eset,
Was door de Koningen syn opset-niet belet.
Want Agamemnon heeft hem by de hant genomen.
En sprak, wat dwaesheit is in uw verstant gekomen!
Myn Breeder, matigt doch uw spyt en raferny,
Vecht niet met fulken Helt, die sterker is als gy.
Waer voor Achilles selfs voor desen placht te vreesen:
Keer weder na den post dien u is aengewefen.
Laet kiefen door het heir een man uit hun getal,
Die onverschrikt het hooft aen Hector bieden sal.
Wanneer hy sich voor dien kan in ’t gevaer bewaren,
Sal, na den arbeit haest, syn vechtenslust bedaren.
Daer Menelaus op, door’s Broeders raet geraekt,
Liet sich ontwapenen, en heeft den stryt gestaekt.
De wyfe Nestor heeft sich derwaerts toen begeven,
En heeft gesegt, na dat hy had de stem verheven:
[p. 105]
ô Goden! wat verdriet komt over Griekenlant!
Wat fmert sal niet ontstaen in Peleus sier verstant!
Ab door de vlugge Faem hy onderrecht sal wefen, Dat Hectors naem alleen doet al de Grieken vreesen. Hy die noch aen syn Volk veel sterkte blyken laet, Ook veel welsprekentheit en wysheit in den raet. En die, voor ons vertrek, de namen my quam yragen, En herkomst van die geen die’t leven gingen wagen. Dit sal hem wenschen doen, om synen laetsten dag, Op dat hy dese schand niet overleven mag. Ach! waerom heb ik niet myn jeugt en jonge jaren! Als toen de Pyliers voorheên in Oorlog waren, Met het Arcadis Volk. Wy streden aen den vloet Van Celadon, wiens boort vaek wiert geverft met bloet. Daer Ereuthalion d’Arcaders heeft geboden, En staende aen’t hooft van ’t heir gelyk was aen de Goden. In Arei’thous geweêr verscheen hy trots: Die voerde in het gevecht niet anders als een knots. Dies hy knotsdrager wiert door ieder een geheten, Daer hy veel Vyanden mee heeft om ver gefmeten. Vcrradelyk heeft hem Lycurgus neergevelt, Eer dat hy, in een weg, fich hadt te weer gestelt, En nam de wapenen door Mavors hem gegeven: Maer schonk, als d’ouderdom syn krachten hadt verdreven, Die Ereuthalion, doenmaels syn wapenknecht, Die, daer hoovaerdig op, braveerde in het gevecht. Hoe jong ik was, ik kon syn stoffen niet verdragen: De schaemt en spyt heeft my den fnorker nit doen dagen: Schoon dat hy in ’t begin myn jonkheit hadt veracht, ’k Heb, door Minervas hulp, hem echter omgebracht. Hadt ik de krachten noch van myn voorgaende leven, Men soude my dan haest sien Hector tegenstreven. En onder d’Overstens die Griekelant ons geeft, Is niemant, die daer toe sich aengeboden heeft! ’t Verwyt van Nestor hadt vermogen op de Helden, Dies negen onder hen sich aen syn komen melden.
[p. 106]
Selfs Agamemnon stont met yver na dese eer,
Dien.Diomedes volgde aenbiedend’ syn geween.
d’Ajaxen toonden ook dat sy na glory trachten,
Idomeneus, gelyk Ulysses bleef niet waehten,
Meriones, dien men by Mars gelyken kon,
Thoas, Euripylus, de Soon van Evemon,
Elk van hen heeft versocht met I?riams Soon te vechten,
Maer Nestor heeft gesegt, laet fujks het lot bejlechten.
Wegnemende daer door van voorbeuact het geschil:
De Helden voegdpn sich eenparig na syn wij:
En gaven tot; dat werk elk ecn bysonder teefcen, ’
Dat in Atrides helm wiert bljndeling gestekeo.
De benden die met sorg daer hebben op gelet,
Verhieven hemelwaerts hun stem tot dit gebedt;
Wilt Goden Ajax ons of Tydeus Soon veileei,en,
Of, seidensy, verkiest den IConingjVan Mycenen.
Terwyl dat hun veribek wiert hemelwaerts gevoert,
Heeft Nestor in ’t helmet de loten omgeroert.
En Telamonius is’t lot te beurt gevallen,
Dien, eer men trok, het heir hadt meest gewenst van allen.
Wanneer door een Hcraut aen Ajax was bestelt,
Syn teeken, sineet hy’t neer met groote vreugde op ’t Vclt.
Myn Vrienden, riep hy uit, wat heb ik vergenoegen!
Dat my het lot dese eer gelieft heeft toe te voegen.
Myn wenschen syn dat ik sal krygen d,’overhant,
En Hector, door myn stael neervallen doen in ’t fant.
Terwyl dat ik met haest in ’t wapen my sal stekqn,
Soo moet van uwe kant gy Jupiter gaen smeken,
Hem biddende dat hy myn arm versterken wil:
Doch laet de Troijers sulks niet hooren, doet het siil/
Wat heb ik stil gesegt? uw stem mach syn verheven.
Soo gy dat liever doetj geen mensch kan my doen beven.
Daer is geen sterveling, waer voor ik ben vervaert,
Hoe sterk dat hy mach syn, hoe kloek en loos van aert.
In Salamina wiert myn kintsbeit onderwesen,
Door die ’k ben opgevoedt, dat ik moest dapper wefen.
[p. 107]
Het Leger badt daer op, enfei, Saturnus Soon,
Gy die met heerlykheit en glahs sit op uw throon,
Die d’overwinning geeft aen dien gy gunt uw zegen,
Verleen ons, dat die mach door Ajax syn verkregen.
Soo gy dat niet wilt doen, mits gy meer Hector mint,
Ten minsten maekt dat hy niet Ajax overwint.
Laet onverschillig syn het voordeel tusschen beiden,
Op dat sy uit den stryt met glory mogen scheiden.
Daer op tradt Ajax voort in ’t glinsterend geweeY,
En droeg in d’eene hant een scharpgeflepen speer,
Syn grooten beukelaer, door d’andere gedragen,
Hadt Tychius gemaekt braef werkbaes, in die dagen,
Die seven huiden hadt met koper overdekt.
Dat de verwondering der weerelt hadt verwekt.
De Grieken sagen hem met vreugt te voorschyn komen,
Syn vreeschelyk geket deedt de Troijanen Ichroomen.
Selfs Hector wiert ontroert, en in den geest vertfaegt,
En’t was hem leet dat hy hadt iemant uitgedaegt.
Soo ras als tot malkaer de Helden syn getreden,
Sprak Ajax Hector aen, en voerde dese red en:
ô Hector, gy die hebt verlangt na dit gevecht,
Sult tot uw ongeluk haest werden onderrecht,
Wat dappre mannen syn ons over noch gebleven,
Na dat Achilles sich heeft op syn Vloot begeven.
Die ’t hart hadt van een leeuw, dien gy vaek hebt geyreest,
Eer Atreus Soon en hy syn Vyanden geweest.
Veel synder onder ons die willen u bevechten,
Begin dan, en laet sien wat kan uw arm’verrechten.
6 Soon van Telamon, sprak Hector, ’k ben geen kint,
Het geen sich afgeschrikt door dreigementen vindt.
Ik ben in het geweêV van jongs af opgetogen.,
Sins heb ik noit gehadt dan moort en bloet voor oogen.
Wat slag van wapenen dat ik heb aengevaert,
Myn Vyand wykt, of ik te voet vecht of te paert.
Mars heeft my met vermaek vaek stryden sien van boven.
Ik moet uw dapperheit,en eerfucht edrter lovTn:
[p. 108]
Doch foek, geen voordeel nu, hoe kloek en sier gy syt, Mits ik niet stelen wil den zegen van den stryt. Maer nu sie toe: daer op heeft hy syn spies gedreven, In Ajax schilt, die daer is in gehecht gebleven: Mits die gedrongen was al door de leide huit, En voor de sevende is de punt daer van gefluit. Als Ajax het gewicht van Hectors handen voelde, Schoot hy syn speer op hem, waer op hy woedend doelde, Die door syn beukelaer, en blinkent Harnas vloog Tot op den wapenrok, wanneer sich Hector boog. De scherpte van het stael hadt hem gewis doorsteken, Soo, door een draei van ’t lyf, hy het niet was ontweken. Als ieder uit syn schilt de piek getrokken hadt, Wiert door de Helden fel het tweegevecht hervat. Sy vielen op malkafcr, als leeuwen, die verbolgen,. Op bloet verhit een proi, uit hongersnoot, vervolgen. Dies Hector schoot syn spies op Ajax andermael, Doch ’t koper van syn schilt weêrstont aen ’t scherpe stael’. Soo dat daer door de punt wiert van het hout gebroken: En Ajax heeft terwyl door Hectors hals gestoken,
Hoewel’t slechts was door ’tvel, vernam men echter bloet
Het geen, als ’t Hector sag, hem maekte sooverwoet
Dat hy een swaren steen heeft van de gront verheven,
En op den beukelaer syns Vyants aengedreven:
Die niet befweken ia, noch viel, door het gewicht.
. Maer van een meulesteen een stuk heeft opgelicht,
En swaeide ’t over ’t hooft in dveene van syn handen,
Waer meê hy op syn beurt is Hector aen gaen randen.
Die het ontfangen heeft in ’t midden van syn schilt,
Het geen gebroken wiert na dat het hadt getrilt.
Hy storte neer mits hy gequetst was aen de beenen:
Apollo hief hem op, en quam hem hulp verkenen.
Toen syn van wedersy de swaerden uit geraekt,
Doch door Herauten stem wiert het gevecht gestaekt.
Terwyl Tdthibius en Ideus quamen scheiden,
Eer d’een of d’ander Helt noch in het voet&nt leiden.
Elk stak syn schepter op, als Tolk van ’t Godendom,
Die van het Grieksche heir, en dees’ van Iliom,
Ideus een wys Heraut, in faken seer bedreven,
Sprak tot hen, na dat hy hadt syne stem verheven:
Enfei, myn kinderen, het blykt dat niemarit wint,
Nadien dat Jupiter ualle bei bemint.
Gy hebt uw dapperheit genoeg aen ons bewesen:
De nacht komt, die Godin moet gy gehoorlaem wefen.
De Soon van Telamon heeft daer op dit gesegt,
Beveel aen He&or sulks, d’uitdager van ’t gevecht.
Ik volg syn voorbeelt na, soo hy sich laet geseggen,
En sal benesfens hein de wapens nederleggen.
Daer Hector Ajax op antwoorde tot bescheit,
De Goden geven u met krachten wys beleit.
Gy syt de dapperste van al de Grieksche Helden:
Het geen de Faem van u, kan sonder twyffel, melden.
Laet ons dan eindigen den tweestryt desen dag/,
Wy kunnen naderhant hervatten weer den slag:
En vechten tot dat ons de Goden komen scheiden,
En d’overwinning kryg de kloekste van ons beiden.
De Nachtgodin vervult van Phebus nu de plaets,
Verheug dan door uw komst uw Vrienden en uw Maets.
En ik sal na’t Paleis van Priamus weer treden,
Wechnemende den angst die voor my is geleden.
Wanneer de Troijers my sien komen fris weerom,
Sal ieder een daer voor bedanken’t Godendom.
Doch laet ons echter niet na onfe Vrienden keeren,
Eer dat wy een geschenk malkanderen vereeren.
Op dat ons beider Volk mach seggen’t onser eer,
Sie daer twee Vyanden neerleggen het geweêr:
Die toen sy tegen een gelyk als leeuwen vochten,
Door alle middelen malkacr te dooden fochten.
Nu blyft’er in ’t geschil geen ander onderscheit,
. Al wie dat toonen sal meer edelmoedigheit,
Dit seggend’ gaf hy hem syn’kostelyken degen,
En heeft een purpren riem weer in de plaets gekregen,
[p. 110]
Dien Telamonius aen Hector heeft vereert: En dus is na syn Volk elk weêr te rug gekeert. De Soon van Priamus ging de Troijanen vinden, Die gaven teekenen hoe seer sy hem beminden. Sy hebben hem verheugt in Ilium geleidt, Om dat hy Ajax hadt weêrstaen met dapperheit. Tot noch toe hadden sy getwyffelt aen syn leven, Uit vrees dat Ajax stael sou hebben hem doen sneven. Die sich ook na de kant der Grieken heeft gewendt, En zegepralend’ tradt in Agamemnons tent. De Koning offerde, hem siende, aen ’t hooft der Goden, Een stier vyf jaren out, en heeft daer by geboden, Dat men vervaerdigen soude alles tot een feest, Daer ’t beste van het runt is Ajax deel geweest. Na dat door d’overvloet den honger was verdreven, Heeft Nestor kloek en vroet weer nieuwen raet gegeven, Waer door gebleken is syn wysheit en verstant. Atriden hoort, sprak hy, en Helden uit ons Lant: Wy hebben desen dag verloren veel Soldaten, Die, aen Scamanders vloet, Mars heeft ombrengen laten. Houdt morgen ’t Leger in, op dat men halen mach, De lyken van ons Volk gefneuvelt in den slag. ’ ’t Is redelyk dat wy die plechtig doen verbranden Wat ver van onse Vloot, op afgelegen stranden. Op dat hun dierbare asch, aen ieder eens geslacht, Als men van hier vertrekt, in bussen sy gebracht., Men moet een eenig graft voor al die Helden stichten: En dan een sterke muer rondom ons Leger richten,
Met torens wel voorsien, waer op men houdt de wacht, En maken daerom heen een wyde en diepe gracht. Doch meer als eene poort moet daer in open hlyven, Soo ruim, dat wy daer door de wagens konnen dry ven. Dit sal aen onfe Vloot verstrekken tot een wal, En maken dat men ons niet overvallen lal. Door al de Vorsten wiert die voorstel aengenomen. De Troijers onderwylsyn in den raet gekomen,
[p. 111]
Die by malkandren syn in Priams Hof gegaen, Dacr groote oneenigheit is tuflchen hen ontstaen. Dc wyse Antenor focht dit mifverstant te weren. En de vergadering tot cendracht te doen keeren:
Dies is hy opgestaen, en bracht dese aenspraek voort: Troijers, Dardaniers, en Bontgenoten hoort: Uw welvaert is in ’t geen, ik seggen sal, gelcgen, Ik heb het in den sin door’t Godendom gekregen. Beraedt u langer niet, geeft Helena wecrom, Met al het goet daer sy op Paris Vloot mee klom. Wy hebben ongelyk, en moeten ons niet.vleijen, Nadien wy d’eerste syn uit het verbont gescheijeni Het geen befworen was, door ons, gelyk gy weet, Derhalven vechten wy dan tegen trouw en eet. Door die trouwloosheit sal de Hemel syn verbolgen, Indien gy niet begeert myn goeden raet te volgen. Hy set weer neer, als hy dit uitgesproken hadt, Maer Paris heeft het woort vol gramschap opgevat: Hy seg Antenor aen met grimmigheit in de oogen, Waer aen men merken kon hoe seer hy was bewogen. En heeft tot hem gesegt, Antenor, dese raet, Is my niet aengenaem, dien gy dacr hooren laet. En meent gy waerlyk’t geen vaa u is voorgedragen, Dan hebben in ’t verstant de Goden u geslagen. Troijanen hoort het geen wat ik heb in myn sin, Wat ook gebeuren mag, ’k hou myne Gemalin: Den rykdom die ’k van haer tot Argos heb ontfangen, Wil ik, met meer daer by, d’Atriden overlangen, En verder weiger ik Antenors lafbescheit. Toen sweeg hy en fat neêV, als hy dit hadt gescit. Daer op is Priamus de Koning opgeresen, Wiens wysheit neffens die der Goden wicrt gepresen, En sprak tot onderricht dus de Vergaring aen. Laet ieder na syn post, door spys verquikt, weer gaen Gelyk hy is gewoon, en goede wacht daer houden, Op dat de Vyanden ons niet verrassen souden.
[p. 112]
En morgen als de Son verdreven heeft den nacht,
Moet Paris voorstel syn d’Atriden aengebracht:
Dat Ideus myn Heraut aen hen moet oveidragen,
En in de selfde tyt een wapenschorsing vragen. Tot dat van wedersy de dooden syn verbrandt, Waer na men weir’t geweêr sal vatten in de hant, En vechten eindelyk, tot men sal weten kunnen, Aen wien dat Jupiter wil d’overwinning gunnen. Die last wiert achtervolgt. Als Ideus hadt gehoor, In Agamemnons tent, floeg hy d’aenbieding voor. Tydides heeft getoont, terwyl de Vorsten swegen, Dat hy was tot verdrag met Paris ongenegen: Al hadt die Helena, sprak hy, weêrom belooft, Mits de verdelging nu hangt Troijen boven’t hooft. Datieder, schoon hy niet voorsienig is, kanmerken, Soo dat het Grieksche heir syn wraek haest uit sal werken De Prineen prefen’t geen Tydides hadt gesegt, En Agamemnon heeft syn meining uitgelegt: Gyhoort, wat antwoort u, sprak hy, de Grieken geven En’t wert door myne stem, Heraut, ook onderschreven Maer wat de dooden raekt, dat fla. ’k aen u niet afj Selfs de Godtvruchtigheit begeert voor hen een graf. Laet de mineedigen de Donderaer dan wreken. En hy heeft na de lucht syn schepter opgesteken. Voort sweeg hy naer dat hy dit uitgeiproken hadt, En Ideus is daer op geweken na de Stat. Alwaer de Troijers noch in ’t Hof vergadert waren, Nieuwschierig na het geen aen Ideus was ervaren. Die syn verrichting hen toen open heeft gelegt, En’t antwoort dat hem was door Atreus Soon gesegt. De Legers in die tyt syn sich gereet gaen maken, Om ter begraeffenis de dooden te doen raken: Die men afhalen liet, en kapte daer toe hout, Het geen van nooden was tot myten, in het wout. Soo ras de morgestont hadt’t eerste licht ontfangen, Was’t een en’t ander heir door d’eige sorg bevangen:
[p. 113]
Op’t slagvelt vinden sy sich onder een gemengt, Daer iegelyk van daen syn cigen dooden brengt, En op de wagens draegt: die waren soo ontleken, Dat sy niet syn gekent, als ergens aen een teeken, Voor dat men stof en bloet dacr van gewassen hadt, Waer mee het aengesicht der lyken was befpat. J Elk die syn Vrienden vindt, bedouwt die met syn tranen: Maer Priamus verbiedt het weenen der Troijanen. Dies sy stilfwygende volbrengen dese plicht, Wat droefheit dat in hen hadt het verlies gesticht. En als het lykvuer hadt verbrant hun doode Vrinden, Syn sy in Ilium hun makkers weer gaen vinden.
Dat door de Grieken ook met droefheit wiert gedaen, 1 Die fuchtende te rug na ’t Leger syn gegaen. In dese besigheit is dag en nacht verloopen: En eer Aurora deedt de poort van ’t Oosten open, Verscheen het Arbeidsvolk, by’t lykvuers overschot, In d’assche neêrgestort, nakomend’ het gebodt. Hun last was om een graft te bouwen voor die Helden, Dat hun gedachtenis soude aen den nafaet melden: En’t Leger boven dien te dekken met een muer, Voor aenval, en de Vloot voor het Troijaensche vucr. Sy vielen dan aen’t werk, dat spoedig wiert verheven, Na’t voorschrift en bestek aen hen daer toe gegeven. De Goden sagen aen, geseten in een kring, De voortgang en de vlyt met veel verwondering. Aen wien syn ongenucht Neptuin heest voorgedragen: En sei, wat mensch sal ons om raet meer komen vragen, En onfe Orakelen versoeken naderhant? Siet gy dat metfelwerk, dat men nu bouwt op ’t strant? Waer door de Grieken gaen hun Legerplaets bevryden Men heeft ons niet gevraegt, of wy sulks willen lyden: En sal verbreiden d’eer van ’t geen hier wert gesticht, Soo ver als Phebus sendt de stralen van syn licht.
[p. 114]
De mueren die voorheên ik en Apollo bouwden,
Om Troijen, sal men nu niet meer in waerde houden.
Als Jupiter den nyt hadt van Neptuin gehoort,
Antwoorde hy hem dit: nadien hy was verstoort:
Is ’t mooglyk dat een Godt die heeft de macht verkregen,
Dat hy door syn gewelt het aertryk kan bewegen,
Dc vrees van syn gemoedt door woorden blyken laet!
Dat Goden sou misstaen van een geringer staet.
Uw glory lydt geen last, uwe eer sal eeuwig dueren,
Bedaer, ik trek myn hant van de opgerechte mueren.
Soo ras de Grieksche macht de Troische kust verlaet,
Verdelg tot aen den gront dat voorwerp van uw haet.
Laet de geheugehenis daer van niet over blyven,
Doe heuvelen van fant dan op den grontslag dry ven.
Terwyl de Goden dit verhandelden met een,
Sag men dar van de lucht de Sonnekar verdween.
Als ’t werk voltrokken was, begaven sich de benden,
Tot vreugde, en ieder ging tot goede cier sich wenden.
Daer wierden runderen voor elke tent geslacht,
En door Vorst Euneus Vloot wiert wyn in ’their gebracht.
Die tot dien einde daer van Lemnos was gevaren,
Daer in voor Atreus Soons wel duisent maten waren,
’t Geen door dien milden Vorst aen hen geschonken was.
Die voorraet, toen ter tyt, quam ’t Leger wel te pas:
Dat na de Vloot met stael of koper is geloopen,
Met huiden of met vee, om wyn daer voor te koopen.
Door eenigen syn daer hun flaven voor, verpast:
Toen heeft het Grieksche heir den gantschen nacht gebrast.
De Troijers insgelyk begaven sich tot vreugde:
Doch onderwyl sich elk in gastery verheugde,
Bereide Jupiter voor hen weêr nieuw verdriet,
Die door een blixemstrael syn gramschap blyken liet.
Daer meenig donderslag hy op heeft laten volgen,
Dat de gemoederen gemaekt heeft seer verbolgen:
[p. 115]
En op dat dese Godt weerom versoent mocht syn, Soo plengden sy op d’aerd den voorloop van den wyn. En geen van allen heeft den beker uitgedronken, Eer hy wat druppels hadt aen Jupiter geschonken. Door arbeit afgemat, kreeg elk tot slapen lust, En om verquikt te syn begaf sich tot de rust.
<#ilias09>
[p. 116]
DE ILIAS
VAN
HOMERUS.
__________________
ACHTSTE BOEK.
Oo ras Auroras glans quam op het aertryk dalen, Heeft Jupiter by een de Goden laten halen. (si Elk heeft, rondom den throon, sich op syn plaets { En, swygende uit ontsag, op ’t geen hy sprak, gel Dies ving hy aldus aen: gy Goden en Godinnen, Dat niemant sich verstout, te fmeden in de sinnen, Het geen verhindren kan myn wil en myn bestuit, Of waer door van myn last de voortgank wert gestuit. Dat elk sich onderwerp het geen ik sal gebieden, Öp dat, het geen ik heb besloten, mach geschieden. ’k Verbiede u, dat gy niet sult na beneden gaen, Om Grieken in den noot of Troijers by te staen. Ik sal hem, die ’t bestaet doen voor myn ongunst schroomen En hy sal niet soo licht op den Olymp weêr komen, Eer hy verdragen heeft verdriet en overlast, Die d’eigenschap en d’eer van ’t Godendom niet past. Of ik sal na den gront van Tartarus hem fenden, Een vreeschelyke kolk vol kommer en elenden: En geven die spelonk hem tot gevangenis, Die dieper onder d’aeide als Plutös woning is. En dan sal, door syn straf, aen d’overtreder blyken, Dat moeten voor myn macht al d’andre Goden wyken.
[p. 117]
En op dat gy de proef daer van ontfangen soudt,
Hangt van de Hemels trans een ketting af van gout:
Besoekt of gy met een dien kunt na d’aerde halen,
En my gesamentlyk van boven neêr doen dalen,
Daer ik oplichten sal, wanneer het my behaegt,
U, nefrens d’Ocean, en d’aerde die u draegt.
En soo ’k daer van een end wilde aen d’Olympus binden,
Sou sich, dus opgelicht, Natuer in onmacht vinden.
Het Godendom verbaest sweeg op dit dreigement,
Minerve op ’t laetst heeft sich tot Jupiter gewendt: Enfei, grootmogend Godt, een ieder moet gelooven, Dat uw gevreesde kracht gaet d’onfe ver te boven.
Wie kan die wederstaen? wy hebben niet te min,
Der Grieken ongeluk geduerig in den sin.
En kunnen uit ons hert niet bannen ’t medelyden,
Als wy hen soo reel Volk verliescn sien in ’t stryden:
Wy sullen ons niet meer vermengen in ’t gevecht,
Terwyl gy het verbied, door ’t geen gy hebt gesegt.
Maer sullen goeden raet de Grieken echter geven,
Die tot behoudenis sal strekken van hun leven.
Aen Jupiter beviel, Minervas vryigheit,
Soo dat al lagehende hy tot haer heeft geseit:
Myn Dochter lyt gerust, gy kunt my niet mishagen,
’k Sal altyt over u ’t hert van een Vader dragen.
’Als hy geëindigt hadt met hen dit onderhout,
Spant hy syn paerden in, die flikkerden van gout,
Dat in de manen blonk, nam in de hant de toomen,
En als hy wapentuig hadt op het lyf genomen,
Sloeg hy syn paerden voort, die vlogen als de wint,
Dies in een ogenblik hy sich op Ida vindt.
Hy hadt by Gargarum een Tempel, die steeds rookte
Van wierook, die het Volk op syn Autaren stookte.
Ontfloeg hier uit het touw syn paerden, en fat neêr,
Op ’t hoogste van den berg, vol Majesteit en eer. Van daer heeft Jupiter syn oogen laten vallen, Eerst op de Grieksche Vloot, toen op de Troische wallen,
[p. 118]
Het Grieksche heir soo ras het wat gegeten hadt,
Heeft ieder in syn tent de wapens opgevat.
De Troijers hebben ook hun krygsgeweêr genomen,
En hadden grooten lust om aen den stryt te komen:
Hoewel sy niet soo sterk als d’andren syn geweest,
Maer waren voor hun Vrouw en Kinderen bevreest.
Men opende de poort, waer door de strydbre benden,
Sich in goede ordening voort na den Vyant wenden.
Soo ras de Legers staen in tegen woordigheit,
Wiert hen door de bafuin het stormen aengescit.
Toen trokken sy verwoet hun tegenstanders tegen,
Men sag van alle kant de helden sich bewegen.
De lancen syn gevelt, schilt tegen beukelaer,
En helmet tegen helm aenranden sy malkaer.
De Sterkte en Dapperheit als richters’t vonnis geven,
Aen Mavors kinderen, van sterven of van leven.
De winnaers, of het Volk dat neervalt in het fant,
Doen schatren door geschreeuw het bygelegen strant,
Het aerdryk swemt in ’t bloet der dooden en gewonden,
Waer van men groot getal heeft wedersyds gevonden.
Tot dat d’opgaende Son hoog aen den Hemel quam.
Toen was’t dat Jupiter syn goude schalen nam,
In d’eene heeft het lot der Grieken dood gelegen,
In d’andre lei hy daer dat van de Troijers tegen:
En als hy tegen een de beiden loten woeg,
Bevondt hy dat het lot der Grieken over droeg.
Soo dat het door’t gewicht na d’aerde is neêrgezegen,
En het Troijaensche lot is hemelwaerts gestegen.
Waer na Saturnus Soon syn donder hooren liet,
Terwyl op ’t Grieksche heir hy synen blixem schiet. Dat wiert daer door verschrikt, en is van een geweken, Als’t sag dat vuer en vlam den Hemel hadt ontsteken,
En dat sich Jupiter hun Vyant hadt verklaert.
Selse wiert Idomeneus en Atreus Soon vervaert: d’Ajaxen hebben ook sich op de vlucht begeven, En Nestor, tegens dank, is daer alleen gebleven,
Om Om dat syn paert aen’t hooft door Paris was gewondt,
Een toeval daer’t gespan fich door belemmert vondt.
Terwyl hy besich was de strengen af te fnyden,
Quam Hector, dien elk week, den ouden Man bestryden.
Hy sou daer zekerlyk geraekt syn aen syn dood,
Soo Diomedes hem niec hadt gesien in noot.
En dat hy het gevaer moest met de dood bekoopen ;
Dies hy Ulysses riep, en sci, waer wilt gy loopen?
Vreest gy niet dat men u van achtren quetsen sal?
Hou stant, redt Nestor eerst, met my, uitongeval. Wat schant voor u, soo gy dien gryfaert laet vermoorden! Maer hy heeft niet verstaen, door vrees gejaegt, die woorden,
En vluchte tot dat hy geraekt is op de Vloot.
Doch Diomedes deedt het geen hem d’eer geboodt: Al bleef hy maer alleen, hy Hep by Nestors wagen, En heeft hem dit bericht kloekmoedig voorgedragen:
Terwyl uw schiltknaep swak, gy out van dagen syt,
En uw gefpan vermoeit, een jongen Vyant mydt. Wilt-in myn Legerkoets, 6 Nestor overkomen. ’k Heb van Eneas laetst die paerden afgenomen:
Sie hoe wel afgericht sy syn, en hoe gefwint,
Sy loopen overweg soo vaerdig als de wint. Terwyl de voerman sal uw kar na ’t Leger mennen, Laet met gemeene macht ons Hector tegen rennen:
Die aenstonts voelen sal de kracht en het gewicht,
Van Diomedes arm, en scherpte van syn schicht. Vorst Nestor nam dit aen, en liet daer op aenvaerden, De brave Eui ymedon en Sthenelus syn paerden.
Klom op Tydides kar, en reedt op Hector aen,
De teugels in de hant, die trots voor hen bleef staen.
Als Diomedes sag dat Hector aen quam ryden,
Schoot hy op hem syn schicht, die Hector quam te myden
Waer door Eniopeus syn schiltknaep wiert gewondt,
Die dood, met groot geraes, viel neder op den gront. Syn paerden steigerden, en syn te rug geweken. Maer Hector heeft getracht syn schiltknaeps dood te wreken:
[p. 120]
Vondt Areheptolemus dien hy tot voerman nam, En die daer toe by hem op ’t Legerrytuig quam. Tydides, aengevoert door Nestor, heeft geleken, Aen Mavors selfs, en is ook niet te rug geweken. Men hadt toen haest gesien een Tchrikkelyk gevecht, Soo niets was in de weg door Jupiter gelegt. Die, dit aenschouwende, sondt felle donderslagen, En schoot een blixemstrael op Diomedes wagen, Het geen neêrvallen deedt de paerden in het fant. En Nestor, liet den toom ontglippen uit syn hant. Die sei verbaest, laet ons Tydides, hier niet blyven, Maer flaet uw paerden voort, en wilt die elders dryven. Hebt gy noch niet gesien, dat Jupiter ons dreigt, En dat hy met syn hulp na Hectors syde neigt? Aen wien hy rechtevoort wil d’overwinning gunnen, Die hy, op onfe beurt, sal weêr verleenen kunnen. Wat Helt kan wederstaen aen syn besloten raet Die aller menschen macht in kracht te boven gaet. Gy hebt gelyk, sprak weer Tydides, maer myn sinnen, Kan ik om sulks te doen, myn Vrient, niet overwinnen: De naem van vlucht alleen geeft schrik aen myn verstant. Hoe! Hector sou sich dan beroemen in syn Lant, Dat door hem op de vlucht Tydides is gedreven? Eer swelg my d’aertgront in, eer ik beswalk myn leven! De wyfe Nestor sprak, wat hebt gy daer gelegtj Schoon u die lastervlek hadt Hector opgelegt, Meent gy dat folks het Volk van Troijen sou gelooven? En of hy socht uw eer door leugens te verdooven, De Weuwen van die geen, die gy hebt neergevelt, Getuigen’t tegendeel. Als hy dit hadt gemeldt, Heeft hy, soo snel hy kon, de paerden voort gestooten! Terwyl van alle kant wierdt sterk na hem geschoten, Door Hector en syn Volk, soo dat het Sonnelicht, Verduistert is geweest, door meenig pyl en schicht. Toen riep hem Hector na, wat sal men van u seggen, Tydides, dat gy nu het laet soo leelyk leggen?
Dc Grieken hidden u voor een manhaftig Helt-, Sy hadden al hun hoop op uwen arm gestelt. Aen u wiert de eerste plaets in feesten aengewefen, Men schonk u kroes vol wyn, van die meest wiert geprefen Gy kreegt het beste deel aen tafel van het mael. Wat sal men rechtevoort veranderen van tael! Geen Vrouw kan meer als gy noch jonge Dochter vrefen, Die voor hacr schaduw syn gewoon vervaert te wefen. ’k Sie wel dat gy niet sult beklimmen onfen wal, Den degen in de hant, na dat ik vluchten sal: fjy sult de toorens niet van Ilium verbranden, Noch Vrouwen uit de Stat wegvoeren na uw Landen. De yege stont genaekt, dat gy sult door myn hant, Uw leven eindigen neervallend’ dood in ’t sant. "Het speet Tydides seer, syn naem te hooren schenden; Hy twyffelde of hy niet syn paerden om sou wenden, En vaagen weder aen met Hector het gevecht: Driemalen, by sich selfs, heeft hy sulks overlegt. Driemael heeft Jupiter te donderen begonnen, Tot teeken dat de slag door Hector was gewonnen. Die sich seer heeft verheugt, als hy dit hadt verstaen, En sprak, al roepende, dus de Troijanen aen: Vreest nu voor geen gevaer, macr wilt uw moedt verhefren. En is het mogelyk u selven overtreffen.
Het blykt dat Jupiter ons d’overwinning geeft, Nadien hy sich verklaert der Grieken Vyant heeft. ô Dwasen! als sy syn, die swakke wallen bouwen! Die niet een oogenblik my tegen sullen houwen.
De gracht is niet soo breet, die daerom is geoiaekt, Ç Of ik sal met een sprong daer over syn geraekt. Dan sullen wy hun,yloot, met toorssen in de handen, ( Volgt gy myn voorbeelt maer,) tot op de kiel verbranden: En rygen, in de vlam, hen felver aen ons stael. Toen voerde aen syn gefpan hy naderhant die tael: Ethon, Lampus, Podarg en Xanthus, brave paerden, Gy weet hoe dat ik u gehouden heb in waerden;
In dit geval’kunt gy vergeldenarhetgdet,
Het geen Andromache sorgvuldig aen u doet.
Sy onderhoudt gestaeg metbroot en wyn uw leven.
En heeft, om u te sieri, my meenigmael begeven.
Der Goden paerden syn niet beter opgepast,
Men legt noit op uwlials ondraegchclyken last.
Wilt die weldaden dan met dankbaerheit erkennen,
Uit edelmoedigheit fluks op den Vyaat rennen,
Spaert u niet rcchtevoort, en set u aen met kracht,
Op dat ik Nestors schilt mach krygen inmyn macht’,
Het is van louter goutj met Diomedes wapen,
Het geen door Mulciber gefmeedt is met syn knapen.
Soo dese eerteekenen vervatlen in myn hant,
Sal haest het’Grieksche heir wegvluchten uit ons Lant
Door opgeblafentheit, sprakhydit, aengedreven,
Dat Juno heeft mishaegt, die den Olymp decdt beven,
Sich schuddend’ op haer throon spraik sy Neptunus aen
Moeit het u niet, dat gy de Grieken Hex verslaen?
Waer van gy krygt, sei sy, soo plechtige-of&rhanden,
Die Helice voor u en Aygues doen verbranden.
Hoe komt het dat gy noch voor hen u niet verkUert? En van uw gunstelings het bloet niet hebt gespaert? Wy souden hen den weg tot d’overwirming banen, En voor hun dapperheit doen wyken de Troijanen, Indien wy al te mael, die hen genegen syn, Niet hadden’t arme Volk verlaten in de pyn. Maer tegens Jupiter gesamentlyk ons setten, En souden syn gewelt door onfe macht beletten. Wat raedt geeft gy my daer! laetdunkende Godin! Antwoorde haer Neptuin, dat heb ik noit in ’t fin. ’k Sal tegen Jupiter my nimmermecr verbinden, Hy soude ons al te mael, indien hy wouw, Terflinden. Terwyl dit door Neptuin aen Juno wierdt geseit, Was Hector in de weer, door Jupiter geleidt: Die uit d’affnydingen dc Grieken hadt gedreven, Die tusschen gracht en. muer gesloten syn geMeven.
[p. 123]
Soodanig- door de wees vertfaegt ivt hun verctant, Dat hy hun Schepejvhadt gestofcen in den brant, "Was Agamemnon geest door Juno niet gedreven, Dat hy moest nieuwen moedt aen syne benden geven. Hy ging de tenten door en schepen van de Vloot, Een fluijer in de hant geverft in purper root. Als op Ulysses boort Atrides was gestegen, t Geen midden in de Vloot der Grieken was gelegen, Om dat men daer van daen syn stem best hooren kon, Uit Ajax legerplaets, de Soon van Telamon, En uit Achilles tent;, die hadden sonder schroomen, Aen de twee vleugelen.hun legering genomen, Van waer op de?kajuit verheven hy ging staen, En sprak’t verbaesde heir met dese woorden aen. Verwyfde Grieken staet, wilt na myn reden hooren, Soo gy niet hebt de kracht en moedt gelyk verloren: Van dapper Oorlogsvolk hebt gy alleen den schyn. Wat schande vrtorons Lant sal dese lafheicsyn! Waer is nu, ’frgeen.gy hebt voorheen belooft, gebleveni Dat gy de Vyanden soudt voor uw swacrt doen Seven, ’t Geen gy tot Lesbo&feidt, geseten aen den dis, Verdwynt dac rechtevoort uit uw geheuchenis? Dc beker in de hant,. was iedervan gedachtsen, Dat hy alleen voor’t rainst sou hondert Troijcrs flachren. Nu durven wy alchans (wie hadt het ooit gelooft-!) Niet met malkanderen aen Hector bieden’t hooft. Hy sal in ons gesichtde Vloot tot assche maken. Hoe laet gy, Jupiter, inisiilke schandt my raken! Wat Koning hebt gy ooit, gelykahvmy, verdrukt! Dien d’overwinning’gy. hebt uit de hant gerakt-. En echter heb ik ooic veriuimtuwe offerhanden?, Terwyl ik soo veel zeen doorreist heb en reel Landen, Op dat ik eindelyfe souraken op dees kust. Sal ik my te vergeefs dan hebben uitgerust? Ten minsten, groote Godt, wile myn gebedt verhooren: Der Grieken overschot laet doch niet gaen verlooren.
[p. 124]
Maer redt, het uit den noodt voor Hectors woedent stael,
Wilt het niet door syn hant verdelgen t’eenemael.
Als hy dit hadt gesegt, wierdt Jupiter bewogen,
Door droefheit van den Vorst en tranen uit syne oogen.
En heeft hem toegestaen des heirs behoudenis,
Dat door een adelaer aen hem gebleken is:
Die aen de rechterhant bleef in de wolken hangen,
En in syn klaeuwen hadt’t kalf van een hint gevangen,
Het geen dat hy daer uit liet vallen voor’t autaer.
Soo ras het Grieksche heir dit teeken wierdt gewaer,
Is het, met nieuwen moedt, uit d’opgewurpen wallen,
Op hunne Vyanden manhaftig aengevallen.
Van al de Helden was, Tydides eerst gereet,
Die sich vol dapperheit op de Troijanen sineet.
Men sag hem, aen het hooft van Mavors gunstelingen,
Als een verwoede leeuw de grachten ovedpringen.
Schoon Agelaus socht te wyken voor syn hant,
Hy heeft hem door de borst syn scherpe piek geplant.
Die door de schouderen van den Troijaen gedreven,
Neêrvallend’ van syn kar, benomen heeft het leven.
De beide Atriden syn gevolgt op Tydeus Soon,
En bei de Ajaxen ook, te vluchten ongewoon.
Idomeneus heeft sich hen achter na begeven,
Mcriones is ook niet ult den stryt gebleven:
De brave Euripylus, de Soon van Evemon,
En Teucer schoten toe, soo ras elk loopen kon.
Dit was de negende, hy voerde niets als pylen,
En onder Ajax schilt verschool hy sich by wylen.,
Wanneer hy iemant hadt der Troijers neergevelt,
Heeft hy tot veiligheit daer onder sich gestelt.
Gelyk een kint, het geen syn Moeder is ontweken,
Weêrkeerend’ komt verbaest sich in haer arm versteken.
Hoe meenig Helt heeft hy doen byten in het stof,
Waer door hy grooten naem verkregen heeft en lof.
Hy heeft Orsilochus en Lycophon doorschoten,
Opheltes h;eft door hem het selfde lot genoten,
[p. 125]
Gelyk Amopaön, Daitor en Chromius,
En Menalippus ook, beneffens Ormenus,
De dapperste Overstens, die sich in ’t Leger vonden,
Die hy met pyl en boog na d’afgront heeft gesonden.
Als Agamemnon sag van Teucer het gewelc,
Die soo veel Troijers hadt in koiten tyt gevelt, Sprak hy hem aldus aen: wat nader toegetreden, 6 Soon van Telamon, vaer voort in dapperheden,
Soo werdt van ’t Grieksche heir gy de behoudenis,
En van uw Vader selfs, schoon hy afwesende is, En dat hy van uw doen kan geen getuige wefen: Die heeft u opgevoedt met groote sorg voor desen.
Van d’andre kindren heeft uw voordeel niet gescheelt,
Schoon dat gy maer syn Soon, waert buiten echt geteelt. Uw glory is de syne, uw daden doen hem eeren, Vertraeg dan daer in niet, maer tracht die tevermeeren.
’k Beloof, indien ik kan verdelgen Priams Stat,
Dai; gy de grootste prys fuit hebben uit syn schat. ’t Sy drievoet, silver, gout, of paerden voor uw wagen, Of wel een schoone Vrouw, die kan uw oog behagen:
Wiens min vergelden sal het geen gy nu verrecht.
Waer op hem Teucer heeft tot antwoort dit gesegt:
Atrides gy behoeft myn moedt niet aen te setten,
Siet gy dat ik begin min op myn plicht te Ietten:
Of meent gy dat de vrees benevelt myn verstant?
Acht pylen syn alreets gevlogen uit myn hant: Niet eene is mis geweest, gelyk u is gebleken, Doch Hector is alleen geduerig die ontweken.
Dit hadt hy pas gesegt, en Hector gaf sich bloot,
’t Was echter te vergeefs dat Teucer na hem schoot.
Maer heeft Gorgythion in plaets van hem doorschoten s
Uit Castianeiras bloet en Priamus gesproten.
Gelyk een manekop het hooft neerhangen laet,
Wanneer de Noordewint die bloem om verre flaet,
Soo liet Gorgythion het syne nederbukken,
Dat op syn schouderen den swaren helm quam drukken.
Q.J Both Doch Teucer niet verbluft, nana wecr een nieuwe schicht,
En heeft de tweedemael op Hector dien gericht,
Doch heeft, alsd’eerste reis, hem noch niet konnen raken,
Mits Phebus vruchteloos den scheut heeft willen maken:
Daer Archeptolemus wierdt door ter neer gcvelt,
Die Hectors voerman was, wanneer hy trok te Velt,
En voor de voeten viel zieltogend’ van de paerden,
Die sich door het gerucht der wapenen vervaerden.
En mits dien door de dood het mennen wierdt belet,
Heeft hy Cebriones in’s Broeders plaers geset.
Als die de teugels hadt van ’t rytuig aengenomen,
Is Hector daer van af, neêrspringende, gekomen:
En heeft een swaren steen van ’t slagyelt.opgevat,
Daerimede, met geschreeuw, hy Teucer tegen tradt,
En meende door’t gewicht der rots hem te. verpletten.
Die d’alderscherpsten pyl toen op syn boog ging setten,
Doch als hy sich.gereettpt schieten hadt gemaekt, Heeft Hector met den steen hem.oo de.borlt geraekt. Die hemide zenuwen brak van den hals in stukken, En op syn knien hem voorover heeft doen bukken. Soo ras als. Ajax.sag syn Broeder in den noot, Vloog hy daer heên omhem te hoeden voor de dood. Men sag hem met syn schilt diens ligehaem overdekken, En gaf syn makkers tyt, om hem van daer te trekken. Die hebben hemihalf dood in syne tent gebracht. Toen gaf de Dondergodt de Troijers.haten kracht: En quam hen andermael door nieuwen moedt versterken, Sy joegen weer te rug de Grieken in hun werken. Hector was aen hun.hooft, dien elk uitstelten sag, Door glanS’van syn,geweer, en sierheit van geii ag. En noch voornamentlyk door de gey.recfde slagen, Waer door syn sterke hant de vluchtelings quam plagen. Gelyk een bloethont volgt een leeuw ofieveriwyn, En van de voet niet wykt, voor hy.daer by iul syn, Op dat hy in hun huit mach vatten,met,de tanden: Soo heeft row’t Grieksche Voik doon Hector ae,n sien randen. Hy grecp de laetsten nen, en heeft die neêrgevelt,
E Troijers bleven’s nachts rondom hun vueren rusten,
Die door d’opgaendc vlam verlichten al de kusten
Voor overrompeling der Vyanden verdacht,
Wicrt door hen ouderwyl gehouden goede wacht.
De Donder heeft het Velt de Grieken doen verlaten,
De Hoofden siende soo mishandelt hun Soldaten,
Syn in verslagentheit door Jupiter geraekt.
Gelyk als d’Ocean onstuimig wcrt gemaekt,
Wanneer sich Boreas en Zephjrus verbinden,
Om die tot aen den gront t’ontroeren met hun winden.
Soo was het met het heir der Grieken toen geilek.
De Soon van Atreus liep vol droerheit door het Velt:
En liet door een Heraut syn volkeren vergaren,
Doch sonder veel gerucht, en sprak dus tot de scharen.
Na dat hem ’t ongenucht tot tranen hadt geport,
Die hy, gelyk een beek, heeft fuchtende gestort.
Gy Princen van het heir, Soldaten, goede Vrinden,
In wat elendigheit laet Jupiter my vinden!
Hy hadt aen my belooft, dat in myn Vaderlant,
Ik keeren sou, na dat ik Troijen hadt verbrant.
Schoon die belofte was bevestigt door een teeken,
JNu dwingt hy my ’t beleg met lchanden op te breken:
[p. 135]
Schoon dat daer voor veel Volk is vruchteloos vergaen,
Hy doet my niet te min die fhoode ontrouwheit aen.
Wy sullen onfe scha na Argos moeten dragen:
Ons ongeluk, na ’t schynt, kan aen syn oog behagen,
Die soo veel steden heeft verwoest door ongeval,
En noch veel anderen hier na verdelgen sal.
L,aet ons gehoorsaem syn, en op syn last vertrekken,
En in ons swakke brein geen ydlen waen verwekken,
Wy sullen Ilium niet krygen in ons macht.
Hy sweeg wanneer hy hadt dees reden voortgebracht.
De benden hebben stuers op dit bericht gefwegen,
Daer door elk heeft ontstelt verwondering gekregen,
Doch Diomedes brak eerst die stilwygentheit,’
En heeft daer eindelyk tot antwoort op geseit, Gy hebt onwysselyk uw meining voorgedragen, Atrides, met verlof, die kan my niet behagen:.\
Dies ik de vryheit neem daer tegen aen te gaen,
Dat de vergadering gewoon is toe te staen. Het is niet lang geleên, toen gy my hebt verweten, ’ Dat ik lafhartig was, en hadt de deugt vergeten.
Dat ik geen krachten hadt, en vloodt uit het gevecht.
De Griekerf’kennen my: dat is genoeg gescgt. Gy hebt van Jupiter, (wiens raetsoefluit en wegen, Syn ondoorgrondelyk,) een schepterstaf gekregen,
Die boven anderen Ryksschepters wordt geroemr,
Terwyl gy Koning wordt dei- Koningen genoemt. Maer hy heeft u geen kracht noch dapperheit gegeven, Die boven ’t hoog gebiedt, dat gy hebt, syn verheven.
Meent gy, rampsalig Prins, dat al de Grieken syn
Verslagen, als gy segt, en vreesen dood en pyn? Soo u de moedt begeeft, en dat gy weg wik loopen, Vertrek, de wegen syn na ’t Vaderlant noch open. Uw Schepen leggen ook het dichte by het strant; Wy blyven, tot door ons wert Troijen overmant. En soo het meeste deel der Grieken u wil volgen, Wie houdt hen? dat sy gaen, maekt hen de vrees verbolgen.
[p. 136]
Doch Sthenelus eii’ik Verlsten met de’I,; Tot Ilium aeri ons sich Wergeven sal. Wy syn hicr sonder last der Goden niet gekomenv., \ . Die woofden syn door’t Volk toejuigend opgenomen. En als hef was gestilt, is N’estor’opgestaen, En sprak met.v’ed beleit du’s’ Dlomedes aen. De gantsche weerdVkent uw’dapperhdten daden,"’": En dat gysyt bequaem ten besten ons te raden: Meer als een Overste die van uw jaren is, Waer van het gantsche heir u geeft getuigenis. Hoe wel gy jongel- fyt als ierhaht van myn Sonen, G y weet de Koningeii hun plicht soo wel te toonen,: Dat elk, die t’heeft gehobrt uw’ aenspraek heeft geloost, Maer hebt niet al verklaert, wat gy hadt in uw hooft. Des sal ik, ’t geen gy sweegt, als ouder, daer by seggen, Om uw gedachten dan wat nadcr uit te leggen. ’k Heb in de weerelt labg met ieder ten verkeert, Dies my d’ervarentneit yeel dingen heeft geleert. ’k Sal met yrymoedigheit na myn’ gewoonte spreken, En echter niet t’ontsag van Agamemnon breken. ’t Is zeker dat men huis noch Vrinden hebben moet, En onrechtvaerdig syn, en onheus opgevoedt j Soo men inwendige tweefpalten kan verdragen: Die schadelyker synals pest of Oorlogs plagen.
Doch laet ons rechtevoort gehooilaem syn de Nacht, Dat ieder voedsel neme, en houde goede wacht. Atridesdoe rondom de gracht schiltwachten stellen, En laet de jonge maets het Krygsvolk daer versellen. Mits men voor Kbning u der Koningen erkent, Roep de Veltoverstens tesamen in uw tent: En t’avont aen uw disth moet gy die wel onthalen, Sy fullen’t daegs daer aen, door’dapperheit, betalen. En niemant, als aen u, komt beter toe dese eer, Behalven dat gy syt ons a’ller Opperrieer, Gy hebt uit Thracien vervei-singen ontboden, Soo dat gy deftig ktmt onthalen de genooden.
[p. 137]
Als gy vergadert hebt van Princen groot getal, Let dan op al het geen wat elk u seggen sal: En volgt den raet dien gy voor best hebt uitverkoren. Het is noodsakelyk na wys bericht te hooren. Al wie omtrent de Vloot die vueren branden siet, En denkt wat morgen sal geschieden,~schrikt die niet? Dees’ nacht lal heil of ramp ons heir doen overkomen, Na dat die werdt versuimt, of nutter waergenomen. De Grieken stemden toe wat Nestor hadt gesegt, Het Volk verscheen, waer aen de wacht was opgelegt Die sorg wiert aen vertrouwt aen feven jonge Hclden, Die onder hun gebiet elk hondert Mannen telden, Hopman Thrasimedes, Aphareus, Jalmenus, Met hen Lycomedes, en brave Afcalaphus, "Waer by Meriones en Dcipurus sich vonden, Die alle van de kryg het ambacht wel verstonden.
Sy hebben tuflehen gracht en’t muerwerk post gevat, En maekten vuer, en ree den kost dien ieder hadt. Vorst Agamemnon gaf de Hoofden heerlyk te eten, Waer van hy, na het mael, wouw het gevoelen weten. Soo ras als door de spys, den honger was versaedt, Gaf Nestor d’eerste weer den Koning goeden vaet. En sprak aldus: tot u sal ik myn reden wenden, Die over Koningen gebiedt en kloeke benden. Mits Jupiter uw geeft den schepter in de hant, Op dat gy volgens recht regeren soudt uw Lant. Des moet gy niet alleen met wysheit konnen spreken, Maer hooren van elk een het geen u mach ontbreken. Voor my, ’k sal vryclyk u seggen wat ik meen, En gy kreegt beter raet van iemant noit voorheen. Dit is op huiden my niet in den sin gekomen, Maer sints gy Thetis Soon Brifei’s hebt ontnomen: En redeloos veracht des Helds gevoeligheit, Schoon dat ik het gevolg heb doenmaels u voorfeit. Dochj door oploopentheit, wouwt gy daer niet na hooren Dit’s d’oorfaek dat voortaen de saken gaen verloren.
[p. 138]
De Goden hebben hem met heerlykhejt gefcroont, En gy befit den prys, waer door hy was geloont. Laet ons dan overslaen, hoe dat men dit sal boeten, En door wat middelen men kan syn toorn versoeten. Gy hebt dien Helt onteert, toont dan vernedering, Terwyl hy eerst van u dat ongelyk on.tsing. Atrides overtuigt door kracht van Nestors reden, Nadien ’t de waerheit was, heeft dus syn’ schult beleden: Gy hebt my dit verwyt ten onrecht niet gedaen, ’k Beken selfs dat ik heb een groote sout begaen. Een Man dien Jupiter bemint ge-lyk als desen,.: Is waerdiger alleen, als kan een Leger wefen.
Hy hadt behoort door my te werden meer gespaert, Uit wraek is ’t dat die Godt sich tegens ons verklaert. Doch heb ik tegens hem, uit gramschap, iets bedreven, lk ben bereidt daer voor voldoening hem te geven. En bieden hem gelyk veel ryke gaven aen, Die boven alle hoop en syn’ verwachting gaen. Soo weet, dat ik aen hem schenk seven drievoets vaten, Soo schoon dat hy aen ’t vuer die noit sal setten laten. Noch tien talenten gouds, die werden hem vereert, En twintig ketelen, waer aen de vlam niet deeaet. By al dat goet sal hy noch twalef paerden vinden,: ’. Schoon, afgerecht, en snel in wedloop als de winden. Een Man wiert ryk, indien hy al de prysen hadt, Die ik gewonnen heb, door hen voor dese Stat. Ik schenk hem boven dien van Lesbos seven Vrouwen, Die ’k uit de plondering heb tot myn buit gehouwen, Uitnement schoon, en selfs Brifeïs noch daer by, Die noit oneerelyk bejegent is door my. Dat sweer ik heiliglyk. En winnen wy de wallen, Sal’t rykste van den buit hem in de handen vallen. Als wy de plondering verdeden van de Statj Soo dat hy op syn V loot wegvoeren sal een schat. Noch sullen in syn deel syn twintig Troijaninnen, Wiens schötmheit Helena alleen kan. overwinnen.
[p. 139]
En als wy wederoni tot Argos syn gekeert, Wacr in de welvaerf -woont, en d’overvloet regeert, Sal hy myn swager syn: en in myn Hof ontfangen, De selfde eer, die k myn Soon Orestes daer doe langen. Dien men met groote sorg een goede opvoeding geeft, Gelyk de luister eischt van d’afkomst die hy heeft. Ik laet aen hem de keur van een der drie Vorstinnen j Myn Dochters, die hy raeest sal achten en beminnen. Hy neem Laodica, of trdUw Chryfothemis, Of Iphigenia, die’t jongst van jaren is. En sonder dat hy sal de minste gift vereeren, Kan hy met haer na’t Hof van synen Vader keeren. Ik sal haer doen een gaef van soo veel huwlyks goet, Als noit mdt een" Prinees de grootste Koning doet. En tot een brultscha’t haer mee" geven feven steden. Wanneer ik met dieh Prins haer sal in d’echt besteden j Enope, Pedafus, Hire en Cardamyla, Pheres met A’ipns, en’t grasig Antea:
Van Burgers wet VOorflen, die alle in weelde bloeijen,
En daer de warme Zon doet gdede wynen groeijen.
By ’t fandig Pylos lant gelegen in de Zee,
Wier Ingesetenen syn ryk in kborn en vee.
Sy sullen schattingen gewillig hem betalen, En soo hy wel regeert hemals een Godt onthalen.
Dit sal ik v’odr hetri doen’ soo hy.syn toorn verlaet.,. En wil veranderen in vriendschap deien haet 1, Indien hy werdt verset, behoeft hy niet te denken, Dat die toegeventhert syn’ achtbaerhejt sal krenken. By Pluto maer alleen is geen vergifsenis, Waerom de stervefing van hem arkeerig is.
Die Prins schaem sicft dari niet, soo hy voor my mocht wyken, ’k Ben ouder, als hyis’, eft heb meer Koningryken. De wyse fvestbr heeft tot antwoort dit gesegt, Gy Wedt’hem meer dan fry kan vdrderen met reoht. Soo hy het weig’reri Wif faf ny daer by verliefen, Maer wie sult gy daer todtbt Afgefanten kiesen?
[p. 140]
Die sullen uit uw naem Achilles spreken gaen: Ik sal een voorslag doen, soo gy het toe wilt staen. ’k Mcen, dat gy Phenix moet aen’t hooft doen derwaerts wenden En Ajax nevens hem met Vorst Ulysses lenden. Hen sullen tot gevolg veisellen Odius, Een Godgewydt Heraut, en ook Eurybatus. Om ons te reinigen, laet aenstonts water krygen, En de vergadering terwyl Godsdienstig swygen. Op dat wy Jupiter versoenen door’t gebedt, En hy van ons beflult den voortgang niet belet. Dit alles wiert volbracht, als Nestor hadt gefwegen, Van wien hun onderrecht al d’Asgefanten kregen. Die hy heeft ingepreitt, door woorden en gedrag, Wat van dien grammen Vorst den toorn versetten mach. Sy syn dan langs het strant nadesen Prins getreden, En deden aen Neptuin in stilte hun gebeden: Verfoekende, dat hy sou buigen het gemoedt, Van siere Pcleus Soon, hoc seer hy was vetwoet. Als sy in ’t Leger syn dcr Mirmydons gekomen, Is Patroclus alleen omtrent den Vorst vernomen. Sy vonden met een lier Achilles in de hant, Die hy geplondert hadt in ’t overwonnen Lant: Hy speelde en fong den lof van de vermaerde Helden, Waer van hy nam vermaek d’uitvoeringen te melden. ’t Gcfantschap naderde, doch bleef van verre staen, Uit eerbiet van den Helt: Ulysses trat voor aen. Dien siende is Peleus Soon verwondert opgerescn, De lier noch in de hant, en heeft hen cer bewefen. Hy sprak de Vorsten aen, als hy die hadt gekent, En heeft beleeft gesegt, syt welkom in myn tent. Voorzeker houde ik u voor myn getrouwe Vrinden, Soo dat de Grieken sich verlegen mocten vinden. Mits men uit’t heir tot my d’aensienelyksten fendt, En die ’k het meest bemin, moet groot syn hunne dent. Geeindigt hebbende deedt hy die binnen treden, En heeft beleefdelyk ten eten hen gebeden.
Sprak voort tot Patroclus g&, hael een kruik met wyn, De fasten die ’k ontfang, myn beste vrienden syn. Wilt voor het avontmael, versoek ik, sorg gaen dragen, Op dat sy van ’t onthael daer na sich niet beklagen. Hen acht ik aHbo veel als ik Atrides haet, Sy hadden nimmer deel aen myn geleden fmaet. Gy moet den kroes hen vol van Bacchus gaven schenken, En voor de macltyt noch om d’osterhanden denken. Dien last heeft Patroclus gevolgt, en vuer gestookt, En maekte dat daer op een ketel heest gekookt, Daer in een half lam was en halve geit gefrneten, En vette verkens rug. De rest stak hy aen speten:
Waer van Achilles’t vlees, gaersynde, in stukken fneedt En door Automedon ter tafel dienen deedt. Toen ging hy van ’t gerecht self de verdeeling maken: De Boden syn geset op stoelen van gout laken. En kregen d’eeistelings, van wyn en het gebraet, Waer door, na d’offerhant, heest ieder sich versaedt. Ulysses hadt gemerkt, dat Ajax quam te wenken, Aen Phenix, en daer op een kop vol wyn liet schenken, Boodt dien Achilles aen, en heest tot hem geseit, Godinne Soon, neem aen, ons allcr dankbaerheit. Gy hebt ons aen uw disch soo heerelykontfangen, Dat Agamemnon niets soo destig aen kan vangen. Maer lust tot goede qicr raekt rechtevoort ons niet, Wy syn bedroeft, en vol van kommer en verdriet. De dag van morgen sal der Grieken noodlot maken, Wy sullen mogelyk de Schepen dan sien blaken, Waer voor de Vyanden al reeds gelegert syn, Indien uw dapperheit ons niet redt uit de pyn. Sy stoffen, dat hen niets beletten sal ons wallen, Soo ras het dagen sal, en Schepen t’overvallen. Mits Jupiter gestaeg hun goede teekens scndt, En blixem tegen ons en donderslagen wendt. De siere Hector dreigt, de Vloot in brant te steken, En van de Schepen’t beelt der Goden af te breken.
De hulp van Jupiter verheft hem soo den moedt, Dat hy verlangt alleen na flachting, moort, enbloet. Door trotsheit tart hy uit de Goden en de menschen, Men hoort hem om de komst staeg van Aurora wenschen. Belovende aen syn Volk, dat hy ons al te mael, Soo ras het licht verschynt, sal rygen aen syn stael. ’k Vrees dat hy sal de daedt van Jupiter verwerven, En dat het Noodlot is der Grieken hier te sterven. Staet op Godinne Soon, staet op, al is’t wat laet, En redt uw medemaets uit een bedroefden staet. Indien het mooglyk is, Achilles, wilt bedaren, En om ’t gemeene best laet uwe gramschap varen. Verlost ons van de doodt, terwyl het is noch tyt, Of wroeging sal daer na uw quellen en verwyt. En een voltrokken quaet, is nimmer meer te helpen, Gy hebt gelegentheit om ’t rechtevoort te stelpen, Indien dat myn versoek uw ingewant beweegt. Myn Vriendt, denk om de les die gy van Peleus kreegt Als hy van Phtia liet u tot Atrides varen. De Goden willen u, sprak hy, myn Soon bewaren, En d’overwinning u verleenen: maer gy moet, Uw gramschrap matigen, en flerheit van uw bloet. Want de fachtsinnigheit is beter als de krachten, En wilt voornamentlyk u voor krakeelen wachten, Die de sprinkader syn van alderhande quuet.. Men eert, die menschlykheit en goedheit blyken laet. Dit onderrecht heeft u die wyfe man gegeven, Doch ’t is helaes! niet lang in uw verllant gebleven. Denk noch om ’t geen dat u uw Vader heeft geleert. En blust de gramschap uit die uw geiooedt verteert. Soo gy die hartstocht kunt door rederi overheeien, Sal Agamemnon dan tot quyting u vereeren,
Voorts stelde Ulysses voor, eer hy ’t gesprek befloot, Wat gaven, uit berouw, hem Agamemnon booüt. Achilles sei daer óp, ersonder sich t’ontsetten, Die gaven sullen my het haten niet beletten.
[p. 143]
Aenhoort dan myn besluit, Laërtes wyfe Soon, Eenvoudig, want ik ben het veinsen niet gewoon. ’k Verklaer u, dat myn wrok, soo lang als ik, sal leven, Derhalvenj wilt u dan geen verder moeite geven.
Wat dankbaerheit heeft hy voor mynen dienst getoont?
Hoewel ik in ’t gevaer my nimmer heb verschoont.
Die stil blyft in sijn tent heeft soo veel buit gekregen,
Als die den Vyant heeft bevochten aller wegen.
Een laffe ontfangt meer eer als eenig braef Soldaet,
En werdt soo veel beklaegt, als het hem qualyk gaet.
Wat heb ik overig van al de moeilykheden,
Van d’arbeit en ’t gevaer het geen ik heb geleden?
Hoe meenig swaren dag, en flapeloofe nacht,
Terwyl den Oorlog duert, heb ik hier door gebracht?
’k Heb door myn Vloot ter Zee verovert twalef steden,
En elf, die onderstant te Lant aen Troijen deden.
Waer in ik ryken buit kreeg door de plondering
Dien, voor syn voeten neêr, Atrides steeds omsing,
Terwyl dat hy gerust is in syn tent gebleven ;
En nimmer slag of stoot heeft met syn swaert gegeven.
Daer hy heeft, na syn sin, d’uitdeeling van gemaekt,
En erk houdt het besit waer in hy was geraekt.
Aen my alleen heeft hy myn deel weêr afgenomen,
Dat ik in lyfsgevaer hadt vechtende bekomen.
Dit schoone voordeel is ’t, waer door hy my vergelt,
Brefeïs die ’k bemin, rooft hy my met gewelt.
Die houdt hy aen syn sy: laet die voort by hem blyven,
Hy kan met hacr den tyt in minnelust verdryven.
Maer wat voor oogmerk heeft het Grieksche Volk gehadt
Om te belegeren de Phrigiaensche Stat?
Waerom vergadert hy een Leger op dees’ kusten?
En wat heeft hem geport een Scheepsvloot toe te rusten?
Is ’t niet om Helena in Menelaus handt
Te stellen, en ook wraek te nemen van die schandt?
d’Atriden maer alleen beminnen die hun Vrouwen?
Van ieder eerlyk Man moet men sulks niet vertrouwen?
Ik Hacl t Brifeïs lief, al was sy een slavin, En hy ontneemt my weêr dat voorwerp van myn min. Na dat ik hacr van hem hadt tot een gift gekregen: Diemildheit, naer het blykt, heeft op bedrog gelegen. Hy denk dan niet dat hy my meer bedriegen sal, Syn oogmerk is gemist, ik ken syn streken al. En wat den noot belangt, daer van ik u hoor seggen, Laet, met de Koningen en u, hem overleggen: Hoe dat hy van syn Vloot atkeeren sal den brant. Ik moei my langer niet met syn gevaer noch schant. Hy moet, soo hy best kan, syn Vyanden bestryden, Ik sol voor Hectors toors myn Schepen wel bevryden. De Lantweêr, die hy heeft voor ’t Leger toegestelt, Dekt hem die niet genoeg voor aenval en gewelt? Men hadt die niet van doen, eer hy my quam te hoonen, En Hector dorst sich pas, soo lang ik streedt, verthoonen: Hy trok ter naeuwer noot de Sceesche poorten uit, En als hy het bestont, wiert hy door my gestuit. Het blykt nu dat men heeft myn bystant weêr van nooden, Doch morgen, als ik heb geöstert aen de Goden, Mits ik niet vechten wil, verlaet ik dese kust, Om my in Pcleus Hof te geven tot de rust. Het staet voortaen aen my, te kiefen een lang levert, Of met veel glory jong, op ’t bedt van eer, te sneven. De grootste glory is alleen een ydle naem, tVat helpt my, naer myn dood, loftuiting van de Faem Indien Neptunus my met onweer niet wil plagen, Bevaer ik Phthia weêr, in minder als drie dagen. Alwaer ik vinden sal, bewaert in myn Paleis, Den rykdom, die ’k daer liet, aennernende de reis. Behalven al het geen, dat ik met my sal voeren, Als koper, silver, gout, armringen, goude fnoeren, En Vrouwen, weggevoert uit steden die ’k verwon, Waerom hy desen buit my niet ontnemen kon. Het eenig goet dat my Atrides hadt gegeven, Heeft hy my weêr ontrooft, en ’t is by hem gebleven
Dit is soo,grooten hoon, dat noit een moodig Man, Als met gevoeligheit die fmaet verdragen kan. Brengt hem myn antwoort dan, maer laet het ieder hooren, Op dat hy door bedrog mach niemant meer bekoren. Moetwillig als hy is, sal hy daer voort in gaen, En noch aen andren doen, dat hy my heeft gedaen. Verklaert dan opentiyk aen hem van mynent wegen, Dat ik hem noit door raet sal dienen, noch myn degen. Wat scheelt my syn verderf, of dat hy werdt befpat; Mits ik hem overgeef aen syn rampsalig lot. Hy werdt door Jupiter geslagen in de sinnen, Niet wetende, wat hy sal laten ofbeginnen. Als een geringe flaef werdt hy door my veracht, Al boodt hy tienmael meer als hy heeft in syn macht. Al wilden boven dat hun schatten daer toe leenen, Theben, d’Egyptenaers en’t machtig Orehomenen. ’t Is alles hatelyk wat komt van syne kant, Syn Dochters huwelyk wys ik ook van de hant. Ik soude, om synent wil, niet konnen haer verdragen, \ Laet hy daer voor ten echt een ander Swager vragen: Die grooter Prins als ik, en dienstiger hem is, Met een geweldenaer wraek ik verbintenis. Soo ’k my versetten liet, soude ik my selfs vervloeken, Myn Vader sal voor my een andre Huisvrouw soeken, Indien dat ik gefont by hem tot Phthya raek, In wiens geselschap ik kan leven met vermaek. Het leven is een schat, dien geen ding op kan wegen: Soo lang men leeft werdt goet en talryk vee verkregen,.’.j. En paerden snel ter loop, en drievoets tot ieraet, Men leeft niet wederom als ons de ziel verlaet. \ Voor my, ’k ben niet gesint myn dagen te rerfmadea, j En selfs soude ik dat ook aen al de Grieken raden. Sy sullen nimmer sien van desen kryg het endt, Nadien sich Jupiter heeft tegens hen gewendt. Gaet met u beiden dan myn antwoort hem verkonden, En onversettelyk myn gramschap hebt gevonden.
[p. 146]
Doch Phenix, soo Try wil, kan irtyven totdenxlag,
Op dat ik hem met my na Phthya voeremnadi.
Ik stel het in syn keur. Want ik wil niemant dwingen.
Sy waren seer verbaeft, maer eersy van hem gmgen,
Heeft Phenix op syn geest een paging -nach gedaeo,
Na dat Achilles sweeg, en sprak hem aidusaen.
Indien gy weigrenblvft ons Schepen te"bevryden,
En dat gy’t uitterste laet uw Landsluidentyden,
Om dat uw moedig hert geprikkelt werdt door haet.
Soo gy vertrekt,’ en ons hier in elenden laet,
Hoe kan ik, sonder u, myn lieve Soon, dan blyven?
Komt de vergetenheit uit uw verstantte dryven;
Dat als uw Vader u aen Agamemnon fondt,
Op dat die door uw hulp syn heir vermeerdert vondt,
Dat hy my toen aen u tot leidsman heeft gegeven,
Op dat ik sorgen sou voor uw gedrag en seven.
Gy waert soo jong, dat gy geen ondervinding hadt,
Noch hoe men Oorlog voert, noch hoe men wint een Stat
Noch hoe men in den raet door wysheit ’sich doet pryfen,
Dies vondt hy goet, dat ik u dat ibude onderwyfen.
Sints heb ik noit voorsien, dat men ons scheiden sou,
En dat ik raken kon, daer door, in fulken rouw.
Myn kint, indien een Godt quam uit de lucht verschynen,
Belovend’, dat hy sou myn oudheit doen verdwynen,
En maken my weer jong, ik koos die scheiding niet,
Die my soude oorfaek syn van tranen en verdriet.
Myn eerste jeugt kon my, indatgeval, nietbaten,
Die ’k hadt, wanneer ik heb myn Vaders huls verlaten.
Amyntor was verlieft toen op een jonge Maegt ;
Maer om syn ouderdom heeft hy haer niet benaegt.
Myn Moeder, die hy niet kon lyden, wouw sich wreeken,
Van dese afkeerigheit, en heest my ingesteken,
Dat ik sou nevens hem dat schepsel vryen gaen.
Myn Vader sag my straks als Medtminnaer aen,
Gelovend’, dat ilc eer als hy haef gunst sou krygen;
Het geen de minnenyt foa m syn hooft dcedt ftygen,
Dat hy hee&xegeormy vfcrwoetheit opgevat,
Terwyl hy om haer hulp, de Wraekgodinnen badt.
Vcrfoekende dat sy geteftien te beletten,
Dat ik noit op myn schoot een eigen Soon mocht setten.
Door’t helsche Godentfom wiert syn gebedt verhoort,
Dies wanhoop en verdriet my maekten soo verstoort,
Dat ik hadt lichtelyfc een grdwelstuk bedreven,
Om door een ponjaerts steek myn Vader te doew siieven.
Doch een htripsame Godt weerhielt die dolligheit,
En heeft ran Vadermooft de misdaet uitgeteit.
Sints kon ik in ’t Paleis niet van Amyntor blyven,
Uit vrees dat tegens my hy weerwraek sou bedryven,
Doch door myn Vrienden wiert het vluchten my belet,
Die hebben goede wacht om myn vertrek geset.
Dat siende, brak ik’s nachts de deur en veinsters open,
Ik sorong daer door, en ben das-het gewelt ontloopen.
A Is ik door Griekenlant hadt langen tyt gedwaelt,
Heeft Koning Peleiis my in syn Paleis Onthaelt,
Of hy myn Vader was heeft my veel goet gegeven,
En aen myn sorg vertrouwt het opsicht van uw leven.
’k Heb feder my aen u soodanig vast gemaekt,
Dat gy door myn bestier sy t tot een He’lt geraekt.
Ook hebt gy my daer voor soo teeder lief gekregen,
Dat ik u volgen moest gestadig aller wegen.
Het eten sinaekte u niet, als Attend’ op myn schoot,
Waer van gy sop of wyn vaek op myn kleeren goot.
Ik sal de moeilykheit niet verder nu verbreiden,
Waer door ik in die tyt tfw kmdsheit steeds moest leiden.
Ik deedt het met vermaefc, en hebbehd’ selfs geen kint,
Nam ik u voor myn Soon, en’ heb u soo bemint.
Myn lieve Achilles writ nw toornigheit verlateny
Het past geen Man als gy, oneindelyk te haten.
Vergeeft het Godendom ons.de misdaden niet,
Als men leetwefgfl toont, en osterhanden biedt?
Die toekomt sterkte endetigt met eer en heerlykheden:
Laet ons dan tw gemoe’dt versctten door gcheden:_ -
T z NaNadien haer Jupiter voor syne Dochters houdt,
Al syn sy nederig, gerimpelt mank en out. Sy volgen ’t Ongelyk, dat voor haer komt getreden, Vertrouwende op syn kracht, met siere en trotsche schreden.
Het loopt de weerelt door, en doet de mensche quaett,
Dat sy ia tegendeel genesen door haer baet.
En al wie het ontsag voor haer niet heeft verloren,
Dien sullen sy in noot op hare beurt verhooren.
Sy brengen synversoek voor Jupttcr syn throon,.
En die haer weigren durft, krygt gramschap tot syn loon:. Wilt dan, myn lieve Soon, voor ’s,Hemels Dochters wykcn En met Atrides u genadig vergelyken,.
Indien dat hy aen u geen groote gaven boodt,
Ik soude uw bystant niet versoeken in den noot.
Maer nu hy tot u fendt aensienelyke Helden, r
En syn leetwefen doet door hunnen mont u melden,.. -
Verwerp hun beden niet, laet hen geen ongenucht,
Dat hunne smekingen geweest syn sonder vrucht.
Te meer om dat sy syn soo hooge stants Personen,
Tot noch toe konde men uw toornigheit verschoonen,.
Doch trek die niet te ver, besadig uw gemoedt,
En steek u in ’t geweer op dat gy ons behoedt, ïk stel u ’t voorbeelt voor van d’oude en brave Helden y Die door ervarentheit tot een grontregel stelden,
Dat niemant grooter glans noch eer behalen kon,
Als die door het verstant syn selven overwon. Terwyl ik rechtevoort ben onder goede Vrinden, Hoop ik dat men niet vremt een oudt geval sal vinden,
Van een geschiedenis, die door myn finnen speelt,.
En weinig, na my dunkt van onfen toestant scheelt:. Nadien sy leersaem is, behoort gy die te weten, ’t Volk van Etolien hadt kryg met de Cureten:
Die stormden op de Stat van Calydon berent,
Daer door d’Etoliers ’t gewelt wiept afgewends.. Diana op een throon by Jupiter geseten, Ç (. Mitt Koning; Oneus hadt haer ofsethant vergeten:,
Toen ieder Autaer hadt van ’t Godendom gerookt)
Hadt uit wraekgierigheit dien Oorlog aengestookt:
En heeft een Everswyn in Oneus Lant gefoncsen,
Dat al het aerdgewas en boomen heeft verslonden,
Des Konings brave Soon die Meleager hiet,
Op dat hy sou syn Lant verlossen van ’t verdriet,
Vergaerde meenigte van jagers om die plagen,
Te stuiten, en heeft ook het monsterdier verslngen.
Naer dat daer door veel Volk op ’t lykvuer was geraekt,
Diana niet voldaen heeft groot krakeel gemaekt:
Elk meende, dat men hem de vacht en kop moest gevenr
Als hebbend’ die verdient ten koste van syn leven.
De kryg ontstak daer door, en men wiert handgemeen-. Schoon der Cureten heir in groot getal verscheen,. Door Meleager wiert het overhoop gefmeten, Soo dat sy langer niet, waer sich te bergen, weten. Doch hy, naer korten tyt, wiert op syn Moeder gram T Om dat sy tegens hem haer Broeders zyde nara. Hy, synde iyn gemoedt door toornigheit ontsteken, Is met Cleopatra syn Vrouw van daer geweken: Marpessas kint, dat ly aen Idas hadt gebaert, De dapperste die toen bekent was op der aerd? Soo dat hy in gevecht dorst met Apollo komen Die hem syn Gemalin Marpessa hadt ontnomen:. En des Alcyone genoemt door d’Ouders isr Op dat hun ongeluk bleef in geheugehenis. Als Meleager dan syn Moeder hadt verlaten,. Om dat Altea hem bleef onversoenlyk haten,
Naer dat hy in een strydt haer Broers hadt omgebi-acht, Heeft sy haer Soon vervloekt met gruwelyke klacht: Neêrvallende op den gront, badt sy de helsche Goden, Pluto, Profeipina, dat sy hem wilden dooden.
De wreede Wraekgodin, die door de wolken sweeft, Uit d’afgront van de Hel dien vloek vernomen heest. En de Cureten syn aenflronts weer aengevallen, Bestprmend’ met gewelt de Calydonsche wallen:
[p. 150]
Die Meleager toen niet langer heeft verwcert.
Om dat hy elders heen sich hadt van daer gekeert:
Wiens assyn nieowen moedc den, Vyaat hade gegeven.
Die van Etolien beginnende te beven,
Die hebben naer hem toe Gefanten afgevaert,
En baden dat by wouw, hen helpen met syn swaert.
Belovende een geschenk, op dat hy wiert bewogen,
Van vyftig moTgdn landa, die hy sou kiefen mogen.
Oneas de Koning fclfs viel aen syn Soon te voet,
Op dat den ondergang wief t van dc Stat verhoedt.
Syn Broederssochten hem tot deernis te vermanen,
Syn Moeder, nn bedaetft, versocht- hem seise met tranen.
Hy heeft op het gebedt der Vrienden niet gelet,
En alles was vergeefs, syn hart bleef onverset.
De torens onderwyl der vesten ingenomen,
Begon men in Paleis voot brant en moort te schroomen.
Toefi is Cteopatra verschenen in de zael,
De knien omhelscnde van haef verstokt Gemael:
Om op het uitterste voor oogen hem te stelkn,
Wat al verwoestingen’t verwonnen volk versellen.
De Mannen door hetfwaett neervallende in het fant,
De huisen uitgerooft en eindelyk verbrant,
De Vrouwen aen de lust der Vyanden gelaten,
En kinderen tot buit der woedehde Soldaten.
Dit gruwelyk vertoog brak Meleagcrs hert,
Hy eiste syn gewcêr, dat hem gegeven werdt,
En is met fulken moedt den Vyant aen gaen randen,
Dat hy hem heeft de vestverlaten doen met schanden.
d’Etolsers, daer hy’t versdek van hadt veracht,.-,
Onthielden hem syn loan, het geen hy hadt verwacht y
Soo dat hy micmteldosbehotlden heeft die Landen,
Mits het beloosde goet hy kreegnict in sy n handen.
Myn wdbemind Soon volg ddeh dat voOrbeeh niet:
Denk dat het Godendom uw dben of’lacensiet.
Soo gy ons laet vergtteft wat’wraegMigj’fai u jqujeHfiHl.
Dat gy verlaten-hcfify uiufwraeky UYvnietgeselkn.
[p. 151]
Doch dan is sulks te laet, neem de geschenkcn aen
Nu ons behoudcnis noch in uw hant kan stacn. Dit hebbende gesegt, begon hy seer te weenen, En viel voor hem te voet omhelfende syn beeaen.
Waer op Achilles hem tot antwoort heeft geseit;
Myn Vader ik bemin u met teerhartigheit,
Om dat gy’t waerdig syt door deugt en hooge jaren.
Doch ik laet rechtevoort dese ydele glory varen:
Op d’eer, die Jupiter my gunt, ben ik gerust.
Hy kan my, soo hy wil, doen blyven op dees kust, Soo lang ik adem heb: sal ik wel staende blyven:, ’t Mishaegt my, dat ik u die droeihett £e bedryven.
Door tranen sult gy noit verseteen myn gemoedt,
Het geen gy tot geval van Agamemnon doet. Indien gy syne kant wilt tegens my verkiesen, Voorseg ik u, dat gy myn vriendschap sult verlieien:.
Die sol veranderen in onversoenbren haet,
Indien gy syn belang voor’t myne gade flaet.
Gy Phenix syt verplicht, te haten die my haten,
Keer met my na myn Lant, regeer met my myn staten!
En deel met my myne eer. Laet d’Afgefanten gaen,
Hem seggen het bescheit, datik hen heb gcdaen i Slaep in myn tent, gy sult my morgen ondernchtcn, Of ik hier blyven sal, of’t anker op sol lichten.
Voorts heeft hy met een wenk aen Patroclus belast,
Dat die ree maken soude een bedt voor synen gast. Op dat de Princen sich niet lang ophouden moehteri, En oorlof naderhant van asscheit’eer versochteh.
A jax, die’t hadt gemerkt, sprak dus Ulysses aen,
Wy werden hicr veracht: derhalven laet ons gaen. Gy Get wel dat voor ons niets goeds is uit te werken: Onse onderwerping schynt syn hoogmoedt te verstefken.
Hy heeft staeg ons verioek met trotsheit wederleit.
De Grieken onderwyl verlangen na bescheit: Vertrekken wy, op dat sy ’t antwoort mogen wetenj Oe deugt van matigheit heeft Peleus Soon vergeten.
[p. 152]
Een Broer versoent sich wel met Broeders moordenaer j Een Vader met syn Soons doodslager. Gy barbaer, Gy hebt een hart van stael van ’t Godendom bekomen: En om dat hy aen u heeft een slavin ontnomen,
Meent gy dat dese fmaet niet hebben mach een endt: Ontsie de gastvryschap, wy syn hier in uw tent, En boven dat gy hebt in ’t heir geen beter Vrinden, Wilt dan om onfent wil uw euvelmoedt in binden,
Achilles, alshyfweeg, bleef even seer verstoor t, x Doch seide wat verset: gy spreekt gelyk ’t behoort: ó Soon van Telamonj maer ik kan niet vergeven, Een mifdaet, die my kost de vreugde van myn leven. Hy heeft my in ’t gesicht van ’t gantsche heir gehoont, En als een slecht gefel verachting myetoont. Ga, seg hem, dat ik noit in ’t wapen fny sal steken, Als naer dat door de vlam de Schepen syn befweken, En Hector ’t gantsche strant met dooden heeft bedekt, En op myn legering met dreigementen trekt. Ik sal hem van myn Vloot en tenten dan wel keeren, En de Thessaliers, die sullen sich verweren.
De wrok blust in myn hert de deernis voor hem uit; Hoe seer dat ik u acht, ik blyf by myn besluit. Hy sweeg, en ieder heeft syn boker opgeheven, En naer de plengingen dacr waren uit bedreven,
Heeft het Gefantschap sich na ’t Leger weer gewendt. Alwaer het wiert verwacht in Agamemnons tent. Terwyl liet Patroclus een bedt voor Phenix spreiden, Daer toe op d’aerde neêr de Vrouwen vellen leiden, En hebben ’t bont bedekt met een tapytekleet, En dekens, op dat hy geen kouw noch kommer leedt. Hier op heeft d’oude Man syn ligehaem neergeslagen, En fliep tot ’s morgens vroeg als het begon te dagen. Achilles sprong in ’t bedt, dat wat ter syden stont, Daer hy Diomeda tot byslaep leggen vondt, Een schoone Maegt, die hy tot Lesbos hadt gekregen. De aenminnige Iphis was by Patroclus gelegen:
Die Thetis Soon aen hem tot Scyros hadt vereert
Als hy van Eneus hadt die vesting overheert.
Toen de Gesanten syn in ’s Konings tent gekomen,
Heeft ieder even graeg na hun bescheit vernomen:
Men boodt om ’t seerst aen hen in goude schalen wyn,
En vraegde of sy daer wel of slecht ontfangen syn.
Doch Agamemnon focht met haest van hen te weten,
Hoe dat in hun beroep sy hadden sich gequeten.
Dies hy met ongedult Ulysses heeft gevraegt,
Hoedanig Peleus Soon de voorslag hadt behaegt?
Wil hy van onse Vloot des Vyands toorssen keeren,
Of laet hy noch syn hart door gramschap overheeren?
Groot Koning, sprak daer op Ulysses, noch de Vloot
Begeert hy, noch het heir, te redden uit den noot.
Hy weigert te gelyk uw gaven en gebeden,
En luistert nergens na, wat voorslag dat wy deden
Voorts heeft, van woort tot woort, Ulysses uitgelegt
Al wat Achilles hen tot antwoort hadt gesegt.
En verder al het geen dat hen was wedervaren,
Waer over seer bedroeft de Princen alle waren.
Achilles hardigheit, heeft ieder aengehoort,
Met veel verwbndering, en niemant sprak een woort.
Dat swygen heeft de Soon van Tydeus afgebroken,
En heeft gelyk een Helt Atrides aengesproken:
En seide, groote Vorst, wiens macht hier elk erkent,
Ach! hadt gy nimmer u tot Peleus Soon gewendt!
En niet vernedert ook uw gaven en gebeden,
Waer door gy syn gemoedt hebt vruchteloos bestreden:
Dat heeft syn euvelmoedt noch hooger opgeset,
Hy is niet waert, dat gy op synen handel let.
Wat scheelt ons ofhy wil vertrekken of hier blyven?
Wy konnen, sonder hem, de Vyanden verdryven.
Als ieder een syn best, gelyk als ik, maer doet,
En niet meer sparen wil syn leven of syn bloet.
Beveel uw heir syn kracht te sterken door het eten,
En door genoten slaep den arbeit te vergeten:
De spys en rust verquikt de dapperheit en kracht.
En als de morgenstont het licht heeft voortgebracht,
Wilt in slagordening’t heir voor de Schepen setten:
Wy sullen Priams Soon’t verbranden wel belerten.
Vecht felver aen het hooft, en geett de benden last,
Dat ieder op syn plicht, en op uw voorbeelt past.
De Koningen en’t Volk ontsingen groot behagen,
In’t geen Tydides hen hadt moedig voorgedragen.
En naer men hadt met wyn de plengingen gedaen,
Ging ieder in syn tent tot rust sich nederllaen.
Einde van het negende Boek.
<#ilias11>
[p. 155]
DE ILIAS
VAN
HOMERUS.
__________________
TIENDE BOEK.
AL de Veldoverstens der Grieken konden slapen,
Omdat den arbeit henvermoeit hadt onder’t wapen.
Maer Agamemnon niet: die heeft alleen gewaekt, Door dien hy ongerustdoor" sorgen wiert gemaekt, Die syn gedachten ging van ’t een op ’t ander wenden. Gelyk de Dondergodt, als hy wil onweer fenden, Met dikke duisternis het aerdryk overdekt, Of als hy fellen kryg in eenig Lant verwekt. In die beweging heeft Atrides sich gevonden, Na dat hy meenig fucht hadt uit syn borst gesonden, Als hy syn oogen floeg op’s Vyands heijerkracht, £ n’t meenigvuldig vuer dat flikkerde by nacht. Hy hoorde het geluitder fluiten en schalmeijen, En der Troijanen stem door’t Leger sich verbreijen. Doch als hy na syn Vloot en Grieksche benden keek, Bevondt hy dat syn hert door swarigheit befweek. Hy trok’t hair uit syn hooft, voorsiende harde plagen, Daer hy aen Jupiter sich over ging beklagen. En naer veel overleg befloot hy op het endt, Dat hy sou Nestor gaen befoeken in syn tent: Om met dien wyfen Man een middel uit te vinden, Dat Hector wiert bekt de Grieken te verQinden.
Hy stondt dan vaerdig op, en heeft sich aengekleet, Bcgevend’ sich dacr heen soo ras hy was gereet. De sorg aen d’andre kant, deedt Menelaus waken, Die door bekommering in ’t slaep niet konde raken. Hy vrecsde dat hy ’t heir, voor syn belang vergaert, Den neerlaeg lyden sien door Hectors woedent swaert: Het geen om syn krakeel dacr quam het leven wagen. Des heeft hy om syn rug een luipaerts huit geslagen, Naer dat hy sich, met haest, in ’t harnas hadt geset, En syn aensienlyk hooft bedekt met een helmet. Hy ging om uit den slaep syn Broeder op te wekken, Maer vondt hem voor syn Schip, om ’t harnas aen te trekken Des tradt hy tot hem toe, en heeft hem afgevraegt, Hoe staet gy soo vroeg op, myn Broeder, cerhetdaegt? Is’t om dat gy begeert aen iemant te gebieden, Dat die het Leger sou der Troijers gaen verspieden? Soo schroom ik, dat sich elk daer van verschoonen sal, Envreesen, bydennacht, gevaer en ongeval. Ik heb, antwoorde hem de Koning, raet van nooden, Nadien verandert is de Vader van de Goden, Aen wien meer aengenaem is Hectors offerhant, Alsdie, door ons geslacht, werdt tot syne eer verbrandt. Dien laet hy d’overhant gedurig op ons winnen, Schoondat syne Ouders syn noch Goden noch Godinnen. De Grieken lullen lang onthouden desen dag, En’t schrikkelyk verlies geleden in den slag. Wilt tot Idomeneus en Ajax Schepen treden, Men wekke, en seg hen aen, dat sy sich aenstonts kleeden. En ik sal onderwyl na Nestors velttent gaen, Vcrfoeken hem, dat hy ten eersten op wil staen: En dat hy met my wil de posten gaen besoeken, Om door syn onderrecht de wachters te verkloeken. Dat Volk is aen syn Soon Thrasimedes vertrouwt, En aen Meriones, daer Nestor veel van houdt. Maer d’orden die gy geeft, ging Menelaus seggen, Verfoek ik, dat gy my wat klaerder uit wilt leggen.
Wilt gy dat ik vertoef, het sy in Ajax tent, Of van fdomeneus, of my weêr tot u wendt? Des Agamemnon sei, gy hoeft niet weêr te kecren, Ga na d’affnyd-ingen, en wacht daer myn begeren. In ’t Leger, dat van een legt op het Velt verspreidt, Mist men malkanderen licht in de duisterheit. Vergeet niet onderweeg een groot gerucht te maken, Op dat gy door ’t geroep de benden doet ontwaken. Noem ieder by syn naem, pryst hen en hun geslacht: Die met beleeftheit eist, krygt alles wat hy wacht. Door sierheit souden wy nu niets uit konnen rechten: Ook moeten wy voor aen, elk tot een voorbeelt, vechten. Wy syn van Jupiter geschapen tot elendt, En daerom is ’t dat hy ons ongelukken fendt. Als hy syn Broeder dus met last hadt weggesonden, Tradt hy na Nestors tent, dien hy daer heeft gevonden, Gelegen op syn bedt, omringt van syn geweer, Syn harnas en helmet, syn degen en een speer. Een fleuijer hong daer by, om ’t wapen vast te binden, Daer onder liet hy sich in alle voorval vinden.
Syn ouderdom heeft noit verschooning voorgewendt. Op Agamemnons komst rees hy fluks overendt: En riep hem toe, wie daer? komt gy door ’t Leger dwalen, Om iemant van uw maets, of schiltwacht hier te halen? Terwyl een ieder slaept, neemt gy daer toe die tyt? Spreek eer gy nader komt, en seg wie dat gy syt. Een ongelukkig Prins, tot in de ziel verslagen, Antwoorde hem de Vorst, komt om u raet te vragen, ’t Is Agamemnon fclfs, die nadert in uw tent, Om dat hem Jupiter geeft arbeit sonder endt. Ik loop het Leger door, door sorg en angst bewogen,
De qualen van den kryg, die ’k voer op dese kust,
En van myn heir’t gevaer, benemen my de rust.
Ik vrees, dat het eerlang het leven sal verliefen,
Des weet ik, in die noot, niet wat ik moet verkiefen:
Terwyl bekommering niet fluiten laet
Myn ligehaem is verswakt, myn geest is afgeflooft,
Door d’overdenkingen draeit my gestaeg het hooft,
Indien gy van de nacht een middel hebt versonnen,
Waer door men veiliglyk ’t gevaer sou stuiten konnen:
Soo bidt ik dat gy wilt uw licht my doen verstaen,
En de besettingen met my besoeken gaen.
Op dat wy mogen sten, of ergens de Soldaten,
Door arbeit afgemat, de posten niet verlaten.
De Vyant is niet ver, wie weet of hy by nacht,
Niet overvallen lal de benden van de wacht,
ó Gloryrykste Vorst, die ergens werdt gevonden,
De raet van Jupiter is niet om te doorgronden:
Antwoorde Neleus Soon, heeft Hector nu geluk,
Dat kan veranderen in tegenfpoet en druk.
Wy sullen niet altyt soo ongelukkig blyven,
Indien Achilles wouw de gramschap van sich dry ven,
Wy souden dan wel haest geredt syn uit den noot,
Al loopen wy gevaer, syn dapperheit is groot.
Dat hy niet werdt versoent maekt Jupiter verbolgen.
Ik ben bereidt om u, waer dat gy gaet, te volgen.
Maer wek ook Ajax op de Soon van Oileus,
En die van Tclamon, Meges, Idomeneus,
Ulysses, Tydeus Soon, wier deugt werdt hoog gepresen.
Moest Menelaus hier niet tegenwoordig wesen?
Het moeit my, dat ik hem noch niet gewapent vindt,
Dit heb ik tot syn last, hoewel ik ben syn Vrint.
Vergeef die vryheit my, ik kan hem niet verschoonen,
Dat hy noch slaept, en komt syn yver hier niet toonen.
Bewaer, antwoorde hem Atrides, uw verwyt,
Nu hebt gy ongelyk, tot op een ander tyt.
Het is uit luiheit niet, hy wil niet laten merken,
Dat hy iets, eer als ik, sou soeken uit te werken,
Gy hebt syn naerstigheit niet rechtevoort gekent:
Eer ik gewapent was, quam hy al in myn tent.
De Hoofden, die gy noemt, heb ik hem op doen wekken,
En daerom liet ik hom met myn bevel vertrekken.
Ik wil niet twyffelen of dat is nu volbracht,
Des sullen wy vergaert hen vinden by de wacht.
Terwyl dat sich soo wel uw Broeder komt te quyten, Sprak Nestor, konnen hem de Grieken niets verwyten., Elk sal gehoorsaem syn, en maken sich gereet. Als hy dit hadt gesegt, heeft hy sich aengekleedt, Hing om syn schouderen een rok van purper laken, Die voor aen op de borst wiert vast gemaekt met haken, Met brofen schoeide hy het een en ’t ander been, Nam in de hant een piek, en tradt toen derwaerts heên: En onderweeg heeft hy Ulyflês aengesproken,".-../’ Wiens oogen waren reeds door het geraes ontloken: ". Die kende Nestors stem, en sprak tot hem ontstelt, Wat is in ’t heir te doen, dat gy ’s nachts loopt door ’t Velt? Wiltu, Laertes Soon, fci Nestor, niet verstoren, Dat wy ons voor uw tent ontydig laten hooren. i
De noodt lydt het versuim niet voor een oogenblik, ã...’ Terwyl het Leger is in ongemeene schrik: De Koning weet niet meer wat dat hy sal beginnen. Gy, die uitkomsten vindt, die niemant kan versinnen, Tot ons behoudenis, wyst ons een middel aen, Waer door men ons verderf op morgen kan ontgacn. Ç Laet ons al d’Overstens van ’t Leger doen ontwaken,..,’ Op dat men met hun raet een overslag mach maken: Of men der Vyanden gewelt aswachten sal, Of door de vlucht by nacht ontwyken ’t ongeval. Hy sweeg: Ulysses is straks in syn tent geweken, En sonder lang beraet ging sich in ’t harnas steken,.; Heeft met een beukelaer syn schouderen bedekts En Diomedesook, in ’t voortgaen, opgewekt. Die sich hadt voor syn tent gewapent neêrgeslagen, Daer rondom hem op ’t Velt syn metgefcllen lagen, Hun pieken overendt gesteken in den gront.. Als op een stieren huit hem Nestor leggen vondt, Naer dat hy met den voet den Helt hadt aengestooten, Sprak hy tot hem, hébt gy geen rust genoeg genoten?
[p. ]
Daer alles in het heir in rep en roeren raekt, Om dat de Vyant sich tot vechten vaerdig maekt. Daer Diomedes op antwoorde j na uw jaren, Vermoeit gy u te seer, dat gy hier ’s nachts komt waren! Hebt gy geen jonge maets, die gy door ’t Leger sendt, En die de Koningen gaen wekken in hun tent? Myn vriendt, sei Nestor weêr, ik heb hier myn twee Soonen, Die goeden wil en moedt in alle voorval toonen: Myn benden weigeren ook myn bevelen
