Deelbestand Ton Harmsen

Dit is een onderdeel van VondelAltaergeheimenissen1645.html. Klik hier voor het hele document.

th = 410>Zij offert geen bloedige offerhande; (1723-1725)

Hadt Sion iet van ’t aenstaende afgetekent,
Het geen men lang aen ’t Kruis voltrocken rekent,
(1725) En wort vernieuwt op zielstraf en gevaer; She makes no bloody sacrifice; (1723-1725)

If Zion had prefigured something of the present,
Which has for a long time been fully reckoned to the Cross,
(1725) And must be renewed on pain of punishment of the soul;
maer behoudt middelbare ceremonien. (1726-1740)

Men wraeck’ ’t verboôn, en houde ’t middelbaer.
De goutsmit scheit zoo ’t valsche van het louter.
De Heiden heeft zijn offerhande en outer;
De Kristen oock zijn offer en altaer.
(1730) Zy vieren bey hun omdraght, jaer op jaer;
Doch in hun wit verschillenze, in der waerheit,
Gelijck de nacht en middaghheldre klaerheit.
Het Paeschfeest wert geviert van stam tot stam,
Zoo root geverft door ’t bloedigh offerlam;
(1735) De Kristen viert het Paeschfeest op zijn wijze,
Door ’t bloeloos Lam, der zielen offerspijze:
Waerom? Godts lam, aen ’t heiligh Kruis gehaeckt,
Heeft eens voor al dien bloenden dienst gestaeckt;
En nu een lam te kelen en te slaghten,
(1740) Waer Kristus bloet vertreên en onrein achten. but holds intermediary ceremonies. (1726-1740)

Let us challenge what is forbidden, and hold to the intermediary path.
The goldsmith divides in like manner the dross from the pure.
The Pagan has his sacrifice and altar,
The Christian too his sacrifice and altar;
(1730) They both celebrate their procession, year after year,
But they differ in their object, in the truth,
Like the night and clear mid-day sky.
The Passover feast was celebrated from tribe to tribe,
Made so red by the bloody sacrificial lamb.
(1735) The Christian celebrates the Passover feast in his way,
With the bloodless Lamb, the sacrificial soul-food.
Why? God’s lamb, hanged on the holy Cross,
Has, once and for all, stopped this bloody sacrifice;
And now to slit the throat of and slaughter a lamb,
(1740) Would be to betray Christ’s blood and consider it impure.
Zij bouwt dan op vaste gronden, acht geen ydele lasteringen, (1741-1762)

Zoo bouwt de Kerck op geenen weecken gront;
Hoe luidt men kraey,’ van menschelijcken vont,
Van droom en klucht en kinderspel en grollen;
Om simpel brein te helpen aen het hollen.
(1745) Wie dwaesheit noemt, wat eertijts zy geschiet,
Die buigh’ geen knie; verheff’ zijn handen niet,
Noch vier’ geen feest: Waerom? het blijft verboden,
Dewijl het zweemt naer ’t kerckgebaer der Joden
En Heidenen. Waer loopt die kintsheit heen,
(1750) Vermits zy walght van moeders borst en speen,
En schimpt op ’t feest der Godtsdraght, zoo vermeten!
Schoon menigh kint Emanuël, gezeten
Op d’ezelin, met juichen tegenging;
Als David zong van Sions zuigeling,
(1755) Noch teêr van mont, zich mengende onder grover
Geluit, op ’t feest, bestroit met tack en lover,
Vijf dagen voor Godts bittren ommegang;
Beginnende met bloetzweet, root en bang,
Van hof en beeck, waer langs d’olyven ruischen,
(1760) En eindigende aen ’t middenkruis der kruissen,
Na zoo veel smaet en smerten, met een’ snick,
Die ’t al ontroerde, op eenen oogenblick. She builds then on firm grounds, and esteems no vain slander, (1741-1762) So the Church does not build on soft ground;
However loudly people pour scorn on human invention,
Of dream and farce and child’s play and pranks,
To bring the simple brain into confusion.
(1745) Whoever calls what happened earlier foolishness,
Let them not genuflect, or raise their hands
Or celebrate a feast. Why? It remains forbidden,
Because it tends towards the religious gestures of the Jews
And Pagans. Where does this childishness take us,
(1750) Since it is made sick by the mother’s breast and nipple,
And scoffs at the feast of the carrying of God, in such a foolhardy manner?
Though many a child met Emmanuel, sat
On the donkey, with shouts of joy,
As David sang of Zion’s suckling child,
(1755) Still tender of mouth, mixing with a coarser noise,
At the feast, strewn with branch and leaf,
Five days before God’s bitter procession,
Beginning with blood, sweat, red and fearful,
From garden and brook, along which the olives rustle,
(1760) And ending on the middle cross of the crosses,
After so much abuse and pain, with a sigh,
That shook the universe in a trice.
En vaert danckbaer voort met hare triomfen en ommegangen, den Gekruiste ter eere; (1763-1773)

Nu treckt de Kerck uit alle vier de hoecken
Der weerelt aen, en zegent al dat vloecken,
(1765) En bidt dat lijf, dat bloet, die wonden aen,
En eert zijn Kruis, met haer gekruiste vaen,
En bouwt met vreught triomfen op zijn lijden,
Uit danckbaerheit, in deze ondanckbre tijden.
Zy triomfeert met pracht van wit en root,
(1770) De verf van schimp, voor des Gekruisten doot.
Al ’t kruistuigh, bits op knellen, quetsen, steken,
En prickelen, gedijt ten zegeteken
Voor ’t bloeiend heir, dat in zijn orden treet; And goes forth in gratitude with her triumphal processions, to the honour of the Crucified One; (1763-1773)

Now the Church draws people in from all four corners
Of the globe, and blesses all that cursing,
(1765) And worships that body, that blood, those wounds,
And honours his Cross, with her banner of the cross,
And builds with joy triumphs on his suffering,
Out of gratefulness, in these ungrateful times.
She triumphs with the splendour of white and red,
(1770) The colour of scorn, before the death of the Crucified One.
All the instruments of the passion, sharp in pressing, wounding, poking
And goading, thrive on the sign of blessing
Before the flourishing procession, that proceeds in rank,
den lasterlijcken afgront en altaerschenderen ter schande. (1774-1796)

Braveerende met klock en keel den kreet
(1775) Des lastermuils; met wieroock, zulck een aessem
Der lasterkeele, een graf vol stanck en waessem.
De blijde Bruit vertoont ’t heelheiligh pant
Haers Bruidegoms, van gout en diamant
En ’t flickeren des hemels, rijck van steenen,
(1780) Zoo heerlijck, als godtvruchtighlijck, beschenen.
Zy looft hem, die met eere en majesteit
Opvarende, zijn tegenwoordigheit,
Hoewel bewolckt, haer liefde noit beroofde;
Gelijck zijn mont op ’t uiterste beloofde.
(1785) z’Ontgrendelt bly, voor d’opperste gena,
De poort, op dat hy uit en innega,
Wiens tittel blinckt aldus op heup en kleeren:
Der Vorsten Vorst, de Heer van alle Heeren.
Die grootste schijnt hier kleen voor elx gezicht.
(1790) Die bron des lichts benevelt hier haer licht.
d’Almogentheit bedeckt haer alvermogen.
’t Geloof alleen aenschouwt met opene oogen
Zijn grootheit, glans en licht en maght en kracht
En d’Engelen, zijn Ridderschap en wacht,
(1795) Hem bygevoeght, om onder Godts banieren
En Priesterdom zijn lichaems feest te vieren. to the shame of the slanderous abyss and altar desecrators. (1774-1796)

Defying with bell and throat the cry
(1775) Of slanderous mouth; with incense, such a breath
Of the slanderous throat, a grave full of stink and vapour.
The happy Bride shows the holiest of pledges
Of her Bridegroom, of gold and diamond
And the shimmer of the baldachin, rich in jewels,
(1780) As gloriously lit up, as it was pious.
She praises him, who, with honour and majesty
Ascending, although his presence
Is clouded, never stole her love,
As his mouth promised at the last.
(1785) She happily unlocks for the greatest grace,
The gate, so that he may go in and out,
Whose name therefore glistens on hip and clothes:
The Prince of Princes, the Lord of all Lords.
That greatest one appears here small before everyone’s eyes.
(1790) That source of light veils here her own light.
The omnipotence covers her omnipotence.
Faith alone gazes with open eyes
Upon his greatness, splendour and light and might and power,
And the Angels, his Knights and guard,
(1795) Attached to him, in order to celebrate under God’s banners,
And Priesthood, his body-feast.
Besluit des Dichters. (1796-1800)

d’Aertsengel sloot aldus zijn rede, en vloogh
Noch sneller dan een blixemstrael om hoogh.
De zon verzonck, en scheen allengskens dover:
(1800) Ick broght den nacht met overpeinzen over.
Conclusion of the Poet. (1797-1800)

Thus the Archangel finished his speech, and flew
Upwards, faster than a lightning flash.
The sun set, and seemed gradually dimmer:
(1800) I spent the night in meditation.

ALTAER-GEHEIMENISSEN.

Het derde Boeck.

OFFERHANDE.

MYSTERIES OF THE ALTAR.

Book III.

SACRIFICE.

Inleidinge, geschept uit het leen verheergewaden van Napels en Sicilie, door den Spaenschen Gezant te Rome: (1-12)

Als ’t martelfeest van ’t zaligh paer genaeckt,
Dat over Rome en zijn palaizen waeckt,
Verschijnt het beelt der Arragonsche Kroonen,
[Die ’t eêl bezit der Siciljaensche troonen
(5) Ontleenen van zijn Heiligheit, URBAEN]
In ’t rijck gewelf, gewijt op Vatikaen,
En biedt, bestuwt van Koningklijck geleie,
Zijn’ leenheer een sneeuwitte hackeneie;
Het jaerlix merck der schultbekentenis:
(10) Gelijck met recht de leenman schuldigh is
Den eigenaer het eigen op te dragen,
Te kennen en te dienen al zijn dagen. Introduction, taken from the recognition of the fiefdom of Naples and Sicily, by the Spanish Ambassador to Rome: (1-12)

When the martyrs’ feast of the holy pair approaches,
Which watches over Rome and its palaces,
The envoy of the crowns of Aragon,
[Which derive the noble possession of the Sicilian thrones
(5) From his Holiness, URBAN]
Appears under the rich vaulting, consecrated in the Vatican,
And, mobbed by Royal escort,
Offers to his liege a snow-white hackney horse;
The yearly sign of the acknowledgement of the debt:
(10) Just as the vassal has a lawful obligation
To dedicate his possessions to his liege,
And to recognize and to serve him all his days.
als een voorbeelt van ’s menschen opdraght en offerhande aen Godt, aller dingen Schepper en eigenaer. (13-32)

Zoo dier verbint een tijdelijck genot
Hier mensch aen mensch, Stathouder van zijn’ Godt:
(15) Met grooter recht moet zich de mensch verkleenen,
En voor ’t bezit van kostelijcker leenen
Zijn’ Schepper, dien geen tong voldancken magh,
Toe-eigenen, uit ootmoet en ontzagh,
Kentekens der al t’onwaerdeerbre panden
(20) Van ’s hemels liefde en gunst, die eeuwigh branden
En blaken, om te stieren al wat leeft
Naer ’t heil, waerom het Godt geschapen heeft
En na den val genadighlijck verloste;
’t Welck zijn Gezalfde aen ’t Kruis den dootsnick koste.
(25) O rijckdom van genade! o milde troon!
Die wat ghy hebt ons schonckt met uwen Zoon;
Wat kunnen wy aertwormen, in dit leven,
Den Vader Zone en Geest toch wedergeven?
Wat Heiligh licht my toe met zijnen strael,
(30) En leert my, hoe ick best mijn schult betael’,
Ten minste naer het uiterste vermogen?
Ondanckbaerheit mishaeght de zuiverste oogen. as a prefiguration of man’s votive sacrifice to God, Creator and possessor of all things. (13-32)

A temporal benefit closely binds
Here man to man, Stadholder of his God:
(15) This being so, all the more should man humble himself
And for the possession of more costly fiefdoms
Give to his Creator, whom no tongue can thank enough,
Out of humility and awe,
Signs of the priceless pledges
(20) Of heaven’s love and favour, which eternally burn
And glow, in order to guide all that lives
Towards the salvation, for which God created it,
And redeemed it graciously after the Fall;
Which cost his Anointed One his dying gasp on the Cross.
(25) Oh abundance of grace! Oh generous throne!
Who bestowed upon us all your possessions in your Son;
What can we earthworms, in this life,
Give in return to the Father, Son and Spirit?
Which Saint illuminates me with his rays,
(30) And teaches me, how I might best pay my debt,
At least as far as possible?
Ingratitude displeases the purest eyes. Sint Pauwels verschijnt den Dichter, (33-41)

Dit docht ick by my zelven, en vernam
Sint Pauwels, die van boven nederquam,
(35) Om, zoo het scheen, mijn leerzucht te gerieven.
Zijn hantgebaer was eene rol met brieven:
d’Eerwaerdigheit van aengezicht en baert
En opzicht, zoo diepzinnigh, als bedaert,
Bewogen my dat groote licht te groeten,
(40) ’t Welck staen bleef, daar ick neêrboogh, voor zijn voeten
En ’t lange kleet, dat op de hielen hing. St. Paul appears to the Poet, (33-41)

I thought this on my own, and became aware
Of St. Paul, who came down from on high,
(35) In order, as it appeared, to support my eagerness to learn.
What he carried in his hand was a scroll with letters:
The venerableness of face and beard
And countenance, both profound and composed,
Moved me to greet that great light,
(40) Which stopped, where I bowed down, before his feet,
And the long robe, which hung round his heels. om hem te leeren hoe de Kristen aen d’offerhande verplicht zy, (42-50)

Hy sprack aldus: de lust, die u beving,
[Om eenmael van ondanckbaerheit ontslagen,
Alleen aen Godt, den Schepper, op te dragen
(45) Zijn eigendom en hooftgerechtigheit,
Waer door men paeit zoo hoogh een Majesteit]
Verruckt my, uit den schoot der zaligheden,
Door zoo veel luchts en kreitsen, naer beneden.
Nu luister toe, en leer uit mijn bericht
(50) Den dienst, waer aen de Kristen blijft verplicht. to teach him how the Christian is duty bound to sacrifice, (42-50)

He spoke thus: the desire that seized you,
[In order, once absolved from ingratitude,
To dedicate only to God, the Creator,
(45) His property and his utmost right,
By which one can appease so high a Majesty]
Drags me out of the blissfulness
Downwards, through so many spheres and circles.
Now listen and learn from my report
(50) The service, to which the Christian remains duty-bound.
door de Wet der nature, (51-76)

Hoewel geen tijdt ’t bederf kost overgapen,
Noch bleef den mensch, van aenvang, ingeschapen,
Dat hy den hals most buigen onder Godt;
Wiens miltheit hem beleende met genot
(55) En heerschappy en maght der zichtbre dingen,
Die ’t Wezen van d’Almogentheit ontfingen:
En zeker, wat kon ’t reedlijck schepsel min,
Dan wederom met al zijn hart en zin
Dien Schepper, zoo ten schepsele genegen,
(60) Te schencken iet van dien ontfangen zegen;
’t Zy vee, of vrucht; getuigende onvermoeit
Van ’t goet, dat uit dees bron der goetheit vloeit;
Die eeuwigh rijck, niet hoeft de veltgeschencken
Der menschen, maer gedient wort, datze dencken
(65) Met danckbaerheit, hoe aller dingen Heer
Het alles schiep en voortbroght tot zijn eer:
Gelijck ghy wel bevroede deze reden,
Den mensche, als van Nature, in ’t hart gesneden,
Of dus in ’t oor geluistert: mensch, ga heen,
(70) En breng, en bie den grooten Godt alleen,
Tot teken van uwe armoede en uw snootheit;
Tot klaer bewijs van zijn onmeetbre grootheit;
Uw vee, of vrucht: en heiligh en verniel
Uw offergaef, gezielt, of zonder ziel.
(75) Godt, d’oirsprongk zelf van ’t wezen en het leven
Eischt heel en al ’t geen hy u heeft gegeven, by the Law of nature, (51-76)

Although no time could remove the stain,
It still remained innate in man, from the beginning,
That he should bow his neck before God;
Whose generosity enfeoffed him with the use
(55) And lordship and power over visible things,
Which received their Being from the Almighty:
And indeed, what else could the rational creature do,
Other than give back, with all his heart and mind,
To the Creator, so inclined to his creature,
(60) Something of the blessing it had received;
Whether it be cattle, or fruit; witnessing tirelessly
To the good that flows out of this source of goodness;
Which, forever rich, does not need the field-gifts
Of men, but is worshipped when they remember
(65) With gratitude, how the Lord of all things
Created and brought forth everything for his own honour:
Just as you imagine this insight,
Incised in the heart of man, as of Nature,
Or whispered in his ear: man, go forth,
(70) And bring, and offer to the great God alone,
As a sign of your poverty and baseness;
As clear proof of his immeasurable greatness;
Your cattle, or fruit: and sanctify and destroy
Your sacrifice, with soul or without.
(75) God, the origin itself of being and life,
Demands all and everything which he has given you; uit wiens kracht Abel offerde, (77-92)

Zoo gaf men vroegh het eerstgeworpen lam
En d’ackervrucht ten besten aen de vlam
En ’t vier, gestoockt om naer de lucht te varen,
(80) Van twee gebroêrs, zoo ras ’er broeders waren.
Zoo ving dees dienst, die nimmer zal vergaen,
In ’s werelts wiegh, van d’Offerhanden aen:
Niet uitgebroet, door Bygeloofs verblintheit,
Maer ingevoert van wijze Godtgezintheit,
(85) Van Abel zelf, den eersten martelaer;
Wiens heiligh bloet besprengde ’t veltaltaer,
En van ’t gewelt des wreeden Kains klaeghde,
Die hem versloegh, vermits hy Godt behaeghde,
Door ’t offerlam, dat op het branthout lagh,
(90) En, als een beelt, op ’t afgebeelde zagh.
Zoo d’oirsprongk van een werck het werck leert prijzen
Of laecken, kan geen hant u hooger wijzen. by the power of which Abel sacrificed, (77-92)

So, early on, they left the first born lamb
And the fruit of the field to the flame
And the fire, stoked up to rise into the sky,
(80) By two brothers, as soon as there were brothers.
So, this service of sacrifices, which shall never pass away,
Began in the world’s cradle:
Not devised by the blindness of Superstition,
But introduced by wise Piety,
(85) By Abel himself, the first martyr;
Whose holy blood sprinkled the rustic altar,
And who cried out at the violence of cruel Cain,
Who slayed him, as he was pleasing God
With the sacrificial lamb, that lay on the firewood,
(90) And, like an image, pointed to what was foreshadowed.
As the origin of a work teaches man to praise or chide
The work, nothing can make it clearer to you. en Noah, na ’s weerelts springvloet, (93-102)

De weerelt, ’t hooft opstekende uit de zee,
Die haer begroef, roock ’t outer weêr van vee
(95) En vogelen, door Noah aengesteken,
Voor zulck een gunst des hemels, hem gebleken.
Die reuck geviel zoo wel der watren Heer,
Dat hy besloot, den aertboôm nimmermeer
Te vloecken, noch d’inwooners te bederven.
(100) Kon d’Offerhande een’ grooter lof verwerven,
Dan uit den mont van Godt, die zelf verklaert,
Dat hy, om haer, de gansche weerelt spaert. and Noah, after the world’s flood, (93-102)

The world, poking its head out of the sea,
Which buried her, smelt the altar once more filled with cattle
(95) And birds, lit up by Noah,
For such a favour from heaven, granted to him.
That smell pleased the Lord of the waters so much,
That he decided never again to curse the surface of the earth,
Nor to destroy the inhabitants.
(100) Could the Sacrifice gain a greater praise,
Than from the mouth of God, who himself proclaims,
That, because of it, he will spare the whole world? oock d’Aertsvaders onder de besnijdenisse, (103-107)

d’Aertsvaders, die den zelven Godt belijden,
Noch niet vernoeght, dat zy hun zoons besnijden,
(105) En voeren ’t merck van ’t opgerecht verbont,
Bezegelt door den noit besmetten mont;
Gaen evenwel ten outer, met hun gaven; also the Patriarchs in the time of circumcision, (103-107)

The Patriarchs, who confess the same God,
Not yet satisfied with them circumcizing their sons,
(105) And bearing the mark of the established convenant,
Sealed by the never-sullied mouth,
Nevertheless go to the altar, with their gifts; en d’onbesnede Heiligen, volgens ’t Recht der volcken, en de wet der nature, en naderhant door Moses wet in ’t byzonder bevestight, (108-126)

Oock d’onbesneên; wier namen onbegraven
Zich mengelen in ’t heilige geslacht,
(110) Om offerhanden en giften, Godt gebraght.
Doch ’t geen Natuur en d’outste vromen zetten
Ten regel, door hun onbeschreve wetten,
Wert door Godts wil, van Moses, zijnen tolck,
Te boeck gestelt, in ’t wetboeck, voor het volck,
(115) Dat hy verkoos om zijnen naem te trouwen,
En aen de lucht Godts glori op te bouwen,
Door zeden en gebruicken, rijck van tal;
Waer onder blonck het Offer, boven al
Zoo dier belast aen Aron en de zijnen,
(120) Die voor de hutte, en ’t heilighdom verschijnen,
Als Priesters, om d’altaren ga te slaen
En ’t offerampt; waer by de wet moet staen,
Die d’offereere ontzeggende allen Goden
Der Heidenen, naer ’t licht van zijn geboden,
(125) Den eenen Godt, bekent by Abraham,
Door gaven dient en viert met Offervlam. and the uncircumcized Saints, according to the Law of the nations and the law of nature, and later confirmed in particular by Moses’ law, (108-126)

The uncircumcized, too; whose names, not recorded,
Are amongst the holy generation,
(110) Because of sacrifices and gifts, brought to God.
Yet, that which Nature and the oldest pious men established
As a rule, by their unwritten laws,
Was written down by God’s will, by Moses, his spokesman,
In the law book, for the people,
(115) Which he chose to remain faithful to his name,
And to build up God’s glory on high,
By customs and practices, rich in number;
Amongst which the Sacrifice shone brightly, above all
So urgently charged to Aaron and his priests,
(120) Who appear before the tabernacle and the ark,
As Priests, to look after the altars
And the duty of sacrifice; by which the law must be maintained,
Which, denying the sacrificial honour to all the Gods
Of the Heathens, according to the light of his commandments,
(125) Worships the one God, confessed by Abraham,
With gifts and celebrates Him with the Sacrificial flame. en endelijck bezegelt door Kristus onbloedige en bloedige offerhande. (127-153)

Ten leste komt, na ’et afgepijnt verlangen
Der vaderen, Godts Zoon zijn zegel hangen
Aen d’Offerhande, op tweederhande wijs.
(130) Hy offert zich ten offerdranck en spijs,
In schijn van weite en wijnstock; eerst onbloedigh,
Daer na bebloet, en lijdzaem en langkmoedigh,
En tastelijck en zichtbaer aen ’t altaer
Van ’t Heidensch Kruis, met zuchten en misbaer.
(135) Dit Offer nam een einde met zijn leven;
Maer ’t ander slagh van offren is gebleven
Eeuw in eeuw uit, na zijn verrijssenis;
En duurt, zoo lang hy zelf Aertspriester is,
En offert door Stadthouders op der aerde
(140) Zijn lijf en bloet, van onwaerdeerbre waerde.
Natuur en wet veranderden haer’ plicht
Van offeren, toen Kristus ’t offerlicht
Des nachts ontstack, en dreef de duistre naerheit
Der schimmen voor zijn afgebeelde waerheit.
(145) Het offren Jode en Onjode eerst gemeen,
Verkeerde en weeck voor dezen dienst alleen.
Wanneer de zon, dat wondre hemelwonder,
Haer’ glans ontvouwt, gaen alle starren onder,
En luicken strax haer oogen voor ’t gezicht
(150) Van ’t weergalooze en alles doovend licht.
Maer eer men noch den Zoon der Maeght MARYE
In ’t eeuwigh ampt ten Opperpriester wije;
Het eenigh wit, waer naer ick vast verlang; and finally sealed by Christ’s unbloody and bloody sacrifice. (127-153)

Finally, after the tormented longing
Of the fathers, God’s Son comes to hang his seal
On the Sacrifice, in a two-fold manner.
(130) He sacrifices himself as sacrificial drink and food,
Under the form of wheat and vine; first unbloody,
Then bloody, both meek and submissive,
And tangible and visible on the altar
Of the Heathen Cross, with groans and death-cries.
(135) This Sacrifice came to an end when his life did;
But the other kind of sacrifice endured
Century after century, after his resurrection;
And lasts, as long as he himself is High Priest,
And sacrifices, through Stadholders on the earth,
(140) His body and blood, which are of worth beyond worth.
Nature and law changed their sacrificial duties
When Christ lit up the sacrificial light
In the night, and expelled the dark grimness
Of the shadows with his prefigured truth.
(145) The sacrifice, first common to Jew and Non-Jew,
Changed and gave way to this worship alone.
When the sun, that wondrous wonder of the sky,
Unfolds her glow, all stars bow down,
And at once close their eyes before the face
(150) Of the unequalled light which extinguishes all.
But before we consecrate the Son of the Virgin MARY
In the eternal office of High Priest;
The only goal, which I continually long to reach; Voorgaende beelden en profecyen hebben d’offerhande der Kristenen aengewezen. (154-160)

Zoo troost u eerst te zien den ommegang
(155) En grijze ry van beelden en Profeeten,
Die hunnen tijt in zulck een voorspel sleten;
Op dat, zoo dra de rechte Aertspriester quam,
d’Ontruste ziel hem tot haer’ zoenheer nam,
En plotseling aen ’t outer zijner voeten,
(160) Zich worpende, haer misdaet zocht te boeten. Previous images and prophecies have pointed to the sacrifice of the Christians. (154-160)

First endeavour then to see the procession
(155) And grey line of images and Prophets,
Who passed their time in such a prelude;
With the purpose that, as soon as the true High Priest came along,
The troubled soul would take him as its reconciling lord,
And suddenly throwing itself at the altar of his feet,
(160) Would seek to repent of its misdeed. Melchisedech beelde niet alleen Kristus persoon en Koninklijck maer oock zijn Priesterlijk ampt levendigh uit: (161-176)

Melchisedech, die Vorstlijcke Offeraer,
Quam Kristus, lang voor zijn geboortejaer,
Niet slechts in ’t wilt ontworpen en verbloemen;
[Want Aron zelf had stof zich des te roemen]
(165) Maer beelde oock uit door zijn geheilight beelt
Hoe Kristus dienst van Arons dienst verscheelt:
Hoe Kristus zich in ’t offerampt zou quijten:
Niet op de leest der smoockende Levijten
En Aron; maer gelijck hy was gewoon,
(170) Die ’t leger boodt zijn’ offerwijn en broôn.
Melchisedech vertoonde wijze en orden
Van ’t ampt, waer in Godts Zoon gewijt zou worden.
Wat heeft dit paer te gader niet gemeen?
Hoe stemmen beelt en waerheit overeen!
(175) In eigenschap persoon en ampt en namen:
Wie eenen ziet, aenschouwtze bey te zamen. Melchizedech vividly prefigured not only Christ’s person and Royal office, but also his Priestly office: (161-176)

Melchizedech, that Princely Sacrificer,
Came not only by chance to prefigure and represent Christ in disguise,
Long before his year of birth,
[For Aaron himself could boast about having done this]
(165) But he also prefigured through his holy image
How Christ’s religion differs from Aaron’s religion:
How Christ would discharge his sacrificial duties:
Not in the manner of the Levites and Aaron
Burning offerings; but as he was accustomed,
(170) Who offered the army his sacrificial wine and bread.
Melchizedech showed the manner and order
Of the office, to which God’s Son would be ordained.
What do this pair not have in common?
How image and reality agree with one another!
(175) In character, person and office and names:
Whoever sees one, sees them both together. gelijck blijckt uit de tegenstellinge dezer beide Koningklijcke Priesteren. (177-210)

Wort d’een genoemt de Koningk van den vre
En ’t billijck Recht; met reden d’ander me.
Komt d’een, als uit de lucht en hemel, dalen;
(180) Zoo daelde ’t Woort met heimelijcke stralen
In Jesses spruit. Wort nergens eens gedacht
Melchisedechs voorvaderlijck geslacht;
Hy stemt geheel met aller zielen Hoeder,
Die Godt en mensch, van vader noch van moeder
(185) Iet weet; hoewel met billijck onderscheit:
Zijn Godheit, groot en rijck van majesteit,
Is moederloos: zijn menscheit nam d’ellende
Der menschen aen in haer, die niemand kende
Voor haren man, dan ’s hemels zuivren Geest:
(190) Zoo is haer vrucht hier vaderloos geweest.
Melchisedechs geboortdagh blijft verholen;
Zijn leven als aen d’eeuwigheit bevolen;
En niemant kent het eint van ’t eintloos Woort,
Noch aenvangk van zijn wondere geboort.
(195) Melchisedech ontfangt het tiende, en zegent
Den vader, oock het heir van hem bejegent;
En JESUS breit zijn’ zegen wijder uit
Dan ’s hemels kreits, dan ’t licht de schaduw stuit:
En duizenden, die tot den Heilant neigen,
(200) Vereeren lijf en ziel en schat, als eigen,
Van zelf aen hem, der Godtvertrouden vrient;
Veel beter met den heelen mensch gedient,
Dan met een gaef van tienden, in zijn leven,
Van Abraham aen ’s Priesters hant gegeven;
(205) Die ’t Priesterdom bedienende, op dien tijt,
Zagh in ’t verschiet Godts zoon, van God gewijt,
Om ’t priesterampt, verknocht aen d’eeuwigheden,
Naer ’s voorbeelts stijl oneindigh te bekleden:
Zoo luide oock d’ eedt des monts, die noit bedroogh;
(210) Dat bleef bestemt in ’s hemels Raet, om hoogh. as is clear from the comparison of these two Kingly Priests.(177-210)

If one of them is named the King of peace
And fair Righteousness; with reason the other is too.
If one of them comes down, as if out of air and heaven;
(180) Likewise, the Word came down with mysterious rays
Into Jesse’s offspring. If there is not even one mention anywhere
Of Melchizedech’s ancestral descent;
Then he is in complete accord with the Shepherd of all souls,
Who, as God and man, is without mother or father;
(185) Although with the necessary distinction:
His Divinity, great and rich in majesty,
Is motherless: his humanity took on the misery
Of mankind in her, who acknowledged no-one
As her husband, other than heaven’s pure Spirit:
(190) So her fruit was fatherless here.
Melchizedech’s day of birth remains hidden;
His life as if entrusted to eternity;
And no-one knows the end of the endless Word,
Nor the beginning of his wonderful birth.
(195) Melchizedech receives the tithe, and blesses
The father, and the army met by him too;
And JESUS extends his blessing further
Than the heavenly sphere, where light holds shadow back:
And thousands, who bow to the Saviour,
(200) Dedicate body and soul and treasure, as property,
Without prompting, to him, the friend of those who walk with God;
Much better to worship with the whole person,
Than with a gift of tithes, given in his life
By Abraham into the hand of the Priest;
(205) Who, whilst carrying out Priestly duties at this time,
Saw in the distance God’s son, dedicated by God
To fulfil the priestly duty, which is bound to eternity,
Forever in the manner of the example:
And this is what the oath of the mouth said, which never dissembled;
(210) That was determined forever in the heavenly Council on high. Kristus Priesterdom naer Melchisedechs voorbeelt blijckt door tegenstelling van zijn en Arons Priesterdom te klaerder: (211-310)

Dit Priesterdom zal ruim zoo helder blijcken,
Indien wy eerst Melchisedech gelijcken
By Aron, en hen stellen tegens een.
Zy hebben beide een zelve wit gemeen,
(215) En poogen ’t Lam ter offerplaets te leiden;
Maer d’offers zijn door mercken onderscheiden.
Melchisedech brengt druif en airen voort,
En schildert ons het lijf en bloet van ’t Woort
Doch bloedeloos door broot en wijn voor oogen:
(220) Maer Aron komt ’s Gekruisten doot vertoogen,
En voert vermomt den Heilant op Kalvaer,
Zoo lang vooruit, door ’t verwen van altaer
En mes en bijl met reutelende dieren,
En bockenbloet en neêrgelade stieren.
(225) Houdt Kristus nu Melchisedechs manier
In ’t offeren; hy stoock’ geen offervier,
Noch offre bloet en vleesch van ram of geite,
Maer van zich zelf, bedeckt met druif en weite:
Gelijck de druif en weit was offerstof
(230) Der Priesterschap, verknocht aen Salems hof.
Zoo d’Offermans elckandere gelijcken,
Moet Kristus niet van dezen regel wijcken.
Het offer spreeckt, al waer de letter stom:
Een offerstof, een zelve Priesterdom,
(235) Een zelve stof, ten offer uitgelezen,
Voorheen van ’t beelt, en na van ’t ware Wezen.
Melchisedech laet niemant voor zich gaen,
Noch leit, na zich, geen’ nazaet achteraen;
Om, in zijn plaets, te wijden wijn en kruimen:
(240) Maer Aron sterft, om d’offerplaets te ruimen
En ’t bloedende ampt voor zijnen erfgenaem;
Het bloedende ampt, te zwack en onbequaem,
Om ’s misdaets slijm van zielen af te vagen;
Waerom het dien te wisslen, naer ’t behagen
(245) Des wijzen Godts, in ’t ampt, dat eenen past,
Die door zijn bloet de vlecken beter wascht;
Niet eens alleen, en niet alleen uitwendigh,
Maer zelf de ziel, en eeuwigh en onendigh.
Zoo wiesch Godts bloet de zielen, toen het riep:
(250) Het is voltoit; en gaf den geest, en sliep,
En liet het hooft, der Engelen verlangen,
Op zijne borst, van bloet gepurpert, hangen.
Die lange scheur van ’t koorkleet, voor het koor,
Zeide Aron aen, in ’t wrevelmoedigh oor,
(255) Dat hy vergeefs nu vee en vogel brande;
Naerdien de geur der eenige Offerhande
Veel zoeter roock dan kissende ossenbloet,
Of rundervet, en wat den outer voedt;
’t Zy wierroockreuck, of zout, of meel, of gerven.
(260) Een offer leert ontelbare offers derven.
Melchisedechs geduurzaemheit in ’t werck
Hem toebetrouwt, ontzeit dan ’t offerperck
Den offeraer der Wet, die aen zijne erven
Den dienst beveelt, en ’t ampt, dat strax moet sterven,
(265) Of wort gebluscht ten leste in Kristus doot,
Waer op het wees. Staet Kristus dienst nu bloot
En stil, naerdien hy eens aen ’t hout most kleven;
Waer is Godts eedt, waer ’t Priesterdom gebleven,
Dat nimmer slaept; zoo lang de zon en maen
(270) Haer’ ouden gangk, rontom den hemel, gaen?
Met reden duur’ dan Salems offerwijze,
In Kristus Kerck, door offerdranck en spijze;
En JESUS, hoogh verheven op een wolck,
Ga door zijn knechts ten offer, voor het volck;
(275) En toef zijn schaer noch beter, dan die beide.
Natuur en Wet bestellen schrale weide.
Want zoo men ’t wicke, en ernstig overlegh;
Noch Arons plicht, noch oock Melchisedech;
Afbeeldingen, die op volmaecktheit oogen,
(280) Vermochten noit, vermits hun onvermogen,
De ziel en geest te heiligen, door broot
En wijn, of bloet van dieren, versch gedoot:
Maer ’t lichaem zelf, uit eene Maeght geboren,
Verzoende alleen den goddelijcken toren:
(285) Dat lichaem most voor elck geoffert zijn;
Doch eens aen ’t Kruis, en eeuwighlijck in schijn
Van graen en druif: waerom d’Aertspriester wijdde
Tot Priesters hen, die zittende aen zijn zijde,
En om den disch, ontfingen danckbaar elck,
(290) Uit ’s meesters hant, dien zegenrijcken kelck,
En ’t hemelsch broot, verandert alle beide
In bloet en vleesch, door ’t Woort, ’t welck krachtigh scheide
Des broots en wijns zelfstandigh Wezen, van
Al ’t geen men met vier zinnen vatten kan;
(295) En liet alleen den blooten toeval strecken
Voor eene wolck, om ’t Heilighdom te decken;
Te bergen voor de zwackheit van ’t gemoedt
Des menschen, die van menschevleesch en bloet
Een’ afkeer heeft: en zoo hier most ontbreken
(300) Des toevals kleet, ’t was geen Geheimnisteken.
Nu ziet ghy noch, naer uiterlijcken schijn,
Melchisedech opdragen broot en wijn
Voor ’t strijtbre heir: en midlerwijl genieten
Zy ’t afgebeelde, om niet te kort te schieten:
(305) Want zonder dit, wat baet het? wat verscheelt
Het afgebeelde en ’t wezenlooze beelt?
’t Beloofde is vry wat anders dan ’t beloven.
Al hangt de wolck voor ’t kranck gezicht geschoven;
Al deckt het vlies den appel van het oogh;
(310) Noch blijft de zon in hare kracht om hoogh. Christ’s Priesthood, following Melchizedech’s example, appears clearer through a comparison of his and Aaron’s Priesthood: (211-310)

This Priesthood will appear so much clearer,
If we first compare Melchizedech
With Aaron, and place them next to each other.
They both have the same goal in common,
(215) And try to lead the Lamb to the place of sacrifice;
But the sacrifices differ in their outward signs.
Melchizedech offers grapes and ears of wheat,
And paints for our eyes the body and blood of the Word,
Though bloodless, in bread and wine:
(220) But Aaron comes to represent the death of the Crucified One,
And foreshadows the Saviour on Calvary
So far in advance, by daubing the altar
And knife and axe with the blood of animals, giving a death rattle,
And goats and slaughtered bulls.
(225) If Christ now keeps to Melchizedech’s way
In sacrificing; let him stoke up no sacrificial fire,
Nor sacrifice blood and flesh of ram or goat,
But of himself, in the form of grape and wheat:
Just as grape and wheat were the material for sacrifice
(230) Of the Priesthood, bound to Salem’s court.
If the Sacrificers are like each other,
Christ must not deviate from this rule.
The sacrifice speaks, even if the letter is dumb:
One sacrificial material, one and the same Priesthood,
(235) One and the same material, selected for sacrifice,
First of the image, then of the true Being.
Melchizedech lets no-one go before him,
Nor does he lead, after him, any descendant behind him;
In order, in his place, to consecrate wine and crumbs:
(240) But Aaron dies, to vacate the place of sacrifice
And the bloody duty to his descendants;
The bloody duty, too weak and incapable,
To sweep away the slime of crime from souls;
For which reason it ought to change, in accordance with what pleases
(245) The wise God, into the duty, that suits the one,
Who through his blood washes away the stains more thoroughly;
Not just once, and not only on the outside,
But the soul itself, and eternally and without end.
Thus God’s blood washed the souls, when it cried,
(250) It is done; and gave up the spirit and slept,
And let the head, which the Angels long for,
Hang on his breast, made purple with blood.
That long tear of the temple curtain, in front of the holy of holies,
Told Aaron, in his ear, inclined to resist,
(255) That he now burnt cattle and bird in vain;
Because the scent of the only Sacrifice
Smelt much sweeter than hissing ox blood,
Or beef dripping, and whatever feeds the altar;
Whether it be incense, or salt, or flour, or wheatsheaves.
(260) One sacrifice teaches us to abstain from countless sacrifices.
Melchizedech’s persistence in the work
Entrusted to him denies then the sacrificial stage
To the sacrificer of the Law, who orders his successors
To follow the religion, and the duty, that soon must die,
(265) Or be extinguished finally in Christ’s death,
To which it pointed. If Christ’s sacrament is now naked
And silent, because he has simply hung on the wood:
Where is God’s oath, where is the Priesthood,
That never sleeps; as long as the sun and moon
(270) Go on their old course, around the sky?
With reason then let Salem’s manner of sacrifice continue,
In Christ’s Church, with sacrificial drink and food;
And let JESUS, lifted high onto a cloud,
Be sacrificed by his servants, for the people;
(275) And let Christ indulge his crowd in a manner better than both of these:
Nature and Law give meagre pickings.
For if we weigh things up, and give them serious consideration:
Both Aaron’s duty and Melchizedech’s too,
Prefigurations, which aim at perfection,
(280) Could never, given their imperfection,
Sanctify the soul and spirit, with bread
And wine, or blood of animals, freshly killed:
But the body itself, born of a Virgin,
Alone appeased divine wrath:
(285) That body had to be sacrificed for each one;
Just once on the Cross, and eternally in the form
Of grain and grape: for which reason the High Priest consecrated
As Priests those, who, sitting by his side,
And around the table, received with thanks each one,
(290) From the master’s hand, that cup rich in blessing,
And the heavenly bread, both of which were changed
Into blood and flesh, by the Word, which forcefully divided
The Substance of the bread and wine from
All that which we can grasp with four senses;
(295) And used only naked accident
As a cloud to cover the Holy Substance;
To guard it against the weakness of man’s mind
Which has an aversion to human flesh and blood:
And if there were lacking here
(300) The clothing of accident, it would be no Mystery-sign.
Now you still see, in outward form,
Melchizedech consecrate bread and wine
For the militant army: and meanwhile they partake of
What was prefigured, in order not to go without:
(305) For without this, what is the advantage? What is the difference
Between what is prefigured and the image without substance?
What is promised is completely different from the promise.
Even if the cloud hangs in front of weak sight;
Even if scales cover the apple of the eye;
(310) The sun still remains mighty on high. oock uit het wit en d’eindelijcke oirzaeck van het Priestersampt zelf. (311-326)

Elck Priester wort gezet, in mijne schriften,
Om t’offeren zijn offerhande, en giften:
Zal Kristus dan oneindigh, in der daet,
Iet offren, waer zijn volck ten outer gaet;
(315) Zoo hoeft hy stof, die nimmer zy vergangbaer,
En door haer waerde in ’t opperkoor ontfangbaer.
Nu kunnen wijn en broot, die flus vergaen,
En in waerdy te slecht zijn, niet bestaen
Voor d’ offerstof, die ’t voorbeelt zal verdooven.
(320) Dat krachtigh woort des lieven Zoons, daer boven
Verheerlijckt, moet verteerende de vrucht
Des ackers [als de blixem uit de lucht
Op d’ outers plagh het offer te verteeren]
Den Vader noch vernoegen en vereeren,
(325) Met vleesch en bloet, zijn duurzame offerstof,
En aengenaem in ’t onbesmette hof. also from the goal and the final cause of the Priest’s office itself. (311-326)

Each Priest is appointed, in my writings,
To offer his sacrifice, and gifts:
If Christ will then forever, in fact,
Sacrifice something, where his people go to the altar;
(315) Then he needs matter, that will never perish,
And which by its worth can be received in the highest choir.
Now wine and bread, which perish quickly,
And are too low in worth, cannot serve
As the sacrifice, that will extinguish the prefiguration.
(320) That mighty word of the dear Son, glorified
Above, must, consuming the fruit
Of the field [as the lightning from the sky
Used to consume the sacrifice on the altar],
Still satisfy and honour the Father,
(325) With flesh and blood, his imperishable stuff of sacrifice,
And acceptable in the spotless court. Het onderscheit tusschen Melchisedechs en Kristus offerhande vereenight beelt en waerheit. (327-348)

Dat Kristus en Melchisedech verschelen
In ’s offers waerde, en ’t geen zy ommedeelen;
Brengt juist het beelt en waerheit overeen;
(330) En ’t grootste steeckt zoo beter af, by ’t kleen:
De wijze is slechts in ’t uiterlijck gelegen:
Die staet gelijck. De tienden zaet noch zegen
Noch erfampts Recht noch zalving strecken hier
Geen Priesters merck; maer simpel de manier
(335) Van offeren blijft dezen Offraer eigen,
En ’t offerhooft, waer voor alle Englen neigen.
Men zagh voltoit ’s Gezalfden bloedigh ampt
Of Priesterdom, zoo dra hy had gekampt,
Voor Davids muur, en ’s doots gewelt verwonnen;
(340) En stijgende op in ’t Godtskoor, rijck van zonnen,
Daer ’s vaders hof hem zegenrijck gemoet;
Verworf elx zoen, door ’t overdierbaer bloet
Der aderen, van top tot teen ontsloten,
Ja uit zijn hart met water uitgegoten.
(345) Nu zat hy, die de kroon der heemlen spant,
Zoo diep in ’t licht, aen ’s Vaders rechte hant;
Gedijde een zoen en zetel der genade,
En quam zijn Kerck door voorbé noch te stade: The difference between Melchizedech’s and Christ’s sacrifice unites image and truth. (327-348)

The fact that Christ and Melchizedech differ
In the worth of the sacrifice, and that which they distribute;
Unites precisely image and truth;
(330) And the greater one shows up better, next to the small one:
The manner of sacrifice has only to do with appearance:
Which is the same. Neither the tenth seed nor the blessing
Nor the Right of inheritance, nor anointing provide here
Any Priest’s mark; but only the manner
(335) Of sacrifice remains peculiar to this Sacrificer,
And the chief sacrificer, before whom all Angels bow.
They saw fulfilled the Anointed One’s bloody duty
Or Priesthood, as soon as he had struggled,
Before David’s wall, and succumbed to death’s violence;
(340) And climbing up into God’s sanctuary, rich in suns,
Where the father’s court meets him with many blessings;
He obtained reconciliation for all, by the costly blood
Of veins, opened from top to toe,
Indeed poured out from his heart with water.
(345) Now he, who spans the crown of the heavens,
Sat so deep in the light, at the Father’s right hand;
Became reconciliation and a seat of grace,
And came by intercession to give help to his Church: Kristus voorbede in den hemel, zonder offerhande op aerde, wijdt hem eigentlijck geen eeuwigh Priester. (349-362)

Doch voorbé, noch vertooning van zijn kruis
(350) En borstquetsuur, in ’t overengelt huis,
Vermoghten niet zijn Priesterdom te recken
In eeuwigheit, en ’s vollex smet te decken,
Met dat van vlam geweven koorgewaet,
’t Welck Arons rock in glans te boven gaet:
(355) Hy, ’t heiligh hooft van al zijn medeleden,
Most, door zijn leên en dienaers, hier beneden,
Noch offeren, voor ’t menschelijck geslacht,
Om ’t Priesterdom te houden in zijn kracht.
Geen voorbé, daer alle Englen zich verblijden,
(360) Hem eigentlijck tot eeuwigh Priester wijden;
Wel Hoeder en Behouder van zijn schaer,
Die hier om laegh noch worstelt met gevaer. Christ’s intercession in heaven, without sacrifice on earth, does not in fact make him an eternal Priest. (349-362)

But neither intercession, nor the manifestation of his cross
(350) And the wound in his chest, in the house full of angels,
Could prolong his Priesthood
Into eternity, and cover the people’s stain,
With that priestly garment woven from flame,
Which outshines Aaron’s garment:
(355) He, the holy head of all his members,
Had, through his members and servants, here below,
Still to sacrifice, for the human race,
To maintain the power of the Priesthood.
No intercessions, where all Angels abide in bliss,
(360) Consecrate him in fact as eternal Priest;
But as Protector and Sustainer of his flock,
Which here below still wrestles in face of danger. Het Iootsche Paeschlam beelde d’offerhande der Kristenen uit. (363-382)

’t Wort tijt dat wy Melchisedech verlaten,
Nu ’t Paeschlam komt, met zijn onnozel blaten,
(365) Bazuinen ’t feest van ’t eenigh Offerlam;
Het welck, van zelf en mack, te slaghtbanck quam,
Zoo onbesmet, gelijck het in de plassen
En watren der Jordane zich liet wasschen
En dompelen van Zacharias zoon;
(370) Zijn afgezant, nu d’eerste in ’s hemels troon,
Van allen die uit vrouwen zijn geboren.
Dees Engel had zijn’ boetscholier, te voren,
Met mont en hant gewezen, zoo getrouw,
Op ’t Lam, dat al den aertkloot dragen zou,
(375) En met het sneeuw van zijne vlock de vlecken
En sprengkelen der werelden bedecken.
Korinthen leerde uit mijne pen genoegh,
Hoe ’t Paeschlam net op ’t heiligh Kruislam sloegh;
Het Paeschlam, lang verteert met zoete brooden,
(380) My porrende d’Achaiers uit te nooden,
Op simpelheit en waarheit, vry en leegh
Van ergh en list, en boosheits oude deech. The Jewish Paschal lamb prefigured the sacrifice of the Christians. (363-382)

It is time that we left Melchizedech,
As the Paschal lamb arrives, with its innocent baa,
(365) To trumpet the feast of the one and only Sacrificial Lamb;
Which, meek and mild, came to the slaughter board,
So untainted, as it allowed itself in the pools
And waters of the Jordan to be washed
And immersed by Zachariah’s son;
(370) Its ambassador, now the first in heaven’s throne,
Of all who are born of women.
This Angel had pointed his repentant disciple, before him,
With mouth and hand, so faithfully,
To the Lamb, which would carry all the earth,
(375) And cover the blemishes and specks
Of the world with the snow of his flakes.
Corinth learned well enough from my pen,
How the Passover Lamb was just like the holy Cross Lamb;
The Paschal Lamb, long consumed with sweet bread,
(380) Urging me to invite the Greeks,
In righteousness and truth, free and devoid
Of slyness and deceit and evil’s old yeast. Uitspanninge van ’t inhaelen der Paeschlammeren te Ierusalem. (383-414)

Het heught ons noch, zoo versch, als of wy ’t zagen,
Hoe, d’eerste dagh des rustdaeghs, juist vijf dagen
(385) Voor Paesschen, ’t volck eens ’s jaers te poorte uitviel,
Niet anders of Jerusalem een ziel
En blyschap wiert van boven ingeblazen;
Waer door terstont de quynende genazen.
De vader van een ieder huisgezin
(390) Teegh veldewaert, en haelde ’t Paeschlam in,
Omcingelt van zijn kinderen, met palmen
En geele olijf; beluit met zegegalmen,
Vernieuwende elck, hoe Jakobs kudde ’t hof
Des Nijls ontweeck door eene wolck van stof.
(395) De burgery, gemengt met vreemdelingen,
Ter feest genoot, geleideze met zingen
En huppelen en juichen, naer de stadt;
Daer, op den muur, het volck, als mieren, zat,
Krioelde en wenckte een’ Ocean van vachten,
(400) Nu hagelwit gewasschen om te slaghten,
En, een voor een, uit duizenden, gepickt.
Onschuldigh bloet, hoe haest ghy zoo? hy schrickt,
Die tienmaelvijfentwintigh duizent rekent;
Noch schrikt hy meer voor ’t Lam, door u betekent:
(405) Zoo menigh lam most sneuvelen, om een
Te tekenen, zoo menige eeuw voorheen.
Terwijl de Joôn de hooghtijt toebereien,
Wort al de stat doorgalmt van druckigh schreien
Der lammeren; vijf dagen, jaer op jaer,
(410) Om ’t ware Lam te voeren op Kalvaer.
Wat baet het, zich van langer hant te wennen,
Om zekerlijck ’t beloofde heil te kennen
Door offeren; indien men d’oogen sluit,
Voor ’t Offerlam, door duizenden beduit? Extension of the reception of the Paschal lambs in Jerusalem. (383-414)

We still remember, so clearly, as if we saw it now,
How, on the first day of the week, just five days
(385) Before Passover, the people went out of the gate once a year,
Just as if Jerusalem became one soul
And joy inspired from above,
By which the weak were immediately cured.
The father of every household
(390) Went to the field, and brought in the Passover lamb,
Surrounded by his children, with palms
And yellow olive; accompanied by the echoes of victory,
Each recalling, how Jacob’s herd escaped the court
Of the Nile in a cloud of dust.
(395) The citizens, mixed with outsiders,
Invited to the feast, accompanied them with singing
And skipping and rejoicing, to the city;
Where, on the wall, the people sat, like ants,
Crawled and waved an Ocean of fleeces,
(400) Now washed as white as hail, to be slaughtered,
And chosen, one by one, out of thousands.
Innocent blood, why do you hasten so? He is startled,
Who counts ten times five and twenty thousand;
Nor does he fear any more the Lamb, signified by you:
(405) So many lambs had to perish, to signify one,
So many centuries ago.
Whilst the Jews prepare the feast,
The whole city echoes with the sorrowful bleats
Of lambs; five days, year after year,
(410) To lead the true Lamb to Calvary.
What purpose does it serve, to be prepared year after year,
In order to secure the promised salvation
By sacrifice; if we close our eyes,
To the Sacrificial Lamb, foreshadowed by thousands? De Paeschlammers van Ioden en Kristenen by een geleken. (415-488)

(415) Om nu met vrucht te kennen ’t een door ’t ander;
Aenschouw het beelt en Wezen, by malkander.
Zy spoên gelijck, op ’s vollex schelle stem,
De poorten in van ’t bly Jerusalem.
Geen lam is toch onnoosler dan Messias;
(420) Zoo stom ter doot geleit door Esaïas.
Geen Paeschlam is zoo zuiver, naer de Wet,
Als Kristus, vry van laster, vry van smet.
Een ieder lam verlicht die beide onvrye
Van ’t juck der aertsche of helsche slavernye.
(425) Het Jootsche lam streckt reiskost voor den mont
Des pelgrims, zoet op dien beloofden gront.
Het Kristensch Lam streckt kost voor alle vreemden,
Alreede op wegh naer d’onverwelckbre beemden.
Het een is den besnedeling belooft;
(430) Het ander lam aen ’t ingedompelt hooft.
Men hoort geen been van ’t een en ’t ander breken.
De kruispael root met bloet van ’t een bestreken,
Met ’s anders bloet de posten van het huis;
Zoo vreezen post noch ’t wapen van het kruis
(435) Voor ’s Engels vuist, noch vlamment zwaert des stercken,
Die zwichten moet, voor zulcke lammermercken,
En lammers, bey den hemel toegewijt;
Geoffert beide, op eenen zelven tijt,
Doch ’t rechte lam wel tweewerf, Godt ten prijze
(440) En zoen; des nachts geheimenisserwijze,
En bloedeloos; des daeghs, van top tot teen
Geverft, in bloet, dat afdroop langs zijn leên.
Het voorbeelt liep ten eint, na ’et lange toeven,
Toen ’t levend Lam zich liet van zielen proeven,
(445) Na ’et offeren en heilgen, aen Godts disch.
Wie ’t offeren van ’t eten scheit, schiet mis,
En buiten ’t wit der waerheit, en haer bladen,
Met der Hebreen gewoonten noch geladen;
Daer wort het lam geoffert en geslaght.
(450) Ontbeert die zaeck haer’ eisch, z’ontbeert haer kracht.
Achaje kent mijn spraeck en mijn manieren,
En hoe ick daer dit offerfeest holp vieren.
’t Waerachtigh Lam, gehoorzaem aen den eisch
Der Wet en Godt, gaf zijn geheilight vleisch
(455) De Twaelve tot een levende offereten;
Zoo ras ’t gebruick des Paeschlams was versleten:
Hy hechte ’t nieuw aen ’t overout gebruick,
Op dat het een voor ’t ander wijcke en duick’.
Al kan de disch slechts korst en wijndruif smaken;
(460) Verscheide smaeck bedeckt de zelve zaken,
Het eigen vleesch en bloet van ’t hemelsch vlies.
Dit offer boodt zijn’ gast dan geen verlies.
Zy nutten ’t lam: wat schade ’t met wat vlocken
En verf de spier en aêr wert overtrocken.
(465) Oock at geen Jood zijn Paeschlam zonder broot;
Het welck in zich dit aertsgeheim besloot,
Hoe broot en vleesch genut wort, met malkander;
Doch schijn van ’t een, en ’t wezen van het ander.
En vraeght men noch, of dit een offer zy;
(470) Naerdien het lam geslaght wiert, op een ry,
Van huis tot huis, door ’t hooft van ieder drempel,
En niet door ’t mes des offraers, in den tempel?
Natuur had lang, van ’s werelts aenbegin,
Den vader, ’t hooft van ’t huis en ’t huisgezin,
(475) Met eenen oock den manlijcke eerstgeboren,
Tot dit gezagh der Priesterschap verkoren.
Oock offerden d’Aertsvaders door een drift
Der hemelen, den hemel hunne gift.
Men offerde oock het Paeschlam al, ten tijde,
(480) Eer noch de wet den zoon van Amram wijdde
In ’t offerampt, aen Levijs telgen vast;
Gelijck de tolck des Hooghsten had belast.
Elck huisheer dan, als Priester, ’t Paeschfeest vierde;
Het zy Natuur hem door haer’ aêm bestierde;
(485) ’t Zij zonderling bevel zijn’ yver dreef;
Op dat geen lam Gode ongeoffert bleef,
Die geenen stam, daer Horebs spitse dondert,
Had van dit slagh des offers afgezondert. The Paschal Lambs of Jews and Christians compared with one another. (415-488)

(415) Now to recognize piously the one through the other;
Look upon the image and Substance, next to each other.
They each hasten, at the people’s shrill voice,
Through the gates of happy Jerusalem.
No lamb, though, is more innocent than the Messiah;
(420) Led to the slaughter so quietly by Isaiah.
No Paschal lamb is so pure, according to the Law,
As Christ, free of sin, free of stain.
Just one lamb frees both those not free
From the yoke of earthly and infernal slavery.
(425) The Jewish lamb provides food for the journey for the mouth
Of the pilgrim, longing for that promised ground.
The Christian Lamb provides food for all strangers,
Already on the way to the evergreen pastures.
The one is promised to the circumcized one;
(430) The other lamb to the person baptized.
No-one should break any leg of one or the other.
The cross is reddened with blood of the one,
The posts of the house with the blood of the other;
So neither post nor sign (arms) of the cross fear
(435) The Angel’s fist, nor the flaming sword of the strong one,
Who must yield before such lamb-marks,
And lambs, both dedicated to heaven;
Both sacrificed at the same time,
Yet the righteous lamb twice, to the praise and reconciliation
(440) Of God; at night in a mysterious manner
And without blood; in the day, covered from top to toe
In blood, which ran down his limbs.
The image came to an end, after the long sojourn,
When the living Lamb let himself be tasted by souls,
(445) After the sacrifice and blessing at God’s table.
Whoever separates sacrificing from eating, misses the point,
And shoots wide of the truth and her pages,
Still charged with the customs of the Hebrews;
Where the lamb is sacrificed and slaughtered.
(450) If this matter lacks their will, it lacks her power.
Achaia knows my speech and my manners,
And how I helped to celebrate this feast there.
The true Lamb, obedient to the will
Of the Law and God, gave his consecrated flesh
(455) To the Twelve as a living sacrifice;
As soon as the custom of the Paschal Lamb had become worn out:
He attached the new to the ancient custom,
So that the one might yield and bow before the other.
Although the table can only taste crust and wine-grape;
(460) Different taste covers the same thing,
The same flesh and blood of the heavenly fleece.
This sacrifice was to his guest then no loss.
They partake of the lamb: what does it matter with what locks of hair
And colour the sinew and vein were covered up.
(465) No Jew ate his Paschal Lamb without bread either;
Which enclosed this great mystery inside it,
How bread and flesh are enjoyed, with each other;
But with the appearance of one and the substance of the other.
And if people still ask if this is a sacrifice;
(470) Since the lamb was slaughtered, one after another,
From house to house, by the head of every threshhold,
And not by the knife of the sacrificer, in the temple
For a long time, from the beginning of the world,
Nature had chosen the father, the head of the house and household,
(475) With one also the first-born male,
For this function of Priesthood.
The Patriarchs also sacrificed, by the inspiration
Of the heavens, their gift to heaven.
They also sacrificed the Paschal Lamb at the time,
(480) Even before the law consecrated the son of Amram
To the sacrificial duty, which remained with Levi’s descendants;
As the mouthpiece of the Most High had determined.
Every head of the house then celebrated the Paschal feast as a Priest;
Whether Nature steered him by her breath;
(485) Or a special order fired his zeal;
So that no lamb remained unsacrificed to God,
Who had made an exception of no tribe, where Horeb’s peak thunders,
From this type of sacrifice. Het bloedigh bezegelen des Ouden Testaments beelde de bezegelinge des Nieuwen Testaments uit: (489-498)

Daer ossebloet besprengt het Jootsch verbont,
(490) Beelt Moses uit den Kersten outergront,
Geleit in kalck van vleesch, met bloet beslagen;
Waer door wy meer het opperste oogh behagen
Dan door het bloet van ’t redelooze vee.
Men zet maer eens de hoofden dezer twee
(495) Wetgeveren te zamen; zoo zal blijcken
Voor ’t oogh, of beelt en Wezen niet gelijcken;
Of Sinaes top en Sion allebey
Niet gaen geciert met d’offerlieverey. The bloody sealing of the Old Testament foreshadowed the sealing of the New Testament: (489-498)

Where ox’s blood sprinkles the Jewish covenant,
(490) Moses foreshadows the foundation of the Christian altar,
White of flesh, covered with blood;
By which we please the most high eye more
Than by the blood of the dumb herd.
Let us just place the heads of these two
(495) Law-givers together, then the eye shall see,
Whether image and reality are not alike;
Or Sinai’s summit and Zion will not both be
Decorated with sacrificial livery. gelijck blijckt uit de tegenstellinge der beide offerhanden, en het bezegelen der beide Testamenten. (499-534)

Het wetaltaer heeft tweemael zes pilaren,
(500) En Kristus disch telt oock drie dubble paren,
Als pijlers, aen ’t altaer der betre wet,
Op Sion, niet op Sinai, ingezet.
d’Een offert danck, terwijl zijn ossen branden;
En d’ander danckt, en reickt met zijne handen
(505) Het twaleftal zijn lichaem en zijn bloet,
Dat, eer dan bloet van vee, de misdaet boet.
’t Hebreeusch verbont krijght kracht door statigh plengen,
En smoock van ’t bloet des offers, en door sprengen
Van ’t bloet des kelx, ’t welck eedler bloet verbloemt,
(510) Als Moses mont het testamentbloet noemt:
En Kristus, eer hem speer of spijcker griefde,
Beschrijvende de nieuwe wet der liefde,
Zijn’ bloetkelck noemt het bloedigh Testament
En spreeckt een spraeck, als Moses was gewent.
(515) Zy stemmen beide, in woorden en in wercken;
Want ieder pooght zijn Testament te stercken
Door offerbloet, voor ’t volck, hun toebetrouwt.
De leste sterckt het nieuw, en d’eerste ’t out
Verbont. Het bloet bezegelt bey de bladers:
(520) Daer bloet Godts os; hier bloeden JESUS aders,
Doch zonder bloet te storten, in de zael;
Gelijck daer na, aen dien gevloeckten pael.
Hy zeit [laet u geen offerbloet berooven]
Dit is mijn bloet: zoo moet ghy hem gelooven,
(525) Die offeraer en offerhande streckt,
Daer ’t jongste mael zijn offertafel deckt,
Met vleesch en bloet, gewijt in hant en beker.
Hiet bloet geen bloet, dit offer ging onzeker;
Dit Testament der opperzaligheit
(530) Lagh zegelloos; en d’afgront won het pleit
Van al wat dong naer ’t erf van ’t beste leven.
De misdaet wort door offerbloet vergeven,
Geoffert ’s nachts, toen Godt zijn scheimael hiel,
Des daeghs noch eens, zoo schoon en root als ’t viel. as transpires from the contrast between the two sacrifices, and the sealing of both Testaments. (499-534)

The altar of the law has two times six pillars,
(500) And Christ’s table also numbers three double pairs,
Like pillars, on the altar of the better law,
Instituted at Zion, not on Sinai.
The one offers thanks, whilst his oxen burn;
And the other thanks, and with his hands offers
(505) The twelve his body and his blood,
Which, more than the blood of cattle, atones for sin.
The Hebrew covenant gains power from ceremonial pouring,
And burning of the blood of the sacrifice, and by sprinkling
Of the blood of the chalice, which covers the nobler blood,
(510) When Moses’ mouth proclaims the blood of the covenant:
And Christ, before lance or nail offended him,
Describing the new law of love,
Calls his bloody chalice the bloody Testament
And speaks a language, to which Moses was accustomed.
(515) They both agree, in words and in works;
For each one tries to strengthen his Testament
By sacrificial blood, for the people, entrusted to them.
The latter strengthens the new, and the former the old
Testament. The blood seals both sets of pages:
(520) There God’s ox bleeds; here JESUS’ veins bleed,
Yet without shedding blood, in the room;
As he did after this, on that cursed pole.
He said [may you plunder no sacrificial blood]
This is my blood: so you must believe him,
(525) Who is sacrificer and sacrifice,
When the last supper covers his sacrificial table,
With flesh and blood, dedicated in hand and cup.
Here no blood bleeds, there would be no sacrifice;
This Covenant of utmost blessing
(530) Would lie without a seal; and the abyss would win the argument
Over all that would strive after the inheritance of the best life.
The sin is forgiven by sacrificial blood,
Sacrificed at night, when God had his valedictory meal,
Once more during the day, so beautiful and red. De profecyen wijzen op dees offerhande. (535-544)

(535) Der beelden stof nu eenmael afgesleten,
Zoo slaen wy op d’Orakels der Profeten,
Die voor den dagh des Heilants henegaen,
En juist op ’t licht der offerhanden slaen.
Gamaliël, wat staet u niet te boeten,
(540) Die dickwils my, gezeten aen uw voeten,
Hiet lasteren den offerglans, op wien
d’Onfeilbaerheên der profecyen zien?
Ghy wacht de zon, die neerstraelt uit den hoogen,
Helaes! vergeefs, voor uw benevelde oogen. The prophecies point to this sacrifice. (535-544)

(535) Now that the material on images is exhausted,
We shall open the Oracles of the Prophets,
Who departed before the day of the Saviour,
And point rightly to the light of the sacrifices.
Gamaliel, why do you not do penance,
(540) You who often ordered me, sat at your feet,
To blaspheme the sacrificial light, which
The unfailingness of the prophecies sees
You await the sun, which shines down from high,
Alas! In vain, before your eyes, clouded over. Het verstooten van Ely, en de belofte van een ander Priesterdom en Priester wijzen hier op. (545-574)

(545) Het Priesterdom van Eleazar ging
By Eli t’huis, die een nakomeling
Van Itamar, het broght aen zijne zonen:
Maer dees bestaen het volck en Godt te hoonen,
Door gierigheit en geilheit en gewelt;
(550) Waer tegens zich de grijze vader stelt,
Hoewel te koel; dies dreight de tolck van boven,
Dat Godt zijn huis den lijfrock zou berooven
En ’t offerlot, dat op zijn vaders viel;
En wecken een’, bezint van ’s Godtheits ziel,
(555) Die ree besloot een vast gebouw te stichten,
Voor zijn’ gezalfde, om heilighlijck te lichten
In ’t Priesterdom, alle eeuwen in en uit:
Daer ziet men klaer ’t nieuw offerampt beduit.
De simpelheit der Duive, in ’t Euangeli,
(560) Ontkent geensins, dat Samuël na Eli
Dit ampt bekleede, en Sadok, als een star
Des offers, lichte ’t spoor van Abjathar,
En deze bey ten deel dees profecye
Bezegelden; maer als in schilderye
(565) Heeft Sadok, met den yvraer Samuël,
U voorgespelt, hoe ’t opperste bevel
In Eli hadde al Arons smoock verdreven;
In Samuël en Sadok ’t ampt begeven
Aen Kristus Kerck: want ’t Godtsbladt melt, hoe ree,
(570) Toen Moses ’t heir geleide droogh door zee,
Godt zelf den stam van Eli had verkoren:
Zoo was zijn ampt in Aron dan geboren;
Wiens dienst hy weêr verworpt, in Elijs bloet,
En kiest een hooft, dat eeuwigh offren moet. The rejection of Eli, and the promise of another Priesthood and Priest point to this. (545-574)

(545) The Priesthood of Eleazar went
To the house of Eli, who was a descendant
Of Itamar, who passed it to his sons:
But they mocked the people and God,
With avarice and lewdness and violence;
(550) Against which the grey father sets himself,
Though too coolly; he threatens the mouthpiece from above,
That God would steal his ephod from his house
And the right to sacrifice, that fell upon his father;
And awaken one, inspired by the soul of God,
(555) Who had already decided to build a sure house,
For his anointed one, to bring light in a holy manner
To the Priesthood, throughout all the centuries:
There we see the new Priesthood indicated clearly.
The innocence of the Dove, in the Gospel,
(560) In no way denies, that Samuel performed this duty
After Eli, and Zadok, like a star
Of sacrifice, lit the way for Abiathar,
And both of these sealed in part
This prophecy; but as in a painting
(565) Zadok, with the zealous Samuel,
Has prophesied for you, how the highest command
Had already dissipated Aaron’s smoke in Eli;
In Samuel and Zadok handed down the duty
To Christ’s Church: for the Divine Page announces, how already,
(570) When Moses led the army through the sea without getting wet,
God himself had chosen the tribe of Eli:
And so his duty was then born in Aaron;
Whose religion he again rejects, in Eli’s blood,
And chooses a head, that must sacrifice for ever. David spelde des toekomenden Melchisedechs eeuwighdurende Priesterdom. (575-602)

(575) Daer Davids harp u opschuift de vertooning
Van ’s nazaets Rijck; en zet dien zoon, als Koning,
Aen ’s Vaders zijde, op ’t vaderlijck bevel,
Tot dat de haet verstrecke een voetschabel
Des Godts, voor ’t licht der morgenstar geboren;
(580) Daer wort hem, van den Vader, toegezworen,
Met eenen eedt, die onherroepbaer is,
Dit Priesterdom; niet naer gelijkenis
Van Aron, maar Melchisedech, voor dezen
U uitgebeelt, met een natuurlijck wezen
(585) Der waerheit zelf, verdovende den schijn.
Zoo lang de Kerck dan opdraegh broot en wijn,
En offert vleesch en bloet, voor Godts getrouwen,
Blijft d’eedt in kracht, die nimmer magh berouwen;
Het welck gebeurt, indien men ’t offren staeck’
(590) En schorte, en zoo Godts mont meineedigh maeck’;
Die aen zijn’ eedt noch hecht een staert van plagen
En jammeren en droeve nederlagen.
Ghy Koningen en volcken, ziet wel toe:
Uit Sion dreight de Vorst u, met zijn roe;
(595) Wiens offerampt, dat duurt aen ’t eindt der eeuwen,
Ick met een’ blick vertoonde aen mijn Hebreeuwen,
Naer hun begrijp noch traegh, en luttel sneegh;
Waerom mijn pen ’t altaergeheim verzweegh;
Geheim te diep voor hun onleerzame ooren.
(600) Het was genoegh hen eerst te laten hooren,
Hoe Aron weeck voor JESUS majesteit,
Des zegens bron, de strael der eeuwigheit. David prophesied the everlasting Priesthood of the Melchizedech to come. (575-602)

(575) Where David’s harp opens up for you the view
Of the Kingdom of the descendant; and sets that son, as King,
At the Father’s side, at the Father’s command,
Until hate may provide a footstool
Of God, born before the light of the morning star;
(580) There, this Priesthood is promised to him,
By the Father, with an oath,
That is irrevocable, not according to the likeness
Of Aaron, but Melchizedech, prefigured to you
Before these, with a natural being
(585) Of truth itself, extinguishing the deceit.
As long as the Church then consecrates bread and wine,
And sacrifices flesh and blood, for God’s faithful ones,
The oath remains in force, which may never be regretted;
Which happens, if we stop and go without
(590) The sacrifice, and so make God’s mouth bear false witness;
Who still attaches to his oath a train of plagues
And miseries and sad defeats.
You Kings and people, beware:
From Zion the Prince threatens you, with his rod;
(595) Whose sacrificial duty, which lasts to the end of the centuries,
I in passing showed to my Jews,
Still slow in understanding and with little wit;
For which reason my pen kept quiet about the altar-secret;
A secret too deep for their untutored ears.
(600) It was enough to let them hear first,
How Aaron yielded before JESUS’ majesty,
Source of blessing, the ray of eternity. De veranderinge van Priesterdom en Wet hangen onscheitbaer aen elckandere verknocht. (603-634)

Doch ’k gaf hun noch t’erkaeuwen, onder andere,
Hoe Priesterdom en Wet dus aen elckandere
(605) Verknocht zijn, dat waer ’t heiligh Priesterdom
Verandert wort, daer keert de Wet oock om.
Dit huwelijck, dit paer magh niemant scheiden:
Des eenen hant moet d’andre medeleiden,
En ieders aert gelijckt zijn wederga.
(610) Nu is de wet der strengheit in gena
Verkeert; gelijck ’t altaerampt der Levijten
In ’t Priesterdom, dat niet bestaet in slijten
Van runderen, en stam noch afkomst kent,
Oock duren moet tot aen der eeuwen endt.
(615) Is Arons dienst vervallen met zijn muren;
Moet d’offerhant, gelijck de Godtsdienst, duren,
En nieuwe Wet: wie schuift dan Kristus wech,
Die Aron niet, maer wel Melchisedech
In ’t offren volght, met zoo veel grooter klaerheit,
(620) Gelijck het beelt gevolght wort van de waerheit.
De nieuwe Wet hout eeuwighlijck haer steê:
Zoo duurt de dienst des nieuwen Priesters meê,
Tot dat hy koom’ den tijt zijn vleugels korten.
Wie ’t offren schort, moet Kristus wet oock schorten:
(625) Maer ’t schorten van zijn wet waer tegens recht,
Gelijck zijn dienst, aen JESUS wet gehecht,
Ja zelf een wet, van niemant t’overtreden,
Noch weiniger dan Arons offerzeden;
Dewijl het vier zijn offerlam verteert;
(630) Ons Kristaltaer geen Offerlam ontbeert.
Een eenigh Lam op endelooze altaren
Vernoeght de Kerck, en keert zich aen geen jaren.
Dit offer duurt, en d’offerdranck en spijs:
Dees wet is nieuw, zoo is oock d’offerwijs. The change of Priesthood and Law are inseparably bound together. (603-634)

Yet what I gave them to chew over was, amongst other things,
How Priesthood and Law are thus bound
(605) To each other, such that where the holy Priesthood
Is changed, the Law changes too.
No-one may annul this marriage, separate this pair:
The hand of one must take that of the other with it,
And the nature of each is like that of its pendant.
(610) Now the law of strength has turned into grace;
Just as the altar duty of the Levites has changed into
The Priesthood, that does not consist of tearing
Bulls to bits, and knows neither tribe nor descendant,
And must last to the end of time.
(615) Even if Aaron’s religion has fallen along with his walls,
The sacrifice must continue, as must God’s religion,
And new Law: who then dares to push away Christ,
Who follows not Aaron, but Melchizedech
In sacrificing, with so much greater brilliance,
(620) Just as the image is followed by the truth.
The new Law will keep her place for ever:
And so the religion of the new Priest will endure,
Until He comes to clip the wings of time.
Whoever curtails the sacrifice, must also put an end to Christ’s law:
(625) But the ending of his law would be against what is right,
As is the ending of his service, which is attached to JESUS’ law,
Even a law, to be violated by no-one,
Even less than Aaron’s sacrificial customs;
Whilst the fire consumes his sacrificial lamb;
(630) Our Christian altar lacks no Sacrificial Lamb.
One sole Lamb on countless altars
Suffices for the Church, and has no concern for years.
This sacrifice lasts, and the sacrificial drink and food:
This law is new, as is the manner of sacrifice, too. Salomon spelde dees nieuwe offerhande. (635-650)

(635) ’t Verheught mijn’ geest, die vast voor ’s offers prijs pleit,
Nu Salomon, of zijn gekroonde wijsheit,
Godts wijsheit stelt zoo yverigh te werck
Aen haer gebouw en pijlers, vast en sterck.
Haer offerhande en wijn en broot en disschen
(640) En ’t noôn te feest, zijn al geheimenissen
Van ’t Heilwoort, menschgeworden in de Maeght
Van ’t Priesterampt, daer Salem ’t beelt af draeght;
Wiens Priester u naer ’t puick der offren leide,
Eer d’Almaght noch het lijf des Zoons bereide,
(645) Die vleesch en bloet op d’offermaeltijt braght,
In ste van vee, door Levy versch geslaght;
Wiens offren streeck voor aller offren kroone,
Zoo hoogh gewijt door ’t kercklicht van Hippone,
Sint Augustijn: noit vocht August zoo zeer
(650) Voor Rome, als hy voor JESUS offereer. Solomon prophesied this new sacrifice. (635-650)

(635) It pleases my soul, which always pleads for the worth
Of the sacrifice, that Solomon, or his crowned wisdom,
Sets God’s wisdom to work so zealously
On her building and pillars, firm and strong.
Her sacrifice and wine and bread and tables
(640) And inviting to the feast are all mysteries
Of the Salvific Word, made man in the Virgin,
Of the Priesthood, of which Salem bears the image;
Whose Priest led you to the pick of sacrifices,
Before the Almighty had prepared the body of the Son,
(645) Who brought flesh and blood to the sacrificial meal,
Instead of cattle, freshly slaughtered by Levi;
Whose sacrifice yielded before the crown of all sacrifices,
Hallowed so highly by the church light of Hippo,
Saint Augustine: never did Augustus fight as much
(650) For Rome, as he did for JESUS’ sacrificial honour. Esaias spelde dees nieuwe offerhande, (651-660)

Dit offer blijckt in Esayas schriften,
Daer Faroos volck, met offerhande en giften,
Den Heilandt eert en aenbidt te gelijck,
Voor ’t nieuwe altaer, in ’t midden van het Rijck
(

ALTAER-GEHEIMENISSEN. Het derde Boeck.OFFERHANDE.

MYSTERIES OF THE ALTAR. Book III.SACRIFICE.

ALTAER-GEHEIMENISSEN.

Het derde Boeck.

OFFERHANDE.

MYSTERIES OF THE ALTAR.

Book III.

SACRIFICE.