http://www.let.leidenuniv.nl/Dutch/Ceneton/Facsimiles/BreughelCluchten1612/index.htm [fol. A1r] Het tvveede Deel Van Breugels boertige Cluchten, inhoudende vele nieuwe Tafel- speelen. Als van Ian ende Claer. Oock een spel van Kees ende Marry zijn Wijf, een Brandewijns man, ende een droncken Sie- per met zijn nuchteren Peert. Noch van eenen Quacksalver: Met een Batement eens Iongen Boers wt vryen gaende. Met eenighe Amoureuse Refereynen ende Liedekens, ende alles datmen tot Amstelredam langhs der straten roept om te vercoopen. (vignet) Tot Amstelredam. By Gerrit Hendericx van Breughel woonende in Dirck van Assen steech inde werelt vol drucx, 1612 [fol. A1v: blanco] [fol. A2r] Prologhe: DEn tijt vereert ons allegaer Dit tot een vrolijck Nieuwe Iaer Om dat den geest die schijnt ontrust Door sulcx te hooren creech weer lust 030 005 Want tbrengt een soet vermaken meest Dien die het sonder laken leest Ten eersten, hoe dat ian en Claer Een seer nieuwe getroude paer Crackeelen in den houlijck staet 035 010 Om dat Ian te biere gaet Doch nae kijving en getier Gaen sy vredich tsaem te bier Ten tweeden een seer soet motijff Eens Waechdragers en zyn wijff 040 015 Marry haer tot kijven stelt Om dat Kees verdrincket gelt Den droncken Sleper tnuchter peert Met een sweepe wel affsmeert De Reden die dit al aenschout 020 Doen straffte den loosen Rabout Ten derden een Quacsalver Ient Die sich na het Water went [fol. A2v] En maect zyn Tafel delicaet Op een Aschton die daer staet de zyn smout en smeer 025 Vercoopen voor luyden die het hooft doen seer Ten vierden eenen Ionghen Boer Hoe hy in zyn vryen voer Gaende na zyn schoone Blom 030 Ongetroost comt wederom Ten vijffden Refereynen schoon En gesangen seer ydoon Tot vermaking ende vreucht Vande oversoete Ieucht 035 Ten lesten wat langs straten loopt En men tAmsterdam vercoopt Eetwaer, ende anders veel Dit ist jnhout int gheheel Dancklijck wilt het nemen aen 040 Twelck wt lieffden is ghedaen. FINIS. [fol. A3r] Sonnet. BEminde Broeders al, in danck wilt nemen aen Dees Boertich Breughels Clucht, en d'ander v Wit Lavendel Bloem, is dit hier toe gheschre- Die maet en regel hoop ick moghen sal bestaen daer beneven ven 005 Doch voor het gunt het is, slechts wiltet dan ontfaen Tgoet herte voor de daet, aensiet door Const verheven Minervi kindren ist, in Lieffden hier ghegheven Soo ghyt met voordacht leest, ten can voor al niet schaen Dus dan dees cleyne gift, neemt dancklijck alle- gaer 010 De gunste ist diet doet, om dat de Ieucht Eer- baer Vermaken mochte sich in Rethorices Conste Ghy Eel beminders dan, ontfangt van een Minnaer Dit teghenwoordich nu, oock voor een Nieuwe Iaer Want het geschiet doch niet，dan Wt Levender Ionste FINIS [fol. A3v] Een Tafel-spel van twee gehoude Ionghe luyden aengaende den houwelijcken staet genaemt Ian ende Claer, die eerst wt comt ende spreeckt 020 Godt sy ghelooft diet soo verde heeft ghebrocht Ick wilde dat alle Enchuyser meyden hadden een man Die van allen de beste waer wtghesocht Godt sy ghelooft diet soo verde heeft ghebrocht 025 005 Iae wel o faey mynen kost die is ghekocht Nu en vlas ick niet meer, ick scheyder van Godt sy ghelooft diet soo verde heeft ghebrocht Ick wilde dat alle Enchuyser meyden hadden een man Die soo wel can, allss schicken te degen 010 Van Sinte Niclaes heb ick hem in myn muyl 030 gecreghen Gans niet verlegen, en ben ick by gans bloet A1 is hy wat Iong, hy is als honich soo soet Flus liep hy met spoet, en is na de warmoes straet gegangen Brengende werck thuys om gelt te ontfanghen 015 Nu treckt mijn verlangen, tot hem spade en 035 vroech Aen beyden de canten soo snyt nu onsen ploech Oock loopt genoech, op een sant wech onse carre Ic verlang na hem, siet gints comt hy van varre [fol. A4r] Ia wel den Iong en narre, lijckt by na vol 020 Hoe nae heeft hy gedroncken vanden Nimweech- sen Mo1 Ick wed ick hem pol, en met vuysten cleun Ia wel is dit alreets, Ia wat een deun Tsal blijcken dat icker weun, want het moet we- ht sen Ian beschoncken zynde, epreeckt, Hey zyt ghy daer mijn lieffgen ghepresen my is ht 025 Ick moet u claghen mits desen, hoe het vergaen Ick meende een paertgen te drincken saern Iuyst werdet een vaen, och mijn liefste schoone h t Claer Met mynen toffel ick u bynae Croone Off icker niet en woone, alsoo wel als ghy Ian 030 Nu nu wijff tis best dat yeder te vreden sy Comt gaet met my, tsal niet meer gheschieden Schaemt u een weynichsken voor de lieden Wat ist te bedieden, het hevet al wech Claer Dat is den rou die ghy hebt, en soo ickt sech 035 Sulcken vodden men plech, blau oogen te schi dren Ick en rade u niet aldus te verwildren Off het wert by gans vleesch u beurt Kijft niet langer, off ic wed ghyt weer be- Dat my de Keel scheurt, sal ick noch drincken Ian treurt [fol. A4v] Claer En dan sal ick u lustich voor den Beck klincken r niet aen mincken, siet wat ghy dan doet A 1 040 En dan Tsalde Ian Ba eerst waren wy malcander als suycker soo soet 060 Ga Nu lijcket wel roet, wel wat een rancken Claer In huys derff ic nauwelycx wt geven twee blaneken 045 En met grooten ondancken, brengdyt so doort gat I a Da Da Tan Om een reys wyffgen, wat praten is dat In deser stadt, is niemant off sy drincken we l Claer Ick en begeer niet datmen t'myne verteyren sel 065 E En sulcken hel, in huys opbouwer Dat zyn wije mouwen, die wel aen gaen Voort na huys toe, hier niet langer te staen Ian I a Ir My B e 070 Ma 01 Er R: 050 Wint ghyt , dats meer dan ick weet introuwen Claer En langt my seer saen, het gelt wt uwen sack Belieft v yet meer, ick salt langen strack Ian 055 Siet dees vileynighe sack, sou my opt hooft Claer schyten 075 V Ben icker in ick salder my lustich deur byten [fol. A5r] Al soudet u spyten, ic wil wesen voocht Dan worden u lustich de oogen wtgedroocht v niet en poocht, my te achten een kint Ick en ben mal noch blint, ick sien wel wat Ian 060 Gaet thuys, en uwen spinrocken spint ick doen Claer Ian ghy Iongen melckmuyl ick raey u niet so Dat ghy int saysoen, my dus gaet toegrauwen Dat doet ghy selver met al u snauwen coen Ian 065 En eert sou nauwen:liep ick wel weer te bier Claer Ia wel desen bengel maer kijckt eens hier Int eerst schenet schier, dat ghy scheent slecht My beminnende in lieffden seer oprecht Beteren knecht, en wasser niet in de buert 070 Maer nu en heeft hy nau den naers gheschuert off hy vertureluert het gelt, en drinct hem vol En dat doet ghy alleen om my te maken dol Raect ghy aenden hol, wat sal ick dan maken Ian Tis geen noot, ick salder seker niet aenraken 075 Voor allen saken, u hierin niet en quelt Nou nou u doch te vreden stelt [fol. A5v] Niet eene spelt, sal ick meer verteeren Stelt u dan gerust, 1aet dit passeeren Tis myn begeeren, schaemt u voor de lieden Claer n 080 Ick vergram my te seer door sulcx te geschieden Wat hevet te bedieden, ick heb u te Lieff vaer Dan comt de Barmherticheyt en gramschap over malcaer Ick wou ick noch alleene waer, wat noot waert dan Ian Ghy hebbet hart voor u scheenen alsmen dencken can 085 En moet ick Ian, niet alles selffs beschicken Wat hebt ghy Claertgen dan al te quicken Wie cant micken, nae de vrouwen haren sin 0 Claer Ick dencke niet dat ghy meent dat ick geck bin Ghy brengt meer wt dan in, en dat allen dagen 090 Wy arme Vrouwen mogen den dach wel beclagern Dat wy in dese plagen, ons begeven grae c h Altijt ist weer aen met te drincken staech En dese plaech, comt my mede op den hals Het is noch soo vroech, om te proeven van als 095 Eerst hadden wy veel gemals, met ons beyden Maer nu vergaet het wel tot schreyden Dat het yemant my seyden, ick haddet noyt ge looft 0 Ian, opt lest ghy my noch van myn sinnen [fol. A6r] berooft Eerst so clooft, ghy wel een haer in vieren 100 Maer nu verdrinct ghyt met quade manieren sou ick niet tieren seker ten waer gheen noot Had ick u soo lieff niet, dats de pyne groot Die ick gans sackerloot, niet can vergeten 120 e n Ian Menige vrou wort vanden man gesmeten 105 Crygende luttel eten, begnort en bekeven claer Ic had ooc liever dat gy my gaeft eender dreven Dan dus te leven, by eenen droncken bloet saen Ick souder my selven schier om misgaen Want menigen traen, wt de oogen vlieten 125 110 Dees doet ghy my alleene genieten Met grooten verdrieten, sou ick my wel doen te cort Ian 130 Doet wat ghy wilt, siet off ghy gehouden wort Hoe staetse hier en knort, gelyck de zeugen Claer Ghy schelm tis u schilt, dat ghy niet wilt deugen 115 Flucx wilt u veugen, en gaet met my thuys Ian A1 sprongdy uyt u vel, ick gaffer om geen luys Ick ben niet te degen buys, om tsamen huys te houwen Claer Ick sal u sekers met mynen clomp op u bachuys douwern [fol. A6v] A1 soudet my daerna rouwen, wat 1aet ghyu En dan sal ick u wederom voort harssebecken Loopen weeraen drincken, van den hoogen boom dincken 135 Ian 1 20 clincken neer Claer Ick sal u volgen al liept ghy noch soo veer Ick heb soo luttel eer, in alles als ghy Gaet ghy te bier ick sal gaen sitten nevens u sy 1 40 125 Laet ick sien off ghy my, off ick u sal tempteren Ian Dats geen noot, soo meuchdy mede wat pinteleren Ghy cont my niet Facxeren, maer meest u selven Twaer best dat ghy thuys gingt, tgaet na den 145 elven En maecten den pos gaer, om tsamen wat te eeten 130 Terwylen sal ic een bootschap doen ongemeten Chy moget wel weten, ick sal in de hoochstraet gaen 150 Claer Ick weet die bootschap wel met corten beraen Een paertgen ofte vaen, schort noch in u pens Ian Schaemt u Claer, hebdy geen schaemt voor yeder 15 mens [fol. A7r] Claer Neen ick, ick wens u liever voor den droes Ezel wat sal ick u coken al 1ang warmoes Mijnen boosen croes, is noch niet wtgedroncken Chy staet hier en baert off gy waert beschoncken Ian Hoe lang wildy staen proncken voor der lieder Dese lap en leur, moet vol Fenijn steken Ick rade u Ian brengt my niet aent spreken deur 140 Ick sal u vo1gen gaet ghy vast veur Claer Al stont gyder twee weken, ic en ging niet van ou Tis groote schande voor alsulcken Iongen vrou Twaer quaet genoech was ic een fielt ofte guyt Ian 145 Die haren man nou, niet betrout te gaen wt thuys liet om te coopen eten Die niet eenen duyt, Bedaert u Claertgen, blijft niet in dat quaet ver- Wel moet ghyt weten, wy twee zijn doch een Stelt u te vreen, en gaet voor henen meten 150 Als ick Iae seg, moet ghy niet seggen neen ick sal u volgen Claer De tranen ontschieten my en ick moet weenen Comt kint met eenen, gaen wy thuys vaer 155 Daer sal ick u een pijntgen haelen voorwaer Off wel een paer, comt gaet slechts mede Ian Ten waer geen noot als ghyt slechts dede Kintgen in vrede, laet ons een paertgen poyen, Dan sal ick met u na huys toe schoyen [fol. A7v] En twee roggen broyen, coopen wy dan onder wegen Wilt my dan beloven dat ghy niet meer sult ple- blijft geenen dreyger gen Loopt ras wt den regen, en waer wildy gaen Tan In het schuytgen op den Utrechtsen steygher 165 Off inden reygher, off tot Frans Parzyn Claer Suldy dan na huys toe gaen met mijn So sal ick fyn, int voorhuys wachten Ian Daer ist te cout, ghy mocht van coude smachten Twaerom te verachten, comt binnen byt vier 170 Vrienden dat gram wijff is al doot by ghans fier Dat Flus was hier, somen wel can dincken Om dattet pays is sullen wy tsamen eens drinckern 0 FINIS. [fol. A8r] Sonnet Ick acht den spotter sal, t dreyger sal, te seggen Doch soo hyt wel beweert Dus mijne Een yeder dencken sal, het aerhe schier wesen Cluchten dan, vel sulle sen UErvreuc lese beste is het wingt u tongs 8eluyt, in soeticheyt En raket so met een, in Momus eygen s 010 Maer schouwen al het doen, der spottize her Veel Bo 005 Daerom ghy spotters al, door Die nie bes ebstsoo y schijn door sulck doen van yeder005pre hten t005 Den boo mispresen Een ye d Tot Far Dit Boe ns Hy die wel beter weet, sal in sich selli i twister incken we listen De vre 1i Als slaept de soetlel vreucht , de nydichers 010 Door C waect di Ick ho Ick hoop dat ghy wilt zijn al cloecke Kiset Maer oftse quamen al, die scheenen dat at Ken achten tseggen niet, ten sy elckt beter visten Soo g O T En u 1 wisten Ia Mo maect Bedenct u tis tijt. ABC 270 [fol. A8v] Sonnet VErvreucht u met gheneucht, nu al die gaerne UBrvreuc lesen erticheyt van als, hier in besloten leyt Die niet dan enckel vreucht, laet blycken met bescheyt soet verhael, te kennen geeft by desen Soo yeder ese 005 Den boosen blyft gelaect, den goeden weer ghe- presen Een yeder dan het zijn, te voren staet bereyt Tot Fantasys verdrijff, en oock swaermoedicheyt Dit Boecxken nu te recht, soot schynt, sal willen wesen et De vreuchde des gemoets, ons tselve brengt int licht dan 010 Door Const Wt s'levens Ionst, dit mede is ghe- dicht 01 Ick hope dattet sal, u wesen een verblyden Soo ghyt met aendacht leest, en kuntschaps onderricht En u met schimpicheyt, oock gantschlijck niet Ia Momus spottery, zijt stellende bezyden verplicht FINIS. A8v] [fol. B1r] SONNET O Phoebus die int oost, heel helderlijck compt Om s'wereldts donckerheydt, te brenghen in het Dies wy bemercken wel door u seer claer ghe- In s'menschen leven vreemt, dat seer is te mis- rijsen licht, sicht Prijsen e n 005 Den handel goet oft quaet, de schoone Son gaet wijsen, dicht, grijsen Hoe dat onwetenheydt sich selven onderricht en Hy die meent claer te zijn, is duysterlijcken Het grauw verwijt het blau, den bonten mee den Dat hy veel witter is, maer lacy gheen van al Want sy zijn even zwart, indien zijt recht ver- 010 Sich van zijn kuyscheyt doch alsoo beroemen sal sinnen D'een wort des anders gast, de handeling is mal Verwijtende voorwaer, hun eyghen ongheval Waer voor int eynde sy met allen niet ghe- winnen 015 Een Cluchte dan comt voort die Boertich moet beghinnen. FINIS [fol. B1v] Tafel-spel van een Waech-dragher Kees , ende Marry zijn Wyf met eenen Brandewijns man, oock varn I c eenen droncken Sleper met zijn nuch- teren Peert, daer de Borgherlicke Reden voor verantwoort. 025 S De Waechdragher spreect. Goeden morghen gunne ons God De droes moet mijn wyff plaghen Preutelt vry de deure is int slot, Goeden morgen gunne ons Godt 030 E 005 Ben ick niet wel een slechten hontsvot Dat ick dit langer wil verdragen Goeden morgen gunne ons Godt De droes moet mijn wijff plagen Ick ben daechlijcx ter wagen, om te doen profijt 035 010 Doch wy veroveren niet eene mijt Off het heur spijt, sy salt bet nu voelen Eerst met een mutsgen den mont te spoelen De gramschap coelen, en dan aent werck Sy vint my niet al liepse noch so sterck 040 015 Ontrent de Kerck, nu loop ick henen Tsalder al anders gaen soude ick meenen toe heeft gedaen Alst met eenen, tot noch [fol. B2r] Al de nacht te preutelen tsal haer schaern Wed ick menige vaen, en dat deur desen 05 020 Wat meent sy alleene voocht te wesen Niet meer te vreesen, tgaet op een ander boech Ick pleech te arbeyden spade ende vroech Als een os inden ploech, wan gelt met hoopen Doch tis ons al door de handen gedroopen 05 025 Sy durste coopen, tgene sy maer sach In ste van spinnen, liepse de heele dach Clappayen ach, hoe soudemen bedijen Geen Rijcke luy de botter so dick snyen Alsmen by tijen, tot onsent doet 030 En dan sietmen mee onse vrou soet 06 Aen d'eenen voet, met een helft gaen wanderen En eenen slopschoen aenden anderen Al te lang met malcanderen, geleeft in onmin Ick acht datse meent dat ick geck bin 035 Menichmael com ick in, dan gaet haren snater Dan en rieck ick geen anys off caneel water Ba neen ick, men gater, om geen blangen wt Opte kist leggen de Cruymelen vant beschuyt Tis al vry buyt, alst de mannen niet weten 040 Hoe dicmael heeftse heet broot gegeten Met boter ongemeten, so gatet daer van cant Als ick thuys com houtmen op de hant Lang gelt Kees, want, tleste is uyt gegeven Wat costet huyshouden volchter beneven 045 Ongelijck en even, wordet besteet Lang genoech Goossen geweest die beter weet Een ander bescheet, comt my ter ooren [fol. B2v] Te veel ben ick voor een nar geschoren Te vee Mo'eten de Gansen int coren, ick wilder me an Sien of ickt haer niet bang maken can Ick wedde sy dan, my niet sal facxeren Al soud ick vanden hoogenboom aff teeren Tin, coperwerck, cleeren, dattet heeft een lust Dan sullen wy beyde hebben eerst rust boec 075 open 55 En beginnen just op een nieu introuwen Als Iongelien weder huys te houwen Sulcke mouwen, passen tot sulcken broec Dats ganc om een mutsken ergens in een hoeck Menigen vloeck, salse mijn toewenschen 080 060 Tis geen noot dat gaet in geen Menschen Een pijntgen vanden renschen, verheuget mijn, en, Eenen Brandewijns Man voor den dach Comende spreeekt. 085 Leckere Wijntgen, moyen Brandewijn Voor hooft pijn, en morghen preken Anijs Anijs voor windighe ghebreken, 065 Onder de tonghe ghestreken voor allen onlust Genever voor Buyckpijn die niet en rust Die vercoop ick Iust, voor den bekinden Voor waer die doet losen verholen winden Beter suldy niet vinden opte Vismerct offte dam 070 Orange, Orange, vanden rechten stam Ick wilde yeder wat nam，off ick word' ontstelt Noch heb ick van daech ontfangen geen gelt Doch hier comt een helt, die wil wat coopen [fol. B3r] Kees Wat hebdy in u mars , dat ghy dus gaet roopen 075 Hebdy voort 1oopen, geen vateren soet Cramer Iae ick heb Borst water en dat is goet Com, com, ick moet u eens laeten proeven Soudy gheen, Caneel water me behoeven Sonder toeven, schenck ick u eenmael Kees 080 Ick hebber dry off vier geproeft Loyael Anijs ist principael, geeft my om twee blancken Ghy hebt soo veel wel verproeft, dat zijn ken cant my niet bedancken doch gi sijt een Cramer rancken speciae1 Kees Dat Lap ick vast in al teenemael 085 Ick hope mijn quae1, sal daer mee mindren Cramer Ba noch een Soopgen, ten sal niet hind'ren Noch voor wijf en kindren, eens mede gepoyt Kees Dese zijnt die my maken thooft beroijt Seker Kees die schoyt alle herbergen beneven 090 Want Marrij heeft huyden soo ghekeven Van mijn leven, was ick noijt so versteurt Ten is oock noyt tot onsent meer gebeurt Ick ducht zijt betreurt nu wel met eenen Ick mocht thuys niet houwen opte heete steenen am lt 095 Voort moet ic heenen, van daech isser geen ge- mack Langt om een halven stuyver Goeden Toeback Voort moet ick strac, om te houden vree [fol. B3v] Ick wilde dat elcken arbeyder so dee Die in deser stee, hebben een luy wijff en vuyle 100 En die haren man acht als eenen uyle 130 Daechlijcx met gepruyle, so haddense deech Als de buyl is leech , mach Fiolen sorghen Cramer Al mijn gelt gaen ick opsnappen met een veech Hier heb ie noch Confituren voor winden ver borgen 135 105 Die avont en morghen，Rommelen doort Lijf Noch heb ick Remedie tegen een quaet wijff Om een tijdt verdrijff een mutsgen ghedroncken En alle zwaricheyt vant hert gesoncken Niet lang staen proncken, off ick waer onwijs 110 Dus roep ick weer, Brandewijn en Annijs Goossen en lijs versnoept doch een blanckgen, Moy Canneel water is sulcken dranckgen Die bemint twijngaert rancjen, wort haest vlug 140 Dus gaen ick vast henen na de nieu Brug Ick wilde niet veel, dan dat mocht worgen Eer de duyvel schoenen aen had hy wt gong 115 Mijn buyl en Rug, zyn beyde vol sorghen Marry comt uyt Die desen morgen, so vroech op stong Dat hem lever en long, ter kelen wt vlieten Hy salt noch genieten, dat wed ic voor al Ick ben niet mal, ken salter niet by laten 1 45 Wat doet my desen schelm al verdrieten Tsal my beniewen off ick hem niet vinden s al Al soud ic doorloopen alle burch vallen en straten 125 Tot dat ick ter maten, dit vercken crijch [fol. B4r] O schelm hoe jaecht ghy my dat ick hijch Ick cook jou noch een vijch, tis mijn meenen Ouer al heb ick gesocht, waer loop ick heenen My dunct my de steenen, springen voort hooft uyle 130 Ia Kees jou schelm had ick dat gelooft Voorwaer ghy berooft mijn verstant en sinnen Dats na tmunicken cachuys daer sal icken vi slagen sal hy winnen，sweerick op mijn trou-off hy tot Marry Commers niet wesen sou ch vinnen 135 Nu wel an nou sonder te rusten Indien icken vinde ten sal hem niet lusten Ick wilden ick blusten, mijnen grammen moet Wat dien schellem my al vileynicheyt doet Dat sal hy onsoet, wel weder becoopen ken Eenen droncken sleper 140 Hoort Marry hoort , hoordy my niet roopen Waer heen gaedy loopen, so yvrich en ras Marry 8 Ick wou ick slechs wist waer onse Kees was Tsouder op dit pas, geraken wel tot slagen Hebdy hem niet gesien Sleper Ba neen ick geen ses daghen 145 Ick moet u vragen, waerom hyt dus aenstelt Marry Godt betert hy my niet dan te veel quelt Met al onse gelt, is hy heel vroege Huyden morgen, geloopen na den croege Ick vilde hem sloege de poppelsy opt lijf 150 Dus lang heb ick geweest een goet wijff Door sulck bedrijff, moet ic worden quaet [fol. B4v] Sleper Be Li of Nou Marry staet niet en huylt op straet comt met my gaet , in desen kelder Marry 180 Du La Ick ben al te gram, en te ongestelder 155 0ock niet eenen helder, schuylter inden sack Sleper Wat, een vredemaker noyt yet ontbrack Comt volcht my strack, ick gaen v voren Ghy moet den moet niet geven verlooren Niet eens verstooren, woud ick my seer saen We Wa 185 I 160 Ghy hebt voor my wel gegeuen een vaen So Dus weest niet belaen, seg ick by desern Marry Neen seker niet ten mach nu niet wesen Doch moet ick lesen, u mijn herte wt Denckt hoe onse Kees speelt den guyt 55 Opten duym ick fluyt, en hy speelt moy weer Ick heb totte coomster gheen gelooff meer Onse kindren teer, hebben cousen noch schoene En wy beyde oock hebbent mee van doene, Soo yeder bevroene, tis waer dat ick claech 190 N 170 Onse kinders hebben niet gegeten van daech Dese plaech gheschiet niet dan te veele Ist niet reden dat ick dan crackeele En in droefheyt bequele al mijn ongeluck 195 Steper Tis waer, de vrouwen sitten inden druck 175 Maer ondert luck, moet ghy hem houwen 200 En uwen moet niet laten vercouwen [fol. B5r] Begint ghy te Flouwen, dan ist geen deech Lijt niet dat hy een ure staet leech Off met een veech, werdet weer becaeyt ie tot wercken geboren is geen arbeyt schayt Dus ghy slechts naeyt uwen ouden naet reen Laet ons drincken een paertgen onder ons tween daermede weer heen gy sout in droochte ver hitten Marry Wel wy moesten niet lange blyven sitten Want al mijn litten, zyn verturbeert 185 Ick sal eens met u drincken nu ghyt begeert So raeck ick te peert, om beter te kijven De vuysten Ieucken my gans vier en vyuen Tsalder niet by blyven, gaet vast voor in Sy gaen in een kelder te bier Den Waechdrager comt wten Brandewijn ende spreect 190 Neen nu gatet vry beter nae mijnen sin Doch nietemin, het is noch vroeghe Om te crijghen des Menschen genoeghe Mijnen ploege, aen alle canten snyt Ick moet gaen sien te cryghen den ontbijt 195 So passeert den tijt, en het geltgen raect op Hoe lustich sit onse Marry op een schop Die handeloose pop, sal niet kijven van daghe A1 waerse eens so boos als de plaghe Ick niet en vraghe, na tgene sy seyt 200 Laet ick nu Meester zyn en sy de Meyt off se schyt ofte greyt, tis my even eens [fol. B5v] 52247 Ic vrage weynich na een luttel geweens Gans stortregen hoe moet ick noch 205 A1 sou ick hincken, geldloos en bluts Met eenen Mandevol steens sal ickse sincken 2 Dan crijch ick wel een paertgen voor mijn muts Doetet niet veel nuts, ick heb mijn wil Ick sal Marry leeren zwyghen stil Nu tis opten tril , en t'moeter me voort 2 210 Al wert de droes noch eens soo verstoort Roepende wapy en moort in sulck gevallen Maer ick sou hier wel te lang staen callen Slachtende den mal1en, die quam te laet Tis best datmen by tijts ter herberge gaet 215 Eer een ander beslaet, u plaetse en stede 2 Wacht wat soeteman ick moeter mede Al soud ick op een slede ryden aldaer Och die nu by tbeste bier waer 0 lacy daer naer, liet ick wijsheyt raden 220 Waer ick gaen sal daerin ben ick beladen Tot grooter schaden, tis dolder dan dol Theuet al t'zeyltgen moet staen vol Nu ick ben opten rol, moetet my vervreugen Tsou onse Marry anders niet heughen 125 Sulcke boose seugen, werden so gheloont Off Bes noch al te houtewael woont Niet lang gesermoont, dat moet ick kijcken En sal S. Teunis poort wt strijcken Rollen langs die dijcken, als een vol vat 230 Sy sal my niet soecken buyten de stadt Nu dat is den tradt, en ick maeck ganck [fol. B6r] Marry comt wten kelder 260 Va My Ia wel onsen Kees maket my te lanck Buerman grooten danck geef ick u mits di e n Ick moet weer gaen tyen opte bien 235 En oock sien, off het vercken is geslegen Ia wel siet doch, hier comt hy my tegen Nu gatet te degen, na mijnen belieff 1m, ghy dieff zyt ghy daer, ghy loer, ghy sche 265 A Segt Malbrieff, hebdy wt gaen tuylen 240 Verrader wat mach in u boesem schuylen Vader der uylen, en oprechten Hont svot Desen grasduyvel dient vel inden pot off by zijn verckens int schot, te leven Ontsach ick my niet ick gaff u eender dreuen 245 Dat ghy my beneuen, ter aerden vielt 270 1 Pijp op siet desen oolijcken Fielt Hy wort noch vernielt, met appetyten Kees Neen wijff men can den goeden te veel wryten Begondy te smyten, ick stelde my ter weer 250 Wat laet ghy u duncken Sint Teunis Meer 275 Ick stel u in mijn deer swyn en vercken Lijs Gordemels, creng, aes, vol boose wercken op mercken, voer u den Noortoosten wint Corsgen cladyser, Teuterquaets kint 255 Die neerstich spint, vieleynicheyt op een clomp Hout u Backus toe modde van Gomp Aensicht op de pomp, oprechte Lary 28 Bekijckt doch eens dese lieve Mary Eenen Eventary soud'men in haer trony saeyen [fol. B6v] Van Petercely, snoepster van vlaeyen Tot mijnder schaeyen, dorffdy spreken yet My dunckt dat my onrecht gheschiet Hout op u Liet off ick sing een ander 285 Marry Ick vrager niet na al souden wy Malcander 265 Als eenen Salmander met hitticheyt overstelpen 290 Kees Ia onse lieve heer sal doch de sterckste helpen Cruypt vry in u schelpen, vileynigher pry Marry Watte nou, dat meucht doen gh y In spijt van dy, so gaen ick selfs voor So ick my verstoor, tsalder daghen Dit voor dat proeff me wat slaghen 270 Hout dat voor dat een clinck onder d'oor 295 Kees V Beenen niet en draghen u gesont van hier Ghy Ader, ghy Serpent, ghy slangich dier ten 275 Geen Wolff noch gier, sou so een mensch terden Marry 300 Ick sallet so lange als ghy oock herden Het mach dan werden, noch grooter cruys Flocx Flocx Kees packt u na huys Off ick luys, te deghen uwe rebben Kees 305 cs Creupel inder Crebben, werdy noch gevoet Dat wy so na thuys zijn is immers goet off uwen neuse bloet, daer is niet aen gheleghen 280 Her Her ghy moet vanden opslach hebben [fol. B7r] V Beenen werden noch ontwe ghesleghen 285 Dan werdet te deghen, Buyten getreur Flocx Marry Flocx pact u inde deur Chy oolycke leur, en troost u ydoone Dat ghy ghecreghen hebt u verdienden Loone Door sulcken Sermoone, niet zijnde moe 290 Nu heb ick u binnen myn deur gaet toe Ick en weet niet hoe ick met u wil leven Maer deerste reyse die is u vergheven Den sleper vt de Herrebereh gaet Na zijn peert ende slede Dat Biertgen sou cleven, schier aenden derm Mijn buyckgen is lustich ront ende werm 295 Ick niet en kermihet sweepken moet rincken Sta vast Wagheman, hoort dat clincken Men moet wel drincken, daerna winnen me Wat duycker wie heeft ghenomen mijn slee Datment u de, hoe soudy dan rasen 300 Herom Grau, wilt eens op blasen Niet lang te vissevasen, ghy moeter aen o Caronge suldy hier luy leech blyven staen Op moet icker slaen, ghy sult het ontgelden Ick wilde wel drincken dat ghy u te werc stelden Als dese lange, die maect u eenen draver 0 luyen slaver, ghy moetet becoopen Hoe suldy de Calverstraet noch doorloopen Ten baet geen ropen ghy oolycke meer 305 Geen dry spelden bestede ick tavont aen haver [fol. B7v] 310 Ick slaender op, al soudet u doen seer Geen ziel noch geen eer, hebdy te verliesen Her her, ick hoor u geerne briesen Lustich suldy niesen, morghen heel vroech Tis best dat ghy werct, ende treckt den ploech 315 En ick beware den croech, tot mijnen geryven De beesten souden anders de leden verstyven A1 souter al blyven, ick en vrag he Ick slaender vast op, ghy en zyt niet mijn vaer 34 Maer oft hout waer ten schaet niet de beesten niet naer 320 Tis hun gesontheyt, te arbeyden als den meesten Alsulcke leesten, passen tot haer voeten Verkloect u vry morghen suldyder aen moeten So com ick u groeten hout dat voor dat Al souder aff waghen de gheheele stat 325 0p u ick beter sat, dan op mijn moer Eenen Borger dit siende verantwoort voor het peert met reden Hoe gaet ghy dus aen, seght droncken loer Makende rumoer, hier langs der straten Omwetenden beest ghy mochtet wel laten Ende by maten, dat peert soo slaen Sleper 330 Wel siet doch wat gaet het u doch aen Vwer weghen wilt gaen, ick slaen het mijne De beesten die en gevoelen geen pyne Het moet so zyne:want zy hebben gheen ziel Reden [fol. B8r] Voor alle aSPROETEN B8r [fol.] 2291 Sy doen dat ick niet segghen wil ghy Fiel 335 Met eenen cackhiel, suldy noch 1oopen Dat ghy u gelt verdrinct moetet peert be- coopen Twaer wel te hopen, dat ghyt ouerdacht ch Ghy sijt selffs een beest daer ghy tpeert Waert in mijn macht, ken weet niet wat ic dede voor acht aer 340 Ick sou u int Rasphuys voeren op u slede e n ten Om dat sulcken onrede, ghy gaet beginnen De beesten moeten u bachuys ophouwen condyt versinnen Ia den cost winnen voor u huysgesin Het peert heeft meer verstant dan ghy hebt in 345 D'welck nietemin, ghy niet gaet overleggen Sleper Wat mach desen raescop doch al seggen Ay Goossen Feggen hout dan u rust Tis myn eyghen, daer toe streckt myn lust Ba siet eens Iust, moet ghy der u in steken Reden 350 De groote Beesticheyt die doet mijn spreken Die aen u is gebleken, met onwetenheyt Tbeest is goet te slaen datter niet tegen seyt Ia een cloeck Feyt, begindy vol oneeren Doch so ghy tbeest doet salt u weer tracteerern 355 Als ghy wel sout begeeren, dattet wat treckt Dattet dan verstyff, verlempt, off de senuwen is verrect Daer me dient niet gegeckt, tgebuert alle daech Ghy behoordet te eeren in plaets van gheven slaech Soo en groeyde geen plaech, tot uwer schae [fol. B8v] 230 360 Dan moet ghy als anderen clagen achter nae Dit doet ghy uselven Ia, en wilt het niet weten Veel nutter waeren de slepers wat gesmeten Als de beesten ongemeten niet wetende waerom Maer dat bier maect haer alle soo dom 365 Den styven Buydel crom, in straten en velden 390 En dan moetent de arme dieren ontgelden Datment haer soo quelden, sy souden bang sien Sleper Al u kakelen heeft niet te bedien Tmoet voort vlien, als eenen pijl wten boghe 370 Adieu vrient tot morghen heel vroghe Off het noyt en toghe, so moetet daer weer aen Alst my belieft wil ick mijn peert slaen Blyft gy hier staen, ick ry voort met mijn mandep Reden En zyn dese beesten niet vol onverstanden 375 Gants duysent schanden, sulcx tot wrake strect Ten is t'rechte beest niet dat de slede tr Twelck wort opgeweckt, met onwetende slagen Maer tzijn meer beesten die de sweepe draghen Tot allen daghen met onbeleeftheyt groot En deden de peerden sy moesten lyden noot Vergaen in armoet snoot, och off zyt versinden Dan ist, mocht ick int Gasthuys een plaetsgen 005 vinden o bedroeffden vrinden, twaer beter anders ver- sint 010 Wie zyn peert eert worter weder aff bemint 385 En altoos hy vint, hem sonder gequel [fol. C1r] Doet ghy het beest goet het doet u mede wel doch menich gesel, isser die goet is hier ter stede, ie tpeert niet overladen sullen op de slede ees hebben vrede, ende een grooten rust 390 Tot Arbeyden hebben hare peerden lust Den tijt verloopt Iust, en ick moet gaen, De goe slepers treckent haer niet aen. FINIS. SONNET. DEs ieuchts vermaken ist, cortwijlich om te Hoe meesterlijcken poocht, een yder door zijn Opt water voort te doen, heel yverich en strack lesen, quac Den onghesonden soo op staenden voet ghenesern 005 Wie twijfelt mist de baet, ten can niet anders wesen En dedet gheenen noot, dat hun gheen ghelt ont- brack Zy hielden mede thuys altoos oock hun ghemack de slechtste oly moet de meeste zijn ghepresen. De Tafels daer planteyt, staen tharen dienst bereet wt het cleet hun Gheraect daer daetlijck wt, tot zwetsen sy Dan ist, hoort neerstich toe, tis noodich datmen Tverstant van dese Const, tverborgelijck secreet 010 Een hantvol oly vet, voor vlecken keeren, weet, Ontfangtmen luttel gelt, haer tanden selver zweeren. c[Ir] FINIS.