dt ik, dat gy wilt seggen,
Dat myn beminde Soon tot uwent t’huis quam leggen?
Hy leest niet meer helaes! wat heb ik hem betreurt!
Het wilt gediert heeft hem in een woestyn verscheurt:
Of op den grondt der zee versadigt hy de vissen.
Syn Moeder hoe bedroeft, en ik wy moesten missen,
[p. 337]
Den jammerlyken troost, die men in rouw geniet,
Als men een tranenvloet op d’overleden giet.
Syn Gemalin mocht hem op ’t rouwbedt niet beschreijen,
Sy sloot syne oogen niet, noch mocht voor hem bereijen
Een uitvaert tot syn eer. Versuimt bidt ik geen tydt,
Op dat ik weten mach van waer, en wie gy syt.
Is het om koopmanschap dat gy hier komt verkeeren?
Ik sal voldoen, sprak weêr Ulysses, uw begeren.
Myn woning, sei hy des, heb ik tot Alybas,
Een welbekende srat, ’k ben Soon van Aphidas,
De Koning, en ik wert Eperitus geheten.
Het onweer heeft myn schip op dese kust gesmeten,
Toen ik Sicilien ging soeken langs de zee.
Dat rechtevoort noch dryft voor anker op dees ree.
Het is, na dat my dunkt, vyf jaren nu geleden,
Dat ik Ulysses sag, na dat hy hadt bestreden,
Het machtig Ilium. Als hy trok na syn lant,
Sag hy twee adelaers aen syne rechterhant,
Die gunstig, door hun vlucht, hem veel geluk voorseiden.
Ik liet, wat noodig was, voor syne reis bereiden.
Wy sloten met malkaer een vasten vriendschaps bandt,
Dies meende ik van hem hier t’ontfangen onderstandt.
Laertes kon, daer op, van schreijen niet bedaren,
En heeft met gloeijende asch bestroit syn witte haren.
Hy sloeg sich op syn borst, verscheurde syn gewaet,
En van een stervend mensch beving hem het gelaet.
Ulysses die dit sag, wiert daer door soo bewogen,
Dat hy den ouden Man is om den hals geviogen.
En seide Vader maekt een eindt van dit beklag:
Dien gy meent doodt te syn, aenschouwt den heldren dag
Veegt dese tranen af, ik ben de doodt ontkomen,
Mits my Minerva heeft in haer beschut genomen.
Ik ben in het besit der heerschappy geraekt,
Mits ik de Vryers heb kloekmoedig afgemaekt:
Die sullen nu niet meer myn goederen berooven.
De Vader sei, wilt gy dat ik u sal gelooven,
[p. 338]
En niet meer twyffelen, geef my een teeken dan,
Waer aen ik sekerlyk Ulysses kennen kan.
’k Hoef sei de Soon niet lang te blyven in gebreken,
Aenschouwt maer van de wondt het kennelyk litteeken,
Die ’k tot Autolycus myn Grootevaer ontfing,
Wanneer ik op de jacht dier met syn Soonen ging.
En is dat niet genoeg, daer staen de selfde boomen,
Die ’k in myn kintsheit heb voorheen van u bekomen,
En gy bysonderlyk door my liet gade slaen:
Ik kreeg die toen wy saem syn wandelen gegaen.
Na dat Laertes, hadt ontfangen dese blyken,
Begonden onde ’t lyf syn beenen te beswyken:
Hy viel hem om den hals, dien hy in d’armen nam,
En riep de Goden aen, soo ras hy weêr bequam:
Gy hebt, heeft hy gesegt, verdiende straf gesonden,
Aen die moetwilligers, soo trots en ongebonden!
Wy syn daer van verlost. Maer ik vrees rechtevoort,
Als’t Volk van Ithaca hun neêrlag heeft gehoort,
Dat het in wapenen ons hier sal komen vinden,
En hitsen daer toe op der overlednen vrinden.
Het sal wel gaen, sei weêr de Soon, syt niet bevreest,
Minerva staet ons by. Derhalven rust uw geest.
Maer ik versoek, dat gy my wilt na binnen leiden,
Alwaer de Harders ons het middagmael bereiden.
Als hy dit hadt gesegt verlieten sy den Hof.
De Siciliaensche Vrouw wies van Laertes’t stof,
En ging hem, na het badt, met schoon gewaet verçieren.
Om desen grooten dag met meerder pracht te vieren,
Minerva schonk aen hem een jeugdiger gelaet,
Soo dat syn Soon hem nauw meer kende in dese staet.
De grysaert sprak, mocht het aen Jupiter behagen,
Dat ik de kracht noch hadt, als in myn jonge dagen
Toen ik van Neriton de wallen overwon,
En dat ik rechtevoort’t geweer soo voeren kon:
Dan hadt ik wel gewenscht u by te mogen springen,
Wanneer gy besich waert de Vryers te bedwingen.
[p. 339]
Dan hadt gy noch gesien hoe veel dat yver doet,
Wanneer de wraek en spyt ophitsen iemants moedt.
Men bracht, terwyl sy dus noch met malkandren spraken
De spys ten disch, die hy gercedt hadt laten maken.
Daer op quam Dolius weêr met syn kindren in,
En hunne Moeder ook, de sorg van ’t huisgesin.
Sy stonden onbeweegt, als sy Ulysses sagen,
Die vriendelyk begon den ouden knecht te vragen,
Hoe dat hy voer? en heeft hen daer door opgewekt.
Gy siet, seihydaerop, de tafel staet gedekt,
Wy wachten u alleen, gy moet u daer aen setten.
Neen seide Dolius, ik kan my niet beletten,
Te kuflen, eer ik eet myns lieven Meesters hant,
Die ’k sie dat weêr gesont gekomen is in ’t lant.
Vergun my, dat ik mach Penelopé verkondenj
Dat ik u in het huis uws Vaders heb gevonden.
Dat sal niet noodig syn, sy is al onderrecht,
Heeft aen den goeden Man Ulysses weêr gesegt,
Gy hoeft daerom van ons niet hongerig te scheiden.
De Faem ging onderwyl der Princen doodt verbreiden.
Soo ras als dat gerucht is onde ’t Volk geraekt,
Heeft het voor het Paleis een groot getier gemaekt.
Daer het al suchtende en al weenende vergaerde:
Men droeg de dooden weg, en hielp die onder d’aerde.
Die waren van de stat, syn in het graft gebracht,
Met alle plechtigheit, door die van hun gestacht.
De vremden heeft men scheep elk na syn lant gesonden.
Daer haer hun vrienden ook een uitvaert geven konden.
Toen rotte het by een tot een vergadering,
Waer aen Eupe’ithes sich dus beklagen ging:
Wat moort, myn vrienden, heeft Ulysses hier bedreven?
Die onse Broeders thans en Soonen heeft doen sneven.
Als hy vertrok nam hy ons beste manschap mee,
En onse Vloot, die hy verloren heeft op zee.
Nu noch niet vergenoegt door ons geleden schaden,
Komt, op lyn wederkomst, hy in ons bloedt sich baden.
[p. 340]
Laet ons hem volgen dan, en spoedig tasten aen,
Eer hy na Pylos kan, of Elis vluchten gaen.
Soo wy ons schade en schande op hem niet durven wreeken,
Soo mogen wy het hooft met eeren niet opsteken.
En kryg ik voor myn Soon Antinous geen wraek,
Blyst overig voor my in ’t leven geen vermaek.
pit onderrecht begon de Grieken t’overreden,
Ah ter vergadering is Medon ingetreden.
Men wachtte na het geen dat hy boodschappen quam,
Des hy van syn gesprek aldus een aenvang nam.
Ulysses heeft gelyk dat hy sich heeft gewroken,
Van hen, door wien ’t ontsag wiert aen syn Vrouw verbroken.
Die hebben steeds onteerdt de Vrouwen van haer stoet,
Telemachus vervolgt, hier brassend op syn goet:
En hebben in ’t Paleis geleidt een schandlyk leven.
De Goden hebben hem hulp tot de wraek gegeven.
Waer van gy op uw hals verwekken sult den haet,
Soo gy door euvelmoedt den Heldt bevechten gaet.
Dat Halitherses ook het Volk heeft afgeraden,
En sprak, het geen ik seg wilt vrienden niet versmadea.
Uw onrechtvaerdigheit is oorsaek van dit quaet,
Om dat gy nimmer hebt geluistert na myn raedt,
Noch die van Mentor ook, waer door wy u aensetten,
Om de moetwilligheit der Vryers te beletten,
Daer door sy eindelyk geraekt syn in de pyn.
’k Hoop dat gy rechtevoort sult redelyker syn:
En gaen niet daer u soekt Eupeithes te leiden,
Daer gy u selven soudt een ongeluk bereiden.
De heist van ’t Volk vertrok als het dit hadt gehoort;
Maer d’andre heist verscheen gewapent aen de poort.
Waer by sich aen het hooft Eupeithes quam voegen,
En hoopte dat hy sou syn wraeklust vergenoegen.
Minerva onderwyl heeft Jupiter gevraegt,
Wat dat, inditgeval, haer Vader hadt behaegt,
Of hy een nieuwen kryg wilde onder hen verwekken?
Of de gemoederen tot rust en vrede trekken?
[p. 341]
Die haer geantwoort heeft; stiert gy niet seise dit werk,
Op dat Ulysses raek dus tot syn oogemerk?
Doet dan dat gy begeert. Hoewel ik u moet seggen,
Dat ik wil, dat men Ial de wapens nederleggen.
De Vryers syn gestraft, Ulysses is voldaen,
Waer van ’t geslacht altydt hier op den throon sal staen.
Aen d’Ingesetenen sal ik weêr welvaert senden,
En hen, door overvloet, vergeten doen d’elenden.
Na dat de Dondergodt aldus sich hadt geuit,
Ging Pallas onverlet uitvoeren haer besluit.
De Princen onderwyl die hielden op van eten:
Ulysses sondt cen knecht, op dat hy quam te weten
Of men geen Vyanden kon krygen in ’t gesicht,
Die wederkeerend hem daer van heeft onderrieht;
En seide dat hy hadt den Vyandt aen sien komen:
Waer op het huisgesin de wapens heeft genomen.
Ulysses met syn Soon de Prins Telemachus,
Eumeus, Dolius, en ook Philetius.
Laertes wouw sich niet uit ouderdom verschoonen,
Noch Dolius, die quam met ses van syne Soonen.
Symoesten, door den noot geperst, soldatensyn:
Minerva naderde tot hen in Mentors schyn.
Wiens onverwachte komft Ulysses seer verheugde,
Soo dat men merken kon aen syn gelaet syn vreugde.
Dies sprak hy vergenoegt Telemachus dus aen:
Gy moet uw dapperheit doen rechtevoort verstaen,
En toonen ons, myn Soon, door houwen en door steken,
Dat gy niet van de deugt syt van ’t geslacht geweken.
Versoeit my, soo ’k geen eer sal hebben ingelegt,
Myn Vader, heeft daer op Telemachus gesegt.
Gy sult u over my, beloof ik u, niet schamen,
En sult door my sien doen, dat Helden kan betamen.
ô Goden, sei daer op Laertes, welken dag
Verleent gy my! waer op ik sien en hooren mng,
Dat voor syn Vader niet Telemachus wil swichten,
En dat elk soekt syn stam door deugden te verlichten.
[p. 342*]
Toen kreeg Laertes, weêr door Pallas, nieuwe ktacht,
Die seide tot hem werp uw piek met al uw macht,
Maer bidt eerst Jupiter en Pallas om hun zegen.
Het geen hy deedt, den scheut heeft door het hooft gekregen
Eupeithes, wiens helm dien niet kon wederstaea,
Dies die door ’t bekkeneel en herssens is gegaen.
Ulysses heeft de rest voort opde vlucht gedreven,
Waer van het grootste deel verloren hadt het leven.
Niet een sou weêr te rug geraekt syn in de stat,
Indien Minerva niet haer stem verheven hadt:
En hadt gesegt, 6 volk van Ithaca wilt hooren:
Gy syt, legt gy niet neer de wapenen, verlooren.
Dat woordt heeft hen ’t geweer doen vallen uit de hant,
Sy wierden seer verbaest, en hidden nergens stant,
Ontvluchtende de dood, na d’lthacasche wallen.
Ulysses, als een leeuw, is daer op aengevallen:
Maer Jupiter weerhielt hem, door een blixemslag,
Die voor syn voeten viel: het geen Minerva sag.
Die toen begreep dat sy sou vreden moeten maken.
Dies sprak sy tot den Heldt, wilt uw vervolging staken,
Of vreest myn Vaders toorn. Hy heeft haer stem gelooft,
Soo dat hy’t oorlogsvuer heeft aenstonts uirgedooft,
En, onder Mentors schyn, heeft Pallas vree gfesloten,
Die hy heeft, voorde hulp, gestaeg van haer genoten,
Bedankt eerbiediglyk, door meenig offerhandt,
Soo ras volkomen rust herstelt was in het lant.
Einde van het vierentwintigste en laetste Boek.
[p. 433]
ERRATA.
Pag. 11. vers 4. ontlas, lcest ontlast. Pag. 18. vers 27. hoorden, leest hoorde. Pag. 18. vers 28. behoorden, leest behoorde. Pag. 32. vers 4. gesloten, leest besloten. Pag. 43. vers 3. eerden, leest eerde. Pag. 43. vers 3. keerden. leest keerde. Pag. ff. vers. 34. en, leest een. Pag. di. 21. ’t is, leest is’t. Pag. 74. vers f. ’k, leest’k heb. Pag. 103. vers 2J. dat gy, leest dat gy my. Pag. 124. vers 4. KoČ ningin, leest Koningen. Pag. if4.. vers 17. ik, leest ’k. Pag. if6. vers 17. wan, leest man. Pag. if5. vers 18. man, leest wan. Pag. 16 f. vers p. dat, leest dan. Pag. 179. vers 27. bloejen, leest loejen. Pag. i8J. vers 31. Aunous, leest Alcinous. Pag. 1 pi. vers 28. hen, leest hem. Pag. ip2. vers i8.gevens, leest havens. Pag. ipj\ vers 2f. voorhen, leest voorneen. Pag. ip6. vers 16. verdwen, leest verdween. Pag. 200. vers 24. quam, leest quaemt. Pag. 206. vers 31 i willen, leest willend. Pag. 219. vers 2p. ene, leest geen. Pag. 226. vers 32. een, leest een van. Pag. 228. vers ip. in, leest is. Pag. 231. vers 21. dan, leest dat. Pag. 244. vers 13. erok, leest trok. Pag. 248. vers 10. daen, leest staen. Pag. 26s. vers to. schreeuwende, leest de groote. Pag. 272. vers 6. geswolte, leest gesmolte. Pag. 273. vers 28. wisselyk, leest wysselyk. Pag. 276. vers 12. niet door haer u dienen wilt laten, leest dat gy door haer u niet wilt dienen laten. Pag. 276. vers 17. dees, leest dese. Pag. 277. vers 4. Antcilea, leest Antielea. Pag. 278. vers 33. bestieren, leest stieren. Pag. 306. vers 18. nit, leest uit. Pag. 315.vers 14. hen, leest hun. Pag. 316. vers 20. in, leest aen. Pag. 320. vers 11. gy, leest die. Pag. 3Z0. vers 24. bestant, leest bystant.
[UBL 568 F 19 : 2 heeft nog een toevoeging in ms.:
[p. 434]
CATALOGUS VAN BOEKEN
DIE BY
PIETER DE VRIES
Gedrukt of ia meerder getal te bekomen zyn.
A.van Duivelant’s Davids Tranen of Boete in zeven Psalm-
liederen, en andere Stichtelyke Stoffe, in 8.
Arlequin in de Elizeesche Velden, Blyspel, in 8.
De Dagdief of de Timmerman door Liefde, Blyspel, in 8,
De Hedendaegse Bankroetier Achterhaelt, Blyspel, in 8.
De Konst van Zich Zelven te Kennen, in 8.
Der Schalken List Ontdekt, Kluchtspel, in 8.
Dr. Lukas Onderzoek van ’s Menschen Gelukzaligheit, in 8.
G. van Loon’s Plautianus, Treurspel, in 8.
G. van Spaen’s Aziaensche Wegwyzer, in 8.
———— Beschryvinge der Stad Rotterdam, in 8.
———— Gedenkwaerdige Geschiedenissen, in 8.
————Gelukzoeker over Zee, in 8.
————Rotterdamse Boere Courier, in 4.
————Schermschool der Huislieden, twee Deelen, in 8.
Geheime Historie van Karei en Jakob de Tweede, in 8.
Historie van Oostindien, met kopere Platen, in 8.
Hoftooneel van Jakob en Karel de Eerste, in 8.
K. Boon’s Leiden Verlost, Treurspel, in 8.
————Mirra, Treurspel, in 8.
K. Droste’s Harderskouten, en andere Dichten, in 4.
————Leven van de Koning en Proseet David, in 4.
————Odyssea van Homerus, in 4.
K. vander Gon’s Scheeps Leven, Blyspel, in 8.
Lyste van Rariteyten, eerste en tweede Deel, in 8.
Maenzuchtige Brandsticht of Megchelse Beroerte, Treurspel,
met kopere Platen, in 8. P. Rabus Groot Naemboek, in 8.
S. Oomius Ware Dienaer des Nieuwen Testaments, in 4.
Staet en Inventaris van Don Gio dy Straetslypio y Pluggio, in 8.
W. Tempel’s Inleiding tot de Historie van Engelant, in 8.
