Dit is een onderdeel van Apollo1615.html. Klik hier voor het hele document.

font> grand douleur
(20) Porque non quereys changer ton humeur?
Car vous Diane & Actaeon
Non quod d’amour nous changeron,
Brenght my (o lief in u secreet,
Ut quaerat ’tgheene dat men weet.

Op de stem:

Volez, petit archer droit a Madame.

WAt woelter in mijn hert en quelt mijn sinnen,
Wat woelter in mijn hert en quelt mijn sinnen,
Wat oorsaackt my mijn pijn en brandt van binnen,
’T is innerlijcke sieckt, of brandt van minnen.
    (5) Als ick te rusten meen by nacht of dagen,
Als ick te rusten &c.
In stee van slapen sacht moet ick stil clagen,
Tot dat soo overgaan de heetste vlagen.
    De bleecke dorre doodt moet t’mywaarts wenden,
(10) De bleecke &c.
En haast mijn jonge jeucht onvaylich enden,
Ten sy de Goden mijn haar hulpe senden.
    De kouwe natte traantiens ’t niet vercoelen
Die kouwe &c.
(15) Die uyt mijn oogen lancx mijn wangen spoelen,
Maar doen mijn bange ziel noch meerder woelen.
    Onlancx soo seyde mijn de schoonste vrouwe,
Onlancx soo &c.
Dat liefd’ mijn deedt dees pijn en groote rouwe,
(20) En dat ick goeden moedt en hoop sou houwen.
    Helpt dan o schoonste vrou en eel Goddinne
Helpt dan &c.
Dat ick verwerven mach en overwinnen
En dompen soo dees brandt van trouwe minne.


[fol. D3v, p. 30]

Courante Serbande.

ELacy elacy wat droefheyt comt mijn aen,
Mijn dunckt ick moet in desen brandt vergaan,
Ick voel een onghewoone smert,
Die noyt ghevoelt heeft een jongh hert,
(5) Vrees, anghst, benaeutheyt, druck en pijn,
Mijn dunckt ’t moet om mijn leven zijn.
    Ick placht te leven gherust in mijnen geest,
Cupidoos pijlen had ick noyt ghevreest,
Ick plach te leven altoos bly,
(10) Van fantaseren was ick vry,
In vreuchde passeerd’ ick mijnen tijt,
Maer ’t is verandert seer subijt.
    Ghy zijt mijn leven, maer laat my in ’t verdriet,
Ghy hoort mijn clagen maer ghy en acht my niet
(15) Is dit niet een natuere wreet,
Saturnus moet zijn u Planeet,
Waar in dat ghy gheboren zijt,
In plaats van liefde draaght ghy nijt.
    Wat wil ick claghen ist nu met mij ghedaan,
(20) Neen, neen, ick wilt noch eens beproeven gaan,
Of haar mijn clacht beweghen mocht,
Wat schaadt het oock noch eens versocht,
Al waar mijn hert gheheel verteert,
Misschien fortuyn sal zijn ghekeert.
    (25) Want ick aenmercke dat op der aerden wis
Gheen dingh soo vast ofte ghestadich is,
Men siet wanneer de Son opgaat
De Maan haar licht terstont verlaat,
Men siet veel dinghen vallen haast
(30) Die men voor eeuwich acht by naast.
    Hierom Princesse van u wreedtheyt afstaat,
Sachtmoedich uwen aart wesen laat,
Aansiet eens of ick dit verdien,
Want onghesien dat kan gheschien,
(35) Misschien of ghy sult hebben rou
Dat u dienaer leeft in benou.

Liedt, op de stem.

Amour a quite les cieus.

                        1
DAt mijn u liefd’ bevingh
Deed niet u braaf ghesingh,
Noch schoonheyt sonderlingh,
Veel min mijn vrou
(5) U fraeye ganck, spraack, taal en konst,
Noch groote staat, gheslacht en gonst.
                        2
    U seedich-wijs ghelaat,
En deftich kloecke praat
Van hoogh en leeghe staat:
(10) Maar boven al
U deucht en gheesticheyt gheviel
Tot dese liefd soo wel mijn ziel.
                        3
    En doen de groote Goon
Uyt haren hooghen throon
[fol. D4r, p. 31]
(15) In mijn ghemoet ontboon,
Ons echts besluyt,
Soo heb ick staach, ghetrou en vry,
U vrou ghemint, gherust, en bly.
                        4
    Ay glans van onse jeucht,
(20) Ay kroonster vande deucht,
En voester van ons vreucht,
Toont weder-liefd’
En vailicheyt, die u dus mint
En meerder als sijn ziel besint.
                        5
    (25) Weet ghy niet dat gh’ u tijt
Seer achteloos verslijt
Met al’t uytstel, respijt,
En acht niet op
Het achterclap en weder-raan,
(30) Want valscheyt ist, en quaat vermaan.
                        6
    Soo langh mijn ooghen staan,
Mijn beenen konnen gaen,
En tongh gheluyt kan slaan,
Soo blijf ick lief
(35) U dienaer, slaef, en trouwe knecht,
En in dees reyne liefd’ oprecht.

Op de stem:
Belle qui m’avez blessé; &c.

    SChoone die mijn hert en ziele heeft ghewont,
Door u ghesicht maack weer ghesont,
Eer dat mijn leven door droefheyt ende smert
Iongh afghehouwen wert.
    (5) Ziele van mijn ziel, Goddinne van mijn vreucht,
Waar toe verslijt ghy dus u jeucht,
Daar u u gaven van ’s Hemels schoonicheyt,
Raen tot bermherticheyt.
    Condt ghy mijn verbien te minnen u gesicht,
(10) Daar in mijn ziel besloten licht,
Al u afwijsen te nemen in den sin
Voor de weer-liefd’ en Min.
    Waerom acht ghy doch de hoogheyt alsoo seer,
De grootse pracht en yd’le eer,
(15) Dat ghy versmadet eenen die hem bevint,
Met deuchden, en u mint.
    Haat ghy dus u vriendt die boven al dat leeft,
U in sijn hert gebeeldet heeft
Wat doet ghy dan u vyandt die u haat,
(20) En toewenst alle quaat.
    Gunt mijn maar o vrou mijns levens onderhoudt,
Dat ick u eens, niet menichfout,
Mijn droeve klacht en innerlijcke rou,
Vertellen mach o vrou.


[fol. D4v, p. 32]

Op de voys van ’t Engels Siesken.

O Schoone Phoenix voochdesse van mijn ziel,
Voor wien ick gestadigh my buygend’ neder kniel,
Sint dat ic mijn ooghen, op u beroemtheyt sloegh,
            Helaes ontdroegh
(5) Ter schicht, ’t gesicht, ’t herts vryheyt vry, terstont van my,
Het welck by dy, in slavernij, sich willich hem verplicht.
    Mijn borst geplondert wert door u schoonheyts vlam,
Als uyt u ooghen de Min gheblixemt quam,
Door ’t bloedt verkrompen de verwe my ontweeck,
            (10) Mijn tongh besweeck,
De reen, alleen, behielt ick maer, dees kracht in haer,
Te uyten swaer, mijn ramp spoet daer, ic steedts in werd bestreen.
    Met droeve stemme verheven van gheluyt
Drangh my het suchten ten banghe bosem uyt,
(15) Het klaghen vloogh in d’ooren van mijn vrou,
            Beweeght met rou
Soo wert, haer hert, dus sy my set, door mijn ghebet
Een soeter wet, en heeft ghelet, op al mijn wreede smerte.
    ’T ghemoet weerstreefde teghens der minne bandt
(20) Die diep ghedoocken sat in mijn inghewandt,
Dus te laet gewapent ic met het harrenas, van reden was
Hier door, ick koor, u dienst en sal, mijn euws ghetal,
U stadigh al, zijn te gheval, soo ick u bij eede swoor.
    Lof o Princesse ’t leet ick om u besuyr,
(25) Werdt weder ghesalft door goetheyt der natuyr,
Met u lieve jonste die minnelijck tot my vloeyt,
            En my ontboeyt
Wt ’t juck, vol druck, dus u persoon, verdient tot loon,
Een Lauren kroon, dat ghy o schoon, my gunt soo groot gheluck.

                                                        Deughd verwint.

Stemme: La Durette.

MYn hert laet vryheyt varen,
’T beschermen is te laet
Want ten mach u doen gheen baet,
Het soud’ mijn pijn beswaren,
(5) En oock mijn straffe fel
Door die mijn doet dit ghequel.
    Niemandt sonder sijn schade
Die Goden oyt aensach,
Alsoo doen ick mijn gheklach
(10) Door ’tghesichte beladen
Van mijn liefs schoonheyt wreet
Komt mijn nu alleen dit leet.
    Yemandt door blixems slaghen
Somtijdts beschadicht werdt,
(15) Ende is verbaest in ’t hert
Als die niet kan verdraghen
Het groote Hemels licht,
Soo straelt op mijn haer gesicht.
    Haer keeltjen claer om singhen
(20) Veel soeter is ghestelt
Als des Nachtegaels op’t velt,
Om d’herten te doordringhen
Met lieffelijck accoort
[fol. E1r, p. 33]
Van een yder die het hoort.
    (25) Als ick u deuchden poghe
Te schrijven altemet,
Liefjen hier doch eens op let,
Soo vind’ ick mijn bedroghen,
En prijs u altijdt min
(30) Als ghy waert zijt in mijn sin.
    Ghy Prince van hier boven
My dees Princesse gheeft,
Die om haer te dienen leeft,
Op dat ick u mach loven
(35) En dancken vroech en laet,
Tot spijt der benijders quaet.

Op de stemme:

Est ce Mars le grand Dieu.

HEt Venus kindt door sijn loose treken
                Heeft geraeckt
Een die met minne noyt was onsteken,
                ’T hert nu blaeckt,
(5) En nu siet, ’tgroot gebiedt
Hy in de werelt stelt, door sijn gewelt.

    Men hoort van liefd’ de Coningen rasen
[fol. E1v, p. 34]
                Op der aerd’
En doet de Goden loopen als dwasen,
                (10) Wijs vermaert:
Iupiter, selfs van ver
Comt uyt den Hemel hier, door ’t wichts bestier.

    Dit boefjen wist sijn boochjen te trecken
                Alsoo snel,
(15) Waer door het Pluto ginck selfs begecken
                In de Hel,
Heeft sijn hert, soo verwert
Dat die in’t gloeyend’ sweeft, heel vlammich beeft.

    ’T gevogelt doet hy seer geylich quelen
                (20) In de Mey,
En in het water de visjens telen
                Veelderley,
In het wout, oock seer stout
Temt al het wildt gediert, ongemaniert.

    (25) Stoutelijck gaet hy dan nedervellen
                Dat hier leeft,
Noch doet hy minnelijck na hem hellen
                ’T geen d’aerd’ geeft:
Als hy stil, micken wil
(30) Na die ick heb besint, dan is hy blindt.

Princesse ghy die vereenigen kent
                D’herten haest,
Cupido listelijck eens neder sent
                Onverbaest,
(35) Opent noch, sijn ooghen doch,
Op dat hy klaerder schiet, die ’t hert ghebiet.

BRUYLOFTS-GIFT,

Eensdeels ’t lieflijcke gast-mael
Platonis na-ghebootst.

IN ouder eeuwen langh voor veele duysent jaren
Ter werelt driederley ghestalt van Menschen waren:
Te weten, Man en Wijf, oock alle-bey te saam,
Die by ons maar bekent alleen zijn met de naam.
(5) Dit volck, dit vreemde volck, (soo de Poëten schrijven)
Had dubb’le hoofden, en vier voeten met twee lijven,
En handen twee-mael twee, en ooghen oock soo veel,
Van alle leden had een yder dubbel deel.
Dit seltsaam Schepsel rondt was ruggelingh gewassen
(10) Aan een heel wonderbaar, gantsch sonder naad of lassen,
Dit monster ronde volck dat pratten met haar macht
Van Sayelinghen kloeck en wonderlijck van dracht,
Die ’tbange Aarden-creyts een groot schrick an joegen;
De Hemel trilde self, de Hel had gheen ghenoeghen
(15) Aan dit wanschapen goet, van dubbelt klem en geest,
Want onlangh was te voor Iupijn bestoockt gheweest
Van het verwaant gheslacht der Reusen grof en groot,
Die ’t oorlogh eynde met haar schandelijcke doot.
    Den Opper-hemel-voocht heeft in der ijl ontboden
(20) Sijn mind’re, niet te min, aensienelijcke Goden:
In sijn besonden saal quam Mars fel en verwoedt
En lickten van sijn swaart het glibberighe bloedt,
Om dattet in de schee soud’ uytslaan noch verroesten:
Sijn ooghen branden om te moorden en verwoesten.
(25) Neptunus met sijn verck, en Liber met gheweer,
Hercules met zijn knods, en Pallas met haar speer,
Apollo dicht bestuwt met neghen sijn Godinnen
[fol. E2r, p. 35]
Tradt met dit selschap voort ter gulden Camer inne:
De gheestighe Vulcaan’ met sijn verlemde voet
(30) Quam hinckepincken an en roock van roock en roet,
En sijn verschroockte borst van anghsten dapper trilden,
Hy meenden datmen weer den Hemel stormen wilden,
Hy droppelde van vrees dat naare koude sweet,
De Goden gantsch verhit gheraackten voeghlijck ’t seet:
(35) En kort daar op, Iupijn is in sijn Throon ghesteeghen,
Dies tot erkentenis sy al eerbiedigh neeghen.
Drie-maal zo hemden hy, versetten sich drie-maal;
En inde leste schick doen sweech de gantsche saal.
    Ghy Hemel-Vorsten, ghy onsterffelijcke scharen,
(40) Van eeuwich-duurend’ zaat; d’oorsaack van dit vergaren
Is groote swaricheyt, die ick met reden maack,
En roep u rijpen raadt in dese sware saack.
De Mensch, de dubb’len Mensch van sinnenen gedachten,
Van preutscher herten, wert stoutmoedig op sijn krachten.
(45) Sy dwinghen ’tAardtrijck vast, sy kruycen vast de Zee,
Sy driesschen vast de Hel, ja selfs den Hemel mee;
Soo wy haer opset stout niet breydelen en knuesen,
Sal’t argher gaan met hun als met de fortse Ruesen.
Ghy Helden hoogh verlicht, almachtigh int bestaan,
(50) Wat middel dunckt u best in dese saack ghedaan?
    De hoofden gingen t’saam, ’t ging op een ondervragen,
Op redeneeren en op wijsselijck raadtslaghen:
Het meerderdeel heeft nut en noodigh oock gheacht,
Men soude roeyen uyt het Menschelijck gheslacht.
(55) Het vonnis wierdt beweert, met dat sy inne brachten,
Soo hebben wy van haar geen muytery te wachten.
De schrandere Mercur’ loos van begrijp en sin
Weerhield dit oordeel strengh: Iupijn viel daar op in.
Heylighe Princen, houdt; de Goddelijcke wetten
(60) Vereysschen groot ghesicht om op elck punct te letten:
Merckt: doody nu den Mensch (gelijck ghy-lien besluyt)
Soo is al onsen lof en al de Gods-dienst uyt.
Ick heb ghedacht, en sal (doch met u wel ghelieven)
Den drijsten dubb’len Mensch verenckelen en klieven,
(65) Soo werdt het off’ren meer, en minder hare kracht:
Dit wiert stracx goet gekent, geboden, voort volbracht.
Daar stont den openMensch van sijn weerhelft gescheyden,
Prometheus met een naald de rugh weer t’samen nayden,
Herstellende het hooft en alle dingh beknopt,
(70) En heeft een blakend’ vuyr voort in de borst ghestopt.
Daar was een woest ghesnor, men sach van blijdtschap weenen,
Elck socht (ghelijck als nu) op’t naaste te vereenen:
Sy seyden onderlingh wy willen wesen stil,
En niet weer-streven meer den Donder-man sijn wil,
(75) Hy mocht ons anderwerf smaldeelen en door-kloven,
Of met sijn blixem snel dit soete leven roven.
Sy juchten voort van vreuchd’ sy hippelden om strijdt,
Hermaphroditi volck dat was te wonder blijdt,
Als’t aan een ander quam te paren en te echten,
(80) Dees comen noch als voor gheheellelijck ten rechten.
    Ick heb des wetenschap uyt Venus boeck ghehaalt,
Om dat ghy weten soudt van wien ghy zijt ghedaalt:
    Brandende Bruydegom uyt dit gheslacht ghesproten,
Van d’Hemel met gheluck begifticht en begoten,
(85) Siet hier u lieve helft, siet hier de schoone ziel,
Siet hier u suyv’re Bruydt die u soo wel beviel:
Siet daar u lieve helft die barst van vuyr’ghe voncken,
Sy brandt en blinct van Min, haar oogenzijn beschoncken:
Sy voelt dat levend’ vuyr vast krieuw’len in haar borst,
(90) Sy wenscht en snackt om u, o! die het segghen dorst.
Blakende Bruydegom dit vuyr dat deed’ u jachten,
En wenschen om u Lief die leyder-langhe nachten.
Hoe menichmaal, helas! ghevoelden ghy de smert,
De soete prickelingh in u ghesaaghde hert?
[fol. E2v, p. 36]
(95) Hoe menichmaal, helas! en wist ghy wat u deerden,
Of wat u lusten, ach! veel min wat ghy begeerden?
Hoe menichmaal, helas! ghetuychden u ghemoedt
De lieffelijcke smert door ’t wandelen van’t bloedt?
O pijnelose pijn! beulinne der verstanden,
(100) Hoe dicmaal deed’ ghy ’t hert van Trijntjen Stanssen branden?
Hoe dickmaals branden sy van Maaghdelijcke schaamt
Als Wynant Bartelszoon sijn naam maar wiert ghenaamt?
Hoe dickmaals woud’ sy niet bekennen noch belijen
Haar heymelijcke Min, en stille vrijerijen.
(105) Hoe dus? Vrou-Bruyt, hoe dus verwondert en ontstelt?
Wien my u suyv’re jonst soo levend’ heeft vertelt,
En d’eyghenschappen van u swijghende verlanghen?
(Daar wassen Rosen aan haar silver-witte wanghen)
Dat kleyne knuebesie dat steedts sijn Moeder vleyt,
(110) Dat heeftet my al stil soo eyghentlijck gheseyt.
Vierighe Bruydegom, en siedy niet het loncken
Dat onder ’t prijcken u soo minlijck werdt gheschoncken?
By vlaghen snapter oock een hong’rich suchtjen uyt:
Nu weyd dijn ooghen in schoonheyt van de Bruydt.
(115) Siet haar verweende ziel verciert met goede seden,
Hoe lieflijck vloeyt haer mondt van aanghename reden.
O deuchden sonder tal! o wel-gheschapen Maaght!
Die op u waardich hooft de Kroon der eeren draaght.
Bemint u Bruydegom met ware liefd’ en trouwe,
(120) Hy sal u neffens Godt in hoogher achtingh houwen.
Be-leeft het gheen ghy weet, en doet soo ghy behoort.
Lieft God, u lief, en elck, dit is Gods eyghen woort.
Ick wensch u dat ghy wenscht, dat wenschbaar is te wenschen,
Gherustheydt van ghemoedt, en vrede met de Menschen.
    (125) Wel Rijmer wat is dit, zydy verrockt of sot?
Eerst meldy van de Goon, nu spreect ghy weer van Godt.
Sacht; Argus wickt u werc: mijn gunst heeft my verleyt:
Ick ben Poëet noch Klerck, ick bruyck mijn vryicheyt,
    Schoone Speel-maaghden wilt een weynich opwaert rijsen,
(130) Ghelieftet u de Bruydt die heusheyt te bewijsen?
Denckt by u eyghen hert, en is het noch gheen tijdt
Dat sy begheeft haer tot die minnelijcken strijdt,
Die soete lieve strijdt van ’t lieffelijck versamen.
Nu Bruydegom gaet aan, vereenicht u lichamen:
(135) De deelen die soo langh verscheyden zijn gheweest.
Helas! de Bruydt verbleeckt, hoe nu? zydy bevreest
Om sotte klapperny oft malle vollicx praten,
Dat ghy u Maaghdom daer te pandt sult moeten laten?
Wat dat de Maaghdom is dat heb ick noyt verstaan:
(140) Ist Vis, of Vleys, of niet? ick gis het is een waan.
Het is dan wat het is: soudy u lieve leven
U waarde Bruydegom niet wel op woecker gheven?
Wat vreesdy voor een dingh dat niemandt heeft ghesien,
Noch selfs ’t waanwijse volck en spitsinnighe Lien,
(145) Die met de vreemde kunst van nieu-ghevonden brillen
Door Hemels driemael drie doorsichtich kijcken willen?
En tellen op haer duym de fackels die daar staan,
Of hoe veel werelden daar legghen in de Maan?
Of hoe-men op een prick met tal van graden meten,
(150) Der ronder Sterren loop, of grootheyt der Planeten.
Gheeft uwen Bruydegom nu uwen Maaghdom dan,
Die van een Maaghd alleen veel Maaghdenmaken kan.
    Siet daar Aurora selfs bedoven in de Roosen
Stuyft uyt het pluymich bed, en laat den liefde-loosen
(155) Titon: sy spant, sy spaant de roode Paarden in:
Siet daar vrou Venus Koets met Anteros en Min
Die in het Bruylofts bed u komste gaan verbeyden.
Suyv’re Speel-maagden wilt de Bruydt te bedde leyden:
Ghy Speel-knechts danst noch eens op Bruydegoms begheert,
[fol. E3r, p. 37]
(160) En draaght haar binnen soo de flaauwe Bruydt haar weert.
Speelnootjes staat wat af, en wilt met ons niet kijven,
Voor ’t leven van de Bruydt wil ick wel borghe blijven.
De Bruydegom die gaat nu in sijn soete doodt,
Daar ’t graf sal wesen, ach! sijn lieve liefjes schoot:
(165) Och mochten wy ghelijck oock sulcken endt verwerven,
Hoe willich souden wy die soete doodt gaan sterven?
Vaart wel gheluckich paar, gheluckich recht gheacht,
De eyndeloose liefd’ versel u dagh en nacht.
O heyl’ge Eendracht! komt met Goddelijcke vrede,
(170) En salicht desen stant van eeuw tot eeuwicheden.
Ghelieven denckt op ons wanneer het u wel gaat,
En komt ons morghen by, doch in een ander staat:
Siet daar den bruyloft-Vorst, den geneuchlijcken Hymen,
Laat ons (ghelijck als hy) wat boerten, singhen, rijmen.

                                                                G.A. Bredero.

BRUYLOFTS-LIEDT,

Op de wijse:

Sal ick noch langh met heete tranen, etc.

Ghy wack’re Nimphjens en Dryaden,
Raept bloemtjens die hier Flora stroyt
Siet Bacchus schut sijn wijngaart bladen,
Hy clucht, hy singt, hy springt, hy poyt.
(5) Io, jo, Poean jo,, jo, Poean, jo,
Io, jo, Poean jo, roept Hymen vrolijck uyt:
En huwt de sang aan sijn luchtige Luyt.
    Waer zydy nu, ghy Nuery-dillen
Die menichmael uyt jonsten quaamt,
(10) Dit schreyend’ Wicht met singen stillen,
En steel-wijs uyt het wiechje naamt,
Met deuntjens soet, wel slecht, maer goet,
Met deuntjens soet, van ’tsuye nani pop,
Heft nu u stem tot hooger stoffen op.
    (15) De liefdekens die zijn gecomen
Met haer bevallijck schoon cieraet,
En hebben haer woonstee ghenomen
In’t vriendelijcke soet ghelaet,
Van onse Bruydt, met deuchds vertuyt,
(20) Van onse Bruydt, die wijllen was een kint
Die werdt nu van den Goden selfs bemint.
    Heylige liefde groot van waarden,
U oogen op dees lieven slaat:
Sackt neder op de logge aarde,
(25) En vesticht desen echten-staat,
Dats an haar disch, soo goet als fris
Dats an haer disch kints kindren mogen sien,
Laat haaren wensch en d’onse oock geschien.
                        PRINCE.
    Ghy Vorst des lichts, en Heer der Heeren
(30) Maackt dat de liefde stadich bloeyt,
Wilt tweedracht, twist, van haar af keeren,
Waar door dat alle sonde groeyt,
O Vader goet, u wille doet,
O Vader goet, die goede gaven geeft,
(35) Maackt dat dit paar na dijn geboden leeft.

                                        G.A. Bredero,

                                                ’tKan verkeeren.

[fol. E3v, p. 38]

Op de stemme:

Verdedighende Godt.

ONlancx heb ick belacht
VENUS en haer kindts kracht,
Seer vrolijck en bly,
Seer vrolijck en bly, Seer vrolijck, &c.
(5) Maer nu, seer schu
Ben ick door haer in liefdens slaverny.
    Sy streden met haer tween
Teghens my die was alleen,
’T was een stout bestaen,
(10) ’T was een stout, &c. ’t was een, &c.
Een daedt, seer quaedt
Om met de Goden in den strijdt te gaen.
    Als een Krighs-man fel
Was ick gheharnast wel,
(15) En bleef onghequetst,
En bleef, &c. En bleef, &c.
Soo langh, seer strangh,
CUPIDO in mijn self vloog op het lest.
    Al met sijn pijl en boogh
(20) Hy tot aen ’t herte vloogh,
En stichten een brandt,
En stichten, &c. En stichten, &c.
Seer groot, ’t was noot
Om hulp te roepen, want ick lagh int sant.
    (25) Ick smeet van mijn ’tgheweer,
Want hulp socht ick veel meer
Van een schoone Ionckvrou,
Van een schoone, &c. Van een, &c.
Wiens kracht, heeft* macht,
(30) Mijn weerpartij te brenghen in den rou.
    Niemandt ter werelt wijdt
Kan winnen desen strijdt,
Dan de liefste ydoon,
Dan de liefste, &c. Dan de, &c.
(35) Soo sy bly, nu van my,
Tot melijen beweeght wort van mijn persoon.
    Daerom Princes eerbaer,
Wilt helpen u dienaer,
En laet doch subijt,
(40) En laet doch subijt, En laet doch, &c.
Mijn vrou, dees trou
Van vriendtschap zijn, tot der vyanden spot.


[fol. E4r, p. 39]

Voys: Elaes Amour.

THetis ghy zijt al te schuw,
Al u vechten en verweeren
Tergen my veel meer om u,
Schoone vruchten te begeeren,
(5) Waerom doedy dan soo noo
’T gheen den Hemel wil alsoo.
    Al de listen die ghy doet
Om mijn vlammen uyt te blasen:
Siet, het is al nieuwe gloet
(20) Die mijn sinnen meer doen rasen,
Niemant kan doch niet ontgaen
’T gheen de Goden soo verstaen.
    Na mijn oogh u heeft ghesien,
Na mijn mondt u lipkens kusten,
(25) Waerom soeckt ghy my t’ontvlien,
’T schijnt mijn lijden moet u lusten,
Hoe wel dat mijn eerste min
Met gheboorte nam begin.
    Maer ’k hoop dat de groote pijn
(20) Die u strafheyt my kan baren
Sal mijn vreucht doen grooter zijn
Als ghy goedertieren garen,
Kennis neemt dat al mijn hoop
Oorspronck krijght van ’sHemels loop.
    (25) Schaemt u niet te zijn beweeght,
Van die al u schoonheyts gaven
Hoogh tot in den Hemel dreeght,
Al sijn hertseer en sijn slaven,
Berghen, rotsen schier verset
(30) Thetis gaen wy vry nae ’t bedt.

Op de stemme.

’t Ruysende beeckjen, &c.


ONlangh vroegh in’t morghen root,
Tusschen het flickrigh daghen,
Porde mijn lust tot jaghen,
Wanneer AURORAS sael ontsloot
(5) En dat de gulden waghen
Werdt aen ’t gareel gheslaghen:
Op ’t rislijck ghehoor
Beliep ick het spoor,
Maer ’t Wichjens vermoor
(10) My juyst quam te voor,
Dat ick steedts hier door
Moet aen mijn oorsprongh klaghen.

[fol. E4v, p. 40]
    Achter een duynjens in het lis
Sach ick wat wreemlich woelen,
(15) Snuyflen in sijn krioelen:
Dies ick met aenvangh buyten gis
Meende mijn lust te koelen
In reyn DIANAAS doelen,
Maer ick vondt my verraen,
(20) In het komen aen
Soo sach ick daer staen
Snoo vrou VENUS haen,
Die mijn droef ghetraen
Meer onlust deed’ ghevoelen.

    (25) ’Twipten int gras en ’t nam sijn pijl
Haestelijck vast in handen,
Waer van mijn vreucht ontlanden
Begrenst, bemuert, al metter ijl
Smoockten mijn ziel in branden,
(30) Onrust quam my op stranden,
Het loech om mijn smert,
Als ick bleef verwert,
Beklemt in mijn hert,
Onghevoelich ghetert,
(35) ’T vlugghe boefjen vert
Vloogh wegh en liet my branden.

    Beweeght door dees geschoten borst
Schrickt my niet met u vluchten,
Loont my met weer-liefds vruchten,
(40) Die dickwils nae u NECTAR dorst
Met diep-gheladen suchten,
Spijst die eens met ghenuchten,
Ick leef op u ghenae,
Ey mijn soetertjen drae
(45) Verrijck weer mijn schae
Met het woordeken, jae:
Lust u lief ick stae
En wacht naer loons gheruchten.

    Gout ghehelmde schoon Princes
(50) Laet my niet heyloos sweven,
Noch in ’t vyer gloeyend sneven,
Al ghebiedtster, mijn voochdes,
Op quickster van mijn leven,
Siet wat hier is bedreven,
(55) Een tockelich leet
Met anghst ende wreet,
Ick swem in mijn sweet,
Sanctin dat ghy ’t weet,
Lief vaert wel, vergeet
(60) Gheen troost u slaef te gheven.


[fol. E5r, p. 41]

Asteur sei tanto gratiosa.

DEn Hemel wil ghetuygen,
De lichte Maen met al haer gulde sterren,
Hoe wy ons herten buyghen,
[...]

[fol. K1r, p. 73]

SONNET.
Het eerste van de Schoonheyt.

VRoegh in den dagheraadt, de schoone gaat ontbinden,
Den gouden blonden tros, citroenich van coleur,
Gheseten in de lucht, recht buyten d’achter-deur,
Daar groene wijngaart loof, oyt louwen muyr beminden.
    (5) Dan beven amoureus, de lieffelijckste winden,
In ’t ghele sijdich hayr, en groeten met een geur,
Haar Goddelijck aanschijn, op dat sy dese keur
Behieldt, van daghelijcx haar daar te laten vinden.
    Gheluckigh is de kam, verguldt van Elpen-been,
(10) Die dese vlechten streelt, dit waardigh zijnd’ alleen;
Gheluckigher het snoer, dat in haar dicke tuyten
    Mijn ziele mee verbindt, en om ’t hooft gaat besluyten,
Hoewel ick ’t liever sie wildt-golvich na sijn jonst,
Het schoone van natuyr passeert doch alle konst.

Liedeken,
Stemme: Rubinette.

EEn Heremijt wil ick worden,
Steken mijn in’t diepe woudt,
En’t naackte lijf omgorden
Met een grove tabbaart oudt,
(5) En eten nimmermeer noch broodt, noch vis, noch vleys;
Maar wortelen na penitentijs eys.
[fol. K1v, p. 74]
    Die uyt mijn ooghen sincken
Door de weenelijcke smert,
Mijn tranen voor mijn drincken
(10) Laven sullen ’t dorstigh hert,
Mijn hert gelijckt d’oorspronck van menich klaar fonteyn,
Die ’t uytghespogen water drincken reyn.

    Mijn bedd’ de koude aarde,
Peuluw’ een vier-kante steen:
(15) In mijn hol ick vervaarde
Rodomont met mijn ghesteen:
Al mijn huys-raat sal zijn een doodts-hooft met een kruys,
Een prickel-geessel in dit doncker huys.

    Drie reysen t’elcker uyren
(20) Rijten sal ick op de huyt,
Dit torment sal my duyren
Tot dat mijne kaars gaat uyt,
Of dat de wreede Maaght melijdich is tot my,
Aansiende al’t gheene ick om haer ly.

                                                    Jonghe Spruyt.

SONNET.
Het tweede van de Schoonheyt.

HEt zijn twee sterren licht, of ’t zijn twee diamanten,
Die vol van tooverij, haar drayen in’t aanschijn,
Of anders gitten smart, of twee smaragden fijn,
Vier reghen-boghen, die aan tween te samen kanten.
    (5) Of wel twee peerlen glat, de schoonste van Levanten,
Neen ’t moeten vlammenzijn, twee Sonnenheet van schijn,
Ick weet wel, en ick voel, hoe sy verbranden mijn;
Of’t zijn twee blixems snel, van Jupiters ghesanten.
    Neen ’t isset al te maal, de gitten zijn omringt
(10) Van twee smaragden groen, daar om zijn ’t regenbogen,
Dan isset diamant, al dit twee paarlen sluyt,
    Sy glinsterenop de wangh, grootachtich puylens’ uyt,
Melijdich van opsien zijn dit mijn vrysters ooghen;
Siet ghyse, vraaght niet meer waar liefde my toedringt.

SONNET.
Het derde van de Schoonheyt.

VAn al ’t ghevoelen is, te weten van vijf sinnen,
En isser gheen soo waart, soo nut, soo wonderlijck,
So Goddelijck en schoon, soo heerlijck van fabrijck,
Als het ghesicht, ’t is klaar voor elck een t’ ondervinnen.
    (5) Wat schepsel als een oogh is hupser te versinnen,
Dat voor sijn middel heeft een glants doorluchtelijck,
Sijn voorwerp isset al, Lucht, Hemel, Aard’, ’t Visrijck.
Voorts niet ten kan, ist niet, sijn kennis niet ontwinnen.
    En d’ooghen toonen ons, dat meer is in hem self,
(10) Wat tusschen d’aarden is en tusschen ’t blaeu verwelf,
Al wat in schoonicheyt men siet veranderinghen.
    Dit isset al te maal, het maackt de menschen sieck,
Ghelijck men siet aan my, dit is sijn lof en klieck,
Dan ’t schijnt wel sonder dat en vindt men gheene dinghen.


[fol. K2r, p. 75]

Liedeken,

Op de stemme: Rubinette.

SInt dat ick schoone Maghet
Van de Goden heb ontfaan
’T gheen dat my meest behaghet,
D’ooghen eens op u te slaan,
(5) Denck ick staach in mijn gheest, ist oock een mens van aard,
Daar heerlijckheyt soo veel in is vergaard.
    Uw’ooghen als twee Sonnen
Blincken in het aanschijn klaar,
Maar meest blijf ick verwonnen,
(10) Door u suyverheyt voorwaar,
Maar als ghy totte spraack u proper mondt ontbindt,
Dan blijcket ghy voor al een Hemels kindt.
    Of ghy moet sijn Diana
Die Goddinne van de jacht,
(15) U naam die wijst oock ane
Voor een dieder wel op acht,
Of seght eens met wat net, daar ghy u garen hanght,
Waar mee dat ghy de wilde herten vanght.
    Seght, seght eens jagherinne,
(20) Wieder oyt heeft onghefaalt,
Als dese jacht-Goddinne
Eenigh hert ter loop onthaalt,
Maar sonder eens uyt u ghewoone tredt te gaan,
Soo hebdy ’t alder wildtste hert ghevaan.
(25) Al mijn rijckdom en goeden
Had ick aan dit hert besteet,
Van jonghs op gingh ick’t voeden
Met al dat een hert liefs eet,
Maar ’t worden alsoo wildt dat het my selfs ontsprongh,
(30) En noyt en wasser yemant die’t weer vongh.
    Eens isset weer ghehouden,
Maar de Parcken lieten ’tlos:
Nu hebdy’t, willet houden,
Stiert het niet weer in het bos,
(35) Wy warent beyde quyt, dan als het so mocht zijn,
Soo gunn’ ick het veel liever u als mijn.
    ’T is van gheen kleynder waarden,
Maer het beste van sijn soort
Zijt ghij Goddin op aarden,
(40) Weten kendy’t onghehoort:
Een hert hoe’t wilder is, soo veel ist beter mee,
In alle dingh is dese reeckningh ree.
[fol. K2v, p. 76]
    Maar ick vrees van de honden,
Als Actaeon onbedocht
(45) Te worden oock verslonden,
Om dat ick het versocht,
Maar mocht ic als hy deed u Godlijc lichaam bloot
Aanschouwen so en was het noch geen noodt.

SONNET.
Het vierde van de Schoonheyt.

O Godt wat isser al, wat zijnder al schoonheden,
Op ’t wijde voor-hooft klaar, van dese jonghe Maaght,
Het is een silvren bergh, ghepolijst die sy draaght,
Verheven uyt het gout van ’t golvigh hayr in ’t breden.
    (5) Bedeckt met witte snee: het steunsel na beneden,
Sijn swerte booghskens twee daar’t Cupido behaaght,
Te schieten mee sijn straal, als hy de minnaars jaaght,
Die boven d’ooghskens staan, wijnbraukens heet men ’t mede.
    Maar ’t schoone voor-hooft is een levendighe steen,
(10) Van marmer, en albast, van porphier dat alleen
De Goden al te maal van sinnen kan beroven.
    Het toont een majesteyt met een Medusaas kracht,
Het toont ons dat de vrou, al isset minst gheacht,
Den macht heeft onghepaart, gaand’ alle macht te boven.

SONNET.
Het vijfde van de Schoonheyt.

Haer enghelijcke mondt, verpurpert twee coralen,
Tot kleyne lipkens soet, die grooten schat bekleen,
Het zijn twee rijkens wit van tanden wel besneen,
Wt diamanten fijn doorluchtigh al te malen.
    (5) Gheheel, ach! blijf ick stom, met dat ick wil verhalen,
Haar tooverlijcke stem, ’t gheluyt van een Sireen,
Voorsichtich haast bereydt is sy tot wijse reen,
Sententieus, nochtans heel suynichlijck ter talen.
    Een amber lieffelijck brenght sy met haren aam,
(10) Door hare lachskens soet blijft liefdens rijck te saam,
Haar treffelijck ghelaat temt alle wilde sinnen,
    Het maackt een loomen uyl heel luchtigh en’ gagljaart,
En al te plompen boer, heel gheestigh, loos van aart,
Gheen wonder doet het my, dan alles onderwinnen.

Liedeken,

Stemme: Alst begint.

       GHy zijt schoone Maghet,
    Van den Hemel onghefaalt,
    Hier neer ghedaalt:
Wie soude men doch vinden
(5) Op aarden, die kan binden
De herten onvertsaghet?
[fol. K3r, p. 77]
Als ghy, die daar niet veel na vraghet.

        Die treffelijckheden
    Die in u klaar aanschijn
    (10) Vergadert zijn,
Die kennen wel doen blijcken,
Dat ghy sonder ghelijcken,
Niet trecket van beneden,
Soo veel Enghelsche schoonheden.

        (15) Als ick aenschouwe
    Het doode tafereel,
    ’T welck een kleyn deel,
Doet stommelijck vertoonen,
Uws lijfs niet om verschoonen,
(20) Dan wordt mijn hert door houwen
Met onuytsprekelijcke rouwe.

        Het moet my rouwen,
    Dat ick niet mach als ghy,
    Van d’Hemel bly,
(25) D’onsterffelijcke Goden,
Als mijn voor-ouders nooden;
Op dat ick mocht Me-vrouwe,
Ooc God, u schoon Godinne trouwen.

SONNET.
Het seste van de Schoonheyt.

DE wangskens van mijn lief, zijn susters van Auroren,
Een soete vlam verciert haar levendighe kleur,
Natuyrelijcke konst, vernuftelijcke geur,
Bewierpen dese twee die Jupiter bekoren,
    (5) Sy swellen niet te bol, oock zijnse na ’t behoren,
Met een bequame ruymt, niet magher noch te steur:
Een Arents smalle neus, in schoonicheyt de keur,
Wel overvallend heeft sijn rechte plaats gekoren.
    De wanghskens daar sich menght, roo-roosen, lelijs-wit
(10) Vrymoedicheyt en schaamt, ys kout, en somers-hit,
Dees’ hebben tot haar punt, een korte kin ghekloven.
    De meeste ciraat is van ’t aanghesicht de kin:
Niet treckend’uyt: maar rond, als dees dien ick bemin,
Gods wercken in natuyr, en kan men niet volloven.

SONNET.
Het sevende van de Schoonheyt.

OCh! dien snee-witten hals, christaligh is doorluchtigh,
Men sieter ’t licht, van hare lachskens soet,
Die ’t blijde hert om hoogh door gorgel loopen doet,
Of alst vol jonghe sorgh, melijdigh is versuchtigh.
    (5) Een hals ist die my maackt voornemigh en beduchtigh,
Soo dickwils als ick sie, dien vijftigh root als bloet,
Hoe fraey dat sy omringht, soo dringht my mijn ghemoet,
Met d’armen alle beyd’ daer me te zijn omvluchtigh.
    Maar dan en dorst ick niet, als ick vrees dat haar lach
(10) Veranderd’ in ghekijf, voor my een hardt ghelach:
Den hals is al te waard, Aglay heeftse haar ghegheven.
    Oock waart van my te veel, gheluckigh noch ghenoech,
Dat syse my laat sien, ’t misbruycken al te vroech,
Een hooghe goedicheyt kost menigh man sijn leven.

[fol. K3v, p. 78]

Liedeken,

Stemme: Alst begint.

IN’t midden van dit laghe Neder-landt, bis
Niet verre van de Zee, bis
Niet verre van de Rijn, bis
Daar leyt een schoone stee,
(5) Daer woont een meysken fijn,
        Och alsoo soet,
        Och alsoo goet,
Soo lustich en playsant.

    Ghelijc een roos seer lustich staat en bloeyt, bis
(10) Vroech in den dagheraat, bis
Den natten dau ghebruyckt, bis
Hooch op den rosier staat,
Sijn bladen schoon ontluyckt,
        Met soete geur,
        (15) Met roo coleur,
Van niemandt afghesnoeyt.

    Soo is de fleur van Maaghden dien ick meen, bis
De vroeghe morghen-stondt, bis
Is hare jonghe jeucht: bis
(20) Den adem van hare mondt
Te ruycken is een vreuchdt,
        Twee rooskens zijn
        In haar aanschijn
Twee wanghskens ellick een.

    (25) Die’t roosken siet, so wit, so root, so fris, bis
Sijn lust en sijn begeer, bis
Sijn wenschen al gheheel, bis
Is dat hy ’t roosken teer,
Mocht pluycken van de steel:
        (30) Als ’t wordt bewaart,
        Meer lust hem baart,
En tot een hertseer is.

    Die dese siet, so heus, soo gratieus, bis
Al waar hy grof van hout, bis
(35) Al waar hy rou van steen, bis
Sijn hayr sou menichfout,
Om haar aanschijn alleen,
        Versuchten soet,
        Al sijn ghemoet,
(40)Met sinnen amoureus.

    Gheen schoonder Maaght als dees en kander zijn, bis
Al draeyt de Son altijdt bis
[fol. K4r, p. 79]
Rondom des aardens kloot, bis
En maackt veel landen wijdt
(45) Met sijne stralen root:
        Soo suyverlijck,
        Soo deuchdelijck,
En raackt gheen Sonne-schijn.

    Gheen trotse naam, noch kleeren vol hovaard, bis
(50) Sy nimmer aen en doet, bis
Noch draaght gheen ydel rom bis
Op’t groote gelt noch goet,
Noch op ’t lichaam, allom
        Houdt sy haar slecht,
        (55) En seer oprecht,
Is haar doen op dees aard.

    Maar dat sy is int vroulijck gheslacht bis
Van schoonheyt niet ghemeen, bis
En hemels sonder blaam, bis
Behalven een alleen
(60) Aanwijst oock haren naam,
        Die Dochter-moer,
        En Maghet-vrou
Haar, Heer, ter werelt bracht.

SONNET.
Het achtste van de Schoonheyt.

SY draaght aan’t lichaam schoon, so vaardelijck haar armen,
Vol wonderlijcke geest, heel sacht, heel delicaat,
Daar mede sy ’t porphier haars bosems soet omvaat,
Vol Hemel streepkens zijn’t twee fijn gheslepen marmen,
    (5) Des wreeden zijnse wreedt, d’onnosel een ontfarmen,
Vyandelijck voor al Cupidoos quaat ghelaat,
Het welck het boefken weet, en daarom looslijck gaat,
Als die int quaat doen groeyt, en hoort een jeugt aan’t karmen.
    Aanlockend’ den minnaar die ’t schoon voort doen gelooft,
(10) Als ick, die sin verdienst, dan krijghet op het hooft:
Dees armen zijn gheneyght de reyne liefd’ t’omvanghen.
    Sy zijn teer in’t aansien, maar in ghetempertheyt,
Te draghen meerder last, met meerder lichticheyt,
Mars armen vol van roof woud’ icker eens aanhanghen.

SONNET.
Het neghenste van de Schoonheyt.

HEel ijvorijnich zijn haar maaghdelijcke handen,
Met langhe vinghers thien, gheledelijck volmaackt,
’T schijnt dat in elcke lidt, een vlammig toorsken blaackt,
Op’t    buytenst van de hant, met streepkens veelderhanden.
(5) Dees die’r alleen mijn hert, my kennen weer verhanden,
Verharden paarlen thien, dat witte handen maackt,
D’harnaste Martis handt, verwinnen sy maar naackt:
Och! salich diese mocht eens wettelijck inhanden.
In ’t binenst’ is te sien, al wat den Hemel sluyt,
(10) Hier over ’t aardtsche volck, door ’t strepelijck beduyt,
De luchter sedelijck, de rechter snel in ’t keeren.
Sy zijn, wat ist! sy zijn voor d’ooghen eenen lust,
Is dit gheen wonder oock? Bedencket in u rust,
S’ ontsteken ysich-cout, het branden in’t begeeren.


[fol. K4v, p. 80]

Liedeken,

ALs helden, klaar Diana schijnt,
Daar boven aen het blauwe:
Al ’t sterren-licht schier heel verdwint,
En moet voor haer verflauwen,
(5) Soo ick voor mijn,
Dianaas schijn,
Moeten hier op der aard, Moeten hier op der aard,
Moeten hier op der aard,
Maaghdekens al verflawen.
    (10) Ghelijcker-wijs Diana schoon,
In ouden tijdt voorleden,
Was principaal van al de Goon,
In eer en suyverheden:
Het overwin,
(15) Heeft mijn Goddin,
Van’t vrouwelijck gheslacht,     :,,:    :,,:
In eer en suyverheden.
    Diana was een jacht Goddin,
S’en had gheen hase-winden:
(20) Want sy liep selfs met snellen rin,
Veel rasser als de hinden:
Als ick wil gaan,
Na mijn Diaan,
Wech is sy metter vlucht,     :,,:    :,,:
(25) Volghen kond haer gheen hinden.
Actaeon sach Dianam naackt,
Int’t klare water badich:
Uyt gramschap heeft sy hem gheraackt,
Met water onghenadich:
(30) Goddinne mijn,
Ghelijck wilt zijn
In all’s, behalven het lest,     :,,:    :,,:
Weest uwen knecht ghenadich.

            Na de Doodt Ionck-Spruyten.

SONNET.
Het thiende van de Schoonheyt.

VAn schoonder voetkens oyt, was ’t aarderijc betreden,
Als dees die properlijck twee toffelkens aandoen,
Van purper fijn fluweel, daar onder kleyne schoen,
Met gout-draat geborduyrt, de schoenkens fraey doorsneden.
    (5) Het gras is amoureus op dees twee snelle leden:
Ick heb het wel ghesien, met ander kruyden groen,
Staan drillen vol van vreucht voor hare stapkens koen,
Dan buyghdent met ootmoet voor hare soete schreden.
    Sij zijn vol heylicheyt, als sy gaan na ’t aflaat;
(10) Sij zijn vol majesteyt, als sy gaen over straet,
Sij zijn soo lieffelijck, als sy gaan om verblijen;
    Sij zijn vol eerbaarheyt, als sy gaan na ’t bancket;
Sy zijn vol eenicheyt, als sy gaan na het bedt;
Wat ist! sy zijn te snel, voor diese wil gaan vrijen.


[fol. L1r, p. 81]

SONNET.
Het elfde van de Schoonheyt.

O rijpen bosem wit die voor mijn ooghen stadich
Soo lieffelijcken sweeft, ghelijck den weder-schijn
Van d’alderwitste snee, aen d’oorspronck van den Rhijn:
Maar uwe schimmeringh, u swacke ooghen schadich.
    (5) Met maaghdelijcke melck, verschijnen daar beladich,
Twee silver dopkens rondt, op elck staat een robijn,
’T zijn appelkens ghelijck, daar op twee korskens zijn,
Wiens roode rijpicheyt een lust baart onghestadich.
    Och die’t eens weten mocht, wat Hemels suyghelinck
(10) Daar noch aanlegghen sal; hoe metten gouden rinck,
Sijns Moeders echt cieraat, het dertelijck sal speelen.
    En sitten op haar schoot, verslaan sijn kinder-praat:
Dan waar het segghen uyt, Apelles schoon Du Praat,
Ist’ lieffelijckste kindt, van al des werelts deelen.

Liedeken,

Stemme: Alst begint.

SPint Lachesis wel ruygher draat,
Als de mijn Atropos wat raadt,
Of snijdt u Susters draat aan twien,
Of laatse bet op’t spinnen sien,
(5) Op dats’ een effen garen draeyt,
        Soo dat ick vry
[fol. L1v, p. 82]
        Vrees aen een sy,
        Durf volghen bly,
Haar wiens’ al mijn geluck toe waeyt.
2    (10) Dertelich Nimphjen onghetemt,
Hoe dickwils heb ick wel ghestemt
Dat ick u openbaren sou
Hoe dat mijn jonck hert leyt in rou,
Ick meen in brandt, int heete vyer
        (15) Dat uyt dijn oogh
        Schoot met sijn boogh,
        Liefde die’r vloogh,
Ach u ghesicht staat my te dier.
3    Ben ick daar ’t u ghesicht verlicht,
(20) ’T is al om niet al mijn ghedicht,
Ick beef van vrees, van schaamt ick blaack,
Stom blijf ick Liefke sonder spraack,
Koom’ ick des avondts naar u gaan,
        Om u de min
        (25) Te beelden in,
        Als ick u vin
Durf ick niet eens mijn oogh op slaan.
4    Lieffelijck lief waar om, waar om,
Waar om soo blijf ick altijdt stom,
(30) Waar om, waar om en durf ick niet
U segghen uyt mijn swaar verdriet,
Best dat ick durf, best dat ick’t laat,
        Durve ick dan?
        Och neen, och neen,
        (35) Och ja’k, och ja’k,
Och neen, och neen, verlooren praat.
5    O gouden hayr bind my te vast,
O voor-hooft breedt te wel ghepast
Is ghelijck het silver wit:
(40) Wijnbraaukens hebdy swart als git,
Maer d’ooghskens blincken al te klaar:
        Van haren glans
        Ben ick bykans
        Verblind al gans,
(45) Ooghskens niet, Sonnen zijn’t voorwaar.
6    U neusken is te properlijck,
Ghij spreeckt my veel te treffelijck
Wt u mondt, met twee lipkens root
Als twee koraalkens, niet te groot:
(50) Twee purpur rooskens, als het schijnt;
        In soete melck
        Drijven, ’tis elck
        Een kaacken, ’twelck
Maackt dat mijn gheest heel verdwijnt.
7    (55) Snewelijck is u kin te veel,
T’albasterich is uwe keel,
[fol. L2r, p. 83]
Te melckich is u bosem soet,
Dit is het dat my sterven doet,
Dat op’t bedeckt ick denck propijs,
        (60) Denckende wens,
        Wenschende sucht,
        Suchtende sterf,
Stervende wederom verrijs.
8    U dracht is te vol majesteyts,
(65) U wesen te vol heerlijckheyts,
U schoenkens zijn my net en wel,
Maer uwe voetkens zijn te snel;
Sy zijn voor my te vliedelijck,
        Als ick u soeck,
        (70)En my verkloeck
        Haast om een hoeck,
Zydy, en ick blijf fantastijck.
9    Nu ben ick in dit hout alleen,
Daar ick mijn ongheluck besteen,
(75) En klaagh de wilde voghelkijns
Dat ick ghestadich ben vol pijns,
Dat wreede Maaghd ick om u ly,
        Lijdende brandt,
        Brandende vries,
        (80) Vriesende gloey,
Gloeyende singh, ’t is toovery.
10    Nachtegaal soete kleyne dier,
Wt uwen tieren keeltje fier,
Als dese wreede Maghet komt,
(85) Singht dan hoe sy haer beromt,
Singht dan hoe dat sy stelen kan
        Mijn jongher hert,
        Hoe’t leyt in smert,
        Om dat ’t niet dert
(90) Segghen, om u komt my dit an.

SONNET.

ICk hebbe ’t al ghesien al wat hier is gheschreven,
Haar silvren voor-hooft ruym, omringht met gouden hayr,
Twee swarte booghskens soet, twee bruyner ooghskens klaar,
Twee blijde lipkens root, twee zijden paarlen even,
    (5) Orangie wanhgskens twee, twee marmeren die leven,
Twee handekens daer aen, twee voetkens snel eerbaer,
Hals, bosem, Arents neus, twee borstkens ront voorwaar,
Twee korskens rijp die mijn doen suchten ende beven.
    Dit heb ick al ghesien veel schoonder dan ick’t schrijf,
(10) Mijn uytspraack is mijn sin alsnoch een kleyn gherijf:
Want ick’t veel hoogher denck om u niet te bedrieghen.
    Het ander laet ick staan, om dat ick noyt en sach,
Hoe wel d’inbeeldingh dick soo klaar is aen den dach,
Die nochtans op ’t vermoen veel seyt die moet veel lieghen.


[fol. L2v, p. 84]

Liedeken,

Stemme: De Vrijer van Saxen.

O Schoone Maaghd,
Ghy hebt seer onversaaghd,
Mijn stouter hert ghestolen,
Ghy wreede dier,
(5) Waerom hebt ghy soo fier
My jongelinck doen dolen,
Of gheeft mijn hert my weer,
Of hoort na mijn begheer:
Es muss noch eins gefraget zein,
(10) Meins hertsen grein
Verstehe wol mein:
Saght hertseliche Meghdelein,
Soll es dan zein,
Saght nicht meer nein.
    (15) Sult ghy verstoort,
Niet hooren na mijn woordt,
Of dat altijdt verstooten:
Een bree rivier
Heb ick van tranen schier
(20) Door d’ooghen uyt ghegoten,
’T is lief om uwen’t wil,
Verhoort my eens al stil,
Es muss noch eins gefraget zein,
Meins hertsen grein
(25) Verstehe wol mein:
Saght hertseliche Meghdelein,
Soll es dan zein,
Saght nicht meer nein.
    ’K heb na ’t behoef
(30) Ghedaan een vaste proef,
Van mijn ghestadich minnen,
Ist niet ghenoech,
Want siet lief u misnoech
Doet kosten al mijn sinnen:
(35) En weest niet meer soo stuyr,
Verhoort my een kleyn uyr:
Es muss noch eins gefraget zein,*
Meins hertsen grein
Verstehe wol mein:
(40) Saght hertseliche Meghdelein,
Soll es dan zein,
Saght nicht meer nein.
    Sterf ick den doodt,
Denck soete-lief ’t is noodt,
(45) Het waar om uwen ’t willen,
Denckt isset recht,
[fol. L3r, p. 85]
Dat van dijn trouwe knecht
Het leven ghy gaat spillen,
Wat baat u doch mijn graf,
(50) Hoort my, blijft niet soo straf:
Es muss noch eins gefraget zein,
Meins hertsen grein
Verstehe wol mein:
Saght hertseliche Meghdelein,
(55) Soll es dan zein,
Saght nicht meer nein.
    By mijn gheloof
Blijft ghy al even doof,
Tot mijn ootmoedich karmen
(60) Sal ick voortaan
Wel elders klaghen gaan
By die my sal ontfarmen,
Doch eer ick henen loop,
Wat gheefdy my voor hoop?
(65) Es muss noch eins gefraget zein,
Meins hertsen grein
Verstehe wol mein:
Saght hertseliche Meghdelein,
Soll es dan zein,
(70) Saght nicht meer nein.
    Hoort na mijn praat
Al eer het wordt te laat,
Of ick loop by de Goden,
By Cupido
(75) Beklaghen dat ghy sno
Mijn duysentmaal doet dooden,
’K sal roepen tot mijn saack
By al de Goon wraack! wraack!
Es muss noch eins gefraget zein,
(80) Meins hertsen grein
Verstehe wol* mein:
Saght hertseliche Meghdelein,
Soll es dan zein,
Saght nicht meer nein.
    (85) Als ghy dan voelt
Liefds branden onghekoelt,
’T welck niet en is te uyten,
Dan sal ick vroet
Ghelijck ghy my nu doet
(90) Mijn ooren voor dy sluyten,
Ick hoor niet dan mijn taal
Al riept ghy hondert maal.
Es muss auch eins gefraget zein,
Meins hertsen grein
(95) Verstehe wol mein:
Kumpt hertselichen junger fein,
[fol. L3v, p. 86]
Jets soll es zein
Verstehe wol mein.


Liedeken,

Stemme: Alst begint.

LIef als ick sach u Godlijckheyt,
Heb ick mijn sin op u gheleyt,
Niet vaardich licht tot u aanschijn,
Daar Pandoors gaven al in zijn.
    (5) U treffelijckheyt is ghewent
Dat sy niet eenen minnaar kent,
Want syse meest al siet beweecht,
Door’t geen ghy van Natura creecht.
    Ick bidd’u oordeelt mijn oock niet
(10) Al eer ghy’t anders in my siet,
Als of ick mee door ydel lust
In u versocht verlanghens rust.
    Al is u voor-hooft van Porphier
Dat Iuppijn dede branden schier,
(15) Al zijn u lipkens van coraal
Seer schoon u leden al te maal.
Soo sien ick nochtans meerder aan
De deuchden die ghy hebt ontfaan,
’K sie meerder op dijn wijs ghemoet,
(20) Dan op u schat, u gelt of goet.
    U minnelijckheyt aldermeest,
En dat ghy uwen Schepper vreest,
Dijn overlegghen suynichlijck,
Niet gierich, arm, noch quistich-rijck.
(25) Dees hebben my ghetrocken al,
Niet als in’t net van Venus mal,
Maar recht als tot de salicheyt,
Die alle ziel in Godt verbeydt.
    Ghelooft dan vastelijck en klaar,
(30) Mijn liefden is niet wankelbaar,
Ghy siet wel ick en stelse niet
Op het verganckelijcke riet.
    Soo ghy de grootheyt gaarne wist,
Dijn Godlijckheyt eens over-gist,
(35) Hoe langhe dat die kan bestaan,
Soo siet dan eens den Hemel aan.
    Soo seer, soo langh by eenich mens,
Dat’t hem mocht welgaan, is de wens,
Soo langh den grooten Hemel staat
(40) Mijn groote liefd’oock niet vergaat.


[fol. L4r, p. 87]

Voorsang op de Engelsche voys.

Potz tausent slappermenten.

Vader.ICk bid mijn Heer de Medecijn
Hy wil eens t’onsent komen,
Mijn Dochter die leyt vol van pijn
Een mensch sou voor haer schromen.
Medec.(5) Wat seghje, leytse sieck te bed.
Vader.Och ja, sy steent, sy kermt,
Sy weet naeu selver waer’t haer let,
’T is binnen in’t ghedermt.
’
Vader.    Ick bid u Dochter seght my toch,
(10) Waer mach u letsel wesen.
Docht.Of je al haelt den Medecijn,
Hy mach my niet ghenesen.
Vader.Hy sal u wel ghenesen,
Zijt daer vry in gherust.
Docht.(15) Het leyt my hier en quelt en woelt,
Ick hebbe nimmer rust.
’
Medec.    Ay my wat sie ick uyt’t ghesicht!
Ick ben met haer te lijen.
Vader.Wat schort haer Heer medecijn?
(20) Schort het haer in heur sijen?
Medec.O neen, ’t is liefde die haer deert,
Na dat ick speuren kan,
Vader.Ja liefde tot haer Moeder.
Medec.Neen liefde tot een Man.
’
Vader.    (25) Dit kleuter liefde draghers,
Sou ick daer niet van weten:
Segh ras wie dat jou vryer is,
En hoe dat hy mach heeten.
Docht.’T Is Jaen Piet Gierten Trijnen Seun,
(30) Woont dichte by Peet Ael:
Dat is mijn hert, mijn schat, mijn troost,
Hy isset altemael.
’
Vader.    Ick segh, denckt sulcke dingen niet,
Want dat sal noyt gheschien,
(35) My dunckt het noch meer wayen wil:
Wel! Heb ick gheen verbien?
Ick seghje stelt dat uyt u sin,
Want dat sal noyt gheschien,
Maer alsje immers hijlicken wilt
(40) Ick weter jou wel ien.
’
Vader.    Heer Branckje Vreecken jongste seun
[fol. L4r, p. 88]
Die man die kan hem redden,
Ja dat hyer maer eens omme quam,
Ick sou wel dorven wedden.
Docht.(45) Poep Branckje seker ’t is wat vets,
Hy staet my gants niet an.
Vader.Hoe leghje dus en pruylt en mort,
Wat schortje op de man?
’
Docht.    Niet anders Vader dan ick wil,
(50) Veel liever dus wat blijven,
Als emant trouwen teghens sin,
Om staegh met hem te kijven.
Vader.Wel blijft soo langh die gheen je bent
Tot dat ick jou weer vraegh,
(55) Siet alst de Vader niet en wil,
De Dochter leyt te laegh.

Liedeken,

Op de Wijse: Het regent en de Son, &c.

T’Regent en die Sonne schijnt ’t is Kermis in de Hel,
Van Treurenburch werd ick ghenoot ten avondt-spel,
Van mijn lief hert op ’t slot van Blijen-burghe.
    Nu hertjen weest vry blijde, nu keeltjen vrolijck singht,
(5) Ghy suchten blijft daer binnen, ghy schellemkens u bedwinght,
Eet en drinckt, en laet violen sorghen.
    U lodderlijck ghelaet, u dertel boevery,
Dat doet de boeren mercken dat ick u neef niet zy,
Lief hertjen de natuur verwint de leere.
    (10) Maer wildyse bedrieghen en dat sy sitten stom,
Soo dick als ick u kusse, gheeft my een kus weerom,
’T sal u niet deeren, maer suspicie weeren.
    U vlucht die doet my vollegen, en ghy kijckt selver om,
U slaen maeckt my verbolghen, u kijven maeckt my stom,
(15) U weygren is een oorsaeck van verlanghen.
    Sit nu vry op de stoepen ghebueren, en siet vry
Wie dat daer nu comt kloppen, klapt, snapt, wat roert het my.
Waeckt al de nacht, en wilt doch morghen slapen.
    Klopt nu vry aen de rinckel, of gheeft een loose knip,
(20) Of klopt vry met u knockel, ick wed ghy vanght nu slip,
Ick wed ghy comter van avondt niet inne.
    Lief hertjen gaen wy wandelen hier buyten in het groen,
Van ’t een prieel in ’t andere, misschien of wy ’t meer doen,
Al te lief hertjen kan niet langhe duren.
    (25) Nu appelboom swijcht stille, nu banckjen weest secreet,
Of seght het vry u meester al ’tgheene dat ghy weet,
Misschien of ghy zijn hertjen mocht beweghen.
    Wat sit ick vast en singhe, die tijdt die gaet voorby,
En wil dat ick moet scheyden van Blijen-burghe bly,
(30) Tijdt benijdt ghy my nu vreucht te maken.
    Adieu o Blijen-burgh, adieu in eeuwicheyt,
In Treuren-burgher kercke soo werd ick nu gheleyt,
Adieu, adieu, o na schoon weer comt reghen.


[fol. M1r, p. 89]

Tafel-liedt, om voor te singhen

by de Bruyts Speel-noots.

WAerde Maeghden hier versaemt,
Vrolijckheyt pleecht, soo ’t nu betaemt,
Plaets en tijdt nu sulcr ghebiedt,
Elck nu queelt sijn liefjens liedt,
(5) Vreuchdich vermaeckt u jeuchdts ghemoet,
So so so so so so lief Nimphiens doet.
    Satyrs wech uyt onse feest,
Wantmen hier u beschimpingh vreest,
Yder toont een open hert,
(10) D’een hier daer tot vreuchde tert,
Bruygom en Bruydt ons sulcr ghebiedt,
Dus fiere Nimphiens fiere laet het niet.
    Soo u knaepken u lief wenckt,
Of dat ghy hem een gluurken schenkt,
(15) Meesmuylt vry, want niemandt weet
Door’t ooghs dray u herts secreet,
Tijdt die bedeckt al wat ghy doet,
Dus lieve Nimphiens toont u liefs ghemoet.
    En ghy eel Jongh-Heeren al,
(20) Denckt dat ghy zijt in Floras dal,
[fol. M1v, p. 90]
Yder sijn Goddinneken dient,
Niemandt siet wat dat ghy meent,
Singht, boert, speelt, mede eerbaer maet,
Gentile helden tijdt nu vreucht toe laet.
    (25) Momus was hier niet gebeen,
Godt Hymeneus quam alleen,
Leydend onse Bruylofts gheest:
Die nu verquickt u groene gheest,
Al t’samen nu doch vrolijck zijt,
(30) So so so so so so in deucht verblijdt.
    Gheen ghedachten plaetse gheeft,
Als waer door alle vreuchden leeft:
Tijdt altijdt tijdts vruchten bracht,
En Apoll eens jaers oock lacht:
(35) Prince, dees feest kourtoyslijck bidt,
Dat al u herte nu vreucht besit.

Op de voys:

Van Coroquanti.

LAast gingh ick in het wout
Aldaar ick hoorde claghen,
De Herders van haar min,
Alwaar ick’t droevich hout
(5) Sach bitter tranen draghen,
Ia en de boomen,, vertelden haar mijn droomen,
Hoe sy suchten,, hoe sy duchten,
Hoe de nimphen vluchten.
    Dat mijn ontmoeten gheen,
(10) Noch van dees Veldt-Goddinnen,
Noch van dees Herders hier,
Ick vandt my daer alleen,
Ick wist niet te beginnen,
Ick dacht steedts op mijn vyer,
(15) Al wat ick dachte,, ’t was hoe de liefde wrachte,
En hoe ’t minnen,, in mijn sinnen
Sulcken brandt kan winnen.
    Terwijl ick dwaalde daar
Heb ick ten laatst ghevonden
(20) De oorsaack van mijn smert,
Want ick wist niet van waar
Mijn quamen dese wonden
Die ick leet in mijn hert,
Dan doen ick neven,, een eycke vandt geschreven,
(25) Ghy sult lije in u vrijen
Kont ghy haar niet mijen.
    Maar als ick weder dacht
Om haar, en om haar minne,
[fol. M2r, p. 91]
Bevondt ick my ontstelt,
(30) Want liefde seer onsacht
Ontstelde my mijn sinnen,
Soo dat ick leet ghewelt,
’T vyer weder blaackte,, en nader ’t hert geraackte,
’T was van buyten,, niet te uyten,
(35) Dat van binnen niet kan sluyten.
    Ick dacht in mijnen sin
Kan ickse niet verwerven,
Dan door pijn en smert,
Soo wil ick in de min
(40) My liever laten kerven,
En gheven haar mijn hert,
Ick heb beneden,, den boom oock dit ghesneden,
Wat soudt vrijen,, al bedijen,
Wildent ouders lijen.

Sangh.

Wijse: Van en Enghelsche Almande.

NAer dien dat haer ooghjens klaer,
Die mijn geneucht en vreuchde dragen,
My gheen licht en gheven gaer,
Soo moet ick uyt mijn herte jaghen
(5) Duysenden suchten met pijn,
Waer door ick levende verdwijn,
En van sinnen doe ydel zijn.
    Van der uyr dat sy my begaf
Vrolijckheyt my ginck verlaten,
(10) Als van haer moest wijcken af
Ongheluck my quam omvaten,
Droefheyt my benaude seer,
Ick werd bleeck van verwe teer,
Och hoe doet het scheyden seer.
    (15) Als de Tortel-duyve trou,
Weduwe van sijn beminde,
Leeft in droefheyt ende rou,
Latend’ hem op ’t dor hout vinden,
Soo mijn ziel ende ghemoet
(20) Treurt, sijn lief missende soet,
Och wat pijn ’t minnen doet.
    Ghelijck als een Schipper vroom
Die sijn best doet om landt te becomen
Malgre sijn kracht door windt en stroom,
(25) Vindt hem ver daer van ontnomen,
Soo mijn pijn te meer ick peys
Te ghenesen gaet dieper in ’t vleys
O liefde is dit u eys.
[fol. M2v, p. 92]
    De nacht die daer een vriendt is
(30) Der minnaers die in vreuchde sweven,
Verheucht mijn hert, en licht ghewis
Van den dach, doet mijn droever leven
Ick lijd den dach en den nacht bey,
Den avondt en morgen met gheschrey,
(35) Liefd’ pijnt my sonder beschey.
    Ist dat ick somtijds in slape val
Tegens mijn wil door ’tstadigh sloven,
Liefde ontwaeckt my, ende sal
Van u wreedtheyt u niet loven:
(40) Want al het gheen dat my gheschiedt,
Behalven den droom en beduyt niet
Dan droefheyt ende verdriet.
    Somtijdts ick door mijn koetse tast
Menende dat ick daer gherake
(45) De handen, de leden van de gast
Naer wien dat ick soo seere hake,
Ick streck uyt te vergeefs, maer
Sy daer niet zijnde mijn arrem na haer,
Wat lijdt een trou minnaer.
    (50) Mijn Musa maeckt het niet te langh,
Laet zijn een endt van u truerighe sanghen,
Endicht hier droef minnaers gheclanck,
En naer u Helicon neemt weder u ganghen,
Want hy die klaghen mach sijn smert,
(55) Van pijn daer door verlicht sijn hert,
Ja dijckwils vrolijck wert.

Stemme:

Als ick aenschou, de schoone vrou.

Ofte:

Quand la bergere s’en va aux champs.

WAerom laet ghy u jonghe jeucht
Dus sonder vreucht
Onachsaem slijten schoone Maeght.
Onachtsaem slijten schoone Maeght,
U fiere sinnen
(5) Voeght tot het minnen,
Eer ghy ’t beklaeght.
    En wilt doch gheen Nonneken zijn,
U schoon aenschijn
En toont geen kloosterlijck weesen uyt,
(10) ’T is u te stille,
Soudt liever willen
Eens zijn de Bruyt.
    Waer toe bewaert ghy uwen schoot,
[fol. M3r, p. 93]
U lipkens root,
(15) U wanghskens en u borsjens teer,
Schoone Godinne
Gunt my uyt minne
’T ghebruyck in eer.
    Waerom versmaet ghy doch mijn trou
(20) Schoone Ionck-vrou,
’T is langh genoech alleen gerust,
Laet in ons armen,
D’ een d’ ander warmen,
Naer ’s herten lust.
    (25) Hoe comt dat u Maeghdelijck hert,
Siende mijn smert,
Met ’t mijn geen medelijden heeft,
Daer ’t so vol suchten,
In onghenuchten,
(30) Onverdient leeft.
    Laet het doch eens een eynde zijn,
Van smert en pijn,
Op dat mijn hert voor klacht en sucht,
Door mins ghelucke
Ghestadich plucke
Der liefden vrucht.

SONNET.

DAt ic u nacht en dach mijn groot geween laet hooren,
Dat ghy des morgens vindt mijn tranen voor u deur,
En dichten die daer zijn vervult met mijn ghetreur,
Mijn lief daer gaet ghy u te dapper om verstooren.
    (5) Maer laes! wat sal ick doen, wie sal mijn brandt dan smooren?
Als ick aen u mijn lief gheen hoop van hulp bespeur,
Ghy neemt het al te hoogh dat ick by nacht versteur,
In uwen eersten slaep, met mijn gheschrey u ooren.
    Dan soo hier in u gheest soo dapper is ghequelt,
(10) Ick bidde’ u om ghenaed’, laet sincken het ghewelt,
Van uwen toorn verwoet, wilt my dan lief vergheven.
    Dat ick u schoon ghesicht heb al te seer bemint,
Want soo ghy al mijn doen te rechten wel versint,
Dit is alleen mijn schult meest teghen u bedreven.

Liedeken.

SEderboom schoon ,,soet-bloeyende spruyt,
Klaer blinckende dagheraet,
Maghet ydoon,, waerd’eerende Bruyt,
Eer van het vroulijck zaet,
(5) Reyn Goddinne volmaeckt,
U schoonheyt heeft van binne gheraeckt,
Mijn hert dat in minne seer blaeckt,
[fol. M3v, p. 94]
En in perijckel staet.
    Om nu te zijn ghestadich u knecht,
(10) Mijn hert gheheel na treckt,
En kom tot dy ghenadich om recht,
Laet jonste zijn verweckt,
Wilt niet wreedelijck slaen,
U dienaer die komt seedelijck aen,
(15) Laet doch u vonnis redelijck gaen,
Lief liefd’ uyt liefde treckt.
    Seker ick sal luydt singhen u eer,
My ghenadich aenschout,
En altijdt wel volbringhen u leer,
(20) Soo ghy my maer betrout,
Want op aerden ghewis
Gheen schat hem openbaerden soo fris
Dan ghy, die my van waerden hooch is
Boven al ’s werelts gout.
    (25) Niemandt dan ghy in handen en heeft
Mijn klaeghlijck ghemoet,
Dat heel langh vry van banden gheleeft,
Heeft in onrust onspoet,
Maer u deuchde soo reyn,
(30) Verquickt mijn ziels benautheyt certeyn,
Ick vind’ gheen lust noch vreuchde alleyn,
Als in u wesen soet.
    Helaes ick vind soo bloedighen strijdt
Van hoop en vrees te saem,
(35) Dies mijn hert vrijt ootmoedich,
Tot der tijdt aenghenaem,
My u gracij mildt schenckt,
By u die my temptatij fel brenckt,
Ick bid u met gheen quellacij en krenckt
(40) Mijn liefd’ uyt liefd’ bequaem.
    Laet op my doch eens schijnen u licht,
Ghelijck Aurora reyn,
Want certeyn dees u pijnende schicht
Maeckt in ’t hert groot gheweyn,
(45) Ick ben verwonnen in ’t velt,
En met u lief ghebonnen ghestelt,
Dan ghy kont weder jonnen u helt
Victorij suyver greyn.
    Ick beken wel ’t is hooghe ghepeynst,
(50) Maer liefde wast die ’t my riedt,
Cupido met sijn boghe en veynst
Hem over niemandt niet,
Van wat staten, hoe groot,
Heeft my alree ghelaten in noodt,
(55) Dan ghy cont weder baten mijn doodt
Soo ghy weer liefd’ aenbiedt.
    Ontfanght Princes mijn schrijven eerbaer,
[fol. M4r, p. 95]
Neemt my in u ghena
Weest mijn Matres, ick blijve voorwaer
(60) U dienaer vroech en spae
Met verlanghen soo wacht
Ick troost, als een ghevanghen ick slacht,
Ghy hebt my in het verstranghen ghebracht,
Geeft my het woordeken jae.

T’SAMEN-SANGH,

Van Daifilo en Lurio.

                    Daifilo.
LUrio Schoonste van u buyren
Die hier int woudt woonen ontrent,
Hoe lang sal noch dees wreetheyt duyren
Hoe langhsal duyren mijn ellent.
                    Lurio.
    (5) Daifilo stelt uyt uwe sinnen
Dees sware brandt die in u woont,
Hoe kundy soo een vrou beminnen
Die met ondanckbaerheyt u loont.
                    Daifilo.
    Ick hoop u hert noch eens te buyghen,
(10) Als mijn mismaeckte wanghen bloot
U sullen selven overtuyghen
Dat ghy sijt oorsaeck van mijn doodt.
                    Lurio.
    O neen al sach ick u daer sterven,
Een enckel kusjen van mijn mondt
(15) En soudt ghy naeu van my verwerven,
Al kont u maken heel ghesondt.
                    Daifilo.
    Soo heb ick dan mijn trouwe sinnen
Op een quaet fondament gheleyt,
Nochtans soo sal ick u beminnen,
(20) Spijt u, en die ’t sal wesen leyt.
                    Lurio.
    Hoe? Wilt ghy dan mijn dienaer wesen
En niet eens vraghen na mijn wil,
Ick heb een ander uytghelesen,
Die my bet mint, en ick wel wil.
                    Daifilo.
    (25) Ick sal u nimmermeer verlaten
Al soudt ghy eeuwich voor my vlien,
[fol. M4v, p. 96]
Ghy meucht my by u selven haten,
Maer kunt my ’t minnen niet verbien.
                    Lurio.
    Besadicht uwe woeste sinnen,
(30) Een weynich u ter neder slaet,
Vermindert wat u heftich minnen,
Ick sal verminderen oock mijn haet.
                    Daifilo.
    Noyt heeft my noch de min verdroten
Hoewel ghy die beloont met quaet,
(35) Waer uyt is u dees haet ghesproten
Die u soo diep int herte staet?
                    Lurio.
    Dees haet die ick dus voer van binnen,
En u by my dus maeckt veracht,
Die spruyt alleenlijck uyt u minnen,
(40) Dat ghy soo veel loons waerdich acht.
                    Daifilo.
    Kan liefde dan een oorsaek wesen
Van een soo doodelijck fenijn,
Het komt uyt u hardt hooft gheresen,
Dat nimmermeer versacht kan zijn.
                    Lurio.
    (45) Wy hebben langh ghenoech staen praten,
De kans mach nemen eens een keer:
Siet of ghy my soudt konnen haten,
’K sal u dan moghelijck minnen weer.

Op de Stemme:

Besit in Venus naem de voorste bancken.

WEl op mijn droeve geest wilt u vermaken,
U truericheyt en vordert niet u saken,
Daar u voornemen heen meent te gheraken.
    Laat varen alle sorgh vol fantasijen,
(5) ’T sal u verduldicheyt tot vreucht ghedijen,
Verdrijven tenemaal ’t voorleden lijen.
    Al thoont u gheluck zijn teghendaden,
G’ en soudt des hemels gunst daarom versmaden,
En seylen voor de windt op Gods ghenaden.
    (10) U weghen zijn in Zee vol woeste baren,
En wilt u daarom niet te seer vervaren,
De Goden kunnen u daar wel bewaren.
    Bestiert u sinnen voor al eer sy stranden
Aan steenen klippen ofte hooghe sanden,
(15) ’T is prijckeloos of ghy wel soudt belanden:
[fol. N1r, p. 97]
    Een leyd-ster heeft den Hemel u ghegheven,
Dat is den rechten middel van u leven,
Daar op dient u verstant te zijn bedreven.
    Al komen vreemde havens u ghereder
(20) Door onghestuymicheyt van ’t quade weder,
Strijckt voor de harde windt een seyltjen neder.
    Hoe dickmaals is u lijf in duysent lasten,
Als u het avontuyr soo komt aentasten
Dat ghy u scheepjen door noodt vermasten.
    (25) Leert u mijn sinnen hier niet voor te schromen
Of u dees teghenspoed mocht overkomen,
Om dat ghy hebt te reysen voorghenomen.
    Wat krijght een minnaars seyl al winden tegen,
Mijn penne heeft het minste niet ghesweghen
(30) Het meeste moet dan wel het swaarste weghen.

Sangh,

Wijse: Espritz qui souspirez.

ADieu schoonheden preuts vol sachte tooverijen,
Terwijl ick segh adieu, verhoort mijn droeve klacht,
’T is nu niet meer gheveynst, mijn doodt sal u belijen,
Sat ick mijn sterven soet, en ’t scheyden bitter acht.
    (5) Adieu Godlijck ghesicht een oorsaeck van mijn ende
Dat om mijn heete vlam te koelen tranen schept,
D’ ondanckbaer tranen gaen, mijn ziel blijft vol ellende,
Dit maeckt my ’t sterven soet, dewijl gh’ er lust aen hebt.
    Adieu ghebloosde mondt, daer in verscheyden woonen
(10) Soo soetelteve reen, en daer ick uyt bespeur
De teghen-sangh van mijn bedroefde doodtsche toonen,
Daerom ick deur ’t adieu meer als om sterven treur.
    Adieu handen die bindt met onghemeene banden,
Mijn handen, ooghen, hert, mijn leven en mijn spraeck,
(15) Die al mijn vryheyts vreucht in slavernije spanden,
Waarom ick in ’t adieu mijn leven oock versaeck.
    Adieu verheven stem, vermoghend’ om t’ ontsteken
Van harde rootsen hardt den alderhardtsten hoeck,
Hoe is dees lieve lust mijn hert dus hardt ghebleken,
(20) Dat ick den sachten doodt voor ’ bitter scheyden soeck.
    Adieu Ivooren hals daer ick mijn laven hoopte,
Dewijl ick sterven moet weest my soo veel te wil,
En graeft beneen u borst het hert dat ghy soo noopte,
Soo siet ghy dan hoe soet dat my mijn sterven vil.

Op de wijse:

Si tanto gratioso.

SNelwieckich Wicht der liefden
Wie ist dien ghy nu hebt dijn strael gegeve,
Wie wast dien ghy soo griefden
Met uwen schicht, dat d’ aerdtrijck moeste beven.
[fol. N1v, p. 98]
(5) Dat ’t firmament, wierdt heel gheschendt
Door ’t smoockich minnen blasen,
Wast niet den ghenen,
Die ghy hebt gaen verleenen
’T vreuchdich asen.

    (10) Met recht ghy my antwoordet,
En Cupido dat op u was mijn micken,
En dat ghy dees doorboordet,
Of dat sijn jeucht tot liefd sich sou verquicken,
Maer ’t is wel vremt,, dat ghy beklemt,
(15) Noch door u konde werden,
Midts sijne jaren
Wel thegen het beswaren
Konde herden.

    O neen my komt voor ooghen
(20) Dat ghenich mensch u schichten kan ontvlieden,
Seer groot is u vermoghen,
En stercke is ’t ghenich ghy gaet ghebieden,
Van Amsterdam,, ick tot u quam,
U schicht door vlees en beenen,
(25) Om na veel smerten
Dees twee verscheyden herten
Te vereen.

SONNET.

ME vrouw wel hoe? Wat nut sal u het weygren geven,
Als van u fiere moet den tijdt de vleughels cort,
En dat de roosen root en lelijen verdort
Van uwe kaken zijn, o Sonne van u leven?
    (5) In wat verdriet en anghst. sal dan u ziele sweven
Als ’t root corael uws mondts in bleeck verandert wordt?
En dat de gaven die soo mildt in u ghestort
Waren door de natuer, u sullen zijn ontdreven.
    En als ’t gout-dradich hayr, gekrult, gevlecht, gespreyt
(10) In grijsheyt gantsch verkeert, en dat de gladdicheyt
Uws voor-ho