Dit is een onderdeel van DvHoogstraten.html. Klik hier voor het hele document.

= 450 align = center>

ODE III.
PETRO FRANCIO.
Invitat eum ad Natalem uxoris suae cele-
brandum.

NAtalis rediens meae Mariae
Poscit debita vota: poscit ima
Fusas mente preces: sed & molestas
Jubet sollicitudines valere,
(5) Et graves animo avolare curas.
Quas leves rapiant Noti per undas.
Hujus si faveas sacris diei,
Franci candide, jure amande Franci,
Franci jure colende, quo sodale
(10) Multum gaudeo, gloriorque multum,
Hunc gradu propera celer citato:
Et mecum bona verba, fausta mecum
Vota concipe, tetricasque curas
Dulcis muneribus fuga Lyaei.
(15) Hoc te per Genium tuum, tuasque
Oro per Veneres, tuasque Musas.
Libemus dominae meae saluti,
Et pro ture pio, hanc decente lucem,
Volvamus calidos Nicotianae
[p. 133]
(20) Fumos, quîs gravis aura corrigatur,
Aura corporibus nimis molesta.
Quae languere facit meos Phalaecos.
O gradu propera celer citato,
Vatum floscule, corque Gratiarum,
(25) Comes Broukhusio tuo meoque.
Sic sic altibus tibi secundis
Natalis redeat, vehatque secum
Felix innumeras beatitates.
Sic constet tibi fama, quae volando
(30) Numquam fessa tuum ferat per orbem
Nomen, cui stimuli nihil nocebunt
Funestae invidiae, malaque linguae:
Cui nec barbaries nocebit ipsa,
Quae nunc tartareis latens cavernis
(35) Te vexat stolida dicacitate,
Erunctans tumidae venena mentis,
Et te vulnificis premit libellis.
Sic illam superes favente Marte,
Et virum volites per ora victor.


ODE IV.
JANO BROUKHUSIO.
Natali ejus die.

CUr quae materies optima gaudii
Te mulcere solet suaviter hoc die,
Obfuscata tibi est nube molestiae,
    Broukhusi, Aonidum decus?
(5) Cur Pax alma redux alite prospero,
Summo lapsa polo, grataque Faustitas,
Quae ditant populus laeta per oppida,
    Sunt soli steriles tibi?
[p. 134]
Haec est illa feri injuria temporis
(10) Infesti ingeniis. Talia praemia
Sacrae culta diu Numina Phocidos
    Cultori tribuunt suo.
Nos autem, quibus hic sol sacer est, tamen
Sertis floriferis tempora cingimus,
(15) Et quod te fruimur, care, superstite,
    Votivos trahimus scyphos.


ODE V.
CORNELIO JUNIO
Aegrotanti.

DIlecte Juni, longus usus quem mihi
    Conjunxit, & constans fides,
Me moribus ille, qui tibi jam viscera
    Depascitur medullitus,
(5) Me morbus ille affigit, & tuus dolor
    Mihi dolorem concitat.
Sed nec dolorum turba me tantum premit,
    Nec lenta febrium cohors,
Quibus gravaris, quae sitim movent,
    (10) Ut tota poscas flumina,
Quantum jacere mente quod te conspicor,
    Hac luce vitali frui
Insanientem. Dulce, amicorum decus,
    Te vivere est certe mihi.
(15) Mecumque laetos ducere, ut quondam, dies,
    Stringente nos arcta fide.
Et dulce, Juni. at imperator si Deus
    Te linquere as terras jubet,
[p. 135]
Te linquere omne, quod fuit gratum prius,
    (20) Parere promtus haud eris?
Ubi pectus illud praeparatum casibus
    Cunctis ferendis? aurea
Ubi monita, ore lapsa quae quondam tuo
    Sapientiae signum dabant?
(25) Ubi illa tam virilis est constantia?
    Depulsus unde es gradu?
Si nauta saevis obruatur fluctibus,
    Jactatus irato mari,
Ardentibus nil expetit votis magis,
    (30) Vehementius nihil cupit,
Quam liceat ut videre patiae focos,
    Portuque tranquillo frui.
Quid vita nostra est? quid nisi infidum mare
    Foedis procellis turbidum?
(35) Mors sola prtu nos locat, sola anxiis
    Nos eximit doloribus.
Quid umbra fraudulenta te, miser tenet?
    Quid somniis inanibus
Mentem implicatam detines? Deus, Deus,
    (40) Ad altiora te vocat,
Humoque tollit. Terreae faecis lues
    Ne te moretur amplius.
Jam jam evolabis liber omni pondere
    Ad astricas sedes, ubi
(45) Turbanda numquam senties mox gaudia
    In coelitum coeles choro.


[p. 136]

ODE VI.
JOANNI GORISIO.
Natalem ejus celebrat.

OQuem laborum jam premit indies
Onus molestum, cui vacuae neque
    Horae supersunt, quem camoenis
        Nec mihi fas temere morari;
(5) Paulum severas, invigilas quibus,
Te poene totum quae sibi vendicant,
    Omitte curas, quis caduca
        Atteritur rapiturque vita.
Exsolvefrontem. Festa dies tibi
(10) Exorta, amice, est alite prospero,
    Precesque secum & vota ducit.
        Quae parili renovamus ore,
Quotquot salutis solliciti tuae
Ut usque felix vita fluat tibi
    (15) Caelum fatigamus pregando,
        Et veteres calices Lyaei
Haurimus in spem perpetuam, gravi
Cura soluti, pectore libero.
    Hac luce, jucundi sodales,
        (20) Laetitiae date frena vestrae.
At tu favorem sidereae domus
Expertus amplum tot fruitor bonis
    Non sorte foedatis iniqua,
        Et mihi materiam canendi.
(25) Decus virorum, suppedita novam,
Dum fama crescit Palladis Amstelae,
    Fugaque dilapsae novenae
        Huc redeunt, duce te, sorores.


[p. 137]

ODE VII.
PETRO FRANCIO
pro Aristophane commodato.

EN Aristophanen tuum venustum,
Et dulcedine mellea madentem,
Grajarum patrem facetiarum,
Quales Cynthius atque amica Pallas,
(5) Quales triga tibi dedit Dearum,
Clare carminis artifex Dearum,
Clare carminis artifex Latini,
Franci, gloria nominis Batavi.
Is demum, laribus meis relictis,
(10) Petit scrinia nota, seque notis,
Gestit jungere, sicut ante, libris.
Sed cum jam fuerit tibi receptus,
Et sedem sibi legerit priorem,
Interpres maneat tibi mearum,
(15) Quas, Franci, tibi solvo, gratiarum.


ODE VIII.
JOANNI GORISIO.
In novi anni initio.

Amice sacro Piërudum choro,
Amice nobis, sic abeunt dies,
    Citisque devecti quadrigis
        Diffugiumt, velut aurea velox.
(5) Sic ver & aestas, sic vateant vices
Autumnus atque immitis hyems suas:
    Tempusque dilapsum fefellit
        Spes hominum male providorum.
[p. 138]
Humana sic sunt, nubila candidis,
(10) Et mista laetis tristia. Nil datum est
    Mortale firmum. cuncta passim
        Intereunt celeri ruina.
Hoc te tuorum funera tristia,
Domusque vestrae damna docent nova,
        (15) Et fata notorum dolenda,
        Quos rigidae vapuere Parcae.
Hoc acta multis patria casibus,
Quîs ingemescit, patria libera
    Valensque quondam, nunc cruenti
        (20) Ludibrium spoliumque belli.
Hos inter aestus ipse tuam soles
Firmare mentem, & docta volumina
    Lustrare cura pertinaci, &
        Divitis inhiare veris.
(25) Sic sic tuetur te vegeta Deus
Aetate firmum, & viribus integrum,
    Annique crescentes, molestos
        Non tibi diminuunt labores.
His spiret Aether flamine prospero
(30) Qui largus annos perpetuet tibi,
    Dum pura e virtus inerti
        Tollat humo superas ad oras.


ODE IX.
JOANNI LUNIO
filiolae mortem immodice lugenti.

Qui nostra justo examine temperat,
    Urbesque terrasque & profundum
        Imperio moderator aequo.
[p. 139]
(5) Quid ego luges flebilibus modis
Sic transeuntem ad sideream domum,
    Hoc orbe vano liberatam.
        Et meliore loco receptam?
Qui cuncta donat, quis fruimur, Deus,
(10) Et illa rursus, cum libet, eripit,
    Is prospicit nostrae sauti,
        Consilio sapiens perenni.
Quid hic moramur? quid fragili bono
Instamus acres? omnia destruet
(15)     Mors, pauperi simul colono &
        Purpureo metuenda regi.


ODE X.
PETRO RABO
obitum filiolae suae lugenti.

SIc fata raptant omnia. quid gemis,
Amice, frustra? parce doloribus
    Nil profuturis, parce tandem
        Assiduos iterare fletus.
(5) Non curat istos saeva necessitas
Lethi cruenti, non satiabilis,
    Si flebili prorsus ruina
        Intereat spatiosus orbis.
Et me meorum fata premunt diu,
(10) Sed laeta miscens flebilibus Deus
    Levavit hunc luctum, & reducta
        Laetitia pepulit dolores.
Jam ludit aula filiolus novus,
Et moesta mulcet corda parentium.
    (15) Amice, cur indicta tandem
        Vulnera non pateris coïre?
[p. 140]
O pelle nubes tristitiae tuae,
Jucunde vates, cui Sapientia
    Praecepta dictavit verenda,
        (20) Atque animo dedit esse magno.
Lenes medelas illa dabit tibi,
Polite Rabe, & laeta levamina
    Moeroris ingrati. Acquiesce
        Consiliis sapiens olympi.


ODE XI.
Filiolum immatura morte deflet.

PUer parve, parentium tuorum
Breves deliciae, puer, voluptas
Et constans amor omnium, cruentis
Tene mors quoque perdidit sagittis?
(5) Extinxitque rosas tuis rubentes
Genis suaviter, invidenda qualis
Aurora in roseis rubet quadrigis;
Et clausit simili furore saeva
Bino sidere ludidos ocellos?
(10) O fatum nimis ah nimis severum!
O puer nimis ah nimis dolende!
At tu, care puer, quiesce tandem,
Curis liber ab omnibus, parentem
Infesto agmine quae totum fatigant.
(15) Te non invidiae latens venenum,
Non calumnia virulenta laedit.
Te non dura nimis nimisque iniqua
Sors actum variis premit procellis.
Te non barbaries stupenda, te non
(20) Ignorantia crassa, quae politis
[p. 141]
Dura est ingeniis, beate, vexat.
Ter beate puer, quiesce tandem,
Receptus meliore sede, liber
Malis omnibus, omnibusque curis,
(25) Et jugi potiens beatitate.


ODE XII.
GULIELMO MOLERIO
Cum Medicorum ordini adscriberetur.

SIc favit precibus tuis Apollo.
Sic favit precibus tuis Minerva,
Dilectaeque tibi novem sorores,
Magna pars animae meae Moleri!
(5) En adest decus, atque honor cupitus,
Et laurus Medica, & tropaea, parta
Virtute assidua, & labore magno,
Et quidquid poteras habere laudis,
Et quidquid poteras habere praemî.
(10) Ergo exporrige nunc, amice, frontem,
Et curas abige, & graves dolores.
Jam te laetificant tui labores,
Quos Musis teneris dedisti ab annis.
Quae sic condecorant suos alumnos.
    (15) Sed per praemia tanta, per triumphos
Istos ibis ad altiora longe,
Tentabisque periculosiora,
Cum mortale genus, malis laborans
Morbis, consiliis tuis juvabis,
(20) Idemque auxiliis tuis levabis,
Nascentem perimesque victor Hydram.
[p. 142]
Sic pestis fugiet, malaeque febres,
Et quicquid comitum est maligniorum.
Quanta gloria crescet atre tali,
(25) Dum studes patriae tuae saluti!
Accrescet decus atque honor cupitus,
Crescent agmina tota gratiarum,
Quas solvet tibi liberatus aeger.


ODE XII.
JOACHIMO TARGERIO,
Cum Medicinae Doctor renunciaretur.

ORhene, dudum nominis incliti,
Qua latus amnis praefluis urbium
    Muros, inoffensoque fluxu
        In Batavum mare volvis undas:
(5) Inter Canoenas qui cekebrant tuas
Agnosce mystam, Rhene pater novum,
    Qui territus nullo labore,
        Et calidus meliore flamma
Mentem ad supremum dirugit aethera,
(10) Nec lubricarum ductus imagine
    Rerum, triumphalem coronam
        Accipit, & meritos honores.
Agnosce docto Targerium choro
Junctum, venusta quem Charites manu
    (15) Finxere, quem Pallas tenellum
        Imbuit aethereo liquore:
Cui favit ultro Cynthius, & sua
Favore largo quem docuit sacra,
    Herbasque succorumque vires
        (20) Scire dedit variosque morbos.
[p. 143]
Hac arte nixus docta volumina
Legit Medentum, & quod veterum labor,
    Recentiumque haud vanus ardor
        Eruit è latebris profundis.
(25) Quin & stupendi viscera corporis
Lustravit, almi dextera quae Dei
    Miraculis ingens replevit,
        Noscere seque dedit creatis.
Jam poscit illum nobilis Amstela,
(30) Jam Merva poscit, terraque patria,
    Et ripa, qua mecum solebat
        Dulcisonas agitare chordas.
Applaudit isti Raïus omini,
Et gesta recte judicio suo
    (35) Probatque, collaudatque laetus
        Ausum animi merito verilem.
Haec jure magno gaudia duplicat
Vallanus, almi natus Apollinis,
    Qui dextera felice diros
        (40) Persequitur minuitque morbos.
O pars meorum magna sodalium.
Hoc sume magnum tempore spriritum!
    O digne palma, digne laoro,
        Et meliore canende plectro!
(45) Sic te merentem postgeniti colant:
Sic te quadrigis portet eburneis
    Excita justâ laude Fama,
        Teque tuosque canat triumphos.


[p. 144]

ODE XIV.
MATTHAEO EDINGIO
Cum solenni Medici titulo in Academia patria
ornaretur.

EDingi, quem Pieriae fovere puellae,
    Phoebusque Musarum Pater,
Advenit tandem lux exoptata, laborum
    Qua digna nactus praemia
(5) Et claris auctus titulis meritoque decore
    Ad alta surgis sidera.
Hoc hoc vigilans studiis non segnibus aetas,
    Hoc improbus praestat labor.
Degeneres quo non penetrant, animaeque perenni
    (10) Quae diffluunt in otio:
Aut quibus est foedo lymphatum pectus amore,
    Turpique thyrso saucium.
Templa bonis tantum patuerunt mentibus illa,
    Divina tenmpla, splendida.
(15) Haec exempla tibi dederat par nobile fratrum,
    Insigne par virtutibus;
Quorum clara premis vestigia passibus aequis,
    Tanti decoris aemulus.
Aspicis ut celso Phoebus descendat Olympo,*
    (20) Tibique laurum porrigat?
Aspicis ut nostris applaudat patria votis,
    Ut vestra plaudat civitas?
Sensit opis vestrae praesagia patria, sensit
    Exercitusque patriae.
(25) O te quanta manet, juvenum doctissime, fama
    Et invidenda gloria!
[p. 145]
Quamvis depascat sceleratus corpora mille
    Et Martis & Mortis furor,
Forti animo, Edingi, contra non ire negabis,
    (30) Mystes Hygiae sedulus:
Cui Medicina potens penetralia cuncta reclusit,
    Deditque vires noscere
Herbarum, & vires morborum, artemque medendi:
    Praeclara cui volumina
(35) Sunt indefesso dudum perlecta labore,
    Multa unde lecta copia:
Quales mellilegae volucres in collibus Hyblae
    Amoena mella colligunt.
Hac arte, ô felix, funesta morabere fata,
    (40) Dirasque pestes exiges.
Exuviasque ferae Morti subducere crebras,
    Et liberare corpora,
Unus erit labor & curarum summa tuarum.
    Hygia te superstitem
(45) Sic fervet cura patriam felice tuentem,
    Et nomen illustret tuum.


ODE XV.
HADRIANO VELTERSIO,
Cum Juris utriusque Doctor crearetur.

O Leida, mater nobilis artium,
O Leida, quondam deliciae meae,
    Dignata me dextra favente
        Ducere Pieridum per arva?
(5) Ad sacra fauste me revocas mea,
Novumque cogis tendere barbiton.
[p. 146]
    Ciesque languentes Camoenas,
        Et veterem renovas calorem.
O nata laetis auspiciis dies,
(10) Qua rite summis gaudet honoribus
    Veltersius, magnisque tandem
        Praemia pro meritis reportat:
Hoc usque praestat perpetuus labor,
Et laudis ardor pectora concitans,
    (15) Quae separat vulgo profano
        Mens rapidis agitata flammis;
Quae robur acris judicii vehit
Ad celsa quaevis, quae sibi subditum
    Nil non tuentur, pertinaci
        (20) Ingenium stimulante cura.
Sic jam triumphat, sic sibi debita
Tropaea figit; sertaque laurea
    Dum tempora illius coronant,
        Inseritur numero virorum,
(25) Quos ipsa magni Diva Themis facit,
Quos Phoebus ipse & Castalidum chorus,
    Quos Gratiarum triga, & ipsa
        Mellifluo fovet ore Suada.
At tu, secundis aequora flatibus
(30) Permense, viti jamque tui ree,
    Te vince, majoresque acuti
        Ingenii dare perge fructus.
Sic vecta terris & pelago super
Te Fama cantet: sic pius omnium
    (35) Tuorum ad astra excelsa latum
        Te celebret memoretque plausus.


[p. 147]

ODE XVI.
THEODORO GODSCHALKIO,
Cum Medicinae Doctor crearetur.

LAboris haec sunt praemia perpetis,
Curaeque merces splendida sedulae.
    Sic serta te exornat, tuosque
        Impediunt, Theodore, crines,
(5) Donata Phoebi & Piëridum manu,
Quîs tu litasti, strenuus, impiger
    Deterritus sudore nullo,
        Et celerem meditans triumphum.
Te saepe ferus viderat Hesperus,
(10) Te saepe puro lumine Phosphorus
    Gnave laborantem, manuque
        Multiplices avida legentem,
Opes, repertas per studium vigil,
Gazasque largas ponderis haud levis:
    (15) Te saepe lustrantem recessus
        Corporeos animaeque sedem:
Et quod stupendum docta volumina
Praebent volenti noscere plurima,
    Nihilque vitanti molesti,
        (20) Sed cupido sine fine laudes.
Sic sic dabatur nomina noscere
Salubris herbae, floris, & arboris,
    Quae terra producit Batava;
        Quaeque aliis generantur arvis:
(25) Viresque miras, quas Pater indidit
Illis supremus, qui creat omnia.
    Id praestat indefessus ardor,
        Et studium rapidum sciendi.
[p. 148]
Exempla Fratris, qui nimis horridae
(30) Nimisque durae succubuit neci,
    Raptatus in pulcra juventa,
        Qui fuerat mihi notus usu;
Exempla fratris suc stimulos tibi
Addant, & ultra te quoque provehant.
    (35) O cresce laude, cresce fama
        In patriae decus ac salutem.


ODE XVII.
HUBERTO HOPIO.
Optat rure apud eum esse.

CUris fessus edacibus
    Tecum rure tuis, dulcis amiculae,
Opto deliciis frui.
    Illic perpetuas sollicitudinis
(5) Opto & ponere taedia,
    Quae diris stimulis pectora lancinant,
Et me mole premunt sua,
    Seu stratos viridi membra sub arbuto
Mulcebit leviter quies:
    (10) Seu curas abigent appositae dapes,
Et dulcis paterae meri:
    Seu nos alliciet lente fluentibus
Undis caeruleus Mosa.
    Hinc nobis veniet copia piscium,
(15) Ductorum calamo levi.
    Interdum exigua ludere cymbula
In parvo dabitur lacu,
    Hopi, sic placidi temporis otia
Fallemus, non sine carmine,
    (20) Quod laudes celebret pro meritis tuas.


[p. 149]

ODE XVII.
AD EUNDEM.
Carmina sua mutuae amicitiae symbolum futura.

QUis tandem modus est tui favoris?
Quis tandem modus est, decus virorum,
Quos sibi Themis alma consecravit?
Quo te ducit amor tuus? juventa
(5) A prima mihi tot notas dedisti
Insignes solidae benignitatis,
Quas numquam violare livor ullus,
Nec virus potuit calumniantum,
Solvendo ut nequeam esse par, dierum
(10) Si cursum mihi fata duplicârint.
Nec vis languet amoris illa, amico
Nec cessas bene de tuo mereri,
Ergo jure tui notas amoris,
Ergo jure mei notas amoris,
(15) Quo te prosequor, ô decus virorum,
Quos sibi Themis alma cobsecravit,
Nostra carmina, rite dedicatas
Suspendo Philio Jovi tabellas.


[p. 150]

ODE XIX.
In cultissima
ARNOLDI MONENII
Poëmata,
Vernaculo sermone conscripta.

MElle dulcior Attico Poëta,
Omni nectare dulcior Moneni,
Cui nil Aoniae Deae negârunt.
Quam factum bene; quod tuos in oras
(5) Mittis luminis aureos libellos,
Tot desideriis diu cupitos
Libellos sale gratiisque plenos,
Quîs nil cultius est politiusque;
Quales non Batavis fuere visi!
(10) Seu Martis strepitum feri sonare,
Seu pacem juvat explicare chartis;
Seu mortem querulo referre cantu
Clarorum ingeniis suis virorum.
Quin & fistula Tityri aut Menalcae,
(15) Pulcra fistula, parque Mantuanae,
Demulcet Siculis modis capellas,
Et, per gramina dum vagantur, agnas.
Sese ante omnia musteis vidandam
Virtus candida praebet in papyris,
(20) Virtus candida, voce quae diserta
Laudes aetherei Patris celebrat.
    Salvete, ô lepidi, aurei libelli,
O longum domino decus libelli,
Cui dudum Aonides Paterque Paean
(25) Daphnaea caput inplicant corona;
Prae quo, si qua mihi fides canenti,
Nec Vondelius esse concupiscam.


[p. 151]

ODE XX.
JACOBO HOVIO.
Laborem quiete temperandum esse.

FRigus fugavit vernus hybernum tepor,
    Flant placidi Zephyri,
        Et prata floribus nitent.
Formosus annus ridet, & grex alitum
    Carmina laeta canit.
        Coelum serenum nos vocat,
Jacobe, & urbis repere è nido jubet.
    Invigilare libris
        Nefas amoeno hoc tempore.
Modum labori pone, Vir prudens, tuo.
    Regula certa monet
        Ne quid sit in vita nimis.
Jugenda nimiis est quies laboribus.
    Pondere sub nimio
        Ne mens fatiscat languida.
Memor caducae sortis animum gaudio
    Imbue non vetito,
        Et junge laeta tristibus.
Nec sperne, curas & timores anxios,
    Dum ruit hora rapax,
        Dulci Lyraeo pellere.


[p. 152]

ODE XXI.
GULIELMO MOLERIO.
Adolescentiae cum eo transactae memoriam renovat.

JUvat, Moleri, mente, qua sola licet,
    Redire in illa tempora,
Quae nos amoeno recrearunt otio.
    Juvat recordari dies,
(5) Qui nos amoris, more gratrum, adamantino
    Videre junctos vinculo.
Hoc Leida nutrix artium testabitur,
    Litusque vicini maris,
Et ripa Rheni, quam pererrantes simul
    (10) Curas fefellimus graves.
Ut nos ab alto vidit Eous polo,
    Ut noctis auctor Hesperus
Vidit jocantes, Liberique innoxia
    Laeti trahentes pocula!
(15) Ergo aut jacentes in tenaci gramine
    Sub arboris nigrae comis
Sonus querentum nos movebat alitum,
    Ripisque labentes aquae:
Aut detinebat aureus vatum labor:
    (20) Et sacra Musarum, tibi
Dilecta, quantum non Neaera vel Lyce,
    Vel plena perfidiae Chloë:
Aut actus ipse nescio quo Numine
    Plectro fatigabam chelyn,
(25) Doctus dolorem pellere ex animo tuum,
    Et quas amor curas habet.
[p. 153]
O tempus omni parte felicissimum!
    O nube liberi dies!
Nec livor ipse nos tamen coarguat
    (30) Torporis aut ignaviae.
Sed eruditi pulveris certamina,
    Si res gerenda posceret,
Egere ad alta sedulos tentamina,
    Sive adyta Naturae forent
(35) Scrutanda, rerum & causae, & assiduae vices:
    Sive è Medentum scriniis
Petenda, morbos quae valerent pellere,
    Diraeque Mortis spicula.
Hoc praedicaret eruditus Schachtius,
    (40) Acerque Drelincurtius.
Hac arte clari, publicae decora rei,
    Ad nos referrent si pedem.
Hoc caeteri, quos ater abstulit dies,
    Mersitque acerbo funere.
(45) Sed non negabit candidus Kappenius,
    Et flos virorum Moschius,
Beneriusque, exemplar antiquae fidei,
    Et quos superstites fovet
Vitalis aura. Quanta ab illo tempore
    (50) Mutatio accidit meis
Tuisque rebus! Compari laetus tua,
    Nataque laetis indolem
Referente matris exigis tuos dies
    In otio gratissimo.
(55) Me tetricarum jussa Divarum tenet
    Graviore vinctum compede,
Nec illa juris esse me sinunt mei.
    Sed ista quid juvat queri?
[p. 154]
Aequa ferendum est mente, si quid accidit,
    (60) Quod corrigi haud quaquam datur.
Patria remotus urbe si vitam tero,
    Nec immemor tero tui.
Haec inter opto te videre, & hospitam
    Porrigere dexteram tibi.
(65) Quae laeta lux si fulserit,
    Non ture, sed veteri mero.


[p. 155]

DAVIDIS HOOGSTRATANI
LYRICORUM
LIBER III.
___________________

ODE I.

GULIELMO MOLERIO.

Mediocritatem tutissimam esse.

FOrtuna ridet si tibi prospera,
Tuamque sortem promovet altius,
    Quam Livor ater ferre possit,
        Te male multa manent, Moleri.
(5) Excelsa nutant, at mediocritas
Est sola tuta. Is consuluit sibi
    Quicunque prudens sortem utramque
        Fert animo patienter aequo,
Nec deprimens se rebus in arduis,
(10) Nec in secundis se nimis efferens.
    Qui semitam hanc trivit, beatus
        Supra alios merito est vocandus.


ODE II.
PETRO BENERIO.

Aequam in quacunque sorte mentem servandam esse.

REbus in laetis nimis insolescens,
Nec ferens sortem patienter aequam
Postea adversae graviora longe
    Vulnera sentit.
[p. 156]
(5) Ista, Beneri, effugiet pericla,
Qui dolos norit variosque vultus
Perfidae Divae, dubioque semper
    Stantis in orbe.
Ille in adversis animum ferendis
(10) Praestat excelsum: sapienter ille
Se gerit rebus nimium secundis,
    Par sibi semper.


ODE III.

AD JUVENTUTEM.

Virtuti à teneris incumbendum esse.

FIbras in imas omnia transeunt,
Haerentque cordis sedibus intimis,
    Ut postea repelli recusent,
        Quae tenero documenta prima
(5) Haurimus aevo. Sedula tramites
Recti juventus si terit arduos,
    Vitare coetus gnava pravos,
        Propositique tenax honesti,
Audacta virtus incipiet modis
(10) Florere miris, seque propagine
    Extendere ingenti, tremenda
        Tartareae domitrix cohortis.
Sed caecus error pectora si rapit,
Atque à decori legibus abstrahit,
    (15) Primamque munit pravitatem,
        Exoritur scelerum novorum
[p. 157]
Foecunda messis, deque suo negat
Loco repelli. Foeda protervia
    Increscit, acquiritque vires,
        (20) Admonitis cohibenda nullis.
Quisquis senectae sperat honoribus
Frui, atque veris laudibus evehi,
    Aequi atque recti cultor esse
        A teneris medietur annis.


ODE IV.

Indulgentiam Parentum liberis exitio esse.

ESt magna patrum & prava licentia,
Quae liberorum crimina non videt
    Horrenda, auantumvis aperta,
        Et populo nanifesta cuncto.
(5) Sic crescit atrae nequitiae lues,
Et caeca pubes proficut indies
    In pejus, assuescitque pravan
        Ire viam, cohibente nullo.
Sic vita tandem labitur huic graves
(10) Inter dolores, atque parentium
    Culpa execranda sempiterno
        Exitio incubuere nati.


ODE V.

NICOLAO KAPPENIO.

Omnia in hac vita esse incerta.

EMissi in oras lumini ut summus,
Novisque mundus praebuit incolis,
    Locumque mansuramque sedem,
        Perpetuis rapimur procellis.
[p. 158]
(5) Et fluctuamus spe dubii & metu
Inter dolorum continuas vices
    Et gaudiorum. Incerta cuncta
        Spem prohibent agitare longam.
Insanit ergo, rebus inanibus
(10) Qui sidere audet, sed neque temporis
    Est gnarus hujus, difluentis,
        Ut fluvii ruit unda praeceps.
Fuit profecto gens sapientior,
Quan terra quondam Dorica protulit.
    (15) Et orba quamvis luce veri
        Nos docuit meliora Roma.
Haec scena mundi est. Incipe noscere
Res, quae dolosa te specie movent,
    Aevoque, Kappeni polite,
        (20) Disce tuo sapienter uti.


ODE VI.

CLAUDIO PONTANO.

Humilem vitam tutissimam esse.

REgii ne te moveat decoris
Spendor excellens, generose Claudi,
Quem stupet vulgus rede, quem profusis
    Laudibus effert.
(5) Haeret in pompa solii superbi
Segnis inspector, specieque nuda,
Qui putat Reges merito beatos
    Esse vocandos.
[p. 159]
Ille non curas videt aut pericla,
(10) Quae tegit fulgens diadema gemmis,
Nec graves casus, quibus involuta
    Regia sors est.
O nimis felix, nimis ô beatus,
Qui casa vili didicit latere,
(15) Et nihil sperans metuensve vanos
    Spernit honores!


ODE VII.

JOACHIMO TARGERIO.

Ut contemta invidia bene rem gerere pergat.

QUem vita munit crimine libera,
Et pura virtus protegit undique
    Tutum, ille linguas virulentas
        Ridet, & invidiae venena,
(5) Instarque muri perstat ahenei,
Quem nulla moles subruit, & sua
    Virtute se involvit, quietum
        Nulla animum stimulante cura.
At Livor ater plectitur indies,
(10) Crucesque sentit, quas allis parat,
    Vanos & impendit labores,
        Quîs animum proprium fatiget.
Ne te furentis terreat impetus,
Tibique coeptum consilium premat.
    (15) Sed mente firmata inchoatam,
        Ire viam, Joachime, perge.
Hac Fama pernix te vehet inclitum,
Vanisque vulgi coetibus eximet:
    Tuumque non ingrata discet
        (20) Posteritas memorare nomen.


[p. 160]

[...]
[p. 161]
[p. 162]
[p. 163]
[p. 164]
[p. 165]
[p. 166]
[p. 167]
[p. 168]
[p. 169]
[p. 170]
[p. 171]
[p. 172]
[p. 173]
[p. 174]
[p. 175]
[p. 176]
[p. 177]
[p. 178]
[p. 179]
[p. 180]
[p. 181]
[p. 182]
[p. 183]
[p. 184]
[p. 185]
[p. 186]
[p. 187]
[p. 188]
[p. 189]
[p. 190]
[p. 191]


[p. 192]

EPITHALAMIUM

IN NUPTIAS

Viri Amplissimi & gravissimi

SAMUELIS EVERWINII,

Reip. Dordrechtanae Senatoris,

Et Nobilissimae lectissimaeque Virginis

MARIAE ONDERWATER.

ARdebat roseam diu Mariam,
Ex contagia in intimas trahebat
Flammae non tenuis miser medullas
Everwindus, optimi parentis
(5) Stirps non degener, optimus virorum,
Verendae Themidis gravis satelles,
Et clari veneranda pars Senatus:
Nec spes ullo animo dabatur agro.
Illam carmine leniebat, illam
(10) Mollibat modo tristibus querelis.
Nec juvant miserum querelae amantem,
Blandat carmina nec juvant canentem.
Tantum moestus agros pererrant, agri
Quaesitam sibi si darent quietem.
(15) Atque imponere jam modum volenti
Duris luctibus anxiisque curis
Interdum lepores trahebat ore
Acer vertagus atque hero ferebat.
Frustra hinc pellitur ardor ille, frustra
(20) Ah frustra hi cupiumt levare lusus
[p. 193]
Aut sedare animi impotentis aestum.
Quid restat? geminat suas querelas,
Et suspiria dissipanda ventis.
Audit Lucifer aureus gementem,
(25) Audit Hesperus, & graves querelas
Ipsa cum gemitu remittit Echo.
Audit Merva pater, suisque ab antris
Auditur pariter gemuntque Nympham.
Nec autdit miseros Maria questus,
(30) Nec suspiria dissipanda ventis.
Sed perosa faces diu jugales,
Nec curans quod amor, torive jura,
Quid sint foedera, quid jugale vinclum,
Ridet regna Cupidinis protervi,
(35) Et quae gaudia pollicetur ille
Qui jungit pueros Deus puellis.
Sic immota puella perstat usque,
Perstat propositi tenax, moveri
Votis nescia, fletibusque flecti.
(40) Qualis fluctibus asperi restitit
Rupes aequoris & minis aquarum;
Talem nec series domare longa
Annorum potuit, severiorem
Quam vicisiim ut amaret, aut amari
(45) Se sentiet amore tam fideli.
Sed obstes licet, o severa virgo,
Et pugnare pio velis amori,
Non hinc efficies tamen superba,
Ne tandem superere fido amanti.
(50) Hoc velit Venus, hoc Cupido vindex,
Hoc Charis velit, hoc velit benignus
Qui jungit pueros Deus puellis.
Hoc honos niveae decusque formae,
[p. 194]
Hoc mores placidi, aureusque vultus,
(55) Hoc astris cupiunt pares ocelli.
    En en audior: en adest Cupido,
Et mater Cytherea, Gratiaeque,
Et soler animos movere Suada.
[p. 195]
Nec tardo pede gaudia appropinquant,


ODE XIII.

VIRO PERILLUSTRI
JOANNI VAN DE POLL

Continuationem Consulatus gratulatur.

[p. 196]
O si Pindaricos mihi liceret


ODE XIV.

PETRI VLAMINGII
GENETHLIACON.

    O Quis Castaluis mihi
Infundat latices! Laeta serenitas
    Ridentem sxhilarat diem.
Quin fer vina, puer, Lesbia, Libero,
    (5) Non parco ut madéant scyphi.
[p. 197]
Siccos esse hodie propera lux vetat:
    Nec triplex sinit is Charis,
Nec nostri sinit id Numen Apollinis,
    Nec sanctae Genius domus;
(10) Nec qui perpetuo pectora amantium
    Nexu stringit Amor pius.
At tu pars veterum prima sodalium,
    Vlamingi Venerum Pater,
Laetare: ex humeris luce bona tuis
    (15) Vestis candida pendeat,
Cingenda ara novis fumida floribus
    Exspectat solidum decus.
Festi mica sonet turis in ignibus.
    Addantur solitae preces,
(20) Natalemque diem liba notantia, &
    Quidquid gaudia promovet.
Nos ortum sequimur, candida lux, tuum:
    Nos te tollere laudibus
Conamur tenui, candida lux, lyra,
    (25) Quamvis viribus impares.
Tecum nata fides, qualis in aureo
    Fulsit lucida seculo,
Ey morum probitas & roseus pudor,
    Et casti bona pectoris,
(30) Natali proprio sanctior ô dies,
    Felix saepe revertere,
Et serva vacuum sollicitudine
    Dilectum superis caput.


[p. 198]

ODE XV.

AD SANITATEM.

    ASclepi pia filia,
Ut laetus video te reducem lubens,
    Palla divite splendidam,
Ornatamque novis tempora floribus?
    (5) Te circumvolitant joci
Te dulces Charites & Venus aurea.
    Te Risus sequitur levis,
Te, quacumque moves, Blanditiae, pedem,
    Nil gratum est sine te aur placens:
(10) Non mulcent chorea pectora: dusplicent
    Llusus & citharae sonus.
Nec linguam afficiunt lecti etiam cibi,
    Nec vini interior nota,
Ipsam aeger rabidus saepe doloribus
    (15) Vitam te sine projicit,
Nec fert perpetui saevitiam mali.
    Nil prodest sine te, Dea,
Nil partae sine te divitae juvant.
    Nullus Regibus est honos,
(20) Nullum purpureis te sinr vestibus
    Constat vel diademati
Oornamen. meritis omnia se tuis
    Debent. O bona Sanitas,
O praestare velis te facilem mihi,
    (25) Tutarique meam domum,
Cui nunc & macies & nova febrium
    Dirarum incubuit cohors.
[p. 199]
Sic te, Diva, canant carmina, sic lyra
    Vlamingii celebret mei,
(30) Cui jungam pariles, si liceat, modos.
    Sic nomen venerabile
Per quamcumque plagam & nobile sit tuum.
    Sic fiet tibi, Sanitas,
Et tute & fidibus, suc veteri mero.


ODE XVI.

DE OBITU
VIRI ILLUSTRIS
POMPEJI DE ROVERE

Toparchae in Hardinxvelt, Hollandiae Au-
stralis Praetoris,

Reip. Dordracenae Consularis,

AD VIRUM AMPLISSIMUM
SAMUELEM EVERWINIUM

Ejusdem Reip. Senatorem.

MOestas ingeminem quid querimonias?
Quid tristi gemitus funere duplicem,
Rorantesque meis flebiliter genis
    Affundam lacrimas tuis?
(5) Non audit querulae mors strepitum lyrae
Ncurat miserae carmina tibiae:
Sed mortale genus cedere nescia
    Saevo subruit impetu.
Nec stirps nec proavi, clarave nomina
[p. 200]
(10) Vibrantem valida spicula dextera,
Nec vires nec opes, armave submovent.
    Haec ex est homini data.
EVERWINE, tuis parce doloribus,
Nil prosunt gemitus, nil querimoniae,
(15) Nil prodest lacrimas fundere, nil graves
    Questus addere questibus.
E mundi tenebris raptus Avunculus,
Clarum sideribus vectus ad aethera,
Pastus mellifluae flumine copiae,
    (20) Optato fruitur Deo.
Huc virtus solidi pectoris hospita
Et dudum meritis clara vocaverat
Ardentem patrii liminis otia
    Et dulcis requiem laris.
(25) Urebat patriae scilice ignibus,
Late conspicuae perpetuus decor:
Urebant superum templa nitentia,
    Et nubis vacui dies.
Jam desideriis icta fidelibus
(30) Non cessat meritis tollere laudibus
Dignum laude virum, nec patitur mori,
    Luctu sqallida civitas.
Quem raptum gemitu prosequitur suo,
Quem deflet meritis patria nobilem,
(35) Quem Divûm celebrat progenies honor
    Vixit quod satis est diu.



<"Heinsius.html">Continue


[p. 201]

DAVIDIS HOOGSTRATANI

EPIGRAMMATUM

LIBER.
__________________

I.
De Phyllide.

URit me grato Phyllis formosa nitore,
    Et quatit ardentes in mea corda faces.
Nec tamen insanos possum vitare calores,
    (5) Et redeo ad flammas, quae nocuere prius.
Ah lento consumi igni, tandemque perire
    Et redigi in cineres, candida Phylli, velim,
Si modo, cara, tuo tumulari pectore possim.
    Quod magis exoptem nil mihi fata dabunt.


II.
Eidem.

QUando tuam aspicio formam, pulcerrima Phylli,
    Ah quo me laedit vulnere saevus amor!
Hinc cruciant animum languentem mille dolores.
    Hinc mihi perpetuo lumina rore madent.
(5) Spem quoque consumsit (qua demta quid mihi restat?)
    Majestas vultus imperiosa tui.
Nec tamen obstabunt lacrimae, nec mille dolores,
    Ex toto quin te pectore semper amem;
Sive, mea indomitae torrent dum viscera flammae,
    (10) Me tandem cupias vivere, sive mori.


III.
Eidem cantanti.

O Quae secura arboreis spatiaris in umbris,
    Et nova divinos das Philomela sonos,
Quis tibi, Phylli, Deus tam miras tradidit artes,
    Et docuit cantu corda movere tuo?
(5) Istam mirantur vocem volucresque feraeque,
    Miratur densis & nemus omne comis.
Mirantur fluvii suspensis undique lymphis.
    Te juga, te saltus deviaque antra stupent.
Ah quid agis, Phylli? aeteheram parce edere vocem,
    (10) Jam mea, jam linquit spiritus ossa levis.


IV.
Ad Deliam.

CUm superes omnes forma praestante puellas,
    Delia, quas umquam terra Batava tulit,
Parce, precor, vano nimis indulgere labori:
    Sitque tibi curae, praeter amare, nihil.
(5) Te sibi formosus pulcra cum matre Cupido
    Vendicet, & curas in mare ventus agat.
Crede mihi, tunc majori decorata nitore,
    Lucida virginei gemma ferere chori.
Sed tibi nullus amor cordi est: cessisse senectae
    (10) Intempestivae visa juventa tua est.
Crede mihi, tetricis stultum est incumbere rebus,
    Ut currat tristi squallida nube dies.
Sat cito mors properat saevis armata sagittis,
    Quae tollit dira gaudia cuncta manu.
(15) Ah tibi speratae serpant in viscera flammae,
    Delia, dum fas, est, dum tua forma viget.


V.
Ad eandem.

QUid dubitas de nostro, Delia, amore?
    Quid dubitas? fines non habet ille suos.
Scit puer Idalius nostros, mea vita, furores,
    Et quae fluctivago Diva creata mari est.
(5) O utinam credas mihi, Delia, vera fatenti!
    O utinam pariter me redamare queas!


VI.
De Daphne.

EXtinxit Daphnen rigidae inclementia Mortis,
    Duraque formosusm frigora corpus habent.
Moesta Venus luget, moesti lacrimantur Amores,
    Et Charis, & saevo vulnere laesus Hymen.
(5) Et quaeris, cur astra vocet crudelia Damon,
    Qui videt in ventos spes abiisse suas?


VII.
Ad Aemilianum.

SAepe rogare soles,cur non tibi carmina mittam,
    Abstineamque sacris, Aemiliane, meis.
Sed minus id quaeres, si noveris, Aemiliane,
    Quîs sint corda mihi saucia vulneribus.
(5) Ex quo saevus Amor me laesit cuspide, vivo
    Oblitus citharae, cum citharaque mei.
Sed tollat tristes si delia nostra labores
    (Namque meos casus sola levare potest)
Fiet ut ad solitos lusus, mea sacra, revertar,
    (10) Simque memor citharae cum citharaque mei;
Tunc tibi non versus umquam, carissime, deerunt,
    Quodque legas, semper Delia nostra dabit.


VIII.
Ad Neaeram.

SIve venit surgens roseis Aurora quadrigis,
    Sive redit tenebris Nox adoperta caput,
Agmine curarum, quae me sine fine fatigant,
    Obruor, & lasso non datur ulla quies.
(5) Non aliter Schythica fixi convalle Promethei
    Immortale jecur saeva lacessit avis.
Et tamen obduro rupis de more, sonoro
    Impete quam tundit vis inimica maris.
Dura Neaera, jugis Scythicis tristique volucri
    (10) Durior, & lacrimis non superanda meis,
Dura Neaera, meum frustra convellere pectus
    Tentas, & titulum mortis habere meae.
Nam me fata volunt longis cruciatibus actum
    Sive meam in poenam vivere, sive tuam.


IX.
Amor dulce malum.

O Crudelis amor, vivae mihi mortis imago,
    Quod pereo, & lento maceror igne, tuum est.
Quis tibi divorum, nimium violente Cupido,
    In miseros tantum juris habere dedit?
(5) Vana queror: fugiens omnem mens ipsa medelam
    Vulneribus sequitur tela cruenta suis.
Sit nobis vitam in dulci fas ducere amore!
    In dulci nobis fas sit amore mori.


X.
Novam se amori praedam esse.

BElla movet nobis iterum violante Dione,
    Ingeminatque fera vulnera saeva manu.
En iterum longo turgent mihi lumina fletu,
    En versat curas visa puella meas,
(5) Visa puella mihi spatianti in margine ripae,
    Qua volvit celeres Mosa sonorus aquas.
O formae decus! ô plus quam mortalia imago!
    O oculis nimium grata puella meis!
Ardemus, veluti rupes ignita Vesevi,
    (10) Flammarumque minus Sicelis Aetna gerit.
Felices nimium, quorum constantia semper
    Pectora nec Cypris, nec ferit acer Amor!


XI.
Ad Invidos.

QUamvis sacrorum teneat te nausea vatum,
    Livor iners, docti saeve tyranne chori,
Quamvis nec moveant fontes Aganippidos undae,
    Quamvis nec Clario pectora plena Deo:
(5) Non tamen idcirco damnabo carmina tecum,
    Nec minus optatae fila movebo lyrae.
Rumpere, Livor iners: nec enim tua dicta moramur,
    Est mihi sat dominae posse placere meae.
Expetit illa meos versus, & voce canora
    (10) Exaequat numeros, non minor arte, meos,
Hi dant pupureis felicia jungere labris
    Oscula, & in dulci ducere amore dies.
Rumpere, Livor iners: nec enim tua dicta moramur.
    Exhilarant vitam cantus amorque meam.


XII. De Phillyde.

PHyllidis in labris resident Risusque Jocique,
    Et lepor argutus, Blanditiaeque leves.
Et cuncta ut paucis perstringam, ducit in illis
    Cum Charisin laetos Cypria Diva choros.


XIII. In Cantum Lusciniae.

INgens Harlemii nemoris, Philomela, voluptas,
    O decus, ô campis gloria multa tuis,
Regina alituum, quae cantibus aethera mulces,
    Dulcisona solers voce movere Deos;
(5) Te fluvii attendunt, resonat te in vallibus Echo,
    Et leni gestit murmure laetus ager.
Te, Philomela, levi modulantem guttore cantus
    Excepit expansis arbor amica comis.
Tu quoque cum possis varios lenire dolores,
    (10) Attenuas curas diminuisque meas.
Ite procul, curae mordaces, ite labores.
    Haec est vulneribus grata medela meis.
Haec me laetificat, caros recreatque sodales.
    O labor, ô curae, vos procul aura ferat.

In nemore Harlemensi
prid. kal. Jun. M DC XCVIII.


XIV. In Neaerae effigiem.

PIcta est, & viva nil differt picta Neaera.
    Illa caret sensu, nec minus illa caret.


XIV. Amplissimo Nobilissimoque Viro
DIDERICO BAS,
Urbis Amstelaedamensis Consuli,
Pro vino, sub id tempus, quo pax cele-
brando esset, ad se misso
GRATIAE.

RHenani lactis mittis mihi, Consul, honorem,
    Laetificanque

XVI. Ad Urbem
AMSTELAEDAMUM.

O Belgicarum ocelle civitatium,
Ocelle mundi, clara mater artium,
Dilecta doctae non minus Tritoniae
Novemque Musis, quam tuo Cyllenio,
(5) O Amstela Urbs, ô patere me dici tuum.
Non indecorus sum futurus incola,
Nec degener; paratus at laudes tuas
Celebrare, ut aequum est, transfigam meos dies
Nunquam favoris, Diva, non memor tui,
(10) Quo me beâsti, quoque fecisti tuum
In omne tempus. Cresce fama ac nomine,
Qua pontus omnis, tota qua tellus patet,
Firmata jugi civium concordia,
Quam non Gradivi turbet impius furor.


XVII. Nobilissimo & Amplissimo Viro
FRANCISCO DE VICQ,
Urbis Amstelaedamensis Consuli,
Cum Ei poëmata sua vernacula mitteret.

MAgnanime Consul, patriae decus grande,
Vir clare, magnum humanitatis exemplar,
Vultu sereno admitte Belgicam Muam,
Donec Latinâ veste tecta prodibit.
(5) Admitte, quaeso, innoxiam & integram morum,
Dicteriisque nemini gravem foedis:
Sed patriam, bonosque laudibus cives
Justis ferentem, quando nata res poscit.
Sic te tuamque conjugem Deus servet,
(10) Tuosque natos provehat suo ductu
Ad celsa quaevis, patriasque virtutes.
Sic sic peracto, fata quem volent, cursu
Redeas beatas serus ad poli sedes.


XVIII.
JANO BROUKHUSIO.
Cum suos in Propertium Commentarios edere
differret.

BRoukhusi, Aonii chori sacerdos,
Broukhusi, pater omnium leporum,
Properti redivive, quid moraris
In lucem tua ferre scripta, lucem
(5) Affusura tui libris Propertî?
Cernis poscere cernis illus omnem
Doctorum numerum chorumque Phoebi,
Conantem prece te movere multa,
Ut te respicas, tuamque famam
(10) Extendas magis aureo labore:
Cui vecordia nil nocebit, illa
Virtutis comes arduae cruenta:
Armata ut veniat suis venenis.
Quid claudis pluteo polita scripta?
(15) Tandem rumpe moras, tuaeque curae
Aufer mraemia, nec time frementis
Morsus invidiae, aut venena dira.
Quam pavent alii, tuum est domare.


XIX. Viro Nobilissimo,
JOANNI SIXIO,
Domint in Wimmenum, & Vromade, Civitatis
Amstelaedamensis Consulari,
MAGNO ANTIQUITATUM CULTORI.

SIc tibi felici decurrat tramite vita,
    Laetaque lux meritis convenienter eat,
Ut tibi sunt cordi, quae nobis cana vetustas
    Exhibet, à longo poene peresa situ,
(5) Qualia vel nobis Hellas, vel Roma reliquit,
    Roma Deûm sedes, Imperiique domus.
O laus admiranda virûm, quos purpura vestit?
    O amor, ô urbis cura decusque tuae!
Per te spectamus Latios spirantia vultus
    (10) Aera, & quas tellus invida pressit opes.
Per te spectamus simulacra ex arte vetusta,
    Qualia Phidiaca simulacra ex arte vetusta,
Qualia Praxiteles produxit, qualia dudum
    Finxit Apelleus perpoliitque labor.
(15) Per te nomen habent obducta aerugine signa,
    Nomen habet prisci funeris urna novum.
Nec laus nulla datur Samiae pretiumque patellae,
    Si modo det veteris temporis illa notas.
Haec tibi, sancte senex, delectant otia mentem.
    (20) Haec grata curas utilitate levant.
Nec te turba minus vatum capit, enthea turba,
    Aonidumque chorus te sua sacra docet.
Cernitur hinc in regali Medea cothurno,
    Et diro gemitu tota theatra movet.
(25) Nec te vita gravat post octogesima liba,
    Ad natalitium munera lata Deum.
At tibi dent, Sixi, tranquillam fata senectam,
    Et faciant logos te superesse dies.


XX.
PETRO FRANCIO.

INcrementa meae sumserunt quanta camoenae!
    Accendit quantus pectora nostra calor,
Cum se non fictae, praesentia Numina, Musae
    Sistebant oculis, magne poëta, meis!
(5) Tunc juga Parnasi, totumque Helicona referre
    Et fontes sacros est mea visa domus.
Tu quoque tunc Phaebi munus partesque tueri
    Visus es, & toti tradere jura choro.
Edebas cantus, Divae assensere canenti,
    (10) Inque meis tectis undique plausus erat.
Ipse ego coelesti vocum dulcedine raptus
    Inveni faciles in mea vota deas.
Inque tuas laudes mea protibus ora resolvi,
    Ora ex hortatu facta diserta tuo.
(15) Quod mihi si praestes solitum, nove Phoebe, favorem,
    Vertice sublimi sidere summa petam.


XXI.
IN
JACOBI WILDII.
Gazophylacium.

EN tibi, spectator, Romani nominis umbras:
    En tibi quas Hellas clara reliquit opes,
Annosos lapides, veterum monumenta virorum
    Erutaque ex imis aera vetusta vadis.
(5) Tempus edax rerum rapidos injecerat ungues,
    Et nimium spissis condiderat tenebris.
Creverunt tenebrae, & rapuerunt omnia secum,
    Et damno ingeniis ista ruina fuit.
Non tulit, & labem pepulit caliginis atrae
    (10) Wildius, & luci reddidit illa suae.
Dumque sua studiis cura vigilique labore
    Prodest, & famam comparat inde sibi,
Non minor haec illi laus est, veneranda vetustas
    Quos capit, officiis demeruisse novis.
(15) Felicem studii, meritoque decore celebrem,
    Doctorum grates cui chorus omnis agit!


XXII.
JOANNI THEODORO SCHALBRUCHIO
Vota novi anni initio.

EN tibi non solito prodit novus annous honore,
    Inque tuam cumulat prospera multa domum.
Ille tuam famam auspiciis, vir docte, secundis
    Proferet, & nomen mittet in astra tuum.
(5) O salve Amsteliae clarum decus addite terrae,
    Salve praelustri conspiciende toga.
Sacratis ardet studiis devota juventus
    Te duce Pieriis invigilare choris.
Jamque avide nova turba tuo pendebit ab ore,
    (10) Dictaque suspensa combibet aure tua.
Vive diu felix, & largi munera carpe
    Numinis. haec voti summa caputque mei est.


XXIII.
JOACHIMO TARGERIO
Ut opus Medicum, à se conscriptum, in
lucem edat.

QUid premis excultos multo sudore libellos,
    Immitis ipse in filios pater tuos?
Obscuris quid demergis tua scripta tenebris,
    Datura famam & nomen inclitum tibi?
(5) O exi tandem Phoebo duce & auspice Phoebo,
    Qui largus artes tradidit tibi sacras!
Procede, & merito tandem decorandus honore
    In consulendo patriae vitam tere.


XXX.
Fortunae inconstantia.

AUrea si vis
Otia tutae
Carpere vitae,
Desine vanae
(5) Fidere sorti,
Desine fluxis
Credere ventis
Quîs agitatur
Lubricus orbis.
(10) Ille beatus
Non valet esse,
Qui timet atrae
Fulmina sortis,
Aut male firmae
Sperat amorem.

<"Heinsius.html">Continue

[p. 283]

SYLVAE.

[p. 284: blanco]
[p. 285]
DAVIDIS HOOGSTRATANI

SYLVARUM

LIBER.

_____________________________

I.

In funere

Serenissimi ac Potentissimi

PRINCIPIS

GULIELMI III.

BRITANNIARUM REGIS.
INgenti nuper concussa Britannia luctu
    Reginae flevit tristia fata suae.
Consumtis nondum lacrimis nova causa doloris
    Nascitur: indulget fletibus illa novis.
(5) Scilicet occubuit miserando funere mersus
    Gulielmus magnis non leve nomen Avis,
Martius Heroum sanguis, quem bella tonantem
    Hostiles toties extimuere manus.
Heu lethi vis infesta, heu crudelis jura
    (10) Parcarum, nullis effugienda modis!
Agnoscit dirum stupefacta Batavia vulnus:
    Agnoscit damnum, terra Britanna, tuum.
Nec minus atroci pectus percussa dolore
    Confundit fletus fletibus ipsa tuis.
(15) Tristitia & graditur nostras invisa per urbes:
    Nostra etiam luctu perpete rura sonant.
Deplorat casum Tamesis turbatus acerbum:
    Naïadum lacrimis immaduere genae.
Haec etiam Mosa & Rhenus lamenta sequuntur,
    (20) Et reddunt querulos aequora nostra sonos.
Belgica dilectum a teneris veneratur alumnum,
    Et memor illius strenua facta colit.
Illius memorat virtutes Belgica: dotes
    Illius excelsas nocte dieque refert.
(25) Illum unum celebrat, quem non ingrata fatetur
    Praesidium rebus grande fuisse suis.
Illum unum celebrat, cui tempora nulla dederunt,
    Illum unum, cui sunt nulla datura patrem.
Nunc vitae satur in sedes felicior ivit
    (30) Aethereas. Illic gaudia laetus agit.
Illic insignes spectat virtute parentes
    Coelicolis mistis, Auriacosque Duces.
Illic extinctos pro libertate Batava:
    Illic dilectae conjugis ora videt.
(35) Te cuncti interea, Rex magne, dolemus ademtum
    Auxilio orbati consilioque tuo.
Hei mihi quid restat? Dum nos, fortissime rerum,
    Deseris, in solo spes super una Deo est.
Ipse Deus, Deus ipse tuos te armavit in hostes,
    (40) Victricique dedit sceptra tenere manu.
Ille idem, dum tu nullis reticeberis annis,
    Dumque tuas laudes omnia saecla canent;
Ille idem nobis justas in praelia vires
    Conferat: ille sua nos tegat ipse manu.
(45) Sic liget unanimes constans concordia cives,
    Quique hominum mulcet pectora mitis amor.
Hoc solo auxilio saevos superavimus hostes
    Saepius: hoc solo libera turba sumus.
Res Batavûm hoc solo stabit, laetosque triumphos
    (50) Hinc petet, hostiles despicietque minas.


II.
FREDERICI I.
AUGUSTISSIMI
BORUSSIAE REGIS
Felix in Urbem Amstelaedamum adventus.

PRopago Brenni, Patris effigies sui
    Similisque virtus, Amstelae
Ingreditur Urbs moenia, & vultus suo
    Animos serenat civium.
(5) Melius nitere sol videtur protinus,
    Et ire gratius dies.
O laetus, o optatus, o felix dies,
    Cressaque signandus nota!
Sublime profert Amstela e vadis caput,
    (10) Tantique gestit Hospitis
Os intueri, cujus in virtutibus
    Defixus haeret, quas tuba
Late sonanti Fama perpetuo canens
    Totum per orbem distulit.
(15) Invicte Princeps, cujus auspiciis dies
    Festivus urbem recreat,
Invicte, salve. Totus Artium chorus
    Gratatur adventum tibi,
Et te patronum suspicit praesens suum,
    (20) Dotesque divinas colit.
Te provehentem pacis artes praedicat
    Et laeta Musarum sacra,
Mavortia quamvis potentem dextera,
    Quamvis triumphis inclitum.
(25) Hinc ora tot diserta consilii tui
    Tuaeque vim pridentiae
Ad alta tillunt astra, resque fortiter
    Duellica gestas manu.
Sed quis Gradivi facta describat tui,
    (30) Illustre Principum decus?
Sensere vires Ister & Rhenus tuas:
    Sensere Thraces effer.
Sensere, dum tormenta vi magna quatis,
    Arces adiru imperviae,
(35) Urbesque fortes, & sui loci situ
    Capi negata moenia.
Perrumpis omne quod tibi injecit moras
    Ictu tuorum fulminum.
Sententiae dat testimonium meae
    (40) Devicta nuper Insula,
Quae serta fecit de nova lauro tibi,
    Et addita est titulis tuis;
Exercitu fremente frustra Gallico,
    Fremente Burgundo Duce.
(45) Sic laeta crescit fama virtutis tuae,
    Volatque per mundi plagas
O Christiani gloria ingens nominis!
    O magna cura Coelitum!
O jam corona cincte Regali caput,
    (50) Novum Borussiae jubar,
Te fata servent sospitem diu tuis,
    Et publicae servent rei:
Faciantque magna jam minantem Filium
    Aequare dotibis Patrem.
(55) Hoc aequa rebus, magne Rex, tuis Deum
    Omnis rogat Britannia.
Hoc tota votis omnibus Germania:
    Hoc tota poscit Belgica.


XXXIV. IN EFFIGIEM.
PETRI CORNELII HOOFDII
SATRAPAE MUDENSIS,
Quae est apud Eundem.

SIc oculos, sic ora tulit memorabile nomen
    Hoofdius, ille tuum, Belgica terra, decus.
Quo gaudet merito, quo jure superbit alumno
    Amstela, & ingentem jactat ubique virum:
Quem Phoebus, quem certatim excoluere Camoenae,
    Et concors Charitum triga, decensque Venus.
Hic ille in Batava primus princepsque poësi
    Hoofdius, & Batava primus in historia.
p. 335 Qualiter ingenti divas excepit amore
    Hoofdius, Amstelii gloria prima soli,
Ille poëtarum princeps, quos Belgica jactat,
    Belgarum pariter primus in historia.
Illi sub patulae recubanti tegmine fagi
    Barbita tensa sua saepe dedere manu.
Et modo regali tetigit gravitate cothurnum,
    Et modo materiam soccus habere dedit.



[p. 354]

XLVIII.

Viro Nobilissimo & Amplissimo

PETRO ANTONIO
DE HUYBERT,

Toparchae in Kruiningen, Rillant &c.

Quum Satrapa Mudensis & Goilaniae Balli-
vus esset creatus.

MUDA fave: tua vota cano & solatia laeta,
    Quae tibi sunt tandem reddita: Muda fave.
Ecce novus veniet tutor tibi, cui tua jura
    Et requies, studium curaque semper erunt.
(5) Hoc tibi, quo satus est, promittit nobile stemma,
    Promittunt dotes ingeniumque viri.
Alite felici sua rite insignia sumens
    Heroum veterum nobile signat iter.
Fortunata dies merito sibi gaudia poscit
    (10) Et plausus hilares & bona verba dari.
Fallimur? an suaves cantus, clangorque tubarum,
    Laetitaeque sonus fertur ad astra novae?
[p. 355]
Fallimur? an quacunque venit comitatur euntem
    Spes bona, praesidium grande futura tibi,
(15) Et Pax & Paci concordia semper adhaerens,
    Et sincera Fides, nec violanda Quies;
Jucundusque Favor, & quae tibi Copia pleno
    Munera de cornu laetitiamque feret?
Hic tibi vicinas urbes frenabit & arva,
    (20) Hic reget imperio rura beata suo.
Quin & ibi hospitium invenient gratamque quietem
    Umbroso dulces ex Helicone Deae.
Qualiter ingenti Divas excepit amore
    Hoofdius, Amstelii gloria rara soli,
(25) Ille Poëtarum Princeps, quos Belgica jactat,
    Belgarum pariter primus in historia.
Illi sub patulae recubanti tegmine fagi
    Barbita tensa sua saepe dedere manu.
Et modo regali tetigit gravitate cothurnum,
    (30) Et modo materiam soccus habere dedit.
Mudanas quoties oras petiere poëtae,
    Tempore quos illo patria nostra tulit!
O quoties illic ducebant suaviter horas
    Miscentes laetis seria multa jocis!
(35) Ipsi tunc horti, tunc ipsa arbusta sonare
    Sunt visa, atque ultro promere dulce melos.
Mirati montes, mirata arx alta canentem,
    Mirata est dominum villa superba suum.
Saepe etiam illectus placidi dulcedine cantus
    (40) Suspensis Nereus lenio ivit aquis.
Saepe sonos fundo pater Ya agnovit ab imo:
    Naïades antris exsiliere suis.
Et nova nunc magno celebrarunt gaudia plausu,
    Et nunc festivos instituere choros.
[p. 356]
(45) Hunc quoque, qui cives urbemque fovebit amore,
    Muda, tuam, & fidei credita rura suae,
Hunc quoque Castaliae gremio excepere sorores,
    Hunc sacro pavit nectare trina charis.
Jamque vicem reddet bene grata mente deabus,
    (50) Constantique fide musica sacra colet.
Accurrent etiam sacri longo ordine vates,
    Quos fert haec aetas; nomina fama tenet.
Accipies etiam veteres, Huberte, sodales,
    Quorum pars etiam parva futurus ero.
(55) I felix: gaude, quo te dignatur, honore
    Patria, virtutis qui tibi calcar erit.
I felix, inter plausus & vota tuorum,
    I felix, quo te prospera fata vocant.
Sic placido semper videat te lumine Phoebus:
    (60) Plurima sic circum tempora laurus eat.
Sic tua te semper vulgo secernat inerti
    Calliope, & numeros temperet usque tuos.
Sic manaes felix, ipsoque à funere vivas,
    Sic laeti pacis tempora semper agas.


[p. 357]

XLIX.

EPITHALAMIUM

Viri Nobilissimi

GODEFRIDI SLINGELANDII,

JCTI,

Et Nobilissimae Lectissimaeque Virginis

ERNESTINAE GERTRUDIS
DE BEVERE,

DOMINAE IN DE LINDT.

EJa age, Slinglandi, duros compesce dolores,
    Jam compos voti, Sponse beate, tui.
Jam tibi mitis adest pulcra Ernestina dolenti,
    Et desideriis annuit aequa tuis.
(5) Laetatur festivus Hymen, laetantur amores,
    Laetantur Charites, grataque turba, Joci;
Castaliaeque Deae, quarum inflammatus amore
    Ipse es, & ex aequo captus uterque Pater.
Hinc Latiae vobis cura est sine fine Minervae,
    (10) Hinc vos Argivo nectare Suada lavit.
Quid memorem effusos in publica gaudia cives,
    Dicentes laeto prospera verba die?
Nimirum auspicium felix dat sanguis utrimque
    Nobilis: auspicium non leve sanguis habet.
(15) Sanguis agit stimulo sitientia pectora laudis.
    Inde suos motus mens generosa capit.
[p. 358]
Quid juvat annales evolvere gentis avitae,
    Per quos posteritas ire, redire velit?
Non tanti mihi sufficiunt in carmina vires,
    (20) Ut Beverae gentis splendida facta canam,
Ut referam exhaustos TERRAQUE MARIQUE labores,
[PER MARE, PER TERRAS, symbolum domus Beverorum.]
    Materia est numeris non satis aequa meis.
Virtutes populo notas, & conscia regna,
    Quis, rogo, quis vatum, quo decet, ore canat?
(25) Haec est illa domus, toties in foedera Reges
    Quae potuit suadae flectere jure suae.
Haec est illa domus, rediit qua vindice nobis
    Et pax, & laetae pacis amica quies.
Hinc, venere viri, quîs olim Musica fasces
    (30) Res dedit, & clypeo quae Dea tuta suo est.
Nec minus in titulos domus inclita Slinglandorum
    Ivit, ab antiqua nobilitate potens.
Hos quoque mirata est sua patria: splendida Regum
    Atria facundos & stupuere sonos.
(35) Horum consilio firmatos saepe labantes
    Fama refert patres, & posuisse metum.
Sic Urbi & Patriae vigiles succurrere, laudem
    Esse putaverunt & decus omne suum.
Sic stetit & crevit longis labentibus annis
    (40) Fertilis, & titulis utraque clara domus.
Jam quoque postgeniti, post tot jam saecula, factis
    Exornant patriae remque decusque suae.
[p. 359]
Jam quoque virtutes veneratur Curia notas,
    Inque animo servat tempora prisca suo.
(45) Prospera lux salve niveo signanda lapillo.
    Te favor & plausus & bona verba juvant.
Prospera lux salve, quam ne gravis obruat aetas,
    Inscribit fastis terra Barava suis.
Vos quoque felices animae, pia pectora amantum,
    (50) Salvete, & casti foedus inite tori.
Sic quoque majurum coïere in foedera dextrae:
    Confusa est uno strips geminata toro.
Ire per exemplum geminorum discite Avorum,
    Nobile par, niveus quos fociavit amor.
(55) Tu tuoque, cui totos adflavit gratia census,
    Sponsa, puellaris lucida gemma chori,
Tot desideriis juvenum votisque petita,
    Ernestina tui temporis una decus,
In cujus niveis sedem tenuere papillis
    (60) Ipse Amor, ipsa Jocis Cypria cincta suis:
Tu quoque ne cupias taedas odisse jugales,
    Tu quoque ne casti jura timere tori.
Te meminisse decet quae plurima passus amator
    Ipse aluit cordis vulnera dura sui.
(65) At tu, quem blandis innexum colla lacertis
    Ernestina suis detinet illecebris,
Et cujus gestis jam lumine tota probari,
    Et sit culta licet, plus tamen usque coli;
Hanc fortem reverenter habe. Tibi plena parantur
    (70) Gaudia, quis frustra livor obesse velit.
Hinc sibi jucundos exspectat Patria fructus,
    Qui spem perpetuae posteritatis alant.


[p. 360]

L.

IN EXCESSUM

Industriae Matronae

JOANNAE CURTENIAE.

SIc abiit mundi tenebris erepta Joanna,
    Sic abiit carum destituitque virum.

[...]
<"#Varia">
Continue


[p. 391]

JUVENILIA.

[p. 392: blanco]
[p. 393]

ODA

de

MOTIBUS EUROPAEIS

<"Heinsius.html">
Continue


[p. 431]

Viro Nobilissimo & Amplissimo

GERARDO VAN PAPENBROEK

<"Heinsius.html">
Continue


[p. 441]

CARMINA QUAEDAM

IN

OBITUM

CLARISSIMI VIRI

DAVIDIS HOOGSTRATANI.

[p. 442: blanco]

[...]


[p. 459]

IN OBITUM

DOCTISSIMI VIRI

DAV. HOOGSTRATANI,

MEDICINAE DOCTORIS,

ET MUSARUM ANTISTITIS.

TUne etiam aeterna premersi jam nocte! nec ultra
    Pectora Nectareis sicca rigabis aquis!
Hoogstratane, decus Pindi! Charitumque voluptas!
    Invenient vatem quae tibi secla parem?
[...]
[p. 460]
An, quia, Pegaseis vecti super aethera pennis,
    Ipsi se laquies expediere tuis?
[...]
[p. 461]
Nec, quamvis lapis ossa tegat, mihi mortuus audit,
    qui fama implevit solis utramque domum.
[...]
[p. 462]
    Ut semper volitent docta per ora virûm.
Interea, juvenes, tumulo date carmina: flores
    Addite, cum precibus; Sit tibi terra levis!

                                        B. HUYDECOPER.

                            FINIS.
<"Heinsius.html">
Continue


Carmina Latina op de papiere snykunst van Juffrouw Joanna Koerten,
Huisvrouw van den Heere Adriaan Blok. Met derzelver vertaalingen
in Nederduitsche vaarzen, p. 21.

Ad forficem
D. Johannae Curteniae

Miranda forfex, erudita quam manus,
Quam promta versat, artis inventrix novae,
Quae vincit acrem Apellis ipsius manum,
Scopaeque, quos jactavit olim antiquitas:
(5) Simulare solers chartula vili suo
Quodcunque mundus continent vagus sinu:
Miranda forfex, num rogatu Cipridis
Te duxit ardens officina Mulciber,
Et liberali numine afflavit tibi?
(10) An Gratiarum trina consenu pari
Largita dotes est tibi suas, ita
Miraculosas ingenî ut dares notas,
Esses ut invidenda cunctis artibus,
Ut tota jam Natura cederet tibi?
(15) Quicquid profecto quicquid est istud, bona,
Divina, sunt, quae fingis humanum nihil.

                D. HOOGSTRATANUS
                    M.D.

In: Het stamboek op de papiere snykunst van Mejuffrouw Joanna Koerten, Huisvrouw van den Heere Adriaan Blok, bestaande in Latynsche en Nederduitsche gedichten der voornaamste dichters. Amsterdam, voor rekening van de Compagnie, M.D.CC.XXXV, p. 21. Ex. KBB VH 24068.

In het Nederlands (Ibid., p. 20):

Op de schaarkunst van Juffrou Joanna Koerten.

O wondre schaar, bestuurt door wonderlyker hant!
O hant! uw nieuwe vondt verbystert elx verstant;
En komt Apelles kunst met Scopaas werk verdooven,
Hoe ver d’aaloutheit zich vermoeidde in die te looven.
(5) Gy, nimmer moê, vertoont in onbeschreven bladt
Al ’t geen de weerelt in haar’ ruimen schoot bevat
Verwonderlyke schaar, heeft u Vulkaan, ter bede
Van Venus, toegestelt, en flux, terwyl hy smeedde,
U aangeblaazen met de vonken van zyn’ geest?
(10) Zyn eensgezind de drie Bevalligheên geweest,
In u zo rykelyk haar gaven toe te deelen,
Het was om wonderen, die uw vernuft zou teelen
Tot aller kunsten spyt, en tarting der Natuur,
Alhier ontstooken van een zuiver hemelvuur.
(15) Maar hoe? waar wil het heen? wie kan uw drift bedwingen?
Het zyn geen menschlyke maar goddelyke dingen.

                        J. BAGELAAR.


Ibid., p. 103:

OP DE
PAPIERE SNYKUNST
Van Juffrou
JOANNA KOERTEN.

    Papier, voorheen zo weinig van waerdy,
Wat staet gy nu in heerlykheit voltogen?
Wat praelt gy, schoon van glans, voor yders oogen,
    Daer gy verkeert in eene schildery,
(5) Wanneer de schaer u kneust, en breekt de leden,
    Stout opgevat, en door JOANNAES hant
    Gevoert! wat oog beschout dit? wat verstant
Begrypt de keur van zoo veel geestigheden,
    Dat niet verstomt op zulk een wonderwerk,
(10) Dat schilders, dat beelthouwers, tekenaren,
En al wie oit in kunsten was ervaren,
    Verstelt doet staen! wie zag oit schooner merk
Van groot vernuft, getoont aen kleene stoffen,
    Waer in de kunst zoo vol volmaektheit steekt,
    (15) Ddat aen ’t geheel of deelen niets ontbreekt,
Daer ’t juiste wit zoo keurig is getroffen?
    Beroemt papier, al zaei ik op uw blaên
Myn letters, om u naer waerdy te looven,
De schaer voert u roemruchter naer boven,
    (20) En alsze u breekt, behoedtze u voor ’t vergaen.

                    DAVID VAN HOOGSTRATEN,
                        Der Medicynen Docter.

(Voor het eerst werd de Latijnse versie gepubliceerd in D. van Hoogstratens Carmina, Amsterdam 1700, p. 101. De Nederlandse vertaling door Van Hoogstraten zelf, werd voor het eerst gepubliceerd in diens bundel Gedichten, Amsterdam 1697, 161-162. Ook in: Gedichten op de overheerlyke papiere snykunst van Wyle Mejuffrouwe Joanna Koerten, Huisvrouwe van Wylen den Heere Adriaan Blok, gedrukt na het origineel stamboek. Benevens een korte schets van haar leven. [Vignet]. Te Amsterdam, By Steeve van Esveldt, in de St. Lucie-Steegh, over ’t Meisjes Weeshuys 1736, fol. †††††††4r. Ex. UBL 1193 B 16 en GBR 840 G 41. Het Latijnse gedicht in de hand van Van Hoogstraten zelf bevindt zich in de collectie Erven I.Q. van Regteren Altena samen met enkele bladen uit het Stamboek van Joanna Koerten. Het is 1695 gedateerd. Zie hierover M. Roscam Abbing: ‘Joanna Koerten (1650-1715) en David van Hoogstraten (1658-1724). Een bijzondere relatie tussen twee bekende Amsterdammers.’ In: Amstelodamum 94 (2007), p. 14-29.)



<"Heinsius.html">Continue


DAVID VAN HOOGSTRATEN

IN DESCRIPTIONEM
INDIARUM
A VENERANDO ET DOCTISSIMO VIRO
FRANCISCO VALENTINO
AMBOINENSIS ECCLESIAE NUPER PASTORE
ADORNATAM.

QUas olim terras alioque calentia sole
    Arva VALENTINUS presserat ipse pede,
Quum varios mores populorum vidit & urbes,
    Et quod conspicuum dissitus orbis habet,
(5) Cuncta haec victuris credit miracula chartis,
    Quae nunc lecturis inspicienda patent.
Cernitur his tabulis exacta Orientis imago,
    Seu veterem cupias noscere sive novum.
Quid foedas referam caedes fraudesque dolosque,
    (10) Gestaque barbarica praelia dira manu?
Quid memorem cultus falsorum & sacra deorum,
    Pectoraque a vero saeva remota Deo?
Hic quoque sudavit vir strenuus: hic quoque laetas
    Reddidit, & tutas vivere jussit oves.
(15) Hic populis tenebris & nocte sedentibus atra
    Sideream lucem noscere posse dedit.
Audierunt illum arrecti magno ore tonantem;
    Suffecit vires Religio ipsa Viro.
Turba rudis legum tabulis incidere leges
    (20) Coepit, & in sancto dicere jura foro.
Eminet haec inter majestas clara Batavi
    Nominis, & celsum tollit ad astra caput.
Illam perpetuo Reges venerantur honore,
    Regnaque divitiis conspicienda suis.
(25) Sic mutantur opes opibus: sic aequora servent,
    Et lucri studium non leve calcar habet.
Barbara quas fruges quas tellus educat herbas,
    Carpit inoffensa Belgica nostra manu.
Vive diu felix operis: tua patria curas
    (30) Cum tota agnoscet posteritate tuas.
Sic quae constituis monumenta perennia vivent,
    Et pretium chartis fama benigna dabit.
I quo te plausus animant & vota tuorum:
    Mnemosyne coeptis en favet ipsa tuis.
(35) Haec duraturis condet tua nomina fastis,
    Ne possit scriptis livor obesse tuis.

In: Fr. Valentyn: Beschrijving van oud en nieuw Oost-Indiën. Eerste deel. Dordrecht / Amsterdam, J. van Braam / G. onder de Linden, 1724. KBH 185 A 5.



<"Heinsius.html">Continue

Opdracht van de fabels van Phaedrus aan Johan Willem Friso

Serenissimo ac Celsissimo Principi
Joanni Gulielmo Frisoni, per Dei gratiam
Principi Nassavio Comiti Cattimelibocorum,
Viandae, Dietziae, Spielbergiae,
Domino Beilsteinii, Baroni Liesveldiae,
Haeredetario Frisiae Goningae et
Agrorum Circumjacentium Gubernatori designato.

DIgna Parente Tuo soboles, clarissime Princeps,
    Spes Patriae, Princeps, praesidiumque Tuae,
Accipe pacato quos mittimus ore libellos.
    Munera sunt studiis non aliena tuis.
(5) His nempe in foliis, aevi sapienta prisci,
    Quae modo cunque damus, prodigiosa latet.
Illa senis Phrygii producta e pectore quondam
    Ingenium Phaedro materiemque dedit.
Spiritus hic alto tactus de culmine Pindi
    (10) Incepit variis luxuriare modis.
Et modò jucundo ludunt animalia ritu,
    Et fundunt salsis non sua verba jocis.
Et modò in historiis quaerit sibi seria veris,
    Lectorem oblectans erudiensque suum.
(15) Altius hinc surgit, & tota theatra videtur
    Majestate operis posse movere sui.
Denique quicquid agit, proventu divite praebet
    Judicii nusquam deficientis opes.
Quin & laetitiae nactus de nomine nomen
    (20) Attrahit illecebris pectora cuncta suis.
Te quoque, dum, GULIELME, petis Parnasia Tempe,
    Te capiat numeris detineatque suis.
Excipe sub levibus fabellis sacra tegentem
    Praecepta, in vitae commoda magna Tuae.
(25) Haec quoque sunt, cum justa virum Te fecerit aetas,
    Praesidium rebus grande futura Tuis:
Tunc etiam, patriis ubi conspiciendus in armis
    Ardua pro Patriae bella salute geres:
Cum Frisonum fortes cogens in praelia turmas
    (30) Prostrato referes victor ab hoste pedem:
Et castris adsueta tuis Victoria lauros
    Ad Te formosa deferet ipsa manu:
Tunc etiam, quando populorum frena tenebis,
    Et Tibi subjectis jura colenda dabis.
(35) Sic vigilusque Tuis adsit prudentia coeptis,
    A Te calcandae duxque comesque viae.
Sola Tuos virtus regat impellatque lavores.
    Haec sit meta tuis una petenda rotis.
Illa dies veniet (si non praesagia fallunt
    (40) Me mea, si superest vatigus ulla fides)
Qua proavis, GULIELME, Tuis magnoque Parenti,
    Felix sidereae quos tenet ora plagae,
Fas erit e coelo dignum spectare nepotem
    Tentantem validâ praelia dura manu.
(45) Illum cernere erit sua per vestigia ferri,
    Cernere erit simili laudis amore rapi.
Tunc ego, qui tenues ad Te nunc defero lusus,
    Tentabo Heroïs altius ire modis.
Teque Tuosque canam, si non mihi laevus Apollo.
    (50) Ingenium nobis & Tua facta dabunt.
Perge tenax modo propositi. Tibi gloria victrix
    Sola rogi meritis praemia digna parat.

In: Phaedri, Aug. liberti Fabularum Aesopiarum libri V.
Notis illustravit in usum Serenissimi Principis Nassavii
David Hoogstratanus. Amstelaedami, Ex Typographia
Francisci Halmae, MDCCI [1701]. KBH 139 C 16.


In: De fabelen van Gabriel Faerno, in Nederduitsch dicht vertaelt
en met aantekeningen verrykt door D. van Hoogstraten.
In ’s Gravenhage, by Pieter van Thol, [en Amsterdam, Gerard onder de Linden], 1729.
UBL 1071 A 1

Ad Virum Amplissimum Joannem van de Poll,
Quum Reip. Amstelaedamensis Consul esset creatus.

QUos edunt cives, te Consule, POLLIO, plausus,
    Hos juvat applausu continuare meo.
Hoc decus, hunc laeti vere gratamur honorem,
    Festivoque damus prospera verba die.
(5) Det tibi felicem coeli clementia vitam,
    Et tribuat domui non nisi laeta tuae.
Sic quae cuncta regit summi clementia Patris
    Dignetur coeptis semper adesse suis.
Sic dotes nitant crescenti in prole paternae,
    (10) Quae per Avi et cari facta Parentis eat.
Te purus candor, decorat te gratia morum,
    Et cultum pulcris artibus ingenium.
Te Pallas, Clariae te dilexere sorores
    Laudantem ingenuae carmina mentis opus.
(15) Favisse ingeniis, laus omni tempore major.
    Haec superat fluxas, quas habet orbis, opes.
Principe digna viro res est: haec suscitat artes:
    Facundo vates haec facit ore loqui.
Sic olim doctos Romanus Pollio vates
    (20) Fovit, & inde tulit non minus ipse decus.
Illius experti Flaccusque Maroque favorem
    Fecerunt nomen carminis arte viro.
Te patriae agnoscunt cives uno ore parentem:
    Diceris & magnae, quam regis urbis amor.
(25) Vive, precor, patriae longinquos utilis annos,
    Insensusque malis, praesidiumque bonis.

                                DAVID HOOGSTRATANUS.


Bruiloftsdichten op het huwelyk van den heere Gerhart Franken, dokter in de geneeskunst, en joffrouwe Katharyne Adelheit Moonen, getrout te Deventer den 25. van Hooimaent 1702. Deventer, Arnoldus Kurtenius, Boekdrukker en boekverkooper aen den Brink. UBL 1197 B 35 : 23.

[p. 6]
III.
VIncta Cupidineis formosa MONENIA nodis
    Adspirat votis, Sponse beate, tuis.
Adspirat, pectusque novo succensa calore,
    Nec sua, fert Patrios ad tua sacra Deos.
(5) Luctantem Phoebusque pater doctaeque Sorores
    Impellunt, animo Numina grata tuo.
Scilicet illorum longum sensisse favorem
    Diceris, & Phoebi nunc quoque castra sequi.
Tradidit ille tibi sacras, quas repperit, artes,
    (10) Et morbos medica posse levare manu.
Nec tamen ipse tuum poteras sanare dolorem,
    Quaeque tibi dederat vulnera saevus Amor.
Mitis adest virgo Phoebaea tuosque labores
    Auxilio lenit diminuitque suo.
(15) Laetantur festivus Hymen, & pronuba Juno,
    Et stabili sociant pectora bina fide.
Quae bona te maneant, non nostrae est, sponse, Thaliae
    Dicere. MONENII carminis ille labor.
MONENIUS Pater has taedas & foedera lecti
    (20) Cantet, & auspiciis comprobet illa suis.


                                          DAVID HOOGSTRATANUS.
Continue