliantur qui tremebant in Sion.
De monte tanquam scissus absque manu lapis,
Lapis angularis, insuper summi pretij,
Se reprobantem per minuta conteret.
PHI. Praeceptor alme, dispudet, immo nos piget,
(840) Taedetque vitae, ob pristinam ignorantiam.
CHR. Manete, firma signa venturi edidit,
Ut praevalentem ostenderet etiam extrinsecus.
Aures aperiet surdo, & adspectum indigo,
Ab increpante neutiquam avertet faciem.
(845) Praebebit os sputo, & genas vellentibus:
Nudumque corpus usque percutientibus,
Non plaga, nusquam lividum obligabitur
Vulnus, nec arte neque oleo fovebitur.
Sanabitur leprosus, ac a vindice
[fol. C6r]
(850) Proiectus: ultra, sicut ovis ducetur ad
Caedem, & cum iniquis deputabitur medio
Loco, interim ipse tot excruciatus mortibus
Durabit agni more mansueti silens.
An aliquid horum protulit non actum ita?
(855) Quidnam reliqui nesciensve praeterij?
PET. & alij. Ne punctum ô minimum, celse Domine. profecto tu
Nostris profunde impressus es languoribus.
CH. Haec ad salutem cuncta vestram scripta sunt,
Ut illud, ecquis iste formosus stola,
(860) Jn copia qui fortitudinis graditur?
Quis suscitavit iustum ab orientalis plaga?
Respondet idem, nempe Dei fungens vice,
Ego Dominus, qui primus & novissimus.
PET. & alij. Prô confitemur. CH. Convenit sic credere:
(865) Jn ceteris Psalmista concors harmonia,
Fodere, ait, manus pedesque: dein mea
Recensuerunt ossa, nonne plus canit?
Non derelinques eius animam ad inferos,
Videre nec permiseris Sanctum tuum
(870) Corruptionem, & ut sit istorum nihil,
Afflata pijs suffecerit sapientia.
Monitionis illa principio suae:
Quo pacto narrat de impijs! quàm perfida
Contentione destinent me persequi!
(875) Quî dormis igitur, expergiscere anime mi,
Exurge a mortis nocte, & i, me lumine.



[fol. C6v]

Actus tertij Scena quarta.

Philippus, Joannes.

Iambici senarij misto anacreontio.

REs foeda, quosdam in tam solenni laetitia
        Non continere se intus.
Vel hic Jacobus, tantus inter compares
        (880) Virtutis aestimator,
Jnebriatus ultimae philotesio
        Nuper cratere cenae,
Quàm deterebat sancte, in os escae nihil
        Sese antea admissurum,
(885) Quàm Rabbi reducem mortis a victoria
        Jntuitus esset, hem? nunc
Jpso potitus, quaeso ubi apparet. Itane
        Repente fastiditur?
IOAN. Quid hoc Philippe, quod de amico mussitas?
        PH. (890) Hui? sic eras propinquus?
Quonam exijt cognatus obsecro tuus?
        IOAN. Nil certo referre possum,
Nisi quod haud vulgariter torquebat eum:
        Thomam desiderari.
PH. (895) Aliquidne tale questus est? IO. Mî, & pluribus
        Hero usque disserente.
PH. Ea itaque tantum occasione cessit, ut
        Reducat ἀκρωατήν.
IOAN. Opinor. PH. Ergo triste iudicium revoco,
        (900) Nam protuli imprudenter.



[fol. C7r]

Actus tertij Scena quinta.

Iacobus Justus, frater Domini, Thomas Dydimus.

Iambici senarij, ceu trimetri cum dimetris.

IAC. Nunquamne Thoma pertinaciae modum
        Statues? THO. Itan’ vesanus es
Amore, ut illum esse redivivum semines?
        IAC. O dux Iesu spiritus,
(905) Quousque mentis impoti errorem sines?
        THO. Quid vota pro me concipis?
IAC. Pro te ne fundam vota, qui verno similis
        Flori repente deficis?
Tanti eruditum voce prophetae decuit
        (910) Fructum ampliorem gignere.
TH. Jdeon’ maligne de magistro me putas
        Sentire, quod non ilico eum
Absens stetisse medio vestrum sentiam?
        Imago vana quospiam
(915) Jllusit: illis erimus omnes creduli?
        IAC. Stetisse dixi, & insuper
Clara petenti voce piscem traditum,
        Favumque mellis: amplius
Requiris? ecquid si peculiariter
        (920) Mî apparuisse dixero,
Credesne? age, factum, denique tactum fingito:
        Nihil est, nisi conspexero.
IAC. At illud ab alijs audies. TH. Aeque reliquis
        Surdus, repudio fabulas.
[fol. C7v]
IAC. (925) O cor supinum. THO. qualecunque sit: ut lubet
        Clama: modo edico tibi,
Nisi manifesta videro foramina
        Clavorum in utraque manuum,
Jnque benedictum misero dextram latus,
        (930) Volasque fixerim digitis:
Spectro nihil me, somniove moveritis.
        IAC. Prô crassa nimis astutia!
Tam scrupulose quisquis indagat fidem
        Quid vero credit? THO. Ita est animus.
IAC. (935) Apage Satanam, si sic intime autumas:
        Palam cave aliquem offendere.
Continue

Actus quarti Scena prima.

Christus solus.

Idem genus, praeter quàm quòd impari
loco scazon est.

IAm vero tempus instat, ut meis ultro
        Oblatus in adspectum semel ac
Iterum, tamen non orsa frustrer illorum,
        (940) Nec id laboris in mari
Vano experiri patiar usque conatu,
        De nocte quos hinc concubia
Usque Tiberiadis litora amore piscatus
        Abegi: at ibi potius adhuc
(945) Manifestus ipse memet aperiam lassis.
        Quoniam clientum haud infimi
Sunt, inque primis fervidus fide Cephas
        Cui, me licet abnegaverit,
[fol. C8r]
Ob singulare amoris antea exemplum,
        (950) Volui videri extra numerum.
Carumque nostri pectoris onus & sponsus,
        Cum fratre, Zebedaei genus.
Thomas deinde Dydimus, animo duplex
        Etenim nequaquam simplici
(955) Persuasus argumento adesse me, tactis
        Tandem acquievit vulneribus.
Unà integerrimus agnitor Dei Israel,
        Regem professus insuper.
Reliquique, quibus subinde me salutare est
        (960) Cerni, nec uno perpetim
Loco: sed eo potissimum: quia in vivis
        Agens lubenter adfui.
Inde occupatos advocavi, & adscensa
        Nave populos frequens docui.
(965) Talis voluntas Patris, ut fatigati
        Nil proficiente industria,
Demum sciant e piscium gravi captu,
        Ubique praesentem Dominum.
Suaeque vulgent conscij artis, absque esca
        (970) Non posse tam grandes, neque
Tot, tamque subito, viribus hominum prehendi,
        Sic gloria accrescet Deo.



Actus quarti Scena secunda.

Petrus, Thomas, Nathanael.

Iambici senarij.

QUanquam usque tota nocte piscando nihil
Captum, quod huius damna compenset morae,
[fol. C8v]
(975) Repetere navem denuo Thoma collubitum.
THO. Jtan’ suave est occuparier solitis?
Mihi taediosa est absque lucro pervigilia.
PET. O Thoma Thoma, siquid attendis, gravius
Navando frustor taedium. TH. Quodnam? PET. Rogas?
(980) Tam mitis orbum vivere intuitu Domini
Extrema nonne aerumna? NAT. Amanter commemoras
PET. O frater, aurae dum vitalis relliquiis
Fruiscar, animo nunquam abolevero meo,
Quàm, me negatus misericordibus oculis
(985) Cernens magister, paenitenti cor icerit.
Dum longus almam referet aestatem dies,
Tardusque lucem Phoebus hibernam vehet,
Non negligenter mane cum gallo in pedes
Erectus id deflevero periurium:
(990) Heroque, qui me lavit, obsequar lacrymis.
NAT. Mi Petre benignitatis infinitus est
Penes Deum thesaurus, hanc offensam diu
Remisit. PET. Ideon’ non lugere perfidiam
Ingratus ausim? non patiar. NAT. Honestus es.
PET. (995) Itaque minoris cuncta duco, dum memor
Lenimen aliquod solicitudinis inveniam.
THO. Sic nempe monuit, Et diurno daemonem
Labore, morsus & doloris vincere.
PET. Imusne? NAT. Plane assentior. PE. Rem commodam
(1000) Praestas, per otium experiemur aleam.
Victus profecto gratia & spe moveris. PET. Ut
Nil rete claudat, quid perit? dicta siquidem
In Galilaeam aurora non adhuc oritur.
NAT. Cras alterum interest. PE. Vice fortunae Deum.
(1005) Ut iactus attrahat, auspicem invocabimus.
[fol. D1r]

Actus quarti Scena tertia.

Osias, Machir.

Ut ante.

Oh summe veterum Patriarcharum Deus,
Deus Abraham, Deus Jsaac & Jacob:
Qui stemma nostrum gentis ac originem
Duri exemisti Pharaonis e manu:
(1010) Jnfunde dubijs quaeso lumen sensibus.
Hei me? quo vertar? quid tenebo? quem sequar?
Statisne credam perseverans legibus,
An monte fixi me trahent miracula?
Ambiguus animi pendeo. veruntamen
(1015) Praedestinatum sic reperio caelitus, ut
Aliquando cesset nostra circuncisio:
Salvator apparuerit ubi Messias,
Quem nunc adesse multa controversia est.
Eousque, Princeps ut Sacerdotum frequens
(1020) Parsque Phariseorum atque Scribarum asserat.
Hunc dignitate superiores & numero in
Sublime tolli compulerunt patibulum.
MACH. Proviso iamne synagoga confluat,
Cum tutiore paullo sistimus vado.
OSI. (1025) Prô, monstra quae post accidêre? quandoquidem, ut
Turbam secutus proximo institeram loco,
Vidi pio clamore vitam reddere.
Mox clarum, ó mens me deficit, solis iubar
Condidit opacae nube se caliginis,
(1030) Jlluminantis sicuti Christi vicem
Doleret, ac negaret Orbi lumina.
[fol. D1v]
MA. Sed en verendus me antecedit Osias,
Lubet gradum conferre: mirum ni illò abit.
OSI. Pro se parat redire, quivis, interea
(1035) Jmis revulsum sedibus solum tremere,
Crepare petrae, illidimus invicem metu,
Planctuque pectora, urbis ad pomoerium
Terroris alia imago: Sanctorum siquidem
Obambulare conspicabamur corpora.
MA. (1040) Quid solus obiter intra labia murmurat?
OSI. Postridie velum templi scissum contuor,
Ostensa quorsum haec, hora si non gratiae
Per sectionem legis imaginariae
Dissolvit antiquatque ceremonias.
MA. (1045) Quid gratiis vult, quidve cum ceremoniis?
Aggrediar, ò vicine salveto Osia.
OSI. Et tu Machyr. MA. Quid solus te adeo discutis?
OSI. De Christo Iesu varia cogitatio
Subit cor. MA. Apage, curiosus es nimium,
(1050) Seductor ille debitum tulit meritum.
OSI. Nolito praeceps iudicare. MA. Iam satis,
Satis superque pseudoprophetae datum.
Sentire de damnato adhuc bene, scelus est.
OSI. Scelus? id ego non unus aut temere facio,
(1055) Gentilis an centurio non idem tulit?
MA. Longius? atqui subita consternatio
Expressit, aliter nunc rogatus dixerit.
OSI. Non arbitror, cum signa tanta viderit. MA. haud
Hodierna sunt non nulla, siquid est reliqui,
(1060) Daemoniorum per potestatem valuit.
OSI. Resuscitatum si audias, quid inquies?
MA. Aha he, profecto tempori hunc scrupulum inicis.
[fol. C2r]
I, milites scitare, quanam discipuli
Astutia furtim cadaver abstulerint.
OSI. (1065) Jsthaec ne fama est? MAC. Nil foro iam tritius.
OSI. Gens vana, precio facile subornari potest.
MA. Ergo Nazareos vis tueri? Eia modo
Jn concionem prodeamus. OS. Ibo quidem, at
Simul vacaverit, etiam atque etiam penitus
(1070) Rimabor, & scrutabor arcanas litteras.
Fidemque veri dogmate amplectar prius.



Actus quarti Scena quarta.

Philippus solus recurrens Hierosolymam.

Iambici trimetri cum dimetris.

QUid nunc parabo fessus ac cursu prope
        Confectus? hem! pedes labant,
Utrunque, sectis sicuti nervis, genu
        (1075) Solitum remittit officium.
Resto semianimis: & calore diffluens
        Recipere vix queo anhelitum.
Jtan’ insperato gaudio perfusus in
        Felicitate concidam?
(1080) Age vero Philippe, recipe te, paullum modo
        Quiesce, in urbis limine es.
Statimque mente indefatigatus vola
        Quousque metam contigeris.
Oh? egone tanti particeps spectaculi
        (1085) Portabo famam ceteris?
Ab ore meoque edisseram pendentibus,
        Ut ad crepidinem sali
Obambularit ante meridiem Dominus?
[fol. D2v]
        Quo pacto & incipiens prior
(1090) Rogarit, an pulmentum habetis ò viri?
        Nil suspicantes nos ibi
Respondimus deesse: confestim excipiens,
        Proijcite, ait in dexterum
Latus celocis, res stupore digna! non
        (1095) Haeremus, adhibemus fidem.
Laxamus ilico retia iuxta consilium.
        Oh, quid dein miraculi
Effulsit! Euge: quid boni, novi fero!
        Vix mente complecti valeo.
(1100) Nam dum invicem molimur, & iunctis manibus
        De gurgite texta adducere,
Vinclum atque praeda pondere subsedit suo.
        Attactus ilico ingenua
Existimatione Joannes prior
        (1105) Alijs, ad astantem procul
Versus, sonore clamat, ío: Magister, oh?
        Magister est. vix innuerat
Petro: repente Petrus accingens tunicam,
        Nudus etenim eatenus manserat,
(1110) Sese in profundum misit imperterritus.
        Nos vero pariter residui
Ad solida terrae dirigendo navigium
        Attraximus eo retia.
Prô quantus ibi thesaurus! & quàm immania
        (1115) Aquaticorum corpora!
Cete putares, nec minor erat calculus.
        Numerum ineuntes sedulo,
Non pauciores quinquaginta ter & tribus
        Per ordinem discrevimus.
[fol. D3r]
(1120) Quod amplius, ruptura nusquam, nec minimam
        Pressura nassam fecerat.
Tunc itaque cunctos tenuit admiratio,
        Et parilis exultatio.
Nos porro Dominus prandium invitans,
        (1125) Dignatus est humillime
Offerre panem singulis, velut famuli
        Locata obiret munia.
O caelicam benignitatem! id non satis:
        Porrexit assum praeterea
(1130) Piscem. quid hoc ostendit? iturus ad superas
        Vocavit aequales epulas.
Quippe dubitare nemo tam recentibus,
        Quin ipse idem esset, indicijs.
Haec nonne sunt praeclara? maius omnium,
        (1135) Quod imperavit eloqui
Absentibus: Adornate vos, ut crastino
        In montis excelsi iugum
Gradiamini, comitantibus quorum fides
        Perspecta fuerit undecim.
(1140) Extemplo sparsos coge: resumsi spiritum
        Festivitatem commemorans.
Quid est morae nunc, quo minus potens mei
        Jter capessam: profugio.
Continue

Actus quinti Scena prima.

Jacobus Justus, Osias, Thomas.

Iambici Senarij.

IAC. IUvat Osia catalogum te ecclesiae
(1145) Intrasse. THO. Iuxta familiari gratulor.
[fol. D3v]
OSI. Utrique summam post Deum habeo gratiam.
IAC. Hoc illius infinita bonitas promeruit.
Nos vero, praetor vota, nulli quivivimus id
Praestare, nec praedestinare quempiam:
(1150) Nisi Monarcha quem vocavit aetherius.
At commodum sic incidit ut ab unguiculis
Eductus, unà unius efficerere gregis.
Ob hora felix: legere quae vaticinia
Suggessit! huc spectantia quod novitiae
(1155) Figura legis, anxiaque superstitio
Deficeret, etenim postea fere fui
Securus advenisse sectae deliquium.
Baptista siquidem in solitudine fatus erat
Missis, mihique: Parate semitas Dei.
(1160) Non ipse sum, sed pone me subit ilico
Cui calceamen solvere indignus precer.
Tandem cum acerba passionis (heu) Domini
Tormenta coram ac evidenter cernerem,
Commotus adeo liquidis veri notis
(1165) Usque in hodiernam scripta contuli diem,
Jnde elicienda veritas. OSI. sic credidi.
IAC. Beatus ideo es. ante qui quàm videris
Non abnuisti lege, cedere & haeresi.
Quapropter annuente Christo itidem tibi
(1170) Adspicere morte liberum concessimus.
OSI. Dos magna, perquam in posterum devinctior
Recedo, nequid apostatare cogitem.
IAC. Hac mente semper permane. nam militans
Deo sine gravi scelere nunquam transfugeres.
(1175) Tu vero Thoma satisne firmus es? THO. ah? etiam
Requiris? obsecro percontari desine.
[fol. D4r]
IAC. Ex re tua est. THO. Infamiam veterem recolis.
Quando deinceps destiti esse credulus?
IAC. Hoc tibi perenne faxit Jesus propositum.
(1180) Nihilominus succedite in Marci domum
Uti fidele conciliemus symbolum.
Praecepta Domini conferendo ad invicem.
Dictumne. IA. nempe, nequid effluat. TH. sequimur.



Actus quinti Scena secunda.

Petrus, Chorus discipulorum per os Ioannis
vel Iacobi.


Iambici trimetri & dimetri.

PET. NII adeo volupe est, coetus electissime,
        (1185) Quem retroactis saeculis
Praeordinavit filio Pater frui,
        Quàm conspicari vos modo
Flagrantius confluere consuetudine.
        CHO. Jta ductor optime concitat
(1190) Spes & probatae cupiditas concordiae.
        PET. Sublimem abominor titulum.
Jd vero laude prosequar, quod nemo foras
        Externa sequens dilabitur.
Ut universis liberum sit repetere
        (1195) Interpretata per Dominum
Et invicem collatione sedula
        Vatum erudire recondita.
CHO. Recte mones ò frater. PET. accuratior
        Adhibenda iam iam cautio
(1200) Ne viva post quam vox in auribus silet,
        Emanet aliqua depositum:
[fol. D4v]
Quod mordicus tenere & animo insculpere, est
        Hortatus Iesus non semel.
CHO. Sic evenire cernitur non raro, cum
        (1205) Didascalus digressus est:
Agitata quisque extollit, at sententiam
        Vix meminit unus reddere.
PET. Jta salutare semen, in petram veluti
        Ceciderit, aret in sterili.
(1210) Hoc porro probrum insigne foret nostro ordini,
        Si quos sacravit episcopos
Vigilanter aliorum operibus intendere,
        Redarguamur indociles.
Verum secus navatis & reverentia,
        (1215) Praesente quae Domino, manet.
CHO. Ac ture: quoniam cum seorsum sisteret
        Tres Christus in fastigio
Montis decorus, ubi Moises & Helias
        Occurrerant in colloquium,
(1220) Repente vehemens factus e caelo sonus
        Per nubis umbram lucidae,
Clamavit ad nos, Filius dilectus hic,
        Jn quo mihi bene complacui,
Audite voces eius en. audivimus,
        (1225) Utque reor, auscultavimus.
At cum nequiret adesse praesto in corpore,
        Caput omnium te constituit,
Claves polorum tribuit & regni scelerum,
        Ne praevaleret inferus.
(1230) Herique rursus talibus oneravit, ut
        Res clara, mandatis ovium
Te pastor ingens, ante quàm disparuit,
[fol. D5r]
        Ovile pasceres suum.
PET. Proinde vilis ipse custos, quandoquidem
        (1235) Dominus talentum hoc credidit,
Obsecro, quin obtestor: ut e sacris litteris,
        Non litterae superficiem,
Occidit enim: sed nucleum sub cortice,
        Jntus latens mysterium,
(1240) Conemini decerpere cum prudentia,
        Tractare cum modestia.
Bipennis est, improvidosque laederet.
        CHO. Ultroneis stimulum adijcis.
PET. Quod quisque reperit, in commune proferat,
        (1245) Curaeque partem sublevet.
CHO. Placet auspicari?: PET. rite principio preces
        Fundantur. ita procedet opus.



Actus quinti Scena tertia.

Syba servus presbyteri solus.

Alcaici duo cum Iambico dimetro &c.
& Alcmanio.

PRô? quid tumulti est in aedibus!
Quàm turbulenta concio! non pudet
(1250) Antistites legisque peritos
Tam streperis caluisse rixis!
Unde ista novitas? quanta licentia!
Postquam de Iesu mentio facta, mox
Primi Sacerdotum & sequaces
(1255) Vociferando vetant referri.
Repente, quantum proximus ad fores
Audire quibam, cetera factio
[fol. D5v]
Par dignitate & albo, quorum
Gamaliel, uti Nicodemus,
(1260) Sese tueri, tendere sedulo
Jllum fuisse, non fore vel, ducem
Quem patriarcha femore Iudae
Jam moriens oriturum Iacob
Praedixit: Ex quo maxima gentium
(1265) Penderet exspectatio, donec in
Orbem veniret missus. hic ijdem
Multo inamabilius reclamant.
Quàm tunc verebar! ne, vehementer ut
Verbis agebant, ulterius citi
(1270) Opinionis in furore
Verbera veridicis pararent.
Retudit horum paullulum ineptiam
Resuscitatum nuntius adferens
Apparuisse plus quingentis
(1275) Fratribus in Galileae aperto.
Jbi ille minister firte probantium,
Periclitari, dicere quipiam
Jdoneis sic comperisse
Testibus, & bene convenire
(1280) Cum voce psaltis, Jsaia simul,
Ac plura. Nec tot litigiis tamen,
Neque partium redintegrari
Pax studiis aliquando coepta.
Abeo: mihi nil quippe negotij
(1285) Illic, nec usus tum ardua iurgia
Diiudicandi. Quòd si porro
Pugna sequatur iniqua pugnis,
Longe minus, non pactus enim fui
[fol. D6r]
Servire cum discrimine tergi hero,
Nec fas sine iure suffragari.
(1290) Fortior haud inopes gravarem.
Mos fit diurnus. Quis scit an hac die
Redire possit mutuo gratia?
Nae signifer ego vapularem!
Tutius est vim agere in culinam.



Act. quinti Sce. quarta, & ultima.

Christus, Chorus discipulorum per os Petri.

Iambici trimetri & dimetri.

(1295) PRodite alacriter dulcia mihi pignora
        Addicta prae Orbis initio,
Quorumque laetus neminem desidero
        Reprobissimum, quàm vasculum
Damnationis. CHO. Adsumus agiles Domine.
        (1300) CH. Nulli est, opinor, amplius
Ambigua mens, quin glorioso corpore
        E mortuis surrexerim.
Nam quadraginta per dies affabilem
        Crebro fuistis intuiti.
PET. (1305) Tu nempe Patris unigenitus es Dei.
        CH.: Nunquam tam amica sodalitas
Cohaesit, ut non dirimeretur postmodum.
        Proinde, quoniam tempus est
Adire sacram me parentis regiam,
        (1310) Novissima haec infigite
Mandata. Primo diligatis invicem,
[fol. D6v]
        Nil caritate excelsius.
Vos habeo testes, aetheris quod est soli
        Mihi potestas tradita.
(1315) Eaque fungens, ac modo dispartiens
        Mortalium fidissimus,
En mitte vos, me sicuti misit Pater
        Apostolos Evangelij:
In cuncta terrae vester intonet sonus
        (1320) Gentilium confinia.
Tamen exeuntes, in Palaestina prius,
        Hinc contiguis regionibus,
Populo ibi praedicate paenitudinem,
        Et instituite moribus.
(1325) Quemcunque veteris corriget vitae pudor,
        Intingite illum, in nomine
Patris, perinde Filij, atque Spiritus
        Sancti: insuper remittite
Delicta, veniam consequentur ita ratam.
        (1330) PET. Quo pacto Domine quibimus
Dignoscere? CHO. Haec indicia prae sese ferent
        Vestro additi commercio.
Mox invocato me propellent Daemones,
        Lingua loquentur omnigena.
(1335) Venena tollent, utque biberint mortiferum,
        Jnnoxij vim digerent.
Manus super aegros applicabunt, & statim
        Languor recedet artubus.
Qui vero tantum deprecabitur officium,
        (1340) Diffisus ac incredulus,
Scelere obligatus perpetim cruciabitur.
        De pedibus in nunc pulverem
[fol. D7r]
Excutite: vindex assero, quoniam Zodomis
        Clementius erit iudicium.
(1345) Hierusalem, oh Hierusalem non amplius
        Visura promissi faciem:
Prophetico polluta pridem sanguine,
        Ab Abel usque Zachariam,
Quoties tetendi prolibus expansam tuis,
        (1350) Ut mater alas, dexteram:
Nec subter umbram passa es occuli meam.
        Jmpleto mensuram patrum.
En deserentur propediem lares tui
        Lateque ruina concidet.
PET. (1355) An ergo nondum venit hora, regnum uti
        Dominator Jsrael statuas?
CH. Fas neutiquam momenta vos praenoscere,
        Quae genitor asservat sibi.
Jd scite tantum, tempus imminere, quo
        (1360) Beata vocabitur sterilis.
Advento in olivis inclytum modo iugum,
        Puncto revellar ab omnibus.
Nihilominus subite relicti moenia,
        Jbi sedebitis aequanimes,
(1365) Dum Paracletus imbuet vos desuper.
        PET. Itan’ separaberis Domine?
CH. Sedate luctum, haud orphanos ideo sinam.
        Solator ille spiritus
Agenda in aulis, medio & in discrimine
        (1370) Responsa fide suggeret:
Jn vite semper palmites haerebitis
        Quamvis recondar paullulum,
Ero penes bos usque finem saeculi:
[fol. D7v]
        Donec per ignem everrero
(1375) Purgamen Orbis: & adhibuero iudices
        Duodecim super tribus.
Tunc confruemur gloria absque termino.
        PET. Quod ante plasma syderum
Divina faxit rite providentia,
        (1380) Et nunc & aeternum vigeat.
Amen.


Peroratio.

Senarij.

AD vos ò plena benevolentia ingenia
Revertor, intra pectus ambigens quibus
Orationis viribus digne queam
Humanitati tantae gratias agere,
(1385) Et quo meremini ad unum honore prosequi.
Quoniam inchoato primitus ab exordio
Adeo stetistis consilentes & placidi,
Et more saniae conferentes nil scholae,
Ut liberum mihi fuerit pendentibus
(1390) Ex ore nostro mentibus stimulum addere.
Sive illud exquisita suasit indoles,
Vel irremissa cupiditas mysterij.
Utrique singulare do praeconium.
Nanque ille candor in theatris infrequens
(1395) Impendio placere monstrat Pallada.
At haec sacri dilectio spectaculi,
Quanto magis propensa, eo ampliore fit
[fol. D8r]
Pietate, postquam sedulo reminiscimini
Caelo profectos quid manere conveniat:
(1400) Hereditatem nempe regni perpetui,
Jn quam citati voce caelesti sumus,
Cuiusque signum Dominus ipse praeferens
Corruptionem carnis in se sustulit
Ut nos deinceps semen & genus Dei
(1405) Linquendo prava retro desideria,
Excresceremus in viros prudentiae,
Quibus foret non triste, de terrae hospitio
Domum, inque patriam postliminio excedere.
Et cum tuba cantante, momento brevi
(1410) Nutari, & immortale corpus effici.
Nam suscitavit filium iccirco Pater,
Potissimas tunc dormientûm primitias,
Ut mortui post tempus omnes surgerent,
Et orta ab homine mors per hominem occumberet,
(1415) Qui transfiguret singulos cum gaudio,
Dum sanguis absit atque carnalis nota.
Eaque spe fovente versamur peregre.
Quod mortuorum nemo si resurgeret,
Periere quotquot recta egere per fidem,
(1420) Virtutis & nos perderemur aemuli,
Ita feriatis miseriores ethnicis:
Quia caritatis igne mentem perciti,
Studio iudicatae cum salutis ducimur,
Umbraticis fraudamus hîc genium bonis.
(1425) Sed aliud almus insufflavit spiritus,
Secusque vates asseverat Ezechiel,
Neque id negare vel Iosephus, vel suis
Pilatus audet dissimulare litteris.
[fol. D8v]
Proinde sursum commigremus unanimes,
(1430) Sensim: & dietim ut fructus aevi defluit.
Grata apice montis mansio exspectat Sion,
Jntus, Dei in viventis urbe Hierusalem.
Sic institutis non molestum erit mori,
Incerta postquam veniet hora. vivite
(1435) Laeti, atque scelere intaminati plaudite.

FINIS.
Continue

Tekstkritiek:

fol. A1v 1562. er staat: 1662.
fol. A3r E er staat: E.
fol. A4r vs. 54 cùm er staat: cum
vs. 800 ecstasi er staat: ectasi